No. 5592
Dinsdag 12 Januari 1904.
28ste Jaargang
Wag6laó voor cföooró- en SCtiió-dlollanó.
Mgr. R.Giovannini,
De weduwe Wendel en
hare kindeken,
Hulde aan
Per 8 maanden voor Haarlemf 1,2
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,50
Toor het buitenland
Afzonderljjkc nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoof dredacteu r-D i r e ct e u r W. KÜPPERS.
BUREAU: St, JansBtraat. Haarlem.
2,90
0,03
Van 16 regels 50iCents.
Elke regel meer7l/t r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitêEtrangére
G.L. DA UBE êf Co J OHN., f. JONES Suec. Paria 3lbia Faubourg Montmartre.
lot nu Zaakgelastigde van den
Heiligen Stoel bij Onze Neder -
landsche Regeering.
Monseign»ur Rodolfo Giovan
nini gaat ons dan verlaten om opge
volgd te worden door Mgr. L o c a t e 1 li.
Nog een paar maanden zal Hjj echter
onder ons verblijven om dan heen te gaan
naar de E°uwige Stad, het oas zoo dier
bare Rome. Moeilijke tijden heeft deze
Romeinsche prelaat hier beleefd, maar
glansrjjk en sterk heeft hjj den strjjd
doorgemaakt en dat onze diplomatieke
betrekkingen met den Heiligen Stoel Diet
zjjo afgebroken, dat hebben wjj alleen te
danken aan den tact en het beleidvol
optreden van Mgr. Giovannini.
Daarom ook heeft deze Pauselijke diplo
maat recht op den dank van geheel de
Katholieke bevolking van Nederland,
van ons allen, die er ten hoogste prjjs
op stellen, dat Z. H. de Paus eenen
vertegenwoordiger zendt bjj ons Hof en
by de Nederlandsche Regeering.
Monseigneur Giovannini was tot
ons gekomen in 1897 als opvolger van
Mgr. R a f a l e graaf Sca pinelli
d i L e q u i n e, die toen benoemd werd
aan de Pauselijke Staatesecretarie te
Rome. De Vredes-conferentie kwam in
1898.
Een gezant van den Paus, den Vrede
vorst by aitnemendheid werd niet
toegelaten bjj de Vredes-conferentie; Wjj
herhalen daarvoor ons ernstigprotest, toen
door ons scherp, tfrachtig en waardig
geuit. Kan hier de Driebond: Italië,
Oostenrjjk en Daitschland zjjne handen
in onschuld wasschen? Wjj betwijfelen
zulks zeer sterk en stellen slechts eene
vraag, omdat men niet gemakkelijk in
zage krjjgt in de stukken der geheime
diplomatie. Wat deed in deze onze toen
malige Minister van Buitenlandsche Za
ken, de Bea ufort Zulke zaken behco-
ren tot het geheim der goden.
Onze Ioteinuntius Mgr. Tarnassi,
ging heen naar Rome om daar zyne
laatste levensjaren door te brengen; Mgr.
G i o v a n n i n i werd Zaakgelast igde
van den H. Stoel by het Nederlandsche
Hof. Hjj had het prestige op te houden
in de diplomatieke betrekking tusschen
het Vaticaan en de Nederl. Regeermg.
In de slotzitting der Haagscbe Vredes
conferentie werd een schrijven voorge-
72. (Vervolg.)
Men heeft hem door verraad den kant
van de grot van Egelfthal uitgelokt, en op
het oogenblik, dat hjj den boomstam overging,
die tot brug dient, heeft men hem in den
afgrond gestooten.
De burgemeester liet zijne mooie zilveren
tabaksdoos op den grond vallen.
Heer in den tl «mei, riep hij met een
gebaar van schrik uit, is het mogelijk
Gij zult er zijn lichaam vinden, met den
mantel, dien de moordenaar droeg.
Jean George Beck, vroeg mijnheer Struf-
fer op levendigen toon, hebt gij het gel«at van
den moordenaar gezien
Zoudt gjj hem herkennen
Zeker, mijnheer de burgemeester. Ik
heb hem gezien, zooals ik La Marannclé zie;
hjj beefde als zij, en als gij zijn naam weten
wilt
De weduwe liet hem niet uitspreken
zij ging naar de gendarmen toe, en hun de
handen toestekend, sprak zij op kalmen
toon
Ik bon de moordenaar.
lezen van Z. H. Leo XIII. Het klonk
als eene Bcolschap uit den hemel eu
werd mst heilige sidderiog aanhoord.
Hier openbaarde zich de macht van
het bovennatuurlijke, waarvoor zelfs de
buitenstaande met eerbied de kuie bui ,t
evenals de ongeloovige ouder het gou
den koepeldak der St. Pieterskerk te
Rome.
Moeielyke tyden beleefde Mgr. G i o-
vannini gedarende de VredetcoDfe-
reutie en daarna. Maar Hjj steunde op
de kracht en het goede recht der heili
ge zaak, die Hjj voorstond, terwjjl zyne
groote diplomatische talenten hem daar-
bjj ter hulp kwamen. Daarbjj bezit Mgr.
Giovannini in hooge mate de be
minnelijke eigenschappen en hoog be
schaafde vormen, die bet eigenaardige
kenmerk zyn der Romeinsche dignitaris
sen van de Pauselyke Curie.
„Mgr. Giovannini, de diplomaat en
Staatsman, toonde zich ook steeds de
«priester Gods» in den meest vo'-
maakten zin des woords en zjj, die door
zyne bemiddeling aanlandden in den
schaapstal der ware Kerk zjj zullen
in dank san God hunnen geestelijken
Vader herdenken.
Mgr. Giovannini als gezant des Pau
sen in de kerkprovincie dezer Lage Lan
den, zag immer met een onbevooroor-
deelden blik en niets was hem aangena
mer dan ware verdiensten te erkennen
en te beloonen. Het was hem een triomf
des hartan en van zijn edel billijkheids ga-
voel toen Hij den onvergetelyken Doctor
S chaepma ndie helaas door kort-
zichtigen te dikwjj's was miskend het
Romeinsche purper om de breede Hol-
landsch schouders kon toeknoopen en w.ê-
moedig heeft Hjj den grooten Doctor uit
geleide gedaan tot Keulen bjj zyne laatde
reis naar Rome, die voor Mgr. S ch a e p-
m a n was de reis ad Paradisom. Nog
meer voorbeelden dezer edele onpartijdig
heid, dezer grootheid van oordeel zouden
wjj knnnen aanhalen, indien ons do deugd
der modestie ten dezen opzichte niet ge
bood te zwjjgen. Wjj kunnen alleen zeg
gen, dat wjj het heengaan van dezen ede!-
moedigen Prelaat betreuren als een ver
lies voor ons Katholiek Nederland.
Monseigneur G i o v an n i n i was ook een
oprecht vriend der Katholieke Pers. Even
a's by den Principal, dien hjj vertegen
woordigde, den Paus-Koning Leo zoo
stond ook by Mgr. Giovannini de ka
tholieke journalist in hooge eer en aan
zien en onze verslaggever by den Ljjk-
dienst van Leo XIII z,g. in de Nuntia-
La Marannclé! riepen alle omstanders
ten hoogste verwonderd.
En nu, mjjne brave gastvrouw, her
nam Jean George op zijne beurt met een glim
lach, zjjn wij quite en als gij wilt, weer goede
vrienden.
God heeft u deze gedachte ingegeven
mijn vriend, antwoordde zij bedaard Hij
heelt niet gewil 1 dat ik er ooit berouw
over rou gevoelen, dat ik mjjn zoon gered
heb.
Hij zend mij hier beneden reeds de straf
voor mjjne misdaad.
Uw naam zjj geprezen, Heer, en uwe kas-
tgding is mij welzom Jean Gsorge, vergeef
mg, zooals ik u vergeef, vo'gens de wet ons
door God zei ven gegeven. Alle bitterheid is
uit mjjn hart verdwenen. Moge ik in vrede ster
ven met allen, die onze vijanden geweest zijn
XVII.
De Boetedoening.
De bedelaar en de weduwe Wendel werden
naar den burgemeester gebracht en in een
soort van wachthuis opgesloten, dat hun tot
gevangenis moest dienen, tot het mogelijk was
hen naar Stuttgard te verroeren.
Het vertrek was twaalf voet in het vier
kant mtt eene hooge kale zoldering. Door een
raam, dat voorzien was van groote, verroeste
ijzeren tralies, viel het' licht naar binnen, ter-
tuur-gebouwen te 's Gravenhage ver
klaarde ook in ons blad, dat hij nog nim
mer door een hooggeplaatst persoon zoo
vriendeljjk en minzaam was ontvangen
als door Mgr. Giovannini. Mgr. G i o-
v a n n i n i begrjjpt ten volle de verheven
roeping en het edele Apostulaat der stry-
ders met de pen en het woord voor het
goed recht onzer heilige en deugdzaam
bevonden beginselen.
Mgr. G i o v a n n i n i ondervond de be
langstelling van bet Hof en der Regeering
bjj het groote Jnbilé van Paus Leo XIII
en de oprecht gemeende deelneming bjj
den dood van dezen grooten Paas. Ge-
lukwenschen van alle zijden kwamen hem
toegestroomd by de Troonbestijging van
P i n 8 X.
Mgr. Giovannini nam eene voor
name plaats in ouder de gezanten der
vreemde Mogendheden aan ons Hof, en
door iederen ingewijde worden zjjae er
varing, zjjn beleid en g/oote zaakkennis
geprezen.
Monseigneur Giovannini, de Zaak
gelastigde des Pausen, gaat van ons been
naar het heilige Rome, bet Rome der
Pausen waar na eenige wel verdien
de rust eene nieuwe missie of functie
hem wacht, die hjj weder ter eere Gods
en tot heil van Gods Kerk zal aanvaar
den. Onze beste heilwenscnen vergezelle
den moedigen Strjj Ier voor de rech
ten van Gods Kerk en wjj wille a topen
neen, wjj weten het zeker, dat Mgr.
Giovannini ook ver van ons ver-
wjjderd de vriend en beschermer zal
bljjven der tHieuwe Haarlemeche Courant
geljjk Hjj zich ons op eene zoo inne.
mende wijze betoond heeft gelurende de
jaren van zyn verblijf in ons land.
Hoogere Wetten.
Wanneer de mensch geen ander richt
snoer het fc ter navolging dan de grillen
der menschen, waarin zelfzucht en eigen
belang maar al te vaik op den voor-
groud treden, dan zou het in deze wereld
dioevig gesteld zyn.
De koning der natnur zon het meest
willoos, zoo niet een verwilderd schepsel
worden. 7
Zyne vrybeid zou in redslo ze en on
tembare woestheid ontaarden.
Maar de wjjze Voorzienigheid kwam
hier te hulp.
De Schepper heeft den mensch ge
schonken den aanleg tot deugd, het ge
voel voor het waie en goede en die he-
melscha gave legt onze vrijheid van geest
niet aan banden. Maar het is een ge
trouwe onfeilbare gids, die ons onder
alle omstandigheden des levens veilig
kan geleiden.
wijl reeds sedert lang de schoorsteen dichtge
metseld was.
Valer Kurthil, die den dienst van cipier
moest doen, bracht de beide schuldigen in
hunne voorloopige gevaugeuis. Na hun een
paar bossen stroo, een stuk roggebrood en een
emmer versch water gegeven te hebben, sloot
hg de deur zorgvuldig dicht, en Dam zelf
post in eene schuur, waardoor men naar het
wachthuis moest gaan.
Om den Dacht zoo gemakkelijk mogelijk
door te brengen, had hjj een ouden armstoel,
een verwarmenden drank, een pak tabak en
zijne p'p meegenomen.
Na deze aangestoken te hebben aaD een
klein lampje, dat op de tafel brandde, strekte
hjj zich gemakkeljjk in zjjn ruimen armstoel
uit en dronk een goed glas om zijn bloed wat
warm te houden Zeker begon hg het doel,
waarvoor hjj hier zat, te vergeten, want zijne
oogen vielen dicht, zjjne pijp ontsnapte aan
zjjne lippen en h:j geraakte in eeu diepen
slaap.
Zoodra Jean George, die nog altijd voor het
sleutelgat stond, den cipier hoorde snorken,
ging hjj naar de weduwe Wendel toe.
Zjj zat op het stroo neergehurkt eu be
urend van koorts en koude stamelde zij hare
gebeden.
De maan verlichtte op dit oogenblik de ge
vangenis met haar zacht scbjjnsel. Het was
ongeveer elf uur.
La Marannclé, sprak de bedelaar, onze
ipier slaapt als een os, laat ons van deze
elegenheid gebruik maken, om eens over
De zedeljjke natuur van den mensch
is soms in strijd met zyn neigingen, ja
zelfs met onze t jdeljjke belangen. Een
van haar uitvloeisels is de beschuldiging
van het geweten. En wie legde ooit aan
zyn geweten het zwjjgen op
Neem den grootsten booswicht.
Die vele jaren lang de stem des ge
wetens heeit gesmoord.
Maar onverwacht doet zich dikwjjls
diezelfde stem hooreo, ook zelfs wanneer
de levenskrachten verdwjjnen gaan.
En bjj een nauweljjks meer hoorbare
stem, bjj stervende lippen, dan ontwaakt
het geweten, dan vertoont het zich als
eene verschrikkeljjke kracht.
Dat is 't bewjjs van de hooge alkomst
van den menschelijken geest.
Ontneem baai aan den mensch.
Hjj houdt op achtenswaardig te zijn,
hoezeer hjj ook boren anderen moge uit
munten in macht of in raog, ia rjjk-
dom of verstand, in kunst of in weten
schappen.
Zjj is OQze beschermengel.
Als we haar bestuur volgen, dan leidt
ze ons tot dat hoogere, wat da aarde
nmit kan geven.
Wèl hem, die zich aan dat geleide in
dit leven toevertrouwt.
Die haar niet verlaat, hoe geweldig
ook uit- en inwendige stormen mogen
woeden, hoe aangename en gemakkeljjke
wegen, doch waartegen zjj waarschuwt,
zich ook elders mogen vertoonen.
Hjj vind het betere, het ware vader
land.
BUITENLAND.
Frankrijk.
De geneesheeren van de hospitalen te
Maiseille hebben aan de uit die inrichtingen
verdreven zusters een schrjjven gezonden
om hen te bedanken voor hnn zelfopoffe
ring en zeer gewichtig diensten, die zjj
aan de ly lende menschheid hebben be
wezen.
Over dat schrjjven is hun vanwege
de Regeering verantwoordicg gevraagd.
De geneesheeren, dairover ten hoogste
verontwaardigd, hebben collectie! hun out-
gecomen.
De Burgemeester vau Piougrescaut is
uit zyu ambt ontzet, omdat hy een
kru'sbaeld in de jongensschool heeft dur
ven plaatsen.
De luitenant-kolonel S a r r a i 1, bevel
hebber der militaire school te St. Maixsnt,
heeft de onder hem dienende militaiien
verboden, den voet te zetten in een ka
tholiek lokaal.
Zóo wordt ip Frankrjjkde vrjjheid
giëcrbiedigd.
Amerika.
Op verschillende fabrieken in de Ver-
eeoigle Staten, waar de loonen hoog zjja
opgevoerd, zien de fabrikanten zich ge
noodzaakt ze te verminderen. Voor de
onzen toestand te spreken.
Ga weg, Jean George, antwoordde de
weduwe, en laat mjj met rust.
Weet gjj wel, vervolgde de bedelaar,
zonder eenige ontroering te toonen, dat wij
beiden als kinderen gehandeld hebben gij,
door mij aan te klagen, onder vooiwendsel
van de eer van uw zoon te willen redden,
die toch onteerd is. omdat hg als deserteur
gestraft zal worden -
Zij sidderde en wierp een blik vol haat op
den bedelaar.
En ik, vervolgde hjj, door u op mjjne
beurt aan te klagen, in een vlaag van blin
den toorn, alsof ik mjj had kunnen redden,
door u in het verderf te storten.
Ik moet u eerljjk bekennen, dat ik deze
dwaasheid betreur, La Marannclé, en als het
opnieuw moest gebeuren
De weduwe stond met eene ongeduldige be
weging op en ging voor het kleine raam staan.
Jean George vo'gde er haar en bleef op een
paar pas van haar staan.
Zoo zitten wij nu beiden achter slot en
grendel in de klauwen van het gerecht. Eene
gevangenis is even treurig als een regenach
tige dag. Als gjj echter uw zoon onder deze
beschuldiging gelaten had, zou ik tjjd ge
vonden hebben, om te ontvluchten. De oude
Gaspard zou zeker den een of anderen dag
verkli.ard hebben, dat Frits onschuldig was
en ik zou u niet van den moord op den ser
geant beschuldigd hebben, om wien ik per
slot van rekening evenveel gaf, a^ om een
rotten appel.
werklieden van de staalfrust, ten getalle
van 150.000 zal de afslag 5 tot 10 ten
honderd bedragen; voor 20.000 mjjnwer-
kers der maatschappjj Frick 16 tot 17
ten honderd.
Er heersebt bjj de werklieden over de
vermindering der loonen groote ontevre
denheid.
Er bestaat kans, dat het Russisch-
Japansche verschil naar het Hof van Ar-
britage wordt verwezen, zooals thans nit
Washingtonwordt geseind. PresidentR 0 0-
s e v e 11 zegt eebter geen bemiddeling te
zolleu verleeneu daar het schjjnt, dat een
der beide partyen zich niet aan de tug-
schenkomst zal willen onderwerpen.
Duitschland.
Gedurende de laatste vier maanden
van het jaar 1903 zyn in Duitschland
niet minder daa 47 officieren, waaronder
klinkende namen van hooge officieren, door
den krygsraad veroordeeld wegens mis
handeling en beleediging van onderge
schikten.
In het geheel beloopen de straff m 20
jaren, 8 maanden en 29 digen.
Voor zoover bekend is, werden in het
jaar 1903 206 meerderen, wegens ge
noemde feiten, veroordeelden bedroeg de
dnur der straffen totaal71 jaar, 6 maan
den en 28 dagen.
De Vorwarts zegt, een derde deal der
straffen zyu niet openbaar geworden.
Rusland en Japan.
Met steeds stjjgende onrust wordt de
oplossing van de quaestie dezer landen
tegemoet gezien.
RaBlaod wil vredelievend heeteu en
wapent zich met koortsachtige gejaagd
heid om Japan onder den duim te krygen,
terwjjl de Japan neezen zich met kracht
verzettten.
Beide Mogen 1 beden t'ekken hunne
troepen op het punt van quaestie byeen.
Ruelind beschikt er over pm. lOO.OOOman
infanterie, 12,400 man cavalerie en 234
kanonnen, en 1850 man technische troe
pen voor het veldleger. Hierby kan men
nog rekenen 5000 man vesting-infanterie,
5600 man artillerie en 350 man techni
sche troepen voor de forten enz. Ook nog
een leger van 10.000 man ter bescher
ming der spoorljjnen.
Japan moet volgens officinale berich
ten een veldleger iff tjjd van oorlog op
de been kunnen brengen van 180.000
man en 684 kanonnen, wat voor een zoo
groot laud wel wat weinig Ijjkt.
Volgens de laatste berichten nit Tokio
wordt gemeld, dat Japan heeft besloten
de onderhandelingen met Rusland voort
te zetten. Japan is niet voldaan over Eng
land's voorwaarden, maar aiht zich toch
niet gerechtigd een ul imaturn te zenden
of de onderhandelingen af te breken. Ja
pan zal nogmaals trachten, voordat het
tot gewe'd overgaat, wjjziging in de Rus
sische voorstellen te verkry'gen. De on
derhandelingen zullen eenige jweken du-
De weduwe hief het hoofd op eu sprak
Maar Gaspard had knnnen sterven, zon
der te spreken en dan zou mjjn zoon iu de
oogen van alle dorpsbewoners een brandstich
ter geweest zjn.
En dat ik mijne misdaad bekende
kwam juut uit vrees, dat de oude vrek zou
spreken Anders
Zondt gjj gezwegen hebben, is niet
antwoordde zjj met een minachtenden glim
lach.
2wijg, en laat ons lisrer aan de toe
komst denken. Wjj hebben maar ééne keuze.
Welke? vroeg de weduwe kort af.
Zoo spoedig mogeljjk onze wederzjjdsche
dwaling te herstellen
En hoe
Jean George ging nog dichter naar La Ma
rannclé toe en duisterde
Door dezen nacht samen te ontvluchten.
Dat wil ik niet, antwoordde zjj droogjes.
Gij weigert, en waarom vroeg de be
delaar verwonderd.
Omdat gjj de straf, diejde rechters u zul
len opleggen, verdiend hebt.
Vt el verduiveld I maar gjj ook I
Ik onderwerp er mij aan.
Als wjj samen kunnen outvluchten
Ja.
Dan zal ik het alleen beproeven.
Wordt vervolgd)
mam.
ABONNEMENTSPRIJS;
AOITE MA NON AGITATE
PRIJS DEB ADVERTENTIEN
FEÜILLETON,