No. 5652
Dinsdag 22 Maart 1904.
28sle Jaargang
HbagBlaó voor <3Tooró- en SLuió-éLollanó.
Amsterdamsche Brief.
Truitjes Huwelijk,
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
BUITENLAND,
Belgie.
Engeland.
Rutland.
Duitsohland.
De oorlog in Ret Oosten.
ABONNEMENTSPRIJS.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post >1,50
Voor het buitenland 2,9C
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re dacteur-Directeur W. KÜPPERS.
tiUEND
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTBNTIEN.
Van 16 regels 50 Gents
Elke regel meer7l/s r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Pub licit e, Etrangère
G.L. DA UBE Co JOEN., b. JOJVES SuccParis Z\bis Faubourg Montmartre
19 Maart 1904.
Een millioen Een millioen gulden
voor het stukje grond, waar de oude
Beurs heeft gestaan, en waar eene Duit-
sche firma een groot «Warenhaus»,
zouden wjj dat leeljjke woord weder on
ze taal zien binnensluipen wil stich
ten.
Ik kan mij voorstellen, dat wanneer
dat belangrijke vraagstuk onze Vroede Va
deren zal bereikende Hollanders zijn
immers van oudsher als echte duitendie
ven bekend, wanneer het op «zaken doen»
aankomt,zich in den Raad een tooneel
zal ontwikkelen niet geheel ongeljjk aan
dat uit Molière's Vrekwaar Harpagon
met Valerius bespreekt zjjne dochter
uit te huweljjken aan een ouden man,
dien zjj volstrekt] niet bemint, maar die
haar wil nemen «zonder bruidschat»
Alle bedenkingen van Valerius wor
den tffkens afgeslagen met de woorden
«sans dot.»
Zóo kan het ook hier gaan. Wat ook
de tegenstanders van dien verkoop mogen
inbrengen, hoe zeer zjj zich ook mogen
beroepen op het nadeel, dat den winkeliers
van Amsterdam zal worden toegebracht
door bet stichten van zoo'n reusachtig
verkoophuis, waarvan da opbrengsten en
winsten voor het grootste gedeelte zullen
komen in de zakken van buitenlandsche
geldmanner, elke redeneering zal dood
gedrukt worden door dat krachtige woord:
eén millioen.
En de gemeente Amsterdam heeft het
geld zoo groot noodig.
Maar neen, 't kon anders zijn. Zeker,
een millioen is niet te versmaden, maar
dat het bezit of gemis daarvan den door
slag zoude geven bjj de beraadslagingen
mag niet verondersteld worden.
Daar zjju wel hoogere redenen, die
den doorslag zullen geven.—Viyhaniel
of protectie?
De Tariefwet van minister Harte heeft
den ouden strjjd met volle kracht doen
ontwaken en het zal er heet naar toe
gaan. Nu reeds, en hoeveel tjjd scheidt
ons nog wel van de behandeling van het
wetsontwerp nu reeds zit men elkan
der geducht in de haren en mannen, van
wie men in hun schrijven niets dan
hoifeljjkheid gewoon was, maken die strgd
al bitter en scherp.
Ook in den gemeenteraad zal bg de
behandeling van dien verkoop, de vraag:
Vrjjhandel of protectie? den dorrslagge-
F E O I L L E I O N,
Vervolg.)
46
Zjj had den brief juist gelezen, toen oom
Heinrich binnenkwam. De kleine heer had
bepaald goed gedineerd, hij zette het verge-
noegdste gezicht van de wereld.
Nog altijd, hier? vroeg hg. En toen zij
niet antwoordde, zag hg haar wat nauwkeu
riger aan nu, komt de booze bui weer
opzetten
Maar de jonge vrouw wankelde plotseling
en oom Heinrich schoot nog juist bjj tjjds
toe, om haar met angstige bezorgdheid te
ondersteunen en dan om Johanna te roe
pen.
Zjj legden de slanke gestalte in een leu
niDgstoel en verkwikten haar de slapen met
koud water.
Maar spreek dan toch kind smeekte
hjj, spreek toch, en deze woorden herhaalde
hjj, tot zjj de oogen opsloeg.
Ik kan niet, sprak zjj na eene poos.
Wat is er dan gebeurd? vroeg de asth-
matische oude heer.
Naar hem toegaan 1 Ik kan niet I Moet
ik dan
ven. Vrjjhandel, die eischt dat de vreemde
op geljjken voet zal behandeld worden
als de ingezetene, en dat men dus deu
stichters van het«Verkoophuis> aan gene
bezwarende bepalingen zal binden.Pro
tectie, die wil, dat men de oude Hol-
landsche spreuk: «het hemd is nader daD
de rok» niet uit het oog zal verliezen
en dat men derhalve aan de belangen
der ingezetenen een offer zal weten te
brengen.
Aan welken kant zal de zege zjju
Nu klinken reeds hoog en scherp de
bazuinstooten der vrp handelaars en een
dreigement hebben zjj ook al bjj de
hand. «Verkoopt de gemeente dat plein
niet voor dat doel, dan zal men zich
daardoor niet laten tegenhouden, maar
het blok huizen der Warmoesstraat, ach
ter het plein gelegen, aaukoopen, eu het
«Warenhaus» komt er toch
Vergaderingen worden belegd en op
de eerste dezer kwam het al tot een scherp
treffen tusschen de beids paitjjen. De
verdediger der protectie kon zelfs zijne
rede niet eindigen,onderbroken als hij
werd door het rumoer der tegenstanders.
Wilde men van eene verdediging van
het protectiestelsel niet hooreD ofduurde
de rede te lang en werd zjj vervelend
Wjj hopen, dat men in de verdere ver
gaderingen, die op voorstel van den wak
keren verdediger van de belangen van
den Middenstand, den heer Meeuw-
sen, zullen gehouden worden om de
betrekkelijke voor- en nadeelen van vrjj
handel en protectie op de weegschaal te
leggen, het hoor en wederhoor met vol
maakte onpartijdigheid zal laten gelden
en dat men niet,- zooals dat bg soc'alis-
tische vergaderingen iu de mode is, door
minder passende middelen de tegenpartjj
het verdedigen harer meeningen onmo-
geljjk of ten minste vrjj lastig zal maken.
Afgescheiden echter van de vraag of er
een «Warenhaus» zal verrjjz-n op de
plek, waar eens de oude Beurs stond, en
of er al dan niet een millioen inde Am
sterdamsche Gemeentekas zal vloeieD,
zullen zich nog wel andere beschou
wingen aan dit vraagstuk vastknoopen
en het nog wel van andere standpunten
bekeken worden. De kunst, het verkeer,
de afsluiting van den Dam, de opruiming
vaa het Kommandantshuis en weet ik
niet wat nog al, zal er bg gehaald wor
den an de bestemming van hetBeurspleiu
za! een der meest belangrjjke vraagstukken
worlen, waarmede da Gemeenteraad zich
weldra zal hebben bezig te houden. En
't zal een moeiljjk geval zgn de ver
schillende meaniugen onder een hoedje
te vangen. Ten slotte zal men zich we 1
moeten neerleggen bjj 't geen ons de oude
Bpreuk leert t
Kannst du nicht allen getallen, so ma-
che es nur wenigen recht;allen gefallsn
ist schlimm.
Barmhartige God, steunde oom Hein
rich, gebruik dan toch uw verstand 1 Zeker
moet gij, als gij hem niet wilt laten omko
men.
Ik moet 1 herhaalde zij, en als om zich
zelve te troosten voegde zg er bjjneen, ik
moet niet 1 Ik kan niet 1 Ik kan mij niet
dwingen vertrouwen in hem te stellen, ik
kan mij niet anders maken, dan ik ben. Neen,
ik moet nietEn zjj sprong op en liep de
kamer door naar de deur toe, bevend van op
gewondenheid.
De oude trok zich van wanhoop aan de
haren. Blijf dan
Laat huis en hof te gronde gaan en uw
man er bjj, wien gij voor God trouw beloofd
hebt.
Ja, ja! fluisterde zjj. Gij hebt wel ge-
lijk, maar ik kan nietEn hare hand klemde
zich in den zak om de kleine beurs waarin
het ongelukkige stuk van den brief bewaard
werd.
Het was, of zij dsor deze aanraking hare
volle bezinning herkreeg. 4Zjj werd stil, ging
in een leuningstoel zitten en leunde met het
hoofd tegen het kussen.
Vergeef mjj, oom, ik weet niet, wat ik
doe.
Dat weet ge net niet, bromde hjj.
Toch wel, klonk het toen trotsch terug
of denkt gjj, dat ik naar hem toe moet gaan
en met gevouwen handen smeeken weder in
genade aangenomen te worden
En een trek vol minachting lag om haar
mond.
Over den dynamietaanslag te Luik
vernemen wjj, dat de bom bestond uit een
blikken doos, 30 cenltmeter hoog, 18
breed en 20 lang, zij, was zwart verlakt.
Bjj de ontploffiag werd eersteen vlam
gezien, gevolgd door een dikken took
waarna de slag volgde.
De losbranding was verschrikkelijk eu
vele minuten hoorde men in de naburige
huizen het geraas vau verbrjjzelde ruiten
der invallende deuren.
Over de slachtoffers, die zich in dena-
bjjheid bevoodeD, vernemen wij, dat ka
pitein P a t jj n op den grond lag met zgn
oeide beenen jjseljjk verminkt, zoodat bjj
zich niet bewegen kon. De heer D n p o n t
weid aan de beenenen den buik gekwetst,
zgn hoofd overdekt met brandwonden,
de zeereerw. heer Lemmers werd
eveneens aan de beenen gekwetst en zjjn
geheelelichaam was met brandwonden be
dekt, drie politie-agentsn M o 11 a r d,
Criens en Viatour, hebben brand
wonden bekomen.
De kleederen ier slachtoffers waren ge
heel gehavend en op verscheidene plaatsen
verb rand.
Dd stoffeljjke schade is groot. Van het
huis van den heer Lairent zgn slechts
de muren blijven staan. Deuren en ven
sters zgn uit elkander gerukt, geen stuk,
dat breekbaar was, is heel gebleven.
Orer eene uitgestrektheid van ongeveer
honderd vjjftig meters werden de ruiten
der huizen verbrgzeld.
De daders zjja nog niet ontdekt. Men
gelooft, dat het anarchisten zjjo, die zich
hebben willen wreken op den Commissa
ris van politie Laurent, omdat deze
als overste der veiligheids-politie, hen
achtervolgde.
Kapitein P a t ij n's rechterberi is
atgezet halverwege de bil en het linker
been onder de knie. Ondanks zgn ver
schrikkelijke wonden, verloor deze offi
ciergeen oogenblik zgn bewustzjjn, hjj is
45 jaar oud en voerde het bavel over het
fort van Liers. De overige gekwet
sten zgn minder ernstig, alleen de heer
l)up on t heeft een gevaarljjks wond aan
den buik bekomeD.
Uit Luik wordt gemeld, dat men op het
oogenblik der ontploffing twee manuen
zag vlochten. Vrjjdag morgen vonden
verreberdene inwoners van Luik in hun
brievenbussen, stukjes papier mat het
opschrift: Leve de ff8e Maart! Leve de
Commune 1 Dood aa i de burgersWeg
met de uitdrjjvers! -
Het verstandigste zou het zjjn ver
klaarde oom Heinrich op verdrietigen toon.
Zij wierp trotsch het hoofd in den nek.
Neen, klonk het toen van hare lippen,
al moet ik nog ellendiger worden dan ik reeds
ben. Vergeven kan ik, maar naar hem toe loo-
pen als een hond neen 1
De Hemel beware mjj, als dat niet
louter hoogmoed is, stoof de oude heer op.
Met welk recht durft gjj u zoo ver boven
hem stellen Hjj was een arme man, die
geene vrouw nemen kon zonder geld, is het
eene misdaad, dat hg hier navraag naar deed?
Bij elke vorstin gebeurt hetzelfde. Gij zjjt
liefdeloos, trotsch, stijfhoofdig en onrechtvaar
dig 1 Hebt gij nooit iets verkeerds ge
daan
Zjj was reeds bjj de eerste toornige woor
den ineen gekrompen, als een verschrikt kind,
nu sprong zjj op, en toen zjj voor hem neer
knielde, zagen hare oogen hem smeekend
aan.
Oom, weet gjj dan, hoe lief ik hem ge
had heb Weet gjj dan, hoe eese vrouw be
minnen kan? Ik heb hem voor den ede'imoe-
digsten man der wereld gehouden, hjj kwam
mij zoo groot, zoo oprecht voor. Ik heb aan
zijne voeten gelegen, en des avonds heb ik de
handen gevouwen en God gedankt, dat hjj
mij dezen, juiat dezen man geschonken had.
Ik meende, dat hjj de eenige was, die niet
alleen het rjjke meisje in mjj zag, en honderd
maal heeft hjj mjj dit verteld.
Oom, gjj zjjt altjjd alleen geweest, gij weet
niet, hoe men beminnen kan/ En dan in
Het Handelsblad van Antwerpen deelt
roede, dat den landmeter D u p o n t, ook
een been is afgezet, toen de verslagge
ver van dit blad hem bezocht, kwam hjj
uit een lange bezwjjming, weder tot be
wustzjjn, bjj wist zelf nog niet dat zgn
been was afgezet en hjj klaagde zelfs
over pjjn in het onderste gedeelte van
het afgezette been.
De Petit Bleu meldt nog over den aan
slag
Men schjjnt hier te dosn te hebben
met een wraakneming van de zjjde der
anarchisten, omdat verleden week ver
scheidene anarchisten door toedoen van
commissaris Laarent over de Daitsche
grens zjjn gezet.
Bjjna alle ruiten in de straat, waar de
aanslag gepleegd werd, zgn vernield.
Het huis van commissaris L a n r e n t
heeft natuurlijk het meest geleden. De
uitwerking van de hom was ontzettend.
De buitendeur is geheel vernield, die
\an den salon is uit de scharnieren ge
broken en door den schok op de tafel in
de kamer geworpen. In het geheele huis
is geen meubelstuk op zgn plaats ge
bleven.
Met de Eogelsche expeditie naar Tibet
is het treuiig gesteld.
Zjj moet ontzettend] te ljjden hebben
van de kou.
Bjj het overbrengen van een transport
van Phari naar Toena werden de daarmee
belaste detachementen pionniers door een
vreeseljjken sneeuwstorm overvallen en
het geheele convooi, waarbij tal van
muilezels, moesten bg 24 graden koude
ia de sneeuw bivakkeeren.
Door den sneeuwstorm zegt een
correspondent van de «Daily Mail»
werden alle pogingen om vuur te maken
of eten te koken, totaal verjjdeld.
De manschappen hadden gedurende 30
uren niets te eten; de officieren moesten
't doen met bevroren blikjes-vleesch en
bevroren wiskey; het voeder voor de ezels
lag voeten diep onder de sneeuw bedol
ven.
Win 1 en sneeuw snerpten voortdurend
door de tenten en tal van manschappen,
door de koude bevangen, moesten later
op de muildieren naar hun bestemming
gebracht worden; een 70 tal personen
werden sneeuwblind,
Over het vergaan van de onderaee-
sche boot A I wordt uit Portsmouth ge
meld, dat de boot wachtend was onder
water, op den aanval van een slagschip,
gedurende de oefeningen als eenig teaken
van haar tegenwoordigheid vertoonde de
«pericope» aan de oppervlakte.
Zij, die zich op de mailboot bevonden,
meenden, dat zjj op een torpodo gestoo-
ten was en baricmtcau dit aan de vloot.
Niemand vermoedde het ongeval, maar
uren later was de afwezigheid der onder-
zeeeehe boot oorzaak tot ongerustheid, en
de «Huil» ontdekte haar eindeljjk, lig
gende zeven vademen onder water.
Geen der opvarenden met inbegrip van
een luitenant en een adelborst, is levend
gevonden. De verloren onderzeesche boot
was wel de grootste en nieuwste maar
altjjd een slechte duiker geweest.
Het toestel om haar te doen rgzen of
daleu was gedu rende de huidige ma
noeuvres reeds tweemaal hersteld ge
worden.
plaats van zijn ideaal een gewonen man voor
zich te zien, die ook voor een leugen niet
terugdeinst neen, liever dood 1 liever
dood 1 En zij liet zjjne rechterhand los en
verborg haar gelaat in de bevende handen.
En daar waar ilc op innige genegenheid be
rekend had, zou ik na met eene eenvoudige
plichtsvervulling tevreden moeten zijn Ik
moet zijne vrouw zjjn, terwijl ik weet, dat het
geene genegenheid was, die hem tot mij
voerde
Ik zou teedere woorden hooren en daarbjj
moeten denken Hjj meent er niets van 1 Hij
zegt mij iets, en ik martel mjj af, omdat ik
niet weet, of hij het eerlijk meent. O, de hel
kan niet verschrikkeljjker zjjn, want ik had
hem lief!
Ce onde heer kreeg de tranen in de oogen.
Hij streek de jonge vrouw verlegen over het
donkere haar.
Sta op, Truitje, verzocht hjj zachtjes
en na eenige oogenblikken, voegde hjj er bij
In den Bijbel staat toch dat men elkander
vergeven moet.
Ja, van harte vergeven, fluisterde zij, en
als gjj hem ziet, zeg het hem dan. Ach, en
als hij gekomen was en tegen mjj gezegd had:
Vergeef mij.maar zoo
Er ging oom Heinrich een gedachte door
het hoofd.
Ja, stamelde hij, hoe zwaar bet mH ook
valt.
De .oude egoïst wist wat hjj doen moest,
Hij leidde het weenende Truitje naar hare
kleine sofa, liet zich door Johanna een gL?
De Rnssische gezant te PekiDg heeft
bij de ChineescheRegeering geprotesteerd
en geëischt, dat de Cnineesche troepen
binnen den Grooten Mnur terngkeereu.
Zoo niet, wordt er van Russische zjjde
verzekerd, dat zal aangenomen worden,
dat v^hina zgn neutraliteit geschonken
heeft ten gnnste van Japan. Rusland
hernieuwde zgn bedreiging, dat bg de
minste beweging aan Chineesche zijde,
Rassische troepen naar Peking zullen
opmarcheeren.
En gevallen grootheid mag zeker wel
genoemd werden Baron V o n H a m-
merstein, de bekende vroegere hoofd
redacteur van de «Kreuzzeitung», Woens
dag te C harlottenburg overleden. De
heer Von Hammerstein, indertjjd
een man van grooten politieken invloed,
werd,zooals men zich zal herinneren,inl896
na een zeer opzienbarend proces wegens
verduistering en valschheid in geschrifte,
tot drie jaar tuchthuisstraf veroordeeld.
Na zgn invrijheidstelling was de eens zoo
machtige man geheel^geknakt en ook in
de partjj, die hem eens met zoo groote
hardnekkigheid had verdedigd, geheel ver
geten.
Het oorlogsnieuws is van weinig be-
teekenis en de berichten loopen zeer uit
een. Telkens komt er tegenspraak van
vroegere berichten.
Het schjjot, dat de Chineezen weinig
vertrouwen verdienen, de vrees voor
Rusland, doet hen nog bedaard bljjven
hoawel er verschijnselen zich voordoen
van Japansche gezindheid. Men ziet in
den Chineeschen generaal M a een ge
vaar Ijjk element voor den vrede en acht
het niat onmogeljjk, dat deze zich in den
strgd zal meagen.
Volgens de «Echo de Paris» heeft
Rusland 230.000 man geconcentreerd tus
schen Charbin en Port-Arthur. Te Char-
bin, zgn naar de «Daily Mail» meldt, de
eerste Japansche krijgsgevangenen
een officier en elf soldaten aangeko
men. Zg worden uitstekend behandeld.
Dageljjks passeeren zes Rassische treinen
elk met duizend soldaten, in de richting
naar het Zuiden deze plaats,
De Standard verneemt uit Sjanghai
De gezagvoerder van een stoomboot uit
Port-Arthur meldt dat de beschieting wei
nig schade heeft aangericht en alle
Russische oorlogsschepen slagvaardig zgn,
behalve een paar linieschepen, die da Rns-
wgn geven en reed dan naar Riendorf. Hjj
zag onderweg voortdurend het schoone,' be
traande gelaat voor zich en hoorde daarbij
hare klagende stem. Als hjj tamelijk driftig
de trap naar de tuinzaal opliep, zag hjj reeds
door de ruiten in de deur de kleine zwarte
Adelheid naast den rechter aan tafel zitten,
die juist de kurk van eene flesch met wjjn
trok. Beiden waren zoo verdiept in gesprek,
dat zjj den ouden spion daar buiten niet ge
waar werden.
Nu, het is er waarlijk de tjjd wel naar
om in dit huis vrooljjk te zijn, dacht oom
Baumhagsn. Hij bracht bjj zjjn binnentreden
het paar met een brommerig goeden dag tot
de nuchtere werkeljjkheid terug eu ds rech
ter begon dadeljjk eene omslachtige uiteenzet
ting over het ongeluk, dut deze WollI een
half jaar te vroeg was gestorven.
Wat gebeurt hier toch? vroeg oom
Heinrich en snoof den geur van boschbes
sen op.
Een afscheidsbowl voor mijnheer den
rechter, verklaarde juffrouw Adelheid.
Zoo, zoo, wilt gjj weg
Ik moet, antwoordde de kleine man met
een blik van onverholen spijt op het jonge
meisje.
{Wordt vervolgl)
