No. 5665
Viijdag 8 April 1904.
2 9ste J Jaargang.
ïïagêlaó voor cfëooróen Sniió'éLollanó.
Drankschuld.
HET GEHEIM
vaD een Vorstenhuis,
Een Staatsstuk.
BUITENLAND;
Engeland.
Rusland.
Frankrijk.
ëen-
Duitsohland
De oorlog in het Oosten.
ABONNEMENTSPBIJ8
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland c 2,90
Afzonderlijke nummers»a0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstr&at. Haarlem.
Miisin
PBIJS DEB ADVEBTBNTIEN.
Van 16 regels 50 Cents
£Elke regel meer7i/f r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
AGITE MA NON AGITATE.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie GéneralePublicite, Etrang'ère
G.L. DAÜBE 8f Co JOHN., f. JONES SuecParis 315w Faubourg Montmartre
't Blijft onze verbazing opwekken, dat
niet algemeen betreurd wordt het ontbre
ken in de nieuwe Drankwet van het ons
erachtens zoo voortreffelijke stelsel der
«oninvorderbaarheid van drankschuld.»
Ontbreken is eigenljjk nog te zacht ge
zegd, want in de Memorie van Antwoord
wordt dat systeem zells nadrakkeljjk ge
wezen van de hand. De wetsvoonteHers,
de ministers Kuyper en Loef f, zeg
gen te vreezen, dat door oninvorderbaar
heid de drankschuld tot eereschuld zou
worden gemaakteen argument, dat we
eigenljjk niet best snappen. Een schuld,
die niet invorderbaar is, m.a. w. die men
niet behoeft te betalen, is wel heel ge
makkelijk, is zelfs pleizierig en aangenaam,
als men wil; maar een eer, hoe kan zij
dat wordenZeker, de een of ander kan
er groot op gaan en snoeven«ik heb
een beer van zioveel en zooveel bg tap
per X. die er naar mag fluiten;» een eer
is zulks echter niet voor dien grootspre
ker. En tapper X zal het ook wel geen
eer vinden.
Kunnen wjj dus voor dit argument
der Memorie niet veal gevoelen, wel zien
wjj in, hoe de Ministers komen tot hun
tweede bedenking, dat het beginsel der
verklaring van oninvorderba&rheidnietpast
in het systeem der wet. Inderdaadde
wet beoogt regeling van den drankver
koop in 't klein en beteugeling van het
drankmisbruik, boudt zich heelemaal niet
op met de verhouding tusschen kooper
en verkooper van drank, waarvan de re
geling meer en meer eigenaardig zou thuis
behooren in het Bargerlijk Wetboek. Met
opzet schreven wjj«zou thuis behooren,»
want de on invorder baarheid van drank-
schuld zal wel nooit in het B, W. onder
dak gebracht worden. Als de Drankwet
in veilige haven is aangeland, zal men
wel wel big wezen, vooreerst van dat las
tige zaakje het stroomt drankadressen
bjj de Kamer en bjj haar leden persoonlijk
af te zijn en voor een partieele rege
ling, als wjj hier beoogen, niet opnieuw
de hand in het alcoholisch wespennest te
steken. Maar daarom viagen wjj, nu die
hand er toch eenmaal in rondwroet, zou
het nu geen zaak zgn, over het ministe
rieel bezwaar heen te stappen en tevens
de drankschuld vast te grjjpen? De wet
regelt zooveel, bemoeit zich zelfs met de
Bluitingen der fleschjes en de gordgnen
voor de ramen, die schuldzaak kan er
dus licht nóg bjj. En te eer vinden wjj
FEUILLETON,
7. (Verwig.)
Houdt ge mjj voor eeaen dief dan
Zoo niet voor eenen dief, dan toch voor
eenen bespieder. Het huisje van den armen
handwerksman bergt geene geheimen voor men-
sohen uit de itad. Wie mijnen zieken vader
wil spreken, moet zich tot zijnen zoon wen
den.
Gij spreekt raadselachtig, riep de vreem
deling lachend.
Voor hem die mij niet begrijpen wil!...
Stoor de rust van den zieke nietdicht bjj
het kerkhof woont de geneesheer, dien ge nu
te huis zult vinden. Ga over de plaats
de weg door de heg is te moeilijk.
Nogmaals zag Albert den vreemde scherp
in het gezicht. Zjjn gelaat kwam hem bekend
voor, doch hij herinnerde zich niet waar hjj
het gezien had. Zwijgend opende hjj het hek
en wachtte tot de vreemde er buiten was.
Goeden nacht! riep deze. Het spijt mij
dat ik u gestoord heb. Goeden nacht
Haastig ging hjj voorwaarts en verdween
tusschen de boomen.
Hei geheele geval kwam Albeit onbegrijpe
lijk voor.
hierloa aanleiding, wijl het hier een veel
grooter belang geldt dan b.v, diegordiju-
tjesquaestie, waaraan toch zeer minu
tieus de aandacht wordt geschonken.
Dit belang wenschen wij nu te be
spreken iu verband met eeu bezwaar,
dat wjj zelf willen opperen en, naar best
vermogen, uit den weg ruimen. Het'be-
zwaar is ditIndien drankschuld onin-
vorderbaar wordt verklaard, komt dan
niet heel de drankhandel op losse schroe
ven te staaa, zal dau niet aan 't cre-
diet in die branche een onherstelbaren
slag worden toegebracht «Geld bjj de
viscb» zal het paiool worden, wjjiv.jjn-
koopers en likeurstokers, groot- en klein
handelaars terecht vreezen zullen, anders
nooit aan hun geld te kunnen komen.
Dit bezwaar is inderdaad niet gering,
verdient ernstig onder het oog te wor-„
den gezien. Welnu, geenszins beoogen
wij, den eerljjken drankhandel een stroo-
breed in den weg te leggen, noch zelfs
het drankgebruik te treffen. Alleen het
drankmisbruik wenschen wjj te fnuiken
en nu wil het ons voorkomen, dat dit
misbruik niet weinig in de hand wordt
gewerkt door het tappen «op de pof,»
door het borgen aan drinkebroers, die
wat bjj ben nog al vaak het geval
pleegt te zgn in tgdelgke geldverle
genheid verkeeren. Zou gebrek aau geld
hen dwingén tot matigheid, ja tot ge
heel-onthouding, indieu zij niet op cre-
diet konden borrelen, tegenwoordig heb
ben zjj geen nood. De kasteleinsvooral
hier de goeden niet te na gesproken
kennen hun luidjes, wetendan en dan
heb je weer contanten en kom je afre
kenen. Tot zoolang «schrijven zjj op.»
En als dan die contanten er zgn, een
sommetje, waarnaar vaak een huismoe
der met verlangen uitziet, dan moet er
eerst een bedrag af, dat reeds door het
keelgat ging, terwjjl natuurlijk de afre
kening nog met een frisscben dronk moet
worden bezegeld
We zouden het groote gevaar en de
droeve gevolgen van het drinken op cre-
diet hier in den breede kunnen schetsen,
maar achten zulks overbodig. De drank
ellende kent ieder, wjjl zo maar al te
vaak in welsprekende voorbeelden wordt
geleeraard. En wanneer zu'k een voor
beeld dan gewaagt van een oppassend
gezin, dat door de zoo gemakkelijke ver
leiding te gronde ging, dan vraagt men
met dubbelen aandrang naar maatrege
len om die verleiding te beperken.
Als zoodanig nu wenschen wij te zien
opgevat en in praetijk gebracht de ón-
Zeker was die man gekomen, dacht hg,
om een geheim dat voor de slechts vrouw
van groot gewicht was, te ontdekken.
Mijn plan is bepaald. Morgen vroeg ga ik
naar de stad.
Hij ging he huis binnen, sloot de deur,
en keerde naar het ziekbed terug. Vader
Brand was nog wakker. Hij ontving uit de
handen van zijnen zoon het geneesmiddel,
deed stil zijn avondgebed en sloot de oogen.
Elsje ging slapen. Albert teekende nog een
uur en toen hjj vond dat de zieke gerust
sliep, ging hjj ook naar zijne kamer, welke
door een venster van die zjjns vaders geschei
den was. Spoedig heerschte eene diepe stilte
in het huisje van den werkman stilte ja,
maar geene rustl Koortsige droomeu kwelden
den zieken vader en de zoon was beangstigd
door de zorg voor de toekomst en het leven
zijns weldoeners.
Toen de morgen opdavgde, verliet Albert
bet bed.
Goeden morgen, vaderriep hjj, toen
hjj zag dat de zieke de oogen had geopend.
Ga naar de stad zei de grijsaard met
eenen zweem van angstigheid. Ik wil dat ge
het niet uitstelt. Mjjne zuster moet heden ko
men (lr ig haar, Albert, dreig haar. Zjj
kan u vergezellen. Zoo zij weigert, zal zij er
de schuld van dragen 1
Waarom, vader f
Dat ik haar bjj het gerecht zal moeten
aanklagen.
Waarom?
Wij spreken hierover, zoo gjj zonder
invorderbaarheid van drankschuld. Het
crediet van den reëelen handel blijve
onverstoord en ongeschokt, maar het
borgen van borrels worde onmogelijk
gemaakt, door het alsdan verschuldigde
geld oninvorderba&r te verklaren. Staat
dit eenmaal in de wet geschreven, dan
zal iedere tapper zich wel tweemaal b«-
denken, voor hg zonder contante beta
ling gaat schenken.
Om de quaestie aldus te regelen is
natuurljjk eeD zoo nauwkeurig mogelijke
formuleering noodig van het desbetref
fend wetsartikel. Wij hebben er naar
gezocht en opperen in verband met
den wetteljjk voor te schrjjven verkoop
van gesloten fleschjes van .3 d. L.
volgende omschrijving«Drankschuld is
tot een bedrag beneden den prgs van 3
d. L. niet invorderbaar.» 't Wil ons
voorkomen, dat op deze wijze alleen de
gepofte borrels vrg uit zouden gaan,
terwijl reeds de wetteljjke fleschjes, en
natuurljjk alles wat daar boven gaat,
geenszins door de bepaling zouden wor
den getroffen, zoodat het reëele crediet
onaangetast bleef.
Mocht de zaak aldus met ter zgde
stelling van het ministerieel bezwaar
in de wet worden vastgelegd, de drank
bestrijding zou o. i. weder een schrede
vooruit zgn gebracht.
Z. Em. de Kardinaal-Staatssecretaris
van Z. H. P i u s X, heelt den Gezanten
der Mogendheden bjj den H. Stoel eene
fNota overhandigd, waarin, na er aan te
hebben herinnerd, dat alle Mogendheden
zelfs in de tegenwoordige omstandighe
den, die tgdelgke souvereiuiteit van
den H. Stoel erkennen, verklaard wordt,
dat de H. Stoel evenals alle beschaafde
Staten zich onzijdig zal houden ia den
Russisch-Japan&chen oorlog, en dat de
H. Stoel zich zal onthouden van elke
daad, die den schijn zou kunnen hebben
van een inmenging ten gunste van een
der oorlog-voerende partgen. De H. Stoel
zal aan de missionarissen instructies
zenden om geen enkele Mogendheid ten
koste van de audere te begunstigen.
In de kringen van het Quirinaal ver
wekt deze Nota veel bewegmg. Het ia te
begrijpen, dat de Italiaansche Regeering
een dergeljjke stap met leede oogen aan
ziet, daar de afkondiging der politieke on
zijdigheid van den H. stoel een bevesti
ging is van het bestaan van het Paus
schap als een politieke, zelfstandige en
onafhankelijke Mogendheid.
Meta terugkomt. Geef mjj nu het geueesmid-
del, want heden moet ik nog leven. Zoo
schuif nu liet kussen onder mjjnen rug, ik
wil overeind zitten, ik wil de zon zien cpgaan,
de lieve zon, die zoo vaak mijn dagwerk heeft
verlicht. Wie weet of ik ze heden niet voor
de laatste maal zie
Vader, ge kwelt u met zulke gedach
ten....
De grijsaard schudde het hoofd.
Ge meent het goed, mijn zoon, ik weet
het. Maar zie, 't is immers beter dat ik niet
zoo lang meer ziek lig.
Be geneesheer zegt dat ge genezen
zult.
van Saksen Wei-
Lady A u g u s t e
Prinses E d u a r d
mar, voorheen eene
Gordon Lennox, sedert 1851
huwd geweest met Prins E d u a r d van
Saksen Weimar, ook genoemd Gravin
Augusta von Dortfburg, is te Londen
overleden.
Te Londen is een Belgische vrouw,
zekere Elisa van Kerke gearres
teerd. Zjj had eeu Brusselsch meisje
zekere ZenobieV erhaeghe, naar
Engeland gelokt om haar een scLande-
ljjk bedrjjf te doen uitoefenen.
Belgie.
De oppositie-partjjen tegen de Regee
ring zgn op het Belgische Socialisten
congres, door den socialist V a n d e
Velde aangeduid als te bestaan uit
liberalen, progressisten, Christeljjk-socia-
listen en socialisten. De partgen zullen
volgens den socialistischen woordvoerder
overleg plegen tot het verwezeoljjken van
staatskundige hervormingen, alsiuvoe-
rin< van algemeen stemrecht, van leer
plicht, en hervorming van het leger.
Verder werd op bat socialistsn-congres
bepaald dat al de socialistische coöpera
tieven, door giften en leeniogen, de Ant-
werpsche diamaot-bewerkers steunen zou
den.
De vertegenwoordigers der eamenwer-
kende maatscbappjjen van Brussel, Gent,
Luik, Leuven en Charleroi verklaarden
zich dadeljjk daartoe bereid. Voorgesteld
werd met die coöperatieven een leeuing
te si uiten van 40,000 francs.
't Ziet er dus nog in 't geheel niet uit,
dat de strjjd zgn einde Dadert.
De Czaar heeft bevel gegeven om de
vloot der Baltische zee slagvaardig te ma
ken. De vloot moet omtrent half Juli
langs het Suezkanaal naar Oost-Azië ver
trekken.
De Russische Regeeriig heeft in En
geland 250 kanonnen besteld voor het le
ger in Mantsjoerjje. Ook zgn reeds ver
scheidene nieuwe torpedobooteu over den
transsiberischen spoorweg naar Port-
Arihnr en Wladiwostock gezonden
De Regeering van de Fransche Repu
bliek heeft de zusters uit de gasthuizen
der strafkolonie vau Guyana verjaagd en
hen doen vervangen door galeiboeven,
van goed gedrag, die het ambt van zie
kenoppasser zullen moeten vervullen.
Te Rjjssel hebben de werkstakers op
loopjes veroorzaakt die cavaleriecharges
noodzakeljjk maakten.
Te Roubaix zjju een 1000 tal stakers
aan den arbeid gegaan.
Italië.
Keizer W i 1 h e 1 m begaf zich Zondag
De geneesheer, de
geneesheer
Gods
is een
mensch gelijk ieder ander en Gods wegen
zijn ondoorgrondelijk. Terwijl gij voor mij
zorgt en werkt, kunt ge niet teekenen en stu-
deeren dat is natuurlijk. Ge zoudt veel
verder zijn, zoo ik niet een jaar plat neerge
legen had. Als ik dood ben, erft ge mijn
huisje dat heb ik bij het gerecht schrifte
lijk verklaard en ge zijt vrjj en behoeft
niet meer naar den timmermanswinkel te
gaan. Maar de hoofdzaak is, dat mijne
zuster
Een sterke hoestaanval, die altjjd na lang
spreken ontstond, onderbrak den grjjsaard,
die krampachtig beide handeD op zjjne borst
drukte. Toen de hoestvlaag over was, lag hjj
vermoeid in het kussen. De opgaande zon,
die hare stralen door het venster zond, be
scheen vriendelijk het hoofd van den zieken
werkman. Albert had zich ter zjde gewend
om zijne geweldig 1 ishrekendo tranen te dra -
Ik moet heengaan, dacht hjj, en onver
richter zake zal ik niet terug komen.
Spoedig kwam Elsje met het ontbijt. De
zieke dronk warme melk, poogde te glim
lachen en luisterde naar het morgeDgezaDg
der vogels die zich vrooljjk in de takken van
den perelaar bewogen. Een zomersche Zondag
morgen lag met al zijne pracht en heerlijk
heid, op de feestvierende aarde. Een uur later
verscheen Albert in Zondagsgewaad. Wie hem
niet kende, zou hem waarlijk niet voor eenen
timmermansknecht gehouden hebben.
De oude man beschouwde hem met weemoe
dige vreugde. Vervolgens reikte hjj hem de
hand en zeide:
Zie, mijn zoon, dat ge uwe zaak goed
uitvoert.
Albert nam afscheid en ging heen. Zjjn
hart was zoo beklemd, alsof hij voor altjjd
van zijnen geliefden weldoener gescheiden
was.
II. De twee geliefden.
De slechte meta.
Na een half uur bereikte Albert de stad,
Hij kwam vrooljjke gezelschappen tegen die
dezen dag vol zonneschjjn en leven buiten op
het land in de ^vrije natuur wilden door
brengen.
Albert benjjdde hen, om hun vrooljjk ge
zicht.
met zgn gevolg aan land om een bezoek te
brengen aan het prachtig gelegen «Cam-
po Santo» te Messina. Z. M. werd op
zgn tocht derwaarts door de bevolking
uitbundig toegejnicht.
De Keizer wjjlde geruimen tjjd ojj het
kerkhof en genoot van bet scboone ver
gezicht.
Den volgenden dag werd een gods
dienst-oefening gehouden aan boord van
de Friedrkh Karl, waarbjj de Keizer te
genwoordig was.
Des avonds bracht een roeivereeniging
den Vorst een schitterende serenade.
De Keizer verkeert in een zeer opge
wekte stemming en drukte meermalen
zgn tevredenheid uit over de hartelgke
hulde, hem door de bevolking gebracht
en over het genot van de reis.
Keizer Wilhelm vertoeft thans te
Palermo.
De Duitsche Kroonprins zal a.s. Vrjj-
dag 8 April, naar Kopenhagen op reis
gaan om koning Christiaan van
Denemarken, die dan 86 jaar wordt,
de gelnkwenschen over te brengen van
keizer Wilhelm.
Met het stoomschip Lucie Woermmn
vertrekken heden nog 26 officieren en 300
min leren uit Hamburg om de troepen
macht in Z. W. Afrika te versterken.
De Berl. Lok. Am ontving uit Owiko-
korero van zgn correspondent het vol
gende telegramSedert drie dagen be
vind ik mij met het detachement G 1 a -
s e n a p te Owikokorero. Op marsch hier
heen kwamen wjj voorbjj het slagveld
van 13 Maart, waar wjj op de graven
der gesneuvelden kruisen oprichtten en
ze met bloemen en kransen versierden.
De Hererodorpen, gelegen te midden van
ondoordringbaar struikgewas, die wjj op
dezen weg voorbjj trokken, waren geheel
verlaten. Maar tengevolge van het ge
ringe aantal bereden manschappen, was
het onmogeljjk de sporen der gevluchte
Herero's te achtervolgen.
Van eenige Herero-vrouwen, die wjj
gevangen namen, kwamen wij te weten
dat kapitein Tetjo bjj het gevecht te
Owikokorero op 13 Maart twee zjjner
zoons verloren heeft en bovendien nog
12 dooden en 13 gewonden telde. Ach
ter Owikokorero ligt een bergtop, van
waar men een uitstekend vergezicht heeft
over den ganschen omtrek tot aan de
Waterabergen en het tweelinggebergte.
Deze top is door de koloniale troepen
van Graaf Brockdorf bezet en tele
grafisch met ons bivak verbonden.
De Russische kozakken verwekken on
der de bevolking in Korea de grootste
verwondering. Met verbazing ziet de be
volking hoe deze ruiters zich gewoon op
de sneeuw te slapen leggen, en hoe zjj
desnoods ranw vleesch verslinden en de
grootste ontberingen verdragen.
Een Russisch officier deelt over de
Zjj, dacht hjj, hadden geen zorg, en het
veld stond zoo heerlijk in bloei, de lucht was
zoo weldoend warm.
Albert dacht bekommerend aan zjjn zieken
vader en het doel van zjjn toeht,
Het was nog vroeg, de morgenkoelte streed
nog met de zonnewarmte en dauwdroppels
glinsterden aan de bladeren. Daarom ver-
toonden zich slechts weinige wandelaars op
het van hooge hagen omgeven voetpad dat
Albert had ingeslagen, om langs den korten
weg, het huis van mevrouw Wiprecht te be
reiken. Hjj wist hier volmaakt goed den weg
want in de nabjjheid bevond zich de werk
plaats zjjns meesters. Bjj de kromming van
het pad, zag hjj eene jonge dame, die het
slot van eene hekdeur poogde te openen. De
beroeste grendel wilde niet verschuiven.
Toen Albert naderde, wendde de jonge
dame; in een fraai zomertoilet gekleed, het
hoofd om.
Albert werd bewogen, nam zjjn hoed af en
een donkerroode kleur overdekte zjjn ge-
zioht.
Een gelukkig toeval brengt u op dit
pad, mjjnheer Brand riep zjj, niet zonder
eenige verwarring, nadat zij zjjnen groet vrien-
deljjk beantwoord had.
Wordt vervolg i)