No. 5647
Woensdag 16 Maart 1904.
28 ste Jaargang
WagBlaó voor ^ofëooró' £Zuéó-c7Collanó.
Advertentiën
Recht en orecht.
Truitjes Huwelijk,
BUREAU St, Jansstraat Haarlem.
BUITEN L AND.
Italië.
Frankrijlr.
Rusland.
Amerika.
De oorlog in het Oosten.
ABONNEMEIÏTSPBIJ8.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re dacteur-Directenr W. KÜPPERS.
2,90
0,03
PBIJS DEB ADVEBTBNTIEW.
Van 1—6 regels50 Cents
Elke regel meer 7i/„ r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Diens ta an b i e d i ng en 25 Cents per advertentie^ Con t a n t.
AGITE MA NOJST AGITATE.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicité, Etranoère
G.L. BA ÜBE SfCoJ OHN., F. J ONES SucePari* 3lbi* Faubourg Montmartre.
daarvan de plaatsing drie maal is opge-
8e?en, worden slecht* twee maal in reke
ning gebracht.
Zeer zeker zullen V6le lezers zich heb
ben afgevraagd voor wie zij, in dezen oor
log, partij moeten trekken voor de Ras
sen of voor de Japanners? Dat geschiedt
bfl alken oorlog en iedereen laat z ch
door min of meer gegronde of liever ong -
gronde beweegredenen leideD, om den ze
gepraal van d6ze of gene oorlogvoerende
partij to wenschen of te voorspellen.
In den Russisch-Japaufchen oorlog
kunnen wy partij trekken noch voor de
Russen toch voor de Japanners.
Wel spreekt men van het ondersctuid
der twee rassen, van blanke en gelen, van
de Westersche en Oosbr. ehe beschaving
en over het algemeen schijnt men nogal
te gelooven dat Europa, in zjjn eigen be
lang, den zegepraal aan de zijde der Rus
sen moet wenschen.
De Russen beweren in dezen oorlog
de Europeesche beschaving te vertegen
woordigen, doch de Japanners zouden
er heel gemakkelijk tegenover kunnen
stellen, dat ook zjj in hun land die be
schaving hebben ingevoerd en dus, onder
dat opzicht, met hunne tegenstanders op
geljjken voet staan.
Slechts in scbjju hebben de Russen de
Europeesche beschaving, want ,geljjk het
Fransche spreekwoord zegt quand on
gratte le rasse, on retrouve le tart are, die
beschaving is bij hen slechts oppervlakkig
en over het algemeen is het Russische
volk nog gebleven wat vó ;r eenige eeuwen
Russen en Turken beideu waren: een nog
half wild, onbeschaafd volk, wreed van
aard jegeDS ieder die niet tot bun ras
behoort, slaafscb voor^ zjjne meesters,
dweepziek en gevaarlijk.
Slechts de hoogere standen zjjn in
Rusland beschaafd en dan nog hebben
zij alleen het sic ihtste van de Europee
sche beschaving overgenomen, namelyk de
bedorvenheid der zeden, die hun sinds
een paar eeuwen uit Franktyk is over
gewaaid. In de groote Russische steden
hetzelfde zedenbederf als in Parys, nog
verergerd door de ingeboren wresdheid
en bloeddorstigheid.
De lagere standen in Rusland kunnen
nog slaven genoemd worden, zonder we-
FEÜILLËTON,
Vervolg.)
41
Hier had zij zoo vele vertrouwelijke uren
(t°orgebracht,jin de schoone lentenachten bij het
open raamin {de stormachtige herfstavon
den, als wilde wolken langs den hemel j jegen,
de wind huilend over de bergen heenvoer
tegen het eenzame huis, de regen kletterde en
het woud zoo angstwekkend begon te rui-
schen
Dan waren de gordjjntn dicht getrokken
in den haard brandde vuur en in de gezellige
woonkamer wist zij, dat papa bij een hombre-
partjjtje zat. Zij was de gastvrouw hier in
r/Woudrust// en daar was zjj zoo tro sch op,
zij vond het zoo prettig, naar de keuken te
gaan met een witten schort voor, of naar den
kelder en de oude heeren lieten haar dan bij
ta'el, als zjj van het heerlijke wildbraad geno
ten hadden, lang leven. Die oude, lieve vrien-
den nu was er oom Heinrich alleen nog
maar.
Daar op dat bed hadden zij toen ook het
bewustelooze meisje neergelegd, zooals zij haar
bjj papa's doodsbed gevonden hadden.
Plotseling begon de jonge vrouw te rillen
tecschap, aan den drunk overgeleverd,
en de godsdienst is bij hen geen geloof
meer, doch louter bygeloovigheid.
De Middenstanden zjjn verkankerd door
het nihilisme, en sinds lang reeds draagt
het groole Russische Rijk, zoo machtig
tegen den vreemde, de kiem ven een
diep verval in het hart.
Voegen wjj er nog bjj, dat de Russen,
die geloovig rjjn, de schismatieke gods-
d east zjjn toegedaan, d. w. zeggeo, on-
veizo inbare, hardnekkige vjjauden van
den Katholieken godsdienst, en dat door
alle eeuwen heeD, de kerkvervolgingen
in Rusland het Christen bloed bjj beken
hebben doen stroomen.
Het Katholieke Polen weet het maar
al te welde Rus duldt geen anderen
landaard, geen anderen godsdienst, geen
andere taal dan de zjjne, en zelfs Fin
land ziet sich bedreigd n wat er nog
van zjjn eigen bestaan was overgebleven.
De Japanners kunnen ons al evenmin
belangstelling inboezemen. Voor een vjjf-
en-twintigla! jaren nog op hetzelfde peil
als de Cbine9zen, vroeger hunne leermees
ters, hebben zij zich in cans de Wes
tersche beschaving eigen willen maken,
dc ch zij hebben er bjjoa enkel en alleen
den stofieljjken kent er de peri ement .ire
knoeierijen van overgenomen. Hunne hoo-
grra standen hebben de Europe: che be
schaving nageaapt, ma ir de Chiisteljjke
geest, die de ware grondslag der bescha
ving moet zjjo, is huu vreemd geble
ven.
Zij hebben de Europeesche modes over
genomen, het Europeesche onderwys, da
industrie en de parlementaire instellin
gen, zij werden een Europeesch oa-
tneuksei, enkel bedacht om zicb uit te
breiden en de naburige volk-stammen te
vermei iteren. Wat het eigenljjke Japan-
sche volk betreft, dat is gsbleven wat het
vroeger was, want al zjju de soldaten op
zjjn Europeesch afgericht, de wreede in
borst, de aangeboren listigheid en vein-
zery zjjn niet veranderd en ougetwjjfeld
zullen wjj er in dezen oorlog nog menig
voorbeeld van zien. Wat meer is, de Ja
panners beelden zich in, dat zjj een bjj
uitstek krjjgshaftig volk zjju, dat de
heerschappij in Oost-Arië en later verder
nog hau toekomt, en zjj zouden dus
gaarne alles te vuur en te zwaird zetten
om veroveringen te kunnen msken.
Zoo min als van de Russen, hebben
de Katholieken eenig goeds van de Ja-
pannets te wachteD, en boe ook de uit
slag van den oorlog moge zjjn, zjjn wjj
overtuigd, dat noch de welbegrepen be-
alsot zij de koorts had. H ij stetft door zijn
ongelukkig huwelijk, had zij oom Heinrich
eens hooren zeggen heel zacht, maar zij
had het toch verstaan.
Mama beminde hem niet, mama bad liever
een ander gehad en dat had zij hem eens ge
zegd, toen het wegens eene k'einigheid tot
verschil van meening kwam. Met den anderen
zou ik gelukkiger geweest zjjn, dien had ik
ten minste lief, maar hij bezat niets.
Truitje begreep nu alles zij had het ka
rakter van haar vader, zij was trolsch. O,
deze sombere jaren, toen zij steeds duidelij
ker begon in te zien welke zonneschijn in huis
ontbrak I
Had ik de kinderen niet, had hij eens
toornig uitgeroepen, o waartoe zou ik in staat
zijn 1
Zij werd plotseling nog wat bleekerzjj
dacht, hoe haar vader haar lief gehad had,
en zij dacht aan de kleine wieg thuis op
zolder.
Zij ging naar het bed toe, zij was zoo moe;
zij vljjde het hoofd op het kussen, trok het
dek over zich heen en sloot de oogen. Er
stonden haar onophoudelijk die woorden voor
den geest als vlammend schrift, de woorde'n,
die zij heden geschreven bad om ze op zjjne
schrijftafel te leggen. En zjj fluisterde: Wees
toch barmhartig, geef mij mijne vrjjheid I Zoek
mij niet op, laat mij de eenige plaats, diemjj
nog behoort 1
He vrouw bracht de warme melk en zjj
dronk. Zjj wilde wat slapen, zeide zij dan,
jmaar zij kon niet slapen. Zjj schrikte telkens
schaviog, noch de katholieke godsdienst
ia 't bjjaonder er veel bjj zullen winnen.
Er is bovendien nog eene andere ge
wichtige reden, weerom wij noch
voor de Russen noch voor de Japanners
party trekken.
Hierover en over het recht en onrecht
in 't bjjzonder van dezen oorlog, zullen
wij sproken in ons volgend nummer.
Om den Paus te grieven is door de
vrjjmefselarü besloten te Rome een stand
beeld op te richten ter eere van den
anrts-revolufiot nair Mazzini. Hetge-
denkteeken zou een man voorstellen die
de hand legt op de Pauselijke tiaar, ten
bewjjze dat het Pausdom overwonnen is.
Het valt echter te betwijfelen of de
bevolking van Rome dien hoon aan den
Paus zal duldenTe Venetië heeft men
indertjjd een ruiterstandbeeld opgericht
voor koning Victor Emmanuel II,
met eene tiaar onder een der boeven van
het paard. Daarover toonde de bevolking
zich zoo verontwaardigd dat mea wel ge
noodzaakt werd de tiaar te verwijderen.
Het mooie Italiaanscbe dorp Riva
district Voghera, loopt gevaar door een
bergstorting vernietigdte worden. Eeniga
huizen op de gevaarlijkste punten zjjn
reeds door de bewoners verlaten en men
vreest, dat het geheel» dorp (800 inwo
ners) bedolven zal worden.
De Ifal'aanscbe Kamer heeft met
87 tegen 70 stemmen het wetsontwerp
op de Zondagsrust verworpen, nadat zjj
vroeger, bjj zittsn en opstean, het be
ginsel van het ontwerp aangenomen bad'
In de Rsdaciie-boreanx van de Univers
te Parijs is een groot familie feest gevierd
ter gelegenheid, dat E u g n e V e u i 1-
1 o t, den dag vierde,waarop by vóór 60-
jareu aan de Redactie van het blad ven
tenden werd.
De Senator Ludovic Trarieux
is Zondag te Parjjs overladen.
Trarieux werd in 1840 te
Aub8terre in Charente geboren en werd
opgeleid voor de rechterlijke macht. Hjj
was eeuigen tjjd advocaat aan het Hof
van Appèl te Parijs en lat9r desea te
Bordeaax. Vau 1874—79 was hij Raadslid
van Bordeaux, van 1883—89 lid van den
cConseil Géaéral» van Chareute en van
187981 afgevaardigde van het de
partement Gironde. Ia 1888 werd hjj tot
senator gekozen en maak e selert dit
jaar geregeld deel uit van dit lichaam.
De heer Trarieux was een van de
vier senatoren die balast waren met
de instructie vau het proces van den
generaal Boni anger voor deu Senaat
als H loggerechtsbof en trad derhalve bjj
zjjn wetgevenden arbeid ook in de D r e y-
weder op, zij meende paardengetrappel te hoo
ren en het rolled Van eenen wagen.
Ach, dat niet 1
Eu het eene uur na het andere ver treek
zjj bleef onbeweeglflk liggenzij had den
moed niet meer op te staan.
Waarom kan men niet sterven, als men
wil? Het klokgelui voor den middag was
in het dorp weggestorven, daar kwam toch
een rijtuig en spoedig daarna sehreden op de
trap.
Goddank, hij was het niet 1 Oom Hein
rich stak zijn gelaat door de deur heen.
Waarachtig, zeide hij, daar zjjt gij nu!
Maar waarom dan, kind, waarom dan
Zij had zich snel opgericht en stond nu
voor den kleinen heer. Brengt gjj mjj ant
woord, oom
Ja, zeker 1 Ik wilde echter liever wat
ders doen 1
Hoe zjjt gij toch op de gedachte gekomen
om mij als overbrenger van uwe lieve bood
schappen uit te kiezen
Hij viel op de sofa neer, dat het kleine
raenbel er van kraakte. Hebt gij ook cognac
hier P vroeg hg, mjjne maag is niet te best
in orde.
Zjj schudde zwijgend het hoofd en keek hem
met hare groote, donkere oogen aan.
Ach zoo, sprak oom He;nrich vol erger
nis. Nu, hij laat u zeggen, dat gjj wel wat
blijven kunt, als gj| daar zooveel pleizier in
hebt.
Zjj haalde onmerkbaar de schouders op.
O, dat waren zoo ongeveer zijne woor-
fus-zaak als een der vooratanders van
Dreyfus op.
De Russische telegraafbeambten hebben
onder eikaar een inschrjjving geopend
voor de vlootuitbreiding; zij willen bet land
een eigen torpedoboot aanbieden en die «Te
legraaf» noemen.
Uit St. Petersburg wordt gemeld, d at
generaal Koeropatkine, opperbevel
hebber van het Russische leger in Mant-
sjoerye en Korea, by zjjn komst te Moek-
den, in het midden dezer maand, 200.000
man troepen geconcentreerd zal vinden
op het tooceel van deu oorlog en dat hjj
kort daarna zjjn aanvallende operaties
zal beginnen.
Generaal Koeropatk ine legt men
de volgende trotscbe woorden in den
mond«Om de Japauners een les te ge
ven zullen we, na ze in Koieajen Mants-
joerjje verpletterd te hebben, naar hnn
eiland wandelen en wanneer ik iets te
zeggen zal hebben wat betreft het vre
desverdrag, zil dit geteekend worden in
Tokio en nergens anders».
De Standard verneemt uit Tokio
De Russische Regeering zond door be
middeling vau den Fransehen gezant te
Seoel een bjjdrage van 2000 Yen voor
het Japansche Roode Kruis, uit erkente-
lykheid voor de wijie waarop de Rus
sische gewonde matrozen te Tsjemoelpo
behandeld zjjn.
Het passagiersstoomschip Avamac, met
100 passagiers en 6J man bemanning
aan booid, is bjj Breakteaspit, een zand
bank op de kust van Queensland, gestrund.
Vyt booten werden uitgezet. Een ervan,
met 28 man aan boord, is aan land ge
komen. De vier andere ontbreken nog.
Op het eiland Beat, in de Vereenigde
Staten, is na een reeks zoogenaamde
evangeliesatis-oefeningen een groot deel
der bevolking wjauziunig geworden.
Bjjna 500 meDsehen hebben godsdienst
waanzin gekregen.
Zjj verbrandden verscheidene honden
en katten als offers en zouden ook hnn
kinderen aan de vlammen hebben prijs
gegeven, wanneer eenige sherifs niet tus-
schenbeide waren gekomen. De dweep
zieke menschen vernielden een groote
hoeveelheid tabak en verder vele siera
den. Sommigen hunner zjjo J naar een
krankzinnigengesticht overgebracht.
Het optreden van1 admiraal M a k a -
r o ff, die het Russisch eskader te Port-
Arthur onder zjjn bevel heeft gekregen,
brengt in de Russische marine beweging.
Oumiddellijk heeft da Admiraal een be-
wakings- en patroailledienst'ouiten de haven
ingesteld.
Van hem ging het bsvel ait aan de
torpedobooten om het Japansche eskader
in open zee op te zoeken. De tjjd van
ien, verbeterde hij en veegde zich met den
zakdoek over het voorhoofd.
Linden sprak eigenlijk weinig, vervolgde
de oude heer, hjj was toornig en stil door
uwe vluchtmaar hg hield zich zoo bedaard
mogelijk. Hjj wilde u in niets hindereu,
meende hjj, en met geweld sleepte hjj u niet
terug naar zjjn huis. Hjj zal u Johanna stu
ren om u te bedienen en hoopt verder elk
uwer wenschen te kunnen vervullen. Hjj zal
het zelf wel zien te schikken en... denkt, dat
gij wel spoedig uwe dwaling zult inzien. En,
besloot oom Heinrich, zoo ver waren wjj, nu
wilde ik wel gaarne van u weten, wat er nu
van worden moet als gjj nameljjk met de aan
u eigen halsstarrigheid niet tot inzicht
komt
Zjj bleef zwjjgen.
Overigens ontkent Frans alles met be
trekking tot dezen Wolft'. Alles, en hoor eens,
Truitje, gjj zijt anders altijd een verstandig
meisje geweest, wat is u toch in het hoofd
gevaren, dat eij dezen ouden ezel, die overal
in een slechten reuk staat, dat gij dezen Wolff
meer gelooft, dan uw eigen man?
Truitje greep haastig in den zak en nam
het stuk papier in de hand, daar was immers
het bewjjs. Zjj maakte eene beweging, alsof
zjj het hem toe wilde reiken, maar neen.
dat kon zjj niet, zij haalde de kleine tot een
vuist gebalde hand, die het papier omsloot,
niet uit den zak.
Gjj moest elkander een beetje tegemoet
komen, dunkt mij, zeide oom Heinrich na
eenige oogenblikken gjj zijt nu eenmaal ge-
kalm afwachten, schynt voor de Russische
vloot voorby' te zyn. Het Wladiwostock-
eskader blykt langs de Oostkust van
Korea te kruisen in de hoop Japansche
transportschepen te onderscheppen.
Ook zyn er niet weinigen die nog al-
tyd meenen dat kapitein van Reitsenstein
die d t eskader aanvoert, coüt9 que coüte,
zich met het Port-Arthur-Smaldeel ver
eenigen zal. Dit zon geheel liggen in de
lyu van Admiraal M a k a r o ff' optre
den. Eerst een weglokken van het deel
der -Japansche vloot naar Wladiwostock,
daarna een vereeniging der beide Rus
sische eskaders en dan een drieste aanval
op de slagschepen, die admiraal Togo
onder zyn bevelen heeft.
Met welke geslepenheid en hardnek
kigheid de Japanners den rol van bespie
ders vervullen, bewyst het volgende ge
val, Een Engelsch koopman, die drukke
handelsbetrekkingen onderhield met Wla
diwostock, had in deze stad een ervaren
Japanscheu klerk aangesteld. Over eeni-
gen tijd verklaarde deze laatste dat hjj
zijne plaats moest opzeggen, en hjj wei
gerde alle voorstellen, zelfs een aanbod
van den koopman om zyn loon te ver
driedubbelen. Da koopman, die met spyt
zijnen klerk had zien vertrekken, ont
moette dezen laatste eanige maanden na
dien te Tokio in esn prachtig uniform
de zoogenaamde klerkjwas niemand auders
dan een kapitein dar Japansche vloot!
Volgens de laatste berichten uit
Tenghoeaugching zou er in deze plaat3
en den omtrek op 8 dezer geen enkele
Japanner meer zyn. Hier den 13an aan
gekomen Russische vluchtelingen ver
klaren, dat de aanval der Japanners op
10 dezsr op de forten gericht was, maar
daar de Japanners te ver schotën brach
ten zjj weinig schade daaraan toe. Twin
tig soldaten en twee burgers werden ge
dood, drie gewond.
De Japanners maakten gebruik van
een 300 a 400 twaalf-duim Russische
bommen, die blykbaar afkomstig waren
van een transport in Mantsjoerjje. De
hoeveelheid levensmiddelen ter plaatse is
ongeveer normaal, maar men is reeds
genoodzaakt tariefljjsten vast ta stellen.
Drie handelaars zjjn gestraft, omdat zjj
den prjjs verhoogd hadden. Men kan in
de restaurants nog versche kaviaar be
komen. De Russische café's-chanta at zjjn
steeds geopend en de scheepsmnziek
speelt dageljjks in het park.
De «Daily Mail»verneemt d.d. 13de
zer nit Y ngkow; Groote onteviedenheid
heerscht onder de officieren te Port (Ar
thur ernstige geschillen zouden uitge
broken zyn tusscben de officieren van le
ger en vloot. De eerste verwjjten da ma
rine-officieren lafhartigheid en onbe
kwaamheid.
De opgestapelde kolen voorraden zyn
voldoende, maar aan munitie voor groote
kanonnen begint gebrek te komen.
De«Daily Mail» verneemt uit Yinghou
dd. 12 dezerGeneraalS toeisel heeft
bevel gekregen zich naar de Yaloe te be
trouwd en au fond wat steekt er ook
voor kwaads in, dat hij eerst naar uw vermo
gen gevraagd heeft
Hij zweeg, toen hij bemerkte, dat zjj hem
zoo donker aanzag, in den tagenwoordigen tjjd
is het niets bijzonders, als iemandstotterde
hjj verder.
Dat is het ook niet, oom, dat niet I
Houd op zeide Truitje.
Ja, ja, ik begrjjp u al, op dat punt zjjn
de vrouwen gevoeliger en met recht, knikte
oom Heinrich. Ik heb er zoo'n voorgevoel
van, dat de naam Baumhagen het volgende
haltjaar meer het onderwerp zal worden van
allerlei kletspraatjes in de stad. Vaarwel,
Truitje Ik kan nu juist niet zeggen, dat dit
bezoek mjj pleizier gedaan heeft. Laat de tijd
u niet te lang vallen 1
In de deur draaide hjj zich nog eens om.
Het zal overigens wel eene rechtzaak worden,
want Frans weigert beslist zijne vordering te
erkennen.
Zjj schudde het hoofd.
Dat zal hij niet blijven doen, sprak zjj
kalm.
Maar als ik u verzoeken mag, oom, neem
gij dan deze aangelegenheid ter hand en be
taal Wolff voor zijne moeite.
{Wordt vervolgd:)