No. 5610
Dinsdag 2 Februari 1904.
28ste Jaargang
1l)ag6laó voor cföooró- en
Geluk van wèl te doen.
Truitjes Huwelijk,
Per 8 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschjjnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoof dredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstr&at Haarlem.
Van 1—6 regels50 Cents
Elke regel meer7t/f r
Groote letters worden berekend naar plaatsrnimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicité, Etrangère
Q.L. DA UBE Co J OHN., f. JONES SuccParis 31Üi Faubourg Montmartre.
Weldoen geeft rente.
Zoo heette 't vroeger algemeen; tegen
woordig gelooft men niet zoo vast meer
aan deze waarheid.
Heel natuurlijk. De geest van onzen
tjjd richt zich op het stoffelijk alleen
hjj bevordert de zelfzucht, is een vjjand
Tan weldoen, kjjkt alleen op eigen be
minnenswaardige persoonlijkheid.
Weldoen geeft rente, maar niet dadelijk
van die klinkende stukken, te zien en te
Toeten bjj 't schuiven tusschen vinger en
duim. Want als ik vandaag aan een ar
men drommel een kwartje geef en morgen
komt iemand mjj nit erkentelijkheid daar
voor twee kwartjes .terug brengen, dan
zou de grootste egoist, de snoodste gie
rigaard heel spoedig de meest vrjjgevige
weldoener zjjn.
Wie weldaden uitdeelt, heeft e.n edel
hart. Dit alleen reeds is een rjjk bezit.
Hp weet den nood en de behoeften des
levens naar waarheid te schatten, bjj weet
te oordeelen hoeveel het geld waard is
en 't is hem in zjjn doen en laten een
direct en indirect voordeel.
Maar zjjo we Christenen, dan laten we
ons bjj 't weldoen op de eerste plaats door
veel hoogere stelregels leiden.
Dan volgen we het goddeljjk bevel op
van de naakten te kleeleD,de hongerigen te
Bpjjzen en de dorstigen te laven, omdat
hjj onze naaste is, dien wjj beminnen
moeten als ons zelf.
En als wjj daarenboven de overtui
ging hebben, dat dit aalmoezen-geven
honderdvoudige rente afwerpt, dan steu
nen we ook daarbjj op een goddelijke
belofte.
Ieder onzer kent den een of den ander,
die door genotzucht, spel of drank of
andere hartstochten tot bedelaar werd en
heel en al ten onder ging maar wie kent
iemand, die door aalmoezen-geven ver
armd is.
Integendeel; de dagelgksche f-.iten ge
tuigen, dat weldadige menschen in zaken
en ondernemingen geluk hebben.
De zegen van den arme, zjjn eenvoudig
«God loone uheeft niemand ooit tot
den bedelstaf gebracht, wel echter geluk
welvaart na zich getrokken.
en
Als men vragen zon, wie moet welda
dig zjjn Wel ieder. Van de rjjkeD en
bemiddelden spreekt het van zelf, ofschoon
zjj j list helaas dat dikwjjls niet zoo «van
'elf spiekend» vinden.
FEUILLETON
4 Vervolg.)
djj bevond zich plotseling; weer midden in
bet tegenwoordige, nog nauwelijks vier weken
geleden, was hjj onder de fravie poort door
gegaan, zonder te vermoeden, dat hij dit even
beeld in Nonrd-Duitschland zoo spoedig zou
begroeten. Als een bliksemstraal uit een hel
deren hemel was deze erfenis gekomen, die hem
tot bezitter van Riendorf maakte. Hoe de oude
broeder van zijn grootvader er toch op geko
men was, juist hem uit zijne talrijke bloedver
wauten als erfgenaam te kiezen, het bleef bij-
een raadsel en liet zich niet anders ver
klaren dan door de bijzondere genegenheid
Voor de moeder van den jongen man, die de
°ude zonderling altijd boven de anderen voor
getrokken had.
Bjj het ontvangen van de tijding was het
bear echter geweert, of een gouden regen in
schoot viel, in eene stad van millionnairs
k°n men slechts rondkomen met het trakte
ment van een assessor.
kin dan hjj had in het woelige, schitte
rende leven dasr eene hartwond ontvangen,
hem somtijds nog pijn deed, dat gebeurde,
^Uneer eene fraaie equipage hem voorbijreed;
de paarden zwart, de bedienden in zwart
"mt zilverdraad afgezet livrei, en op den ach-
Maar de minder bemiddelden mogen
hier ook meedoen.
Wat wordt er menige gulden, menig
kwaitje, menig dubbeltje voor ple:zier
uitgegeven of voor eenig genotmiddel,
dat nog niet zoj erg voordeelig is aan de
gezondheid, al heet het ook op je ge
zondheid.
Zou er niet menige traan voor gedroogd
kunnen worden, wanneer dit geld eens
tot leniging van di-n nood der arm9n werd
aangewend?
Men leest wel eens in de courant dat
mede-arbeiders voor de weduwen en weezen
van een verongelukten kameraad vee,
geld bijeenbrachten. Dat wordt geprezen
en zeer terechtmaar men ziet zoo tegc-
ljjkertjjd, hoe ook de minder bemiddelden
wonden kannen heelen.
En inderdaad een paar centen, anders
nutteloos besteed, kunnen dan dikwjjls
zoo onbegrjjpeljjk veel nut stichten.
Men vrage niet, welke soort van ar
men men meer of eer dan anderen helpen
moet.
Die zorgen bp elke bedeeling numero
éen te ttaan, die 't hardst bp iedere ge
legenheid lamenteeren over hun armoede
en thuis evenwel aan voedsel noch vuur
gebiek ljjden?
Zeker niet.
Maar die niet klagen, omdat ze niet
durven klagen, die nooit of nimmer bp
openbare bedeelingen wagen teverschpneo,
maar integendeel, zoolang zjj gez'en wor
den door het oog der menschen, fatsoen
lijk en net voor den dag komen: in hun
schamele woning rchter te zamen gebrek
en ellende ljjden.
Dat ware armoede toont zich niet op
straat, gaat niet uit langs de huizen of
op naar de bedeelingen zjj huiveit en
hongert in stillen huiselpken kring.
Laat dezen eerst en vooral uw zorgen
eu uw steun genieten en doe het op
eene wjjze die hun geen schaamrood op
de wangen jaagt, maar eerbiedig hun
hooge hart.
En als 't soms w-ze.i zou, dat uw stille
weldaad, in avond-duisternis gedaan, gee-
nen, geen enkelen getuige heeft, en waa
neer zelfs degenen, wie gjj wel doet, u
niet kennen, ga dan in stilte huiswaarts.
Geniet dan, gjj alleen in uw g-lukkig
hart, van den zoeten voorsmaak, dien de
Eigenaar van de wereld en alles wat ir
is, u reeds tot beloouing schenkt.
Boven alles, wees Hem dankbaar dat
gjj voor een enkel oogenbük hebt mogen
gebruik maken van eenige allergeringste
j Zpner goederen tot uw eigen geluk en
dat uws broeders.
tergrond eene vrouwengestalte, met een waai
er van donkere struisveeren voor het marmer
witte gelaat, met weelderig, goudbruin haar
in den hals vastgestoken, en ach, hem zoo
eigenaardig aanstarend met de groote, blauwe
oogen. Dagen lang was hjj dan uit zjjn hu
meur na zoo'n ontmoeting Eene modepop,
een harteloos meisje, noemde hg haar bitter,
maar hjj had toch eens het tegendeel geloofd,
een heel jaar lang, tot bij op zekeren mor
gen de aankondiging harer verloving in de
hand hield. Zij huwde met een bankier die
haar dikwijls tot mikpunt harer spotternijen
gediend had. Maar, lieve hemel hij bezat
een millioen.
Ja, hoe gaarne was hjj uit hare nabijheid
gegaan, hoe had hij zich gevleid, verheugde
al de bedrijvigheid der groote wereld achter
zich te hebben, hoe vol zaligheid had hij aan
zjjne moeder geschreven en wat had hij ge
vonden
Maar om 't even I De rentmeester, dien hij
voorloopig aangenomen had, scheen een
flinke manzich zelf wilde hjj in geen enkel
opzicht verschoonen, en dan dan Wolft'.
Hij begreep niet, wat Weishaupt op dezen
man kon tegen hebben,
Hij wandelde reeds lang door de straten heen,
waar het veel levendiger washjj had naar
het hotel gevraagd, waar zjjn koetsier wilde
uitspannen. Nu kwam hjj op de markt, waai
midden op een standbeeld van Roland staat.
Een statig raadhuis in renaisancestjjl verhief
zich aan den westkant van het plein en daar
naast stonden aan weerszijden do hooge hui-
Aux armes, Citoyens l
Wanneer wjj den toestand overzien,
dan staan Rusland en Japan gereed om
te gaan vechten. Duitschland stuurt een
expeditie naar Damara'and, Engeland
heeft er een in Somaliland en een in
Thibet, de Atnerikaansche Republiek
zendt hiar krpgsvolk naar San-Domiogo
en Uruguay en Frankrpk slaat zjjn kr«»ch-
tigen slagjtegenover weerlooze religieuseD.
Aux armes, Cj/oyensFrankrpk zeudt
ook een expeditie uit. Esn ervan trok
Woensdag uit Rennesvoorop een com
missaris van politie, daarna een 40-tal
gendarmen te paard met een officier aan
het hoofd, een commissaris van politie op
de fiets, waaraan niemand een rjjtu;g wilde
verhuren, in het mijden. Deze potsierlpke
expeditie, die over den geheeleu weg
werd uitgejouwd, trok naar Vifry, om er
een school te sluiten.
De Fransche Regeering telt zulke krjjgs-
haftige expedities bp honderden om dui
zenden weerlooze religieusen te overwin
nen. Opengebroken kloosters en gesloten
scholen wpzen, als zoovele pu;nen der
vrjjbeid, den doortocht harer zegevierende
legers aan
BUITENLAND.
Frankrijk.
Nu de generaals D e s s i r i e r, gouver
neur van Parjjs, en P e i g n aan de
onder hun bevel staande militairen ver
boden hebben katholieke clubs te bezoe
ken, zal het radicaal-socialistisch kamer
lid Paul M e u n i e r de Regeering inter-
pelleeren over de noodzakelijkheid om
over alle legerkorpsen dezen maatregel
uit te breiden.
Een vreeseljjke ontploffing heeft
Donderdagavond omstreeks 9 uur plaats
gehad in het Gafi de France te Rogno-
nas. Het gebouw werd grootendeels ver
nield. Tot hiertoe telt men 7 dooden,
waaronder de café-houder, zjjne vrouw en
een zpner dochters. Tien personen, waar
onder eene dochter en de schoonzoon
van den café-houder zpn ernstig gekwetst.
Ook werden eenige personen die zich tjj-
dens de ontploffing op straat Imonden,
door glasscherven gewond.
De puinen van het gebouw worden
onderzocht, men vreest, dat er nog meer
slachtoffers zpn.
De beambten verbonden aan de
tram in het oost-djjk deal van Parjjs,
hebben gisteravond om zes uur den arbeid
neergelegd. De reden van deze staking
is nog niet bekend, zegt de «Petit Bleu».
De oneeaigheid tusscben de ministers
Rouvieren Pelletan, isna een
lang onderhoud met den minister-presi
dent Combes, bpgelegd. R o u v i e r
neemt dus niet zpn ontslag.
zen der patriciërs een'ge met hoekramen ver
sierd, anderen met hooge, marmeren trappen,
zoodat het er uit zag, of zij het overwicht
over de anderen wilden verkrijgen. Slechts
twee of drie gebouwen waren van nieuweren
oorsprong, en ook bjj deze had men bljjkbaar
moeite gedaan het middeleeuwsch karakter te
bewaren.
Aangenaam verrast bleef Linden staan, en
zijn blik ging onderzoekend langs het front
der hooge gebouwen, waarvoor hg toevallig
stil was bljjven staan Drie groote verdiepin
gen waren op elkander gestapeld, boven de
groote huisdeur in een spitsboog, verhief zich
sierlijk beeldhouwwerk, dat ook aan elke ver
dieping aangebracht was, tot de gevel in den
vorm van een statigen toren, met eene wind
vaan gekroond, naar den blauwen hemel op
stak. Aan de eerste verdieping toonden de
door zuilen gescheiden hoekramen eigenaardig
beschilderde ruiten, hier scheen men geheel
volgens den stijl ingericht Op de tweede ver
dieping hingen kostbare kanten gordijnen ach
ter heldere, hooge ruiten, en een overvloed
van iuchsia's en anjelieren lachten en groet
ten hem tegen van ds buiten aangebrachte
bloemplanken. Nu nog een mooi meisjeskopje
daar tusschen en het beeld was volkomen ge
weest.
Maar dat vertoonde zich niet en na nog
een blik op de kunstig bewerkte ijzeren leu
ningen der trappen geworpen te hebben,
wendde zich de opmerkzame toeschouwer af
en liep dwars de markt over, om in het hotel
een middagmaal te gebruiken.
Duitschland.
Te Konstanz iu Baden hebben de Ka
tholieken hun kerk, sedert een kwart
eeuw in handen der ond-katholieken, te
rug ontvangen.
De pastorie is nog in het bezit der
oud-katholieken, doch dit zal niet lang
meer duren, want ondanks de ondersteu
ning verloopt het standje der secte lang
zaam maar zeker.
De commandant van de stoomboot
«Weimar», van de Noord-Daitsche Lloyd,
meldt uit Aalesuni van VrplagWjj
hebben van 's morgens tot 's avonds ne
gen our hongerigen aan boord genomen,
tot er geen hulpbehoevenden meer aaa
den wal waren, 's Nachts blevende vrou
wen en kinderen aan boord, daar wjj den
wensch opvolgden van de gemeenteljjke
autoriteiten om de mannen geen logies te
verleenen. Dakloozsn zjja er niet meer,
daar de schepeu allen opgenomen heb
ben. Wg gaven gisteren meer dan 1200
menschen voedsel. Heden hebben wjj een
groot getal weezen en zieken opgenomen.
Hedenmiddag om drie uur waren er 2500
menschen aan boord om te eten. Ds stads
apotheek ontvangt van ons de middelen
om stad en land van het nooiige te
voorzien. Onze doktoren behandelen de
zieken op het land, leiden de transpor
ten, helpen overal. Zjj worden uitstekend
bjjgestaan door de Duitsche dames, die
zich aan boord bevinden.
Een nagenoeg gelijkluidend bericht
kwam van den commandant van de
«Phoenicia».
De liberale vice-president van den
Beierschen Landdag, V o n Leistner,
heeft, naar aanleiding van de bekende
Simplizissimas-qnaestie zijn ontslag ge
nomen, Hjj motiveert dit ontslag aldus:
«Ia de wjjze waarop de voorzitter mid
den in een beraadslaging mg de leiding
der debatten ontnam om zjjn meening,
welke tegenover de mjjne stond, kenbaar
te maken, zie ik een vernedering van den
post van vice president tegenover de Ka
mer en het gehee'e land.»
Door dat de Herrero's en de Kaf
fers zich hebben vereenigd, moet de toe
stand der Duitschers in Zuid-West Afri
ka bedenkeljjk zjjn.
Bjj den Duitschen Rjjtsdag is thans
een wetsontwerp ingediend betreffende het
verleenen van schadevergoeding aan on
schuldig verdachten, die in voorarrest
hebben gezeten.
Daarbjj wordt, behalve aan de onschul
dig verdachten, recht op schadevergoeding
toegekend aan degeDen, die zjj verplicht
waren te onderhouden.
De schadevergoeding zal worden be
taald uit de kas van den bondsstaat waar
het pröces in eerster instantie werd be
handeld en ia enkele gevallen uit de Rjjks-
kas. Voorts wordt bepaald, dat de wet
ook van toepassing is op de militaire
rechtspleging en ten slotte, dat de wet
voor vreemde onderdanen geldt in zoo
verre als in het vaderland dier vreemde-
Daar het reeds een vergevorderd uur was,
was hjj de eenige gast in de ruime, rjjk ver
sierde eetzaal. Daarom haastte hjj zich wat
met zijn maaltjjd en begon opnieuw de straten
door te wandelen.
Achter het raadhuis geraakte hjj iu een dool
hof vau nauwe, enge srtaatjes, kwam dan we
der onverwachts onder een gewelfden boog
door op een plein, waar omheen half ontbla
derde lindeboomen stonden, die vol ernst eene
groote, hooge kerk schenen te bewaken. Het
had er veel van, dat hier alle leven uitge
storven was, slechts enkele kinderen speelden
tusschen het verdorde loover en een oude
vrouw strompelde naar een zonnig plaatsje,
anders was alles on hem heen doodstil.
Eene zjjdeur der kerk stond open, hij ging
er naar toe en trad het stille, in schemering-
gehulde Godshuis binnen, hjj nam den hoed
af, en bewonderde, verrast door de edele een
voudigheid van dit gebouw, die slanke, statig
oprijzende pi aren en het prachtige boogge
welf van het koor. Dan liep hjj het midden
pad door, tusschen schoone banken en kunstig
bewerkte kerkstoelen. Hij verheugde zich er
overhij stelde een levendig belang in de
schoone vormen van den renaissance stjjl, en
hjj verheugde zich er dubbel over, omdat hjj
iets dergelijks hier niet verwaoht had. Dan
hield hij plotseling zjjn schreden indaar in
de ruimte, waar gedoopt wordt, bemerkte hjj
drie vrouwen. Twee v<n haar schenen tot den
geringstcn stand te behooren; de oudste, waar-
schjjnljjk de baker, hielp den zuigeling in
eene aanhoudend schommelende bewegingde
liugen dergelgke bepalingen ten opzichte
van Duitsche onderdanen gelden.
Belgie.
De nieuwe pauselijke nuntius te Brus
sel, Z.Em. Mgr. AntonioVico wordt
binnenkort in de Belgische hoofdstad ver
wacht. Hjj is den 9n Januari 1847 te
Agngliano in Italië geboren en deed zjjn
studies in het college Oiapanica. Na den
titel van dokter in de godgeleerdheid en
in de beide rechten verworven te hebben,
werd hjj benoemd tot secretaris der apos
tolische delegatie te Konstantinopel en
later bij de nnnciatunr te Parjjs. Vervol
gens werd hjj auditor der nnnciatanr te
Madrid en nadien te Lissabon.
Op 22 December 1897 werd Mgr.
Vico, benoemd tot aartsbisschop-titnlair
van Phil ippi, en op 25 Mei 1898 tot
apostolisch afgevaardigde te Bogota in
Columbië.
Rusland.
De Czaar heeft een krassen maatrege 1
genomen. Naar aanleiding van neigingen
van verzet dsr gemeentelijke autoriteiten
van Twer tegen de staatsorde, daar zjj
onderwijzers benoemden die propaganda
maaktea tegen de Regeering en den
godsdienst, heeft de Czaar den Minister
van Binnenlandsche Zaken en den gou
verneur van Twer de bevoegdheid fgege-
veo, de leden der Stedeljjke Regeering
zeli te benoemeD, zonder verkiezing,
vergaderingen te ontbinden en alle amb
tenaren te ontslaan die hun verdacht voor
komen. Echt Russiech t
Rusland en Japan.
De onderhandelingen tusschen Radand
en Japan duren voort.
De «Daily Graphic» herhaalt hare ver
klaringen van gisteren en zegt, dat bjj
artikel 2 vau da ontwerpovereenkomst
Japan zich bereid verklaard alle rechten
te erkennen, door Rusland bjj overeen
komst in Mandujoerjje verkregen;hieron
der ook begrepen de openstelling vau
Port Arthur, de spoorweg-overeenkomst
euz. Bovendien stelde Japan voor:tejer-
kennen de militaire bezetting van den
spoorweg-aanleg en het toezioht van Ras-
land over een belangrjjke strook aan iede-
ren kant van de kast, de stad Harbin
daarin begrepen; maar eisoht, dat d9 rest
van Mantsjoerjje weer gesteld zal worden
onder de werkelijke souvereiniteit van
China.
Bjj art. 5 waarborgt Japan de vrjjheid -
van doortocht in de straat van Korea en
verbindt zich om nooit eenige versterking
te zullen maken aan de Zuidkust van
Korea.
De berichten oit Wadiwoatok als zou
den Rassische matrozen daar een demon
stratie tegen Japan hebben gehouden, zjjn
zeer overdreven voorgesteld. Er zjjn vecht-
partjjen van Russische mariniers voorge
vallen, die aan wal waren gegaan, waar bjj
andere, in een eenvoudig zwart wollen kleed
en met een omslagdoek om de schouders, was
een jonge vronw, die mat roodgeweende oogen
op het kind neerzagde derde had zich over
hit wicht heengebogende koster der kerk,
die juist het water in het doopbekken goot,
stond juist voor haar, zoodat Linden slechts
de sleep van een donker zijden kleed op den
zandsteeDen vloer zag.
En nu klonk eene zachte, welluidende vrou
wenstem in zjjn oorWeen toch niet zooveel,
mijne beste Johanna, gjj zult nog recht veel
pleizier van uwe broertje beleven ween toch
niet zool
Mjju beste Engelman, wees zoo goed, den
geestelijke te zeggen, dat mijne zuster niet
schijnt te komenzjj zal opgehouden zjjnwjj
kunnen niet langer wachten.
De spreekster wendde zich nu om naar de
kleine meid, die zij aangesproken had en
Frans Linden zag nu vol in haar gelaat, dat
van een jong meisje. Ja, het was eigenljjk niet
schoon, dat smalle, ovale gelaat, omringd door
donker bruin, weelderig haarde kleur was
te bleek, de uitdrukking te treurig, die nog
verscherpt werd, door de een weinig naar be
neden uitloopende mondhoeken, maar van
onder de fjjd gevormde, sierljjke gebogen wenk
brauwen, staarden hem donkerblauwe oogen
aan, zoo helder als die van een kind, smee-
kend en vragend, alsof zjj om hulp riepsn
voor deze heilige handeling.
Wordt vervolgd)
immi (!0(jiiffi.
ABONNBMENTSPBIJS;
0ÊND
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
AGITE MA NON AGITATE
