No. 5646
Dinsdag 15 Maart 1904.
28 ste Jaargang
H&agêlaó voor <fflooró~ en Suió-étollanó.
Het groote belang der
a.s, Staten-verkiezingen.
Truitjes Huwelijk.
BUREAU St, JanBstraat Haarlem.
f 1,20
1,50
2,tO
0,tS
BUITENLAND.
Euitsohland.
Rusland.
Japan.
De oorlog in het Oosten.
lMIUISCll tlllltm.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 nunden Toor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re dacteu r-D irecteur W. KÜPPERS.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVBRTENTIEN.
Van 16 regels 50 Gents
Elke regel meer 7lf% r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publieiti, Etrangère
G.L. DAUBE Co JOHN., b. JONES Suce. Pari* 31bis Faubourg Monimartre.
Het wil er bjj ons volstrekt niet in,
dat het in gesloten gelederen optrekken
deranti-regeeringspartijen tegen het Wets
voorstel op het Hooger Onderwjjs enkel
en alleen ten doel zoude hebben den ef-
fectus civilis aan de Bijzondere in casu
aan de Vrjje Universiteit te ontzsggen,
maar dat er bjj de opposanten, niet bjj
allen, wel degelgk, het doelwit bestaat
dit Wetsvoorstel, zoo niet in de Tweede,
hetgeen onmogelijk is, dan toch in de Eer
ste Kamer te doen vallen en daardoor
het Ministerie niet alleen een hak te zet
ten, maar een duchtigen knauw te geven.
Minister K u y p e r, wien men niet zoo
gemakkelijk een rad voor de oogen draait,
en die zéér goed weet, dat voor de meeste
liberalen de effectas civilis niet van zóo
hooge importantie is, dat daardoor die
vastaaneengesloten oppositie en die da
genlange, vaak vervelende en afmattende
discussiën genoegzaam zoude te verklaren
zjjo, was het dan ook niet in zoo hooge
mate kwalijk te nemen, dat hij eindeljjk
wel eens wat vinnig van zich afbeet en
liet gevoelen, dat ook hem het voortdu
rend terugkomen en hameren op datzelfde
chapiter hartgrondig begon te vervelen.
Zjjne meesterlijke verdediging van zjjn
standpunt en van het ontwerp zal echter
niet beletten, dat de oppositie aaneenge
sloten tegen het ontwerp zal gekampt
blgven en dat op zeer enkele uitzonde
ringen de stemming over het Wetsvoor
stel op het Hooger Onderwgs in de Twee
de Kamer eene zuivere partijstemming
zal zjjn tueschen rechts en links en dan
zal de Eerste Kamer te beslissen hebben
of hare anti-regeeriDgsgezinde meerder
heid, hoe klein die meerderheid ook zjjn
moge, met de oppositie in de Tweede
Kamer ééne ljjnzal trekken en daardoor
het Wetsvoorstel zal dosn vallen, hetgeen
het aftreden van den Premier, misschien
den val van het Ministerie,maar wel
licht cok de ontbinding dar Eerste Ka
mer zoude kannen ten gevolge habben.
Daar dit laatste alternatief den liberalen
bjj de besliste meerderheid der rechter
zijde in de Staten van Zaid-Holland, die
daardoor de partijverhouding in de Eerste
Kamer in handen hebben, niet al te zeer
zal toelachen, is het gevaar voor eene ver
werping der Wet op het Hooger Onderwjj?,
nadat zjj in de Tweede Kamer zal zgn
sangenomen,in de Earste Kamer niet
FEUILLETON
Vervolgd
40
Ziek ja Ik wilde wel dat ik ster
ven kon, fluisterde zij. Dan werd zij plotse
ling kalm en ging met hem hst huis binnen.
Hij opende de deur zijner kamer, zjj ging ook
binnen, maar zij liep snel door naar de hare,
wierp zich daar in een leuningstoel, trok de
zachte deken over zich heen en sloot de
oogen. Frans stond radeloos voor haar.
Ik zal thee voor u laten zetten, sprak
de jonge man op vriendeljjken toon.
Zjj zag er onbesohrijflelijk ellendig uit, zoo-
als zjj daar neerlag eu de lange wimpers als
eene zwarteschaduw op hare bleeke wangen
vielen. Zjj moest vreeselijk geleden hebben.
Ga naar bed, Truitje, verzocht hij op
aDgstigen toon, dat zal u goed doen en mor
gen zullen wjj bedaard met elkander praten.
It bljjf hier, antwoordde zij op vasten
toon en wendde het hoofd naar den anderen
kant.
Nu raakte zjjn geduld toch uitgeput.
Loop naar den drommel, met die dwaze hals
starrigheid, riep hj| toornig. Denkt gij, dat
er een domme jongen voor u staat Ik zal u
al te zeer te vreezen.Reef* in een vorig
artikel werd door ons erop gewezen, dat
al mochten zich ook eenige heeren pre
dikanten geraakt gevoelen, dat aan hunne
bez waren, of liever aan hun eisch tot be-
vourrechting van eene zekere kerkeljjke
richting bij de inrichting der Theolo
gische Faculteit aau de Rjjks-universi-
teiten, niet wordt toegegeven, de vrees
voor wraakneming bg de stembus niet
zoo heel groot behoefde te zjjn, daar het
volk over het algemeen al heel weinig
gevoelt voor of tegen deze Wet.
Daarin schuilt dan ook al heel weinig ge
vaar voor deze Regeering.
Er zjjn echter wetsontwerpen in aan
tocht die voor de Regeering een heel
wat grooter gevaar in zich sluiten, daar
zjj veel sterker ingrjjpen in de materi-
eele belangen des volks en den anti-
ruinisteriesleu veel meer gelegenheid aan
bieden de hartstochten des volks in op
welling te brengen en luide te doen
spreken. Onder die wetsontwerpen noe
men wjjde Drankwet en vooral de
nieuwe Tariefwet. Ook daarop wezen wg
reeds in een vorig artikel en dat wg daar
in niet misgezien hebben, blijkt reeds
duidelijk uit den vrjj scherpen toon, door
eenige bladen tegen dat Wetsontwerp
aangeslagen. Doch niet alleen van de
zgde der anti-regeeringegezinden zullen
er bezwaren komen tegen deze tarieven-
hetziening, ook van den kant der rech
terzijde zulllon daartegen meer dan waar-
schjjnljjk vrjj ernstige bedenkingen wor
den ingebracht. H er z tl het ook heeten
«wij willen goede vrienden zjjn, maar gjj
moet mjj uit de beurs blgven.»
De financieels belangen van duizenaen
in den lande zijn te nauw bg dit Wets
ontwerp betrokken, het biedt te veel ge
legenheid aaD om de regeeriog als eene
dure regeering voor te stellen, die een
zwaren druk legt op allerlei levensbe
hoeften, en het is niettegenstaande zjjn
fiscaal karakter voor da vrjjhandelaars
al te zeer prolectionistisch gekleurd, dan
dat er niet zooveel beleid en zeemans
schap voor vereischt zal worden om het
zonder erg kleerscheuren door de spits
roeden der Tweede Kamer te loodsen.
En hoe zal het er,dan mede gaan inde
Eerste Kamer Zou het gevaar voor het
Ministerie bjj dit wetsontwerp niet heel
wat grooter zjjn, dan bij het Wetsont
werp op het Hooger Onderwgs.
Het bevestigend of ontkennend beant
woorden dier vraag, zal bjjna geheel
afbankeljjk zjjn van dei toestand, waar
in de Eerste Kamer zich zal bevinden
leeren, hoe men trotiche kinderen opvoedt 1
Bjj wendde zich om, en de deur achter
zich toesmijtend, ging hij de kamer uit.
De eerste zonnestralen vielen als rood goud
op de toppen van het woud, dat zich tot aan
het witte huis uitstrekte, dat in den vorm
eener villa gebouwd was.
Als wachters van eene reusachtige gestalte
stónden voor den massieven tuinmuur prach
tige eikenbeomen op eeD grasperk. Een
smal, weinig begaan pad, leidde er tusschen
door, zooals men dat wel vindt op plaatsen
die eigenlijk niet begaan worden. De trotsehe
boomen gaven nog weinig schaduw, de eiken
boom krijgt het laatst bladeren nog half in
den knop geplooid verschenen de blaadjes aan
de knoestige takken, en staken scherp af bij
de donkergroene denneboomen aan de andere
zijde van den tuinmuur, vermengd met het
teere, waasachtige loof der berkeboomeD.
Als in vergetelheid gedompeld lag Woud-
rust in de morgenstilte. De groene jalouziën
waren alle gesloten als oogen die dicht rallen
van den slaan op het dak zat eene rjj bont
gekleurde hokduiven. Het grasperk voor het
huis scheen verwilderd en wa» nog nauwelijks
te onderscheiden van den met gras begroei
den weg, die ran het ijzeren hek naar da
trap der warande voerde. Uit de er naast
staande gebouwen steeg een lichte blauwe rook
naar den helderblauwen hemel op en eene
kat zat ineen gedoken op het houten bankje
naast de huisdeur. Geen geluid werd er rond
om vernomen, dan het gezang der leeuweriken
op het oogenblik, dat zjj van die wets
ontwerpen uitspraak zal hebben te doen.
Het Wetsontwerp op het Hooger On
derwgs zal de Eerste Kamsr nog berei
ken voor de aanstaande verkiezing der
Provinciale Staten, en op dat ooganblik
zal das de liberalemeerderheid in de
Earste Kamer er ijjn, in weerwil van
eene anti-liberale meerderheid in de
stem-colleges, die haar sameastellen. Van
daar dat eene ontbinding een verdwjjoen
dier liberale mesrderheid zoude tenge
volge hebben.
Anders, hoopt men van liberale zgde,
zal het misschien zijn, met de bovenge
noemde Wetsontwerpen, die veel later de
Eerste Kamer zullen bereiken en niet dan
nadat de Verkiezingen voor de Provinci
ale Staten zallen uitgemaakt hebben of
de liberale meerderheid in de Kamer
zal blgven voortbestaan, dan wel of zjj
weder geheel afhankeljjk zal zjjn van
«le bon vouloir» der Provinciale Staten.»
De Staten-verkiezingen in de provin
cie Zuidholland zullen daarin naar alle
waarschjjaljjkheid den doorslag geven
en nu koesteren de liberalen, en niet ge
heel en al zonder grond, de 'hoop, dat in
Zuidhoiland de anti-liberale meerderheid
in de Provinciale Staten weder in eene
liberale zal omgezet worden, waardoor de
liberale meerderheid in de Eerste Kamer
zon bestendigd worden en onze Regeering
met de aanhangige wetsontwerpen in ean
vrjj moeieljjk parket zonde gebracht wor-
den.
Men ziet das van hoe groot belang de
ze verkiezingen zjjn en met welke groote
zorgvuldigheid men zich daartoe zal heb
ben voor te bereiden, daar werkelgk het
gevaar niet zoo gering is, als men wel
denkt en de liberale partij hare uiterste
krachten in zal spannen ooi haar doel te
bereiken.
De tweede zoon van dea Duitschen
Keizer, prins Wilhelm-Eitel-F re
de r i c h, is incognito, vergezeld van ma
joor V o n Wilder, stafofficier, een
leeraar en twee boezemvrienden, studenten
zooals hij, Donderdag te Brussel aange
komen. De Prins nam zjjn intrek in het
Hotel de Bellevue. Vrjjdag bezocht de
Pria?, na in het paleis te Brussel het
ontbjjt genomea te hebben, Prins en P.in-
aes Albert.
Te 2V» 's namiddags, kwam koning
Leopold den Prins aau zjjn hotel af
halen en reed met hem en majoor V o n
Wilder, in zjjne automobiel naar het
kasteel van Laeken.
die onzichtbaar in den blauwen aether zweet-
den.
Daar kwnm van mder de eikenboomen eeae
slanke vrouwengestalte te voorschgn. Zij liep
langzaam en hare blikken zweefden nu eens
naar links over bloem en plant het veld ia,
en den naar rechts bleven ze aan de toppen
der boomen hangen. Zjj moest reeds een ver
reu weg afgelegd hebben het fijne gezicht
zag er vermoeid uit, onder de oogen lag een
donkere schaduw, en de zoom van harejapon
was vochtig, even als de kleine halthooge
lede en schoenen die onder den grijzen over-
rok te voorschijn kwamen. Zij liep rechtuit
naar het ijzeren hek toe, greep met de hand,
waarvan zij dea handschoen uitgetrokken had,
aan de roestige staven en keek dan naar het
huis in de houding vau een nieuwsgierig
kind maar hare oogen stonden daarvoor te
ernstig. Naast haar stond, kwispelsUartjnd,
een bruine wachthond, die als vragend de
verstandige oogen naar haar opsloeg, doch
zij lette niet op het dier, dat haar zoo trouw
gevolgd had. Hare gedachten haddon mair
één doel.
Zij was niet meer hier geweest sedert dea
verschrikkelgken dag, waarop zij vol vertwij
feling door een waanzinnigen angst die haar
bevangen had, hierheen geloopen was, omi
te la«t te komen. Nog zag alles er uit als j
toen, eveu verlaten. Zjj schelde, wat ging dat
moeilijk Ja, die bel was door niemandshand
meer aangeroerd. Elk voorjaar en eiken herst
reef Sophie er wel heen, om, zooals zij ge
woon was, de meubelen te kloppen en de ka-
Zaterdag is de Duitsche Prins eu zjjn
gezelschap naar Brugge vertrokken, 'b
avonds was hg in Brussel terug om bjj
den Hertog en Hertogin d'Arenberg te
dineeren. Gisteren is d» Prins met zg'n
makkers naar Bonn teruggekeerd.
De bevolking van Berljjn is de twee
milfioen overschreden. In Januari werd
het cijfer van 1.961.000 bereikt, eu in
elk der laatste maanden nam de bevol
king met gemiddeld 6000 toe. Bovendien
zal het gebied van Plötzensee met Ber
lijn worden vereenigd.
Tusschen de Dnitschs en de Zwitsar-
sche regearingen zjjn onderhandelingen
gaande over de schaepvaart op den Rjjn
tusschen Bazel en Straatsburg, waartoe
«enigen tijd geleden proeftochten zjjn
ondernomen.
Uit Zuidwest-Afrika komen geen
bemoedigende berichten. Het centraal co
mité van bgstand voor de Duitschers al
daar, waarvan hertog Johann A I-
brecht van Meckelenbnrg, de
rjjkskanselier graaf Bülow en de pre
sident van den Rjjksdag, graaf Bal l e-
strem de voornaamste bestuurders
zjjn, heeft een oproep doen versprei
den, waarin wordt gezegd, dat de toe
stand der kolonisten op het oogenbhk
zeer slecht is. Leven en eigendom worden
bedreigd door den opstand der flerero's
zjjn de vruchten van jarenlangen, |af-
mattenden arbeid vernield. Het is een
plicht van het Dnitiche volk, hulp te
brengen en het lot der on gelukkige lanl-
genooten te verbeteren. Snelle hulp is
dringend noodig, ook de kleinste gift is
welkom.
Een transport, bestaande uit 100 paar
den, 280 mnilezels en 200 ossen, bestemd
voor Zuidwest-Atrika, is te Baenos-Aires
aangekomen.
De Czaar van Rusland schgnt aan per
sonen die wegens politieke misdrjj ven ge
straft zjjn en dienst willen nemen in het
leger geheele kwijtschelding van straf te
willen verleenen, als een gevolg van een
verzoek dooreen socialistisch student tot
Z. M. gericht, om zjjn misdrjjf goed te
maken door dienst te nemen.
De Czazr willigde dat verzoek in en
vestigde de aandacht der autoriteiten op
het geval. Tevens gelastte hg, dat zjj,
die wegens politieke misdrgven onder po
litie toezicht waren gesteld, bjj het leger
konden dienst nemen, waarna zjj van dat
toezicht, met al zjjne gevolgen, bevrjjd
zouden wezen.
De oorlog doet zich al geducht gevoe
len op financieel gebied. De Regeering
te Tokio, zal de belastingen verhoogen.
Nieuwe rechten zullen geheven wor
den op zout en zjjden geweven stoffen*
Ook zal de belasting verhoogd worden
van den grond, op eenige handelsonder
nemingen op saké en suiker.
meri te luchten, maar van de andere huisge-
nooten niemand. Mevrouw Baumhagen had
dit ydillisch landhuis voor eene dwaasheid
van haren man verklaard zoodra er met den
bouw begonnen werd, en Jenny noemde het
den Griezelburg. Zij was eens hier geweest en
daarna nooit meer, men kwam om van ver
veling tusschen die atomme booiren, meen
de zij.
Eindelijk gaf de bel een zacht geluid. Daar
op ontstond een woedend hondengeb'af in het
naaste gebouw en eene vrouw van ongeveer
vijftig jaar in een gewatteerden onderrok en
een rood gebloemd nachtjak kwam naar bui
ten. Strak, als een wassen beeld staarde zjj de
jonge dame aan, dan sloeg zjj Je handen in
een en liep op hare klapperende muilen weer
binnen, om het volgende oogenblik met een
ring vol sleute's terug te komen.
Wel Heer in den hemel 1 sprak zjj adem
loos bij het opensluiten, dat had ik ook niet
kunnen droomen mevrouw Linden Heeft
mevrouw eene morgenwandeling gemaakt Ik
heb al zoo dikwjjls gedacht, of zjj met mjjn-
heer ook niet eens hier naar toe zou komen
®n kjjk eens aan, dat doet mjj werkelgk
pleizier I En zij liep voor de jonge vrouw uit en
maakte de deur der villa open.
Alias ia ia orde, mevrouw Linden, daar
heeft mijn man altijd op gestaan. Pas op,
zeide hij, op een goeden dag komt er toch
zeker iemand van de heeren of dames: En
weder liep de vierkante vrouw haar vooruit
de trap op en opende eene kamer. Alles ia
nog bij het oude, daar ataatuw ledikant, en
Bg elkaar genomen verwacht men 70
millioen yen per jaar uit deze belastin
gen te kunnen trekken.
Daartegenover staat echter, dat de re
geering tevens overweegt de gemeente
lijke en provinciale belastingen te ver-
mind eren.
Door het uitstellen van een aantal
openbare werken hoopt men dan nog 50
millioen yen vrjj te krjjgen.
Over het jongste bombardement van
Port Arthur wordt aan het telegraaf-
agentnnr gemeld
Door ontploffende granaten zjjn een
advocaat, de dochter van een overste en
nog een dame gedood. Voorts is een
Chinees gedood. Eenige Chineezen en een
koetsier zjjn gewond.
De Commandant-gene raai Stössel
en zjjn staf begaven zich bjj de batterjjen,
aan ernstig gevaar blootgesteld van door
granaatsplinters gewond te worden.
Op den «Gouden Berg» werden een
luitenant en een soldaat, bg het Btation
voor electrisch zoeklicht twee soldaten
gewond.
Men kon dnideljjk ontwaren hoe een
Japansch pantserschip door het Russische
geschat getroffen werd en zich langzaam
verwjjderde.
Dit schip is boogstwaarschjjnljjk ge
zonken.
Over de landing der Japanners bjj
Kaishoe wordt aan de Daily Mail uit
Chifoe geseind, dat in de jongste tien
dagen zestien transportschepen Japan-
sche troepen hebben overgebracht naar de
haveD, die door de Japanners Kaishoe
wordt genoemd en gelegen is op 12 zee-
mjjlen atstands van Chemoelpo.
Kaishoe is een voortreffelijke haven met
nanwen toegang, waar voor de schepen
door de aanwezigheid van rotsen het zich
bewegen niet zonder gevaar is.
De ingang wordt bewaakt door vier
kruisers en een zeker aantal torpedo-boo
ten. Bjj den Noordel jjken ingang heb
ben een torpedo-jager en een transport
schip schade bekomen. De torpedo-jager
heeft slechts lichte averg bekomen maar
het transportschip is in tweeën gesple
ten. Tienduizend man zjjn sinds 27 Fe
bruari te Kaïshoe aan laad gegaan.
De Daily Chronicle deelt mede, dat de
Rassen bjj Wjjve, ten Zuiden vandeYa-
loe door overstroomingen van hunne ver
sterkingen zjjn gescheiden-
Een ooggetuige, die da Russische troe
pen door Siberië naar het Verre Oosten
zag vertrekken, deelt aan het Central
News mede, dat de soldaten er zeer
opgewekt uitzagen, zjj waren goed en
warm gekleed.
Grootvorst Wladimirowitij staats
raad Alexandrofski, de eerste ge
delegeerde van het Roode Kruis, en twee
detachementen van het verplegende per
soneel, zjjn het Baikal-meer overgetrok
ken.
De Rassen nemen voorshands in Mants-
da&r zijn ook nog boekeu, alleen de dennen
en beukeboomen voor de ramen zjjn grooter
geworden,
De jonge vrouw knikte.
Breng mjj een glas warme melk, sprak
zij huiverend, .maar wat gauw, vrouw Rode.
Dadelijk I dadeljjk En de oude ging.
Truitje hoorde hare muilen op de trap klap
peren en dan de huisdeur toeslaan. Nu wa»
zij alleen.
Er heerschte een half donker in de koele
kamer, de takken der beukeboomen spreidden
zich uit tot vlak voor de ruiten. Toen was
het nog niet zoo donker hier binnen, toen zg
den laatsien zomer in Woudrust doorbracht.
Anders de vrouw h«d gelijk anders was
alles nog bjj het oude, de spiegel met den
lijst van pruimeboomenhout toonde nog altijd
de versieringen van het plafondboven de
kleine, ouderwetsehe schrijftafel hing nog al-
tjjd de staalgravure//Paul en Virginia//, het
groene behangsel van het ledikant was nog
volstrekt niet verkleurd, de sofa was nog
even ongemakkelijk, de tafel daarvoor met
hetzelfde wollen kleed bedekt.
Wordt serselgd.)
