No. 568D
Dinsdag 26 April 1904.
29ste Jaargang
®ag6laó voor eft oord- en
De beweging tegen
het Ministerie.
HET GEHEIM
vao een Vorstenhuis.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
f 1,20
1,50
2,9C
0,03
Hoofdredacteur-Directeur
BUREAU St, Jansstraat. -
W. KÜPPERS.
- Haarlem.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 7y, r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale' PuhlicitéEtrangère
G.L. DAUBE Sf Co JOHN., b. JONES SuccPans Slbis Faubourg Montmartre
Wanneer men zoo bisr en daar eens
toeluistert neat hetgpen de menschen zeg
gen, maar ook wanneer men verder tracht
te zien, dat de oppervlakte van betgeen
in de dagolad-srtikelen geschreven staat,
dan hoort en ziet men, dat de strpd voor-
si gaat tegen twee personen in het Ka
binet, tegen den premier, Dr. Kuyper
in de eerste plaste en dan tegen den mi
nister van financiën, den heer Harte
van Tecklenburg.
De sociaal-democraten hebben boven
dien nog een bjjzonderen afkeer van mi
nister van der Loeff, maar we'ke
minister van justitie zal bij hen ooit ge
nade vinden in hnnne oogen, tenzjj mis
schien Mr. Troelstra en dat zou nog
te bezien staan.
Tegen den Premier zjjn. reeds allerlei
beschuldigingen ingebracht.
In het begin was het onbekwaamheid,
e8nzjjdigheid tengevolge zjjner gepronon
ceerd Christelijke beginselen, eens werk-
zaamheid, die zich toonde door veel be
loven en weinig doen, loslippigheid, enz.
later was het bjj de beruchte werkstaking
in het bsgin wankelmoedigheid en er niet
op verdacht zijn, en later de groo e voort
varendheid en gestrengheid en steeds nog
te weinig parlementairen arbeid zich too-
neude in ter tafel gebrachte wetsvoor-
drachten. En nn, in .het derde jaar
zijner ministerieele loopbaan, nn zjjn
al deze beschuldigingen de em na de an
dere als onhoudbaar gebleken. Werk is
er meer dan genoeg aan den winkel en
welk werk! Tot overleg met de Kamer
was hjj immer bereid, al liet hg zich de
teuge's van het bewind niet uit de han
den nemen. Zjjoe wetsvoorstellen getuigen
vau rechtvaardigheid en van ge'jjk recht
voor alten, zonder dwe9pzucht of partij
digheid, al liet hg gevoelen in staat te
zjjn het schip van Staat in een meer Chris
telijk vaarwater te sturen.
Zijne beloften van vroeger toont hjj
in daden te zullen omzetten en de ver
plichtingen in de troonrede aangegaaD,
te willen honoreeren. Wat dan verwjjt
men hem nu? De een zegt: hjj heeft mi
nisterieel fatsoen en decorum te grabbe
len gegooid door te gaan polemiseeren
in de dagbl iden, o. a. tegen de hooglee
raren der Leidsche Hoogesehoolhg, de
Minister, moest geen journalist bljjven
een ander verwijt hem te groote bazig-
FEOILLETON,
23 (Vervolg.)
Hij reikte haar de hand, welke Charlotte
minnend drukte. Van overmatig geli k kon
zjj slechts met tranen spreken. Hij arme, acht
tienjarige meisje zag eenen wensch verwezen
lijkt, dien zij stil, met angst en beven gevoed
had. George was van het oogenblik af, dat
zjj hem gezien had, het voorwerp harer liefde
geweest.
Maar ook de jongeling beminde ernstig en
de woorden, welke hjj gesproken had, waren
de oprechte uitdrukking zjjner geheimste ge
dachten en gevoelens. Hjj zou naar Bucbau
niet gegaan zjjn, bad hjj niet geweten dat
Charlotte zich bij de afgesprokene partjj be
vond.
Eensklaps lieten zich de plechtige tonen
vaD een koorgezang hooren.
Wat is dat f vroeg zjj verwonderd.
George luisterde.
Van het uiterste einde van het dorp klonk
nu fraaie muziek, die langza»m naderde.
Plechtig vroom klonk het over het stille
veld, waarop reeds de rust vau den naderen
den avond lag uitgespreid.
Een koorgezang 1 fluisterde George.
heid en heerschzucht, een derde te groote
handigheid, liever hal hjj misschien ge
zegd, oueerljjkheid in het debat enz. enz.
en ten s'otte draait alles hierop neer:
hg is tegen de corypheeën der liberale
partij, die zich tot nu toe alwetend en
alleen wetend waanden, wat al te goed op
gewassen en zij niet tegen hem. Dat hjj,
d8 oud-dominé, de oud-journalist, zjjn
weg zou vinden op het Bionenhof en
daar zoo spoedig zou toonen op zijne
plaats en thuis te zjjo, dat bij met vaste
hand het schip van Staat zou sturen, daar
waar het volgens zjjne zienswjjze en die
der meerderheid in den lande in het beste
vaarwater was, dat had men niet verwacht.
Spotte mee in den aanvang een weinig
met het nieuwe Kabinet en met den Pre
mie r, van wiens Chrisle'jjkbeid in zjjn
eerste wetsvoorstellen men zeide nog zoo
weinig te bespeuren, zoodat men haast
niet wist, waar >m toch d»t 'iberale mi
nisterie zoo noodzakeljjk weg moest,
thans nu men den meester zoo vast iu
het zadel ziet zitten, nu is die spot ver
anderd in de vreeze, dat hjj hoe langer
hoe meer het liberalisme in den lande tot
onmacht zal doemen en aan het volk zal
tooien, dat eeae Christelijke staatkunde
het in betere condities zil brengen dan
eene liberale overheerschiag. H ie laager
het bewind in handen b'jj't van Dr.
Kuyper, hoe minder de liberale hee-
ren nog kans hebben het weer ia han
den te krjjgen. Eu daarom, hoe eer hos
lievercöte tor de la, pour que je m'y
mette.»
Nu bood de Wet op hit Hooger-Oi-
derwjjs zoo schoone gelegenheid om ham
misschien te dsen villen. Hat was zoo
mooi voor de belangen der wetenschap,
voor het hooghouden van het Uuiversi-
tair-Ouderwiji in de bres te sp"iagsu,en
en passant den Minister een beentje te
lichten. Maar de toeleg liep wat al t«
dnideljjk in het oog en het Christenvolk
zal mede toezien.
«Gat eal ick keeren, is 't anders in
mjjn maght.» «Al valt het ministerie niet,
dau toch zal minis'er Harte moeten
aftredui», zeide dezer dagen iemand, die
het osk met dit ministerie niet vinden
kon. «Die man is niet bekwaam voor
zjjne taak dat heeft hjj duiieljjk getoond
bjj het aankondigen zijner leening, waar-
bjj hij eene fout beging, die ternauwer
nood een flinke schooljongen zoude heb
ben begaan». Maar ook hier schuilt
weeriets anders. Het is niet die fou t,
die dwars in de maig zP, maar wel
de eerste besliste aanval op het on-
Charlotte was de heg genaderd, zoodat zij
over den nederwaarts loopenden weg zien
kon.
't Is een lqkstatieriep zjj.
George stond aan hare zjjde.
W erkeljjk, Charlotte had gelijk.
Duidelijk kon men nu zien hoe een
zwarte doodkist afstak tegen de gele koren
velden.
't Was een indrukwekkend schouwspel 1
Door het muziek opmerkzaam gemaakt, ijl
den al de bezoekers en bewoners der her
berg toe.
Ook de vreemde metse'a&r en Frits Blei
stonden aan de heg.
Vt ien begraaft men daar vroegen de
gasten.
De kastelein, een lijvig, kogelrond man, ant
woordde dienstvaardig
Den ouden timmermansknecht, Andreas
BrandHjj heeft zeer lang ziek gelegen 1
O mompelde Blei.
Met beide handen greep hij de heg om zich
staande te houden.
De vreemde grijsaard wendde zich haastig
tot den kastelein en vroeg:
Was de doode een timmermansknecht
Ja. Ein jaar geleden bracht men hem
gewoud naar huishij had eenen stoot Van
t3nen balk tegeu de bo-st gekregen. De arme
nian heeft veel geleden God hebbe zijne
ziel.
Brand 1 Brand herhaalde mompelend de
dronkaard.
Mijnheer, vroeg de grijsaard, hebt gij
houdbire en a tort tt a travers doorge
voerde vrjjhandelsy3teem neergelegd in
de nieuwe Teriêfwet. De vrjjhaaael, dat
troetelkind der libeiale regeerings-poli-
tiek, is >n gevaar en Mr. Harte,
kan en mag geen minister van f nanciëa
bljjven.
Het mocht eens bljjkeu, dut eene met goed
beleiJ toegepaste beschermende handels
politiek betere resultaten afwierp enden
lande vooideeliger was dau het reeds al
te lang gevolgde vrjjhandel itt-1 iel.
Eu daarom, minister Harte, moet
gjj heengaan, daarom kan niet langer
het beheer van 's lands financiert aan
uwe hauden blijven toevertrouwd.
De Regeeriag echter verwacht van u,
christen kiezers, dat gij het onheil zult
afwenden dat Naderland bedrei ;t door
den val van het Ministerie. Zij verwacht
van u, dat gjj toont één te zjj a met haar
en hare staatkunde en dat gjj dit too ut
door eene verstand'ge en krachtige voor-
bareiding tot de verkiezingen voor de
Provinciale Staten en door diaraau deel
te nemeu tot den laatsien mta.
BUITENLAND,
Rusland
De Kosikkendie Rusland al zoo me
nigmaal aan de overwinning hielpen in
den st-ijd tegen de Aziaten, zullen onge-
twjjfdd ook in den huidigen oorlog weer
een voorname rol spelen. Reden, waarom
eenige mededeelingen omtrent deze keur
korpsen wellicht ni t overbodig zjjn.
De Kozakken vormen eigenljjk een
krjjgerskarte te midden van het Russi
sche volk. Hun oorsprong ligt vrjjwel in
het duister. Wjj horren echter reedivan
hen in de 10a eeuw, doch van een Ko
zakken- geschiedenis is eerst sprake na
de 14e eeuw. Met zekerheid kan men
slechts aangeven, dat maunen van een
vermetel en energiek karakter, wien de
grenzen van het vaderland te klein war
den, zich in de wildernis iuischen de
zuideljjke grenzen van de Slavische en de
noordgrenzen van de Tartaarsche bezit
tingen vestigden. Ontevredenen en wan-
hopigen uit de andere deelen van het
reusachtig rgk voegden zich voortdurend
bjj de Kozakkeu.
Iedere Kozak is dienstplichtig en daar
om ook vrij van belasting. De diensttjjd
begint op 18 jarigeD leeftjjd en diurt
20 jaren. Da voorbereidingstijd duurt 3
ja-en daarna treden ze in de tweede
dienstperiode, die 12 jaren duurt, terwijl
ze daarna nog 5 jaren bjj di reserve
worden ingedeeld.
De Kozik vormt een gehetl bjjzonder
type. Van de jeugd af gewend met wa
penen en paarden om te gaan, dairbg'
metbuitengewonegezichtsscherpte bedeeld,
is hg als geschapen voor voorposten-dienst
en voor den strjjd tegen de Aziatische
volken. Weelde noch gemakken kennend
is hg tegen de grootste vermoeienissen
bestand.
Aap krjjgera leveren de Koztkken om en
bij de 200,000 man. Hun leger be3taat
uit 25 bataljons te voet, 150 regimenten
of 1000 sotniën ruiterjj en ruim 40 rjj-
dende batterjjen. Eau sotnie is eei com
pagnie of eskadron.
De Duitsche offi lieren, die het Rus
sische leger in Korea volgen, zjjn in het
hoofdkwartier te Port-Arthur aangeko
men.
Rusland is gesltagd met den aan
koop van drie slagschepen van Argenti
nië, wsaronder de te Genua gebouwde
Garibaldi. Deze schepen zullen met spoed
in de vaart gebracht worden.,0e Oostzee-
vloot zal bij haar vertrek naar Oost-Azië
zes onierzeesche torpeiobo eten met zich
mede voeren.
Korea.
De Katholieke Godsdienst ia Korea,
Het wa* ia 1794, das nog slechts een
goede eenw geleien, dat Korea voo- het
eerst, zoover men weet, kennis maakto mot
het Christendom.
Het was een Koreaan, die te Peking
had vertoefd en daar was bekeerd en ge
doopt, die iu zjjn laud de eerste preliker
en ook da eerste martelaar word; na eenige
jaren arbeids voor het goloof we dhjjia
1801 onthoo'd. Doch er waren 4000 Chris
tenen.
Ia 1836 kwumoa er drie Fraasche
priesters. Binnen een paar jaren was nu
het getal Ciiristenea tot 10.000 gestegen,
doch daar verschoen ean konink'jjk ei'Ct,
waarbjj alle aanhangers van dan christe-
ijjken godsdienst des doods schuldig wer
den verklaard.
O n zija kud le te redden ging de bis
schop, Mgr. I m b e r t, mot zjjn twee
priesters naar den Koning en boden zij weer opgezet tegen de ïsra8Iietënr~Het
zich aaa, de doodstraf te ondergaan, verdwjjnen van een 28 jarig man wordt
als de anderen werden gespaard. Het of- toegeschreven aan een «ritueelen moord.»
fer werd aanvaard, zjj werden gegeoseld Den len April vond men het ljjk, vree-
en onthoofd. seljjk verminkt. Ofschoon do artsen, die
Zes jaren lang bleven de Koreaansche de lgkschoawing hadden verricht, ver-
Christenen zonder priester, totdat in 1845 klaarden, dat men hier met een geval
een priester gewjjle Koreaan als visch- van zelfmoord te doen had en dat de
handelaar zich te Seoel vestigde. Ook hg wonden van het lichaam waren toe te
viel onder het zwaard, en na hem nog scnrjjven aan den val van een brug in het
eemge anderen; maar ook hier wai 't j water, was de opgehitste menigte van
bloed der martelaren bet zaad der Kerk; meening, dat de Joden er meer vau wis-
kerk gebouwd, den H. Jozef gewijd.
Thans is er één bisschop, zija er 27
priesters en 32,000 Katholieken, over 186
parochiën verdeeld.
Frankrijk.
De Fransche Senaat heeft zich m3t
een zaak bemoeid waarmede de senatoren
niets te maken hebban, n.l. het schrjjvsn
doorden kardinaal-aartsbisschop van Parjjs
Lyon en Reims en de aartsbisschop van
Toulouse aan president Loobe waarin
deze kerkvorsten protesteeren tegen de
kloostervolging,
De Staatsraad heeft de Bisschoppen
beschuldigd van misbruik maken van
macht tegenover de Regeering. Men wil
dus de Bisschoppen beletten hunne her-
dorljjke plichten te vervallen.
la de Fransch Republiek zjjn zeven
bisschoppelijke zetel) open, de Regeering
heeft zeven candidaten gesteld, doch
het Vaticaai heeft slechts drie van de
zeven aanvaard. De minister Combes
heeft nu verklaard dat men ze alle zeve
moet nemen of geen enkel.
Zoo'n weggeloopen Seminarist wil nu
ook al bisschoppen benoemen.
Italië.
Te Rome maken de opruiers der werk-
lieken gebruik van de komst van den
President der Fransche Republiek om een
werkstaking in het leven te roepen.
Zg dreigen de directie der gasfabrieken
en trams, om hunne wenschen in te wil
ligen, met een werkstaking.
De Regeering beeft echt ar alle moge-
lgke maatregelen getroffen opdat er én
licht zal zjjn én vervoer per tram. De
bevo'king is de dreigende staking zeer
slecht gezind.
Bulgarije.
Te Lompalanka wordt de bevolking
steeds groot er werd het getal Christenen,
steeds vrjjmoediger beleden zjj hun geloof;
ten. Zg trokken het ljjk naar het z, g.
Jodenkwa'tier en begonnen daar vreese
den overledene goed gekend
Dat geloof ik, antwoordde de kastelein.
Ik zal mijne buren toch wel kennenHjj
was een braaf man Jammer, dat zijne
zuster
Mevrouw Wiprecht
Ja, mevrouw WipreclD: zjj heeft zich
weinig aan ha'en zieken broeder gelegen ge
laten
Leeft deze vrouw nog
Dat zou ik meenen I Ze is zoo gezond
als een viscbje in het water, en ze neemt het
er goed van, dat beloof ik u I
.Nu trok de lijkstoet aller aandacht.
Nieiand keek inter naar den dronk
aard.
Hjj drukte zjjne handen in de heg tot ze
bloedden, maar bemerkte er niets van.
Een akelinge bleekheid overtrok zjjn ge
zicht.
In weerwil zjjner opgewondenheid staarde
hjj dit schouwspel, dat zich aan hem voordeed
aan met dierljjke wezenloosheid.
Naast hem stond de vreemde metselaar,
het hoofd ontbloot, de handen tot bidden ge
vouwen.
De jongelui, die eveneens hun scherts en
luim voor een oogenblik gestaakt hadden,
stonden in stille in bet prieel.
Langzaam schreed de lykstoet op den veld
weg voorbjj.
T#ee aanvoerders, oude timmerlieden, open
den het geleide. Zjj waren in het zwart ge
kleed, en aan hunne hoeden, welke zjj onder
den arm droegen, hing rouwfloers. Achter hen
en de wet werd met toegepwt, tot in ljjk huis te houden. Magaznnen werden
1866 weer twee Fransche bisschoppen j geplunderd, huizen in brand gestoken,
drie dagen na elkaar het schavot moesten j Joden geslagen en verwond. Er moeten
betreden. Na bemoeide de Franschs re- j galfs Israëlieten bjj deze Bulgaarsche grn-
geering zich er mee.de stad Krongwa 1 w^len zjjn vermoord,
werd gebombardeeri en de Ka'holieke j
godsdienst werd nu wel niet officieel, I D0 Oorlog in hflt Oosten
maar toch feiteljjk erkend door de regee- ^er ern8tiere gevechten aan dg yj
ring althans want de bevolking verwekte iTierj waarbij d° Japanaer8 éen neder_
Christenen. °P g6n j laaS hebben geleded, wordt niets naders
Een jaar later ward te Seoel de eerste j ^U^Ch.'f J0 wordt den 22 dezer gemeld:
kwam de muziek, dat statig en ernstig het J Ten een psalmgezang aan.
koorgezang blies. De eenvoudigs klanken trof- Nu kwam de lange stoet der timmermans-
ren diep het hart der toehoorders. Op de gezellen m zondagspak. Men las op hun treu-
muzikanten volgde een jonge timmerman, die rig gelaat dat zjj den afgestorvene die bjj het
een traaien palmtak droeg. Vervolgens kwam vervullen van zjjn plicht een ongeluk hadge-
de doodkist, behangen met het l jkkleed van kregen, innig betreurden en als trouwe ka-
het gilde. Da/ hij ruste in vredestond metmeraden, geacht en bem:nd hadden
groote letters op het zwarte laken onder het De stoet was voorbij; men hoorde noe de
wït kruis. Een cy pressen krans omsloot dit ge- treurmuziek dat steeds zwakker werd, en ein-
bed, dat velen in stilte herhaaldei. j delijk wegstierf.
Achter de doodkist, ging gebukt onder, Blei sloop van de heg en zette zich aan
diepe smart, de pleegzoon van den overlede- de tafel.
ne de eenige verwant, en nog slechts door 1 Eensklaps nam hij het glas en ledigde het
de liefde die den pleegvader met den aange- haastig, «jj vulde het nog drie, viermalen en
nomen zoon verbond. I verzwolK dea wÏÏn- z3'a bleek gezxht werd
De rijke en zenuwzwakke zuster door de weder rood, zjjn uitgedoofde blik herkreeg
banden des bloeds aan hem verwant, deed zjjnen glans.
op dit oogenblik een pleziertochtje met me- j Gekheid I mompelde hjj. Allen moeten
vronw Gerold en beiden spraken over de wjj sterven, een jaar vroeger of later wat
vruchten, die getrokken konden worden van komt het er op aan? En draag ik alléén de
de kleine grondbezitting, welke de timmer- sobuld Meester Gerold is voorwaar een
mansknecht, de halsstarrige broeder had nage- ander man 1
Bjj zweeg en zag verschrikt om. Had
Albert weende niet, want hj| had geene iemand zjjne woorden geboord P
tranen meer maar zjjn bleek,bekommerd ge- Baas wijn, meer wjjn I brulde hjj. Ik
zicht, sPra de droefheid, die aan zjjn hart wil drinken en vrooljjk zjjn. O, h e heet is
knaagde. De prachtige, jeugdige gestalte was het hier 1 kouden wjjn.
gebo en, verpletterd. Men zag wel dat bjj met j Bjj het zeggen van die woorden sloeg Frits
bovenmenschelyke kracht poogde zijne smart zoo geweldig met zijnen stok op de tafel dat
in te toornen. Naast hem ging Elsje, de trouwe de glazsn rinkelden.
dienstmaagd.
Op beiden volgden de geestelijken met de
schooljeugd van het dorp.
De muziek zweeg.
Knapen, met heldere kinderstemmen hie-
(iWordt vervolgd.)
44KLEiH8(jU£ 101
ABONNEMENTSPBIJS
UXÜD
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTBNTIEN,
