No. 5501
Woensdag 23 September 1903
28sle Jaargang.
ïïagêlaó voor <3ïoorè- en oCuió-éiollanó.
Bericht.
Over Parlementaire
werkzaamheden.
Gewroken.
Voor HOORN en omlig
gende plaatsen worden abon
nementen en Advertentiën
aangenomen door Ouzen
Agent den Heer H. STOM
PE L, Boekhandel te Hoorn
B U i T 'A x\ L A uT
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem
Duitse aland.
Frankrijk
Ooatenrij k- Hongarije.
Italië-
Oa toestand ia de Balkanstaten.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlemt 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen
Hoof dredacteu r-D i r e ct e u r W. KÜPPERS.
AGITE MA NON AGITATE
FBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels50 Oent
Elke regel meer7Vi
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PubliciteEtrangère
G.L. DAL/BE Co JOHN., b. J ONES Succ. Paris 316»» Faubourg Montmartre
(Pan omen Baagselien Correspondent.)
't Is gewoonweg om ervan te duize-
z-ler, zoo'n massa wetsontwerpen als er
thans effectief en no. in al aan de orde
zjjn. Onder de effectieve versta ik de
bereids ingediende eu daar zjjn er alvast
bp van sta-vast, nominaal noem ik die
welke de nieuwe Troonrede en die van
verleden jaar waarnaar immers ver
wezen werd gezamenlijk beloven. EeD
l|jst van belaDg!
Ik zal niet treden op 't gebied der
redactie door me te wagen aan politieke
bescl cuwinger. Mjjn doel was alleen,
even te wjjzen op den stroeven gang van
de parlementaire wtttenfabii>-k. Ziedaar
een reeks voorstallen en maatregelea,
a'le van actueel belang. Er zjjn ontwer
pen bp, waarnaar al jaren gevraagd
wordt; andere, die wel jonger maar even
noolig zjjn; weer anderp, waar bepaald
harst bp iJ.
En wat gaat nu de Kamer doen? Dit
jaar niets meer dan langdurig spreken
O'er de begrootingsn, dingen, die ieder
jaa- teiugkeeren en ieder jaar zonder
noemenswaardige wijziging worden aan
genomen. Natuurlpk kunnen 's lands
gelden niets blindelings door de Volks
vertegenwoordiging worden toegestaan.
Men moet weten en beoordeelen waarde
«middelen» vandaan komen en waaraan
ze worden besteed. Maar totaal overbo
dig lpkt het me, daar de politiek bjj te
h«len,gelpk altjjd geschiedt bij decalge-
meene beschouwingen.»Zoo'n debat moge
al pikant wezen, practisch nat is er
niet ia gelegen, vooral niet als men in
herhalingen gaat treden, wat alles be
halve uitzondering is. Liet men dit na,
bepaalde men zich ten minste bij de
Begrootingen tot de zaken, dan zou men
nog voor 't Kerstreces allicht tjjd kun-
neu overhouden om tenminste een paar
FEUILLETON,
wetten in de afdeeliogen te ouderzoeken.
Maar wat zien we thans Begin Decem
ber wordt er gesukkeld a'sof dbs maand
acht weken heeft; komt evenwel Kerst
mis in 't verschiet, dan is 't haast-je-
rep-je; dan wordt de politiek heusch aan
kant gez*T, om Ijjdig klaar te komen
voor de Kerstvacantie.
't Is natuurlpk all S'.ins begrjjpeljjk,
dat de Kamerleden af en toe een flinken
rusttpd nemen. Zjj dienen ook hun eigen
zaken te behartigen. Maar als ze hun
parlemeuta:re fuDctii vervullen, mcchten
ze wel vlugheid betrachten. We kunnen
dit onomwonden zeggeD, wjjl de schuld
niet zozeer ligt bjj de afgevaaidigden
dan wel bp het syshem vau werker,dat
dateert uit di-n tpd, toen er Leel wat
min !er van het Parlement werd gevergd
en het aantal quaesties Dist zoo legio
was.
Men kent dat systeem. Eerst gaat een
Wft in de afdeelingen, waar ze van alle
kanten bekeken worclt. De gemaakte op
en aaDmerkiogen, de wenken en af op
zingen worden veizimeld in een «voor-
loopig verslag» dat door den Minister
schriftelijk wordt beantwoord. Een en
ander vergt natuurlpk heel wat tpd,ter-
wpl 'i nog kan voorkomen, dat na die
heen en weer kaatsing van papieren de
zaak nog eens aan een onderzo k wordt
onderworpen of... ingetrokken, in welk
laatste geval denk aan den drankac
cijns de sectie arbeid ver'oren moeite
was. Loopt echter alles van een leien
dakje, dan volgt nog alleen «eindverslag»
en komt de wet in openbare behande
ling.
Na zoo'n schrifielpke voorbereiding zou
't alleszius begtjjpeljjk wezen, indien 't
mondeling debat zich bepaalde tot korte
vragen en entwoorden. Men heeft im
mers alles teeds gewikt en gewogen.
Maar neen: in den breede wordt er weer
gedisenssietrd; de beginselen, zoowel die
van de onderhavige wet als van de par
tpen, worden wear van stal gehaald en
we beleven eenzelfde woord msteekspel
als bij de Begrootingen.
Waartoe dat dienen moet, mag juost
weten. De leden weten natuurlpk al lang,
hoe zij stemmen zullen, zoodat er in
den regtl geen overwinningen zullen te
bshalen zjjn, teozjj bij amendementen
die niet altpd in vo'le zitting in stea
ming komen. Er zjjn echter voorbeelden
van, dat dietusschantpdsche amendemen
ten een wet allesbehalve verbeterden of
verduidelijkten, zot dat deze wjjze van
wetten maken niet ideaal is
Maar om op het vele praten terug te
komen, zou het al Diet wat gewonnen
wezen, indien in het Kamerreglement werd
bej aald, dat een r redevoering niet langer
dan een kwartier mag duren. Me dankt in
een kwartier kan toch een qi'-eatie of ge
schilpunt wel worden uiteengezet, terwpl
dan tevens den pas was afgesneden aan
ie obstructiepranjes der socialisten, die
soms alleen maar het woord voeren om
de zaak aan den gang te horden.
Hoe 't zp, op de tegenwoordige ma-
uier kar 't haast niet bljjven voortgaan,
't Is te laugzaam. De maatschappalpk e
belangen ljjden er onder, ook zonder dat
een «misdadige woeliug» de indiening oi
same..stelling van wetten veiti aagt, ge-
ljjk naar de Troonrede kort m»ar
krachtig herinnerde in 't begin van
dit jaar gsschiedt. Er moet wat woel ng
komen in de Kamergewoont m, opdat de
kuarseude parlemeutarie machine eens
was gesmeerd worde. Te vlug mag zp
natuurlpk niet gaan loopenvluchtig
saamgestelde wetten zjjn al even oog.-
wenscht als verkeerde wetten. Maar tus-
schsn de manier, yvaarop 't parlement
thans werkt, en vluchtigheid, liggen heel
wat trappen of graden. De juiste keuze
te doen moge niet gamakkeljjk wezen, 't
zal toch vroeg of laat brproefd moeten
worden. Zou dit geen zaak wezen, die
geknipt is vorr 't initiatief der Kamer
leden? Er moest iu een clab-vergadering
eens rjjpeljjk over worden beraadslaagd.
Een practische oplossing der moeiljjkheid
zou door alle paitjjen worden toegejuicht.
12.
Vertolg
Als ze een ander neemt, zal bij een onge
luk a»n zich zelf begaan, daar ben ik zeker
Van en daarom vind ik het beter, dat hij we
der naar zee gaat Ziet hjj haar dan in een
paar jaar niet, mogelgk, dat hj ze dan leert
vergeten en het zich niet zal aantrekken, als
hij haar na zjjne terugkomst als de vrouw van
een ander vindt.
l)e oogen der gravin vertoonden bjj deze
uiting van moederljjke bezorgdheid, een voch-
tigen glans.
Ik zou uw zoen gaarne op de rol van
tojjn manschappen doen inschrijven, zeide zij
eindeljjk, maar wil in geen geval de verden
king óp mjj laden, dat ik zijn vrijen wil aan
banden wil leggen. En bovendien, hoe dik-
Wjjls ziet men niet, dat zelfs hA eigenzinnig
8te meisjeshart zich bekeert
Karen zal zich nooit bekeeren, viel de
weduwe haar bedroefd in de rede, ik heb
haar, iu mjjn bekommering over Niels, heel
auwkeurig gade geslagen
Nu ip. ieder geval zou ik, als ik u was,
hem er nog maar eens over spreken, de //Pan
dora" blijft hier waarschijnlijk nog een week
liggen en komt hij in dien tijd tot andere
gedachten, dan kin hij zich hier aanmelden.
Christine zag in, dat het haar niet zou
baten, nog langer 'dj de gravin aan te drin
gen. Zij stond op en na nogmaals voor het
aanzienlijke geschenk bedankt te hebben, ging
zj naar het dek. Aanstonds sprongen vier
matrozen iu de jol, die reeds gereed lag en
verzocht, n haar plaats te nemen.
l e gravin zag iu diep gepeins verzonkeo,
de vertrekkende na en eerst toen het bootje
uit haar gezicht verdwenen was, ging zij naar
de kajuit terug.
1 e door Niels met ongeduld verbeide dag,
waarop de danspartij bij Sture zon plaats heb
ben, was aangebroken.
Het huis van den rijken loodsmeester was
feesteljjk versierd en alles voorspelde een ge-
noegljjken avond. Het dansen was nog niet
b.gonnen, doch i lie gasten waren reeds bijeen
toen Niels, feestel k uitgedost, de danszaal
binnentrad. In de hoop, dat Karen hem mis
sen zou, was hij opzettelijk wat later dan de
anderen gekomen. In zijn eene hand droeg hjj
een langwerpig, in papier gepakt voorwerp,
dat hij met omzichtigheid ia het gedrang voor
duwen en stooten vrjj waarde.
Karen stond achter iu de zaal en was in
druk gesprek met twee jonge mannen, wier
kleediüg duidsljjk verried, dat zij niet tot
het visschers- of zeeliedengild behoorden,
maar san Stavanger gekomen waren, om
hun geluk bj de dochter van den rijken
loodsmeester te beproeven.
In bet Congres der Duitsche Socialis
ten duren de beitige redevoer.ugen voort.
V olim ar protesteerde heftig tegen B e-
bel's drjjzen. Hjj verweet hem, dat hjj
een sociatistischen troon wil be.tjjgen en
overhesrschen wil, dat hy zjjn col.ega's
bedreigt en schandvlekt. Zyu taal isdat
van een allesnheerscher, van een dwinge
land, vau een Cromwel, die twist en
tweedracht brengt iu de party. Hy vindt
dat de socialistische gro p ia den Rjjks-
dag te talrijk is, omdat bij moeilijker zijn
gezag kan uitoefenen over 81 afgevaardig
den dan over een dozjjn.
Bebel wil een waar schrikbewind in
Je party invoeren, doch wat n ij be'reft,
riep Vollmsr uit, 't is my betzelf ie oi
de muilband van de politie, van den
godsui nst of van de democratie komt.
Waartoe dieut bet afg jdeubeelden omver
te werpen, als men er nieuwe opr.cht
Laat ons een einde maken aan den broe
der-oorlog, ten einde onze edele zending te
volbrengen.
Niels trad onbeschroomd op Karen toe en,
zonder veel acht op de Stavanger heeren te
slaan, zeide hjj
Ik kom wel wat laat, Karen, maar ik
hoop toch, dat je den eersten dans voor me
bewaard hebt, zooals ik je dringend verzocht
heb.
Wie te laat komt, mag zich niet bekla
gen, als vroegkomers hem voor zjjn, merkte
de eene heer uit aren's gezelschap met een
minachtend glimlachje op.
Driftig keerde Niels zich tot den stedeling
en antwoordde
Als ik uw oordeel noodig heb, zal ik
er u wel om vragen, bemoei u dus niet met
mijne zaken
Een boonend gelach was het eenig antwoord
der beide heeren, die z'ch ouder de hoede vau
den ouden Sture die het t oepje genader! was,
volkomen veilig achtten.
Op Karen'sl ief gezichtje stond duideljjk ra
deloosheid te lezen. Toen zjj echter zag, dat
aller blikken op ha r gevestigd waren gi zj
trotsch ten antwoord:
Yie toa ook denken, datje nu nog zou lt ko
men Een vluchtige belofte, terloops gegeven,
heeft noch voor jou, noch voor mij waarde.
Maar stel jj gerust: de eerste dans, dien ik
vrjj heb, is voor jou.
Niels beet zich van woede op de lippen,
doch, zich bedwingend, ging hij onverschillig
voort
Je hebt eigenlijk geljjk, Karen. Maar
als mij vanavond het voorrecht niet te beurl
mag vallen, met je te dansen, hoop ik toch
Vol 1 man werd t>egej nicht door de
minderheid, terwjjl de meerderheid die
toeju ching overschreeuwde. Het mmoer
werd zoo hevig, dat de voorzitter S i n-
ger, de vrees uitspraak voor een sltrting
der verga Ier.ng d >or de politie. Hoewel
deze waarschuwing e u weinig kalmte
bracht, scholden de voor-en tegenstandeis
van Heb el elkander uit en geraakten
byua handgemeen.
Hel Fransche oorlogsschip Du Chayla
is Vrijdag-nacht uit Toulon naar de
Turksche zeeën vertrokken.
Een lafl) daal d r Fransche kerkver-
volgers is door de bevolking van Ceslz.»y
bele'. DeEtechter der gemsente wilde Vry-
dag met zijn helpers een huiszoeking doen
in de woning van gewezen kloosterzus
ters, die van hun kloosterbei dte ontsla
gen daar rustig betere tijden afwachten.
De magistraat werd door hetvolkoct-
rangdn met: «Leve de vryheid«Weg
met de uitdryvers 1» Maar daar beef het
i.inbjj, bet volk belette den kerkvervolgers
de woning der zusters binnen te driagen
zjj moesten om erger te voorkomen
hals over kop de gemeeute verlaten.
De Duitsche Keizer heeft Zaterdag
middag de thee gebruikt by de Koningin-
moeder van Spanje, die te Weenen ver
bljjft. Des avonds ontving Z. M. graaf
Goluchowsky, minister van Buiten-
landsche Zaken, in particuliere audiëntie.
Zmdig is de Duitsche Keizer uit Wee
nen Laar Duiitzig veitrokken.
Men verbaast z.ch in sommige krin
gen over het optreden van Z. H. P i u a
X. Tegen al'e tradities iu beeft de H.
Vader zjjn drie zusters bjj zich aan tafel
genoodigd.
De Italiaansche correspondent van de
«Daily Chronicle» Jzegt, dat het zelfs
aan de hoogste dignitarissen nooit toe-
ges'a »n is met den Paus aan eeu tafel
te eten.
Men wees er den Paus ook op, dat
zyn zusters geen titels hadlen, b.v. geen
hertoginnen waren, zoodat men ze niet
kon ontvangen. Bierop miet Pins X
geaotwoord hebben«Zjj hebben al
een titel; ze zjja zusters van den Paus.»
België
Woensdag zullen uit Antwerpen twee
paters Minderbroedersj naar de Chin ie-
sche mission van Hous,e vertrekken. Zy
zullen den30sten September te Genua zich
inschepen eu het arbe jsveld gaan be
werken, dat pater Vic tori as met zyn
martelaars bloei heeft bevrucht. De twee
moedige prie.-ters zyn pater N a t a 1 is
G u b b e 1 s uit Cothen (Limburg) en pa
ter Frederik Verliaeghen van
MecbeleD.
dat je dit geschenk vtui mij zult willen aan
nemen, dat je nog een weinig aan mjj zal
herinneren, telkens als je er gebruik van
maakt.
1 it zeggende, reikte hjj Karen den waaier
ove-. Karen's gezichtj i gloeide van vreugde.
Toen zjj echter het spottend gelach der beide
stadheert-es hoorde en bemerkte, dat alle
aanwezigen haar gadesloegen, overtoog een
gloeiende b os haar gelaat.
Dat is een geschenk voir een Koningin,
sprak zy en krulde trots hare frissche roode
lippen, en niet voor de dochter van
een loodsmeester, of ziudt ge willen, dat de
menschen mij uitlachten en met den vinger
nawezen? Met deze woorden gat zjj hem den
waaier terug. Een gemompel van instemming
met deze woorden ging door de za-il en
overal ontmoetten de oogen van den jongen
loods spottende, minachtende blikken.
Hij we d doodsbleek en, terwijl hy den
waaier in stukken brak en de overblijfselen
v or de voeten van het meisje wierp, zeide
hjj met gesmoorde, trillende stem
Ik dacht je een aangename verrassing te
bereidm en in plaats van een enkel woordje
van dank regent het spot en smaadredenen
op mij. Wees echter n et bang, dat ik je rnjja
gezelschap meer zal opdringen, mjjn voet heefi
vanavond voor de laatste mail den drempel
van dit huis betreden.
Zonder naar. ieehts o' links te zien, liep
Niels naar de deur.
Karen was doodsbleek geworden eu groo'.e
tranen sprongen haar in (le oogen. De oude
Op het kerkhof te Antwerpen heeft
Zondag ter gelegeoheid van den 20sten
verjsa'deg van den dood van den roman-
schrjjver Henri Conscience, eene
betooging plaats gebad.
Talryke Vlaamsche vereenigingen na
men er aan deel. Door twee sprekers, de
heeren R e i n h a r d t, uit Brussel, en
Heuvelmans uit Antwerpen, werd de
wensch uitgesproken, dathetoutwerp van
wet, waarbjj het gebruik der Vlaamsche
taal verplicht wordt gesteld ook in de
pa ticuliere instellingen van ondei wjjs,
zonder verwyl moet worden aangenomen.
Zjj zwoeren, dat de Vlamingen niet
zullen rusten voordat deze hervorming
ingevoerd is. Tevens werd de eisch ge
steld van eoa Vlaamsche Academie, op
dat men niet laDger zal zien, lat de
rechters de meDSchen moeten veroordee-
len in 69n taal die deze niet verstaan.
Volgens de laatste berichten zyn de
vyandeljjkheden tusschen Turkjje en Bul-
garjje reeds begonnen.
Sedert Donderdag staan de dorpen
Zloczow en Monastery in Macedonië in
brand. Reeds zyn 500 huizen vermeld en
een aantal personen in de vlammen
omgekomen.
Erns.ige vertoogea worden door de
Mogendheden tot Hulgarjje gericht voor
het op oorlogssterkte brengen van bet
Bu'gaarsche leger.
De Bulgaar sche vereeniging vaa het
Roode Kruis hetlt lOd.OOO f.ancs ge
schonken voor de verpleging der gekwets
ten in Macedonië.
De Mogendheden beraadslagen om de
hervormingen tabsspoedigen. Inden Fran-
schea ministerraad heeft de heer De 1-
c a s s de zaak ter sprake gebracht.
Bssloten werd de Mogendheden te steu
nen.
Er wordt gezegd dat Oostenryk en Rus
land aai denSultan eennieuw ontwerp van
hervormingen voor Macedonië zullen voor
leggen het zon onder anderen de benoe
ming behelzen van een christen gouver
neur eaoadergouverneur, waarvan de eene
een Ras en de andtre Oosteuryker zo a zyn.
—Op bevel der Sultan zyn twee generaals
en drie Oversten, wegen9 gewelddaden, op
Grieken gepleegd bjj Kirkelasz en Mo-
nastir, in hechtenis genomen. De Ëulgair-
sche aan voerder Schisc hmanarden
vyftisu medeschuldigen zyu in deSelim-
kazerne bij Haiderpacha vastgezet. De ge
zanten der groote mogendheden deden de
Porte weten, dat hun .e regeeringen be
slist vasthouden aan het program van her
vormingen, door Rus'aod en Oostenryk-
Henga-ye va»t^esteld. Hetz-lfde moet na
he: herstel der orde in Macedonië geschie
den en soortgilyke stippen wrrden te
Sofia gednan.
Bjj de audiëntie gisteren door den Sul
tan a n Linovieff verleend, gat Z.
M. de verzekering dat categorische bevelen
gegeven zyn om de buitensporigheden der
troepen ti voorkomen. Hjj drukte zyu
spjjt uit over de dadm die gepleegd zyn
Sture gaf echter onmiddellyk een teeken aan de
muzikanten de muziek bego.i en ee lige oogen-
blikken later zweefde Karen met een der Sta
vanger heeren door de danszaal.
Niels was intusschen naar den waterkant
gegaan, waar de ranke vuschersbooten naast
elkander aan kettin.en vastlagen. Daar zette
hij zich op een steen neder. Hij stelde
zich Karen voor hoe zjj in de armen van dien
ver ivenschten fat rustte hoe haar gelast
gloeiend na de vermoeienis van het dansen
en bij de flauwe, jjdele liefdesbetuigingen,
die haar danser haar toefl isterde. Hjj stelde
zich voor, hoe alle dorpsbewoners hem den
volgenden dag met den vinger zouden navjj-
zen, lachende om de i a'mzaligen loodsknecht,
die het durfde wagin, om met verdachte,
kostbare geschenken het mooiste en rjjkste
meisje vaa Utsteyn het hof :e miken. Met
een ruwen »loek sprong hjj overeind. Hjj
sprong in de eerste de beste boot, maakte de
Zetting los en roeide met forsche slagen naar
de //Pandora,/.
Toen hjj de wacht vam den schoener had
aangeroepen enzjn naam genoemd had, werd
hjj dadelyk verzocht, aan boord te komen.
Onmiddellijk bracht een matroos hem naar de
kaju t, waar hy de gravin vond.
Mevrouw, 9prik hy, u h-e't mj laatst
een plaats op uw schip aangeboden en ik heb
toen geweigerd. Gaarne zou ik hebben, dat n
mjj echter niet aan mjjn woord hield.
Wordt vervolgd.)
