No. 5645
Maandag 14 Maart 1904.
28 ste Jaargang
Qaaêlaó voor &Zooró~ en SCuió-tJCollanó.
Zondagsblad
Nieuwe Haarlemsche Courant
Het Gezin.
Truitjes Huwelijk.
ABONNEERT U
BUREAU St, Jansatr&at Haarlem.
2,90
0,03
BUITENLAND,
Politiekers in den dop.
Frankrijk.
Oostenrük-Hongarije.
Italië.
Duitsohland.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlem
f 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post>1,50
Toor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt degelijkbehalve Zon- en Feestdagen.
Hjo of d re dacteur- Directeur W. KÜPPERS.
LNSJBNPRi
PBIJS DBB ADVEBTENTIBN.
YfP 1—re8els50 Cents
Elke regel meer 7l/s r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
AÖITE MA NON AGITATE.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublicitiEtranaère
G.L. DAUBER Co JOHNF. JONES Succ. Paria 315w Faubourg Montmartre.
op hst
van de
Het ZONDAGSBLAD kost slechts 25
cent per 3 maanden, franco per post
35 cents.
Het ZONDAGSBLAD geeft wekelijks
eene novelle of schets, boeiend feuil
leton, allerlei wetenswaardigheden,
humor, landbouwnieuws enz.
Het ZONDAGSBLAD heeft thans eeu
romantisch schetsje, geheeten
Plaa'svervanging.
Het ZONDAGSBLAD vraga U ter ken
nismaking aan bg de Administratie
van deze Courant.
DE ADMINISTRATIE.
Met het oog op een kjjkje in de he-
dendaagscbe maatschappij gaf dezer dagen
de Nieuue Schiedameehe Courant een zeer
behartigenswaardig artikel, nu in onze
dagen meer dan in alle vroegere tjjden,
de uithuizigheid aan de orde van den dag
is, en daardoor de huiselijkheid drsigt
verloren te gaan.
De drang der tgden, de samenloop der
omstandigheden, waarin wjj leven, zjjn
van grooten invlced op ons doen en la
ten, zg zjjn de veldheeren van een vij
andelijk leger, dat steeds nieuwe troepen
zendt ter belaging van de schoone Hol-
landsche deogd der huiselijkheid.
Na eens wordt er gesproken vanede
klimmende eischen van het gemeenschaps
levens.
Dan weer beet het«de dringends
behoefte aan samenwerking voor het ge-
zondbeidsberstel van onze hedendaagscbe
maatschappij, die aan zoovele ziekten on
derhevig is>.
En op een anderen tijd «de sociale
toestanden of liever misstanden, maken
het noodig, dat allen medehelpen.»
Maar hoe men het noemt of niet noemt,
de zaak komt hierop neer, dat de meeste
uren, welke overblijven van den arbeids
dag voor het dageljjksch brood, buitens
huis worden doorgebracht.
Of we na op eenmaal een philippic»
FEUILLETON,
Vervolg.)
39
Ik zal het u morgen of overmorgen laten
weten, ik weet het nog niet, stamelde de
jonge vrouw, terwjjl zij de hand tegen haar
brandend voorhoofd legde.
Baak er niet te veel drukte over, Trui
tje, sprak Jenny, nam den grijzen met roode
zgde gevoerden irantel, hing dien om en zette
den hoed met de witte veeren op. Als de
zaak zoo geschikt wordt, als dokter Schneider
raad, dan is ze ineens uit de wereld. Hoe
gedraagt Frans zich overigens? Heeft hij toe
gegeven? Nu ja, wat zou hij ook anders kun
nen doen! Dus wat ik verzoeken mag. mor
gen op zijn laatst bericht hoor. Bovendien,
kind dat herinner ik mij nu eerst weer
op den dag, dat Linden bij ons een bezoek
aflegde, vergezelde deze man, deze Wolff hem
over de markt naai ons huis ik zat voor
het raam en verwonderde er mij over, hoe
vertrouwelijk Wolff hem op den schouder
klopte.
Truitje bleef roerloos staan. Ach, zij had
hetzelfde gezien zij kon het zich zoo duide
lijk voorstellen op dit oogenblik.
gaan houden tegen het verenigingsleven
van onzen tgd
Volstrekt niet; de lezer weet trouwens
beter.
Men versta ons dus wèl.
Wjj zullen de allerlaatsten zjjn om te
zeggen, dat men zich niet moet storen
aan den algemeenen oproep om mede te
doen aan het vereeoigingsleven.
Het vereeniging8leven achten wjj in
onzen tjjd noodzakeljjk.
Tegenover actie van den vijand sta de
onze.
En kloek en ferm.
Maarmen toone niet te veel
jjver.
Een mensch is niet geschapen om in
het vereeoigingsleven op te gaan.
Men wake tegen overdrjjving, men
houde vast aan de oud-Hollandsche spreu
ken en spreekwoorden, die van «Oost
West, thuis bes!» gewagen dÏ9 van ons
buis als van ons kasteel spreken.
De werken der gemeenschap
Wie zou er niet aan willen meedoen!
Ongetwjjfeld, een ieder moet er zjjn
krachten aan wjjden, maar een ieder
naar zgn omstandigheden.
Maar ook dit iaatste heeft zjju gren
zen, grenzen, die niet straffeloos over
schreden mogen worden.
Oogetwjjfeld, een huisvader kan in de
vergadering zeer nuttig werkzaam zgn,
maar een huisvader heeft nog een ander
domein.
Dat is zgn gezin.
Ook dat gezin vraagt zgn krachten en
talenten.
Moet er 'n het algemeen zouden
we willen vragen op het gebied van
vergaderen niet eeu weiuig geremd wor
den
En terwjjl we dit schrijveD, hebben
we geen enkele gemeeute speciaal op
het oogonze opmerking is een alge-
meene.
Als het hoofd van het gezin bjjkans
eiken avond zgn vergadering heeft, moet
het gezinsleven dan niet verwaarloosd
worden?
In de volksbuurten van groote of klei
nere steden kan men het maar al te dik-
wjjls zien, dat vader naar de vergadering
is.
De jeugd laaterfanteit daar langs de
straten, vliegend en schreeuwend, bloot
staand vaak aan velerlei gevaren.
En het gezin behoort toch de maatschap-
pjj in het klein te zgn.
Ja, ja, stamelde zjj.
Hij moet dikwijls zulke zaken doen,
vertelde de notaris.
Maar nu goeden nacht, mijn kindzult
gij bericht sturen, of zal iemand van ons mor
gen komen vragen
Ik stuur bericht, antwoordde Truitje.
Zjj had hare zuster niet naar buiten begeleid,
zij stond nog altijd op dezelfde plaats, met
het hoofd op de borst gebogen, de armen slap
langs het lichaam. Het gesprek met Jenny
had een afgrond voor hare oogen geopend, zij
wist op eens niet^meer, wat te beginnen. Dit
eane was haar echter duidelijk, bij hem blij
ven kon zij niet, een onverschillig naast el
kander leven zou zg niet kunnen verdragen
en een vertrouwelijke omgang zou wel
nooit meer mogeljjk zijn. Nooit, sprak zij op
luiden, vasten toon, nooit meer
Uit al die kleine maatschappijen wordt
de groote opgebouwd.
En als die kleinen niet deugen, hoe kan
de groote dan goed zgn?
Wie bouwt er uit slechte steenea een
sterken muur, een solied pand P
Elk gezin, waar een goede geest wordt
aangekweekt, is als een brandpunt van
beschaving, een station van inwendige
zending.
Nog eens: wjj achten het vereenigiugs-
leven noodzakeljjk, ook goed en schoon;
maarlaten we ook op dit gebied als
op elk ander den gulden middelweg be
wandelen.
Laten we ook denken aan het ge
zin.
Vandaar stralen een licht en warmte
uit, die heerljjk werken op de groote
maatscbappjj.
Niet onaardig bedacht, doch het is en
bljjft een verzinseltje van slechts dubieus
te Jackson, 80 mjjlen ten westen van
Ogden, Utah, werden 27 personen ge-
gevaarljjkesoort, waarvan destrekking zal dood en vele anderen gewond, terwijl
VtV Aa1a<> nn» A1 11 1 i 1 Pt* 1*1 I 1
moeten zgn wantrouwen te wekkea te
gen onzen geduchten Premier, waarvan
bet Leidsche liberalisme bang is als wjj-
len Roodkapje van een wolf.
Gelukkig maar, dat de intrige's van
de hooggeleerde Leidsche heeren geen
moeieljjk chemisch proces, ter oplossing,
vereischen, als de meeste hunner wjjsgse-
rige theorieën.
't Zjjn politiekers, geljjk we zeiden, in
den dop, en daarom spgt het ons zoo
machtig, dat in den vorigen zomer de
overigens zoo wakkere Aimelooscheatge-
vaardigde mr. Aalbers e, toen hg,
aan zjjne belofte in Twenthe getrouw,
als Leidsch Wethouder zgn ontslag had
ingediend, eenige zeer verdacht makende
insinuatie's van liberale zjjde (van prof.
Fockema Andrea e) onbeantwoord
heeft gelaten.
Dr. Schaepman z.g., de voormalige
afgevaardigde van Almelo, ontzag de
Leidsche hooggeleerde heeren niet. getuige
zjjne verpletterende philippieti tegen den
bolleboos Bolland.
De Leidsche hoogleeraren mogen oog
zoo'n bolleboozenzgn in de republiek
van letteren en wetenschappen, op staat
kundig terrein bljjken ze nog niet ver
der gevorderd dan politiekers in den dop.
Die hooggeleerde heeren verwarren aldoor
politiek met onware insinuaties.
Toen in 't najaar van 1902 prof. mr.
van der Vlngt te Leiden candidaat
stond voor de Tweede Kamer (vacature
van Kempeo) wist hjj niet beter het hart
van zgn Leidsche kiezers te stelen dan
door bun het griezelige sprookje op de
mouw te spelden, als zou nl. Dr. Kuy-
p e r den ondergang der illmtre Leidsche
Hoogeschool gezworen hebben. IDajia0i. landverrader gearresteerd
Het sprookje pakte, en wie de toestan- °Uk er ""huldiging van aan het Japan
den in ons Nederlandsch Athene kent gezaat8|5haP geheime documenten
en weet, dat circa 2/, van de Sleutelstad- en 0Ter de Fraa8°k®
sche bevolking, burgerjj willen we zeg- j
gen, van het «lieve gelledje» der royale j Amarilr
en hupsche Minerva-kindereu moeten te- erika.
ren, zal zich hierover niet verbazen, Het President Roosevelt heeft een order
In den laatsten tgd hebben bg herha-
1 ing aanslagen plaats op de spoorwegen.
Woensdag is in Bretagne in dan omtrek
van Lorient een geladen houwitser langs
de rails gevonden.
Gelukkig was de bom in den grond
gezakt zonder te ontploften.
Te Parjjs is een iourier van de
geld immers dat recht is enz
Nu is er, ter gelegenheid vandeHoo-
ger-onderwjjs debatten, waarop wjj later
nog eens terugkomen, weder een nieuw
sprookje te Leiden in het licht versche
nen.
Het heet thans, dat Dr. K u y p e r
met zgn wetsontwerp eeu kansjewil wagen
ten profijte van zjjne Vrjje Universiteit
uitgevaardigd waarbjj aan alle burgeljjke
ambtenaren en de officieren van leger en
vloot wordt gelast om niet alleen onzijdig
heid in acht te nemen maar zich te ont
houden van elke handeling of uitlating
die de strjjdende partgen kan prikkelen.
Roosevelt verklaart, dat een zelf
bewust volk niet alleen bizonder nauw
lettend behoort te zgn ten aanzien van
te Amsterdam, voor het geval nameljjk, zjjn eigen rechten, maar ook ten aanzien
dat de a.s. algemeene verkiezingen in i van de gevoeligheden zjjner buren,
1905 faliekant voor de Christelijken mocb- In den staat Pensylvanië hebben over-
ten uitvallen. j stroomingen plaats gehad en groote scha-
Mocht het ontwerp er iu onzen Senaat j aangericht. Mjjnen zgn onder water
doorglippen (in da Tweede Kamer zgn J gezet, bruggen weggespoeld en spoorwe-
we zoo goed als zeker van eene meer- j gen onbruikbaar geworden. De bewoners
derheid) en de wet naderhand onder niet- in de dalen zgn naar de bergen gevlucht,
Christeljjk regiem worden ingetrokken, haone huizen staan onder water. De
dan ware toch Kuyper's VrjjeUniver- j aangerichte schade is zeergroot,
siteit uit deu brand geholpen. Immers! Door het in de lucht vliegen van twee
eene wet heeft geene terugwerkende j waggons dynamiet, gehaakt aan een werk
kracht. j trein op den Southern Pacific spoorweg
klein inkomen en verder geene middelen van hand grjjpen.
bestaan bad, en eindelijk waren zjj toch tot j Laat dat, weerde zij af. Ik zocht u niet,
het inzicht gekomen, dat zjj met niets geen maar nu wjj elkander ontmoeten, wil ik u
huishouden konden beginnen. Zjj bleef een- 1
zaam achter, door allen betreurd, die haar
treurig lot kenden.
Ach, had zij met deze maar kuunen rui
len, die toch bemind werd om haar zelve
En al zou hjj er zich ook o/er heen kuunen
zetten, dat zij haar niet uit genegenheid ge
nomen had, de leugen, de huichelarij.,.. I
neen, die kon zij hem nooit vergeven. Het haar verzoek.
om iets verzoeken. Zg greep, als naar een
steun zoekend, met de fjjne handen de tak
ken van een vlierstruik vast.
Gaarne, Truitje, sprak hjj op vrienda-
ljjken toon, vergeef mjj mjne heftigheid; toorn
had mjj aangegrepen. Ik beloof u, dat het
niet weer gebeuren zal.
Hij zweeg en wachtte op de uitspraak van
Een poos bleven beiden zwjjgen, dan sprak
zij langzamer, bijna onverstaanbaar in hare ge
weldige opwinding
Geef mjj mjjne vrjjheid terug het is
zoo toch niet meer mogeljjk.
Ik heb n niet begrepen, zeide hjj koel,
wat bedoelt gjj
Ik laat u alles, alles, maar geef. mjj
mijne vrjjheid terug! Wjj kunnen niet meer
samen leven, begrijpt gjj dat niet I riep zij
vertrouwen was weg,
Zonder recht goed te weten, wat zij deed,
was zij de gang ingegaan en gevoelde de
koelere lucht als eene weldaad. Snel liep zjj
de trap af en den tuin in. Uit de keuken
klonk gelach, de tu'nman was daar aan het
schertsen met het kamermeisje, het oog der
Zjj hoorde nu in de naaste kamer zjjne meesteres ontbrak,
schreden, dan verwjjderden zich deze schre- In de tuinkamer brandde geen licht, al-
den weer en na eenige oogenblikken hoorde leen achter tante Roza's raam was het buiten
zij ze op de kiezelsteentjes in den tuin, dan gewoon helder en eene schaduw gleed met uit, buiten ach zelve,
stierven ze weg. Zij was zoo moe, en het was 1 jeugdige levendigheid langs de witte gordjj- Spreek wat zachter, voegde hjj h tar toe
zoo koel en zjj kon zich niet eens voorstellen, nen. Dat moest de jonge nicht zijn. en stampte toornig met den voet.
dat het ooit anders geweest.was, dat er een Truitje liep verder over de kiezelpaden in Zeg ja, verzocht de jonge vrouw met
tijd geweest was, ja gisteren nog, dat zij zich den tuin, de nachtegalen zongen en uit de half verstikte stem en geweldig kloppend
gelukkig gevoeldezij kwam zich zelve zoo kamer van den rentmeester klonk gezang, hart.
geminacht voor. I Eene zware, welluidende mannenstem liet eene lk zeg neen, klonk het op vasten toon
Zij hield het ongelukkige stuk van den treurige melodie hooren. 1 Wat ik u verzoeken mag, neem mjjn arm en
brief in de hand, het brandde als gloeiende j Verder en verder liep zjj den geurigen tuin kom mee
kolen. Zij kende een oud meisje, de dochter in. Dan riep zjj plotselingj Ifc wil niet I Ik wil niet 1 riep zjj en
uit eene arme ambtenaarsfamilie, verbitterd Frans Zjj stond onverwacht voor hem rukte hare hand los, die hjj gegrepen bad om
bij de kromming van een pad. in zjjnen arm te leggen.
Geertrui 1 antwoordde hjj en wilde hare j Gjj zijt buitengewoon opgewonden van
en knorrig. Dertien jaren lang was zg met
eenen ambtenaar verloofd geweest, die een
groote stoffelgke schade werd aangerichte
Het geheele treinpersoneel en alle per
sonen binnen een omtrek ran een halve
mgl verloren het leven. De vernieling
van waggons, vgf locomotieven, enz. was
volslagen. De ramp werd veroorzaakt
door dat een watertrein op de dynamiet
waggons gereden was.
Eene ontploffing in de Lsflin en Rand
krait molens te Wayne, bg Paterson, N.
J., kostte het leven aan drie arbeiders
Vgf en dertig anderen werden gewond
De Oostenrgksche studenten te Praag
hebben weer ruzie met hun Duiteche
collega's. Aan hun hoofd staan goedge-
kleede personen leerlingen die de
Duitschers lastig vallen op straat, om
singelen en zoo mogelgk tegen de muren
en huizen drukken, zoodat de politie
bg herhaling ter hulp moet komen.
Ook te Weenen zgn de studenten ru
moerig, waardoor de Rector der Univer
siteit het noodig heeft geoordeeld het
gebouw voorloopig te sluiten. De pro
moties, die moeten plaats hebben, zgn
uitgesteld.
In de Italiaansche dalen van de zui-
delgke helling der Alpen, is een ontzag*
gelgke massa sneeuw gevallen, die op
sommige plaatsen 5 meter hoog ligt. In
vele jaren is 't niet zoolang winter ge
weest, of beter, is de winter niet in
Maart teruggekeerd.
Achthonderd arbeiders van de ma
rinewerf te Spezia, die geen overwerk
wilden verrichten volgens het gewone
tarief, zgn onmiddellgkjdoor den Minister
van Marine ontslagen.
Eenige vereerders van wglen prins V o n
Bismarck te Saarbrucken hebben zich
geërgerd na de Bondsraad 2vandeJe-
zuïetenwet heett opgegeven.
Zg hebben uitiDg gegeven aan hun
haat, door het stand beeld van V o n B i e-
m a r c k met rouwfloers te omhullen en
hebben een bord geplaatst aan het voet
stuk van het standbeeld waar op te lezen
staat: Bismarck erwach!
In de protestantsche kringen in Duitsch-
land wordt de Rijkskanselier heftig aan
gevallen wegens opheffing van genoemde
men verwgt hem, dat hg de grootste
belangen van het Rjjk aan het Centrum
heeft opgeofferd.
Geheel anders denkt het officieele
Duitschland. Het werd hoog tgd, be
doelde paragraaf te schrappen, die reeds
te lang ondoelmatig en onhoudbaar was
gebleken.
De Romeinsche correspondent van het
Berl. Tageblatt deelt mede, dat de op
stond, gjj gaat nu met mij mee naar huis,
morgen zullen wg er nader over spreken en
dan kunt gjj mjj bjj het heldere daglioht de
reden zeggen, waarom het voor ons enmoge-
ljjk is, langer bjj elkander te bljjven.
Terstond, als gjj wilt, terstond 1 bracht
zjj met moeite uit, omdat ons tweèerlei dingen
ontbreken, kleinigheden maar vertrouwen
en achtingVan liefde wil ik niet eens spre
ken. Gij zijt niet oprecht tegen mjj geweest,
Frans, gjj hebt aeh'er mjjn rug navraag ge
daan en gij hebt mjjn vertrouwenjverloren. Laat
mjj, als ik u verzoeken mag, laat mjj toch
om Gods wil gaan 1
En toen hjj niet antwoordde, sprak zjj ver
der en de woorden kwamen haastig over hare
lippen. Ik weet dat ik voor de wereld geen
recht heb j over eene vrouw, die hare vrjjheid
wil terug hebbeu en er geene andere reden
voor kan aanvoeren, dan dat zjj eens belogen
werd, lacht men hoogstens. Ik kom daarom
als eene smeekende tot u, wees zoo goed mjj
te laten gaan, ik kan het niet verdragen naast
u te leven in wantrouwen, en
Kom, Truitje, sprak hjj nu op zaehten
toon, gij zijt ziek. Kom eerst maar in huis
en zeg mjj dit alles nog eens in do kamer,
kom mee 1
Wordt vervolgd.)
