No. 5672
Zaterdag 16 April 1904.
29ste Jaargang
HDagBlaó voor &!ooró en
De politieke toestand.
HET GEHEIM
vao een Vorstenhuis,
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
2,9C
0,08
Van 16 regels 50 Centa
Elke regel meer7'/«
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Gents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale, Publicité, Etrangère
G.L. DAVBE fy Co JOHN., f. JONES Succ. Paris 31fti« Faubourg Montmartre
De gewichtige dagen naderen
Zoowel de Tweede Earner als de Eer
ste zullen weldra bijeenkomen tot her
vatting der werkzaamheden.
Men weet, waarin die bestaan. Het
Hoogerhuis heeft in hoofdzaak de wet
op bet HoogerOnderwijs te behandelen, het
Lagerhuis gaat, na een uitgebreid afdee-
lingsonderzoek van vele ontwerpen, in
't openbaar bespreken de nieuwe Drank
wet.
Tot dusverre heelt zich bjj deze laat
ste wet nog geen scheidingslijn afgetee-
kend tusscben rechts en links. Aan bei
de zjjden werden zoowel voor- als tegen
standers van het ontwerp en zgn on-
derdeelen gevonden, terwijl in het Voor-
loopig Verslag der Kamer de politiek
een wjjle zweeg. Zal dit zoo bljjveu
Zou de Drankwet, die nu toen heelemaal
ia de «neutrale zöae» ligt, werkelijk
eens neutraal bejegend worden Zouden
Kuype r-haat en anti-papiame zwjjgen
bjj deze wet, die eea nationaal belang
betreft, waarbjj alle partjjen geljjkelgk
betrokken zjjn
Wjj vreezen, wjjl de teekenen der
kentering er reeds zijn. Het oud-kamer
lid van G i 1 s e, bekend om zjjn njjdig
orgaan, de Amh. Ct. heeft in een tijd
schrift een artikel gewjjd aan de Drank
wet, waarinbljjkens hatelijkheden en ge
zochte bezwarende onbevangenheid hee
lemaal op den loop is. Eu Mr. Eys-
8 e 11 spreekt in ingezonden stukken van
«Draukwet-gemodder», alsof de Regee
ring, in stede van te modderen, niet joist
beoogde Nederland op te heffen uit het
moeras van het alcoholisme. Men kan
natuurljjk van meening verschillen over
de voorgestelde reddingsmiddelen, maar
laat ons toch het hoofd koel houden
bjj het beoordeelen dezer zaak, waarin
geen greintje politiek schuilt. En vooral,
laten wjj eerljjk de quaestie beoordeelen,-
odb spiegelend aan het waorschuwend
voorbeeld der«Vrjje Vrouwenver.» die de
Regeering voornemens toedicht,welke deze
geenszins koestert. In een klageljjk ge
steld adres beticht geaoemde Bond er de
wetsvoorstellers van «10.000 vrouwen
broodeloos (te willen) maken.» Hiervan
zal natuurljjk geen sprake zjjn, dank zjj
de doeltreffend gestelde voorschriften
waardoor voornameljjk getroffen zullen
worden de vrouwen, wier beroep een ver
lokking is tot drinken en vat dies meer
zyToch wordt dat adres op
FEUILLETON,
U (Vervolg.)
—Hoe goed doet uwe deelneming en gene
genheid aan mijn hart I Bij het lijk van mijnen
goeden vader, zweer ik dat ik u mjjn geheel
leven toewjjd.
En ik blijf u trouw hoe da omstandig
heden ook mogen keeren. Dat zweer ik u bjj
het ljjk van dezen trouwen werkman.
Beiden zonken onwillekeurig nevens het bed
op de knieën.
Hunne handen drukten elkander innig en
hunne oogen aanschouwden elkander vol ge-
voel.
De middagzon, die door het omrankte ven
ster viel, weefde een glans rond de geliefden,
en vormde een stralenkrans boven het hoofd
der dooden.
De warme middagwind ruischte geheimzin
nig in de groote wijnrankbladeren, alsof de
adem Gods het //amen// op dezen eed uitsprak,
dien twee zuivere harten elkander hadden ge
zworen.
Stil richtten zij zioh weder op.
Nn is de klove verdwenen, Albert, welke
gjj waandet te zienwjj staan nu niet meer
zoo ver van elkander, iu dit heilige oogen blik,
ruime schaal verspreid, kennelijk met het
doel om stemming te maken tegeu het
Kabinet.
Dat de politiek toch alles moet ver
gallen Men ziet aan de Hooger-Onder-
wjjswet water van komt. Het land wordt
verdeeld in twee kampen, de beste be
doelingen worden miskend. We zullen
hier de historie dier wet uiet ophalen
ieder kent haar. Maar wel willen wjj
e7en wjjzen op het oordeel van De Ne
derlanderdie de heele beweging tegen
de H.O.-hi9torie vergeljjkt met de April
beweging van 1853. Zoo min als deze
storm iets afdeed aan de rechtmatigheid
der Bisschoppelijke jHiërarchia, zoo min
maakt al het huidige vertoon afbreu k
aan het bestaanrecht van het Bijzonder
Hooger Ondsrwgs, terwjjl bovendien aan
de Openbare Universiteiten geenerlei af
breuk wordt gedaan door aan de Bijzon-,
dere den effectus civilis te verleenen-
Toch is «Lsiden in last» en doen veler
lei predikanten ijverig mede met de op
positie. Bjj hen zit er natnurlgk «jalou
sie de métier» achter, in 't gegeven geval
gevoeglijk te vertalen door: Knyper-
haat.
Op zonderlinge wjjze wordt er thans
door de oppositie gesold met de Eerste
Kamer. Dat ze wordt opgestookt om de
Hooger-Onderwjjswet te verwerpen, is be
grijpelijk. Maar men ziet aan dit spel-
efje zelfs eea partij meedoen, die tot
dusverre het Hoogerhuis Juit dea booze
achltede partij der socialisten. Wat
hebben deze al een kwaad verteld van
«de hoogstaangeslagen», welke hoe eer
hoe liever aan den djjk moesten worden
gezet. Eu thans is de Eerste Kamer op
eens het bolwerk, waarop de verwaten
heid der christel jjke partgen moet afslui
ten.
O politiek, wat verkro mt ge de wegen
Want men moet toch niet vergeten, dat
de Tweede Kamer op rechtmatige wijze
U gekozen, zoodat de Eerste Kamer geen
oogenblik behoeft te denken, dat zjj de
meerderheid der kiezers achter zich heeft.
Zoo ooit, dan moet zjj thans alleen het
oog gericht houden op het belang des
lands; zoo ooit, dau mag zjj thans geens
zins het oor leeueu aan politieke inbla
zingen. En ook komt het niet met haar
waardigheid of haar verleden overeen,
eerst de Statenverkiezingen af te wach
ten aleer zjj haar gedragslijn ten aan
zien van bet Hooger-Onderwgs durft be
palen. Wjj voor, ons gelooven niet datzjjdit
doen zal. Hoe onze hoogstaangeslagenen
op deze heilige plaats, hebben wjj elkander
trouw gezworen, nog beminnen wjj elkander
heimelijk; doch spoedig zal de tjjd «omen dat
wij aan de wereld ons geluk kunnen verkon
digen.
Ik heb mijnen vader verloren
Maar uw geliefde, uw bruid, is u heden
vast en onveranderlijk gegeven.
Ge zjjt de bruid van een armen jongen,
Louize 1
Spreek daar niet van, Albert; geld en goed
verdwijnen dikwijls in éénen nacht; maar liefde
en trouw duren dwars door alle omstandighe
den. 't Zjjn goederen, welke ons de menseden
niet ontnemen kunnen.
Zij reikte hem de hand en ging hare moe
der opzoeken die haar op bet middenpad van
den tuin te gemoet kwam.
Toen de drie vrouwen naar de stad terug
reden, staarde Albert met weerroedigen blik
het rijtuig na, tot dat een groep wilgen het
voor zijne oogen wegnam.
I?. Eek rijk man.
Op de groote timmerwerf van meester Ge
rold was een uur geleden den arbeid begonnen,
Het was zeven ure 'smorgens.
Een hooge schoorsteen spuwde wolken van
zwarten rook; het stoomtuig, dat de groote za
gen in beweging bracht, was iu volle wer
king.
Meer dan honderd beitels en bjjlen glinster
en in de vroolijke morgenzon.
Met frissche kracht waren de timmerlieden
over de wef derken, in ieder geval zul
len zjj wel den moed hunner overtuiging
hebben, zullen zij wel den gang van za
ken den gawoaeu loop latsn. Doen zjj
dit, dan heeft de eindstemming over het
Hoogar Ondeiwjjs plaats gehad vóór
de Statenverkiezingen en kunnen deze in
een gezuiverden atmospheer plaats hebbsn
Hoe het zij, gewichtige dagen staan
voor da deur, gewichtiger dan sinds het
optreden der Chiistelgke meer derheid nog
het geval was. De afloop moge wezen
zoo zjj wil, op de gedragslgn der Chris
telijke kiezers zal zg geen invloed uit
oefenen. Zy kennen hun plicht en zullen
die ten einde toe krachtdadig betrachten.
De vree» voor karakter
volle mannen.
Het is een teeken des tjjds, dat m
onze dagen zich 66Q vrees openbaart
voor mannen van beteekenis en karakter.
Vooral openbaart zich die vrees iu de
Fransche Republiek. Wjj zien daar, hoe
een kolonel March and, die uitsteekt
boven de geljjkvloerschheid van anderen,
wordt geuegeerd.
Hjj, de held van Fasjoda, de jonge ko
lonel van het koloniale leger, die een
schitterende loopbaan te gemoet ging,
heeft plotseliug zjjn ontslag ingediend.
En de aanleiding tot dit wanhopig be
sluit
Zjj ligt in de aanhoudende plagerjjen,
waarvan hjj het slachtoffer was van den
kant van het Departement van Oorlog.
Elke gevraagde gunst werd den groo-
ten soldaat stelselmatig geweigerd.
Zsifs moest hij reeds door een bedrei
ging met ontslag aan generaal André
de toestemming afpersen om de uajaars-
manoeuvres te mogen miemaken
En thans werd hem een nieuwe verne
dering aangedaan.
Generaal Koeropatkine, de Rus
sische opperbevelhebbel, bad met een
speciale machtiging van den Czaar, den
wakkereusoldaat uitgenooiigd de militaire
operaties in Mantsjoerjje te volgen.
Kolonel Lazareft, militair attaché
aan het gezantschap te Parjjs, die deze
nitnoodigiug overbracht, deed tegelijker
tijd stappen bjj het Ministerie van Oorlog
om het verlof te verkrjjgen, dat Mar-
c h a n d noodig had.
Maar generaal André, de beruchte
Minuter van Oorlog, weigerde
En om zich voorgoed te ontslaan van
den lastigen held, paste hij het middeltje
10e, dat reeds dikwjjls probaat werd be
vonden hij zette den kolonel nummer
ééa op de jjiings gepubliceerde Ijjst der
officiereu van het koloniaal leger, geroe
pen om het bevel te voeren in Frauk-
rjjk's verre gewestsn.
Maar Marc hand, die op het punt
staat een schatrgke v.ouw ti trouwen eu
zich a us fiaautieel gebeel onafhankeljjk
voelt, liet zich niet in den hoek duwen, en
met het dagwerk begonnen. Wagens,met bal
ken beladen, rsden naar verschillende bouw
plaatsen.
Hier werden ruwe boomen ontladen en
tot regelmatige hoopen opgestapeld ginds
legde men planken, die uit de zagerjj wer
den gebracht, tot driehoekige pyramiden op
een.
Albert bevind zich dien morgen niet onder
deze werklieden; hjj was werkzaam bjj den bouw
van een huis.
Over de plaats ging een man, die veel haast
scheen te hebbenhjj luisterde niet naar de
werklieden, die hem luid, gekscherende en
spottende woorden nariepen.
He, Frits, nog attjjn geen werk? vroeg
een vroolijk gezel, die zjjnen beitel een oogen
blik liet rusten.
Maar de haastige Frits maakte een afwerende
handbeweging.
—Fritz Blei! riep een andere, zoekt ge zil
ver? Dat is zonder werken niet te vinden,
jongen I
Blei ging maar altjjd zijnen weg voort.
De luiaard! zei een werkman tot zjjne
gezellen. Reeds langer dan een jaar slentert
hij zonder werken door de stad, en is toch
nog altjjd fatsoenlijk gekleed en leeft goed.
Die vent is mg een raadsel! zei een ande
re. De bazen nemen hem altjjd weer, wjjl hjj
goed werken kan.
Ja, hjj kan, maar wil niet werken.
Waarvan leeft hjj dan.
Dat mag God weten.
Heeft| hjj misschien een erfenis gekregen.
diende aanstonds zjjn ontslag in.
Ea nn is Leiden in last aan het De
partement van Oorlog.
G c m b e s, die op 't oogenblik de
portefeuille van Oorlog waarneemt in de
plaats van André, wiens gezondheid te
wenschen schjjnt over te laten, Com
bes weet niet wat aan te vangeD.
En daarom neemt hjj zjjn toevlucht
tot de oude taktiekhjj liegt en lastert.
Hjj loochent het bericht der uitnoodi-
gicg van Marchand door Koero
patkine, of liever hjj zegt dat hem
daar niets van bekend is.
En hg lastert den dapperen Kolonel
door de insinuatie, dat hg bang zoa zjjn
als pas getrouwd echtgenoot naar de ko-
loniëa te vertrekken.
Maar intnsschen verliest het Fransche
leger wederom een zjjner schitterendste
militairen, gevallen.als slachtoffer van de
kleinzieligBte jaloezie en de bekrompenste
intrigues.
BUITENLAND.
Spanje,
Do toestand van den minister M a u r a
ie uitstekend. Hjj hoopt binnen een week
koning Alfonso op zjjn reis naar de
Balearen te vergezellen. De Minister-pre
sident ontvangt zoovele bewjjzen van
sympathie, dat de daad welke zijn sterfe-
ljjk leven bedreigde, zjjn politiek leven
belooft te verleogen.
Over de toedracht van den aanslag
wordt nog gemeldIn de Calle Ancha
moest het rjjtuig v&z den Minister stap
voets rjjden, daar eenige rjjtnigen dwars
voorbjjredeo.A r t a 1 maakte vandit oogen
blik gebruik, om op de trede te sprin
gen en met zjjn mes den stoot toe te
brengen. Toen hg gepakt was, riep hg
aldoor Leve de anarchie, leve de anar
chie, ik veracht den dood Alles is mg
hetzelfde 1
Op zjjn kamer heeft men boeken ge
vonden van Tolstoï en allerlei aan-
teekeningen, die doen vermoeden, dat hjj
van plan was een anarchistisch boek te
schrjjven. De aanteekeningen van A r t a 1
op papier zjjn echter zoo verward en
zonder samenhang, dat men niet kan
gelooven, met een normaal mensch te
doen te hebben. Ar tal was lid van de
«jnventud libertaria» een groep jongelui
met uiterst verstrevende denkbeelden.
Frankrijk.
De werkstakingen te Tour-Coing brei
den zich uit terwjjl ie Roubaix het
grootste gedeelte der stakers weder aan
den arbeid is gegaan.
Uit Algiers wordt gemeld, dat aldaar
een geweldige hagelslag heelt plaats ge
had die groote schade heeft veroorzaakt.
Er vielen hagelsteenen ter grootte van
een noot. De oogst moet over een
groote uitgestrektheid vernield zjjn.
Gisteren zjjn een aantal bekende
Parjjsche financiers op verzoek der Rus
sische regeering naar Petersburg gereisd
Of hjj heeft eenen prjjs in de loterjj ge
wonnen?
Dan moest de Fortuin zooveel slagen
krijgen, dat zij zich een half jaar lang niet
bewegen kon. Dezen liederljjken kerel met
geld overladen, dat zou nu toch ongehoord!
zijn?...
Hg gaat naar het kantoor, waarachtig}
Misschien zoekt hjj werk. Zie, hoe vrjjpostig
hjj binnengaat.
Ik zou wel willen weten wat Frits van
den baas wil en hoe deze hem ontvangt.
Ja, waarachtig, meester Gerold is de
zen morgen in eene zeer slechte luim, ik zou
niet gaarne iets met hem te doen hebbeD,
In de zagerjj heeft hjj reeds eenen uitval ge
daan, dat men het tot op de straat kon hoo-
ren.
Toen elk het zjjne had gezegd op het ver-
schjjnen van den zonderlingen Frits, namen
de timmerknechten hunne gereedschappen weer
en werkten voort.
Wij volgen Frits Blei die de deur van een
gebouw in rooden baksteen opent en een kan
toor binnentreedt, waarin twee mannen aan
eenen lessenaar zitten te schrjjven.
De eerste een boekhouder, was reeds een
grijs man de andere, een kantoorbediende,
telde nauweljjks twintig jaren.
3oeden morgen, mijnheer de boekhouder!
De toegesprokene zag op.
Gjj hier BleiP
Ja, ik mjjnheerik wil den baas «pre
ken.
om besprekingen te roeren over het
voorzien in de behoefte der Russische
geldmiddelen.
Duitsohland.
Keizer Wilhelm II vertoeft thans
te Syracuse, waar hg met alle eerbetoon
door de plaatselijke autoriteiten is ont
vangen.
Voor het verbljjf van den vorst op
Gorfu heeft de Grieksche Regeering uit
gebreide maatregelen getroffen. Zoo is
de gewezen hoofdcommissaris van de
politie te Athene, overste Moltsos, tot
inspecteur der politie op Corfa benoemd
en is daar het politiecorps aanmerkeljjk
ujtgebreid.
De koninklijke familie zal in het pa
leis in de stad haar intrek nemen ter
wjjl keizer Wilhelm verbljjf zal hon
den op het slot «Mon Repos». Een
Grieksch smaldeel zal ook waarschjjnljjk
den Dnitschen Keizer komen bezoeken.
De Grieksche pers houdt zich reeds
dtnk met dit vorstelgk bezoek bezig
de artikelen getuigen van groote sym
pathie voor den Keizer; slechts drakt
men zjjn spjjt nit dat de vorst geen be
zoek aan Athene zal brengen.
Italië.
De benoeming van een Panseljjke nun-
tins aan het Hof te Berlga schjjnt een
feit te zjjn. Reeds is als zoodaaig aan
gewezen de bjj den Daitschen Keizer in
hooge aohtiDg zjjnde abt van Monte
Casino Krug.
Men verwacht ook binnenkort een
Panseljjke Breve, waarbjj 'het protecto
raat over alle Duitsche missiën aan
Duitschland wordt geschonken.
De Oorlog in het Oosten.
De Russische Zeemacht heelt een groot
verlies geleden door het verongelukken
van de «Petropawlosk» waarmede admi
raal M ak a r o f eeo aantal officieren en
minderen het leven hebben verloren. De
wakkere en voortvarende Admiraal
waarvoor de Japanners bevreesd waren,
is niet in het gevecht gesneaveld, maar
door het stooten vaa zjjn schip op een
verraderlijke mjjn, hes ft hg den dood ge
vonden.
Admiraal Marakof was een kra
nige en onverschrokken aanvoerder en
te betrenren valt bet dat, de dappere
vlootvoogd op zoo'n wjjze het leven heeft
verloren.
Van het echip zelf weet msn dat het
een der acht groote pantsereehepen was
die tot het Port - Ar t hu r-»s kader behoor
den de «Petropawlosk» was van het
zelfde type als de «Poltawa» en «Sebas-
topol»; 10,950 ton groot, 11,200 P. K.r
17 mgl snelheid. Er waren ongeveer 6
a. 700 man aan boord, meent «Central
News» daar eleohts 20 man gered wer
den, zjjn de anderen das allen omgeko
men door de ontploffing ef door ver-
Mjjnheer Gerold heeft gezegd dat hjj van
morgen niet gestoord wil worden; wjj moeten
ieder die komt tot na den middag uitstellen.
Na drie ure dus.
Dat bevel gaat mjj niet aan, zei Blei
droog, den lessenaar naderende. Ik moet den
baas dadelijk spreken.
•—Zoekt ge werk misschien?
Neen, antwoordde de man met het
blauwrood vol gezicht, terwjjl hjj zjjne voor
uitstekende dikke lippen tot een medeljjden-
den glimlach samentrok, 't Is waarachtig al
te heet. Ik moet den baas spreken wegens
bijzondere aangelegenbeden, al zou hjj tot
over de ooren in de bezigheid zitten. Zeg
hem maar dat ik het ben en hjj zal mjj bin
nenlaten.
Verder hebt gjj er niets mede te maken.
Zeg hem maar of z io gjj voor uw
meester bevreesd zjjt, zal ik mjj zelf wel aan
dienen.
De boekhouder legde zjjn pen neder en
kwam van achter zjjnen lessenaar te voor
schijn.
Wees verstandig, Blei, en kom na den
middag terug. In uw eigen belang raad ik
het u, mjjnheer Gerold is in eene zeer slechte
luim.
Wordt vervolg i.)
Villi
ABONNEMENTSPRIJS,
«.tlUTH/Mlj
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN
