No. 5513
Woensdag 7 October 1903,
28sle Jaargang
£>agBlaövoor <3looró- en Suió-éiollanó.
De Spoorwegenquête.
Gewroken.
BUITENLAND.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
50 Cent
7i* i-
Duitsohland
Rusland.
Frankrijk.
Amerika.
Da opstand in de Balkanstaten.
wim imiiiiiiisiiit comm.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 8 maanden ?oor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
7oor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Gents per advertentie a Contant,
AGITE MA NON AGITATE
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PuhlicitéEtrangère
G.L. DAÜBECo JOHN.y b. JONES Suce. Paris 31 bis Faubourg Montmartre
Zeer belangwekkend is de lezing van
het eeiste rapport der commissie, welke
in opdracht onzer Regeering een onder
zoek instelt naar de tosstanden van het
spoorwegpersoneel. Uit de verhooren
bljjkt, met hoeveel zorg en hoe nauwge-
set dat verhoor plaats heeft. Zoowel de
voorzitter, Mr. Veegens, als de leden
en van dezen inzonderheid pastoor
Dr. A r i n s en Ds. T a 1 m a beij
veren zich om zooveel mogelijk licht te
doen ontsteken dcor ambtenaren en be
ambten van verschillende categoriëo,
welke voor de commissie veischyncn.
De commissie kwam bereids tot eenige
conclusies en wel vooreerst ten aanzien
van de welbekende aanvulling van het
spoorwegreglement, waarby de scheids
gerechten ten bate van het personeei
werden in leven geroepen. Zjj achtte
n.l. op in den breede t egeüchte gion-
den, voor vele gevallen te kort den ter
mijn van 2 a 4 weken, die verloopen
moet tusschen de aanzegging en den in-
gang van eervol ontslag, en gaf in over
weging dien termijn in verband te
breogen met den disnsttyd en hem te
verlengen naar gelang van een te be
palen aantal dienstjaren.
Voorts had de commissie bezwaren
tegen de wjjze van samenstelling der
scheidsgerechten, aan welke colleges zjj
een meer permanent karakter wenschte
te zien toegekend, terwjjl zjj het ook
wenschelyk acht, dat de leden en plaats
vervangers mogen worden gekozen bui
ten het personeel der spoorwegen.
Ook het indieten van wenschen en
bezwaren dient h. i. verandering te on
dergaan en wel deze: het personeel moet
zich rechtstreeks kunnen wenden lot den
«eerstaanwezend ambtenaar», die zich
voor het aanhooren der klachten beschik
baar moet stellen.
Oogetwyfeld zjjn dit reeds wenken, op
welke in de toekomst zeer stellig acht
zal worden geslagen. En daarmede stond
de commissie nog maar aan 'c begin van
haar taak, welke omvat den ganschen
toestand der epoorweglieden met al de
gevolgen en ooi zaken van de weibeken le
«misdadige woelingen.»
In dit opzicht zjjn de verhooren nog
niet ten volle geëindigd, maar uit het
geen bekend werd, vallen toch al eenige
conclusies te trekken.
Zoo was omtrent het indienen en het
behandelen van verzoeken en klachten
FEUILLETON,
24.
(Vervolg.)
Hq komt niet, zeide Arthur eindelijk,
toen ze reeds een paar uren gewacht hadden,
als hjj maar niet boos is, omdat wij zoo goed
voldaan hebben en ons wil vermoorden.
Hij is er al, klonk een hol e stem uit
den hoek van het vertrek. Vermoorden zal ik
jelui niet, maar op staanden voet moet je
hier vandaan, anders sta ik voor mijzelf
niet in.
re kinderen zagen den ouden clown bij de
deur zitten en, angstig te moede, durfden zjj
geen antwoord geven.
Als je dezen nacht het huis maar uit
komt ben ik tevreden, vervolgde het oude
"Jannetje, ik ga nu naar mijn kamer terug,
1"» mq te kleedeu, zooals het een gentleman
)el»aint. Trek jelui nu ook je armzalige plunje
111841 aan, dan komt alles in orde. Moeder
Rowdy heelt natuur'i,k weer een Irandewijn-
r°'s en slaapt als een os.
Met deze woorden verdween hq. Angstig en
evend voldeden de kindeien aan zijn bevel
eu maakten zicl, reisvaardig.
de algemeens indruk, dat in deze veel
verbetering is te brengen. De groote
grief bestaat niet zoozeer tegen het fe:t,
dat de hoogere chefs geen notitie nemen
van verzoeken en klachten, als wel hierin,
dat de onmiddellijke chefs (de hiërarchi
sche weg is voorgeschreven) niet steeds
de klachten doorzenden ot in elk geval
hen, die zich beklagen, daarvan de
lasten doen ondervinden.
Omtrent de al dau niet veelvuldigheid
der stiaffen liepen de meeningen der ge
tuigen nogal uiteen de een voni dat er
vaak. de ander dat er niet veel gest-afc
werd, Maar hierin kwameu zjj vrijwel
overeen, dat de toestand in dat opzicht
in den laatsten tjjd wd veibjterd is. Eu
ten aanzien van het beroep vau opgeleg
de st aften was de groote meerderheid
der getuigen tegen het toekennen van be
roep van lichee straffen, maar voor
be oep van zware straffen wegens veiiig-
heidsvergrjjpen.
Ook valt uit de verhooren wel op te
makeu, da. alle k'.achteu o ut ent loon
en a beidsduur uog niet totde algemeene
ontevredenhe d, welke in hit voi' jaar
bleek, zouden hebben geleii indien de
directies meerdere voeling hadden gehou
den met bet personeel en daaidoor ont
zenuwd hadden de ophitsende beschuldi
ging der onrast zaaiende elementen, dat
de hoogeren geen hart hadden voor wel
en wee der minderen. Leerzaam was in dit
opzicht een mededeeling van kapelaan
M u t s a e r s, die voor de commissie vei-
kl aarde
//Tusschen de eerste en de tweede staking
hebben wj in Noord-Brabant getracht de
menschen van de spoor bjjeen te roepen
zjj zjjn op die vergadering in een betere
stemming gekomen, hetgeen ik toeschrijf
aan een telegram van den directeur gene
raal der S. S. aau mij als leider der verga
dering, waarin hij verklaarde persoonl ,k
m t de organisatie te willen onderhandelen»
als zij gesticht zou zjjn; daar.'oor waren
de menschen voor den directeur-generaal
gewonnen,
Jammer echter, dat deze gunstige ver
houding niet he ft voortgeduurd. Kape
laan M atsaers toch moest verklaren
dat het R. K. Secretariaat Sf. Raphael
waarvan zjjn Eerw. adviseur is
"sinds het bewusts telegram geen enkel
antwoord op zjjn verzoeken van den direc
teur-generaal ontvangen heeft, t e menschen
zjjn dus door de gedane belofte indertjjd
gepaaid. Zjj worden veraitterd en zeggen
//nu worden wjj juist zoo behandeld als
vroeger de Vereeniging van Spoor- en Tram
wegpersoneel./' Dit wordt op bijna alle ver-
Spoedig trad hun bondgenoot het kamer
tje weer binnen. Een brandende kaars hield
bij voor zich uit. In plaats van het potsier
lijke elownspak.dat hjj eerst aan ha', was hg
nu gekleed in een versleten zwart cos'uum,
terwjjl op zijn hoofd een vale hooge hoed
prijkte. Hij had ziju gezicht afgeaasschen en
in een deltige plooi gezet,
Ik zou jelui graag hier houden, sprak
hjj in een zonderl nge vlaag van weemoed,
want jelui bent al'ebei lieve, goede kinderen,
maar om door jelui in de schaduw gesteld
te worden, dat duld ik niet. Ge behoeft nu
echter volstrekt niet bang te zijn, want van
dit oogenblik af verdedig ik je tegeu de ge-
heele wereld. Ter bekrachtiging zijner woorden
haalde hij een groot vleeschmes van onder
zjjn jas te voorschijn, zwaaide het boven zjjn
ho fd en bo g het toeu weer zorgvuldig
weg.
Nadat hij Arthur en Suzanne op het hart
had gedrukt, hunne voeten slechts te zetten
op de treden van de trap, waarop hjj hun zou
voorgaan en die, zooals hij bjj ervaring wist,
het minst kraakte, ving de tocht naar lagere
gewesten aan.
Onhoorbaar gingen zij de trappen af en
kwamen eindelijk beneden in de gang, waar
op verscheidene deuren uitkwamen. Terwjjl hij
de kinderen bij de trap achterliet, sloop de
clown naar de deur, die het dichtst bij was.
Toen hjj zijn oor wantrouwend luisterend aan
het sleutelgat hield, onderging zjjn geheele
gelaat een merkwaardige verandering. Trots
en zegepraal stonden duidelijk daarop te le-
gaderingen, die ik bijwoon, herhaald. Het
11. K. Secretariaat heeft betrekkelqk
weinig gevraagdhet gevraagd om
vrjj vervoer voor de dienstbrieven en vrij-
biljetten voor de leden van een algemeene
ve gadering. Daar is niet afwijzend op be
schikt, er is eenvoudig geen bescheid op ge
komen.//
Ziet, dergeljjke handel wij/.e is van de
zjjde der directie ni»t verstandig. Eischen
betreffende loon en arbeidsduur kannen
niet altjjd worden ingewilligd. En al kon
den deze 't welzelfs de hoogste loonen
en 't geringste aanial werkuren zullen
nog niet in slaat zjjn, den goeden geest
onder 't personeel te bewaren, indien er
geen tevredenheid hesrscht. Welnu, alle
grond voor die tevredenheid wordt door
de spoorwegdirecties weggegraven, indien
zjj zich voor hun onderhebbenden Oost-
Indisch doof houden.
Kapelaan Mutsaers legde omtrent
de H. IJ. S. M. wel een gunstiger ge
tuigenis af, maar de geschiedenis van
het nieawe reglement, waaruit die My-
artikelen wegliet, door de Regeering ia
de St.Ct. gepubliceerd, toont, dat ook le
Hollander niet met den warsn karae-
raadschappolijken geest is bszield
Billijkheidshalve dient hier echter ook
te worden aangehaald het oordeel van
pater Wegers, volgens wien «de maat
schappijen steeds bereid werden gevon
den aan onrechtvaardigheden een einde
te maken en gedaan hebben wat zjj kon
den.»
Men ziet uit d9ze min of me<T uiteen
loopende oord elvellingen van twee gees
telijken, dat 't trekken vau een algemee
ne conclusie, nog niet wel mogelyk is.
En trouwens nog niet noodig ook, waar
wij met verlrouweu kunnen atwachteu
het eindoordeel der commissie, welke-
zich zoo veelzijdig en onpartijdig heelt
laten voorlichten.
In het kamp der Duitsche socialisten
is eau scheuring gekomea.
Het meerendeel der socialisten van
beteekenis in Beieren, Wur'eLberg en
Baden is in verzet gekomen tegen de
besluiten van het congres teDrmden en
tpgen B e b e I's dwingelandij. B e h e 1
schrgft uaar aai lading van dat ve z-t
in het socialist-mblad Vorwurls, dat hg
bereid is zjjn gedrag te onderwerpen aau
het oordeel eeuer vergadering van tchte
socialist» d, mits zjj niet in het openbaar
wordt gehouden. Silence et mgtiere
zen en zijn oogeu schitterden van boosaardige
voldoei.ing. Uit het zware snorken, dat van
gene zjjde der d^ur tot hem doordrong, maakte
hij terecht op, dat de waardin bezig was, haar
roes uit e slapen. Zoo snel mogeljjk keerde
hij naar de kinderen terug en geleidde hen
oaar de keuken. Uaar gekomen, v enkte hij
hun, zich achter een paar leege vaten te ver
stoppen. Daarop blits hjj de kaars uit, dat
de kinderen niet gemakkelijk iu hunne schuil
plaats ontdekt konden worden. Hel tien mi
nuten gingen voorbjj, zonder dat de slangen
kinderen eenig geluid vernamen. Emdeljjk
onderscheidden zij weder het lichte kraken
vaD het zand onder de voeten van den armen
krankzinnige, die behoedzaam aan kwam
loopen.
Up hetzelfde oogenblik hoorden zjj echter
vlak bjj hen een harden s'ag, waarmede een
of ander hard voorwerp op den grond viel en
een nauweljjks hoorbaar //st st be
duidde hun, dat de clown zelf bij ongeluk
dit nood'ottig geraas had veroorzaakt en ben
nu vermaande, op hun hoede te zjjn. Weder
om heersebte er een doodsche stilte- Weldra
ontvingen ze echter het bewijs, dat Rowdy,
ondanks haar roes, niet zoo vast sliep, als
hun geleider beweerd had. Een oogenblik la
ter s'ond de waardin nameljjk op den drem
pel der keukendeur. In de eene hand droeg
zij een b'aker met brandende kaars, m de
andere een groot voorsnijmes. De clown stond
achter de deur, die niet tot aan den muur
teruggeslagen was zoodat hij zich in de on
middellijke nabjjheid der waaidin bevond. Hjj
Naar aaoleiding van B e b e I's optre
den, heeft de gewezen dominé G e h r e,
een der leiders van de socialisten, zgn
ontslag genomen als lid van den Duit-
schen Rjjksdag. Hjj is onlangs in Sak
sen als afgevaardigde gekozen.
Nabjj Sim lino is, naar uit St. Peters
burg wordt geseind, de treio waarmede
de Russische Minister vau Binnenland-
sche Zak»-n reisr'e, ontspoord.
Het ongeval onbt/nd daardoor, dat de
locomotief over ossen heen reed, die door
Baachkeren over de rails naar Tschelja-
binsk werden gedreven.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet
voor. De locomotief en de eerute drie
wagens werden onbeduidend beschadigd.
Het rjjtuig, waarin de Minister was ge
zeten, werd niet beschadigd.
Een hulptrein arriveerde met den gou
verneur van U sa op de plaats des on-
heils.
Nadat de ljjn herstald was eu in
Tacheljabinsk een nieuwe trein was saam-
gesteld, zette de Minister denzelfden dag
in zgn rjjtuig de reis voort.
B nnen eenige dagen wordt in den
Franschen Ministerraad een wetsontwerp
verwacht van den miaibtar-preside.t
Combes, betreffende de scheidiag van
Kerk en S'aat.
Reeds nu is bekend dat er zich drie
ministers tegen zullen verklaren, n. 1.
generaal A n d r en de heeren C h a u-
mie enMau x jouls Zg hebbra zelfs
gedreigd met het nemen van hun ont
slag, zoodra Comb es zgn wetsontwerp
ter tafel zal brengen.
Sedert eenige dagen worden in Frank-
rjjk de anarchisten met het vooruitzicht
der komst ven den Koning van Italië
zeer straDg bewaakt.
Te Marseille hebben bjj eenige
Italianen huiszoeking >n plaats gehad, vier
Italianen zgn gevangen genomeu, omdat
in huu wocingea verdachte brieven ge
vonden zjjn.
Het Seminarie van Castres is een
prooi der vlammen geworden de biblio
theek, kapel met een orgel van groote waar
de, de eerezaal met kosteljjke schilderij
en, alles werd door het vuur vernield.
Op den weg van Pargs naar Saint Ca-
prien zjjadeheer en mevrouw Sint Vic-
t o r met huu aatomobiel verongelukt; het
vot rtaig kantelde. Mevrouw S a i n t-V i c-
t o r, bleef op de plaats dcod.
jEr zullen eerstdaags een honderd
zeventigtal Eogelsche parlementsleden
met hunne dames Daar Pargs komen op
bezoek bg de Fransche vrienden die in
Engeland zgn geweest, om aldus de
Frausch-Engelsche banden te verslerkeD
en het tot stand komen van het Fransch-
Engelsche permanente arbitrage vet drag
een stap dichter te naderen.
Het bezoek zal een week in beslag
klemde den zwaren sleutel, dien hjj pas uit
de kamer van moeder Rowdy had gehaald,
krampachtig in de hand, vast besloten, om
zich, als het noodig was, krachtig te verde
digen.
Gelukkig voor ds kin leren kreeg het wjjf
spoedig eene plank in het oog, die, naar zij
meende, omgevallen w»s, zoodat zjj haar on
derzoek niet verder voortzette en spoedig
weer waggelend in haar slaapvertrek ver
dween.
Nog een kwartier hield het drie'al in de
keuken zich doodstil, l'aarna stak de clown
zjjn eindje kaars weder aan en beduidde den
kinderen door alle:lei gebaren, dat ze liem
volgen m.esten.
Hjj geleidde de kinderen door het achter
huis naar een klein raam, wai.r zjj door moes
ten kruipen. Hjj zelf, bekend met den weg,
ging voor en dank zj hunne lenigheid was
het Arthur en SuzanDe niet moeiljjk, denzelf
den weg te volgen. Zjj stonden nu op eene
soort van vuilnishoop achter het huis. l'e
clown nam de kinderen bij de hand, geleidde
hen naar eene kleine poort, die hq met
zijn sleutel ontsloot en spoedig bevonden zij
z ch op straat. De drie vluchtelingen haalden
ruimer adem, toen zjj zagen dat alle hinder
palen, die hen van hunne vrjjheid scheidden,
uit den weg waren geruimd. Vol moed sloe
gen zjj nu den weg naar de haven in, hopen
de spoedig de vriendeljjke menschen te vin
den, die zich zoo voor de arme slangenkinde-
interesseerden.
nemen en van 25 November tot 1 De
cember duren. Er zal o. m. een groot
feestmaal worden gegeven, waar de hee
ren Combes en Delcassé zullen
presideeren, in de Opera een gastvoor-
stelling, een uitstapje naar Bordeaux om
de wjjnbergen van Zuid-Frankrjjk te
zien, enz., zgn de voornaamste nummers
van bet programma.
Oyer de terdoodbrenging door elec-
trioiteit van de drie gebroeders V a n
Worm er, in de New-Yorke,--Staats
gevangenis van Dannemora, worden de
volgende nadere bjjzonderbeden bericht.
De drie veroordeelden (die twee jaren
geleien hunnen oom vermoordden om zgn
geld) mochten nog even afscheid van el
kander nemen, wat zg' op hartelgkejwg-
ze deden.
Men stond hnn toe, te kiezen, in
welke volgorde zjj wilden sterven en zij
bepaalden, dat de oudste broeder de
eerste, de jongste de tweede en de mid
delste de laatste zou zgn. De jongste
uitte den wensch, dat er drie electrische
stoelen waren, opdat zg te zamen kon
den sterven.
De vereischte 17 getsngen waren bg
de terechtstelling tegenwoordig.
De stoel was met een stroom van 1800
volts verbonden, welke telkens 60 see. in
werking werd gebracht. Het vastketenen
van de veroo deelden ging zeer snel en
de geheele terechtstelling was in 3i/s
minuut afgeloopen.
De veroordeelden werden alle drie door
een geestelijke naar den electrischen stoel
begeleid. Zjj zagen zeer bleek, maar ga
ven anders geen bljjken van vrees.
Met al het gepraat van dan Czaar en
keizer Frans Jozef en hun beide
Ministers van Buitenlandsche Zaken,
wordt de toestand in de Halkan Staten
er niet beter op.
In de districten Djumachala, Raslog,
Melnik, duren de troebelen voort. Twin
tig Turksehe dorpen zjja verbrand. Het
groote dorp Banisko is geheel verwoest.
Tweeduizend Turksehe inwoners zouden
gedood zjjo. Het getal opstandelingen is
stijgende.
Er is gisteren op verschillende plaat
sen gevochten. De Bulgaarsche nota bi I i—
teiten van Saloniki wenden zich heden
tot dea Konak en zullen de autoriteiten
aankondigen dat een reeks van nieawe
aanslagen te Saloniki beraam i is. De
wachten worden, met het oog daarop,
verdubbeld.
De Russische en Oostenrjjksche Regee-
riogeu zonden aaa hunne vertegenwoor
digers te Konstantinopel eene gelijklui
dende nota, waarin de toezending wordt
aangekondigd van scherp omlijnde in
struct ën, teneinde te komen tot een
meer afdoende controle en voortdnrend
toezicht op de toepassing der te wachten
hervormingen, en in het bijzonder om
Denzelfden avond had de gravin, in gezel
schap van Simpson en Niels, hare nasparin-
gen in de stad voortgezet, doah niets omtrent
de verblijfplaats der slangenkinderen vernomen.
Ontmoedigd keerde zjj, diep in den nacht,
met de twee mannen naar de jol terug. Juist
toen de gravin gereed was, in de boot te
stappen, zag zjj eenige duistere gedaanten,
die langs de haven dwaalden en haar nader
den. Nauwelijks had zij dit opgemerkt, of
eene tengere gestalte knielde aan hare voeten
en zeide met eene van doodsangst trillende
stem
O, lieve mevrouw, red ons, red ons
Mijn broertje en ik zijn gevlucht uit het huis,
waar men ons had opgesloten wij zgn zoo
moede we kannen niet meer.
De gravin wist niet, of ze waakte of droom
de. Waren dan de kinderen, die ze zoo lang
reeds vruchteloos zo«ht, thans onverwacht in
hare nabjjheid? 7e was als het ware versteend
van verbazing Plotseling werd ze de magere
gestalte van den ouden clown gewaar, die een
paar schreden verder stond en die door deze on
verwachte ontmoeting weder in hevigen strijd
was gewikkeld met den sinaasappel. In tegen
woordigheid der vreemde dame durfde hij
echter zijn toevlucht niet nemen tot zjjn ge
wone hulpmiddelhq schudde alleen het
hoofd, dat hjj met beide handen vasthield,
aanhoudend heen en weer.
Wordt vervolgd.)
