No. 5560
Dinsdag December 1903.
28ste Jaargang
ïïagBlaó voor <3fiooró~on Zuió-dlollanó.
Heerlijke Opvatting.
De weduwe Wendel en
hare kindeken.
BUREAU St, Jansstraat Haarlem.
BUITENLAND
Belgie.
Frankrijk.
Rusland.
Denennrken.
Italië.
NIEUWS
(HE (IIIRUT.
ABONNEMENTSPBIJB!
Per 8 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoof dredacteu r-D irecteur W. KÜPPERS.
1,20
1,50
2,90
0,03
NlXENDiUjT*
AGITE MA NO IT AGITATE
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels 50 Cent
Elke regel meer7l/# v
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Con ta n t.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicite, Etrangère
G.L. DAUBE Sf Co JOHN., F. JONES Succ. Paris 316m Faubourg Montmartre
Een dagblad sehrjjrer uit Frankrjjk's
hoofdstad had voor eenige dagen een on
derhond met P i u s X.
Hg beschrjjft diens persoon en diens
heerlijke opvatting, van wat aan Frank: jjk
ten huidigen dage staat te doen.
Ëeoogen we heden vooral dit laatste me
de te deelen, de persoonsbeschrijving s elt
ons de beeltenis van den Vaticaanschen
vor»t zoo levendig voor oogen, dat wjj niet
kunnen nalaten, ook daarvan eenige echoo-
ne gedeelten weer te geven.
Pi us X is van middelmatige grootte,
krachtig gebouwd, niet zwaarlijvig, niet
mager.
Hg draagt een witte toga, zeer eenvou
dig: waaraan geen mantel of wat ook ko
ninklijke staatsie bjjzet.
Om den hals de keten, op de borst het
kruis als van gewone bi-schoppen, aan
den vinger een amethjjst in riDg zooals
de gemijterde abten dragen der Trappis
ten.
Zgn gelaat gelijkt niet op de portret
ten, welke bg de verkiezing zgn uitgege
ven De trekken hebben minder fjjnheid,
minder majesteit. In hun eenigszins zva-
ren landelgken eenvoud drukken ze meer
goedheid uit.
Een mat-gele eenigszins bruine gelaats
kleur, zooals de priesters, die de zon ge
bronsd heeft in hun werken te midden
der parochiacen op het plstte land.
Niet de gelaatskleur van den geleerde
verbleekt in 't halfduister der bibliotheken;
maar een man die werkt.
Em kroon van witte haren, die in over
vloed en wat weerbarstig uitkomen onder
zgn calotte, bozen een regelmatig voor
hoofd.
De diamanten glans en de bewege'jjk-
heid der oogen, welke aan de bleeke ge
laatstrekken van Leo XIII zoo veel, zoo
buitengewone levendigheid gaven, ont
breekt bg P i u s X.
Geen scherpe schilt-ring in zgn groo
te oogen, die als gekeerd schjjnen tot 't
binnenste zjjner ziel, om de ingevingen
van boven te putten.
Algemeene uitdrukkipg van zachtheid
en goedheid, maar een mond en een kin,
dis spreken van energie.
Pi us X, als hg zich met u onder
houdt, dat is dan bijzonder door de stem;
een stem met een bjjna muzikaal timbre
FEUILLETON,
Vervolg.)
40
De grijsaard stamelde eenige onsamenban-
gtnde woorden en zonk in zijn stoel neer. Op
dit oogenblik traden Margaretha en juffrouw
Catharina, die alles gehoord hadden, de kamer
binnen.
Lieve voedster, riep het jonge meisje
uit, heb medelijden met mijn vader!
Vaarwel, Gretly, antwoordde de wedu
we, denk van tijd tot tjjd eens aan ons, en
moge God u beschermen
Toen ging tij haastig de deur uit verge
zeld door Catharina, die haar op den drem
pel van het hui», ter»ijl zij haar op geheim
zinnige wjjze de hand drukte, toevoegde:
Houd moed, La Marannclé, houd moed,
alles is nog niet verloren.
Toen haastte zij zich weer bij Margaretha
te komen, die bezig was het koude zweet af
te vegen, dat haar vader op het voorhoofd
parelde.
Is zjj eindelijk weg vroeg Gaspard op
doffen toon.
Ja, mijnheer Melzer, antwoordde juffrouw
patharina.
wier zachte buigingen aan de beteekeDis
der woorden een bijzonder accent verlee-
nen, die als een onmiddellijk contact vor
men tusschen de ziel van den spreker en
die van den hoorder.
Zulk een man heeft geen koDings dos
noodig, noch een beleefdheids-glimlach-
je, om groot te schgnen.
Hg maakt door zijn nederigheid, door
zjjneenvoud,tot werkelijkheid,dien schoon
ste der titels van de Riomsche Pausen;
servus servorum Dei, dienstknecht der
dienstknechten Gods.
lig schaamt zich niet over zgn nede
rige afkomst, maar bg gaat er ook niet
groot op. Hg heeft zjjne zusters te Rome
laten wmen, om zich altjjd t) herinne
ren, dat hg uit de laagste rangen des
volks is voortgekomen.
Dit van P i u s X.
Nu zgne heerlgke opvatting over 't
geen den Katholieken in Frankrijk te
doen staat.
Als de Fransche Katholieken, zegt de
Paus, nimmer uit het oog verliezen het
beeld van den Christus, dat vau Zijae moe
der, de wgze lessen van den Heiligen
Stoel; als zjj hun gedrag regelen raar
het Goddi Ijjk Model, naar de geboden
van 't Evangelie, boe klein zullen dan
in bun oogen worden die vooringeno
menheid der partgen, zoo veel te meer,
waar alleen menschelgke en van omstan
digheden afhankelijke doeleinden wo den
beoogd,
Zich vasthechtend aan den Christus,
dan pas zullen ze indruk kunnen maken,
eerbied kannen eischen, voor hun vrijhe
den en hunne rechten. Niemand zal hen
kunnen beschuldigen vjjanden van den
Staat te zgn.
't Is waar, ze hebban te doen met ge
duchte vjjanden.
De vgand van alle goddelijke en men
schelgke orde werkt hard van zgn kant, om
uittestrooien inde gfmeenschappe twee
dracht en haat en die onduldbare begeer
ten. Een gemeenschap, een staat gegrond
vest op de begirselen van dan Biezen
Geest, dat is reeds een hel op aarde.
Eu ziet,in uw eigen land komt men er
toe, om zicb te gaan verbinden tot een
politiek, dieik «Godsmoordend» moet noe
men.
Want terwjjl ze den geloovigen het las
tig maken, is 't de Christus, dien ze op
t oog hebben, is 't de Christus, wiens ver
nederingen ei Ijjden men wil vernieu wen.
En is de deur goed gesloten
Ja, mijnheer
Goed. Kom, dan 't is tjjd om te gaan
slapen .Ga mijn kind en la'en wij ho
pen, dat wjj niet meer door zulke booze geesten
lastig zullen worden Doe het licht uit
want wij moeten de olie sparen voor morgen.
Ga nu, ik gevoel behoefte al'een te zijn I
Margaretha kuste haar vader op het voor
hoofd, zonder een woord te spreken en ver
wijderde zich, gevolgd door juffrouw Catha
rina.
Zoodra zij beiden niet langer door de wan
trouwige oogen van den grijsaard begluurd
werden, barstte de arme Gre'ly in tranen uit.
Toen liep zjj naar een klein eikenhouten kof
fertje, waarin zij alles bewaarde wat zjj ten
geschenke kreeg, en zeide
Wij moeten, zonder een oogenblik tjjd
te verliezen, mijne bra-e voedster helpen. Ik
houd van haar, of zjj mjjne eigene moeder is
Ja, zij heeft g-lijk. Als Frits stierf!
O de ongelukkige jongen, maar hij zal niet
veroordeeld worden, hij zal niet sterven, als
zgne vrijheid en zijn leven van Margaretha
Melzer afhangen. Ik zal niet ondankbaar
zijn, zooals
Zjj durfde de beschuldiging tegen haar vader
niet uitspreken, maar zjj beschouwde het kof
fertje met een soort van verrukking, 't scheen
haar toe te roepen //Hier hebt gij genoeg om
de eer en het leven van Frits terug te koo-
pen 1"
Ik ben op hetzelfde denkbeeld gekomen,
als gjj, Gretly, antwoordde juffrouw Catharina,-
Rondom den Christus moeten de ge
loovigen zich dus samentrekken, zich
aaneensluiten, zich vormen tot eene eens
gezinde partjj,
De minste tweedracht geeft den god-
deloozen en der maatschappij vijandigen
vgand vat op hen; en ze kunnen niet
vereenigd zgn, tenzg de Kerk, welke aan
geen enkele partg leenplichtig is. Waar-
Ijjk wie partij zegt, zegt verdeeldheid.
Er zgn goede Keizers en goede Ko
ningen geweest: Karei de Groote, de
heilige Lodewjjk.
Er zgn slechte Koningen geweest.
Er is er een geweest, eiudeljjk zoials
Na poleon, die, na der Kerk onmete
lijke diensten te hebben bawezen, schrik-
keljjk haar vervolgde.
Zjja er ook geen republieken, waar de
Katholieken volle vrjjheid en volle rech
ten genieten
Kardinaal Gibbons heeft me ver
teld, met wat eerbied-bewjjzen hg ont
vangen was door den protestantschen
President Roosevelt.
Moeten de Fransche Katholieken he;
lot niet bengden door 't protestantsche
Engeland aan de Katholieken en hun
werken toebedeeld: en evenzeer den toe
stand verworven door de Duitsche Ka
tholieken onder de regeering van hun
lutherschen Keizer
W i 1 h e 1 m II is verstandig genoeg
om de belangen zjjner dynastie en van
zijn volk te begrgpen; hem doet geen
secte-dweepziekte afdwalen op weg d, in
Btrgd met het welzgo der natie.
Ik moet met smart coDstateereD, dat
de Katholieken in de landen waar ze de
meerderheid uitmaken, waar de Katho
lieke Kerk de officieel e kende is, zoo
als in Frankrgk, ia Spanje, in Oostec-
rjjk, niet altjjd zulk een volmaakte vrg
heid en rnst genieten als in de landen,
waar ze de minderheid zgn en onder
worpen aan 't algemeen recht.
Doch nog eens, ze zgn dte' van de
Strgdende Kerk. Ze strjjden, ze Ijjden
voor den triomf van den Christus. Laten
ze hun goddeljjk Voorbeeld niet uit 't
oog verliezen en hunne beproevingen
znlien veranderd worden in vreugde.
Te Brussel en Luik heeft het flick ge
sneeuwd. De treinen, die Vrijdag-morgen
uit Duitschland te Brussel aankwamen,
waren met een flinke laag sneeuw bedekt.
en ik breng u hier ook mijne spaarpenningen,
al is het niet veel,
Geef, geef, sprak het kind, die den klei
nen schat der huishoudster met een halssuoer
van haar eigen in het koffertje wierp. Gjj zijt
braaf en goed maar laten wjj nu geen tijd
verliezen.
Zij verborg den schat onder haar kleed,
sloop behoedzaam de kamer uit en liep de
trap af naar de buitendeur
Zjj ging met vasten tred voort, maar de
muren om haar heen schenen te wankelen en
door de spleten der deur meende zij te zien
dat de verbitterde oogen van haar vader haar
volgden. Heur hart klopte geweldig en een
donkere wolk kwam voor hare oogen. Juffrouw
Catharina vergezelde haar met de" lamp en
hoeveel moeite zij ook deden om zoo stil mo-
geljjk voort te sluipen, dat Melzer haar niet
hoorde, alles scheen tegen haar samengespan
nen te hebben. Ce treden der trap kraakten
onder hunne voeten; de deuren knarsten op
hare hengsels, de sleutels in het sleutel
gat.
Al deze kleinigheden maakten Margaretha
bevreesd, zoodat zjj op den drempel der wo
ning besluiteloos bleef staan.
Catharina, sprak zjj, ik ben zoo angstig/
Ik houd er mjj van overtuigd, dat ik goed
doe nu ik mjjne beste vrienden ga helpen,
en toch beef ik, of ik eene misdaad bedrjjt.
Is dit een voorgevoel, dat mjj waarschuwt,
dat het verkeerd is, zich tegen den wil van
mjjn vader te verzetten
Mijnheer Gaspard heeft u toch niet ver.
Tengevolge van den sneeuwstorm die de
Duitschland heeft gewoed, oadervond in
telegraaf vertraging. De telefonische ver
binding tusschen Duitschland en België
was onderbroken en is nog maar gedeel
telijk hersteld.
Te Parjjs had Donderdag-middag in de
Academie de toakenning plaats van deugd
zaambeid, groot drie duizend francs. Deze
hooge onderscheiding werd toegekend aan
zuster St. Charles, die thans eene zen -
ding vervult in den Franschen Congo.
In zjjne redevoering wees de voorzit
ter der Academie er op, hoe de religi-
gieusen door een heiligen levenswandel
en trouwe plichtsbetrachting zich de ach
ting waardig maken van geheel Frank
rgk, beter, liet hg er op volgen, dan de
Kerkvervolgers, die deze weldoensters
vervolgen. Uitbundig werden deze woor
den door het aanwezige publiek en door
de mannen die zonder onderscheid van
paitjj en geloof deugden weten te waar-
deeren, tosgejuicht.
De Rechtbank te Rjjssel heeft be-
vel gegeven de zegels te verbreken van
de kapel der paters Clarissen en dit hei-
l'gdom weler te openen.
Grootearmoede heerscht onder de
werkstakers in het Noorder Departement
der Fiansche Republiek. Te Armentières
werken de meeste fabrieken weer met
een volledig personeel. Ook in andere
fabrieksplaatsen dwingt de nood, de sta
kers aan den arbeid te gaan.
Een zouderling ge ral. Dezer dagen kwam
een jong Duitscher te Petersburg om een
bezoek aan zgn oudeis daar te brengen.
Hjj kocht zich voor deze gelegenheid een
nieuwe paf. 's Avonds thuis komende
'j voed hg tot zgn verbazing twee goed
gevulde geldbeurzen in zgn broekzab.Hoe
ze daarin kwamen, kon bg zich niet gis
sen.
De daarop volgende avond tot drie,
tot zelfs vier maal achtereen, deed zicb
hetzelfde geval voor, zoodat onze Duit
scher ten slotte ongerust begon te wor-
den.OpzuIk een geheimzinnige wjjze rjjkte
worden, kwam hem toch al te kras
voor.
Hg gaf de politie kennis van het feit.
Eu wat bleek nu na onderzoek Dat een
bende zakkenrollers, dertien ia getal, bg
den pettenfabrikant, waar ook onze
Duitecher zjju hoofdeksel had gekocht,
dertien petten besteld had van geljjk
maaksel, teneinde daaraan elkander te
kunnen herkennen.
Echter een van de dertieD, alweer
het «ougeluksgeta 1». had zjju petniet
afgehaald,en dezi had nu de winkelier aan
den vreemdeling verkocht. Natuurljjk
zagen nu de boeven hem aan voor hnn
handlanger en lieten eiken avond een
gerolden buidel met geld in zjju zak
gigden, totdat de pol tie van het geld
hoorde eu eenige der zakkenrollers in
boden, uwe oude voedster te helpen, mjjn
kind. Dit koffertje is uw eigendom bljjf niet
halverwege staan en laat u niet door over
dreven nauwgezetheid van geweten weerhouden,
eene goede daad te verrichten. Volg uwe eerste
ingeving, Gretly, dat is altjjd de beste. Als
uw vader u veroordeelt; zal God u vrij
spreken.
Margaretha, die zich aangemoedigd ge
voelde door deze woorden van de goede vrouw
omhelsde haar en liep nu met vluggen tred
verder.
W at de weduwe betreft, deze was met loome
schreden naar hare woning teruggekeerd. Wel
twintigmaal liep zjj om de hut, die thans
haar zoon tot gevangenis diende, voor zjj
naar binnen durfde gaan. Wat moest zjj ant
woorden aan hen, die op haar zaten te wach
ten I
Duizend dwaze gedachten doorkruisten haar
brein. Zjj liep naar de naastbjjzjjnde bron en
verkoelde zich het verhitte voorhoofd en de
slapen, dronk een teug frisch water en be
sloot toen met kalm gelaat en een glimlach
om den mond de bewaker» van haar zoon
onder de oogen te treden. Haar besluit was
thans genomen. De geweldige slaapdrank, die
haar zoon in het verderf gestort had, zou nu
ook tot zjjne redding moeten dienen. Zjj riep
den sergeant en vader Kurthil in de voorste
kamer.
Alles gaat goed, sprak zij op fluis'eren-
den toon, ik heb nog vrienden, gjj zult het
zienik heb het geld gevonden en straks zal
het n voorgesteld worden, heeren.
handen kreeg. Onzen jongen man, die
onwillekeurig daartoe als «medium» dienst
had gedaan, gaf de politie een aardig
geschenk.
Wjj laten hieronder nog eenige bij
zonderheden volgen omtrent de overstroo
ming, uit een Petersburgsche correspon
dentie van de «Berl. Lokal-Anzeiger.»
Heel den nacht door, schrjjft hg, dreun
de te St. Petersburg de alarmschoten. Een
sterke Zuidwester deed den vloed met
kracht uit ze9 aanzwellen: De Newa en
de grachten der stad liepen weldra met
stroomen over.
Sinds 1824 had er niet zulk een over
strooming plaats gehad, en niemand had
daar meer heugenis van. Iedereen spoedde
zich naar de haven en de kade, doch werd
door de watermassa tot terugkeeren ge
noopt. De ijzeren en steenen bouwwerken
daar werden totaal verbrjjzeld. Alle stra
ten stonden blank. Het winterpaleis ge
leek een tooverpaleis te midden van een
zee.
Op de pleinen kon men met gondels
heen en weer varen. Demenschen liepen
tot over de knieëen in het water en weldra
geschiedde het verkeer door middel van
booten, die zelfs in en nit de huizen
voeren. De havenbewoners waren totaal
geïsoleerd, later toen de wind wat luw
de, kon men hen op hooge voertuigen
bereiken,
De menschen, welke 't meest daar wo
nen, zgn er het ongelukkigst aan toe;
het zgn alle arme lieden, die nu het
weinige dat zjj bezaten ook nog hebben
verloren. Elk jaar weer aan had de ge
meenteraad hnn beloofd, dat er ter be
veiliging van de haven tegen hoog wa
ter iets zou worden gedaan, maar tot nu
toe kwam daar niets van.
De Deensche Minister van Justitie heeft
een voorstel ingediend om voor zekere
misdrgven (mishandeling en aanranding
van vrouwen e. d.) de lgfstraf weder in
te voeren. Dezelfde straf zou ook worden
ingevoerd in gevangenissen ter bestraf
fing vau oproerige gevangenen. De straf
zal alleen toegediend worden aan perso
nen boven 15 en onder 55 jaren.
Het ontwerp van den Minister vindt veel
bestrjjding. Al erkent men dat te
gen bedoelde misdrgven strenge maatre
gelen noodig zjju, men meent dat door de
lgfstraf de ruwheid eer zal toenemen dan
afnemen.
Een bislissing in den Deenschen Rjjks-
dag is nog niet genomen.
De Figaro deelt mede dat de Fran
sche gezant Barrère te Rome met den
Italiaanschen Minister van Buitenlandsche
Zaken T i 11 o n i een arbitrageverdrag
heeft ontworpen in den geest van het
Engelsche tractaat en datde gezant binnen
kort te Pargs wordt verwacht, om het
ontwerp aan minister Delcassé voor
te leggen.
Zooveel te beter, antwoordde Mathias,
deze jongen gedraagt zioh zoo moedig in het
ongeluk, dat ik wel wilde, dat hjj al vrjj in
de bergen rond liep.
Laat uwe manschappen hier komen,
sergeant.
Waarom toch, goede vrouw f
Ik kan u geen wjjn of appeldrank aan
bieden, sergeant, maar ik heb nog eene flesch
oude likeur, die wij ledigen zullen om ons
geduld wat te oefenen.
Zij keek Mathias zoo onbevangen mogeljjk
aan. Deze glimlachte en antwoordde
Heel graag, goede vrouw. Kom hier,
kameraden 1
De soldaten kwamen de achterkamer uit,
La Marannclé herademde. Mathias ver
volgde
Zoodra het geld op de tafel ligt, zullen
wjj drinken en de rekening in orde maken.
Tot zoo lang wil ik mjjn volle verstand
houden.
De weduwe sidderde, toen zjj deze wei
gering hoorde, waarop hare laatste hoop ge
bouwd was.
Wat kwaad zou er in steken, om eerst
een glas te drinken, dat zal ons niet belet
ten er later nog een te nemen, sprak de
oude veldwachter, die bjjzonder van een glaasje
hield.
Wordt vervolgd.)
