No. 5514
Maandag 5 October 4 903
28ste Jaargang.
HbagBlaè voor 3!ooró- en Stuió-éiollanó.
De Zondagsmarkt
te Amsterdam.
Gewroken.
BUIT H N L A N D.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem
Ingebnd.
Italië.
Daitsohland
EerAvervolging in Frankrijk.
De Czaar te Weenen.
De opstand in de Balkanstaten.
mm
ABONNE MENTSPRIJ3.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Toor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
PRIJS DER ADVERTENTIES.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer7% s-
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PubliciteEtrangère
AOITE MA NON AGITATE G.L. DAUBE Sf Co JOHN., F. JONES Succ. Paris Slbis Faubourg Montmartre
Van onzen Amsterdamschen Correspondent.
Kent gjj de Amsterdamsche Zondags
markt
Jaren weou ik te Amste.dam en nog
nimmer heb ik dat interessante
schouwspel aangestaard.
Er hooit dan ook een zekeren moed
toe om, als men netjes in Zondagspak
is gestoken met glacé en hoogen hoed
zich te wagen in de buurt, waai die
mat kt wordt gehouden. Zondagsmarkten
hooren in Nederland niet thuis. Te Luik
vindt men een zeer drukken op La Batte,
en bovendien een zeer ordelijken, waar
vooral eetwaren in allerlei vorm, grc en-
tin, fruit cd gevogelte te koop worden
aangeboden. Te Amsterdam kan men hen
gevoegetjjk in drie afdeelingen onder
scheiden, de eene is echter nog min
der aanlokkend door zindelijkheid dan de
andere. Het eerste geleelte wo'dt vooral
gehouden in een der zjjstrateu van de
Joden-Breestraat, nameljjliin de
ITilenburgersteeg. Wat daar te koop wordt
geboden onder oorrerdoovend geroep,
onder geduw en gedrang, te midden van
eene soort publiek, waarvan de aanblik
het dooiloopen bedenkeljjk doet worden,
is ook grootendeela voor den inwendigen
mensch bestemd«pruimen, drie om 'n
sjent en peren, tien om 'n dub,gedroogde
schar en versche bot, gebakken viscb,
zoute haring en haring in het zuur, eie
ren met zuur, opgediept uit groote pot
ten met vorken, die ook wel eens als
tandenstokers dienst doen en gereinigd
worden met voorschoten van zeer be
denkelijke zindelijkheid, groenten, pi-
saug, bananen, watermeloen, en ik en
weet niet wat nog al meer. Krjjschende
en kjjvende Jodinnen, vuile, kruipende
kinderen, mannen, die rooken, pruimen
of eten, eene mengeling van geuten,
kleuren, en klanken en geluiden, die u
den pas doen veisuellen naar de Hout-
kooperekade, waar het tweede gedeelte
der markt wordt gehouden.
Hier meerdere rust, minder geschreeuw,
een weinig meer orde. Eene minia'uur-
reproductie maar 30°/0 lager in kwali
teit, van de dageljjksche markt op de
Nieuwmarkt. Katoentjes, garen en band,
lintjes en strikjes en kantjes, oude en
nienwe kleederen, hoedenen petten, naar
alles in mindere kwaliteit, dan ginds;
FEUILLETON
2?:
Vervolg.)
D»t helpt dadelyk, zeide hij, bij wijie van
opheldering en grijnsde de kinderen, die hem
vol angstige verbazing aanstaarden, vri nde-
Ijjk toe Hj keerde thans weder tot zj'n in-
eengeburkte houding terug eu alsof er niets
Was voorgevallen, ging hjj doodsbedaard
voort
-Hoe ik hier ooit ben verzeild geraakt,
weet ik niet. Maar eens op een dag was ik
bier en voortaan moest ik voor kost en inwo
ning 's avonds mijn kunsten vertoonen. Als
Jelui nu hier ook gaat optreden, krjjg ik geen
eten meer en zou ik van honger moeten ster
ven maar dat zal niet gebeuren. Het is
!*?8 het beste, dat ik jelui hoe eer hoe beter
.er vandaan help. De oude heks sluit me
|ederen avond wel goed op, maar toch weet
Jk niet alleen het kamertje, maar ook het
buis 's nachts te verlaten. Heb jelui geen
goede vrienden, waar ik je heen kan bren
gen f
Jawel, een rijke heer met een dame, die
met een jacht hier op de rivier liggen, maar
die ^Hen ons komen halen.
ook galanterieën en jjzerwareu, roestig
vooralkachels en kachelpijpen.
Hier staat men niet in groote troet eu
bjj elkander; hier loopen of dwalen en
kelen todJ, zoekend of er iets van hun
gading, of zij toevallig iets kunnen
vinden wat zjj noodig hebben, en voor
een prjjsje willen machtig wo.den. Hier
dwaalt ook wel eens een mensch van
buiten rond en vervalt onder den rjjken
woordenstroom van den Israëlitischen
koopman of den dikken schommel van
een Jodin aan een lapje goed of ean kan
ten goidjju of een el of wat katoen, die
zjj voordeel'g kocht maar bjj slot van
rekeniDg te duur betaalde.
Van nog minder allooi is het derde
gedeelte der Zondagsmarkt, dat op de
Oude Schans, aansluitende aan de Hout-
kooperskade, wordt gehouden. Hier n e's
danpiu'len en vuiligheid,alles oud, heel
of half versleten, goed, dat voor drie
kwart op de vuilnisbelt te huis behoor-
de, maar waaronder toevallig een enkel
stuk voorkomt, dat met heel ve*J goeden
wil nog verhandelbaar is.
En toch, de Israëlitische koopman sor
teert deze prullen, dit oud roest, die
sleutels, heele en halve knoppen, ge
schonden en gebarsten schotels eu koppen,
stukkende ketels zonder deksels, en dek
sels waaraan de ketel ontvallen is, brokken
gordjjnen en lappen kant, stukken franje
en garneersel.De markt op de Oude Schans
staat lot die op de Houtkooperskade in
dezelfde verhouding als die van het Wa-
terlooplein totdie op de Nieuwmarkt. La
ger dan die op de Oude Schans kan
echter ean markt wel oiet dalen. Minder
dan hier te koop wordt uitgestald, kan
niet verhandeld worden. Een blikken
trommel, nog slechter, dan die dam: ligt,
kan men zich niet voorstellen, dan tus-
scheu een hoop iu elkander getrapt oud
roest.
Eu wordt dat hier werkeljjk nog ver
kocht en gekocht Z kar, wordt er nu
en dsD nog re's uit dien rommel aau de
man gebracht eu «mazze'» gemaakt,
waut Zondag aan Zrndag datzelfda leven,
datzelfde geschacher, diizelfde koopwaar,
diezelfde menschen.
En is de tjjd atgeloopen, dan wordt
allee, hoe minwaardig ook, met zorg in
gepakt in den wagen en weer wegge
voerd naar de onoogeljjke en onmoge-
ljjke pakhuizen van de stegen en sloppen
van het Jodenkwartier om den volgenden
marktdag weder te koop te worden aange
boden. Niets is den Jood te ger ng, uit
alles weet bij iets te maken.
Dat heeft zeker moeder Bowdy je ver
teld Dat wijf liegter zal nooit iemand ko
men, om jelui te halen. Maar weet je zeker,
dat die heer en die dame bestaan P
Ja, zeker, antwoordde Suzanna beslist.
Ze hebben zelf met me gesproken
Goed, daD zal ik jelui morgennacht uit
het huis helpeu en naar de rivier brengen.
Die menschen zullen we gemakkelijk genoeg
vinden we vragen maar bij ieder schip, of
er ook een heer en dame op zijn, die jelui
goed kennen. Maar nu ga ik slapen. Denker
maar eens o er na. Wei te rusten.
Dit zeggende, verdween hij weder even ge
heimzinnig als h\j gekomen was. Het duurde
echter lang, voor Suranna en Arthur den slaap
konden vatten, want onophoudelijk dachten
zjj aan het avontuurijke voorstel van den
ouden clown.
Den volgenden dag reeds nadat de gravin
de mededeelingen van Niels en Ghastly had
ontvangen omtrent het verblijf der slangen
kinderen, begaf zjj zich naar d> plaats, waar
de tent zich moest bevinden. Simpson ging
met hen mede, terwijl Niels als wegwijzer
moest di mat doen. Toen men echter het veld
bereikt had, zagen zij tot hunne groote teleur
stelling, dat de geheele kunstenmakerstroep
was verdwenen. De gravin was echter vast
besloten, haar plan niet op te geven. De wa
gensporen in den grond toonden aan, dat de
troep naar den straatweg was getrokken. Als
«Kom, laten wij maken, dat wjj
hier uitkomen,» zeide mjjn dochtertje,
die met mij het bezoek aan de Zondags
markt had gebracht, «het w rrdt mg
hier te benauwd».
Zjj bad geljjk en zg nam misschien
niet veel anders mede dan indrukken van
onzindelijkheid, armoede, en walging,
welke zjj waa-schjjuljjk niet 1 cht meer
bjj eene volgende gelegenheid zo ide
willen gaan vernieuwen. Ik bad nog an
dere indrukken gekregeo. Ik gejoelde
zoo niet bewondering, dan toch cenig
respect voor de ouvetmoe de arbeidzaam
heid en de faaie volhaiding van dat Jo-
denvolkje, st<eds io de weer om enkele
centen te verdienen voor het onderhond
van hen eu hun huisgeziu, tevreden met
de geiingste winst, zich wel eens een
klein verlies getroos'eud om straks z o-
veel te beter hun slag te kunnen slaan
Eerljjk op hun manier, maar bjj
meten en wegen is het niet kwaad scherp
toe te zien eu koopt gy vruchten, kjjk
ook naar de onderste in de inauden,
handig en bjj de hand, beleefd en bru
taal, nimmer om een antwoerd verlegen,
vasthoudend tot het uiterste, twintig
maal terugkomend al zjjn zjj twintigmaal
weggezonden, weggetrapt, en eindeljjk
vergenoegd zich in de handen wrjjvend,
wanneer die volharding met een kleine
verdienste wordt beloond.
Ja, er is wat te leeren bjj dat jjverige,
bezige volk; vljjt en volharding, werk
zaamheid en wilskracht, matigheid en
standvastigheid.
Ik ga nog eriis naar de Zondagsmarkt,
al is het er niet erg op zjjn Zondags.
Het bezoek van den Koning en de Ko
ningin van Italië aan koning Edward
VII gaat gepaard met groote voorzorgs
maatregelen. Koning Edward en zjja
gemalin zullen den 16en November in
Portsmouth aankomen aan boord van de
«Victoria and Albert». Vier kruisers
zullen het escorte vormen. Dicht bjj het
e land Wight zal een eskader torpedo
vernielers het koniakljjkjacht ontmoeten
en tot in de watereu vau Portsmouth
vergezellen. Den 15en zullen de vaartui
gen van het eskader, dat in de binnen
wateren ligt zich op de leide vau Spit-
head rereenigen en daar big ven tot de
souvereinen vertrokken zjjn.
De werkstaking op de Italiaansche
spoorwegen is geëindigd. De dienst is
zij dien dus volgden, zouden zjj waarachijn'jjk
eindelijk de karavaan wel achterhalen.
Een rijtuig werd gehuurd en spoedig was
de straatweg bereikt. Zoo kwam men tegei den
middag aan een afgelegen hoeve, die tot lo
gement was ingericht l aar werd men de
reiswagens gewaar, die den heer Buonaven
tura en zijn gezelschap tot woning dienden.
De paarden waren a'gespannen en de leden
van den troep liepen tusscben de wag"us en
het logement druk heen en weer
Toen de gravin uit het rijtuig was gestapt,
gevolgd door hare twee gele'den, was de
eerste, die zij zagen, de directrice in eigen
persoon. Ze zat op een disselboom en sprak de
gerechten, die vooi haar op den grond weren
uitgestald, duchtig aan. Met een innemend
lachje ontving zij de drie vreemdelingen.
U wilt zeker den directeur spreken
vroeg zjj aan de gravin. Dadel qk liet zij er
een luid »Buonaven*ura \u op volgen. Haar
echtvriend haastte zich aau die roepstem ge
hoor te geven en nu wendde zjj zich weer tot
de gravin.
Msg ik we'en, waarmede ik mevrouw
van dienst zou kunuen zijn
De gravin deelde haar in korte woorden
mede, dat zij twee kinderen zocht, die als
„slangenkinderen'/ tot bet gezelschap moesten
behooren.
De directrice liet ha-e oogen treurig door
het hootd rollen en sprak, terwijl tranen haar
langs de wangen ro'den
O, dat zijne lieve, talentvolle kinderen,
waarvoor ik bijna moederlijke genegenheid ge-
hsrvat op de voorwaarden door de Maat
schappij gesteld.
Het resultaat van deze staking is, dat
de Maatschappjj een hondeital personen
in dienst genomen, niet zal ontslaan, ter-
wjjl een zelfde getal stakers niet meer
aangenomen worden.
De Berljjnsche Omni busmaatschappij
heeft de werktakende koetsiers, conduc
teurs ec stalknechts kennis gegeven, dat
zg dia meer dan tien en vjjt dienstjaren
hebben, gaandeweg, al naar de behoefte
zich voordoet, weer aangenomen zullen
wordeD. Hetp rsonee', dat tijdens de werk
staking is aangenomen, zal echter aiet af
gedankt worden.
Het vergeljjk tusschen de patroons en
werklieden in het Berlgnsche metaal warec-
beirjjt is nog op stak van zaken mis
lukt. De uitsluiting is gisteren begon
nen met de afdanking van een paar dui-
zen man. Men verwacht dat bet geheele
aantal uitgestotenen eerlang 14,000 zal
zjjn.
Keizer Wilhelm heeft aau gene
raal von Bahnke, dan gewezen chet
van het militaire Kabinet, gisteren op
zjjn 70sten verjaardag den rang va i
veldmaarschalk verleend in eea hartelg-
ken brief van gelukwenscb, die boven
dien van een kostbaar geschenk verge
zeld ging.
Om vorrgasd een eiad te maken
aan het spelen te Altenberg, laat da
Pruisische Kagearing de zaal dag ea
nacht door de politie bezetten.
Met buitengewone plechtigheid 'is
gisteren tegeljjk met een standbeeld voor
keizer F r i e d r i c h, een standbeeld ont
huld voor Augusta, de eerste Keize
rin uit het huis der Hoheuzollerns. By
de plechtigheid was behalve de Kroon
prins, de Groothsrtogin van Baden met
haren gemaal tegenwoordig. De Groot
hertogin is, zooals men weet, een dochter
van keizerin Augusta.
Bjj den aaaval der socialisten op da
processie te Henuebont werden een vijf
tigtal personen, waaionder een aantal
vrouwen, gekwetst. Onder da slachtoffers
berinden zich graaf P 1 u v i e, de bur
gemeester van Piouay en de onder
pastoor L e p a p e.
De Burgemeester van Hennebont, de
hear G i baud, heeft een klacht iuge-
diend tegen den commissaris vau politie
Oeuvre, die de rustverstoorders liet be
gaan. Ouder het schreeuwen vanVive
ianarchie 1 liet zich de Commissaris
door de oproerige bende ia triomf rond
dragen.
Te Rjjssel is het klooster en weeshuis
der S.lesianen van Don Bosco ont
ruimd. Eanige der weezen zjju bjj lief
dadige families opgenomen, anderen zjjn
naar de gestichten der orde in Bilgië
en Engeland gezonden,
voelde, maar, helaashjj, die hen aan mjjn
zorgen had toevertrouwd, die hardvochtige
schurk, hun eigen v»der, heeft hen gister
avond weder aan mij ontrukt. Hjj kwam nog
laat bij ons en nam de lieve kleinen met zich
mede.
-'a, hij ontnam ze ons weer, ondanks al
onze smeekingen en betoogen, herhaalde de
directeur op wanhopigen toon.
Vol achterdocht zag de gravin hen scherp
aan. Wel wist zij, dat Galbrett tot zoo iets
in staat was, maar ten volle overtuigd was zij
niet.
De directrice, die haar argwaan bespeurde,
stelde haar daarom voor, de wagens een
voor een door Simpson en Niels te laten
doorzoeken, welke voorstel de gravin gretig
aannam.
Het onderzoek had echterzooals te begrij
pen is, geen gunstigen uitslag en geheel ont
moedigd mm de gravin den terugtocht weder
aan.
Op dezelfde wijze werd Galbrett, toen hij
eenige uren later na lang z eken den troep
bereikte, om den tuin geleid. Men vertelde
hem dat een beer en een dsme, van wie hem
het uiterlijk uitvoerig beschreven werd, de
kiaderen hadden weggehaa'd. Galbrett was woe
dend op den directeur en zjjn vrouw, doch'
zag in. dat, zoo hjj hier z jn tjjd met twisten
verspilde, hij de kinderen zeker niet meer vin
den zou.
Haastig spoedde hij zich naar de stad en
begaf zich dadeljjk naar de rivier. Een bootje
was spoedig gevonden en één uur voor zons-
Het aociaÜstenblad, Im Voie du
Peuple, schrjjft dat men alle pastoors en
kloosterlingen aan stukken moet hakken
en ze vermorseLn, om er vischaas van
te maken. Kaa het nog gemeener? Eu
dat durft een blad scbrjjven in de Fran-
sche Republiek!
Op het congres der socialist-n te Reims
werd besloteu, dat de Frausche socialis
ten hunnen steun moeten verleenen aan
alles wat de minister Combes onder
neemt tegen het godsdienstig onderwjjs.
Het socialistisch kamsrlid J a u r s, heeft
op een Socialistenfeest te Tarbes ver
klaard, dat een krachtige strjjd moet
gevoerd worden tegen den godsdienst,
die geheel en al uitgeroeid moet worden.
Het Journal de St. Petersbourg bevat
een artikel over het bezoek van den
Czaar aan keizer Franz Jozef, waar
in het blad zegt dat dit onder de tegen
woordige omstandigheden van bjjzondere
beteekenis is. De krachtige (aal door de
regeeringen van Rusland en Oustenrjjk
te Konstantinopel en Sofia gevoerd, be
lette voor het oogenblik het uitbreken
van een conflict tusschen Tnrkjje en
Bolgaijje. Oostenrjjk en Rusland zjjn
zich bewast, dat de verdere ontwikke
ling van hunne op vrede gerichte po
gingen noodig kan zjjn, en de maatre
gelen die daarvoor genomen moeten wor
den zgu ougetwjjfeld aan het Oosten-
rjjksche Hof het onderwerp van de be
sprekingen der Souvereinen en der Mi
nisters die hen vergezellen.
Vertrouwend op de vredelievendheid
der beide regeeridgen verwacht geheel
Europa van die besprekingen een welda-
digeu invloed voor de oplossing der Rat-
kanquaestie.
Aller oogen zjjn dan ook op Weenen
gericht.
Inmiddels zjjn de twee keizers in
Stiermarken ter jacht gegaan. De jacht
begon gisteren om II nar. Ongeveer
300 dry vers waren aanwezig. Dezen wa
ren sedert twee dagen overal verspreid,
om de streek geheel af te sluiten.Geduren
de jacht werd een koud onibjjt gebruikt,
De jacht dnurde tot 1 uur, toen zjj werd
gestaakt. De jagers keerden laags den-
zeltden weg, waar van daan zjj gekomen
waren, maar Milrzsteg tirug.
De maatregelen, die men getroffen had,
waren zeer buitengewoon. Gendarmes
deden gedurenie dea ganschen vorigen
nacht de ronde en doorzochten den ge-
heelen omtrek, of er misschien niet hier
of daar een nihilistof anarchist tusschen
bet gewone wild verscholen lag. Zjj ron
den echter niets verdachts.
'a Avonds had er een diner plaats
waaraan door het jaahtgezelaehap, 18
personen, werd deelgenomen. Het ha t
een intiem karakter en verliep in de
beste vroolgkste stemming.
Niettegenstaande al het moois, dat te
ondergang legde hij naast de //Pandora'/ aan,
Op de vraag van de dekwacht, wat hjj ver
langde, gaf hij ten antwoord, dat hjj de eige
nares van bet jacht wensehte te spreken, waar
na men hem toeriep a'in boord te komen.
Toen hij het dek betrad, bemerkte hjj niet,
dat Ghastly die, als gewoonljjk over de ver
schansing leunde, hem eerst met ontzetting
en hem daarna me oogen, die onheilspellend
fonkelden, aanstaarde. Ghastly trad op hem
toe en vroeg, wat hij verlangde.
Wel, voor den duivel, ik moet de eigenares
van dit schip spreken.
Best, maar 't is hier geen kroeg, waar je
maar binnen kunt gaan, ik za' je dan eerst
aandienen.
Doe dat dan een beetje gauw, want
ik ben niet van plan, hier lang te wach
ten,
Ghastly ve wijderde zich in de richting van
de kajuiten wenkte in 't voorbijgaan, Niels. De
ze trad op hem toe.
Niels, zeide Ghastly, toon nu eens, dat
je wat voor me over hebt. Ga eens naar dien
kerel, die daar aan de valreep staat en maakt eea
praatj e met h». m.
Niels knikte toestemmend en Ghastly ging
door. Toen hjj in de voorkajuit was, s'.ond
hjj even stil en keek om, Toen hjj de ontzet
ting gewaar werd, waarmede Galbrett den
jongen Nooi aanstaarde, gleed een lachje van
boosaardige voldoening over zjjn spookaoh'ig
gelaat.
Wordt vervolgd.)