No. 5508
Donderdag October 1903
28ste Jaargang.
L
$)ag6laó voor <3ïooró- on Suió-tXoflanó.
AmsteHamsche Brief.
Gewroken.
BUITENLAND.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
"end "i .w^'eu bespreken, voegde hij er aa-ze-
in kunnen trekken.
Ernile Combaa.
Ik hoop, dat je nieuwe meester tevre
den over je zal zgn. Wee je gebeente, als ik
klachten over je hoor
Italië.
Duitschland.
Frankrijk.
iemand, die i'en weg reeds meermalen had
De opstand in de Balk&nstatan
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden roor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post >1,50
7oor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
AGITE MA NON AGITATE
PBIJS DEK ADVEETENTIEN.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer7%
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het BuiterdandCompagnie Génerale Publicite, Etrangère
G.L. DA ÜBK Sf Co JOHN., F. JONES Suec- Paris 31 bis Faubourg Montmartre
29 September 1903
Was ik uw Ilaagsche correspondent, ik
zou beginnen met op niet malsche wyze
van leer te Irekken tegen de leden der
Katholieke Kamerclub, die op onverant
woordelijke wijze de afdeelings-vergade
ringen verzuimden, men zegt, ter wills
der paardententoonstelling,en daardoor
oorzaak waren, dat bjj de samemtelling
der bureaux de katholieke party er zoo
bekaaid alkwam. Moet dat «afwezig ziju»
waarover het vorige jaar en met recht
reeds zoo herhaaldelijk geklaagd is al
weder beginnen en moet den kiezers,
wier trouwe opkomst in de toekomst zoo
dringend noodig zal zjjn in den strjjd tegen
het socialisme een al te gemakkelijk ex
cuus in den mond gelegd worden, wan
neer zy zich eau gang naar de stembus
en een werkdadig aandeel nemen in den
verkiezingsstrijd niet willen getoos'.er,
door hun het recht te geven te zeggen
«Wat zouden wy ons warm loopen voor
mannen, die het zoo nauw niet nemen
en een bezoek aau de paardeutoonstelling
van grooter belang achten, dan hun ver
schijnen in de aldeeiingtn
Amsterdam zag dezer dagen langs zyne
straten den optocht van de leden van hit
nationaal Arbeiders-Secretariaat. Talrjjk
waren de manneD, die aan deze demon
stratie deelnamen en ontelbaar bjjna de
banieren, die hun blauw en rood, hun
goud en zilver deden blinken. Aan toe
schouwers was voorzeker geen gebreken
aan belangstelling ontbrak het niet, maar
toch maikte de gekeele beweging ein
eenigszir s doodsche indruk door de afwe
zigheid van muzisk. Bracht aan die min-
der opgewekte stemming misschien ook
bjj de luide uitgesproken erkenning, dat
het ledental in den laatsten tjjd merkelijk
was afgenomen en dat er daarom eigen-
ljjk weinig oorzaak was om hettienjarig
bestaan met groote opgewektheid tehe.-
denken, maar wél om de arbeiders tot
meerderen ijver, tot aansluiting by hit
Secretariaat en tot grootere eendracht aan
te si oren. Zouden het mhschien ook vele
Christelyke arbeiders zyn, di», nu de al-
gemeene werkstaking hun de oogen ge
opend heeft, zich afkeerig tooaen van de
zoogenoemde neutralearbeid trs-vereenigiu-
gen, die gewoonlyk alle in socialistische
zich oplossen en zich liever aansluiten by
de Christelyke vereenigingen, waar zy ook
thuis bebooren,
FEUILLETON
.9.
{Vervolg.)
Ze zijn slunk, dat outken ik niet, ant
woordde Galbrett, alsot hij een paarden kooper
was, die al de goede eigenschappen vnn een
door hem te koop aangeboden paard opsomde,
maar hun beenderen ziju veerkrachtig als
ivoor en hun spieren buigzaam als snaren.
We zouden ze op de proef kuunen la
ten werken, meende Buonaventura.
Meer verlang ik ook niet, de eenige
voorwaarde, die ik stel is, dat ze dadelijk hier
bljjveu,
Als we mBar niet door dit zaakje met
de politie in aanraking komen, merkte de
clown droogjes op.
-Ik heb toch het recht, met mijn kin-
tieren te doen wat ik wil! stoof Galbrett
driftig op. Ik zou gaarne nog een en ander
directrice begreep dien wenk, Ze nam de
t eren bjj de band en bracht ze naar den
v" f3. ft hoek vau den wagen. Opeen
I3. 'M v ?'e eea Pftf boterhammen en twee
glazen Iner voor hen neer en moedigde hen
De mislukte algemeene werkstaking
had hier ook nog een naklank, te weeg
gebracht door het woord der Troonrede,
«misdadige woelinger.» dat nog al kwaad
bleed heelt gezet,misschien wel, omdat
het zoo juist g-troffen heeft. De heer van
E r k e 1 was er lang niet over gesticht
en aan de uitdrukking eene beteekenis en
strekking toekennende, die er zeker niet
in gelegd was door den opstell r, wi'de
bjj wel een telegram aan Hare Majesteit
zei. den, om Haar te doen weten, dat op
dit oogenblik vyf duizend «misdadigers»
in het Paleis verzameld waren. Gelukkig
kwam hy op de gedach e, dat het wat
duur zou zyn. Zou het Of vond bjj zelf,
dat het dwaas en brutaal zou geweest
zijn 1 Maar het zou in elk geval niet het
eerste brutale eD dwaze stukje zyn ge
weest, dat die lui uithaalden.
Overigens had de geheele meeting en
ook de feestviering des avonds in bet
Paleis een heel kalm verluop en stak
voordeelig at bjj de vaak zoo rumoerige
vergaderingen der socialisten, terwyl ook
de redevoeringen van beel wat meer
kalmte en bedaardheid getuigden, al wa
ren zy nog niet gehoel en al van over
schatting van de kracht der arbeiders vrij
te pleiten.
Wonderljjk is het anders, hoe de so
cialistische werklieden, die altjjd den
moud vol hebben van vryheid eu zelf
stand 'gr.eid en den christelyken arbeiders
Bteeds verwjjten, dat zy buigen voor de
meening van pastoor of dourine, z'ch zei
ven door hunne aanvoerders lateu leiden
en misleiden, zich 1 .tan her- en derwaarts
sleepen en zich soms laten to espreken en
bevelen, als waren hunne aanvoerders
kleine koningen en dictators. De Neder-
landsche arbeiders mogen in dat opzicht
wel eens naar Duitschland zien, waar op
het. pas gehouden socialistisch congres,
Be bel zich waarlyk gedroeg als e<n
tiran, a'tjjd en overal optrad als een al-
Ueoheerscber, tegen wien niemand zich
mocht verzetten, tegenover wien niemand
een eigen meening mocht hebben, zon
der de kans te loopen als een valschen
broeder te worden gebrandmerkt. Nrg
iats tot leering. De Duitsche soc:alisten
hebben by de sluiting van hun Congres
met bjjna a'gemesne stemmen verklaard,
dat de algemeene werkstaking als agita
tie-middel geheel te verwerpen is.
Dat kunststukje is hun te gevaarlijk,
zy branden z'ch liever niet de vingers
aan dat te heete vuurtje. Zoo iets laten
zy liever aan onze Nederlaudsche arbe -
ders over, die zich door mr.Troelstra
aan, flink toe te tasten Paarua keerde zy tot
de mannen terug, die rondom de tafel had
den pliats genomen. Toen zij zich bij hen
voegde, was Jannock juist bezig, zijn bezwa
ren betreffende de opname der slnrgenkinde-
ren toe te lichten,
Uit alles blgkt, zeide hij tot Galbrett,
dat gjj om de een of andere geheimzinnige
reden uw kinderen bedenk wel, man, uw
eigen vleesch en bloed spoorloos wilt laten
verdwjjnen. Ik zet het den drommel, om dan
niet wantrouwend te worden.
Wat zal ik u zeggen? antwoordde Gal
brett, schouderophalend ik woon in bij de
grootmoeder van mijn kinderen, een vervelend
oud wijf, dat altijd over het zondige kunste
naarsleven zanikt. Nu is ze, God weet hoe,
met een paar snuiters iu aanraking gekomen,
dis ik voor zende ingen aanzie en die de
kinderen tot zich willen nemen om hen lezen,
schrijven en andere nonsens meer te laten
leeren. ik wautrouw die lui, want op een
goeden dag kon ik het kooitje wel eens leeg
vinden en wat zou ik er dan aan doen? Lie
lui schijnen hier met een jacht i i de haven
te liggen en ik zou naar de kinderen kunnen
fluiten
Bj ons zijn ze zeker wel het veiligst
geborgen, sprak de directrice, in het ergste
geval zouden we ook met onze tent het land
Ja, dat zou mooi z:'n, op een goeden
dag zou ik dan hier in plaats van een tent
een leege plek vinden Waarachtig, dat ge
beurt nooit, riep Galbrett driftig uit.
c. s. op sleep'ouw laten nemen en dan
later met de gebakken peren kunnen
blyven zitten, terwyl hun onbetrouwba
re aan/oerder iu de Tweede Kamer we
der een schetterende redevoering houdt om
de schuld van zich at te wentelen op de
brtede schouders van Dr. K u y p e r, die
het cadeautje echter wij*eljjk aan den
waren rechthebbende terugzond.
Op den breeden Amste'stroom dongen
mannen van alle nationaliteiten om het
wereld-kampioenschap op het gebied van
de roeiersport tn vele houderden woou-
du dat interessante en boeiende schouw
spel by, terwyl uogmaals honderden zich
verdrongen voor circus Carré of Re in
brand t-theatre, want de Septem-
vreugde was in vollen gang en al is de
kermis feitelijk afgeschaft, de echte Am
sterdammer vergeet zyne kermis nooif.
De kermispret en kermisvreugde leeft
voort in aller hart en zoowel Artis, als
de plaatseu voor publieke vermakelijkhe
den weten er van mede te prater, hoe
te Amsterdam het herdenken van de oude
kermis de Septembermaand nu weer
hetfc gemaakt tot een maand van uitgaan
en pret.
Nadat de tegenwoordige minister-pre
sident der Fransche Republiek op 30-ja
rigen leeftyd zyn souiaoe had opgebor
gen, zocht bjj heil in de daglladpers.
In 1865 althans was hy onder het
keizerrjjk een ijverig medewerker van
bet Bonapaitistische dagblad van Saintes
(een zeer oude stad aan de Caaren'r*) de
Independunt.
Combes was toen Volop de party
der Bonapartisten toegedaan. Hy streedt
toen met zyn pen voor de vrjjhe'd van
allen, voor de prieste-s, voor de Jezuïe
ten, voor de Congregaties enz. enz.
Geen uitzouderingswettenschreef Com
bes in een artikel op 27 Juni 1865,
noch tegen deu priester, noch tsg-n den
kloosterling, noch tegen den C .ngrega-
nist.
Vryheid voor iedereen, voor den vrij
metselaar zoowel als voor den Capucij",
zoowel voor den bisschop als voor den
dagbladschrijver, zoowel voor de geds
dienstige corporaties a s voor de spoor
wegen. (Hoe edeldenkend en vrijheidlie
vend was de man toen
De vryheid komt vau Christus, schreef
Coin bis, dat is van den grootsteu
wetgever tn zedenleeraar die ooit bestaan
heeft, cette almirable loi de justice dis
tributive A chacuu selon ses oeurres,
deze uitdeelende gerechtigheid, die naar
verdienste loont en straft!»
Welk een heme'sbreed verschil tus-
schen de beweringen van den toenmali-
gen journalist en de handelingen van deu
tegen woordigen minister pres dent. Hoe
Mijn naam is Buonaventura, zeide de
directeur op oogen toon, wie zulke lage din
gen van mg denkt, verliest alle aanspraak op
rnyn achting.
Als ik u was, zou ik ook tot het ge
zelschap toetreden, haastte Jannock zich, vei -
zoenend tot Galbrett te zeggen.
Loop naar den duivel met je raadge
vingen, stoof deze op. Wil je de kinderen
niet gaarne lieoben, mij goed, er zijn liefheb
bers genoeg 1 Maar neem je ze aan, dan krgg
ik natuurlijk in,n aandeel iu de meerdere
ontvangsten, die ze je opbrengen.
Zij gingen voort, fluisterend over deze
kwestie te onderhandelen. Suzanna en haar
broertje zaten intusschen alsof ze in een ake-
ligen droom verkeerden, in hun afgezonderd
hoekje Hun oogen vertoonden een doffe, wezen
loos droeve uitdrukking eu met angst ver
wachtten ze het vonnis, dat over hen zou
worden uitgesproken.
Ëindeljjk stond Galbrett op. Pe beraadsla
ging scheen tot zjjn genoegen geëindigd te
zijn. Hij trad op Arthur en Suzanna toe,
reikte bun de hand en sprak
Na deze woorden verliet hij den wagen en
stommelde de donkere trap at. Menige vriend
schappelijke groet werd hem nageroepen,
hoewel ieder van het drie al hem verwensch-
te naar 't land, waar de peper groeit.
De directrice gaf Suzanna en Arthur een
paar dtkens, waarin re zich spoedig wikkel-
heeft de man zyn denkbeelden geweld
moeten aandoeu, om tot de «hoogte» te
komen, welke hy thans bereikt heeft?
Van seminarist is hy geworden vrymet-
selaa', van keizerljjk gezinde republi
kein, en waar zyn eigenbelang er mee
gemoeid wa9, werd hy de sleepdrager der
radicale meerderheid.
Op het oogenblik is hy de hoop en
de schuldenaar der socialistische revo
lutionairen. En wat zal hy morgen zyn?
Bonaprrtist, even als voor dertig ja
ren.
Men moge Combes beschuldigen van
veranderlijkheid en onstandvastigheid zoo
veel men wil, zegt de IALerté, in ésn punt
is hy trouw en standvast g gebleven
«Nog nooit heeft hy zyn eigenbelang
vergeten.» En dat is, helaas, by velen
het hoogste, zoo niet het een'gste ideaal,
de hoogste poëzie van onze naar ontwik
kelingen voornitgaug strevende maatschap
pij. Carrière maken!
üe ingenieur Carlo F e d er i c i, uit
Brescia, deed met zyn «chauffeur» een
tocht in zyn aatomobiel op deu weg van
Fiesole, toen het voertuig met groote
vaart tegen een muur botste. De twee
reizigers werden verscheidene meters ver
gesl'Pgerd. De ingenieur bleef op de
plaats dood en zyu reisgezel werd dooie-
ljjk gewond.
3y eeo brand in de Ficinusmyn te
Laurah'Ute, zyn drie menschen gedood en
15 gekwetst.
Te Baneke.stein heeft eea onderofficier
d-ir marine, mat zyn sabel, den soldaat
E r d m a n u van het 17e infauterie-reg.
doodgestoken omdat dez-, ineens restau
ratie komende, bem Diet gegroet had
Zondaj stond het tramverkeer te
Berljjn zoogoed als stil.
Op bevel van de politie wa9 het ge
heele omnibus-verkeer gestaakt, met uit
zon lering van den dieast der Berlynsc he
expeditenrsvereeniging. Van de zyde der
stukenden is Zondag besloten, dat wan
neer de d rectie niet binnen drie dagen
eeo beslissing neem aan den burgemees
ter K i r c h n e r een verzoek tot benrd-
deling zal wo den g daan. De directie
hoopt haar heele bedrjjf met 371 wagens
weer aan den gang te kannen zetten
zonder op de werkstakers te letten daar
zich reeds weer voldoende personeel heeft
aangemeld.
Over het bszoik van den Koning van
Italië aan Parys, wordt gemeld, dat de
Pauseljjke nuntius Mgr. L o r e u z e 11 i,
als de Ital aansche Majesteit aankomt,
nut vtrlef de hoofdstad van deFjansche
Republiek zal verlaten.
De Nuntius zal z ch naar Rome bege-
den, om in Jen slaap vergetelheid te zoeken.
Toen zg bg de tafel terug wam, waren haar
man en de clown bezig, de jeneverflesch op
den goeden afloop hunner onderneming aan
spreken.
Een ellendige schurk, klonk het van
lure dikke lippen, het is niet meei dan onzen
Christenplicht, om de kinderen voor goed
van hem te verwijderen.
De clown tr. k zijn met krijt besmeerd ge
zicht in plooien en antwoordde
Het grootste gevaar is gelegen in de
kans, dat hg ze morgen of overmorgen weer
komt terughalen. Dat moeten we zien te voor
komen.
Dan zullen we de hulp van moeder
Howdy moe en inroepen, die is ons al meer
van dienst geweest, meende de directeur.
't ls nu halftwaalf, gaf Jannock ten ant
woord, ik ga gauw andere kleeren aantrek
ken, als ik me dan haast, vind ik haar
nog op.
Haastig dronk hij zjjn glas leeg en verliet
den wagen.
Eenige minuten daarna bevond Jannock
zich ver van de tent, in een der donkerste
buurten der stad en liep met de zekerheid van
a'gelegd door het warnet van stegen en slop
pen tot hij het doel zijner reis had bereikt.
£eed9 verscheidene dagen lag de „Pandora//
te New-York voor anker. De gravin had hare
ven om Z. H. P i u s X, hulde le bren
gen.
Te Nizza hebben de straatvegers ge
staakt. Zondag hieldeo de gezamenlijke
arbeidersverenigingen een betooging te
hunnen gunste. Hierby ontstond een bot
sing tusschen de bi toogers en de politie,
waarby zeven menschen gearresteerd
werden.
De revolutionnaire-socialisten inFrank-
ryk hou Je a te Reims een congres dat
jl. Zondag is geopend. Het doel is om
eenheid te verkrijgen in de partjj en het
programma voor te bereiden over het In
ternationaal Congres, dat in 1904 te Am
sterdam zal gehouden worden.
Uit AtgierB wordt aan de Aurora ge
meld, dat de milture hospitalen te Bli-
dok en te Miliana propvol zyn met sol
daten, die tengevolge van de jongste
manoeuvres ziek zyu geworden. Dagelyks
worden nieuwe ijjders aangebracht.
Onder het Bulgaarsche volk heerscht
groote ontevredenheid na de Mogendhe
den geen hulp vetletn n aan de verdruk
te Macedoniërs. Te Sofia heeit dan ook
Zondag een protsstbetooging plaits ge
had van omstieeks tienduizend personen.
Het was esn indrukwekkende stoet die
door de straten der stad trok. Tweehon
derd ronwvlaggen met de namen der
verwoeste doipeu en een groote vlag,
voorstellende eeu hulpsm:ekende Mace
donische vrouwenf g.iur, werden in den
stoet opgemerkt.
De Mogendheden ric' ten wel Nota's
tot de Porte, waarin op hervormingen
wordt aangedrongen en de Gezanten be-
toogen mondeliags, maar het een zoo
goed als het ander blijft zonder resultaat.
Een arbeid, waarin de Mogendheden een
kwart-eeuwsche-ervaring hebben, heeft
hnu nog mets geleerd. Turkye haast
z:ch langzaam.
Wy gelooveo dat het dan Bulgaren
geraden is zich maar bedaard te honden
nu alle Mogendheden zich tegen een oor
log met Turkye hebben verklaard en de
Turken als met eeu jj«eren band de Bal-
gaarsche grenzen omsingeld hebben. Bo
vendien deelt de correspondent van de
Daily Mail te Montstr mede, dat het
cordon van Tnrksche troepen sedert eeni-
geo tijlom Brlgai-ye heengetrokken, nu
voltooid schjjut te zyn. Het geheele aan
tal troepen is 300,000 m in, ongerekend
het garnizoen van Kon-tiatinopel. Ze
zjja aldus opgesteld: In net wilajetKos-
sovo 10.000 man in Adrmaopel 70,000
(met 300 stukken gerch it), in Moaastir
50,000 in Saloniki 170.000. Het leger van
Ko8sovo, hoewel klein, Btaat op tier uren
van de Servische grens, en zoa een aan
val kunnen tegenhouden totdat het ver
sterking kreeg. Het kan overigens ook
tegen Brlgarjje in het veld gebracht
worden. De linkervleugel is nog versterkt
door de tsrugroepiDg «an daAlbaneezen
uit Adrianopel, zoogenaamd wegens hun
wangedrag. De rechtervleugel, die blyk-
nasporing aangaande het geheim der Aurora-
eilanden met ijver voortgezet, doch geene
lichtpunten in de duiBtere zaak gevonden. De
slangenkinderen had zg intusschen niet ver
geten, want reeds den derden dag na den
avond, waarop Galbrett hen aan de hoede vau
Buonaventura had toevertrouwd, aad zg zich
's morgens vroeg met Simpson weder naar
de weduwe Holiday begeveu. Zij troffen hair
alleen thuis, zooJat de gravin onbewimpeld
kon spreken.
Ik heb de noodige maatregelen genomen
om uwe kleinkinderen terstond met mg mede
te nemen, zeide zg.
Is het u geluk», hun vader voor mg'n plan
nen te winnen?
Ik heb moeite genoeg gedaan, maar hg
blgit st jf op zijn stuk sta«n. Zelfs heeft hij
de kinderen al voor drie dagen by andere
menscheu gebracht, waar, dat weet ik niet.
Groote teleurstelling stond op het gelaat
der gravin te lezen. Zij was bgna niet bg
machte, hare verontwaardiging te bedwingen
Op bitteren, schamperen toon vroeg zij dan
ook
U, hun eigen grootmoeder weet dus niet,
waar ze tegenwoordig verbljjf houden
Ik weet het werkeljjk niet. Hg ging
's avonds met hen uit en kwam alleen weer
thuis.
Wordt vsfvolgdg,