No. 5582
Dinsdag 29 December 903.
28sle Jaargang
'Wag 6lad voor tjftooró- on Stuid-éLollanó.
25 Cent
Nieuwjaarswenschen,
De snelvuurkanonnen,
De weduwe Wendel en
bare kinderen,
De Administratie.
BUITENLAND.
Frankrijk.
Dui tschl and
Rusland en Japan.
Italië.
I nil RUT.
abonnementsprijs:
Por 3 maanden yoor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
7oor het buitenland 4 4
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Hoof dredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
Ukujjrt)
PHIJS DEB AJDVEBTENTIEN.
Van 16 regels 50 Cent
Elke regel meer 7l/s
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
AGITE MA NON AGITATE
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PuhlxciteEtrangère
Q.L. DAU BE Co JOHN., h. JONES Suec. Paris Slbis Faubourg Montmartre
Evenals vorige jaren, stellen wij iu het
nummer onzer Courant van 1 Jauuau
a.8. voor belanghebbenden de gelegen
heid open, tegen den zeer geringen prijs
van s1 echts
hun NIEUWJAARSGROET per ad
vertentie aan Vrienden en Begunstigers
uit te brengen.
Daar men zich hierdoor veel moeite
bespaart en het doel evengoed bereikt
Wordt, vertrouwen wjj dat van deze aan
bieding een ruim gebruik zal worden ge
maakt.
Vanaf heden kunnen Advertentiën van
dien aard reeds ten onze kantore worden
bezorgd.
Wat zal dat daveren dojr de socialk-
tische vergaderzalen: deChristelijkeRegee-
ring laat voor 7 millioen snelvuurkanon
nen aanmaken
't Klinkt dau ook wel bar en wjj kun
nen best begrjjpen, dat er onder ons even
zeer zijn, die deze uitgave betreuren.
Trouwens: toen de Tweede Kamer Dins
dag vóór Kerstmis de desbetreffende wet
behandelde, verklaarden van de Katholie
ken de heeren Arts, P a s s t o o r s,
Janssen en De Ram er zich tsgen.
Ook Staalman behoorde tot de tegen
stemmers, terwijl met de overige R. Katb.
en Auti-Rev. zicb ODder de voorstem
mers schaarden de oud -liberalen Mees,
Roel 1,'v.l. Vlug t,Tgdeman, Van
Kar nebeek en G o e k o o p1). Het
was dus geen zuivere partijstemming.
Het zou dan ook al te gek geweest z'gn
indien het rechts tegen links ware gegaan.
Er komt bp deze quaestie van landsver
dediging geen sikkepitje christelijkheid te
pas. Als men een leger heelt, dan moet
men het wapenen. En als men er prijs
op stelt, dat het leger in tjjd van nood
zyn plicht zal kannen doen, dan moet
men het goed wapenen ookOmtrent d- ze
ponten kan men van gevoelen verschil
len, maar er zit geen principieele politiek
iu heel deze aangelegenheid. Nu is het
wel een goedkoope handigheid om het
1.) De a'emmenverhouding was in lotaal
50 tegen 38.
FEUILLETON,
68. {Vervolg.)
Gretly, sprak Frits, alles wat gij daar
zegt, jaagt mij schrik aan, en ik vraag mij
zeiven at, of het verdriet uw verstand niet
verstoord beeft. Gij spreekt en ik luister naar
u, maar ik begrjjp er niets van.
Margaretha nam Frits by de hand en hem
naar den meest afgelegen boek van den tuin
leidend, wees zij hem met den vinger een ros
sen gloed, die in de verte den hemel
kleurde.
Ziet gij dat? sprak zjj op somberen
toon.
Dat is de weerschijn van een brand, die
uitdooit, antwoordde Frits verwonderd.
ja. Dat zijn onze korenmjjten en voor
raadschuren, die daar verbranden,
De boerderijriep de klompenmaker
uit, maar zjj is immers niet bewoond en ver
van de andere huizen gelegenMen zou dus
dezen brand aan kwaadwilligheid moeten toe
schrijven.
Dut is het juist, stemde Margaretha
driftig toe. Deze verfoeilijke misdaad is op
gevat. en bedreven door een bewoner van om
saelvuurgeschut tegen dit Kabinet uit
te spelen, maar een eerljjke handigheid
is het nief, want zelfs een sociaal-demo-
crati che Regeering zou zich niet verant
woord kunnen achten, indien zjj de lands
kinderen blootstelde aan 't gevaar, in een
minderwaardige positie tegenover den vij
and te komen. En denk bovendien eens
een oogenblik, dat in een der eerstvol
gende R^geeringfperioden een liberaal
bewind onze kanonnen verouderd en on
geschikt bevond, wat zou er dau een ge
schreeuw opgaan over de achteloosheid
der Christeljjken, die 's lands onafhanke
lijkheid niet voldoende in 't oog hielden.
Zelfs de liberaler), die thans tegenstem
den, zouden meeziDgcn in dat beschuldi
gingekoor
De Katholieken intueschen bevonden
zich tegenover de enelvuurmond-ui in een
eigenaardige positie. Het Katholiek pro
gram tochde heer D r u c k e r herin
nerde er sanbevat in zyn defensiepa
ragraaf deze zmsned--:
//De vraag troeet worden onderzocht ot
bjj den tegenwoordige n stand van zaken de
uitgaven van meer dan twintig millioen 's
jaars voor 't leger gewettigd zjjn.Vermin
dering van financieele en persoonlijke lasten
moet richtsnoer en doel blijven.,,
Ook in de Katholieke pers is meerma
len op deze zinsnede gewezen en dan werd
daar aan de vraag toegevoegdwat zul
len nu onze Afgevaardigden doeD ten aan
zien van de nieuwe kanonnen De stem
ming, boven vermeld, heeft hierop dui
delijk het antwoord gegeven. Maar duide-
1 jjker was nog de verklaring, die mr.
Eolkma d, voorzitter van de Katholieke
Kamerclub, aflegde ter verdediging van de
houding der meerderheid van onze geloofs-
genooten in de Kamer. Hij zoide met
betrekking tot de gewenschtec vermindering
van de fioancieele en persoonlijke lasten»
letterlijk dit:
//Het is altjjd ons doel geweest en zal net
blijven, maar wjj hebben, zooals een ieder,
ons te dezer zake naar omstandigheden te
richten. En nu zijn de tegenwoordige om
standigheden van dien aard, dat de mees-
ten onzer de gestelde vraag bevestigend be
antwoorden en wel om deze eenvoudige re
den
//Wjj willen hebben, dat waar wij een leger
onderhouden, dit ook het Und kan verdedi
gen en in de tweede plaats, dat het leger
niet eventueel tegenover een vijand komt te
staan met minwaardige wapenen. Want, wan
neer onze soldaten hun leven moeten wagen
met de verdedigingswapenen,die niet voldoen
aan de tegenwoordige eischen des tjj s, dan
dorp, die zich meende te moeten wreken op
mjjn vader.
Zijn naam, Gretly, opdat ik hem ver
loochenen kan, als hjj tot mijne vrienden be
hoort 1
Zijn naam? herhaalde het jonge meisje.
iedereen heeft hem op de tongtegen hon
derd stemmen, die hem beschuldigen is er niet
één, die hem durft verdedigen kortom, de
man, die door het publiek als de dader aan
gewezen wordt, zijt gij Frits
Ik riep de jonge klompenmaker uit,
terwijl hij terugdeinsde, en dan Margaretha
naderend, sprak hij met een pijnlijken glim
lach
Arm kind, hebt gjj dan n:et geraden,
dat deze laster een strik is, dien men onze
genegenheid spant Door van uwe lichtgc-
loovigheid misbruik te maken, heeft men tot
zelfs de herinnering aan onze kindsheid uit
uw hart willen verbannen. Men hoopte, dat
ik vertrekken zou, zonder u weer te zien, en
dat tjjdens mjjne afwesigheid, de haat als
eene vruchtbare kiem in uw hart zou wortel
schieten. Zij, die u zoo wilden bedriegen, wis
ten wel, dat eene liefde, eenmaal aan het
hart ontrukt er, nooit in weierkeert en in haat
verandert. O, Gaspard Melzer is een geslepen
grijsaard
Ongelukkige, nep Margaretha veront
waardigd uit, beschuldig mijn vader niet, hjj
heeft zelfs in zjjne jjlende koortsen geen en
kele maal uw naam uitgesproken. Doe maar
geene moeite, om u te rechtvaardigen het
yal u toch niet gelukken. Gebruik de laatste
zou ik dat niet alleen eene wreedheid vinden
tegenover degenen die zich van die wapenen
moeten bedienen, maar ook een schande
tegenover het volk, dat zich met zulke wa
penen moet redden. Evenmin als de schepen
van deRuyterenlromp thans de natio
nale onafhankelijkheid kunnen verdedigen,
evenmin kunnen wjj dat met de versleten
vuurmonden, waarover onze artillerie be
schikt.//
Ten overvloede richtte de heer Kolk
man tot Mr. Drucker, maar over
diens hoofl heen tot alle Katholieken,
welke op handhaving der Roomsche leger-
paragraaf aandringen, deze vermaning
„Feoordeel wat hier geschreven staat naar
de omstandigheden. De omstandigheden zijn
zoo, dat wij het leger niet in den steek
kunnen laten en daarom geven wjj aan dit
christeljjk ministerie, wat wij aan een liberaal
ministerie cok hebben gegeven, toen dit op
datzelfde motiet nieuwe geweren heeft ge
vraagd.»
Da verklaring laat aan duidelijkheid
niets te wenschen over. En nu moge men
meesmuilen, dat op die wjjze een program
weinig houvast geeft, eeu steekhoudend
argument is dit niet. Trouwenszelfs de
voorstanders Oüder ons want de heele
defensie valt nitt op te doeken!vaneen
zgn. volksleger, zullen toegeven, dat ook
zulk een soldaten-organisatie goed bewa
pend zou moeten wezen, 'i Zou misschien
goedkooper uitkomen, maar dit is ook het
eenige.
Om nu terug te komen op de socia
listen: aau hun parade-uitroep, waarmede
wij dit artikel aanvingen, zullen zy nog
toevoegen? «Voor kanonnen is wel geld,
maar voor den ouden werkman niet.»
Hiertegenover zy opgemerkt, dal: eerstens
Dr. Kayper nog onlangs nadrukkelijk
verklaarde, dat de inval diteits- en de
ouderdomsverzekering ernstig in voorbe
reiding is; tweedens de R 'geering van
stonde af aan heeft gezegd, die verzeke
ring niet te kannen invoeren, zonder meer
dere inkoaisteD, te vinden nit de nieuwe
Tarief wet. Deze wet moet nog komen,
zoodat de Regeering geenszins ontrouw
is aan haar beloften.
Nu zal tnen mogelijk zeggenWaar
komen dan die 7 millioen vandaan Bet
antwoord luidt eenvoudig Uit de schat
kist, maar niet in eens. De uit
gaaf voor de snelvuurkanonnen loopt
over eenige jaien. De verzekering voor
den ouden dag daa-entegen vraagt mil-
lioenen per jaar, zoodat een vergeljjking
tusschen beide uFgaveu niet opgaat.
oogenblik keu beter, om uwe vlucht te ver
haasten. Ga, en tracht Dooit meer hier te ko
men en mij weer te zien. Misschien zal ik u
dan het kwaad vergeven, dat gjj mjj berok
kend hebt.
Neen, neen, ik zal niet vertrekken, riep
Frits op hartverscheurenden toon uit. Het is
onmogelijk, dat wij zoo scheiden.
Ga, herhaalde Margaretha. Bedenk, dat
gjj verloren zijt, als gjj in de handen valt van
hen, die n zoeken 1
Wat geef ik om mijn leven hernam
Frits zich opwindend. Duizendmaal liever
sterven, dan nog een oogenblik te leven, als
gjj mjj veracht. Gretly, in Daam uwer moeder,
voegde hij er op smeekenden toon bij, zeg mjj,
dat gjj u hebt laten misleiden en dat gjj nu
vau mjjne onschuld overtuigd zjjt, dan zal ik
gelukkig vertrekken.
Margaretha wendde het hoofd af en zweeg.
Mjjn God, zij geloot nog, dat ik schul
dig ben 1 riep Fnts wanhopig uitzjj twijfelt
aan mjjne woorden, en toch weet zjj, dat ik
zelfs als kind nooit geloogen heb.
En het hoofd in de handen verbergend,
zuchtte hij
O, ik wilde, dat ik kon weenen, het
schijnt mij toe, dat mij dat goed zou doen
Na een oogenblik zwijgens, voegde hij er
bij
Gretly, als men u voor mij beschuldigde,
ik zeg niet van eene misdaad, maar van eene
fout, weet gij wel, dat ik het dan niet zou
willen gelooven Ik zou op den grond van
mijn hart honderd uitmuntende redenen vin
Om te concludeerenal betreurt men
den aanmaak van het nieuwe geschut
nog zoo ernstig, in billykheid kan men
er het Ctiristelyk Kabinet niet hard om
vallen. De verdediging des Vaderlands
heeft met geen politieke richtiug iets
uitstaande.
Te Parjjs behoort de bakkersstaking
thans tot het verleden, de 5500 stakers
hebben op een 149-tal na, allen weer den
arbeid hervat.Alle bakkeryen zjjnopnieuw
aan 't werk. Eenige troepen leagloopers
die niets met de bakkers hebbeu nit te
staan, hebben levensmiddelen gestolen en
zyn naar de «Bourse du travail» getrok
ken. De leden van d« arbeiders-syndica
ten requireerden de politie om de indrin
gers te verdrjjven.
In de rue St. Dénis liep can kerel een
bakkerswinkel binnen en sloeg den eige
naar in het gelaat, waarna hjj vluchtte;
een ander nam eenige broolen weg en
giDg toen op den loop.
Te Lyon hebben de politie en de troe
pen een aangekondigde vergadering belet.
Drie burgers en eenige gendarmen wer
den gewond. Er hadden talryka arresta-
tiën plaats o.a. de alministateur van de
arbeidsbeurs en die van het syndicaat der
kermisreizigers werden aangehouden.
Te Munster is het standbeeld, opge
richt ter eere van den te Peking ver
moorden Duitschen Gezant VonKette-
ler, door kwaadwilligen ichandeljjk ge
havend. Verscheidene nitstekende deelen
van het bronzen relief zyn er met ge
weld afgebroken.
Te Dibbelsdorf, in Brunswyk, heefc
een Poolsch arbeider het 9-jarige zoontje
van zyn meester op beestachtige wyze
vermoord, omdat het kind hem geplaagd
had.
De spanning tusschen Rusland en Ja
pan blijlt ernstig voortduren. Japan
ontwikkelttegenover Rusland groote kracht
en energie. Maar of dat zich toonen van
Japan tegenover Rusland de regeerders
van het Czarenryk zal bewegen hun plan
nen in Oost-Azië te wyzigen, valt te be
twijfelen.
Rusland z-1 nu eenmaal Japan den voet
dwars in zyn uitbreiding en het zal slechts
op een voorwaarde en binnen zekere
grenzen Japan de vrjje hand in Korea
lateD, nameijjk indien twee belangrjjke
punten, met name Masampko, aan de
mondiDg der Naktoni, en Mokpho, aan
de monding der Tangsoni, in Rusland's
macht bljjven. Rusland wil bovendien vol
komen handelsvrijheid in geheel Korea.
den, om de lasteraars het zwijgen op te leg
gen en hun uwe onschuld te bewijzen. Dat
komt, omdat ik u zeer liefheb, Gretly,
teiwijl gij mij niet bemint, dat zie ik nu
wel, en mij ook nooit waarlijk hebt liefge
had.
De ondankbare 1 stamelde Margaretha,
terwijl zij hare oogen.'jwaarin tranen glinster
den naar den hemel sloeg, alsof zij dezen tot
getuige wilde nemen om kem heb ik het
hoofd moeten buigen voor de beleedigingen
mijner gezellinnen, om hem heb ik mjj den
vloek van mijn vader op den hals gehaald,
voor hem zou ik willen sterven, en danMurft
hij nog zeggen, dat ik hem nooit heb liefge
had. Zwjjg, ongelukkige, riep zjj uit, terwjjl
zjj naar Frits toeging in koortsachtige opge
wondenheid, en met nauweljjks hoorbare
stem vervolgde zjjzwjjg, want sedert mjjn
vader mjj verboden heeft u te spreken,
schijnt het mjj toe, dat ik nog meer van u
boud.
Frits begreep, dat Margaretha in hare over
tuiging begon te wankelen, rijj wierp zich
voor haar neer en barstte in tranen uit.
Toen het edelmoedige kind hem zoo zag,
weenen, ging haar eene rilling van vreugde
door de leden, en Frits met trots beschou
wend, sp ak zjj
Ja, nu zie ik in, dat men mjj misleid
heeft, en dat gij geene schuld hebt aan deze
verschrikkeljjke misdaad.
Gelukkige leeftijd, die zoo vol vertrouwen
is, dat hij slechts aan het goede gelooft, en
nooit aan den leugen, die zoo gemakkelijk
De beide havens, die Rusland opeischt,
zyn van de grootste strategische beteeke-
nisenmen vreest juist daarom, dat Japan
in dezen eisch niet zal toestemmen.
Ziedaar de groote vraag welke gedu
rende de jongste dagen alles beheerscht.
Intusschen worden voortdurend Rus
sische troepen naar Oost-Azië gezonden.
Met het oog op de felle kou zyn de
militaire waggons niet met 40 man of
met 8 paarden bezet, maar nemen er
slechts 20 man plaats in, die om een
kachel geplaatst liggen, in het midden
van den waggon geplaatst. Tusschen het
Buikal-meer en Port-Athur loopen dage-
ljjks minstens tien milifaire treinen. De
soldaten maken een zeer goeden indruk,
'i Zyn voornamelijk vrijwilligers uit alle
militaire distiicten. By mobilisatie zou
het getal trainen van Moskoa naar het
verre Oosten voor troepenvervoer dage
lijks met 68 vermeerderd worden en zon
den alle andere dan militaire transporten
geschorst worden.
Uit de hoofdstad van Japan wordt ge
seind Esrste Kerstdag had een open
baar diner plaats waarop de ond- minis
ter K a t o F r m e t o zei te betreuren
dat de Regeering het volk niet in 't ver
trouwen bad genomen betreffende den
toestand.
De Keizer zou nooit oorlog verklaren,
zonder den steun van de geheele natie.
Graaf O k n m a, oud-premier, verklaarde
dat het zelfbehoud eischt dat Japan de
onafhankelijkheid van China verdedigt.
Z. H. Pins X, heeft op Eersten Kerst
dag het Corps diplomatique ontvangen.
De Gszant van Portugal bood den H.
Vader de geluk wenschen aan.
Na afloop der plechtigheid van de
Gezanten, ontving de Paus de hoogere
geestelijkheid. Z. H. zag er goed en op
geruimd uit.
De Pans hield een re Ie, waarin hjj zei,
dat de kribbe van Bethlehem de school
is, waarin iedere Christen leert een waar
lijk christelijk leven te leiden, en waarin
elke klasse der menscheljjke samenleving
het voorbeeld vindt van goedheid en ge
duld, die de bron van eendracht en vrede
zyn.
Pi a s X stond daarop 9til by de moei
lijkheden van den tegenwoordigen tjjd,
maar zeide, dat hjj in vertrouwen op de
beloften, die de Verlosser zjjner Kerk
had gegeven, bereid was alles te dragen
wat de Voorzienigheid hem op zou leg
gen.
Bjj het geven van den PanBeljjken ze
gen liet Zjjne Heiligheid de hofhouding
en zjjne familie tot den handkus toe.
De Messagero meldt dat de RegeeriDg
met het oog op eventueele verwikkelin
gen tusschen Rusland en Japan, gelast
heelt den kreiser «Settor Pisani» naar
Nagasaki te zenden.
De ex-minister-president Giuseppe
Zanardelli is te Brescia overleden. Hjj is
in 1829 geboren, studeerde te Pavia in
wanhoop voor hoop verwisseld, gjj alleen kent
die aandoening van geluk waardoor men lacht
en weent te geljjk I
En nu, vaarwel lieve Gretly, sprak Frits,
kan ik u vaarwel zeggen, want ik heb kracht
eii moed herkregen en ik gevoel mjj in staat
alle gevaren het hoofd te bieden.
Dasr straks zeide ik //Ga heen, maar
nu voeg ik er bij Bijt nog wat I laat mjj u
ten minste vergiffenis vragen voor mjjne on
gegronde verdenking.
Ik moet inderdaad wel dwaas geweest
zijn, om zoo lichtvaardig aan de praatjes
te kunnen gelooven, die booze lieden over u
uitstrooien. Wat heb ik u doen ljjden, arme
Frits
Goede Gretly, alle verdriet is nu ver
geten een enkel uitgezonderd. Ik weet
dat wij elkander moeten verlaten en ik vraag
mjj af, of wij elkander wel ooit zullen weerzien.
Vertrek en laat de hoop niet varen, mjjn
vriend. Eene geheime stem zegt mjj, dat wjj
elkander zullen weerzien en nog wel spoedig.
Moge uw voorgevoel u niet bedriegen,
Gretly
Geloof mij, vervolgde zjj, er zal een dag
komen, waarop wjj, naast elkander gezeten,
met mjjne hand iu de uwe, elkander de ang
stige uren in herinnering zullen brengen en
de tranen, die wij vergoten hebben.
Wordt vervolgd)
