No. 0673
Maandag 48 April 1904,
29ste Jaargang
ÏÏ)ag6laó voor cfiooró en SCuió-Jiollanó.
Beter te vroeg dan te laat.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen
EERSTE BLAD
HET GEHEIM
vaD een Vorstenhuis.
abonnementspbijs.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderljjke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re dacteur-Directeur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 71/* p
Groote letters worden berekend naar plaatsrnimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale, Publicitê, Etrangère
G.L. DAUBE Co JOHN., F. JONES Succ. Paris 316w Faubourg Montmartre
Wat wij reeds ruim drie weken gele
den neerschreven, dat namelijk de Pro
vinciale verkiezingen van zoo groot be
lang zouden zjjn met betrekking tot de
houding der Eerste Kamer tegenover de
Wetsontwerpen door de Tweede Kamer
aangenomen maar door de Liberale Par
tij vinnig bestreden, vult thans nog de
kolommen van de verschillende bladen
en zelfs wordt er gevraagd, waarom dan
toch minister K u v p e r, die wel kon
vermoeden, dat een conflict tusschen de
Regeering en jde Eerste Kamer, gelijk
eens minister Keuchenius deed vallen, ook
hem kon treffen, niet de voorzorg heeft
genomen de Eerste Kamer te ontbinden
op een tjjdstip, waarop hjj wist, dat de
verhoudingen in de Provinciale Staten een
Eerste Kamer zouden hebben gebracht,
bij welke een dergeljjk conflict minder te
dachten was Zeer ad rem antwoordt de
Standaard op die vraag, dat het geen
pas [gaf de Eerste Kamer te ontbinden,
alvorens het conflict er werkeljjk was,
daar men het recbt had te verwachten,
dat de Eerste Kamer ook thans zou doen
wat zjj deed in '82, toen de door de an
ti-liberale meerderheid der Tweede Ka
mer aangenomen Onderwijswet, ook door
de liberale Eerste Kamer werd aangeno- 1
men. Dr. Kuyper had alle redenen
om te verwachten, dat bjj de Hooger
Onderwjjswet de Eerste Kamer tronw zal
bljjven aan hare roêping en slechts dan
tot een verwerping der wet zoude be
sluiten, wanneer lij door een al ta groo
te voortvarendheid der Tweede Kamer
voor de beoordeeling eener Wet zoude
komen te staan, waarvan de aanneming
het belang van den Staat meer of minder
ernstig zoude bedreigen.
Hadde Dr. Kuyper reeds vroeger
eene ontbinding der Eerste Kamer
voorgesteld, een storm van verontwaar
diging en naar ons inzien, niet geheel
ten onrechte, zoude brven zijn hoofd zijn
losgebroken en men zoude in hem niet
het Hoofd van het Kabinet, maar de
Partjjman met macht en kracht hebben
estreden. Sterk door den steun van de
meerderheid des volks en van de mee -
heid der Tweede Kamer, sterk ook door
de overtuiging, dat zjju werken zou zijn
15 Vervolg.)
Wat stoor ik mij aan luimen van mijn
heer Gerold! riep de timmermansknecht wiens
adem verried dat hij vroeg de herberg had
bezocht. Ga, mijnheer de boekhouder, en zeg
eenvoudig dat Frits Blei hier is. lfan brengt
ge mij antwoord. Wilt ge 't niet doen, dan ga
ik zelf. Ik kan dien verren weg geen tweemaal
afleggen.
Na deze woorden zette hjj zich op den
naasten stoel, legde zijnen grijzen hoed op
de knieën en keek onverschillig door het
venster.
De boekhouder wist niet wat te beginnen.
Even werd de deur van een kabinet geopend,
't welk zich naast het kantoor bevond. Gerold
verscheen en reikte den boekhouder een pa
pier toe.
Goeden morgen, zei Blei zonder zich te
bewegen.
De meester timmerman kon de ontroering
niet verbergen, die hem bij het zien van den
ouden gezel overweldigde.
Zoo Frits mompelde hij. Ik heb bet
vandaag zeer druk. Ik heb nauwelijks den
tijd
in het belang van den Staat en in dienst
der rechtvaardigheid, versmaadde hp,een
voorzorgsmaatregel, die niet te verde
digen was dan door een beroep op de
mogelijkheid van een conflict, op de
mogelijkheid, dat de onwil der Eerste
Kamer een slagnatie zoude brengen iu
het werk der Regeering.
Van verschillende zjjden schijnt men
te vreezen of te hopen, dat deze moge
lijkheid, waarop wij reeds weken geleden
wezeD, werkelijkheid worde en sommige
liberale bladen schijnen het er op gezet
te he bben de leden der Eerste Kamer te
prikkelen tot het in het leven roepen van
het conflict.
Zal de Eerste Kamer vatbaar zijn voor
deze piikkeling?
Wjj hopen van neen, wjj twijfelen er
zelfs sterk aan, maar ontkennen daardoor
volstrekt niet, dat de mogelijkheid be
staat, van eene verwerping der Hooger-
Onderwjjswet door de Eerste Kamer ook
zonder dat zij zich tot die verwerping
hee t laten prikkelen door aa drang van
buiten. Wat men voor d8 Lager-Onder-
wjjswet deed van Miuister M a c k a y, be-
hoelt men nog niet te doen voor de
Hooger-Onderwgswet van Minister Kuy
per. Wél gaat het bjj beide weiten om
hetzeltde beginselgelijk recht voor allen,
maar beide wetten zijn niet van hetzelfde
belang en beide Ministers zjjn niet even
zeer: «persona grata» bjj het zich noe-
meud denkend deel der natie.
Wat daarvan echter ook zjj, de mo
gelijkheid van bet conflict bestaat en
zelfs in hooge mate, getuige de groote
aandacht, die er nu reeds van verschil
lende zijden aan geschonken wordt, ter
wijl men zelfs bezig iste voorspellen, wie
Dr. K u y p e rs opvo'ger zoude zjjn, in
dien hjj alleen mocht aftreden en er eene
reconstructie van het Ministerie zoude
plaats vinden.
Zonder ons veel om die profetieën te
bekommeren, maar met oog/t op de groote
moeieljjkheden, die een aftreden van dit
Ministerie zoude ten gevolge hebben,
meenen wjj echter te moeten waarBcha-
wen en gedachtig het woord: «Wieden
vrede wil, bere de zich tot den oorlog»,
aan allen, die het ernstig meenen met het
behoud van deze Regeering te moeten
toeroepen zich bjj tjjds en met ernst
voor te bereiden voor de verkiezingen
der Provinciale Staten.
Wjj wenschen daarbjj wel in het oog
te honden het recht der Kiesverenigin
gen om over de houding in deze te be
slissen, maar wagen toch bescheiden de
Mijne boodschap is in vijf minuten verricht
indien het niet zoo noodzakelijk was, ging ik
heen
Meester Gerold gaf den boekhouder vluch
tig eenige orders, waarna hij in zijn kabinet
terugkeerde.
Blei volgde hem en sloot de deur.
Goed, mompelde de boekhouder, dat het
zoo gegaan is; nu ben ik niet verantwoordelijk
meer.
Hij verwonderde zich in stilte dat zijn mees
ter niet driftig was geworden.
De meester bleef ook in zj|'n kabinet bedaard,
toen Frits halt zacht zei
-—Brand is dood I
Dat weet ik, was het antwoord.
Meester Gerold ging eenige keeren op en
neder.
Hij was een torsche man van zes en veertig
jaar oud.
Zijn bruin, vol gezicht, hoewel niet leeljjk,
maakte op hem, die het voor de eerste maal zag,
een onaangenamen indruk. Het drukte hardheid
en ijzeren standvastigheid uit. Een stoppelige
korte zwarte baard omgaf als een krans het
ronde gezicht.
De breede wipneus en de dikke lippen ga
ven hem het voorkomen van een neger.
Ovei bet voorhoofd, dat vergroot werd door
eene glinsterende kale plek, liepen de wenk
brauwen als stekelige zwarte rupsen.
Het gedeelte van het gezicht, dat de baard
niet bedekte, was glad geschoren en had een
donker blauwen weerschijn. Onder de groote
oogen, die als kolen gloeiden, lagen roodkleu-
vraag of bij het bepalen dier houding
niet dient in het oog gehouden te wor
den, dat de houding in het eene district
aangenomen van grooten invloed kan
zjjn en vaak is op de houding en op den
uitslag der verkieziagen in een ander
district.
BUITENLAND,
Spanje,
Tusschen de Koningsgezinder., die door
een betooging te houden protesteerden
tegen den aanslag op den minister M a u-
r a gepleegd,en repabhkeinen, zjjn te Bar
celona vechtpartjjen geleverd. Een groot
aantal personen werden met stokslagen
gekwetst. Voor het Redaatie-buteau van
LaPublicidad werd een betooging gehouden
die eindigde in een vechtpartjj.
Engeland.
De Engelsche vloot te Portsmouth heeft
ter eere van prins He n d r i k van Prui
sen en ten aanschouwd van duizenden
menschen eene manoeuvre uitgevoerd,
waarbjj de torpedojager Teaser aan den
grond is geraakt. Het vaartuig is waar-
schjjnljjk geheel verloren.
In de Scüotsche provincie Pert hebben
hevige sneeuwstormen gewoed. De sneeuw
lag er tot 15 centimeter dik. Ook te
Edinburg is de vorige week nog veel
sneeuw gevallen.
Het pensionhuis «Egerton te-nace»
te Londen is door braad vernield.
De vlammen verspreidden zich zeer
snel en de menschen die in het huis
sliepen, konden niet allen tjjdig vluch
ten. Men zag twee jonge vrouwen voor
een paar bovenvensters om hulp roepen.
De menschen van benedeo riepen haar
toe, niet naar omlaag te springen, want
dat de brandweer in aantocht was en een
oogenblik later verschenen de wakkere
brandweermannen. Zjj gingan in allerjjl
met ladders en vangzeilen aan het werk
en het mocht bun gelukken nog juist
in tijds de twee vrouwen uit rook en
vlammen veilig beneden te brengen.
Een andere vrouw, die aan de achter-
zjjde van het buis voor een venster der
vierde verdieping stond, werd met veel
moeite ook veilig beneden gebracht.
Frankrijk.
Het verwjjderen der kruisbeelden uit
de Gerechtszalen wekt in de Fransche
Republiek bjj zeer velen grojte veront
waardiging. Tal van rechters leggen han
betrekking neer, liever dan te zetelen in
zalen, waaruit het kruis ?erwjjderd is;
anderen doen de kruisbeelden weer op
bun plaats haDgen.
In Bietagne zjju op dit oogenblik
110 priesters van hun jaarwedde beroofd,
omdat rij in de taal van het land hebben
gepreekt.
De heer G i n o u x, afgevaardigde
van Cbateaubriant, wordt door het parket
vervolgd omdat hjj in de zaal van het
rige blazen, die het onaangename dier uitdruk
king vermeerderden.
Hoewel zjne kleederen van de fijnste stof
waren vervaardigd, verrieden zij echter weinig
smaak.
Hjj droeg een blauwe jas met vergulde
knoopen, donkergrijze broek en eene geel vest.
Da zwarte zjj den halsdoek met lange punten
lag slordig om den vetten nek.
Tot opschik droeg hij eene zware gouden
horlogeketting en kostbare ringen aan de for-
sche vingers.
Deze man was de vader van de bekoorlijke
Louize.
Frits Blei, eau Herkulesgestalte in versletene
burgerkleeding, was ongeveer even oud, als de
timmerman. Zoowel de kleur van zjjn ge
zwollen gezicht als zjjne heesche stem ver
kondigden duideljjk dat hjj aan den drauk was
verslaafd.
Hij had ringen in zijn ooren.
Hij had altijd, rood ontstoken oogen en
gaf daarom ook voor dat hij niet mocht wer
ken.
Koenraad.zei hij na een poos,nu is het zoo
ver, iat
De meestor stond stil, legde de banden op
zijnen rug en vroeg
Hoe ver?
Dat ge mjj geld moet geven?
Ik heb geen geld.
Praatjes, die ik reeds meermalen heb ge
hoord.
't Zijn geen praatjes.
Uwe zaak bloeit, ge hebt meer dan hon-
vredegerecht te Moisdoa-Ia-Rivière, waar
hjj burgemeester is, het kruisbeeld heeft
doen plaatsen, dat men er tjjdens zjjne
afwezigheid weggenomen had. In de ver-
hoorzalen te Lourdes zjju de weggehaalde
kruisen door eene onbekende hand op
hunae plaats teruggehangen.
Rusland.
Volgens eene ofScieele opgaaf zija er
in de ramp van de Petropavlowsk omge
komen 2 admiraals, 1 kolonel, 3 kapi
teins en andere officieren van den staf,
in 't geheel 12verder 12 andere
officieren. Van de equipage, 628 man
sterk, zjjn er slechts 32 gered. Het getal'
dooden beloopt 596.
Toen de Czaar de ramp vernam, deelde
hjj zjjne gemalin het ongeluk mede. De
Czaar was zeer verdrietig en bad de oogen
vol tranen.
Hij zon gezegd hebben«God heeft
gewild dat de Jenisej ten gronde ging
door op een mijn te stooten, en dat de
Bojarin beschadigd werd. De wegen der
Voorzienigheid zjjn ondoorgrondelijk, nu
zij ook de dapperen aan boord van de
Petropavloivsk heeft weggenomen.»
Grootvorst C y r i 11 u s heeft geseind,
dat hjj behalve kneuzingen ook brand
wonden aan de knie beeft opgeloopen
en dat de Pelropavlowsk in twee minuten
na de ontploffing gezonken is.
Toen dezer dagen twee Russische
onderdanen beproefden de Russisch-
Pruisische grens bij Sjabelina zonder pas
te overschrijden, loste een Russisch grens
soldaat drie schoten op hen. Een van de
menschen viel dood neer, de ander werd
zwaar gewond, terwijl hjj reeds op Prui
sisch gebied was.
Duitschland.
Wegens beleediging van keizer W i 1-
h e 1 m is de Poolsche fabrieksarbeidster
Stanislawa Jelicik te Ostrowo
tot drie, en de vrouw van een post-
I beambte te Leipzig tot vier maanden
gevangenisstraf veroordeeld. Naar men
verneemt, zou de man van de laatste
aanzegging hebben gekregen dat hij pen
sioen moet vragen. Dat zou meer dan
hard zjjn.
De Duitsche rijkskanselier, graaf
V o n B ii 1 o w, heeft met den socialist
Bebel in den Rjjksdag een tweegevecht
met woorden gehad.
Bebel sprak bedaarder dan anders
en de Rijkskanselier ram notitie van 't
geen Bebel zeide. Graaf V os Bülow
antwoordde hem.Hjj nam volgaarne nota
van B e b e I's verklaring, dat ook de
sociaal-democratie geen dnimbreed van
den Dnitscben grond wil afstaan. Maar
nu zou hjj Bebel nog willen verzoeken,
er voor te zorgen, dat de buitenlandsche
sociaal-democratie van deze gezindheid
der Duitsche socialisten behoorljjk kennis
kreeg. Ook hoopte hjj, dat Bebel
voortaan aan leger en marine zon toestaan
wat ze noodig hadden. (Vrooljjkheid.
Bebel roeptNeen Von Bülow
derd werklieden en bouwt het eene huis na het
andere.
Met schulden, ja, wierp de meester nog
altjjd bedaard, hier tegen in,
Voor mjj zal toch wel raad zijn aan te schaf
fen
Ik zal u tien gulden geven.
Mijnheer Gerold nam uit zijnen broekzak
den sleutel zijner geldkist.
Laat stekenl riep Blei!
Ge hebt geld noodig? zegt gjj.
Ik neem geene almoezen meer 'aan!
Aalmoezen?
Daarvoor houd ik de kleinighedenwelke
ge mij toegeworpen hebt als stukken brood
voor een lastigen hond, die u aanblaft en
dreigt te bijten. Ik behoef stellig niet te be
delen.
Gerold had een boekje uit zijnen lessenaar
genomen.
Frits, zegde hjj nog altijd kalm; weet
ge hoeveel ge van mij in één jaar ontvangen
hebt?
Neen, ik houd geen boek daarvan.
Vijf honderd guldenl
't Is wel mogeljjk maar ik heb even
veel duizenden te vorderen, en zonder deze
ga ik niet heen. Brand is dood, ik heb mij
nen plicht gedaan, doe nu den uwe [zoo niet
dan
De oogen van den meester vlamden, zijne
dikke lippen beefden.
Dan Iherhaalde hjj met een bevende
stem.
—Moet ik u dwingen uw woord te houden
giug ironisch voort en gaf den sociaal-
democratischen woordvoerder nog menige
geduchte terechtwijzing.
Zwitserland.
Gedurende het vorige jasr zon bjj
bergtochten in de Alpen 160 ongelukken
opgeteekend waarbij 63 personen het
leven verloren.
Het zoeken naar Edelweis heeft aan
24 menschen het leven gebost.
Ter gelegenheid vaa het eeuwfeest
van S c h i 11 e r's «W i 1 h e 1 m Teil,»
zal er eene tentoonstelling worden ge
houden.
Er zal eene letterkundige afdeeling
zijn, alsmede een verzameling van beel
den, die op h9t feest betrekking hebben.
De oorlog in het Oosten.
Over de redding van grootvorst Cy
ril I a s bjj het in de lucht vliegen van
het Russisch oorlogsschip Petropawvlosh
deelt een telegram uit Liao-jau mede
De grootvorst viel op dit oogenblik der
ontpioffiag op de linkerzijde dsr comman
dobrug, en liet zich aan zjja handen op
't dek Izakken, waar hg door de golven
weggespoeld werd. Terstond geraakte hjj
te water in betrekkeljjke diepte, maar
bereikte door eigen inspanning het drjj-
veade zonnedak vaa een stoombarkas,
waarop hjj zich ongeveer 10 miauteu
laag boven water wist te houdao, en
werd vervolgens door de torpedoboot
Besumng opgenomen. Da adjudant O u b a
en de dienaar van grootvorst C y r i 11 u s
zjja beiden verongelukt.
Onder de Russische zeelieden, die met
het schip naar den kelder gingen, was
ook de beroemde Russische kunstschil
der Wasily Wereschtschagin
die verlof had bekomen voor zjjn stadie
een zeetocht mede te makeo. Hij was
geboren in 1842.
Na eerst marine-officier te zija geweest
wjjdde hjj zich geheel aan zjjne kunst
en bracht bjj voorkeur gerechten op 't
doek, die hjj zelf had bjjgewoond. Met
dat doel, zegt de Telegraafzal W e-
rechtschagin dus thans ook aan
boord hebben vertoefd vau het schip,
dat op zoo rampspoedige wg'ze ten on
der ging.
In het «Berl. Tageblatt» geeft graaf
E. Reventlow zjjne beschouwingen
omtrent het ongeluk met de «Petropa-
vlovsk.» Ook hjj werpt de vraag op of
de mjjn, waarop het schip gestooten is
een eigene was of eeu van Japansche
herkomst. Dit met beslistheid te zeggen
acht Reventlow niet mogaljjk doch
hjj voor zich acht 't meest waarschjjn-
Igk dat het een Russische mjjn is ge
weest, die van haar plaats was gedreven.
Het verlies van dit schip voor de vloot
zegt graaf Re ventlow ten slotte, is
zeer groot, maar gnoter nog is het ver
lies voor haar van een zoo uitstekend
vlootvoogd als admiraal Makaroff
was. Het was hem nog niet vergund ge-
Ik doe het niet gaarne, want wjj zijn uit één
dorp, buurkinderen, hebben te zamen gespeeld
en school gegaan, zijn later leerjongens en
gezellen geweest, zijn te zamen hier gekomen
gij hebt geluk gehad, ge zijt baas en de man
eener rjjke vrouw geworden en ik ben een
arme knecht gebleven. Ge moest u schamen
dat ge mij zoo behandelt. Vandaag biedt ge
mjj tien galden aan! Foei, Koeuraad Hoe
meer ge in kas hebt, des te minder wilt ge
uitgeven. Toen ge arm wasrt, handeldet ge
geheel anders. Het gaat zoo, en niet anders in
de wereld. De trotsche, hoogmoedige meester
had mij waarachtig niet meer bezien, indien hjj
mjj niet gebruikt had.
Strjjk over uw hart, Koenraadl haal vjjfdui-
zeud gulden voor den dag en de geschiedenis
is uit.
Dan kennen wij elkander niet meer en ieder
onzer gaat zijned weg. Ik geloof dat dit een
voorstel is, dat niet te verwerpen is,
Gerold had zijn geheim boekje gesloten.
Frits,zei hjj, laat eens hooreu, wat ge doen
zoudt indien ik u niet betaalde.
Ik ging naar Albert Brand en zou hem
zeggen:
Albert Baas Gerold heeft mj vijfduizend
gulden beloofd, zoo ik uwen vader op eene
slinksche manier naar de andere wereld zond.
{Zie vervolg tweede blad.)
MNHENDJRiT
PBIJS DEB ADVESTENTIEN.
AGITE MA NON AGITATE.
PEÜ1LLETON,