No. 5607
Vrijdag 29 Januari 4904.
28ste Jaargang
HDaa6laó voor eSftooró- en Suió-diollanó.
Van't Parlement.
De weduwe Wendel en
hare kinderen,
Truitjes Huwelijk,
A'cohol.
BUITEN L AND,
Frankrijk.
Duitschland.
Rusland en Japan.
Koloniön.
NIEUWE
L«ll CetRllT.
ABONNEMENTSPRIJS,
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nnmmers
Dit blad verschjjnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Hoof dredacteu r-D i r e c t e u r W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE
PBIJ8 DEB ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels 50 Cenfs
Elke regel meer7r
Groote letters worden berekend naar plaatsrnimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publidté, Etrangère
G.L. DA ÜBE 8( Co JOHN., F. J ONES SuccParis 3lbis Faubourg Montmartre
Als dit artikel den drnk der pers ver
laat, is de Staatsmachine weer aan den
arbeid. De Earste Kamer is voor koiteD
tjji nit haar rust herrezen tot behande
ling van nog altjjd de Staatsbe
groting voor 1904. Ja, ving gaat 't niet
op het Binnenhof.' Alsof het budget nog
van 't begin af aan moet bekeken wor
den, brengt de Eerste Kamer ook Voor-
loopige Verslagen uit, die weer Memories
van Antwoord vereitchen. Na zou dit
nog zoo erg niet zjjn, indien het Hoo-
gerhuis zich bepaalde tot nieuwe ge
zichtspunten, het beneden zich achtend
te herkauwen, wat in 't Lagerhuis van
haver tot gort is besproken. Maar neen;
ook aan den kant van den Hofvjjver wil
len de afdeelingen alles nitzeggea, wat
zjj op 't hart lubben, nieuw of niet. Zoo
heelt de opposi ie der hoogstaangeslage
nen nogmaals aangeroerdhet bewee de
«tekort» van het Kabinet, de Spoorweg
staking en de kracht der christeljjke be
ginselen, de zoogenaamde partijdigheid
bjj benoemingen en meer van die vrij
zinnige stokpaardjes, 'tls alsof de heeren
niet gelezen hebben, wat daaromtrent
al asn de overzjjde in de «stukken» en in
de Handelingen heeft gestaao.
Natnurlgk bljjft de Regeering het ant
woord schuldig. Zoo wo'dt denopposan»
ten voorgehouden, dat«wie billjjk zal
oordeelen, zich (een aanzien der wetge
ving) de vraag behoort te stellen, of de
Departementen meer hadden kunnen prae s-
teeren en of al dan niet door gemis aan ijver
en toewjjding de parlementaire arbeid
vertr aagd is.» En aan deze vermaning
voegt de Memorie van Antwoord toe,
dat het Kabinet het antwoord op d:e
vraag «zonder de minste vrees» afwacht
wat wjj volkomen kannen begrjjpen.
Wat de Memorie zegt omtrant de Chris
telgke beginselen in verband met de
spoorwegstaking l nog altijd die spoor
wegstaking —achten we belangrjjk genoeg
om het meer uitvoerig te vermelden. We
lezen dan
»De opmerking dat in de eerste dagen
der staking de kracht der Christelijke be
ginselen niet gebleken was, zou slechts dan
steek houden indien beginselen ooit
onverwyld, op een gegeven oogenblik, de
ontstentenis van beschikbare weermacht te
genover een revolutionnaire woeling kon
den vergoeden. Peginselen kunnen uit den
aard der zaak alleen op den duur werken
en leiden tot het nemen van zoodanige
maatregelen als in staat zullen stellen om
FEUILLETON,
87. (SM..)
Hij is een bekwaam workman en zal u geen
bruidschat vragen, want hij heeft twee gezonde
armen.
Melzer scheen een oogenblik na te denken.
Ik stem er in toe, antwoordde hjj, en
ik zal hem zelfs eene woning in den ouden
toren afstaan, als hij juffrouw Oatharina en
mjj wil verzorgen, 't Zal hem niet veel kos
ten, want wij zijn met weinig tevreden.
O, die voorwaarde neem ik gaarne op
mjj, vader Melzer, sprak de jonge klompen
maker.
Omdat gij beloo't, mij te verzorgen, zoo
dra gjj mjjn schoonzoon geworden zijt, moet
gy cr niet te lang mee wachten, hoe eer hoe
beter.
Margaretha viel haar vader om den hals.
Frits drukte den grijsaard hartelijk de hand
en allen wenschten hem geluk met het verstan
dige besluit, dat hij genomin had.
Maar Melzer zag allen, die om hem heen
stonden, met wantrouwende bikken aan. Hij
nam Frits bjj den arm, trok hem mee tot voor
in hel straatje en hem met een geheimzinnig
ge'aat de deur van het gewelf wjjzend, fluis
terde hjj
bij herhaling van gelijksoortig fevolution-
nair bedrijf krachtiger te kunnen optreden,
//Overigens kvam juist in de stakingsda
gen krachtig uit hoe op maatschappelijk
gebied de werklieden die aan hunne Chris
telijke belijdenis vasthielden niet alleen te
gen de verleiding van het socialisme be
stand bleken, maar zelfs door hun krachtig
en onverdroten optreden een zeer gewaar-
deerden steun boden voor de handhaving
van rust en orde. Die beslistheid van over
tuiging bleek veelal in de werkende klas
sen te worden gemist, bij hen, die voor de
hoogere wijsgeerige beginselen der liberale
partjj onvatbaar, meedoen met den stroom.
Dit verschil acht het Kabinet alleen daar
uit te verklaren, dat het geloof aan een op
bijzondere wjjze geopenbaard gezag Gods,
een objectieve vastigheid geeft, als wel niet
het resultaat kan zijn van subjestieve meenin
gen hoe eerbiedwekkend ook.//
Deze laatste opmerking kan natuurljjk
de liberale oppositie in de Tw ede Kamer
z'ch ook nog eens aantrekken!
Het verwjjt van partijdigheid bjj benoe
mingen werpt het Kabinet verre van zich,
aanvoerend«De meesten der benoemde
personen behooren niet tot de geestver
wanten van het Kabinet». Aan de oppo
sitie nu de taak, om het tegendeel hier
van te bewgzen wat wel niet lukk-n
zal. En zulks te minder waar da Re
geering haar zienswgze feu aanzien der
benoemingen duideljjk en onomwonden
uiteenzet. Zoo lezen we, dat bjj het in
spectoraat van het Lager Onderwjjs thans
uitsluitend de vraag geldt«of men in
zake onderwjjs deskundige is en de zede
lijke autoriteit ea strikte rechtvaardigheid
vereenigt, die deugdeljjk toezicht waar
borgen.» Eu omtrent de nienwe burge
meesters vinden we het volgende aange-
teekend: «Dat meer dan vroeger burge
meesters van Christelgke richt'ng benoemd
worden, is te verklaren lo. nit de om
standigheid dat de sollicitanten van deze
richting vroeger in uiterst gering getal be
noemd werden 2o. uit de wenscheljjk-
heid om tot burgemeester eener gemeente
niet te benoemen wie niet deelt in de
richting, die in de gemeente bovendrijft;
3o. uit den overvloed van geschikt per
soneel, dat tot dusver geen ptaatsing
vond». De oppositie weet nu o.i. precies
waaraan zich te houden.
De Minister van Financiënzjjn beleid
uitvoerig erdedigend geeft zjju aan
vallers te verstaan, dat hun uitspraak,
als zsu «de toestand der financiën niet
al:een zorgeischeod maar inderdaad zorg
wekkend zjjn te achten», lo ongegrond
is, 2) «nist nalaten kan aaa het crediet
Gjj, uw broeder en uwe moeder weten,
dat daar een schat verborgen ligt
Dat is waar, vader Melzer, en dem
schat P
Zachter, ongelukkige, spreek zachter,
fluisterde de gierigaard verschrikt. Als ik na
den brand, die mjjne korenmijten en boerderij
verwoest heeft, om eene aalmoes vraag, doe
ik dat, opdat niemand op de gedachten zou
komen, dat er nog zooveel rijkdommen in
mijn huis verborgen zjjn. Ik wantrouw mijne
buren; dat La Marannclé mij verraden zal,
vrees ik niet meer, want zjj is stom, maar
Christly kinderen zijn onvoorzichtig
en babbelachtig.
Voor zijne stilzwijgendheid bljjf ik borg
vader Melzer.
Omiat gij mjjn schoonzoon zult worden
en later mjjn erfgenaam helaas, vervolgde
de gry'saard, zal ik u de waarheid zeggen,
maar ook aan u alleen, gy zult mjjn geheim
weten te bewaren, niet waar P
Dat zweer ik u, vader Melzer.
Welnu dan, deze schat uwe
moeder had goed geraden, ik heb hem gevon
den
In de steengroeve van mijn armen
vader
Ja, antwoordde Melzer fluistere d reeds
langen tjjd zochten wij er samen naar, tot op
zekeren nacht de gang van uw vader, die niet
genoeg ondersteund was, instortte en hem
verpletterde.
Na zjju dood heb ik myn onderzo ik voort
gezet en eindelyk den schat gevonden.
van dea Staat afbreuk te doen.» Aanne
men, hoogstaangeslagenen
Heelt alzoo het herkauwicgsverslag der
Eerste Kamer ten minste deze goede zjj-
de, dat het de Regeering de gelegenheid
ga', nog eens flink van zich af te spre
ken, de Memorie van Antwoord bevat
ook een paar «berichten», die we die
nen te memoreeren. Eerstens dat de in
diening van het tariefsontwerp binnen
weinige dagen zal plaats hebben. Voorts
dat het onderwerp der regeling van tjjd in
studie is genomen, maar dat omtrent het
tjjdktip der indiening van een desbetref
fend wetsontwerp «nog niets valt mede
te deelen». Daar zal dus wel niet veel
van komen. Belangrjjker is dan ook de
vermelding,dat het wetsontwerp aangaande
de ziekteverzekering reeds bjj den Raai
van State is; dat de ongevallenverzeke
ring ook voor den land- en tainbouw
toepasseljjk zal worden verklaard, maar
dat voor de zeevisscherjj vermoedelijk
eene afzonderljjke regeling noodzakeljjk
zal zjjn. Hier zjj ons de vraag vergund;
kan dan niet tevens een verplichte keu
ring der schepen worden ingevoerd. Ver
band ligt er zeer stellig tusschen de ge"
varen klasse van het visschersbedrijf- en de
zeewaardigheid der vaartuigen.
Ten slotte zg gememoreerd, wat de
Regaering zegt omtrent de Drankwether
ziening, n,l.
//Mocht bij de Drankwetwaarvan ook
de Regeering de afdoening in dit zitting
jaar noodzakelijk acht verschuiving van
den termijn van 1 Mei 1904 onvermijdelijk
blyken, zoo zal in geen geval een verzet
ting van meer dan drie maanden worden
voorgesteld."
Deze aangelegenheid komt lus nog dit
jair in orde, zoodat de verkiezingen van
1905 geenszi is ia het teeken der «ver
gunning» zullen staan wat hoogst
verblgdend is.
De vernielende werking van de alcohol
in het menschel jjke lichaam geljjkt op
die van den houtworm in het merg van
een hoogen boom. Betrekhe'jjk zelden
zal het gebeuren, dat de boom tengevol
ge van ernstige inwendige verwoesting
uit zichzelf neerstortveel meer komt het
echter voor, dat bjj, als de inwendige ver
woesting diep is voortgeschreden en
hjj desondanks nog in vollen bladerdos
prjjk', door een plotselingen windstoot
wordt geveld; en eerst aan den gebro
ken stam ziet men de sloopenda ziekte,
Zoo bezorgt ook de alcohol aan vele le
vens een vermindering van weerstands
kracht tegen de aanvallen van zware
En gij hebt hem gehouden
[Ja, maar om u te beloonenin plaats
van één deel, dat u toekomst, zal ik er u
twee geven na mijn dood. Zijt gij daar
mede tevreden
Gretly is de eenige schat, die ik u van
vraag, vader Gaspard
En daar hebt gij gelijk aan ook, Frits,
zy is een braaf kind, dat meer waard is, dan
goud.
EINDE.
1 I.
Waarachtig, Frans, in uwe plaats wist
ik niet, of ik lachen of weenen zouEene
erfenis is my altjjd voorgekomen sis het eind
doel mjjner wenschen, maar zooals met alle
dingen in het mensctielijk leven alles met
onderscheid. Frans, werkeljjk, gjj doet mij leed.
Paar hebt gij nu eene erfenis aan uw hals,
waaraan gy nooit gedacht hebt, een zooge
naamd landgoed, een paar honderd morgen
bouwland en weiland, een stukje bosch, een
verwilderden tuin, een vervallen woonhuis, als
inventaris vier oude, half lamme Andalusische
paarden, zes broodmagere melkkoeien, cn eene
oude tante op den koop toe, die het gebrek-
ziekten, en geen statistiek is bjj machte,
om met zekerheid aan te geven, hoeveel
sterfgevallen eigenljjk tot alcoholisme
moeten worden terug gebracht.
Als een protest tegen het over de gren
zen jagen van den abbé D e 1 s o r, is de
Autorité op het denkbeeld gekomen
een insch-jjving te openen, ten einde den
Vervolgde, een herinnering aan hetmoe-
derland aan te bieden.
«Als Frankrjjk eerljjk wil zijn», zegt
het blad-, «dan moet het aan Elzar-Lo-
tharingeu tooneu, dat bet niet vergeten
wordt, niet wordt doodgezwegen, nu dat
land zoo ongelukkig is, en dat Frank
rjjk zjjn plicht zal doen, wanneer de
oude klokken van de Straatsburger ka
thedraal het uur der wrake zullen slaan.
«Het ware Frankrjjk wil toonen, dat
het zich hemelhoog verhefïm kan boven
het valsche, repnblikeinsche Frankrjjk.
De redactie van het dagblad «1' Ac
tion'' te Parjjs, heeft een zjjner medewer
kers, den verloopen priester C h a r b o n-
n e 1, de deur gewezen, wegens zjjn eer-
looze artikels in het blad opgenomen.
Charbonn el heeft den hoofd-re-
dacteur, die hem iaat vervolgen wegens
laster en misbruik maken van vertrouwen,
1 uitgedaagd tot een duel.
Z. Em. Kardinaal Langen ieux,
aartsbisschop van Reims en kardinaal
Richard, aartsbisschop van Parjjs, heb
ben een brief geschreven aan president
L o u b e t waarin het volgende voorkomt;
«Wg scbrjjven u op dit oogenblik, no,
op initiatief van de regeering, het Par
lement zal beraadslagen over een wets
ontwerp tot geheele afschaffing van het
Congreganistisch onderwjjs.
«Wjj verwonderen ons er over, met
droeiheid, dat de President der Republiek
een wetsontwerp heeft goedgekeurd, dat
christeljjk onderwjjs verbiedt, na de gees-
teljjken uit het openbaar onderwjjs ver
jaagd te hebben, onder het mom van
neutraliteit.
«Om de katholieke Bcholen te treffen
worden das zelfs de christelgke onder-
wjjzers en onderwijzeressen met den on
dergang bedreigd.»
Gisteren vierde de DuitGche Keizer zjjn
46sten verjaardag. De Duitsche bladen
wjjden den monarch lange artikelen,
meest warm van toon en hulde. Tal van
Duit<che vorsten vertoeven bjj deze gele
genheid te Berljjn. Met het bezoek van
koning Leopold aan het Duitsche Hof,
zjjn de meeste bladen ingenomen, hem
begroetend als den bevrienden vorst van
een naburig rijk.
Bjj gelegenheid van zjju geboortedag be
noemde de Koning van Zweden en Noor-
kige en magere in hare persoonlijkheid schijnt
te vereenigen. Mensch, sla dan toch ten minste
de handen in elkander van ergernis of scheld,
of doe iets dergelijks, maar zit niet te kjjken,
als de verpersoonlijkte vertwijfeling
De rechter Weishaupt richtte deze woor
den in komischen toorn tot zjjn vriend, die
tegenover hem zat, den assessor Linden. Voor
hen op tafel stond een tlesch rjjnwjjn bene
vens glazen en op deze geledigde flesch waren
dejoogen van den aangesprokene gericht met
eene nadenkende uitdrukking, alsof hij van
het etiket het antwoord kon aflezen.
Het was eene groote kamer, waarin heide
heeren zich bevonden, een soort van tuinzasl,
onbeschrjjfeljjk oudeiwetsch en eenvoudig in
gericht met twee beukenhouten provisiekas
ten, zooals ten tjjde onzer grootouders,
maar die uu vervangen worden door voor
name spiegelkasten en in plaats van kostbare
vazen en andere dure sieraden, bont beschil
derde porceleinen kopjesverder een groote
sofa, waarvan het zwarte ruwe behaarde over
trek volstrekt niet tot een aangenaam middag
dutje uitloktedan zes roerend eenvoudige
bamboestoelen, die om de groote tafel ston-
den;en ten slotte meer dan twijfelachtige familie
portretten, waaronder in het bijzonder de teeke-
ning opviel van eene blondgelokte, jeugdige
schoonheid, wier bijzonder kleine mond als
verlegen lachte, alsof zy wilde zeggengeloof-
mij maar, zoo dom heb ik er in de werke
lijkheid niet uitgezien l En overal breede,
oranjekleurige venstergordijnen, die eene eigen
aardige onaangename kleur aan het licht gaven.
wegen den Keizer tot ridder der nienw ge
stichte orde van vorsteljjke personen.
Keizer Wilhelm is das de eerste rid
der in deze Orde.
Volgens den berichtgever van «Daily
Mail» te Kaapstad is de toestand in
Duitsch Zuid-West-Afrika zeer onrust
wekkend. Al de stammen tusschen de
Oranjerivier en de Portugeesche grens
zjjn in opstand. De rebellen tellen zeker
15,000 man, maar zjjn grootendeels zeer
slecht gewapend. De Witbooi's zgn den
Duitschere trouw gebleven.
De naar- het Du:tsch gebied uitgewe
ken Kaapsche «rebellen»onder hen is
A n d r i e s d e W e t wel de meest be
kende bewgzen bjj de verdediging den
Dnitschers uitnemende diensten.
Omtrent den toestand in Oost-Azië big-
ren de meest fantastische geruchten ia
omloop. Engeland schjjnt een voor Japan
gevaarljjk spel te spelen. De «Times» en
andere Rusland vjjandig gezinde bladen
betoogen, dat een vrede, die niet op
hechten grondslag berust, Blechts een
voorspel is van een nadere voorbereiding
tot den strjjd. Men meent, dat om de
hegemonie in Oost-Azië, een oorlog tus
schen Rusland en Japan onvermjjdelgk
is, al vermjjdt men thans door diploma
tieke handigheid, de nitbarsting, die slechts
uitstel en geen afstel is.
Rusland wordt beschuldigd Japan lang
zaam af te matten en nit te putten, tot
dat 't vanzelf genoodzaakt is zgn on
macht te bekennen.
De Engelsche vriend en bondgenoot
van Japan, die dit land zgn hnlp weigerde
indien de oorlog was uitgebroken en het
op gevaarlgke paden heeft geleid, begint
nu het verwgt tot Japan te richten, dat
het zich door Rusland om den tuin Iaat
leiden. Moge Japan intjjds nog inzien dat
het in Mr. John Buil eerder een op-
ruiïnr, dan een betrouwbaren gids heeft
gevonden.
üit Atjeh wordt geseind: Toekoa
Brahim Loeëng bata en toekoe
O e b e t Roekoe uit de 26 moekims,
toekoe di Kroeng Teupiu Raja
kwamen in onderwerping.
Een brigade marechaussee onder ser
geant Van deTetering overviel een
vjjltien man sterke bende onder toekoe
Raman Titenë.
Tien dooden en acht Beanmont-gewe-
ren vielen ons bjj deze gelegenbe id in
handen.
Over het noodweer dat te Soerabaja
heeft geheersebt, deelen de Soerabajascbe
bladen van 28 December het volgende
mede:
Gisteren tegen vier uur in den middag
begon zware regen neer te vallen, ge
paard met wind, die wdldra in vliegenden
storm overging.
De tropisch-hevige bui werd wat
De deur vnn de kamer stond open, en als
of men hier schadeloos gesteld werd voor al
het smakelooze, bood zich een wonderlijk uit
zicht aan het oog aan.
clooge, met bosch beiekte bergtoppen,
waarvan het donkere groen door den herfst
reeds in lichtere kleuren veranderd was, vorm
den den achtergrondin de onmiddelyke na-
bjjheid van den tuin, schilderachtig genoeg
door zijne verwilderingen achter de boomen
schemerden tusschen 't groen de roode pannen
daken der huizen van het dorp. En het ge-
heel gehuld in den doorschijnenden novel van
een Ootobermorgen, waarover de zon nog gten
baas kon worden. Met de zuivere, reine luoht
echter drong het regelmatig geklap der dorseh-
vleugels naar binnen, die op den dorsch-
vloer van het goed gezwaaid werden.
Van de wjjnflescb was het donkere oog van
den jongen mnn afgedwaald naar buiten hjj
sprong plotseling op en ging in de denr
staan.
En ondanks alles* Richard, is het een
bekoorlyk plekje grond, sprak hjj op warmen
toon, ik heb altjji veel sympathie gevoeld
voor Noord-Duitschland. Geloot mjj, de Faust
kon men hier veel beter lezen als men het
oog op den Broekenberg ge vestig 1 houdt. Ik
bid u, kraai niet langer als een ongeluksvo
gel Ik zal Frankfort nooit vergeten maar
ook niet al te veel missen hoop ik.
Wordt vervolgd)