No. 5572
Dinsdag J 5 December 1903.
28ste Jaargang
ïïagBlaó voor tSfiooró* on Suuiè-éLollanó.
Onze tuinbouwproductie.
De weduwe Wendel en
hare kindeken.
BINNEN LAN lT~
BUR E A U St. Jansstraat Haarlem.
BUITENLAND
Engeland.
China.
Amerika.
Frankrijk.
Duitschland.
Sl id i ll! RUT.
ABONNEMENTSPBIJ8.
Per 3 maanden voor Haarlem
f 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post>1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoof dredacteu r-D i r e c t e u r W. KÜPPERS.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels 50 Cent
Elke regel meer71/» r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
AGITE MA NOB AGITATE
Het is een uitstekend denkbeeld ge
weest van het lid der Tweede Kamer Van
W jj c k, om de Regeering eens aan den
tand te voelen ten aanzien van haar hou
ding omtrent het nieuwe Duitsche tolta-
rief, dat hooge invoerrechten dreigt te
heffen van de Nederlandsche tuinbouw
producten een heffiing, die voor tuin
bouwstreken in ons vaderland en ook voor
de boomkwtekerjjen een ware ramp zou
zgn.
D> heer VanWjjck was eerst \oor-
nemens, die gewichtige zaak te behan
delen bjj middel eener interpellatie, maar
bespoedigde de q mes tie niet weinig, door
haar reeds ter sprake te brengen bjj de Be
grooting van Bjiteulandschs Zaken.
Om het groote gewicht dezer aangele
genheid, ook door de Z jid-Hollandscbe
Stiten bjj de Regeering dringend aanbe
volen, zjj er hier wat uitvoerig op gewe
zen. Genoemde afgevaardigde —een ka
tholiek, naar mtn weet zette eerst den
stand der zaak uiteen en behandeld) daar
na uitvoerig ds volgende puntenHoe
was de Nederlandsche tjinboiw vroeger?
Is de heffing van de voorgestelde rech
ten in Duitschland op onze tuinboawar-
tikelen een nationaal nadeel Welke
tuinbouwproducten zullen't zwaarst wor
den getroffdu Hoe is onze h mdels wet
geving met Duitschland? Bjj da ontwik-
keting van <Dza punten dead hjj opmer
ken, dat het Diitsche tarief geljjk staat
met verbod van invoer van onze proluc-
tie-aitikelen. Het eenige middel van re
presaille, dat wjj]nog hebben, achtte Spr
gelegen in ons eigen tarief.
Met het oog hierop richt hg deze bei
de vragen tot de Regeering
lo. Wat heeft zjj gedaan om de te
verwachten nadeelige gevolgen van het
Duitsche toltarief, meer bepaaldelijk voor
den tuinbonw, zoo mogeljjk van ons IaDd
af te weren;
2o. Wat denkt zjj verder in dit opzicht
te doen?
De heer V a n W jj c k vond steun bjj de
heeren De Vries en Tgdeman. Zg
waren het vrjjwel met hem eens, dat het
hier speciaal voor de tainbouwers een
quaestie geldt van lsven en dood. Voor njj-
verheidsartikelec, die ui it aan bederf on
derhevig zjjn, is het nog wel mogeljjk
een nieuw leveringsgebisd te vinden als
ons land zjjn grenzen sluit. Tuinbouw-
artikelen echter vetkeeren niet in dit
ganstige geval. Als dus Duitschland door
FEUILLETON,
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitêEtrangère
G.L. j)A UBE 8f Co JOHN., F. JONES Succ. Paris Slbis Faubourg Montmartre
68.
Vervolg.)
Wat is er toch met mjjn kind gebeurd,
vroeg hjj aan juftrouw Catbarina, en zich tot
Frits wendend vervolgde hij: En hoe komt gij
in mijn tuin
Ik ben hier tegen wi'. en dank geko
men, vader Melzer, antwoordde de jonge
man. Toen ik met het geleide de markt over
kwam, dat mjj naar Stuttgart moest voeren,
heb ik kans gezien, om te ontvluchten. Ik
ben eenige muren orergekl jmmen tot op het
dak van het naburige huis. Toen heeft men
op mjj geschoten en ik ben in uwe serre ge
vallen.
In mjjne serre, riep de gierigaard uit,
maar ongelukkige, dan hebt gij mjjn heele
raam stuk gemaakt en de ruiten gebroken
Ik moet u eerlijk bekennen, dat er
eenige stuk gegaan zjjr, zonder dat ik het
wilde, mjjnbeer Gaspard, en dat is gelukkig
geweest voor Gretly, die, bjj gebrek aan fris-
ache lucht te midden harer bloemen gestor
ven zou zijn, verstikt door de sterke geuren,
die zjj uitademen.
Gjj hebt haar dus door uw val gered
te hooge invoerrechten zjjn grenzen sluit,
zal de tuinbouwer b ther daaronder moe
ten ljjden. Een enkel cjjfer uit da vele
ten bewjjze: wat aan roode, savoye en
andere koolsoorten van hier naar het
Duitsche rjjk jaarljjks wordt verzonden,
zou volgens het nieuwe tarief nog met
de kapitale som van f 1.365.000 worden
belast. Geen kleinigheidjeEo dit be
treft nog maar een deel der proiucten.
De heer De Vries klaagde dan ook:
hadden wjj maar in3geljjks hooge invoer
rechten, dan konden wjj ons krachtiger
weren, door Duitschland in ru'l voor ver
laging der rechten in quaestie ook verla
ging aan te bieden. De heerT y d e m a n
evenwel, hoezeer mede overtuigd van het
klemmende van den nood, waarschuwde:
er is niets gevaarlgker voor een klein
land dan het aangaan van een tarieveu-
strjjd. Niet alleen zou z.i. onze tuinbouw
daarmede niet gebaat zjja, maar nog ve
le andere takken van njjverheid en bedrjjf
zouden daarvan kwade gevolgen kunnen
ondervinden. Deze afgevaardigde achtte
het daarom beter, onzerzjjds den Duit-
schen nabuur voordeelen ta beiden, die
hjj wel zal op prjjs stellen, omdat hem
daardoor de invoering van het tarief, dat
ook met andere Mogendheden verwikke
lingen geeft, zal worden vergemakkei jjkt.
Zooals men ziet heeft deze schjjnbaar
eenvoudige tariefquaestie meer haken en
O ogen, dan men zoo oppervlakkig den
ken zou. Begrjjpeljjkerwgs werd dan ook
met belangstelling uitgezien naar het ant
woord van den Minister van Buitenland-
■ahe Zaken, wijl daaruit kon blgken, wol
ken weg zal worden ingeslagen. Dit ant
woord nu toonde aan, dat het gevaar wel
dreigend is, maar nog niet nabjj. De Mi
nister noemde het in de eerste plaats niet
zeker, dat het nieuwe Duitsche toltarief
wel zal worden uitgevoerd. Bovendien
het zal alleen worden toegepast, wanneer
geen andere beschikkingen zullen zijn ge
maakt,
Een en ander moge belangwekkend
wezen, het was toch nog geen antwoord
op de vragen des beeren Y a n Wyck.
De Minister liet trouwens op deze mede-
deelingen nog volgen, dat Daitschlaad
en dit stemt al minder optimistisch
reeds met eenige Staten in onderhan
deling is getreden. Niet met ons, maar
aldus zeide Z. Exc. dat is ook
niet noodig, omdat wjj met Duitschland
hebben de clausule van behandeling op
den voet der meest begunstigde natie,
zoodat alle voordeelen aan anderen ver
leend, cok aan ons moeten vsrleend wor-
sprak Melzer na een oogenblik nagedacht te
hebben.
Is dat een onvergcefl ,ke misdaad, vader,
fluisterde Margaretha, terwijl zij den grijsaard
in de armen snelde.
Op hetzelfde oogmblik werd er met een ge
weerkolf op de deur geklopt.
Juffrouw Catharina liep naar haar kijkgat
en weer dadeljjk terugkomend, sp'ak zij ge
heel ontsteld
Mijnheer Gaspard, er zijn soldaten, die
het huis willen doorzoeken en ik geloof, dat
het om deien armen Frits te doen is.
Om Frits herhaalde Gaspard, dat kon
men gauw genoeg weten. Kom hier, mijn jon
gen, vervolgde hij, terwijl hq eene lage deur
openmaakte, die achter klimop en struikge
was verborgen was, ga daar binnen en wat
er ook gebeure, verroer u niet, later zal men
u weer in vrijheid stellen.
Fn na de deur gesloten te hebben, Ter-
volgde hij
En nu, juffrouw Catharina, ga de deur
open maken voor deze brave mannen en wijs
hun den weg.
O, dank u, dank u, vader, riep Mar
garetha uit met een glimlach vol dankbaar
heid.
En terwijl de huishoudster het bevel van
den ouden Melzer ten uitvoer bracht, sprak
deze
Men zal toch niet van mij kunnen
zeggen, dat ik een man, die het leven mijner
dochter gered heeft, aan die schurken over
lever.
den. Wjj moeten_dus afwachten wat aan
andeie Staten zal worden toegestaan. Om
al die redenen is op dit oogenblik niets
anders te doen dan ons voorbereiden om
op het geschikte oogenblik te handelen.
Al deed de Minister op deze verkla
ring ook volgeD, dat hjj s'eeds alles zou
do9n om de landbouwbelangen te Invor-
ren, dit nam niet weg, dat de heer Van
W gek niet bjjeonder content was over
de wjjze, waarop de Minister het natio
naal belang, dat hier op 't spel stond,
voorsfond. Hg was geenszins bevredigd
en vreesde, dat het tarief wel eens zou
kunnen toegepast worden zonder dat
door de Rigeering krachtig was opge
treden. O verigens zag deze spreker niet
in, dat Duitschland niet bang zou zjjn
voor represaille-maatregelen onzerzjjds.
Wjj kunnen, wanneer het to't irief is in
gevoerd, niets meer vetliezen, maar
Duitschland kan wel verliezen, wanneer
wjj kloek en moedig optreden, door her
ziening van ons tarief. De heer Van
W jj c k is dan ook niets be vrees! voor
een tarieven-oorlog met Dui'schland.
Dit laatste bezorgde hem wel een
klein verwjjt van lichtvaardigheid van
de zjjde des voorzichtigen heeren T y-
d e m a n, maar ook deze vond, dat de
Regeering tot dusverre niet krachtig ge-
noeg gehandeld had. Hjj drong aan op
een zeer e.nstig onderz ek, speciaal over
den invloed van het dreigende toltarief.
Naar men ziet, heeft de bespreking
der gewichtige quaestie nog geen prac-
tisch of dadeljjk resultaat opgeleverd.
Maar dit is er toch mede bereikt, dat
de zaak weer eens ter dege is uiteenge
zet en tir plaatse waar zulks het meeste
eff ct kan hebben, de aandacht er op
gevest;gd is. Belanghebbenden zijn aange
raden ter dege op hun qui viae te zgn
opdat zij tjjdig van vich kunnen doen
hooren als zulks noodig is. De Minister
van BuiteDlandsche Z-tken moge zich al
diplomatiek voorzichtig hebben uitge
laten, de Regeering zal ongetwjjfeld
wellicht ook in verband met onze nieuwe
Tarief wet bereid gevonden worden,
al het mogeljjke te doen om de brood
winning van honderden, ja duizenden
rustige en ngvere bargers baiten gevaar
ta steller.
Donderdag-morgen brak in het paleis
der Koningin van Eugeland te Sand'irg-
ham brai d uit. De vlammen braken vlak
Nadat de sergeant en zijne manschappen
het huis van Melzer tot in de kleinste boe
ken onderzocht hadden, verwijderden zij zich,
vast overtuigd, dat Frits daar niet heen ge
vlucht was, want als dit het gevel geweest
was, dan zou de g jjsiard, die een gezworen
vijand van dezen jongen scheen, hem zeker
wel aau henN uitgeleverd hebben Toen werden
de aangrenzende huizen doorzocht, maar met
even weinig succes.
Mathias Werner maakte zich zeer onge
rust. L'e verdwijning van Frits beroofde hem
niet alleen van de winst, die hjj zich voorge
spiegeld had, maar daarbij nog van veertig
blanke guldens, die hjj als voorschot betaal
de en waarvoor hij persoonlijk moest instaan.
Hij wist nu niets beters, dan de vlucht van
zijn recruut op rekening te stellen van het
verzuim zijner manschappen.
He, brave jongens, zeide hjj hun, ik
heb u een man toevertrouwd, in goeden staat,
om van het huis van den burgemeester van
Nordstetten naar de gevangenis te Stuttgart
te brengen. Onder voorwendsel, dat gq onder
weg een woedenden stier ontmoet hebt, hebt
gij uw gevangene losgelaten, die, toen hij u
zag vluchten, dit voorbeeld gevolgd heeft. Ik,
uw bevelhebber, heb op den vluchteling ge
schoten. Hjj is onder mjjn schot gevallen, gij
zijt hem achterna gesneld, ik heb u bjj uw
onderzoek geholpen, maar gij hebt hem niet
terug gevonden.
Haar gij nu persoonlijk verantwoordelijk
zjjt voor eiken gevangene, die aan uwe hoede
wordt toevertrouwd, zie ik mjj tot de harde
I boren de slaapkamer van de Koniogin
uit, in een vertrek waarin de hofdame sliep.
Toen deze door den rook wakker werd,
snelde zg naar de Koningin die dadeljjk
de kamer verliet. Een oogenblik later viel
het plafond van die kamer in. Als oor
zaak van deD brand geeft men op het
smelten van de electrische geleiding, ten
gevolge waarvan een balk vlam vatte.
De Keizerin van China begint hoe lan
ger hoe moderner, en steeds meer ge
wonnen voor de fijne beschaving van het
Westen, als da Westsrlingen zelven het
noemen. Zg schatte zich niet alleen auto
mobielen aan, maar zij woonde dezer
dagen ook met genoegen een circusvoor
stelling in Earopeascheu trant bg.
Zg begaf zich, zoo verhaalt de Japan
Timesmet een schitterend gevolg in net
Keizerljjke stoomjacht naar het circus.
Toen zjj daar had plaats genomen, reikte
een der Hofdames H. M. een brandende
sigarette.
De leden van het circusgezelschap
maakten op Indische wjjze hun compli
ment voor de vorsteljjke bezoekster, en
de directeur bood Imr een diamanten
ring, een met goud doorweven sjaal en
etn jmgen olifant ten geschenke aan.
De Keizerin had vooral veel schik in
de jongleurs-kunsten. Zjj keek bjjoa on
afgebroken door haren gouden tooneelkjj-
ker naar de artisten.
Ook de dieren wekten in hooge mate
hare belangstelling, vooral fie tijgers.
Bjj het heengaan riep zg een der
dwerg-clowns bg zich, bekeek hem nauw
keurig en deed hem verscheidene vragen.
Zjj schonk den directeur van het gezel
schap 10.000 taels (f 18.000) en betaalde
voorts nog f 5000 voor de door hem ge
maakte kosten.
De mannelijke leden van den troep
ontvingen ieder een z:lveren medaille
met den Keizerlijken Draak en de vrou
wen kregen ieder een rol kostbare zjjde.
Te Washington is bericht ontvangen,
dat Z. H. P i u s X een inzending zal
doen naar de a. s. Tentoonstelling van
St. Louis. Kardinaal S a t o 11 i zal daar
toe de regeling op zich nemen hg zal
als vertegenwoordiger van den Paus tjj-
denB de tentoonstelling de gast zgn van
den Aartsbisschop van St. Louis. De in
zending zal naar St. Louis worden over
gebracht, onder toez;cht van pater Eh r 1 e,
den prefect van de Vaticaansche biblio
theek en zal bestaan uit voorwerpen en
geschriften, die op de geschiedenis van
bet Yaticaan betrekking hebben.
De wjjnoogst in de Fransche Republiek
voor het jaar 1903 worlt volgens opgave
van den Minister van Financiën geschat
op 35'/g millioen hec oliters, dus 4'/s
noodzakeljjkheid verplicht dit feil bjj den
majoor te rapporteeren'en gjj weet, dat die
niet met zich laat spatten. Het beste wat gjj
in deze omstandigheden doen kunt, is zoo
spoedig mogelijk naar de kazerne te gaan en
over de heele zaak het diepste stilzwegen te
bewaren tot mjjne terugkomst.
Als ik alleen ben, kan ik handelen, zon
der de achterdocht van deze menschen op te
wekken. Ik span mijne strikken om de hut
der weduwe en ontdek ik in welke plaats
haar zoon zich verborgen houdt, dan roep ik
den sterken arm te hulp en breng hem bjj
zijn regiment.
Goed bedacht, sprak Karei, de soldaat
goudsmid.
Maar, vervolgde de sergeant, als ook
deze laatste poging mislukt, dan schiet er
voor u, mijne jongen», niet anders over, dan
uwe huid aan uw patioon aan te bevelen.
Marsch
De soldaten namen met geen vrooljjk ge
laat afscheid vau hun chef en verwijderden
zich, terwjjl zq elkander vast beloofden geen
enkel woord van hnn ongelukkig avontuur te
vertellen.
Dienzelfden avond verschool Mathias Wer
ner zich niet ver van de hut in een boschje
van dicht kreupelhout, terwjjl hjj met het ge
duld eener kat allen bespiedde, die de woning
in- of uitgingen.
Maar hjj mocht loeren, zooveel hjj wilde,
hij zag slechts twee of drie vrouwen, die uit
nieuwsgierigheid een bezoek kwamen brengen
bjj La Marannclé, onder voorwendsel dat zjj
millioen hectoliters minder dan in 1902.
Serviö
De Neue F reit Pr esse te WeBnen deelt
mede, dat alle officieren, in dienst van
koning Peter, die aan den moord op
het Servische Koningspaar hebben deelge
nomen, tegen 1 Januari uit den dienst
zullen worden ontslagen Deze maatregel
zou genomen zgn tengevolge van de aan
merkingen derj;,diplomatieke vertegen
woordigers van verscheidene Mogendhe
den. 6
Inmiddels is de toestand van koning
Peter I zeer precair.
Het is den Vorst nog niet gelukt het
leger ouder zgn hand te krggen.
Dat de koningsmoordenaars zich zullen
laten heenzenden, valt zeer te betwijfe
len, daar zg zich zeer sterk ontwikke
len en doen gelden. De officieren van
politie te Belgrado zgn verrangen door
officieren, gekozen uit de kringen der
koningsmoordenaar.
Te Leipe bg Berlgn is een overvloe
dige zegen gedaald over een huisgezin.
Binnen twee jaar werd de familie met
zeven kinderen verrjjkt. Een tweeling
werd geboren in Januari 1902, nog een
tweeling in Januari 1903 en nu op 1
December jl. eeD drieling.
Het schjjnt beslist te zgn, dat kei
zer Wilhelm den winter zal gaan
doorbrengen in de Middellandsche Zee
aan boord van zgn jacht de «Hohenzoll-
ner.»
Een verslaggever van de «Petit Pari-
sien» heeft een onderhoud gehad met
prof. F r a n k e 1. Ook hieruit bljjkt dui-
deljjk, dat de ziekte des Keizers in geen
enkel opzicht een kwaadaardig karakter
droeg. De polyp had de grootte van een
boon, geljjk altjjd in dergelijke gevallen.
De mogeljjkheid, dat zjj terugkomt, zei
prof. Franke 1, is niet uitgesloten,
doch dat gebeurt hoogst zelden, maar
indien zjj ook honderdmaal weer aanwies,
haar goedaardig karakter zou zjj nooit
verliezen.
Op de vraag van den verslaggever, of
kanker erfelgk is, antwoordde de profes
sor: «Meestal doch niet onvoorwaardeljjk.»
De zron van een bankerljjder behoeft
volstrekt n:et zelf kanker te krggen.
Ten slotte merkte hjj op, dat het voor
de geneesheereD, die den Keizer behande
len, geen oogenblik twjjfelachtig geweest
is, dat Z. M. volkomen herstellen zal.
De Nederlandsche PersOader het op-
schrift de pers en de ewendelarijbreekt
de heer J. d e K o o een lans voor de
eerljjkhsid onzer dagbladen tegbnov9r den
socialist Mr. Troelstra, waar hg
zegt:
«Nu wjj persoonljjk hierbjj als een
voorbeeld van deugdzaamheid zgn aan
haar troosten wilden.
De weduwe zat voor hare deur, die open
stond, te spinnen, Christly, die zjjn wetk, da}
een paar dagen stil gelegen had, weer hervat
had, kwam op het gewone uur van het avond
eten thuis.
Uit alles viel dus af te leiden, dat Frits
niet thuis was De soldatenwerver verliet ech
ter zijn waarnemingspost niet, voor hjj het
licht in de hut zag uitdooven.
Toen sloop hij als een wolf nader, legde
het oor tegen de blinden, in de hoop, eenige
woorden op te vangen, die hem konden hel
pen om te ontdekken, in welke schuilplaats
Frits verborgen zat.
Alles bleef donker en stil in de hut der
weduwe en de sergeant verwijderde zich met
het voornemen den volgenden dag terug te
komen.
Evenals den vorigen dag betrok hjj den vol
genden morgen zijn wachtpost in het bosefbje
en verliet zijn schuilhoek niet voor het don
ker geworden was, om opnieuw om de hut
heen te sluipen. Maar geen enkel geluid was
hoorbaar, geen enkele lichtstraal drong door
de spleten der vensters.
Geheel ontmoedigd wilde Mathias ook nu
weer weggaan en zijn plan opgeven, toen hjj
de deur zachtjes open hoorde gaan.
Wordt vervolgd)
