No. 5653
Woensdag 23 Maart 19Ó4
28ste Jaargang
QaaBlaè
VOOT
*3föooró- en Suió
Een eeuwige vrede als
onbereikbaar ideaal.
Truitjes Huwelijk,
j
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
BUITENLAND.
Frankrijk.
Italië.
Engeland.
till RUI.
abonnementefbijs.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad versehjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
f 1,20
1,50
2,9C
0,03
IH.JfD.RAI
ASITE MA NON AGHTATE.
PÏÏIJS DEE ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels t 50 Cents
Elke regel meer 7l/i r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitêEtrangèrs
G.L. D AC BE fy Co JOHN., b. JONES SuecParis 31 bis Faubourg Montmartre
Het is een niet te ontkennen feit, da
ieder meüsch ïich van die middelen be
dient, welke hp het best acbt omopzjju
snelst het door hem gevormd ideaal van
levensgeluk te bereiken. Zelden tracht hij
er te komen door inspanning of arbeii
meestal door speculatie of andere laak
bare praktjjken, maar zonder strijd ie voe-
ran komt bij er nooit.
Zoover gaat de menscb, die niet meer
aan godsdienst houdt, yoor wien de wereld
met hare intigres en valstrikken slechts
dat is geworden om zelf ten profijte van
anderen op een piëdestal te komen. We
wordt deze strgd tosschen individuen,
als een vreedzame betiteld, hoewel er vele
offers bij i allen, doch zoolang die strijd
bljjfc binnen het land zelf, zal de vlam
niet uitbarsten in hellen gloed. Geheel
anders wanneertwee natiën elkander zoeken
te overvleugelen, dan baret de vlam iu alle
kiacht uit en gaat het z.g. vreedzame ka-
kaïter van den strjjd in de maatschappij
geheel en al te niet en vertoont deze zich
in al zijn schrille naaktheid.
Wij noemen slechts een paar voorval
len, dis ons nog versch in het geheugen
liggen.
De Transvaalsche oorlog is uitgebroken
om de «Chartered» te redden, waarin de
belangen van eenige naar rijkdom dorstende
en invloedrijke Engelscben betrokken wa
ren.
Frankrijk heeft een paar jaar geleden een
vlootveitooning gemaakt voor de Darda
nelles ten dienste van eenige gelukzoekers,
die geld te vorderen hadden van Turkjje en
had de Porte toen geen genoegdoening
gegeven, dan was het kanon aan het woord
gekomen.
Met deze voorbeelden zouden we kunnen
voortgaan om aan te toonen,. dat de oor
logen meerendeels particuliere belangen
ten grondslag hebben. Zooals achter de
legers de verachtelijke maraudeurs hun
werk van diefstal en roof uitvcereD, be
vinden zich voor de spits niet minder
verachteljjke wezens, die aan vampiers ge-
ljjk, er toe aanzetten stroomen [bloeds te
doen vloeien om hun lage plannen te
steunen.
De gejjkte woorden «Struggle for life»
drukken genoegzaam uit, dat strijd om het
bestaan een weikeljjkueidisen dus de eeuwi
ge vrede een onbereikbaar ideaal. Maar
niettegenstaande hiervan blgft het onze
F E I L L FM O N,
Vervolg
47
Bovendien, mjjnhesr, sedert hier de vrou-
welooze, de verschrikkelijke tijd aangebroken
is, vind ik bet met allen eerbied gezegd, verre
van aangenaam op Riendorf. Linden is sedert
het doodsbericht van gisteren avond zoo ter
neder geslagen, alsof met dezen satanschen
kerel het lie'ste wat hij bezat in het graf ge
daald is. De hemel weet, dat hij voor een
dierbaren bloedverwant niet bezorgder had
kunnen zijn en de paarden hebben hunne poo-
ten stijf geloopen om berichten in te winnen
over den toestand van dezen man. Ik geloof
zelfs, dat hij den lijfarts van dezen uitmun
tenden wereldburger eene aanzienlij Ite som ge
geven zou hebben om zjjn zoo kostbaar leven
te behouden.
Oom Heinrich bromde iets, dat bijna als
eene verweneching klonk. Waar is Linden?
vroeg hjj dan.
Boven I klonk juffrouw Adelheids stem,
Lij zit daar al sedert van morgen vroeg, ten
minste hebben wjj zij wees op den rech
ter en op zich zelve alleen gedineerd
met tante, toen zijn wij naar Woiidrust geweest
bescheiden meening, dat vredesbetoogingen
in bjjzondere en publieke vereenigingeu
niet geheel onnuttig zjjn, al was bet slechts
om te dienen zooals een rem bjj een
voertuig. Zij zullen een temperenden in
vloed kunnen uitoefenen eu door aan de
gruwelen en afgigseljjkheien van den
oorlog te herinneren, velen tot nadenken
dwingen ei zeer zeker ook de Regee-
ringeu dikwjjls doen opzien tegen de
verantwoordelgkheid eener oorlogeverkla
ring.
lo het tegenwoordig conflict tusschen
Rusland en Japan kau de vriendschap
pelijke verhouding, aangeknoopt tusschen
Frankrijk en Engeland, aanleiding geven
aan beide rjjken om op het. goede oogen-
blik doeltreffende bemiddelingsvoorstellen
tö doen.
Al mogen de gevolgen onzer opge
schroefde beschaving aan den eenen kant
dikwjjls tot oorlog leiden, dan toch doen
de vredesmannen met hun propaganda
anderzjjds veel goed, al was het alieen
door hun begrippen van humaniteit meer
ingang te doeu vinden, de gruwelen van
den oorlog te verzachten.
Indien Japau zich meer had toegelegd
0p de kunst om vrede te bewaren, de
ware roeping der diplomatie, daa op de
kunst om oorlog te voeren, dan zouden
wjj niet te duchten hebbeD, dat de af
grijselijkheden van de inneming van
Port Arthur in 1894, zich kunuen her
halen. Wjj hebben daarvan bet relaas,
destijds aan de Times gezonden, voor
ons liggen en laten de vertaling volgen.
De toenmalige correspondent van het
groote City-blad, Mr. Cowes, scbrjjft
uit
«Kobé, 3 December 1894.
«Het zoude onmogelijk en zelfs gevaar-
Ijk geweest zjjn uit Port Arthur te schrjj-
ven wat daar gebeurd is na de inneming
dier vesting. CJw correspondent beeft zich
zoo spoedig mogelijk weggemaakt uit do
plaats dier afschuwelijke tooneeleo, om
elders vrij daarover te ku nen spreken.
En toen wjj Port Arthur voor acbt da
gen verlieten op de Nagato Marubjjua
verwonderd, dat we het leven niet had
den gelaten te midden dier verschrikke
lijke epidemie van ongehoorde dierlgke
woestheid, hoorden we cog de klanken
van het geweervuur en het rumoer der
onnoodige slachtingen die voortgezet
werden vjjf dagen nadat bet laatste ge
regeld gevecht geleverd wes.
Toen op 21 November Port Arthur
door bet Japausche leger vermeesterd
wa°, trokken de Chineezen, die zich tot
maar oss bezoek werd niet aangenomen, eu
nu is het uit pure vertwijfeling, dat wij een
bowl maken. Maar, wat ik u verzoeken mag,
mijnheer Bamnhagen, wilt gij niet eens proe
ven
De kleine had een glas gevuld en bood het
den ouden heer met een glimlachend ge
zicht aan.
Oom Heinrich sloeg een blik half vol be
geerlijkheid op het geslepen glas in de fraai-
gevormde meisjeshand.
Hoho, zeide hij dan, en trotsch alsjeen
Spanjaard ging hjj dan de kamer uit. Hij was
te ernstig gestemd om op de uitnoodiging in
te gaan. Achter hem klonk een zilverreinen
lach.
Ik wilde wel, dat de rechter de kleine
satan mee in den koffer pakte en naar Frank-
tort zond, of mijnentwege daarheen, waar de
peper groeit
De jonge huisheer, di6 voor zijne schrijf
tafel zat, schrikte op.
Linden, begon hij, zonder te gaan zit
ten, beneden stsat het rjjtuig, kom mee, naar
de kleine vrouwvraag haar vergiffe
nis en allee is weder goed.
Frans Linden zag hem bedaard aan.
Weet gij, wat ik daarmede zon doen
vroeg hij, ik bekende eene schuld, die ik
nooit begaan heb.
Ach wat, gekheid! Laat toch die wijze
redeneeringen varen Het is alleen de vraag
ma»r, of gij uwe vrouw terug wilt hebben, of
niet
Is dat de voorwaarde, waarop mijne
het laatste wanhopig vurdedigd hadder,
langzaam van versterking tot versterking
terug, waarmede alle tegenstand ophield;
de nederlaag volkomen was. Ik bevond
mjj op dat oogenblik op den top van de
Hakugo-Kuzan en toen ik de Japanners
i de straten zag doo'trekkeo, in alle hui
zen hun geweren lossende en elk levend
wezen, dat zich op haa weg bevond neer
schietende, vroeg ik mg at waartoe zulks
diende. Ik zag elk schot vallen en ik
kan zweren, dat geen Oaineesch den
minsten weierstand bood. Ik zag geheele
tro;pea Chineezen in de huizen achter
zitten eu vermoorden, zonder dat er maar
een zich verdedigde. Velen wierpen zich
op de knieën met hun hoofden op den
bodem rakende en zjj werdeu dan in de
ze smeekende houding om het leven ge
bracht.
«Het geluid van geweervuur uit de
lagune aan de Noorderbaai vestigde onze
aandacht en we zagen daar verscheidene
groepen vau booten, die naar het Wes
ten voeren, vol gepropt met vau angst
beklemde vluchtelingen, mannen, vrou
wen en kinderen, die verzuimd hadden
eerder een heenkomen te zoekeniets
verder een eskader der Japansche cava
lerie, dat zich aan den oever van een kreek
geposteerd had om op de ongelukkigen
te vuren en ze allen te dooien. Een
grijsaard en twee kinderen van 10 tot
12 jaar, die zich iets later ingescheept
hadden, werden tot in het water door een
ruiter gevolgd en medoogenloos neergesa
beld. Eea anderen armen duivel, die zich
in een steeg wilde redden, kwam tusschen
twee vuren. Wrj hoorden zjja angstkre
ten en we zagen hem tot driemaal op
da knitëa vallen, om genade smeeken,
totdat bjj niet meer kon en [door de
Japanners a bout portant werd doodge
schoten. Wjj waren in de ge'egeuheid
vele zulke slachtingen te zien, totda- wij
er ziek van werden en uiterst droevig
gestemd, ons naar het hoofdkwart,er be
gaven, waar da maarschalk Oyama, om
ringd door zijn staf- en andere officiere^
naar een muziek luisterde, die Japansche
I marschen, afgewisseld door vrooljjke Fran-
I sche walsen, ten gehoore ga*, om te ein-
digen met hetc indrukwekkende volks
lied, dat door twintig duizend stemmen
met het Banzai Nippon op de meest geest-
drittige wjjze begroet werd.
«Geen van de daar aanwezige Japan
ners kon zich maar ee lig begrip vormen,
dat hun Westerscbe gastee atlen vervuld
waren van verontwaardiging en walging
overdenaaublik der bedreven gruwelen.Het
vrouw weer terug wil komeu
Nu, dat is te begrijpen. Ik weet ten
minste zeker dat zjj dan komen zal.
riet spijt mj, maar dat kan ik niet doen,
verklaarde de jonge man en werd nog wat
bleeker. Ik behoef geen vergiffenis te vra-
gen.
Halsstarrig volk, bij u hflpt niets, bromde
oom Heinrich. Men is bij. dat de schurk
dood is, en nu zijn wjj n"g even ver 1
Dat de schurk dood is, is voor mij eene
t eurige geschiedenis oom'
Gij wilt dus niet vroeg de on Je heer
nog eens.
Om vergeving vragen neen
Dan goeden dagEn oom rieiorieh zette
zijn hoed op en verliet haastig de kamer en
het huis.
Laat mjj u toch naar beneden begelei
den, verzocht Frans, en volgde den kleinen
heer, die haastig in het rijtuig stapte, alsof
hjj op de vlucht ging.
Maar voor de paarden aantrokken boog hij
zijn oud, goedig gelaat nog eens uit het por-
tier en in zijne oogen stond werkelijk angst
te lezen.
Hoor eens, Frans, fluisterde hij, het is
eene dwaze trots van u. De vrouwen hebben
zoo hare kuren, ik heb er wel nooit eene ge
had eu ik wensch er mij zeiven geluk
mee maar ik ken ze toch. Zij hebben zoo
hare eigen ideeën, zjj willen allen uit liefde
ten huwelijk genomen worden en de kleine
is daarin bijzonder scherp. Zij heelt met haren
vader, mjj nen goeden broeier zaliger, wat al
was dan ook een verlichting te kunnen
ontsnappen aan hun verdere beleefdheden en
piichtplegiugeu.
«Tot onze verbazing gingen zg met deze
moordpartijen door op de daarop vo'gende
Donderdag, Vrijdag en Zaterdag en zelfs
Zondag. Gedurende deze vier dagen hiel
den de soldaten niet op te stelen en te
moorden, gepaard aan onnoembare wreed
heden. De straten waren bedekt met ljj-
ken van vrouwen en kinderen. Tk zag
groepen van gevangenen de handen op
den rug gebonden, waarop de Japanners
zich verlustigden te schieten om ze daarna
in stukben te snjjden.
«Ik zag een Jonk met vluchtelingen
van alle leeftjjd, waarop men schoot, totdat
alle
«Maar ik kan niet meer.»
De bovenvermeldde grnweldiden zgn
bevestigd, door alle correspondenten van
dagbladen, tegenwoordig bij de inneming
van Port Arthur. De Hemel beware ons
dus voor hunne overwinningen, want we
zien hieruit, dat de Japanners, die zich dik
wjjls zoo zacht en beschaafd voordoen nu en
dan, zich hebben laten kennen als wezen
lijke bat baren.
Reeds nn laat. het zich, en gelukkig,
reeds aanzien, dat de Japanners erg over
schat zjjn, en vooral dat zjj een te groo-
ten dunk van zichzelf gehad hebben. Zjj
die zich zoolang voorbereid hebben tot
den oorlog ondervinden de grootste
moeieljjkheden in de uitvoering. Hun
aanslagen op Port Arthur zjja geheel
mislukt, de mobilisatie vau hun leger
gaat langzaam, hun landingen ondervin
den groote vertraging en ze zgn er toe
beperkt,zooals laatstelgk voor Whdiswos-
tok, hun kruit op de musschen te ver
schieten om het chauvinisme in hun land
gaaude te houden. Dit alles komt ten bate
van R island, dat deu verloren tjjd terug
wint en waaraan de gelegenheid geboden
wordt om zich geducht in het hart vau
Mandsjoerjje op te stellen, indien de Ja
panners hel wagen zoover te komen, het
geen wjj thans meer dan ooit betwjjfelen,
ot wel, wat het geval zal zgn over een
zes weken met zulk een verbazende over
macht de landscampagne in Korea te be
ginnen, dat het aan de Japanners onmo
geljjk zal worden lang wederstand te bie
den, zoodat wjj meenen te kunnen voor-
zieD, dat de oorlog spoediger zal eindi
gen dan men aanvankeljjk gedacht had.
Rusland zal niet het onderste uit de kan
eischen en z'ch tevreden stellen, dit heb
ben we uit goede bron, met aan Japan
een les te geven, die het minstens voor
te veel in idealen geleefd ik heb het altjjd
wel gezegd het kind heeit te veel gelezen
Wees gij nu de verstandigste en geeft toe!
Lieve Hemel, zij heeft u toch waarljjk niet
beleedigd en zjj is eene mooie, kleine
vrouw.
Zoodra Geertrui terugkomt ,is alles ver- j
geten, antwoordde Linden en sloot het por-
tier.
Maar zjj komt zoo niet, mijne jongen.
Kent gij den Baumhagenschen trots nog niet?
klonk het vol vertwijfeling.
Hij haalde dë schouders op en trad te
rug.
Naar Woudrustriep de oude heer den
koetsier toornig toe, en zonder te groeten reed
hjj weg.
Linden speelt de beleedigde onschuld,
een gevaarlijk spel, bromde hjj en met korte
tusschenpoozen stiet hij met zjjn stok op den
bodem van het rijtuig. En hoe dichter hij bij
de villa kwam, hoe rooder zjjn gelaat werd j
van ergernis. Hij behoefde, in Woudrust aan
gekomen, de trap niet op te gaan Truitje
was in het park. Aan het eind van eene don
kere, schaduwrijke laan stond zjj, en toen zjj
haar oom bemerkte, kwam zjj hem te gemoet
in haar eenvoudig wit zomerkleed.
Oom, riep zij bjj na ademloos uit en j
twee angstige oogen trachtten in de zijne te
lezen. I
Kom, de oude heer greep hare hand,
laten wij de laan inloopen het doet mij goed
ik mocht bjj het stilstaan eens een beroerte
krjjgen, kort en goed, kind hjj wil niet 1
een halve eeuw als militaire staat on
schadelijk zal maken en zooveel oorlogs
schatting bedingen, dat Japan's stoffelijke
welvaart, die bestond in de gemakkelij
ke concurrentie met de Europeesche in
dustrie, voer goed te vernietigen.
Europa zal dan voor laDgen tjjd weer
vrjj kunnen ademen.
Een Fransche oorlogsvloot is Vrjjdag
het Saez-kanaal ingevaren met bestem
ming naar Indo-Chiua.
De toestand tusschen het Vaticaan en
de Regeering der Fransche Republiek is
zeer ernstig, nu Z. H. P i u s X onom
wonden de godsdienstlooze politiek der
Regeering heeft veroordeeld en het be
ter vindt voor de vrjjheid der Kerk dat
er een br8uk komt, dan den toestand te
bestendigen, zooals die nu is.
Te Blois zgn de paters Capucgnen met
geweld uit hun klooster gejaagd. Het
volk protesteerde tegen dit schandaal,
waarbij de gendarmen handtastelijk te
werk gingen.
De Duitsche Keizer wordt Donderdag
te Napels verwacht. Z. M. zal vier da
gen bljjven en van daar uitstapjes ma
ken naar Silerno en Messina, waar hjj
den 30-ten Maart wordt verwacht; na
afloop daarvan zal de Keizer een kruis
tocht maken in de watsren van Sicilië.
In een breed opgevat rondschrij
ven, gedagteekend 12 Maart, behandelt
Z. E, de Pans het jubileum vau Gre-
gorius den Groote. Eerst geeft
P i u s X een over/icht van het leven en
de werken vau zgn heiligen voorganger
en knoopt dan daaraan vast vermanin
gen aan het christe'gk volk, de bisschop
pen en den ganschen clerus.
Het document is vooral ook belang
wekkend omdat Z. H. P i u s X er zgn
geheele ziel in heeft gelegd. De H, G r e-
gorius zal, zegt de Paus, zgn voor
beeld zijn, hetgeen bevestigt, dat Z. H.
Pius X een Gregoriaansch Paus wil
wezen
Uit Portsmouth wordt gamel!, dat bjj
het vergaan van de onderzeesche boot A 1
elf menschen zgn verdronken.
De A 1 was het nieuwste onderzeesche
vaartuig van de Engelsche Marine.
De Koning, de Koningin en eenige le
den vau het Vorsteljjk Huis hadden nog
kort geleden te Portsmouth de boot be
zocht en er met veel bewondering over
gesproken. Men hiel! de A 1 voor het
meest volmaakte van a'le types. Het of
ficieel rapport over de ramp bevestigt, dat
de boot werd aangevaren door de trans-
Ocm 1 wat hebt gij gedaan riep Trui
tje en haar gelaat werd rood van schaamte.
Zjjt gjj bjj hem geweest
Ja, ik heb gezegdGa naar haar toe,
en vraag haar vergiffenis, dan is alles weer
goed de vrouwen zijn nu eenmaal zoo
En hij
Zjj greep met de hand Daar zjjn hart.
Oomstamelde zjj.
En hij zeide neen 1 Dan zou hjj eene
schuld bekennen, die hjj niet bedreven heeft.
Zoo, mjjn kind. Ik heb weer eens voor engel
des vredes willen spelen, maar nu wil ik
er ook verder niets meer van weten. Helpt u
nu alleen maar Al die ergernis doet mjjjgeen
goed: dat weet gij ik heb nu weer genoeg
voor vier weken.
Adieu Truitje 1
Vaarwel, oom, ik dank n.
Hij was reeds een paar schreden ver ge
gaan toen keek de oude egoïst nog eens om.
Zij leunde tegen den stam van een beuken
boom, en scheen gebroken van smart, zjj had
de oogen neergeslagen en om haar mond speelde
een krampachtig lachje.
Heer in den Hemelstamelde hij, nam
den hoed van het verhitte hoofd en ging met
een beklemd hart terug.
{Wordt vervolg 1.)
