No. 5567
Woensdag 9 December 1903.
28ste Jaargang
ïï)ag6laó voor &Cooró* on SCuió^Lollanó.
Uit de Kamer.
De weduwe Wendel en
hare kindeken,
BIN N E JS LAN1),
Nette lui.
BUITENLAND.
frankrijk.
Italië.
Rusland.
Duitschland.
lIEiiWE IMRUME (IIIR4VI.
ABONNEMENTSPRIJS;
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post >1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoof dredacteu r-D i r e c t e u r W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat Haarlem.
PBIJS DER ADVERTENTIE!*.
Van 16 regels 50 Cent
Elke regel meer 71/» r
Groote letters worden berekend naar plaatsrnimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant.
AGITE MA NON AGITATE
Een heele week heeft de Tweede Ka
mer besteed aan de «algemeene beschon-
wingen> over de politiek, welke jaarlijks
aan de Staatsbegrooting worden vastge
knoopt. E n heele week't Is eigenljjk
jammer van den kosteljjken «natioralen
tjjd>, die daardoor aan den practischen
arbeid van het Parlement is ontrokken.
Maar niet weinig wordt ons gevoel van
spjjt getemperd door het feit, dat de aan
vallen van links door rechts zoo kranig
en krachtig zjjn weerlegd. De voornaamste
leden der oppositie hoe kwam v. d.
Z w a a g erbjj, zich ook bjj de rjj aan te
Bluiten? hebben de RsgeeMng en de
Rechterjj b-slorkt, trachtend een wig te
drjjven tusschen de coalitie, trachtend ook
het vertrouwen te schokken in het bewind
door dit te beschuldigen van gebrek aan
voortvarendheid en vastheid; tevens kwa
men daarbij weer ter sprake het eeuwig
verwijt van reactie en de sprciale spits
vondigheid der linkermannen; waar blijft
de Christelijkheid van het Kabinet. Alsof
hun daar eigenlijk wat aau gelegen was
Bjj de tegenstanders sloot zich helaas
weder aan de heer Staalman, die het
Ministerie halfheid en roekloosheid ver
weet. Zoo weinig gewicht echter wordt
door onze mannen aan zgn optreden ge
hecht, dat de Premier hem in 't oo'je
nam met de volgende opmerking: «De
heer D r u c k e r noemde de staking een
politiek tortuintje voor de Regeeiing;
welnu, de beer Staalma n is een po
litiek fortnintje voor de linkerzijde. Zoo
heeft ieder wat !»Daverend werd om deze
vergelijking in de Kamer gelachen.
Staalman lachte natnurljjk mede.
Maar of 't hem meeviel
We loopen hier echter de gebeurte
nissen vooruit. Aleer de heer K u y p e r
aan 't woord kwam, was de rechterzijde
n 't veld getreden. Ook haar beste re
denaars benevens de vertegenwoordigers
van speciale groepen onder hen traden
op. Ei zoo flink verdedigden zjj da aan
vallen, waaraan de Regeeriog er de een
heid der rechterzijde blootstonden, dat
ze'is liberale overzichtsehrjjv ra woorden
van lof voor hun redevoeringen over
hadden. Speciaal de heer T a 1 m a werd
geprezen; bjj overtrof Jhr. de Savor-
nin Lohman door wien S t a a 1 m a n
er aardig tusschen werd genomen. Oa-
zerzjjds traden ter verdediging van de
beginselen, door de overzgde aangerand,
in 't kr jjt de heeren Nolens en Aal-
FEOILLEION,
47.
Vervolg.)
Toen zich tot de soldaten wendend, ver
volgde zjj
En gjj, brave mannen, hebt medeljjden
met mij en verraadt mij niet
Haar gelaat drukte zooveel angst uit, haar
blik was zoo smeekend, dat Mathias Werner
en zijne manschappen zich ontroerd gevoel
den.
Arm kind, fluisterde Erits, die even
bedaard gebleven was, als van te voren.
Terwijl La Marannclé Gretly meetrok en
achter het bedgordijn verborg, zoo goed dat
mogeRk was, werd de deur driftig geopend. Met
fonkelende oogen en verwrongen gelaatstrek
ken stormde hij de hut binnen en viel op de
latei aan, waar het geld verdeeld werdzijne
oogen schitterden van woeste vreugde en met
schorre stem riep hij
Men is mijn huis binnengedrongen
men heeft mjjn goud gestolen. Daar liggen
mjjne ouden Hollandsche, Oostenrjjksche en
E ansche geldstukken ja, ja, dat zijn
ze Ik herken ze 1
Ha, eindeljjk heb ik de dieven gevangen!
Hij keek om zich heen en bemerkte La Ma-
berse, fcerwjjl we voorts van de rech
terzijde nog moeten noamen de heeren
Passtoor 8, Schokking, Heems
kerk en DeVisser.
Maar hoe flink de rechterzijde zich had
geweerd, bo:en allen klonk uit minister
Kuyper, die in e6n re Ie van drie uren
als 26ste spreker de Kamer boeide. Hier
volge een getuigenis, dat afdoend is,
wgl het kwam van de overzjjde, van den
overzichtschrjj ver der N. R. Ct.
i, Het was eene rede in grooten stjjl. Ste
vig van bouw, geleidelijk van ontwikkeling,
gelukkig van woordenkeus, liep het betoog
in eenen door; de kleine puntjes, die in het
debat waren aangeroerd werden ongemerkt
schier daartusschen ingevlochten, zonder
dat ook maar een oogenblik het geheel werd
verbroken. Daarbij trof ons dit jaar boven
al de toon van kracht, het besef van te wil
len en te kunnen, dat herhaaldelijk uitkwam.
In dit opzicht deed de rede van den mi
nister van binnenlandsche zaken heel anders
aan, dan die, waarmede hjj verleden jaar
tegenover de Kamer kwam te staanVan
aarzeling nu geen spoor. Geen zin, geen
woord, dat van eenig wantrouwen aan eigen
kracht kon doen blijken. Verleden jaar nog
eenigszins aarzelend, min of meer zich ver
ontschuldigend dat niet alles zoo vlot van
stapel loopen zou, als de regeering zelve
wel gewenscht en voorgespiegeld had, was het
thans een uiting van kracht en vaste overtui
ging, dat van de groote plannen, waarmede
de regeering hij de aanvaarding van het be
wind de volksvertegenwoordiging tegemoet
trad, zoo slechts de Kamer hare medewer
king wilde verleenen, niets onafgedaan zou
bljjven liggen.
Ons bestek verbiedt natuurlijk, uitvoe
rig op des Ministers rede in te gaan.
Genoeg zjj de vermelding, dat de Chris
telijke beginselen, waarop het Kabinet
steunt, nog eens klear aan den dag wer
den gelegd en aan de linkerzijde duide
lijk werd te verstaan gsgeven, dat zij
zich over de toepassing dier beginselen
in de wetgeving hensch niet bezorgd
hoefde te maken. De Regeering en de
rechterzijde kennen hun plicht en zouden
die naar geweten behartigen.
Met klimmende argumenten verdedigde
de M mister ook zgn werkplan, wijzend
op de wetten, die reeds zgn ingediend,
vermeldend de nieuwe, die eerlang ko
men de Arbeidswetde Ziekteverzeke
ring; de Ongevallenverzekering voor zee-
visscherjj en landbouw de nieuweTarief-
wet, die na 't kerstrecès zal worden inge
diend de regeling van het Arbeidscon
tract ;depeh8ioens- en invaliditeitverzeke»
rannclé. Hjj snelde op haar toe en g eep haar
bjj den arm, met den uit'oep
Gjj hebt mij bestolen, is niet
Gij vergist u, mijnheer Gaspard, ant
woordde de weduwe bedaard.
De gierig&a d barstte in een schaterenden
lach uit, maar deze lach klonk dreigend.
Mjjn geld is dan zeker van zelf hie-
naar toe komen loopen P
O, gemeene leugenaars1 er, Maar e is nog
rechtvaardigheid onder den hemel en het ge
recht zal u wel tot eene bekentenis weten te
breagen. Komaan vervloekte toovenares, zeg
mij, door welke geheime middelen gjj u den
sleutel van mjjn gewelf verschaft hebt. Zez mij,
door welke dutvelsehe list gij de hand hebt
kunnen leggen op mijne geldstapels. Beken
uwe misdaad, heks, of ik sta niet langer voor
mijn toorn in.
Ik herhaal u, Gaspard Mei'.er, antwoord
de de weduwe op plechtigen toon, dat ik
geen voet in het gewelf gezet heb. Ik heb u
niets ontstolen. La Marannclé is eene eerljjie
vrouw.
Meijer hief de handen tea hemel, alsof hij
over zooveel onbeschaamdheid verstomd was,
toen haalde hij van onder zijn groene jas,
bij wij re van orertuigingsstuk de pet van
Christly te voorschijn. Christly was deze ach
ter de vatenverloren en in zijn haast om v eg te
komen, had hij er niet meer aan gedacht ze
op te rapen. Daar had de oude Gaspard ze
gevonden, terwijl hij naar zijn gevallen goud
stuk zocht.
Zult gij nu nog durven ontkennen, dat
riDg, welke, volgens den Minister, vóór
de verkiezingen vau 1905 haar beslag
kan krjjgen. Bovendien zgn gereed de
plaDnen voor het technisch onderwjjs,
In stede van nog langei om meer werk
te vragen zal der Kamer de schrik wel om
't hart geslagea zgn. Er zal toch heel
wat van de heeren gevergd worden, zoo
veel, dat zjj 't.klagen over de werkkracht
van het Kabinet wel zullen verleeren.En
naar bovenstaand Ijjstje aaotoont, belooft er
van hun klacht over te weinig socialen ar-
b id ook niet veel over te zul'en blijven*
Om nu ten slotte terug te komen op
de week tjjdverlies, waarop de algemee
ne beraadslagingen de Kamer zgn komen
te staan, er is toch ook winste.E^n politie
ke atmosfeer moet zuiver zgn. En zoo
lang er wordt gemokt en gemopperd, ge
klaagd en verweten, zonder dat de aan
gevallene in staat is, eens flink van zich
af te spreken, dreigt de politieke hemel
steeds meer te bewolken. Nu evenwel heeft
er eeu frissche wind gewaaid in 's lands
vergaderzaal. De wolken werden verdre
ven en 't volle licht der politieke een
heid beschjjnt weer hetRegeeriagskasteel,
waarvan de bewoners doorslaande bewjj-
zen hebben gegeven, bun tegenstanders
geenszins te vreezen. Zelfs de vjjand bin
nen de muren, al scbjjnt hij een stalen
man, kan geen kwaad.
't Is al meer gezegd, dat sinds de komst
der Socialisten in de Kamer de toon,
welke in de debatten heerscht, er niet op
verbetert. De «volksvrienden bjj uitne
mendheid» tarten uit, storen zich niet aan
waarschuwingen, insinureeren, kortom ge
dragen zich allesbehalve parlementair
om nu eens de zachtst mogelgke uit
drukking te bezigen. Natuurlgk is zulk
een houding van invloed op de overige
leden, die men waarlijk nog moet be
wonderen om de zdfbeheersching, die zg
vaak tegenover de socialisten aan den dag
leggen. Hoever deze laatsten gaan blijkt
uit de volgende mededeeling van den
correspondent van 't Rbl.
«De houding van sommige sociaal-de
mocraten tjjdens de rede van den heer
De Klerk (bij de algemeene beschou
wingen) was weer zeer lomp. De heer
M e 1 c h e r s kwam, als een brutale
straatjongen, hem op de handen kijken
om te zien hoeveel velletjes zjja rede
telde ende hear Hugenhol tz zat, in
al zgn breede bourgeois-zelfvoldaauheid
en -welgedaanheid, vlak achter den
spieker vóo hinderljjk te lachen en te
spotten, dat deze hem moest verzoeken
op te houden. De heer D e K 1 e r k is
geen aangenaam spreker, mrar dat moest
voor medeleden toch geeD reden zgn
gij dezeD avond mij n huis binnengeslopen
zijt met uw serpent van een jongen hernam
hij op zegenvierenden toon.
De weduwe stond een oogenblik verslagen.
Christly sloeg de oogen neer en werd rood
van schaamte.
Frits keek zijne moeder en zijn broeder
beurtelings verwijtend aan, alsof hij wilde
zeggen Ik wist wel, dat een van u beiden
Gretly verleid had.
Wat de soldaten belieft, geen van hen
voelde zich gedrongen het jonge meisje aan
te klagen, om de weduwe te rechtvaardi
gen.
Deze poogde den grijsaard wat tot bedaren
te brengen
Melzer, ben ik niet ongelukkig genoeg?
Mijn zoon is voor mij verloren en hij roor-
zag in ons levensonderhoud. Ik zal genood
zaakt zijn, mijn brood langs den weg te
gaan bïdelen om mij en mijn kin l te voe
den.
Niets blijft mij in de wereld meer over,
dan mijn goeden naam van eene eerljjke, werk
zame vrouw, Gaspard, ontneem mjj dit laatste
goed niet.
En als de gierigaard even onverbiddelijk
bleef, vervolgde zij
Wilt gjj dan, dat de weduwe van uw
vriend Wendel van deur tot deur voortgejaagd
wordt, dat de straatjongens mij met steenen
werpen en mij naroepen.
Wees maar gerust, eerlijk aehepsel, ant
woordde de gierigaard met een grjjnalach, gj)
zult uw brood niet behoeven te gaan bede-
13oofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicité, Etrangère
G.L. DAÜBECo JOHN., F. JONES Suec. Paris 31 óm Faubourg Montmartre
om te vergeten dat hg hun medelid is-
Natuurlgk helpt zulk een afstraffing
niet. De socialisten hebben een aparts
opvatting van fatsoen. Maar 't is er dan
ook een fatsoentje naar.
De eene geweldpleging volgt de an
dere in de Frausche Republiek, Niet al
leen, dat men de paters Capucjjnen uit
hankloosters heeft gejaagd nu is pater S a-
nuel veroordeeld tot betaling der kos
ten die bjj de uitzetting is gemaakt en
om deze geesteljjke tot betaling te dwin
gen, heeft men hem eenvoudig als een
boef achter slot en grendel gezet.
In het bosch vau Vincenoes bij Pa-
rjjs zgn twee vrouwen doodgevroren. De
twee dames, bekend onder de namen vai
de Koningin van Madagascar en de Ko
ningin der Groeven, waren een 40-tal ja
ren geleden bekend om han'schoonheid.
Zjj hebben een avontuurljjk en verkwis
tend leven geleid. In de diepste ellende
gezonken, zgn zjj omgekomen.
Te Pargs hebben de werkstakers het
barean van het dagblad «La Dépêche»
bestormd, omdat het blad de staking af
keurde. Met revolvers gewapend wachtten
de Redacteuren den aanval af. Gelukkig
kwamen intjjds de troepen ophettooneel
van den strijd. Inmiddels was de Com
missaris van politie Sen al, in het nauw
gebracht, Hjj loste zeven revolverschoten
op de manifestanten.
In de politiebureaux werden de ruiten
verbrjjzeld. De prefect sprak de menigte
toe en maande tot rast aan, doch hjj werd
zoodanig uitgejouwd en men nam tegen
over hem zulk een dreigende houding aan,
dat hg zich in het politiebureau moest
terugtrekken. Verscheiden personen zgn
gewond.
Op verschillende plaatsen in de stad
hadden botsingen tusschen de militaire
macht, de politie en de stakers plaats.
Een aantal personen zgn gekwetst.
Te Clermont-Ferrand en in andere plaat
sen in de Republiek hebben vechtpaitjjeu
plaats gehad.
Te Lyon zgn troepen werkstakers, die
baldadigheden pleegden, door de gendar
men met de blanke sabel uiteengejaagd.
Te Cagli, een stadje in de provincie
Persaro, zgn de kassier en drie bedienden
van de spaarbank gearresteerd. Het cre-
diet van de spaarbank was aanzienljjk,
zg werkte ook als Bank en betaalde 4
pCt. voor de gelden die haar toevertrouwd
werden. Bjj de aanhouding der verdachten
werd een te kort van fr, 320Cl)O ont
dekt.
De stad Venetië is door den hoo-
gen vloed onder water gezet.
Het verkeer is geheel gestremd. Met
gondels vaart men over het San Marco-
len. Ik zal wel voor een schuilplaats zorgen,
waar gij uw oude dagen doorbrengen kunt,
en waar uw kleine wolf brood zal vinden.
Onmiddellijk zal ik u in hechtenis late» ne
men.
Hij wendde zich tot den veldwachter en
sprak
Vader Kurthil, maak procesverbaal op
en breng deze vrouw met haar braven zoon
naar den burgemeester.
Frits sidderde maar hij zag zjjne moeder
aan. Deze begreep hem en daarom zweeg zjj.
Het bedgordijn bewoog of er een hevige ruk
wind door de kamer schoot.
Kom, mjjnheer Gaspard, begon nu de
veldwachter op verzoenenden toon. Wees niet
zoo hardvochtig jegens deze arme menschen
Nu gij uw schat hier bjj ons teruggevonden
hebt, zie ik niet in, welk kwaad er nog in
steekt. Neem uwe dukaten terug en wees
dankbaar, dat gij er zoo goed afgekomen
zjjt.
Maar ze zijn er allemaal niet, riep de
grjjsaard uiter zijn er zeker afgenomen.
Hjl zag alle aanwezigen met wantrouwende
en dreigende blikken aan.
Ieder van u heeft misschien reeds een
deel van den buit in den zak maar ik laat
niemand de deur uitgaan, voor zjjn zakken
onderzocht zjjn.
De sergeant Mathias haalde de schouders
op en de soldaten stampten eens met den
kolf van het geweer op den groud. Het gor-
djjn bewoog zich steeds harder,
j Veldwachter riep Gaspard woedend
plein, dat aldus een zeer eigenaardig
schouwspel biedt.
Door den storm zgn de golven der
Adriatische Zee opgestnwd, waardoor het
gansche dorp Caorl met overstrooming
bedreigd wordt Tengevolge van hevige
stortregens is de Pescia buiten hare oevers
getreden en zgn de streken bjj Ponte-
Buggiancse overstroomd. Een duiz endtal
huizen staan tot een meter hoogte onder
water.
Zes Israëlieten, waaronder zich een
jonge vrouw die reeds twee jaar in pre
ventieve hechtenis hebben gezeten wegens
het verspieiden van een revolutionair blad
zjjn nu eindeljjk door de rechtbank te
Odessa veroordeeld. De voornaamste be
schuldigde, Leon öoldsmsDD,
heeft een lange verdedigingsrede gehou
den, waarin hjj betoogde, dat de Russi
sche Jo ien,door de vervolgingen waaraan
zjj blootstaan, in de armen der revolutio
nairen gedreven worden. De zes ongeluk
gen werden veroordeeld tot levenslange
verbanning naar Siberië.
In een der grootste hotels te Keulen is
een droevig tooneel afgespeeld.
Een Franscbman, zekere Ferns ud
T e s s i e r s, 50-jaar oud, was er gelo
geerd toen eene jeugdige juffrouw E1 i s a
B o e 1 h k e, 23 jaren oul en uit Berljjn
komende, hem kwam bezoeken, Na het
meisje met chloroform badwelmd te heb
ben gemaakt,heeft T e s s i e r s haar door
hamer en bjjlslagen vermoord, en zich
daarna met een revolverschot het leven
ontnomen.
Op het station R a u x e 1 nabjj Dort
mund zgn drie mjjnwerkers, die niette
genstaande de waarschuwing van den
chef, de rails wilden overgaaD, door een
trein verrast en verpletterd.
Spanje.
Bij een jachtpartjj te Casacompo,waar
aan de Koning deelnam, loste een jacht
opziener een karabjjnschot, waardoor een
herder gewond werd. De Koning, die zeer
ontroerd was, begaf zich naar het Moor-
sche paleis en daarna naar het Escn-
riaal.
De ofhcieele lezing is, dat de herder
zgn karabgn laadde, en bjj het afschieten
de ladiDg in het gezichtkreeg, waardoor
hg gedood werd. Da jachtopziener waar-
schuwde den Koning,die onmiddelljjk naar
Madrid terugkeerde,
Deze officieele lezing vindt weinig ge
loof; men veronderstelt, dat de herder, een
grief tegen de koniukljjke familie hebben
de, zgn geladen geweer op den Koning
richtte, de jachtopziener die dit zag, schoot
den herder doed.
Hofberichten. Z. K. H. prins Hendrik
uit, ik eisch dat gjj terstond moeder en kind
in hechtenis zult nemen.
Vader Kurthil verroerde zich niet, tot
groote verwondering van den gierigaard.
En als ik nu eens persoonlijke, gewich
tige redenen had, om niet aan dit bevel te
voldoen, Melzer, wat kwaad zou er in steken?
antwoordde hjj. Ik weet misschien meer van
deze zaak af, dan gij zelf. Gjj zjjt rjjk, deze
menschen zijn ongelukkig. Waarom vervolgt
gij hen met zooveel hardnekkigheid
Helaas, helaas, brave vader Kurthil,
sprak de oude Gaspard ten hoogste verbaasd
over dit onverwachte bljjk van gevoeligheid,
als zjj alleen mjj maar bestolen had, de lage
dievegge, dan zou ik haar misschien vergif
fenis kunnen schenken, maar dit geld is het
mjjne niet.het is van mjjue kleine Gretly,
van mjjn geliefd kind het is haar
bruidschat,, dien ik reeds tien jaren lang met
onvermoeide vljjt en door mjj het noodige
te onzeggen, bijeen verzamel, en zich toen in
eene nieuwe vlaag van woede tot La Marann
clé wendend, voegde hij haar toe
En gjj durft beweren, dat gjj mjjn kind
liefhebt, gij, onder voorwendsel, dat gij het
gevoed hebt. Beken echter, dat gjj nog meer
van haar geld hp.ndt.
Omdat ik met wil, dat zjj dezen dwazen
Erits huwt, wilt gij, dat zjj tot haar dood
ongetrouwd zal blijven.
Wordt vervolgd
