No. 5688
Donderdag 5 Mei 1904.
29ste Jaargang.
1
ÏÏ)ag6laó voor ciïooró- en Suió-étollanè.
De Kinderwetten,
HUT GEHEIM
vao een Vorstenhuis.
BUREAU St, Jansstraat. -
W. KUPPERS.
Haarlem.
Zadelooza Romans.
BUITENLAND,
Amerika.
Italië.
Frankrijk.
Duitschland.
De oorlog in hef Oosten.
ÏT.
ABONNEMENTSPBIJS,
Per 3 maanden voor Haarlem ,f 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,9C
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschjjnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen/
Hoofdredacteur-Directeur
AiNXlENDjUl
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
AGITE MA NON AGITATE.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie GéneralePubltcité, Etrangère
G.L. DAUBESc Co JOHN., b. JONES SuccParts 31bis Faubourg Montmartre
Waarom gaat het met de invoering
der Kinderwetten, die sinds Februari 1901
in het Staatsblad staaD, toch zoo den slak
kengang
Telkens, wanneer wjj lezen, hooren of
zien, hoe kinderen die tcch recht heb
ben op vreugde en vrede, ontwikkeling
en koesterende liefde door hun ont
aarde ouders als kleine bedelaars worden
geexploiteerdboe die kinderen de
bladen verliaelden er nog onlangs een
treurig staaltis van uit Amsterdam
opgroeien in kommer en ellende telkens
komt dan de gedachte bjj ons op waren
toch de Kinderwetten maar ingevoerd
Immers voor kinderen, wier ouders
ongeschikt of onmachtig zjjn hun plicht
tot verzorging en opvoeding van hun
kroost te vervullen, brengen die nieuwe
wetten een zeer te wae'deeren rechtsmid
del n.l. de onthejting door de recht^
bank ven da ouderljjke macht en van
de voogdjj, welke ontheffing wordt uit
gesproken op verzoek van den voogdg
raad een rieuwe instelling of op vor
dering vao den Officier van justitie. Is
de verwaarloozing der kinderen veroor
zaakt door slecht levensgedrag, groote
zorgeloosheid, machtsmisbruik of misda
digheid van vader of moeder, dan is de
wet nog krasser. De nalatige ouders kun
nen dan op verzoek van bloedverwanten
der kinderen of van den vcogdjjraad of
ook op vordering van net Openbaar Mi
nisterie van de ouierljjke macht of de
voogdjj worden ontzet. Iu het belang der
kinderen kan de rechthauk reeds gedu
rende het onderzoek die macht ot voogdij
schorsen en de kinderen tjjdeljjk stellen
onder de zorg van een ander persoon of
van den voogdgraad.
Zoo is de wet, die op invoering
wacht. Ware zjj al in werking, menig
beklagenswaardig kind kon worden ont
trokken aao een omgeving, die hetzede-
Ijjk en lichamelijk ten verderve voert
en geplaatst worden onder liefderijke
hoede. En deze plaatsing zou definitief
zjjn. Ook thans zjn er liefdadige men-
schen, zjjn er nuttige gestichten, welke
zich het lot van verwaarloosde kinderen
aantrekken. Maar die personen en in
stellingen slaan er ieder oogenbltk aan
bloot, dat de ouders, al lieten deze niet
aan hun telgen in geen jaren iets gele
gen liggen, de kinderen komen opeischen.
En dan moeteu onder de tegenwoordige
wet die kinderen worden medegegeven,
cok al zjjn de pleegouders of gestichtbe-
FEUILLETON,
31 {Vervolg.)
In het donkere voorhuis, hoorde men eenen
doffen kreet slaken.
Toen Albert de deur opende, kwam Elsje
hem verschrikt tegen geloopen.
God in den HemelWelk een man is
dat I Blei moet dronken zijnhij stiet mij
met de beide handen terug en ijlde het huis
uit.
Ja, hj) is dronken, zei Albert.
Als de afschuwelgke mensch maar niet
komt, terwjjl ge op reis zjjt.
Ik geloof het niet. Houd de deur
maargoed gesloten, dan hee't hij niets te zeg
gen
Elsje nam het tafelgerief bij elkander en
droeg het naar de keuken.
Ik zal den kerel in het oog houden
dacht Albert. Zijne opgewondenheid was geen
toorn, maar angst. De vreemde heer heeft eene
vreeseljjke achterdocht in mjj opgewekt Ik
zal voorzichtig navorschingen doen en dan
bandelen Een niet opzettelijk gesproken
woord voert tot wonderbare ontdekkingen.
Indien mijn brave vader eens het slachtoffer
eener misdaad geworden was. Hoe kwam de
stuurders ervan overtuigd, dat de arme
kleinen een jammerlgk leven te gemoefc
gaan. Onder de nieuwe wetten zal dit uit
zijneen ouder, die bij rechterlijke uit
spraak van zjjn macht over zjjn kind is
ontheven ot oitzit, kan ook alleen bjj
rechterljjke uitspraak weer in zjjn macht
worden hersteld. Eu dit zal natuurljjk
niet geschieden zonder de noodige waar
borgen, zoodat in de toekomst de opvoe
ding van verwaarloosde kindereu ophech-
te grondslagen zal zijn gevestigd.
In de toekomstWaarom zjjn die wet-
teljjke bepalingen, welke toch zoo heil
zame strekking hebben, niet reeds lang van
kracht. De reden is niet ver te zoeken,
't Is gemakkeljjk te zeggen: we zullen
die kinderen aan de ouderljjke macht
onttrekken. Maar dan doet zich de vraag
voor: waar moeten ze nn big ven? De Re
geering rekent wel is waar in ruime mate
op de bereidvaardigheid en de toewjjding
vaD philantropische vereenigingen en
stichtingen, die zich met subsidi8 vau
overheidswege.de kinderen zullen aantrek
ken, ferwjjl ook particulieren kunnen ver
zoeken met de voogdjj en dus met de
opvoeding te worden belast. Op een en
auder kan men het echter niet laten aan
komen, te minder waar reeds zooveel
weezen en half-weezen ten laste van ge
stichten en particulieren komeo. Boven
dien scbrjjven de Kinderwetten omtrent
de rechtsverpleging en detoepassing
van straffen ten opzichte van min
derjarigen vele verbeteringen voor,
die ook aangebracht moeten worden. Zoo
zullen de Rijksopvoedingsgestichten op
houden strafplaatsen te zijn en loufer be
stemd worden voor; lo kinderen, wier
verzorging door een philantropische stich
ting te bezwaarljjk wordt doordat hun
gedrag vaa een verdorven of weerbarstig
karakter bljjk geeft; 2ojeugdige overtre
ders, die door den rechter, zonder toepas
sing van strafter beschikking van de
Regeering worden gesteld. Verder stel
len de K iuderwr tten nieuwe strafplaatsen
in n.l. de meerbesproken «tuchtscholen.»
Deze zullen in de eerste plaats bestemd
zjjn tot opneming der minderjarigen, door
den rechter veroordeeld, terwjjl voorts
ouders en voogden, dus ook bestuurders
van instellingen, die gbwichtige redenen
van misnoegen hebben over het gedrag
hunner kinderen of pupillen, aan de recht
bank kunnen vragen, die minderjarigen
voor eenigen tjjd in een tuchtschool te
doen opnemen.
Waar de tuchtscholen alzoo een be
langrijke plaats innemen in de nieuwe
kinderwetgeving, is het duideljjk, dat deze
vreemde hoer er toe mij deze vraag te doen
Staarde Blei niet doodsbleek het,bed van vader
aan?
De jongeling zat peinzend aan het open
venster, totdat Elsje hem zeide dat het lang
over acht ure was.
Dan begon hjj zich aan te kleeden.
Ondertusschen was het donker geworden.
Elsje bracht licht.
Beiden bespraken vluchtig de huisaange
legen beden. Elsje bad Albert dat bij niet te
lang zou uitbljjven. Weldra was alles in orde.
Langzaam verstreek de tjjd. Alberts opge
wondenheid deed hem goed, zij bracht hem
verstrooiing en verwjjderde zjjn treurigheid.
Hjj geloofde ste lig een ontdekking te zullen
doen, die hem aan de armoede ontrukken
moest.
Elke minuut vermeerderde zijn ongeduld,
zelfs de vrees bekroop hem dat de vreemde
heer misschien niet komen zou.
Eensklaps werd aan de deur geklopt.
Elsje schrikte zoo hevig, dat zjj eenen gil
slaakte.
Albert ging de deur openen. Een knecht, in
eene met zilver geborduurde livrei, stond op
den drempel, bet was dezelfde lange gestalte
die voor den heer de deur vau het rjjtuig ge
opend had. Het mager gezicht van den knecht
sprak eene goedhartigheid uit die dadelgk
ve. trouwen inboezemde.
Elsje beschouwde hem met onderzoekenden
blik. Met bjjzonder welgevallen merkte zjj op
dat de knecht den gegalonneerden hoed eer
biedig in de hand had.
niet kon worden ingevoerd voor die scho
len er zjjn. Welnu: ze zullen er spoedig
wezen. De bouw is aanbesteed volgens
een door de Staten Generaal goedgekeurd
stelsel. Hiermede ziju we een belangrjjke
stap vooruit
Maar nu zonden we toch willen vra
gen; moet da uitvoering der Kinderwet
ten wachten op den afbouw dier scho
len We zouden zoo gaarne zien, dat ten
minste met de invoering nn reeds een
begin werd gemaakt, opdat allee gere ed
zij als de scholen geopend kunnen wor
den. Iu afwachting zou dan misschien
al menige stumper, die thans zucht onder
ouderljjke plichtsverzaking, geholpen kun
nen worden om tot een meer «kinder-
waardig» bestaan te geraken. Zoo spoe
dig zal er geen njjpend plaatsgebrek voor
zulke kleinen wezen
Aanhoudend hoort men van de na-
deelige gevolgen van het lezen niet al
leen van onzedeljjke romans, maar Ook
van die, waarin allerlei avonturen en
moordgeschiedenissen worden verhaald,
waarin zoogenaamde helden in voorko
men, die door zelfmoord een einde aan
hun leven maken.
De Daily Chronicle verbaalt, dat een
alleszins outwikkeld en oppassend joDge-
ling van 16 jaren, Da het lezen van zulk
een roman een e.nde aan zjjn leven had
gemaakt. De vader, die tengevolge van
dit tragisch uiteinde voor den coroner
(Ijjkschouwer) werd geroepen, verklaarde,
dat zjjn zeer brave en oppassende zoon
verzot was op romans met ijzingwekken
de verbalen, m rordgeschiedenissen en
vechtpartijen, en dat hjj had opgemerkt
dat hg na het lezen daarvan wel wat
overspannen was, waarop de coroner hem
de opmerking maakte: «Dit soort ro-
maos wordt geschreven door idioten
voor idioten.» Indien veel vaders zich
te beklagen hebben over hunne kinderen
die niet tot de misdeelden behooren, is
het zeer vaak hua eigen schuld. Er wordt
niet gewaakt op hetgeen zjj lezen. Men
staat vaak verbaasd, hoe de jengd ge
loof hecht aan de dolzinnigste, onrnoge-
Ijjke geschiedennisseo, welke zij in de
romans lezen, en ze voor wezealjjkbeid
houdt.
Een pleiziertrein, die van de Ten
toonstelling van St. Louis kwam, is Za
terdag te Killswick ontspooid. Een 50-
tal personen zjju gedood of gekwetst.
Negen lijkeu zgn reeds onder de puinen
vandaan gehaald.
SpaDje.
De Spaansche stoomboot Zaspirak Bat
Mijn meester laat mijnheer Albert ver
zoeken ge zjjt immers reeds reisvaar
dig?
Ik houd mjjn woordzei de jongeling
vast. Mij weerhoudt niets meer, om dadelijk
op reis te gaan. Waar is uw meester.
Ga zult hem ginds in het rjjtuig v n-
dan.
Albert wilde zjjn pakje nemen, maar de
knecht voorkwam hem.
Vergun mij mijnen plicht te doen. Gig
zult overigens deze dingen niet noodig heb
ben, daar ge dat alles zult vinden, lederen
wenscli, dien ge uit, zal dadeljjk vervuld wor
den.
Waar reist ge naartoe? vroeg Elsip
-Mag ik het niet weten? J
Hjj komt toch stellig terug, niet waar?
Ik zelf zal hem in dit kamertje terug
brengen. Van dit oogeublik af dieu ik mijnen
meester met meer, maar wel zijnen gast die
over mij beschikken mag.
Elsje had den moed niet iets meer te vra-
gen zjj vergenoegde zich den prachtig ge-
kleeden bediende te beschouwen, die eene
gouden horlogeketting en eene schitterende
doekspeld droeg. Bovendien lag iets zoo
voornaams in zjjn wezen, dat Elsje bedeesd
vroeg:
Hebt ge onzen vader Andreas ook be
diend.
Dat geloof ik, en bjj is altijd over mjj
tevreden geweest. Wij waren vrienden Maar
ik zie dat ge gereed zjjt, mijnheer Albert
laat ons gaan.
is bjj dikken mist in aanvaring gekomen
met een kolenschip, varende van Cardiff
naar Buenos-Ayres.
De Spaansche stoomboot verdween in
de diepte, 13 opvarenden vonden hun
graf in de golven en 10 personen wer
den gered.
Te Nica9fro is het volk in opstand ge
komen tegen de nieuwe gemeente-belas-
ting. Een duizendtal inwoners met schop
pen en vorken gewapend, trok naar het
gemeentehuis, om het gebouw met pe
troleum in brand te steken. De troepen,
die de orde moesten handhaven, werden
op steenworpen onthaald. Een hevig ge
vecht bad daarna plaats waardoor tal
van personen gekwetst werden.
Een vreeselgk automobielen ongeluk
heeft Zaterdag-namiddag te Rousse-eo-
Bris nabjj Parjjs plaats gehad. Bjj het
over de spoorljjn rjjden, werd het voer
tuig door een exprestrein gegrepen en
verbrjjzeld.
De zes reizigers die in de automobiel
zaten, werden door den trein en door de
ontploffiag van de naptha gedood. Het
waren de heer P ré t a v a i n e,,directeur
van de L'Urbaine-Inceudie, zjjne vrouw,
de chauffeur, mevrouw M e r i n, de heer
D i s c he een vriend van P r t a v ai d e,
en zgn 10-jarig kind. Het geheel vormde
een hoop jjzer en hoat, waartusschen
uiteengescheurde ledenmaten der veronge
lukten uitstaken.
Orer de inwjjding der groote spoor
wegbrug te Mainz wordt gemeld dat de
kosten 15.657.000 Mark belrageu en dat
Mainz nu in directe verbinding staat met
Wie baden.
De brug is in haar geheel 915 M. lang
en is zoo fraai afgewerkt, dat zjj, volgens
de «Kölu Ztg.» noch in binnen noch in
buitenland haar geljjke vindt; o.a. zgn
reusachtige borstbeelden van den keizer
en van den groothertog van Hessen er
op aangebracht.
Zondagmiddag te 12 unr kwamen de
hooge gasten met groot gevolg ia een
bgzonderen treia bg de brug aan. Nadat
de Keizer de troepen geinspecteerd had,
hield de minister van openbare werken,
Budde, een toespraak tot 't keizerlijk echt
paar en den Groothertog van Hessen,
waarin bij wees op de groote beteekenis
van de nieuwe brug iu vredes- zoowel als
in oorlogstijd.
In een hartelgke redevoering huidige
de Keizer daarop allen, die meegewerkt
hebben om het grootsche bouwwerk tot
stand te brengen.
Daarop werd de brug in oogenschouw
genomen, waarna de gasten in eenige
stoomschep en een feesttocht op den R(jn
ondernamen. Aan beide oevers stonden
duizenden belangstellenden, die het
De jongeling reikte de hand aan de huis
houdster, zeggende
Tot een spoelig wederzien, Elsje!
Vrees niet dat ik weg blijf; ik kom even
stellig terug als ik nu van u scheid.
En ik blijf er borg voor, voegde de knecht
bevestigend er bij.
Maar gjj hebt mg nog uwen naam met
gezegd, zei Elsje tot den knecht: Hoe heet ge
dan.
Jozef, vrouwtje, is mjjn naam.
De beide mannen verlieten daarop het
huis.
Elsje deed hun uitgeleide tot aan de tuin-
heg. Van daar zag zjj dat Jozef het rijtuig
opende, dat Albert er in steeg, dat Jozef het
portier sloot en zich vervolgens naast den
koetsier plaatste.
Het rjjtuig keerde om, reed over de weide
en verdween weldra achter het geboomte.
God zjj met hem I fluisterde Elsje. Ik
kau 't hem niet ten kwade duiden dat hjj
reist, want dezer zaak moet iets te betoekenen
hebben.Als vader Andreas, de wonuerljjke man
maar niet zoo geheimhoudend was geweest.
nu. Albert zal mjj wel iets van zijne reis ver
tellen. Als hjj zjjne oudets wedervindt en een
aanzienljjk man wordt, zal hjj voor mij wel
zorgen. Men moge zeggen wat men wil. er
schuilt iets achter.
Albert gelijkt volstrekt niet op een gewonen
timmermansknecht. Wie hem niet kent, zou
hem voor een student houden. En zjjn
vader zou hem ook hebbes laten studeeren,
als 't maar eenigzine mogeljjk was geweest.
keizerljjk echtpaar en de overige gasten
geestdriftig toejuichten. Militaire muziek
korpsen speelden feestliederen, de bat-
tergen aan den Mainmond losten tal van
saluutschoten.
De Daily Mail Jverneemt nit Niuch-
wang dat de Russen volstrekt niet het
plan hadden zich staande te houden aan
de Yaloe-rivier. Trouwens verscheidene
militaire medewerkers aan Europeesche
bladen waren tot dezelfde meening geko
men, Intusschen kan toch niet ontkend
worden, dat <al zgn de Japansche berich
ten over het gevecht aïn de Yaloeri-
vier zeer overdreven voorgesteld», de
Russen van dejapanners een gevoelig[pak
slaag hebben gehad.
De Rossen zeggener heeft zelfs geen
algemeen gevecht plaats gehad en nog
minder een algemeenen terugtocht van
het Russische leger, om de doodeenvou
dige reden, dat de Russen geen ernsti-
gen tegenstand hebben geboden. Slechts
een afdeeling van 2000 man heeft van
Russische zjjde aan den strijd deel ge
nomen.
Het heeft allen schjja, dat generaal
Koeropatkiu i,den overtocht der Ja
panners van de Yaloe-rivier wel wilde
verdedigen maar zjji hoofdmacht heeft
verzameld aan de spoorlgn van Nioets-
jwang naar Moekden en slechts een sterke
voorhoede aan de Yaloe-rivier had om
de Japanners zoolang mogeljjk op te
houden.
Rukken de Japanners voorwaarts naar
den spoorweg dan zullen zjj daar tegen
over de Russische hoofdmacht komen te
staan.
Doch waarschjjnljjk zal dan het tweede
Japansche legerkorps, dat insgeljjks nit
drie divisiën bestaat, wel ergens in
Mandsjoerjje geland zg'n. Van dat leger
korps, dat reeds geruimen tjjd geleden
werd ingescheept, verneemt men nog
steeds niets naders.
Generaal Koeropatkine zag de
onmogeljjkheid in om de Japanners aan
de Yaloe tegen te houden. Hij noemt
zgn troepen aan de Yaloe eene voorhoede
van het Russische leger naar de Oost-
zjjde, evenals Port-Arthur de voorhoede
is, naar de Zaidzjjde gericht.
De getalsterkte der aan de ljjn Kai-
pingLiao-jangMoekden saamgebrach-
te troepen bedraagt nu 140.000 man, een
aanzienljjke macht, die in een voor ver
dediging gunstig land, aan een Japansche
overmacht gerust het hoofd kan bieden.
De stelling is daarom ook gunstig, om
dat men van hier de hoofdmacht tegen
Ya'.oe of Nioe-Tsjwang zou kunnen
wenden.
Hoe ook de toekomst door de
Rassen wordt berekend aan de Yaloe-
rivier, hebben zjj eene ernstige nederlaag
geleden. Deze nederlaag is te gevoeli
ger, waer toch algemeen de overtuiging
heerschte, dat wanneer 't maar eenmaal
tot een treffen te land kwam, de vjjand
ongetwjjfeld aan het kortste eind zon
trekken.
Frits Blei, die na uit het huis van Brand
weggeloopen te zjjn in het nabijgelegen bosch
was bljjven rondslenteren, stond nu bjj een
beukenboom in den nacht te staren.
Wat gebeurt hier? mompelde hg na eene
lange poos, Er komt eene koets met twee schoone
p aarden bespannen de bediende geleidt
den timmerman, alsof hij een voornaam heer
was in het, rjjtuig hoor ik eene stem
roepen. Goeden avond, mijn jonge vriendt Zoo
ik dit alles niet met mjjne eigene oogen gezien
en iemand het mjj verhaald had, zon ik het
niet gelooven. Er gebeuren toch zeldzame din
gen in de wereld.
En nu weet ik evenmin iets van de reis als
vroeger. Ik kan ook niets vragen of iets onder
scheppen mij dunkt dat het raadzaamste
is dat ik wacht Maar als Albert nu niet
terugkomt?
Deze kerel, ging Blei voort, kan gevaarljjk
worden: hjj sprak van een zeker gerucht, dat
hij gehoord had en rondliep. Donder! ik moet
voorzichtig zijnGaat alles verkeerd, dan maak
ik mij uit de voeten, niets is er dat mjj op deze
plaats houdt
;ï*A1b drooinend verliet hjj de groep beuken.
Hjj kwam aan de heg van den tuin.
Wordt vervolgd