No. 5686
Dinsdag 3 Mei 1904,
29ste Jaargang'
Advertentiën
Wat zal er gebeuren?
HET GEHEIM
SÜH
vao een Vorstenhuis,
BUREAU St, J&nsstr&at Haarlem.
f 1,20
1,50
2,9C
0,03
25 Cent.
B UITEPÏLAND
Belgie
Engeland.
Rusland.
Italië.
H)ag6laó voor *3Hooró* en Suuiè-éLollanó.
ABONNEMENTSPBI JS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoof dredacteu r-D i r e c t e u r W. KÜPPERS.
ïmroSïf:
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 7l/s
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant.
AGITE MA NON AGITATE.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale' Publictté, Etrangère
G.L. DAVBE Sf Co JOHN., P. JONES SuccParis 31 bis Faubourg Afontmartre
betreffende dienstaanbieding worden in
deze Courant geplaatst tegen contante
betaling van slechts
«Als de stemming over de Hooger On
derwijswet nog deze week moest plaats
hebben,» zeideyolgeüs den Haagschen ver-
slaggever'der Zutphensche Courant, een der
leden der Rechterzijde in de Eerste Ka
mer, «dan zoude zij naar mijn inzien,
worden verworpen.»
Best mogelijk. Bjj het atdeelings-ondei"
zoek, waarvan men echter eerst na enkele
weken het verslag zalkrjjgen,zal heter wel
vrjj warm aan toe zgn gegaan. De liberalen
die zich daar nog de meerder oei 1 roeien,
zullen het niet onder zich gelaten heb
ben de Regeering te doen merken, dat ds
wet van hun bon vouloir afbankeljjk is,
dat zjj het in hunne macht hebben ze te
doen vallen en daardoor heel wat ongerief
te veroorzaken —de bezwaren tegen de wet
zullen wel heel breed zjjn uitgemeten
geworden en het rapport zal wel beel
lijvig zjjn, en zou men onder den indruk
van die opgesomde bezwaren en ouder
den indruk vooral van al het geschrjjf
in de couranten daarover, aan het
stemmen geraakt zjjn, ja, dan dan,
ware het zeer goed mogelgk geweest, dat
de meeniDg van het rechtschs Eerste-
Kamerlid, de juiste was.Des al niet te
min en evenwel nogtans, zeide Jacob
Cats, de man van het wijze beleid, de
stemming zal nog wel wachten tot Juni.
De Eerste Kamer houdt niet van haast,
wat ook in deze volstrekt niet noodig is
en zg kan er zich nog eens goed op be
raden. 1
En dat zulk een beraad wel ^eens de
stemming anders kou doen uitvallen, dan
men verwacht had, is meermalen geble
ken.
Misschien herinnert men zich nog wel het:
«La nnit a porté conseil» (was het niet
van Verniers van der Loei f?
toen een stemming den volgenden dag
uitgebracht, anders uitviel, dan zij den
vorigen dag zou uitgevallen zijn, toen de
zitting wel wat plotseling werd gesloten.
Het betrof een wet vun den minister van
Financiën in het ministerie M a c k a y>
En hier is niet één nacht, maar eeD
paar maanden beraad en nog wel een
paar maanden, waarin heel wat gebeu
ren kan waarin het volk kan geraad-
FEÜ1LLETON
29 (Vervolg.)
En ik zet er mjjn leven op, voegde hij er
bjj, dat ik e n man worden zal, die moedig
om zjjne geliefde dingn kan. Wat scheidt
mij nu nog van haar? Armoede 't Is treu
rig dat men de waarde van den mensch naar
zijn geld mest. Misschien toch zal ik eens
kumien zeggen Hier is geld.
Op het werk begon men juist met den ar-
beid.
Albert vervulde nauwgezet zijnen plicht.
Tegen acht ure verscheen mijnheer Gerold,
die door de rijen der werkl eden naar zijn
kantoor ging. Ben half uifPlater trad Albert
het bekende kabinet binnen. De meester telde
nogmaals eene tamelijke groote som, die in
blanke guldens op de tatel gestapeld stond.
Rjj liet zich niet storen en zag vervolgens
naar den jongeling, toen hij de som had op-
gete kend. Zjjn bol gezicht gaf eene onaange
name verrassing te kennen, toen hjj vroeg:
Wat wilt ge, Albert.
O mjjnen dank betuigen, mijnheer Ge
rold, voor de vereerende begrafenis, welke gij
mjjnen overleden vader hebt gegeven.
Laat dat zoo, laat dat zoo 1 mompelde
pleegd worden door de verkiezing der
Provinciale Staten, nu men daarvan toch
eenmaal eene politieke verkiezing van ge
maakt heeft.
Intu9schen blijft men doorgaan op al
lerlei wjjzen te stoken tegen het Minis
terie en kon men, verdeeldheid zaaien
tasschen de partgen dar coalitie. Nu moe
ten de Katholieken wesr hooren, dat zjj
eigenljjk er ten zeerste mede gediend zon
den zjjn, dat de Hooger-Onderwgswet
werd verworpen, want dat zjj er eigen-
ljjk zeiven tegen zijn en er slechts vóór
gestemd hebben om Dr. Kuyper ter
wille te zjjn en hem te dienen in zjjue
particuliere opvattingen en in zjjn ijveren
voor de Vrge Universiteit. Niet erg lief
voor de Katholieke leden der Tweede
Kamer, hen eenvoudig als willooze Blip-
pendragers der Kuyper-partjj voor testel
len. Jammer, dat de brochure van pater
Hendrichs S. J. daarover een beter
licht heeft verspreid, maar de liberalen
zijn niet gewoon zich te laten beschjj-
nen door het licht van een roomschen
kandelaar. Dan doen zjj maar, alsof dat
licht hen niet bereiken kan, staande op
de groote hoogte van hun denken, en zij
praten mjir door, alsof za van denprins
gaeu kwaad widen.
Dat huu echter reeds de vrees bekro
pen is, van eene mogeljjke aanneming
der Onderwijswet bljjkt het best uit hun
hopen op allerlei andere wederwaardig
heden, die het Ministerie ten val kunnen
brengen, als daar zijn, de Drankwet en
vooral de Tariefwat.
Met de Drankwet is men nu in de
Tweede Kamer bezig en de scherpe dis-
Cössiën tooneu maar al te duideljjk, dat
er iets auders aan het woord is dau den
ijver om samen te werkeu tot heil van
den Staat. Daar was bjjv de heer Mees
die absoluut^wilde, dat er nog een nood
wet moest komen of wel eene explicatieve
wet, ten einde te voorkomen, dat het
vergunningsrecht voor velen op 1 Me,
1904 zonde ophouden. Min. K u y pe r
en de Commissie van Rapporteurs acht
ten ze volstrekt niet noodig. Tasschen
den minister ea den heer Mees nu, die
stokstjjt eu halsstarrig bjj zjjne meeuing
bleef, werden de debatteu over deze wer
kelijk zéér onbedaidende zaak zoo vinnig)
dat zij den vorm van een persoonlijke
kwestie aannamen en het duidelijk bleek,
dat deze beide mannen zoo geprikkeld
waren, dat zjj hunne kalmte hadden ver
loren.
Men zoekt klaarblijkelijk naar midde
len om het Ministerie te doen vallen.
de meester, die het geld in de lade wierp.
Dat ik mijn werkvolk voor dat doel verlof
gaf, was mijn plicht. Ik wilde dat de oude
Brand nog in leven was
Deze wensch was hartelijk gemeend. Zijn
gemoedstoestand was van dien aard, dat het
hem ernstig berouwde de wensch van zijn
vrouw nagekomen te zjjn. De dood van den
werkman had hem zeer smarteljjk getroffen.
Zoo lang Brand in leven en er hoop op zijn
herstel was, had zijn geweten slecht s zacht
gesproken, maar de begrafeuis had het tot luide
verwijten gebracht.
Mjjnheer Gerold, ik heb nu nog een
verzoek tot,u; ik zou vijf dagen verlof wil
len hebben
De meester vroeg nieuwsgierig
Verlof 1 Waarom dan
Ik moet eenen last van mjjnen overle
den vader volbrengen, diegeenen uitstel duldt.
Zoo ik vroeger van de reis terugkom, zal ik
eerder aan het werk zjjn.
Gerold overlegde, terwjjl hij het overige
geld wegstak.
I t Is dus om op reis te gaan vroeg hij na
I eene minuut peinzens.
Waarbeen?.... als ik het weten mag.
Ja wel, mjjnheer, naar een mijner ne-
Ten.
Hebt ge dan 'nog verwanten
Deze vraag van Louize's vader dogrsneed
de ziel van den armen Albert. Het bloed steeg
in zijn gezicht, zjjne lippen beefden.
Eigenljjk gezegd is het ook geen familie
i van mij, want ik heb mijne ouders niet ge-
mé er dan om het land te bewaren voor
wetten, die het land tot onheit zouden
zjjn, en men weischt het einde der vier
jarige periode niet af te wachten.
Wjj hopen, dat net Ministerie echter
rustig het aangevangen werk zal voltooi
en en dat de rechferzjjde zich door al die
drukte, dat kabail mag mei welzeg (en,
niet van d8 wijs zal laten brengen. Waar
de wetten door het Ministerie voorgesteld,
in het eene of het andere onderdeel,
niet aannemelijk zijn, daar vetbetere men
ze door weldoordachte amendementen.
Nimmer heelt dit Ministerie getoond
onhandelbaar te zjjn en niet tot overleg
bereid, maar er ligt geen wjjsheid noch
onafhankelijkheid in een wet af te stem-
rren omdat men op hot een of andere
punt zjjn zin me; heeft kunnen krijgen.
Hooger eere is hef en van meer staats-
manswjjsheid getuigt het wanneer men
eigen inzicht, zoolang het niet de heili
ge beginselen geldt, kan opofferen, waar
het heil van het land zulks vordert.
Het is maar al te duideljjk, dat de li
berale bladen het er ia den laatsteu tjjd
op allerlei manieren op t jeleggen om ook
de leden deriechterzjjde te prikkelen tot
minder vertrouwen iu en tot verzet tegen
het Ministerie of tegsu den Premier, om
dat zjj wanhopen, dat de liberale partjj
alleen in staat zal zjjn, het Ministerie
te doen vallen, al komen vrjjzinnig-ds-
mocraten eu socialisten spandiensten be-
wjjzan.
Er moeten nog wat leden van da Rech
terzijde bjj, want de Eerste Kamer alleen,
al is zjj inmeerdei heidliberaal,kan dat weik
niet af, of men twjjfelt dat zjj het aan
durft. Iu de Tweede Kamer moet dat
werk worden op touw gezet. Daarom
dien woedenden aanval op Drankwet en
Tariefwet en tegelgkertjjd het spottend
verwgt aan de Katholieken, dat zjj dr.
Kuyper trouwe diensten bewjjzen, zelfs
tegen hunne overtuiging in. Daardoor
mocht zich eens een enkele laten verlei
den om bjj Drank- en Tatisfwet eens
behoorljjk zjja onafhankelijkheid te too-
nen!
De libsralen mogen echter gerust zijn.
Geen lid der Katholieke partjj zal vóór
of tegen een wet stemmen, alleen om dr.
K a y p e r 's of rnr. H a r t e 's wil.
Zjj zullen zich onafhankeljjk enonpartjj-
dig toonen van persoonljjke consideration,
onafhankeljjk ook van alle inblazingen
en courantengeschrijf van liberale zijde,
zich alléén latende leidendoor het beiang des
lands, maar tevens wél overwegende de
vraag: «Wat zal er gebeuren, indien men
er in slaagt dit Ministerie van zjjn zetel
te dwingen?»
kend, maar hij zal belang er in stellen, als
ik hem een boodschap overbreng van mijn
overleden pleegvader l
Albert gevoelde dat hij het gesprek moest
afbreken.
Meer kan ik er niet van zeggen, voeg
de hij er bijdaar ik er zelf niets meer van
weet.
Wanneer wilt ge op reis gaan
Heden avond, Mijnheer.
't Is wel, ik geef u het gevraagde ver
lof.
Ik dank u, mijnheer Gerold.
Ge weet, dat het werk dringend is, dat
ik u niet lang missen kan.
Ik zal mij spoeden, mjjnheer Gerold, en
hoop dat ik geen vijf dagen zal noodig
hebben.
Met deze woorden groette Albeit en ging
heen.
Wat mag dat toch zijn, prevelde de
meester. Heeft Brand, behalve zjjn zuster, nog
verwanten? De geheimzinnigheid van Albert
komt mjj verdacht voor. Zoo de overledene
eens aan eenen derde datgene had veropen
baard, waarmede hij zijne zuster bedreigde?
Immer ontstaan er nieuwe bezwaaren, nieuwe
hindernissen!.Moest mjj eens het vermogen
ontgaan dat mij redden kan? Door kunstmid
delen is het mij gelukt mijnen beknelden toe
stand te verbergen... Hierbjj heb ik op het
kapitaal van Wiprecht gerekend... Nu kan ik
niet meer achteruit, maar moet voorwaarts gaan,
moest ik alles vernietigen wat zich tegen mjj
verzet. Albert is geen gewone timmermans
Vrjjdagivond kwam tueschen de werk
gevers en een aantal diamantbewerkers
eene vereeniging tot stand, die den naam
heeft aangenomen van gilde der Ant-
werpsche diamantnijverheid. De stchting
heeft ten doel het inrichten eener zieken,
werkloozen-, verzekering-, en ljjfrentkas,
alsook eene arbeidsbeurs. De gelden
welke het maatschappelijk fonds uitma
ken, bestaan uitle. da bgdrage der
eereleden2e. giften en bjjzondere lega
ten 3e. de toelagen verleend door de
openbare bestaren 4e de opbrengst van
de arbeidsbeurs; 5s. de vrjj willige bg
drage der leden V. A. D. F.6a de re
gelmatige bgdragen der begunstigers
7e. de regelmatige bgdragen der werkende
leden.
Da bij Irage der begunstigers is bepaald
op frs. 0.2b per week en per sljjper, sng-
der en versteller in hunnen dienst. De bg
drage der werkende leien is bepaald op
frs. 0,50 par week. Het gebruik van
de arbeidsbeurs voor diamantbewerkers
is kostaloos voor de ledeD. De leien der
V. A. D. F. maken van rechtswege deel
nit der arbeidsbeurs. De niet aange
sloten werkgevers zullen eene vergoeding
van frs. 5.00 per dienst betalen. De ont
vangen gelden zullen in de werkloozen;
zieken-, verzekering- en ljjfrentkas gestort
worden. De kosten der werkbeurs zul
len door da V. A. D. F. gedekt worden.
Aan de werkelooze leden zal men gedu
rende 4 weken eene dagelgksche som
van drie franken nitbetalen. Een geneea-
en srsenjjkundige dienst wordt voor de
bewerkers ingericht en de zieke leden
kunnen gedurende zes maanden eene
schadeloosstelling bekomen van drie fran
ken.
De leden der maatschappij verplichten
zich uitdrukkelijk alle geschillen walke
zonden kunnen oprijzen tusschen werk
gevers en werknemers, zoowel van bg-
zonder als van algemeen belang aan den
scheidsraad te onderwerpen. Zjj verplich
ten zich de uitspraak van den scheidsraad
bindend aan te nemen en zich van uit
sluiting of werkstaking te onthonden, en
ook van alle gerechtelijke vormen, beroep,
verbreking of oppos tie af te zien.
Met algemeene stemmen werden deze
bepalingeo aangenomen.
Spanje.
Een vreeseljjke outplofffng he «ft plaats
gehad in de steenkolenmgu Teschiu, prov.
Se villa.
Een groot getal mijnwerkers werden
onder de aarde bedolven. Men rekent
reeds op 53 dooden.
De Fransche Kamer van Koophandel
knecht, hjj bezit schanderheid en moed.
De oude Brand zal hem gezegd hebben hoe
hij handelen moet. Had ik den eersten stap
maar niet gedaan! Moet ik nu evenwel ten
o nder gaan?
Hjj kneep de lippen opeen en sloeg met de
handen tegen het hooid.
Blei moet mij helpen! mompelde hjj in
eene vlaag van woede. Ik zal hem doen halen.
Terwjjl mjjne vrouw op reis werkt, zal ik hier
niet met de armen gekruist staan.
Meester Gerold sloot zjjne geldkist, nam
hoed en stok en verliet zjjn kabinet.
Albeet op beis.
Elsje had de toebereidselen voltooid een
goed avondmaal stond op de tafel en de kleine
reiszak, die linnengoed bevatte, lag op den
stoel nevens het bed.
De dorpsklok had zeven ges1 agen.
't ls mij in het geheel niet aangenaam,
dacht Elsje, die aan het venster stond, dat
ik eenige dagen alleen moet blijvpn, want
het huis ligt zeer eenzaam. Hoewel niemand
mij leed doet is het toch treurig al deze din
gen te zien, die mij bestendig aan den over
ledene herinneren. Leefde Brand nog, ik zou
hem gaarne verplegen en dag en nacht aan
zijn bed doorbreagen. Wist ik dan tich nog
maar wat die reis beteekent Thans wil
ook Albert heengaanNu, wat er ook vau
zij, ik zal toch niets verraden, wie mij ook
vragen mocht. Brand was een braaf man, die
nooit onrechte wegen betreden heeft. En Al-
te Londen heeft haar jaarljjksch8 diner
gehouden. Er zaten vierhonderd menschen
aan, onder wie verscheidene parlements
leden, Lord Brassey, namens de
Londensche Kamer van Koophandel, Lord
Strathcona, ook verscheidene con
suls.
In een uitbundig toegejuichte rede heeft
de gezant van Frankrijk, de heer Cam-
bon, er verklaard, dat de verkregere
«entente» cordiale» van de twee rjjken
niet het werk der diplomatie, maar hoofd
zakelijk der Fransche Kamer van Koop
handel geweest en te danken is aan de
onvermoeide pogingen der mannen van
zaken aan beide zjjden van het Kanaal,
opoieaw bewjjzende, welke groote vrede
lievende rol tegenwoordig de Kamers van
Koophandel vervallen.
De Russische Staatscourant heeft om
trent het opnemen van vrijwilligers in het
leger van Oost-Azië het volgende mede
gedeeld.
Da Czaar heeft besloten Uit over
wegingen, dat het leven en de kracht
van elk individn vóór alles aan het
eigeu vaderland toebehooren, het niet
geraden op een verzoek van vreemde
lingen tot opname in het leger der Rus
sen, in te gaan.
Te Venetië werd dezer dagen een schit
terend schouwspel vertoond, ter eere van
den Daitschen Keizer. Op zee lagen vier
torpedobooten met twee kruisers, een Duit-
eche en een Italiaansche, het jacht de
Hohensollern van den Duitschen Keizer,
gevolgd van den grooten kruiser Fried-
rich. Karl en nog tal van stoombooten.
Honderden gondels dreven als zwaluwen
rondom de oorlogsschepen om het keizer
lijke jacht, terwijl een kanongebulder
losdonderde van het eiland San Giorgie.
'sAvonds waren alle schepen geïllumi
neerd, zoo ook de groote gebouwen der
eilanden, de kazerne der Fondamenten,
het koninkljjk paleis schitterden met dui
zenden en duizenden electrische lampen
van alle klaar, bengaalscb vuur in alle
kleuren en de voetlichten der forten brach
ten bjj aan den feestavond.
Zooiets hebben de Italianen niet aan
den President der Fransche Republiek ver
toond.
Het Katholieke blad de Vocce della
Verita, is Donderdag door de Italiaansche
Regeering in beslag genomen wegens een
artikel tegen den heer Lonbet, presi
dent der Fransche Republiek.
Te Venetië loopt het gerucht dat keizèr
Wilhelm het plan heeft opgevat er
een groot paleis te koopen, waar hg jaar-
Ijjks eenige weken zou kannen vertoeven.
Men zegt, dat de agent met den aan
koop belast, reeds zou geslaagd zjjn.
De Secoio deelt mede dat een com
plot is ontdekt om een aan lag te doen
tegen het leven van den Duitschen Kei
zer Z. M. zou om die reden zjjn bezoek
bert heeft volkomen den geest ran zijnen pleeg
vader.
Zij slaakte een Hauwen kreet daar zij ge
loofde dat er aan de deur geklopt werd. Zij
luisterde,- de deur werd inderdaad geopend.
Goeden avond, vrouwtje I..,
Het bolle gelaat van Frits Blei vertoonde
zich in de half geopende deur.
Is er geen belet
Frits stond reeds in het kamertjehij
moest den hoed afnemen om zijn hoofd niet
tegen de zoldering te stooten.
Kent gij mij niet, vrouwtjeP
Neen, ik ken u niet .mjjnheer, zei Elsje
eenigszins verschrikt.
Ik ben Frits Blei, een vriend van uwen
overleden meester.
Mjjnheer Blei, zei de huishoudster ver
wonderd. Nn herinner ik mjj u, min of meer,
inderdaad.
Deze h erinnering scheen niet van de beste
te zijn; dit verried Elsje's gezicht, dat zeer
ernstig was geworden.
Ja, t'jden en mensohen verranderen, her
nam Frits deftig, men komt vooruit eu legt
het schootsvel af...
Wat wilt gij eigenljjk, mijnheer Blei?
vroeg Elsje gestoord.
Mjjn weg voerde mij door Buchau en
het huisje van mjjnen vriend Andreas lag zoo
dicht bjj, dat ik het kon voorbjjgaan.
(Wordt utrvolgd.)