No. 5687
Woensdag 4 Mei 1904
29s(e Jaargang.
HbagÉlaó voor <3fioorè-on SCuió-éiollanè.
m
1 Mei.
HET GEHEIM
vaü een Vorstenhuis
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
7oor het buitenland
Afzonderlijke nummers
f 1,20
1,50
2,ÖC
0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re dacteu r-D irecteur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstr&at, Haarlem.
Van 16 r
Elke regel meer
50 Cents
77, r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicité, JEtrangère
G.L. DAUBE Co JOHN., B. JONES Succ. Paria 31 bis Faubourg Montmartre
Juchheisa, juchhei
Wie schön ist der Mai
Ja, schoon is de Meischooner nog dan
hier in meer zuideljjke streken, waar de
herboren krachten der natuur zich dan
openbaren in al hun frischheid en jeugd,
waar de bloemen z:ch ontplooien in dui
zenderlei voimen en kleuren en hare bal
semende geuren vermengen met de uit
wasemingen van het jeugdige groen. Ge
zicht en reuk gaan vereend t8 gast aan
den rjjken disch der natuur, waar het
ontelbare vogelenkoor bet gehoor komt
streelen met jubelende zangen ter eere van
de Koningin der Lente.
De stadsbewoners bemerken al te wei
nig die groote verandering in de natuur,
dat herleven van allen in de Lente en
ia sommige steden des rjjks zouden ve
len den eersten Meidag nauweljjks eenige
opmerkzaamheid schenken, ware het niet,
dat de groote Meibetooging de werklie
den op dien dag hem hun telken jare in
het geheugen terugriep.
De groote optocht der werklieden in
de hoofdstad des Rjjks, die jaarlijksche
betooging voornamelijk voor een verkor
ten werktjjd, maar waaraan zich dan nog
eenige andere desiderata vasthechten, had
dit jaar plaats op Zaterdag-avond, den
30sten April. Reeds ten 7 ore was het om
en bjj bet Paleis van Volksvlijt, zwart
van de menschen en terwjjl in den tuin
de groote stoet zich opstelde en rangeerde,
organiseerde zich bjj het Oosteinde, vlak
bjj den uitgang, waardoor de stoet uit
den tuin zou komen, ongeveer een tweehon
derdtal politieagenten, die tot bewaring
V8n rust en vrede den stoet zouden ver
gezellen.
En de orde werd uitstekend bewaard.
Van acht tot elf uur trok de stoet door
verschillende straten van het Paleis van
Volksvlijt door de buurt IJ IJ, langs de
Stadhouderskade, 't Vondelpark, de Over
toom, Bilderdijkstraat enz. naar de N.Z.
Voorburgwal, waar de stoet weid ontbon
den. Men mag het aantal deelnemers wel
op 2500 schatten, voorafgegaan door po
litie te paard en te voet, en door fak
keldragers, afgewisseld door muziekkoip-
sen, banieren, transparanten met opschiif-
ten, enz. enz. De organiseerende vereeni-
gingen, nameljjk: de Soc. Dem. Arb. Partp
en de Soc. Dem. Amet. Bestuurdarsbond,
kunnen tevreden zjjn over den goeden
afloop. Er j werden voortdurend socialis
tische liedjes gezongen, er waren vee!
menschen op de been on te kjjken, er
FEUILLETON,
30 (Vervolg.)
Sedert twee jaren ben ik met hier geweest
want vader Brand hield mij sedert eenigeQ
tgd en onbillijker wgze voor zjjnen vijand
ik ben nochthans een goede kerel, die niemand
eenen steen in den weg legt. ik wilde eens zien
hoe Albert het maakt... misschien kan ik hem
van dienst zjjn.
Albert is van het werk nog niet terug.
Dat weet ik: maar hjj moet toch spoedig
komenEn vader Brand is dan werkelijk
dood!
Daar is hij gestorven, zei Elsje en zij wees
op het bed,
Blei waagde het niet zjjnen blik daarheen te
wenden.
Albert zal fortuin makenriep hij met
gedwongene vrooljjkheid. Hij teekent beter eu
nauwkeuriger dan vele architecten, die veel geld
verdienen. Ik zal hem werk aanwijren hij
moet niet meer naar de timmerplaats gaan
En gij Elsje, wat zult gjj nu beginnen
Hier is het toch voor u gedaan.
Komt ge mij misschien uithooren, mjjnheer
Blei? Voor mg is gezorgd, en bekommer er u
niet over, 't Is niet noodig.
werd een enkelen keer gelachen om het
eene of andere luimige opichrift.
Nu knnnen de organiseerders heden
spreken over eene grootsche betoogingals
zjj willen, waarbjj de arbeiders zoo kalm
en waardig betoogden en het publiek in
zoo grooten getale toeschouwden.
Op beide uitspraken valt echter nog
al wat af te dingen. De geheeleoptnarseh
droeg te zeer den stempel van bjj elkan
der gesleept te zjjn, om maar eenigszins
naar «grootsch» te kunnen gelgken. Vaak
was het of de manifestanten zelf er meer
een grap van maakten dan een werkeljjk
ernstigen optocht. Indruk op het publiek
maakte hij ia het geheel niet. 't Was
wel eens aardig er naar te gaan kjjken
en dat op Zaterdagavond, maar overigens
liet het iedereen vrjj koud. Zelfs de ge
knevelde spoorwegbeambte op een der
transparanten met het wel te raden bij
schrift vermocht geene groote belangstel
ling op te wekken.
Ea is dat te verwonderen Het publiek
begint werkeljjk genoeg te krjjgen van
al die bombastische en snorkende opschrif
ten, schampere zinspelingen en wat dies
m eer zjj.
Er wordt waarlgk tegenwoordig niet
zoo weinig gedaan voor den werkman en
waar hg goed wil, is zjjn lot niet zoo
zwaar. Zeker, er komen wel eens tijden,
dat er weinig werk is, dat in het een
of audere vak weinig kan verdiend wor
den, maar is dat bg den werkman alleen?
Vraag tegenwoordig eens bg den winkelier,
bg den manufaoturisf, bg zooveel ande
ren, hoe de slechte tgd hen dag en nacht
met zorgen overlaadt. En wie komt hun
te hulp
Eu wat uitspanning betreft Dezer
dagen werd op een vergadering van pa
troons, het voorstel gedaan van tgd tot
tgd den werklieden een vrjjen dag te
schenken voor een gezamenljjke uitspan
ning, eeD uitstapje of zoo iets. Een Rot
terdammer zeide toen: «Mjjne Heeren,
wjj hebben in Rotterdam een circus, waarop
ieder Rotterdammer trotsch is. En waar
van denkt gjj, dat die circus hoofdzakeljjk
bestaat? Zeker de rjjke stand, de midden
stand ook, komeo er van tgd tot tgd,
maar de werkende stand is er altjjd.»
Wie te Amsterdam de tingeltau geli,
den circus, de schouwburgen eens wil
gaan bezoeken, zal hetzelfde zien en on
dervinden.
Intcsschen zal vandaag, 1 Mei, te Am
sterdam op verschillende plaatsen wel weer
gefulmineerd worden tegen de rjjken, tegen
het kapitaal, tegen de Regeecinger zil
weer worden geklaagd over de verdruk-
O, ge spreekt wonderlgk, vrouwtje.
Ik weet wat ik zeg en zoo ge mij ge>
noegen wilt doen, laat Albert dan met rust
hjj weet zetr goed dat zjjn overleden vader
u niet lijden kon. Gjj zijt goen man voor Al-
bert, en Albert geen man voor n.
Ik geloof dat Elsje kwaad wordt, riep
Blei spottend. Zoo Andreas nog leefde zou ik
mjj met hem verzoenen, want hij was, eigen-
ljjk gezegd, een brave kerel...
Albert kwam binnen.
Verwonderd bleef hg aan de deur sttau,
toen hjj den opgeschikten werkman zag.
Wat komt gij hier doen, B!ei vroeg hjj
kort.
U eerstens mjjne deelneming in. uwen rouw
betuigen.
Ik dank u
En u vragen of ge soms mijne diensten
niet behoeft.
Neen, dien kan ik missen.
Ook goed, 'ik heb mijnen goeden wil ge
toond; mair als men zoo koel wordt afgeweze i
kan men z'jn voorstel niet herhalen. Men heeft
u eene algemeens deelneming betoond, men
spreekt op alle werkplaatsen over den dood
van den ouden Brand... ik, die wel iets meer
kan dnen dan een gewoon timmermansknecht,
ik wilde niet onverschillig zijn.Mijne zaken
gaan goed, ik verdien geld.
Albert, die zijnen tijd noodig had, had zich
aan tafel gezet en begon te eten.
Welken handel doet ge, Blei? vroeg hjj om
iets te zeggen, daar Blei hem meer dan onver
schillig was.
/king van den werkman, over zijn onge
lukkig lot; de tegenwoirdige Staat
zal worden veroordeeld eu verworpen en
al de schoonheid van een toekomstigen
socialen Staat hoog worden opgevgzeld.
Och, armen, die zich laten opwin len
door al dat geschreeuw, door al die be
loften, door al die voorspiegelingen van
eene toekomst, zooals ze er nimmer op
de wereld komen kan
Was het niet duizendmaal beter, dat
gjj U naar buiten begaaft op dezen
schoonen dag en in Gods vrije natuur
mede giugt de Bchoonhaid der schepping
bewonderen en de almacht des Scheppers,
die al dat schoons in 't leven riep den
mensch tot genoegen; den menech, dien
Hg bemint als een vader en voor wien
Hg, niet op deze aarde, maar in den He
mel, eeae toekomst heeft bereid, die de
stoutste droomen verte overtreft, wanneer
de mensch op aarde met geduld en met
onderwerping aan den wil des Vaders,
het juk draagt, dat God in Zij ne ondoor
grondelijke wijsheid hem te dragen heeft
gegeven en dat juist voor hem het ge
schiktste is om hem eens dien eeuwigen
onvergank6lgken heilstaat te doen bin
nengaan.
BUITENLAND
Euitschland.
Uit Hamburg is weer een transport
troepen naar Zuid-Wsst-Afrika gezonden
en binnen enkele dagen gaan nog 1000
man er heen.
Tut de vertrekkende troepen hield de
luitenant-generaal Huytermao, een toe
spraak, dat de Keizer zich vooral veel
voo.stelde vau de machiue-geweer-afdeel-
lingeu. De wagens van laatstg/noemde rijn
zoo op dek opgesteld, dat zij onderweg
j voortdure d kannen oefenen.
Te Bremen is van stapel geloopen de
nieuwe kruiser M. die door prins Ludwig
van Beieren verv lgens Munchen is ge
doopt. De Burgemeester dier stad hield
de duoprade.
Frankrijk
Pi63idsnt L o ub et is vau zjjn Italiaan-
sche reis te Marseille aangekomen. Hjj
werd Eamens koningA 1 f on so,door den
commandant van het Spaansche oorlogs
schip Pelayoadmiraal S a o to te, daar in
do haver liggende, begroef. De Admiraal
weid verzocht deel te nemen aan de lunch,
waarbjj L oub e t dronk op den Koning van
Spanje, diens volk eu de Zeemacht.
President Loubet moet zeer vermoeid
zjja van zgn reis. Hg vertrok per extra-
trein naar Pargs.
Te Bres^is van stapel geloopen hel
Fransche pantserschip Democratie. Ver-
ik ben agent en bezorg houtleveranties
in het groot.
Van werken, zooals ik vroeger deed, wordt
men niet vet. Daarvoor moet men ondernemen,
speculeeren, zaken doen.
Ondertusschen had Elsje de kamer verlaten.
Als zij weg was:
Albert, vroeg Erits geheimzinnig, hoe
staat het met de nalatenschap.
Met welke nalatenschap?
Mjj ie ter oore gekomen dat Brand geen
testament heeft nagelaten en zijn zuster, de oud3
rjjke mevrouw Wiprecht, de erfenis heeft aan
vaard.
Dat is waar.
Schandelijk! Schandelgk
Waarom is het schandeljjk
Dat wijf is schatrjjk
Zjj heett er wettige aanspraak op, want
ik ben slechts Brands aangenomen zoon.
Sedert mjjn kindsheid heb ik veel goeds ge
noten, ik kan nu niet vorderen dat men mjj
het huis geve. Als vader Brand het gewild
had
Hjj heeft het gewild! riep Blei. Dat weet
ik Hij heeft waarachtig niet zjjne grondbe
zitting aan zjjne zuster nagelaten, die vol
strekt niet handelde alsof zij eenen armen
broeder had.
Het wjjf neemt het er heel goed van, heeft
geene kinderen, geen neven en nichten
I 't Is schande dat ze u deze kleine nalaten-
schap wil ontfutselen. Om dit te beletten hen
i ik hier gekomen
Daar is niets tegen te doen.
leden jaar werd eerst de kiel gelegd voor
deze jongste aanwinst der Fransche vloot.
Oostenrij k-Hongarije,
Te Triest is het nieuwe Oostenrjjksche
Hongaarsche oorlogsschip Erzherzog Fne-
drich, (e water gelaten.
De Gemalin van Aarthertog Friedrich,
de Aartshertogin Isabella, doopte het pete
kind.
Talrjjke autoriteiten woonden de plech
tigheid bij.
Engel a ad.
Te Chatan is de kruiser 1ste kiarsa
Devonshire, voor de Enge'scha oorlogs
vloot, te water gelaten.
Het Engelsen oorlog schip Retribution
is van Nicaragua naar Bluefields ver
trokken om een eiech tot loslating der
on'augs opgebrachte Eagelsche visechers-
vaartuigeu te stellen.
De Engelsche bladen meenen dat
Rusland ook zonder zjjn wapeneer een eer
vollen vrede kan sluiten. Het Berliner
Tageblatt wjjst er echter op, dat da «eend
vogel» in Engeland is uitgebroed en deel
uitmaakt van den zwerm dia de opdracht
heeft Da tschlands politiek te isoleeren.
De harteljjke toenadering van Enge
land en Frankrjjk, gevolgd door de geest
driftige ontvangst van president Loubet
in Rome, zou worden bekroond door de
Fransch-Engelsche pogingen om aan den
oorlog een einde te maken. Zoo zonden
Rusland en Italië woiden overgehaald tot
de nieuwe Quadruple alliantie, d e Duitsch-
land zou buitensluiten en alleen z >u doan
staan in de wereld.
Maar de Eagelsche poging was te snel
geschiedhet ware dwaasheid te ver
wachten, dat Rusland thans geueigd zon
zij a viede te sluiten zonier eerst de
wapeneer,die door de nederlagen in Oost-
Az geschonden wordt geacht, schitte
rend kon herstellea. Het ware dwaashe'd
te verwachten, dat de Osaar zoo evan
gelisch zoa zjjn, de rechterwang te bie
den, nu Japan hem op d6 linkerwang een
klinkenden slag heett toegebracht.
Een antwoord als het Rissische waste
verwachten. Op scherpen toon verklaart
bet Czarenrjjk zelf wel in staal te zjja,
om zjja eigen zaken te regelen, en iedere
poging tot interventie, un en in de toe
komst, af te wjjzen.
De Oorlog in het Oosten.
Hit in den grondboren vanhetJapac-
sche transportschip Kinsjoe Maroe waar
bjj tal van Japanners verdronken, heeft
volgender wjj ze plaats gehad.
Toen de Russische kruisers hoorden
dat er een Japansch transportschip na
derde, begeleid door torpedobnoten, gingen
zij op weg in de richtiag van Zuid-oost
Korea om dit schip te vangen. Nabjj
Gensan troflen zjj het aan, slechts bege
leid door twee torpedobooten, wat waar-
schjjnljjk hieraan is toe te schrjjven, dat
de Japanners niet wisten, dat het Rus-
Jawel I
—Wat?
Er is een tjjd geweest, Albert, dat Brand
mjjn vriend was. Eens zeide hij mjj, toen kwaad
heid hem de gal in het bloed joag:
Ik zou Meta tot bedelares kunnen maken,
als ik wilde. Maakt zjj het te bont, dan doe
ik het.
Albert had intusschen zjjn avondeten genut
tigd, en stond van tafel op, onverschillig
zeggende:
Praatjes! en op zulke praatjes kan man
geenen staat maken. Men zegt wel dat mjjn arme
vader niet bjj toeval door dan hangenden balk
is getroffen geweesi, maar dat eene misdadige
hand dit veroorzaakt heeft.
Zegt men dat? vtoeg Frits ontsteld.
Ja, dat zegt men.
Gekheid 1 riep Frits driftig uitvarend,
Gekheid. Den ouden Brand heeft niemand
eenig leed gedaan! Ik ken al de werklieden
die bjj den bouw waren. Waarachtig, 'tis om
te lachen! Nu spreekt men er van, alsof het de
eerste keer is dat een werkman een ongeluk
kreeg! Neen, neen, die da', zegt, heeft met mjj
te doen! Zulke schandeljjkheid laat ik niet op
mjj en mjjne kameraden rusten. Ik was ook
bjj den bouw.
'Wie heeft dit gezegd? Wie? Ik wil het
weten. Ik verbrjjzel vast den kop met mjjne
bgl dengene die zulke afschuwelijkheden ver
spreidt Hoe zoa vader Brani met opzet
gestooten zijn Door ons, die met hem op het
huis stonden? Ik moet weten wie dit gezegd
heeft, of ik... ik..
sische Waldiwostok-esk»der was uitge
varen.Da Russen zouden er zich stellig
toe bepaald hebben om het transport
schip buit te maken, ware er niet een Ja
pansch eskader van twaalf schepen aan
den gezichteinder verschenen. Dienten
gevolge hadden zg slechts de keus om
of het transportschip te laten glippenen
het zgn troepen te laten landen of zelf
groot gevaar te loopen door het aan te
houden eu op sleeptouw te nemen, in
welk laatste geval de Japanners tgd zou
den hebben gehad te naderen en hen te
overweldigen. De Russische bevelhebber
besloot daarom het transportschip in den
grond te boren en met zgn kruisers zoo
snel mogelgk naar Wladiwostok terng te
keeren zonder Gensan binnen te vallen.
De Japansche vloot bestaande uit tien
groote oorlogsschepenen zes torpedobooten
is voor de haven van Wladiwostok ver
schenen
De kast van Port Arthur wordt thans
beschermd dooronderzaescha torpedoboo
ten die hunne geschiktheid hebben aan
getoond om een heelen tgd onder water
te blgvea. De booten worden zeer gosd
bediend.
Sedeit vjjf dagen wordt onafgebroken
aan de Yaloa-rivier gevochten n et suc
ces voor de Japanners.Zjj trekken al vech
tende de rivier over, nu eens met voor
deal dan weder met nadeel, terwjjl de
Russen retireeren. Er wordt van weers-
zjjden dapper gevochten.
Uit St. Petersburg seint men over het
terngtrekken der Rassen het volgende:
Japansche batterjjen met veldgeschut
en 12 cM. kanonnen opsnden om vier uur
in den ochtend randen len Mei een zeer
hevig vuur op de Russische stellingen bjj
Tioerent'schen en de troepen bg Pote-
ty nza.
Tengevolge van de verpletterende sn-
perioiteit vau de Japansche artillerie en
het aantal kanonnen en tengero'ge van
da groote verliezen, die de Russische
troepen in hun stellingen leden, achtte
generaal S a ss u 1 i t s c h het ongeraden de
positie bg Tiroerentechin langer bezet
te houden.
De troepen kregen bevel, terng te
trekken en op den terugtocht de daar
voor geschikte posities in te nemen. Toen
S a 8 s u 1 i t s c h zgn telegram afzond, had
den de troepen van Tiroerentschen en
Sch ache dszichin volkomen orde op een
tweede stelling teruggetrokken, terwjjl de
strjjd bjj Potetynza en Tochingoe voort
duurde.
Uit Tokio wordt gemeld
Na een slag, die vjjf dagen duurde en
waarin de artillerie de voornaamste rol
speelde, baande de eerste Japansche le-
gerafdeeling, onder bevel van generaal
K n r o k i, zich een doortocht over de
Yaloe.
De infanterie verspreidde zich over een
frontbreedte van 4000 man, trok met
groote snelheid op en verjoeg de Russen
van Kialentse en van de hoogten aan
den rechteroever van de ri'ier Iho gele
gen.
Frits Blei kon niet voortspreken. Eene vree-
seljjke opgewondenheid had hem bemachtigd;
hjj zag doodsbleek en beefde aan zjjn geheel
lichaam.
Zjjne gloeiende oogen staarden naar het bed
waarin vader Brand gestorven was, zooals Elsje
had gezegd. Het scheen als of zich op zjjne
blauwe lippen schuim vertoonde.
De verschrikte Albert beschouwde den vree-
seljjken man. Hjj bad niet gedacht dat zjjne
ter loops gezegde woorden zulk eene uitwer
king konden te weeg brengen. Maar waarom
staarde Frits 't bed aan, alsof hjj er een geest
in zag? Waarom trad hjj achteruit ea tastte
hij bevend naar hoed en stok?
Wat is er Blei? wordt je niet goed? vroeg
Albert.
Men zou het worden van gramschap.
Ik heb u slechts gezegd
Leugensl leugens! Mensch, wees op uwe
hoeda. Ik roep de kameraden alle, alle
Dreigend hief hjj den zwaren stok om
hoog.
Blei, wees verstandig! houd u kalm!
Ik moet weg, andere berst mjjn hoofd
Albert zeg die woorden niet meer. Mijne woede
kent geen grenzen!
Dof brommend verliet hij het kamertje,
Wordt vervolgd.)
ABONNEMENTSPRIJS
o
PRIJS DER ADVERTENTIBN.
AGITE MA NON AGITATE.
