5644
Zaterdag 12 Maart 1904.
28 ste Jaargang
HbagSlaó voor eSHoorè- on Suió-tXollanó.
Amsterdamsche Brief.
Truitjes Huwelijk.
BUREAU St, Jansatraat. Haarlem.
1,20
1,50
2,90
0,03
Naar de rommelkamer.
BUITENLAND.
Engeland.
Amerika.
Dultsohland.
De oorlog in het Oosten.
tillKUF
ABONNBMEIÏTSPaiJS.
Per 3 maanden voor Haarlem...f
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschjjnt dagelijkbehalve Zon- en Feestdagen.
H'o of dredacteu r-D irecteur W. KÜPPERS.
lniiend
AÖITE MA NON AGITATE.
PHIJS DEB ADVEBTBNTIEN.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 71/, r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublieitéEtrangère
G.L. DA ÜBE fy Co JOHN., B J OJVES SuccParte 31 bis Faubourg Montmartre
-
10 Maart 1904.
O, Troorop, o, Troorop, wat'heb je
gedaan Kinderen met blauwe gezichten
®n groene haren, boerinnetjes, die maar
éen been hebben en in wonderlijke kleu-
'en zjjn toegetakeld, een zaaier, die daar
heen schrjjdt tusschen geel en groen en
*ood, zoo bard en schreeuwend van kleur,
dat de oogen er zeer van doen en dat
alles is in mooie tegeltjes gebakken en
»an binnen tegen de muren der Beurs ge
plakt en daar moeten nu die arme beurs
bezoekers dag in, dag uit naar kjjken,
dat zjj er hoofdpijn van krjjgen en nau
welijks meer de cjjfets in hunne notitie
boekjes kunnen lezen, zoo schemert het
hun voor de oogen van rood en geel en
blauw. Klagen zjj er dan over, dan roept
Misschien een modern kunstenaar hun nog
toe: «Waar bemoeien jelui je mee Jelui
weten immers niets van kunst 1 Laat kun
stenaars daarover oordeelen» en als die
heggen, dat het mcoi is, dan is het mooi
en dan ja, dan is het in ons oog toch
leeljjk, maar dan moeten wjj ons maar
troosten met de gedachte, dat wjj geen
oogen hebben, om het leeljjke zóo aao te
kjjken, dat het toch mooi wordt 't
Is wat te zeggen met de kunstenaars te
genwoordig. Zjj zien, zjj hooren en zjj
voelen alles geheel anders dan de gewone
stervelingen en als zjj het weergeven,
Zooals zjj zeggen, hot gezien, gehoord en
gevoeld te hebben, dan spreekt men maar
van een mooie ljjn, en een mooie dit en
een mooie dat en die bet leeljjk vinden
of niet zooals het hoort, worden met een
kluitje in het riet of met een grauw naar
huis gestuurd.
J.ntusschen gaat het met de Beurs van
binnen, geljjk het er mee van buiten is
gogaan, zjj valt den meesten met mee en
mooi vinden baar maar zeer enkelen.
Haar zjj staat er en geen mensch, die haar
wegkjjkt De onde is eindelgk geheel
verdwenen, hoe krachtig zjj zich ook ver
zet heeft en bjjna dag en nacht is men
er aan het werk om de laatste werkzaam
heden te verrichten voor het tramver
keer. Wat zal dat daar een beweging en
een drukte worden en wat een phantas-
tische verlichting des avonds, wanneer
voortdurend honderden lichtjes aan- en
afrjjden Het Amsterdamsche tramverkeer
Wordt éenig. Hoorde ik niet dezer dagen
een man, die veel geleerd heeft, zeggen:
«Als men klaar is met den geheelen aan
leg, dan heeft Amsterdam het beste tram-
FEÜILLETON,
(Vervolg.
88
Jenny wierp een blik vol ergernis op het
bescheiden reisvoorwerp, liep de trap op en
klopte aan de deur van de kamer harer zus
ter, ik ben het, Truitje, riep zij met hars
helder klinkende stem. Daarop hoorde zij zachte
«tappen, de grendel werd terug geschoven en
de deur geopend.
Gjj hier, Jenny P vroeg Truitje net als
ïrans zoo even gesproken hadGjj hier,
Jenny P
bet was bijna donker in de kamer, Jenny
kon de trekken harer zuster niet onderschei
den.
Waarom zit gjj zoo in het duister,
Truitje Wat ik u Verzoeken mag, zeg mjj
8*uw, wat er gebeurd is? Mama en ik ver
gaan van angBt 1
Het is heel goed, antwoordde de jonge
vrouw. Maak u maar niet ongerust
Goed? vroeg Jenny verwonderd. Dat
mag gelooven, wie wilHij alleen aan tafel
to gij hier boven achter gesloten deuren
heken het maar kind, gij hebt met elkander
getwist.
verkeer van al de hoofdsteden van Euro
pa*. Zoo krijgt dan ons stedeljjk tram
verkeer een even goeden naam als eens
ons stedeljjk Burger-Weeshuis had
HadOf nóg heeft Nog heeft, zou ik
meenen. Het Amsterdamsche Burger
weeshuis draagt met recht zgn goeden
naam en die er verpleegd en verzorgd
werden, zien nog steeds met dankbaarheid
terug op al, wat daar voor heu gedaan
werd. En tocb, begint men in deze dagen
naar verandering te vragen en te ver
langen.
«De tjjden veranderen en wjj met hen».
Verpleging in het huis lijkt velen niet
meer de ware, verpleging buiten het
Weeshuis in goede, geschikte huisgezin
nen komt velen veel meer gswenscht
voor. En waarom Het klinkt werke-
Ijjk vreemd in onzen tjjd van ongeloof
en onverschilligheid ten opzichte van den
godsdienst.Omdat in het Weeehuis aan
het kind met die godsdienstige opleiding
kan gegeven worden, welke de oud ers
voor hun kind zonden verlangd hebben
en welke nu de voogden of naaste fami
liebetrekkingen en namens hen, hunne
geesieljjke overheden voor hen weaschen.
En gezien de verschillende kerkgenoot
schappen en richtingen in de protestant-
sche kerk is dit in het Weeshuis ook
werkelijk onmogeljjk. Van daar een stre
ven, dat zich in de laatste dagen open
baart in voorstellen aan Regenten en Ge
meentebestuur om de weezen zoo veel
mogeljjk in geichikte buisgezinnen, zoo
mogeijjk, ten platten lande, te doen ver
plegen. Misschien zgn er nog wel an
dere redenen dan de bovengenoemde,
die daarvoor pleiten, misschieu zjjn
er ook wel groots bezwaren aan ver
bonden, maar teekenend is het toch voor
onzen tjjd, dat men naar eene meer be-
paalde, eene meer krachtige christelijke
opvoeding verlangt in den geest van het
Kerkgenootschap, waartoe men behoort.
Wjjst dat alleen op onderiingen naijver
of duidt dat een herleven aan van de
godsdienstige overtuiging, die wars wordt
van de zeer laakbare onverschilligheid,
van de eens zoo gevierde neutraliteit op
het punt van den Godsdienst En ook van
dien Godsdienst, dien men zeide te bewa
ren in zgn hart, maar die zich nimmer
toonde door eene daad naar buiten, zich
nimmer uitte in een zichtbaar bewjjs?
Ja, tr is een tjjd in aantocht,] reeds
voor velen gekomeo, van sterker willen
en werken, van zich krachtiger toonen op
Godsdienstig terrein, men komt ruiterljjker
voor zjjoe gevoelens uit en men stelt de
Wees zoo goeil, plaats te nemen, sprak
zij op doffen toon.
Mevrouw Jenny ging in een leuningstoel
zitten, Truitje weder bjj het raam. Het
was doodstil in de kamer en in het heele
huis.
Het zou beter geweest zjjn, dat gjj in
het geheel niet gehuwd waart, Truitje, begon
de zuster met een zucht. Maar wat helpt
het P Gjj zjjt nu eenmaal aan e'kander
geklonken. Men zou zich alles maar moeten
laten welgevallen, nooit eene eigen meening
mogen hebben Ik ben ook nog half ziek van
de ergernis van gister-avond, ik liep eerst
nog even naar mama toe, zjj schrikte-gewel
dig, toen ik in mijn nachtgewaad voor haar
bed stond, ik heb verder den geheelen nacht
geweend.
Van morgen vroeg wachtte ik, ik dacht,
dat hij mjj naar beneden zou komen halen,
hjj toonde anders altijd zooveel berouw
maar hij bleef weg, en toen ik met mama bij
het ontbjjt zat, bracht Sophie mjj eene kaart
van hem, waarop hij mij zeer koel mededeelde
dat hjj naar Manchester gegaan was vooreen
veertien dagen. Nu gelukkige reis
Truitje antwoordde niet.
Trek het u toch niet zoo erg aan, kind,
vervolgde de jonge vrouw. Lieve tijd, als het
anders niet is/
Alle vrouwen moeten de oogen toe doen
en dikwjjls voor heel andere dingen.
Moeten vroeg Truitje bjjna onhoor
baar.
j Ja, wat anders riep Jenny verwonderd
eiscben, op welker inwilliging men meert
recht te hebben. Dat doen de geloovige
protestanten, dat doen wij Katholieken,
niet minder en met recht. De tgd is
voorbjj, dat wjj ons met een klu t je in
het riet mogen laten sturen. Wat ous
goed recht is, daarvoor komen v jj op,
daarvoor strijden wg, ook op politiek ter
rein, maar om op dat terrein^te verkrggen
wat wg wenschen en wat ons toekomt, ia
noodig een krachtig geloot in onze be
ginselen en eene Royale samenwerking
van allen, welke die beginselen boog
houden.
De Germaniabespreekt met vreugde
de opheffing der Jezui den-wet, welke
opheffing in het kamp van de Kultur-
kampter groot misbaar heeft doen ont
staan. Gevallen, zegt het blad, is een van
de hechtste dammen tegeD den stroom
vaD het «ultramontanisme.»
Geen sterveling zal de protesten der
Kulturkampfer meer ernstig opnemen, met
uitzondering van doodonschuldige bloed
jes. Daarentegen zal in uitgebreide krin
gen vau het Duitsche volk en niet ia
het minst in den Duitschen Rjjksdag, een
gevoel van verlichting en bevrediging
waar te nemen zjjn over het feit dat de
Bondsraad eindelgk den moed heeft ge
vonden, om art. 2 van de jezuiëten-wet,
dat reeds lang niet alleen onpraktisch,
maarjook onhoudbaar geworden was, te
laten vallen en naar de rommelkamer te
brengen. ^De Bondsraad heeft zoodoende
niet ra de laatste plaats aan zichzelf een
goeden dienst bewezen.
De Kolnische Zeitung betwijfelt of nu
het ultramontanisme voldaan zal zgn. Nu
men het de pink heeft gegeven zal het
naar de heele hand grijpen. Bevreesd is
het blad, dat de groote voortbrengselen
der beschaving, die K a n t en andere
helden van den geest in de 18e eeuw aan
het Duitsche volk hebben geschonken, in
gevaar komen.
Als de Kolnische daaraan twjjfelt, kun
nen wjj het blad wel verzekeren, dat
Duitschlands Katholieken hun eigen weg
zullen gaan en zich niet bekommeren
over een gcddelooze moierne bescha
ving der 18e eeuw.
Ruffian d.
Een deputatie uit de St. Petersburg-
sche pers werd eau den Czaar voorge
steld. De Gzaar sprak met belaugste lling
over de groote beteekenis der pers. Z.M.
was tevreden om lat de Russische perszich
unaniem toonde bezield te zgn met vader
landslievende gevoelens, die trouwens alle
Rassen vervullen. Hg sprak de hoop uit
dat ook ia de toekomst de pers denzelf-
dsn toon zou laten hooren. Ten slotte
uit. Deukt gij, dat men zijn pakje onder den
arm kan nemen en wegloopen P Bah Dan
bleef er geene vrouw meer bij haar man zit
ten. Neen, neen, men verzoent zich gauw
weer en dan neemt men de gelegenheid waar
om het den heeren der schepping met interest
terug te betalen. De verzoening verschaft nog
altijd veel genoegen; let eens op, mijn kind,
hoe lief Arthur zjjn zal, als hij terugkomt,
hjj is over vier weken weder de beste man
van de wereld.
Mjj zou zoo iets onmogeljjk zjjn I klonk
plotseling Truitjes stem helder eu vast. Van
daag tot den dood toe verbitterd morgen
tot opetens toe teeder, het is eene vrouw on
waardig 1
Mevrouw Jenny zweej. Ja, mijn hemel,
zeide zij dan geeuwend. De eeu is niet beter
dan de anderAls ik Arthur verloor wie
«eet, wat ik er dan voor in de plaats kreeg?
Trouwen zou ik per slot van rekening toch
weer, wat moet men anders in de wereld be
ginnen P Apropos Mama heeft met den no
taris gesproken hjj raadt dringend, de
heele geschiedenis in der minne te schikken
en er zoo weinig mogelijk drukte over te ma
ken. Mama is wel van eene andere meening
maar dokter Schneider verklaarde ziet
gij, men kan maar niet weg, als men wil
dat er geene geldige reden bestaan, om van
Linden af te komen en ik zeide dit ook reeds
tegen mama. Geertrui, zeide ik, en van hem
weggaan Ondenkbaar Zjj is immers waan
zinnig op dezen man gecharmeerd al had hij
een moord gedaan, dan geloof ik nog, dat zjj
zeide de Czaar«Ik wil de waarheid»,
deze laatste woordeD tweemaal herha
lende.
De Daily Telegraph pi eciseert de woor
den, die koning E d u a r d tot den Ma-
D'n-redacteur zou gezegd hebben.
De Koning heelt in bedoeld gesprek
aangedrongen op matiging vandeEngel-
sche pers wat den Russisch-Japanschen
oorlog betreft.
Er is een verschil, zou de Koning gezegd
hebben, tusschen het sympathiseeren met
Japan en het beleedigeu van Rusland. De
voornaamste bladen van Parjjs en Berljjn
zgn bjjna alle op de hand van Rusland en
toch hebben Wg nooit een enkel voorbeeld
gevanden van aanvalleu tegen Japan. De
gematigdheid is nooit zoo dringend noodig
geweest voor de Engelsche bladen als op
het oogenblik.
Te Springfield (Vereenigde StateD) is
een neger door blanken gelyncht, hg werd
verdacht op eene vrouw te hebben ge
schoten.
Gisteren nu trokken 2000 blanken, van
revolvers en fakkels voorzien, naar de
negerwjjk, staken het oosteljjk gedeelte
der wjjk in brand en dreigden ook het
westelgk gedeelte in de asch te zullen
leggen.
Om een rasssnooriog te voorkomen,
heelt de regeeriog acht compagnieën sol
daten naar Springfield gezonden.
Volgens openbaar gemaakte stukken
zgn bjj de postergen knoeiergen gepleegd.
Door bekendi Senaats- en Congresleden
werd voor een bedrag van vijf millioen
dollars verduisterd.
De dolste contracten, onnoodige aan-
koopen, promoties en afdreigiugea speel
den bg dezen millioeneuroof een hooldroi.
Bevorderingen ea aanstellingen werden
gewoonweg in grooten getale verkocht,
aan de regeering werden voor enorme
sommen uitvindingen verkocht, die slechts
in hst brein der verkoopers bestonden.
De senatoren en congresleden, die bg de
zaak betrokken zgn zegt de Frankf.
Ztg. behooren meest alle tot de
republikeinsche party.
Wel worden de meesten van deze Diet
direct verdacht van onesrljjke praktjjken,
doch men beschuldigt hen van op on
wettige wjjze vrienden en kiezers
een postje aan de postergen te hebben
verschaft.
Volgens den wensch van den Duitschen
Keizer, heeft de ljjkdienst van graaf
Von Watderaeeinde garnizoens
kerk te Hannover plaats gehad. Het Ijjk
van den veld-maarschalk was den vorigen
avond naar de kerk overgebracht.
Gravin Waldersee werd begeleid
door den Kroonprins, als vertegenwoor
diger des Keizers. Mede bg de plechtigheid
eene reden zou vinden om hem te verontschul
digen.
Truitje leed onbeschrjjfljjk. Zjj wrong zwjj-
gend de handen, en hare oogen staarden strak
naar den donkeren hemel, waar in een groen
achtig blinkend liebt de avondster fonkelde.
Mevrouw Jenny geeuwde weer.
Ja, denk eens aan, vervolgde zjj, gjj
weet nog niet eens, wat wjj met elkander had
den, Arthur en ik. Hjj maakt er mij een ver-
wjjt van, dat ik te veel geld voor mijne toi
letten gebruiktenatuurlek eene afleiding
voor zijn toom over iets andershjj had
brieven over zaken ontvangen, waarschjjnljjk
met onaangename bnichten.
Ik antwoordde, dat hem dit niets aanging,
en dat ik mij ook niet om zjjne verteringen
bekommerde. Toen werd hij onaangenaam en
verweet mjj, dat ik te Nizza üe toiletten van
de deftigste Franijaises na had laten maken.
Maar het is niet waar, ik had slechts twee
japonnen gekocht. Ze waren wel wat duurder
dan wanneer ik ze in Berljjn laat maken. Na-
tuurljjk zeide ik nog eensDat gaat u niets
aan, want ik bataal ze, Daarop begon hjj een
zedepreek te houden over andere vrouwen en
Duitsche vrouwen, die helpen, om den wel
stand van haar huishouden te vermeerderen,
er waren reeds grooter vermogens verkwist
dan het onze, en als men de zaak op den ke
per beschouwde, dan had madame schuld aan
alles. Hij berispte mama, die zich in die da
gen belacheljjk maakte met hare veel te jeug
dige kleedij, en ten slotte verklaarde hjj, dat
wij plichten hadden tegenover onze toekom-
tegenwoordig waren prins A 1 b r e c h t
en prins H e i n r i c h van Pruisen de
militaire attachés te Berlgn en tal van
vorstelijke en militaire personen.
De ljjkdienst werd geleid door den
garnizoensprediker dr. R o c h o 11, die,
op verzoek van gravin Waldersee,
sprak over de woorden: «Ik ben de op
standing en het leven.»
Belgie.
De nieuwe nuntius bg het Belgische
Hof, Mgr. Y i c o, is te Brussel buiten
gewoon plechtig door Z. M. Koning
Leopold ontvangen. De luitenant-
generaals Chapelie enDonny, staf
officieren des Konings, reden in gala
koets naar de nunciatuur om Z. Em. tn
vergezellen. De koetp, waarin de Nun
tius plaats nam, was met zes paarden
bespannen en voorrjjders openden den
stoet. De koetsiers droegen de pruik, bet
scharlaken, 'rjjk met goud geborduurd,
costuum.
Graat John d' O ultremont, groot
maarschalk van het Hof, bracht den Pre
laat bjj den Kooing. Z. Em. Mgr. V i-
c o, werd aau Z. M. voorgesteld door
baron de Favereau, minister ran
Buitenlandsche Zaken. De Nuntius gat
den Vorst ben eigen handig schrijven over
van Z. H, P i u s X. De Koning wensch-
te den nieuwen Nuntius geluk en onder
hield zich met hem gedurende twintig
minuten. Bjj het vertrek, evenals hg de
aankomst, werd de militaire eer aan den
Vertegenwoordiger van den H. Stoel
door de militaire wacht van het
bewezen.
De Russische bevelhebbers toouen zich
heel kalm ea maken zich niet ongernst
over de in Korea gelande Japanners. Zjj
verzekeren, dat er nog niet meer dan
50.000 man Japansche troepen in Koren
ontscheept zgn. De nieuwe Minister van
Oorlog, generaal S e k o s o f f, verklaart
dat de bjjeentrekking der Russische troe
pen in Oost-Azië regelmatig en zonder
de minste ongevalleu geschiedter zullen
voor het minst 400.000 man troepen
heen gezonden worden, en meer nog, als
het nocdig is. Eens eene voldoende strjjd-
macht vereenigd, zal de aanval tegen de
Japansche troepen begonnen worden.
Generaal Sekasofl schat dat de Ja
panners slechts 200.000 man tegen het
Russisch landleger zullen kunneD stellen.
Hjj is van oordeel, dat er in Mantsjoerjje
niets ernstigs zal voorvallen binnen de
twee maanden.
De «Daily Telegraph» verneemt
d. d. 9 dezer uit Tientsin: De Japan
sche troepen, die begonnen waren op te
rukken naar de Yaloe, hebben Teng-
wang-Ohiog geuomen en de Russen tar-
ruggeworpen, tot nabjj den pas vau Ta-
Koung-Ching. De Japanners bevinden
zich thans op 70 tnjjlen afstands van
Nioe-Cnwang 3500 Russen hebben zich
Btige kinderen. De hemel moge er mij voor
bewaren 1 Mjjn arm, lief Woutertje heb ik
af moeten geven, een ander wil ik niet meer,
ik zou sterven van voortdurenden angst. Kort
en goed, hjj speelde den kleinstadschen, be
krompen man en ten laatste nog den Othello,
door te beweeren, dat de ritmeester van Brelow
mij altjjd zoo onbeschaamd vertrouweljjk groet.
Mjjn geduld raakte uitgeput. Ik sloeg hem
voor, dat wij wel van elkander konden weg
gaan. Gij moet mij goed begrjjpen, ik zeide
het maar zoo, want in waarheid is hjj
tamelijk volgzaam, als men hem maar strak
op den teugel houdt.
Eu al zou men het ook graag willen, men
kan niet van elkander gaan om niets, ik ga
dadel g k, riep ik eindeljjk weenend en ging
naar mama.
Houd op, wat ik u bidden mag, zeide
Truitje, haastig opstaande. Zjj schelde om
licht, en toen Johanna de lamp braoht, ver
lichtte deze een koortsachtig gloeiend gelaat
en oogen, die er uit zagen, of zjj opgezwol
len waren van tranen en Truitje had toch
niet geweend.
Wat ziet gjj er uit, kind! merkte Jenny
op Ja wat zal er nu van u worden, ik moet
mama toch zeggen hoe het met u gaat, daar
j ben ik voor hier gekomen. Zjj wierp een
blik op de sierlijke klok boven de schrjjftafel.
j Vjjf minuten voor negen ik moet
naar huis. Wees zoo goed, mjj te zeggen, hoe
j gij de zaak denkt te schikken
Wordt vervolgd,)