No. 5603 Maandag 25 Januari 1904. 28ste Jaargang Waar 't em schort, De weduwe Wendel en hare kinderen, BINNENLAND?" BUREAU St, Jansstraat. Haarlem. BUITEN L AND, Duitschland. Frankrijk. Rusland en Japan. Wereld-tentoonstelling te Lnik. xx r. Het vonniB. ÏIEEWE HHREEME kfragêlaó voor <3Tooró- en SCtuió-éLolUmó. ABONNEMENTSPRIJS; Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,50 Voor het buitenland 2,90 Afzonderlijke nummers0,03 Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. Hoof dredacteur-Directeur W. KÜPPER8. PRIJS DER AD VERTBNTIEN Van 16 regels 50 Cents Elke regel meer 7l/s Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant. AGITE MA NON AGITATE Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitéEtrangère G.L. DAV BE Co JOHN., F. JONES SuccParis Slits Faubourg Montmartre 't Is een bedroevend verschijnsel dat over het a'gemeen de Katholieke Pers en met name de Dagbladpers, zoo weinig on dersteuning ondervindt. Warneer wjj zoo bods een blik slaan op de lijst der in Nederland verschijnende dag- en week bladen, maand- en tydaehrifteo, dan wordt men waarlijk droevig gestemd als men de rekening opmaakt van de katholieke en nie'.-katholieke periodieken, eene reke ning die dnideljjk aantoont dat de ver houding der katholieke bladen op verre na niet in verhouding staat tot de ka tholieke bevolking, terwjjl bovendien, wat de dag- en weekbladen aanbetreft, by na geheel de katholieke prrvinciën N. Bra bant "en Limburg nog het grootste aan tal opleveren. Wy noemen dat een diep treurig ver schijnsel waarvan de verklaring alleen kan gevonden worden in een complex van oorzaken, die wjj aan eene nadere beschouwing willen onderwerpen. Een eerste oorzaak is een verwijt dat men de katholieke pars aanwrjjfr. Men zegtzy is niet zoo boeiend, zoo om vattend, zoo goed op de hoogte als de niet-katholieke pers. EilieveAangeno men dat zulks inderdaad zoo ware wat wy niet zoo grif toestemmen aan wie dan de schuld. In de eerste en voornaam ste plaats aan die katholieken zei ven, welke hun steun ontzeggen aan de bladen der eigen party, om dien te geveu aan de tegenpartij. Indien de ka tholieke bladen op de abonnementen en de advert mties konden reken sn, d in zou- t den zy zeker meer kunnen doen dan nu vaak het geval is maar door huu het geld, dien nervus belli te onttrekken in den vorm van inteekeningen en aankon digingen, doemt men de katholieke pers tot machteloosheid. Stelt die bladen daarentegen in staat haar redactie uit te breiden, goede medewerkers eemge ver goeding voor hun arbeid te geven, hun informaties uit te breiden, dan zult gy zien dat de katholieke b'aden met glans de vergel'gking kunnen doorstaan, t Is waar, zy zullen u geen pikante recht zaal of andere gepeperde nieuwtjes voor dienen; zy zullen geen pornographi- sche feuilletons leveren zy zullen huune kolommen niet vullen met straatvuilzy zullen geen lectuur leveren die in geen fatsoenljjk gezin moest geduld wor dendat alles is waar; maa' jui-t om dat te vmrkomeo, moet de katholieke pers gesteund, moeten slechts de katho- FEUILLETON, 83. Vervolg.) Er kwam een straal van hoop ia het som bere oog van den sergeant, en dadelijk voeg hjj aan Frits Ir dat waar, wat zij zegt? Maak de touwen los, waarmede mijne handen vastgebonden zitten en ik zal het u bewijzen. i e schuit had reeds twee derden van den afstand afgelegd, die haar van de brug 8cheidde, de bogen schudden onder het aan houdend geklots der wilde golven en de boe ren, die half krankzinnig van schrik heen en Weer liepen, hadden stokken noch touwen om den ongelukkigen passagiers toe te wer pen van deze boot, die als razend op de golven ïonddanste. Snjjdt de touwen van den gevangene door, beval Mathias Werner, wiens angst oog vermeerderd werd door het geschreeuw, 'lat van de brug in zijne ooren klonk. Hjj wendde het hoofd af, om zijne ontsteltenis te verbergen. Girl en Wilhelm haastten zich, het bevel 'en uitvoer te brengen. Nu zijt gij vrjj, sprak een van hen. lieke dagbladen in het huisgezin, in de huiskamer geduld worden. Maar de katholieke dagbladpers heeft nog een andere roeping te vervullen. Zy mo:t niet slechts het kwaad niet dulden, maar zy moet ook het goede bevorderen, de dwalipgen op elk gebied bestryden eene leidsvrouw zjjn op de kronkelige padeo van politiek en sociale actie zy moet, in haar sfeer, godsdienst en zedeleer hooghouden en verdedigen, op de gevaren wyzen, die in de tegen woordige samenleving alom geloof en ze den bedreigen. Katholieken, die dat niet in zien, Ijjden aan een zeer betreurens waardige verblindheid des geestes. Z. E. Kardinaal L a v i g e r i e, z.g. heeft eens een zeer waar woord geppro- ken. «Wie, zoo zei de Kardinaal, een Katho liek dagblad helpt oprichten, doet ver dienstelijker werk dan die een Kathe draal helpt opbouwen.» Dat is geen pa radox, maar een zeer treffend en waar woord; de Kerk kan men ontwyken of slechts spaarzaam bezoeken, maar een dagblad dringt zich op, vervolgt, als 't ware een ieder, en de dagelyks herhaal de vermaningen, aansporingen en waar schuwingen znllen ten slotto tot geest en hart doordringen en e9n onschatbaar nnt voor de Katholieke zaak en de Kerk be werken. 'c Is juist dat herhaalde woord dat ten slotte indruk moet maken en wanneer dit waar is voor het goed moet het, in tegen- overgestelden zin, ook waar zyu voor het kwaad, vaudaar dan ook de onheilzame gevolgen welke het lezen van slechte dag bladen na zich sleept. Men verhaalt van onzen tegenwoordig regeerenden Paus P i u s X, dat hjj, als patriarch van VeDetië, het aldaar ver schijnende Katholieke dagblad La. Dijesa in hooge achting hiel! en het op krach tige wyze gelie'yken steun verleende iu de moeielyke periode, welke het dagblad, door de lauwheid, de onverschilligheid en het verkeerd begrip, te doorworste len had. Men heeft de journalistiek dikwjjli een apostolaat genoemd en waarlyk, net is een apostolaat ten goede of ten kwade. Zonder ons theologische weienschap aan te dur ren matigen, vreezen wy toch niet t8 zeggen, dat zij, die zonder bepaalde noodzakelijkheid, anti katholieke bladen stenneD, een tweeledige vreemde zonde bedry ven, waarvan zy God eenmaal reke ning znllen moeten geven ten eerste door het kwaad te steunen eo te bevorderen, Red ons nu, als gij kunt, zeide de andere. De jonge klompenmaker greep de ïoei- spaan, maar zoodra hij een rluchtigen blik Om zich heen geslagen had, sprak hij op bit - teren toon Het is te laat. Gjj hebt de weinige minuten, die u in het leven hadden kunnen houden, met jjdele praatjes laten voorbij gaan. De sergeant slaakte een kreet van woede. Zijne manschappen ontdeden zich van hunne wapenen, klemden zich aan den kant van de boot vast en wachtten stilzwjjgend den dood af Frits Wendel was hjj Margaretha gaan staan. Steek uwe hand iu mjjn gordel, sprak hjj fluisterend, opdat de vreeselijke stoot, waar door de bark verpletterd zal worden, ons niet van elkander scheide en ik zal mijne Gretly redden. Gij weet, antwoordde zjj, hem met eene onbeschrpijke teederheid aanziende, dat ik niet gered wil worden. U te zien vallen, onder het doodende lood der soldaten en daarna zelf weg te kwijnen, dat jaagt mjj schrik aan Frits bewaarde het stilzwjjgen. Er lag roo'n betooverende macht in de stem van het jonge meisje, hare groote, zachte oogen keken zoo smeekend, dat hij op het punt was om aan de verleiding, haar te gehoorzamen, toe te geven; maar toen hjj haar zoo schoon zag, met hare blonde haren, die losgeraakt waren en nu in den wind heen en weder fladder- ten tweede door het goeds na te laten, erger nog dorr het goeds te smoren. Wy meenen ook te moeten wyzeu op een misplaatste of verkeerd begrepen on partijdigheid. Men wil niei den schjjn hebben pikant tegenover andersdenken den te zyn. Voor den katholieken jour nalist is zoo'n willen onmogelyk, by heeft in moeielijke dagen de rechte Ijjn te vol gen en mag en kan zich nist laten voe ren op lywegen. In gemoede gevraagdwordt dat wel altijd begrepen? Wordt er wel op den zwaren stryden concurrentiegees1 gelet, die een Katholiek blad te doorworstelen heef en wat een ontzettend kwaad het voor komt. Wyzen wij eens op hetgaen onlangs nog gebeurd is in een Noord-Holland- sche stad, die wy niet verder zullen aan duiden. Daar verscheen een nieuW Week blad, een z.g. neutraal pers-product, dat echter al spoedig, redactie en medewer kers (allen) predikanten, genoegzaam den aard en de strekking aanduidden. Welnu! Katholieken, die niet adverteerden in bla den van hun kleur, gaven advertenties in het eerste nummer, voor Iwoe derde was het blad er mede gevuld. Dat dunrde zoo geruimen tyd voort totdat het blad het ia zyn artikelen zoo bont maakts tegenover de katholieke Kerk en haar leer, dat men zich gedrongen zag er mede op te honden. Die katholieken hadden dus door hun goed, hun advertenties, het bestaan mo gelijk gemaakt van een blad, dat hnn dierbaarste gevoelens zoo weiuig eerbie digde. En dat voorbeeld staat helaas j niet alleen. Wy willen gaarne aannemen, dat zy zoover niet hebben gedachtmaar ver- ontschu'digt, dat gebrek hen aan door zicht Zeker niet De ondervinding had hen tot waa-schuwi'jg moeten strekken. Ei zyn nog andere oorzaken, o. a. on verschilligheid en, wat wy diep betreuren is de neutrale tydgeest onzer dagen, maar daarover zullen wjj maar zwjjgen wat wy gezegd hebben, moge vdsn tot naden ken brengen. Uit Kiel is Woeasdag eene expeditie naar Zuid-West-Afrika vertrokken. Eene talryke menigte woonde het vertrek der troepen hy. Prins H e i n r i c h van Pruisen, die met den, greep hem zooveel medelijden aan met haar, dat hjj besloot haar te redden, ondanks haar zelve. Margaretha verbrak plotseling hjj het brui sen der golven het stilzwjjgen en zjj sprak I met heldere, maar bewogen stem. O Frits, ons laatste oogenblik Dadert, laten wij nu God bidden en als brave chris 1 tenen sterven. I Zij had nog niet uitgesproken toen op de brug een vreeselijke angstkreet gehoord werd. De bark was tegen een der pijlers verpletterd 1 en met geweldig gekraak uiteengescheurd als een stuk oud linnen. Alle passagiers vielen tussohen de planken en balken en het water sloo' zich boven hunne hoofden. De tegenstroomen, die alles mee naar de diepte sleepten, maar om het verder weer naar de oppervlakte te stuwen, woelden en draaiden door elkander. De schipbreukelin- I gen kwamen een voor een op ongeveer veer tig meter van de brug weer boven, zjj wor stelden een oogenblik met den vloed, maar j de stroom sleepte hen terstond weer mee naar beneden. Frits alleen verdween niet. i Met het hoofd en de schouders buiten het water, wierp hjj zijne lange haren naar achte ren. die hem in het gelaat kleefden en ver hinderden rond te zien. Nu keek hjj met schitterende oogen om zich heen. Hij zocht Margaretha, van wie hjj zoo plot 1 seling met geweld gescheiden wertl. Toen hjj haar niet aan de oppervlakte bemerkte, wilde hij duiken, maar zjjn hart sprong op van zyne gemalin aanwezig was, heeft namens den Keizer, eene aanspraak gehouden tot de vertrekkende soldaten. De menigte juichte geestdriftig de soldaten toe, toen de Prins de vertrek- kenden geluk wenschte met de eer, die hun te beurt viel om Duitschlands be langen daar ginds te gaan verdedigen. Verder zei de Prins «Ik weet dat gy uwe diensten vrij willig hebt aangeboden voor deze expe ditie, het soldaat zyn vordert dat: 't is de oude traditie, waar wy, Duitschers, 't recht hebben fier op te zjjn. Ga zult ve lerlei ontberingen hebben te Ijjden; hon ger, dors*, nog erger. Denk slechts aan nw plicht, aan uw eed. Vergeet niet, dat gjj kinderen van uw vaderland zjjt. Weest gehoorzaam en tegenover elkander loyaal, als goede en trouwe kameraden. Beseft, dat gjj het succes zalven in handen hebt. Dat elke kogel, die uw geweer ontsnapt, zyn doel bereike; dat het geluk uwe reis en terugkeer vergezelle! God moge met u zyn.!» Vreeseljjkesneeuwstormen teisteren Zuid- Frankrjjk. In Lozere, het hooge gedeelte van het bedreigde departement staat alle verkeer stil. Esnige kilometers van Al- lene is een trein ingesneeuwd zoodat de reizigers en beambte:1, in de omliggende dorpen een onderkomen moesten zoeken. Een uit Mende te hulp gezondeD sneeuw ruimer bleef op zyn benrt steken en het is zoo bitter koud, dat de werklieden hun gereedschap niet bannen banteeren. Op sommige punten ziet men sneeuwhoopen van 15 M. Tal van menschen zyn om gekomen. Ia eene vergadering van de Commissie voor hst Verre Oosten met den Czaar, om het antwoord van Rusland aan Japan te bespreken, erkende men, dat er geen groote moeilijkheden meer overblyren. Aan Japan wordt in overweging ge geven ts onderhonden en niet te verster ken de possen op ds kust van Korea, die de verbinding onderhonden tnsschen Vla- divostock en Port Arthnr en niets te doen ten opzichte van de RussischChineesche regeling ter duurzame bevestiging van de veiligheid der spoorwegen in Mants- j erye. In het antwoord aai Japan is op hof- feljjken mair beslisten utoon vastgesteld, dat, welke handels-concessies mochten worden toegestaao, Mantsjoerye in elk ge val moet bljjven onder Ruslan I's invloed, zoowel in politiek als in strategisch op zicht. Hoe hst zjjDe Czaar heeft inderdaad vast besloteu den oorlog ts vermjjden, mits Rusland's eer noch zyn maierïeëel belang er onder Ijjden. In het jaar 1905 zal, van April tot vreugde, wat was dat? Burk was gelukkiger geweest dan hjj, het moedige dier bad het jonge meisje bij haar japon gegrepen, znoira zij weder boTen geko men was. Na haar buiten den stroom getrok ken te hebben, hield hij met een bewonde renswaardig instinct haar hootd boven water en zwom met haar naar een soort van drij vend eiland, dat van 'den oever losgeraakt was en dat de rivier nu meevoerde, als een ijsschots in den winter. Dit stukje grond lag vol biezen, gras en struiken. De jonge man slaakte een kreet van vreug de en in zjjne dankbaarheid jegens God, be sloot hjj den sergeant en zijne manschappen, die op het punt waren te verdrinken, te red den, als het mogeljjk was. Hg dook nu terstond naar beneden. Benige seconden later zagen de toeschou wers, die nog op de brug stonden, twee hoof den aan de oppervlakte van het water ver- schjjne -. Dat was Fiits, die Wilhelm bjj de haren opgevischt had, terwjjl Girl wanhopige pogin gen aanwendde, om zich aan hetbeen van den jongen man vast te klemmen; geluktig slaag de bjj er in, toen Frits bjj het eiland aange komen was. Zonder tjjd te verliezen, sprong hij weer November, te Luik een wereldtentoonstel ling worden gehouden, onder bescherm heerschap van Z. M. den Koning der Belgen van het comité voor de tentoon stelling is de graaf van Vlaarderen eere voorzitter, prins Al b recht van Belgis voorzitter. De tentoonstelling zal in hoofdzaak gewijd zyn aan de voortbrengselen van schilderkunst, beeldhouwkunst, graveer kunst en bouwkunde, werken van weten schap, gereedschappen, de voortbrengse len van de nijverheid en van den land bouw van alle natiën. Daaraan zal wor den toegevoegd een tentoonstelling van oude kunst, van krygsknnde, en een ko loniale tentoonstelling, waarvan een on derafdeling meer ia het bijzonder aan den CoDgn zal gewjjd zyn. Tydelyke tentoonstellingen van land bouwwerktuigen, levende dieren, planten bloemen, fruit, groenten«nz., zullen even eens worden gehouden. Het terrein der tentoonstelling, gele gen aan den samenloop van Ourthe en Maas, nabjj Cointer, zal ongeveer 30 HA. beslaan, en worden aangesloten aan de spoorweglynen van den Nord-Bilge en den Belgisshen Staatsspoorweg. Voor de noodige vermakelijkheden zal worden gezorgdin een groot park zal een wyk van het oude Luik met zjjae mo numenten, versierde en gemeubelde hui zen worden opgericht, waarvan de be woners znllen gekleed zyn in costnmes van dien tydverder wordt de oprichting van een Chineesch dorp, van een Con- goleesch dorp en andere exotische ten toonstellingen voorbereid. Aan goederen van Belgischen oorsproug voor de tentoonstelling bestemd zal kos teloos vervoer, heen en terug, worden toegestaan op de lyoen der Belgische Staatsspoorwegengoederen van buiten- landschen oorsprong zullen behandeld worden op grond van tarief No. 10, waarby kostelooze terugzending wordt toegestaan, terwjjl by opzending de volle vracht wordt geheven.Verder zullen stap pen worden gedaan om vrachtverminde ring te bekomen van de andere Belgi sche spoorwegmaatschappijen, op bniten- landache ljjaen en op de geregelde-scheep vaartlijnen. Tydens de tentoonstelling znllen con gressen, confereatiën, voordrachten, groote feesten, wedstrijden voor zang- en toon kunst, ooncerten enz. woxden gehouden. Nadere inlichtingen geven de voorzit ter van het uitvoerend comité, E m i I e D i g n e f 1 e, Q rai de l'Université 14 te Luik, en de Consul van België te Am sterdam. De Koningin-Moeder-feenten te VGrs- venhage loopen schitteren 1 van stapel. Rjjk en arm, ond en jong, het geheelc volk viert feest.J De hnldebetoog'ng aan Hare Majes teit de Koningin-M ieder gebracht, wékt in het water en liet zich op den rag met den stroom meevoeren. Op eene plaats geko men, waar een berg lang gras ronddreef, wierp hjj zich om en verdween Weder in de diepte. Er verliep eene minuut, die Margaretha wel eene eeuwigheid toescheen, terwjjl zjj in doods angst wachtte, dat de zwemmer weer boven zou komen. Eiudeljjk zag zij het gras en de biezen heftig bewegen ea Frits verscheen weder aan de oppervla'- te, terwjjl hjj het lichaam van den sergeant Mathias voor zich uit duwde. Deze hield in iedere hand een bosje riet krampachtig vastgeklemd, waaraan hjj eioh had willen vasthouden. De jonge klompenmaker was spoedig bjj het eiland, dat beter dan de schuit tegen den stroom bestand was, en terwjjl zjj op goed geluk af op dit zonderlinge vlot rond dreven, zagen zjj de brug ineenstorten en alle ongelukkigen, die er eene schuilplaats hadden horen te vinden, werden door de golven ver slonden. Twee uren later dreef het eilandje tegen een heuvel aan, die aan het geweld van het water weerstand geboden had en waarop ver scheidene gezinnen gevlucht waren, die aau de Tamp hadden weten te ontkomen. (WorJt serojlgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1904 | | pagina 1