5700
Vrijdag 10 Mei 1904.
29ste Jaargang
2>ag6laó voor cföooró- en Suió-étollanó.
Hoe moet het gaan?
HET GEHEIM
vaü een Vorstenhuis.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.]
Hoofd re dacteu r-D irecteur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstrsat. Haarlem.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Van 1—6 regels50 Cenls
Elke regel meer 7l/«
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Gents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicity, Etrangère
G.L. DA ÜBE Co JOHN., F. JONES SuccParis 31 bis Faubourg Montmartre
Steeds meer samengesteld wordt het
maatschappelijk leven, steeds hooger wo.-
den de eischen, welke verschillende stan
den stellen, steeds moeieljjker wordt het,
met ieders belangen rekening te houden,
en steeds meer bezwareu worden
door de ontevredenen aan de richtige be
hartiging der algemeene zaak in den weg
gelegd. En bjj dat al zoekt men maar
al te veel zjjn kracht in woorden en nog
eens woorden waar het de bistrjjding
van verkeerde stroomingen in de samen
leving betreft.
Zoo zagen we dezer dageumet groote vreug
de aangekondigd de nieuwe uitgave van
een boekje tegen de socialisten; een boek
je met citaten, die evenzoo vele aanklachten
zjju te«jen de roode partjj; een voortreffe
lijk en nuttig boekje zeer zeker, maar
toch slechts een boekje. Hiertegenover
stellen wjj het volgende, dat wjj uit Den
Haag vernemen.
Al geruimen tjjd is daar een welgezind
comité bezig om een verzekering tegen
werkloosheid in 't leven te roepen; men
bemerkt van die bezigheid echter niemen
dal. Wel kwam bjj den Gemeenteraad een
aanvraag om subsidie voor zoo'u verze
kering in vanwege een socialistisch ge-
tint comité Waar is nu de daad
En waar ook zjjn de woorden O, die
woorden! Wat zou het (om bp hetaau»
gegeven voorbeeld te blgven, ieder aan
sporend in zjjn omgeving naar meerdere
voorbeelden te zoeken,) wat zou het een
daad zjjn geweest van verstrekkende be-
teekenis, indien in de Residentie een flin
ke werkloozenverzekeiing in 't leven
ware geroepen door dè christeljjke ver-
eenigingen, welke daartoe samenwerkten.
Wat zon zulk een verzekering een
ruggesteun zjjn geweest voor decorpoia-
ties van vakgenooten.
Maar die daad is niet geste'd. Moge
het er spoedig toe komenEn zulks
niet alleen in de Hofstad. Nu zul men
misschien zeggen: miskent gjj dan het
vele goede, door de christelijke partjjen
tot stand gebracht. Hebt gjj dan geen
oog voor wat zjj doen in het belang van
verschillende standen. Ej dan antwoor
den wjj: in geenen deele. Wjj kennen
onze Werkliedenbonden, onze Boerenbou-
den; we kennen ook de Hanze, al bletf
deze middenstandsvereenigmg nog vtrre
van onze provincie. We waardeereu zetr,
wat deze allen doen, maar we zouden
hen wel willen toeroepen bljjt' wat la
ger bjj den grondZweef riet zoo bjj
Vervolg.)
Hjj klom ee* spijker hooger en boog het hoofd
om de schuinte te meten, er werd meer dan
moed, er werd vermetelheid toe veréiscbt om
den sprong te wagen.
Albert dacht aan geen gevaar, en had slechts
het doel in bet oog, 't welk hij voorgenomen
had Hjj kon immers op zjjne buigzaamheid
vertrouwen, waarvan hjj reeds in moeilijker
gevallen bewjjzen had geleverd.
De voet van den koenen werkman stond
nog op den laatsten spijker.
- Bjj den hemel! riep hg eensklaps, ik moet
omhoog.
Haastig greep hjj naar de galerjj.
Zjjne rechterhand vatte eene spil van het
jjzeren het dat er rondliep.
Indien deze spil niet sterk geweest ware,
indien deze brak, stortte Albert in de diepte.
Het ijzer bleef beweegloos. Nu stiet Albert met
zijnen voet tegen de zuil, zijn lichaam zweelde
een oogenblik in de lucht, zjjne borst rustte
op de schuinte, zjjn twee handen hadden het
hek gegrepen, de voeten hingen slap neder en
hadden geen steunpunt.
Beneden stond Fabiaan en stak de saamge-
voortdur ng in de hooge sfeeren der be
ginselen, maar zoek ook eens rond u en
vlak bjj u, of daar practische belangen
te behartigen vallen. Want weet wel
indien ge de groote menigte tot u wilt
trekken, let dan voord op wat die van
u vraagt, n.l. werkdadige behartiging
ook van het stoffelijk welzjjn.
Behartiging door een open oog te too-
nen voor misstanden endoor alle pogingen
in het werk te stellen welke tot verbete
ring en opruiming dier misstanden kun
nen leiden. Behartiging ook nog meer
dan tot dusverre instellingen in het leven
te roepen, welke van practisch en dadelgk
nut zjjn. Aldus te handelen is vanzelf
een krachtige bestrgding van het socia
lisme, al valt men dit dan niet voortdu
rend aan.
Door de practjjk vooral moeten wjj
toonen dat onze beginselen beter zjjn
dan die van onze t-geustanders. Door
ouze dadei vooral moeten wjj toonen,
waartoe de christ. opvatting des levens
voert, tot welke schoone resultaten de be
ginselen leiden, 't Is niet genoeg, dat wjj
een en ander in woorden verkondigen,
we moeten die woorden in feiten belicha
men. En dit te doen is de taak juist en
bjj voorkeur oer vereenigingen omdat de
alleen staande personen niet bjj machte
zjjn tegen den slroom op te roeien.
Om dit mee een voorbseld toe te lich
ten: wie zou niet gaarne den onchriste-
Ijjken concurrentiestrjjd willen breideleu,
die thans vaak zoo verwoestende werking
doet gevoelen aan patroons en arbeiders
wederzjjds De concurrenten ieder op
zich zelt kunnen hieraan echter weinig
of niets doen, gehouden ale zg worden
door den socialen strjjd. Maar als zjj
hun onderlingen najjver eens wilden ver
geten, hoeveel goeds zouden zjj dan nitt
kunnen doen door b. v. gezamenljjk in
te koopen, wat groote besparing zou ge
ven, of gezamenljjk reclame te maken,
wat weder concentratie van kracht zou
wezen. En dit geldt niet alleen voor pa
troons cok de knechts kunnen zoo de
handen ineen slaan, b. v. op het gebied
van den aankoop van gereedschappen.
Hoe gaat het echter tegenwoordig
Men k aagt onderling men meet breed
de grieven uitmen wjjt de verkeerde
toestanden aan de verkeerde tüeoriën en
prjjst daartegenover zeer terecht en
ad rem Datuurljkde eigen theoriëu
aan. En bjj slot van rekening vraagt
men dan met bedenkeljjk gezicht: «Boe
moet het gaan Hoe moet het gaan
om verbitering te brengen in wat ver
keerd is?
vouwen handen omhoog, De angst ontwrong
hem onduidelijke klanken, die als h Hpkreten
klonken.
Louize, Louize! stamelde hij, en met
eenen sprong wierp hij rich over het hek op
de galerij.
Het was meer dan tijd. Zjjn lichaam beefde,
koud zweet bedekte zjjn aangezicht, zjjne krach
ten gingen hem ontvalleD.
Hjj fluisterde een dankgebed en leunde
tegen de leuning der galerjj. Nu zag hjj naar be
neden. Ue toren Was hooger dan hj me nde.
Hoe klein scheen het kasteel, dat tusschen de
rotsen lag, die aan gene zjjde zich verhieven
De rotskloof aan den voet des kegels geleek
slechts aan eene zwarte streep.
Een frissche wind bekoelde het gezicht
van den koenen timmerman, die trotsch op
de afgelegde gevaarljjke baan nederzag. Eene
dergelijke dienst was hem tot hiertoe niet
opgedragen. Hjj had ze gelukkig volbracht
misschien zoowel tot zjjn eigen geluk a's ten
voordeele dargenen, die er hem mede gelast
hadden.
Vijf minuten rust waren voldoende om hem
volkomen te herstellen.
Met de bjjl in de rechterhand ging hjj om
het ronde gebouw, dat boven in plaats van
vensters kleine luchtgaten had. Het gebouw
was heeht van zwaar eik nhout gemaakt en
moest dienen tot een praalgraf hoog in de
lucht, eene gril van eenen geestzieken vorst.
Hier nu ook moest het lijkje van een kind
rusten.
De aanwezigheid van dit kinderljjk deed
Het moet eenvoudig zoo gaanbreng
in practjjk, consequent en onversaagd, de
beginselen, welke gjj weet dat de goede
zjjn. Praat niet alleen, maar handelt er
bjj. Let op de daden van uw tegenstan
ders om van hen te leeren. Gaat heD nitt
met woorden te ljjf, maar toont door da
den, dat gjj meer en beter kunt dan zjj.
Door daden vooral moet de betere toe
komst ontwikkeld worden, welke nog in
de windselen der goede theoriëu verbor
gen is.
Hoe moet het gaan? Vraagt dit niet
langer, maar handelt eindelijk. Geen woor
den maar daden.
Iets uit de Woniogwet.
Zooals wij weten moet de nieuw aan
genomen Bouw- en Woningverordening
1 Augustus van dit jaar in werking zjjn
getreden. Doch met den voorbereidendsn
arbeid, die de Gemeenten daartoe hebben
te verrichten, schiet men kwaljjk op.
Daarom dringt zich de vraag op den
voorgrond, wier beantwoording voor heel
het land van belang is, welke wetteljjke
wapens de overheid ia dehand heeft, reeds
voor de totstandkoming der bouwveror
dening.
Welnu, het is ons aangenaam dat vraag
stuk in gunstig luidenden zin te kannen
oplossen.
Immers reeds vóór het in werking
treden der bouw- en woaing-verordening
kan door de zorgen vau B. en W. eu
van de Gezindheids commissie in bestaan
de wantoestanden verbetering worden ge
bracht.
De Woningwet, bepaalieljjk de artike
len 11—25 geven daartoe de middelen
aan de baud.
Art. 11 zegt dat de Gez ndheidscom-
missie aau B. en W. de wouingea aan-
wjjst, dia ter bewoning ongeschikt zjjn
ot die noodzakeljjke verbetering behoeven.
Ait. 12 kent dezelfde bevoegdheid toe aan
ieder willekeurig drietal meerderjarige in
gezetenen en aan deu bewoner zelf der
betroffen woning. Ia het laatste geval
wordt over hec belwa-tnchrift het advies
der Gezondheidscommissie ingewonnen.
S.rekt het advies der Gezondheidscom
missie tot onbewoonbaar verklaring, dan
wordt daaromtrent eene beslissing van
den Gemeenteraad uitgelokt. Een bevel
tot het aanbrengen vau noodzakeljjke
verbeteringen woidt daarentegen gegeven
door B. en W.binnen een door hen te
bepalen termjjn van minstens ééne maand
en uiterijjk een jaar moeten of wel de
aaugeduide verbeteringen worden aange
bracht, of wel de bewouing van het per
ceel in kwestie moet worden gestaakt.
Art. 16 legt nog aan B. eu W. den
plicht op, zelfstandig toe te zien, welke
woningen verbetering behoeven of onge
schikt zijn ter bewoning.
Van al de voornoemde b slissingen
Albert huiveren.
Eeu zonderling vermoeden kwam immers in
hem op.
Ik ben een voudeling 1 fluisterde hjj
voor zich. Zoo vader Braud mjj eens gered
had.
Met geweld morst hij den stroom va* ge
dachten verbannen, dia hem bestormden.
Waarachtigriep hjj. Deze spits is ge
bouwd naar het plan, 't welk ik langen tjjd
geleden op bevel van mjjnen pleegvader ont
wierp. Ik herken alles, alles' Hier moest eigen
lijk de deur zijn Hu vader Andreas deed
mjj dit teekeneu ais moest het die eu voor eeu
tuinhuisje! Konden deze rjjke lieden dan
geen andereu bouwmeester, geen and ren aan
nemer krjjgen? 't Grenst alles aan het wonder
bard
Op de galerjj had de toeschouwer een prach
tig uitzicht; Albert lette er niet op.
Hjj vond het vak in den ronden muur, dat
zijns inziens de deur moest bevatten, en begon
ijverig te werken. Schroeven en spjjkers vielen
rinkelend op den vloer. In tien minuten rukte
hjj de houten beklerding af. Toen vertoonde
zich een schoon bewerkte jjzeren hekdeur. Met
eersten bijlslag brak het slot en de deur vloog
open.
Verrrast stond de jonge timmerman op den
drempel van het zonderlinge vertrek. Het licht
dat door de opening naar binnen drong, be
scheen al de voorwerpen. De gewelfde zolde
ring werd door vijf zuilen gesohraagd, die
door dikke planken met elkander verbonden
waren, Op eene met zwart laken behangen
kunnen belanghebbenden in appèl komen
bjj een Raad.
Worden de stiaks bedoelde, door B.
en W. bevolen verbeteringen niet aan
gebracht, of is eene woning niet meer
voor verbetering vatbaar, dan wordt zjj
door den Raad onbewoonbaar verklaard
waarbjj den bewoner wordt gelast haar
binnen 6 maanden te ontruimen.
Tegen de beslissing van den Gemeen
teraad staat voorziening bjj Gedeputeerde
Staten.
Wordt aan het bevel tot ontruiming
geen gevolg gegeven, dan bevelen B.
en W. de onverwjjlde ritvoering daar
van, en desaoods kan door dat college
1 tot sluiting worden overgegaan.
Bljjkt eene onbewoonbaar verklaatde
woning gevaar of overwegenden hinder te
veroorzaken voor de bewoning van an-
daie huizen, dan besluiten B. en W., na
advies der Gezondheidscommissie, tot af
braak van het gebouw. Zjj doen hetzelve
sloopen, de bouwmaterialen publiek ver-
koopen en de netto opbrengst, (ua aftrek
der kosten van afbraak ea verkoop) aan
den rechthebbende uitreiken.
Ziedaar welke ingrjjpeude maatregelen
de wetgever toestaat o n te komen tot
eindeljjke verbetering der volkshuisves
ting. Al de voornoemde maatregelen kun
nen nog meer te pas komen wanneer de
voorgeschreven Woning verordening zal
zjju iu werking getreden, wanneer b. v.
in eea perceel meer personen worden ge
huisvest dan deze verordening zal toe
staan.
Toch kunnen, ook vóór deze verorde
ning zal gereed zjjn, reeds vele verbete
ringen wnden tot stand gebracht, indien
slechts de ernstige bedoelingen van den
wetgever door Gezondheids commissie en
B. en W, deugdeljjk worden begrepen
en ten uitvoer gelegd.
BÖITfiNLAND
Rusland.
De Gzaar richtte gisteren na de in
spectie van de artillerie-afdeelingen te
Bjelgorad een toespraak tot de troepen
waarin hjj de hoop nitsprak, dat zjj in
den strjjd met den sterken, dapperen
tegenstander den roem en de eer van
Rusland boog zullen honden.
Te Cbarkow hield de Czaar revue over
het 121e infanterie-regiment ait Pensasch,
't 12e uit Tambowsk; voorts over het eer
ste kozakken-regiment uit Orenburg ea
de ambulance van het tweede legercorps.
Hjj herinnerde aan het roetnrjjk ver
leden van deze regimenten en gaf de.hoop
te kennen, dat zjj zich den vroeger ver
worven oorlogsroem waardig zullen be-
loonen.
Tegen vier uur in den namiddag ver
trok de Gzaar naar Erementschng.
Voor het Mantsjuerjjsche leger wordt
een Siberische comp ignie voor luchtscheep
vaart gevormd.
verhevenheid stond de bruine doodkist van
een kind, eenvoudig van zwaar hout vervaar
digd, waarop verdroogde kransen en bladeren
lagen.
Albert draalde niet, hjj brak het deksel der kist
die hjj zorgvuldig op den vloer zette. De
doodkist was ledig. Het zwart ebbenhouten
kistje stond in eenen hoek. Het was gesloten.
Toen zag Albert ook een papier, dat door het
kistje bedekt was geweest. Hjj nam het. Ver
baasd las hjj de volgende, door vader Brands
hand geschreven woorden.
Hat geheim is door eene vrouw verraden,
ik be vaar de papieren tot dat ik ze ma over
leveren. De knaap leeft. A. B.
Albert wreef zich het voorhoofd. Nieuwe
raadsels ontstonden voor hem.
De knaap leeft I herhaalde hjj. Zou
voor mjj dit stille plekje bestemd zjjn ge
weest.
Kan mjjn pleegouder een anderen knaap dan
mjj hebben bedoeld?
Heeft hjj mjj niet in zjjn huis gebracht?
Zjjne betrekking met voorname lieden doen
alles veronderstellen. God in den hemel, geef
mjj de zrkerheid dat ik mjjne Louize eenen
naam kan aanbieden.
Hjj borg het papier in zjjnen zak, en daar
mee was nu zjjn werk ten einde.
Huiverend legde hjj weder het deksel op het
kistje, dat|hjj nog lang aanschouwde, peinzende:
Waarschjjnljjk heeft vader Andreas een ge
wichtig geheim medegenomen In het kas
teel zal wel bljjken hoe ik deze regels van
mjjnen vader moet uitleggen.
Gisteravond is hier bekend gemaakt,
dat generaal Z a 8 o e 1 i t s j ontheven is
van het bevel over de tweede Siberische
legerdivisie.
Generaal Zasoelitsj verloor den
slag aan de Yaloe tegenover de Japan
ners.
Generaal graaf K e 11 e r, die onlangs
ontslag heeft genomen uit zjjn betrekking
van gouverneur van Jekuterinoslai om naar
het oorlogsterrein te gaan, is in de plaats
van Z a b o e 1 i 18 j benoemd.
België
Het anarchisten-proces te Luik. Gisteren
begon voor het Hof van Assises het pro
ces tegen de bedrjj vers der anarchistische
aanslagen te Lnik; een talrjjk publiek
was aanwezig.
Bjj de ondervraging verklaarde Lam-
b i n anarchist te zjjn ,en bekende hjj zioh
bezig gehouden te hebben met het on
derzoeken en samenstellen van ontplofbare
stoffen. Hg heeft, naar hg zeide, den oor
log verklaard aan de bourgeosie, maar hg
ontkende deel te hebben genomen aan
den aanslag tegen den heer La aren t
chef der veiligheidspolitie te Luik. Hg is
naar België gekomen, om te ontkomen
aan den militairen dienst in Fraakrjjk,
Hg erkende daarentegen deel te hebben
genomen aan den aanslag op den politie
commissaris Bi n e t gepleegd en beweert
dat de Pruisische anarchist P h i 1 i p p
heeft deelgenomen aan dien aanslag.
Toen de piesident hem er op wees,
dat hg die verklaring nog niet had af
gelegd, antwoordde hg: Er is geen middel
meer om P h i 1 i p p te reiden.
Op een gegeven oogenblik riep Lam-
b i n uit «De politiemannen zjjn misda
digers.
De tweede beklaagde, G u d e f i n, be
weerde, dat FhilippenLambin de
bom hebben neergelegd voor de woning
van den commissaris Laurent. Hjj
heeft gsholgen aan het vervaardigen en
heeft op den uitkjjk gestaan. Hg erkent
te hebben deelgenomen aan den tweeden
De derde beklaagde, B o n t e t, ontkent
elke deelneming aan de aanslagen hg
beeft alleen aan LambinenGndefln
huisvesting verleend.
Engeland.
Het Lagerhuis heeft het voorstel van
Sr H. Ca m p be 11-B annerman om
afkeuring uit te spreken órer het stg-
gen van 's lands uitgaven met 297 te
gen 213 verworpen.
In den loop der beraadslaging zeide
Aasten Chamberlain nogDa
regeering erkent, dat het land zuinigheid
verlangt, maar zjj zon niet de gunst van
het oogenblik willen verwerven door de
verdediging van het land te verwaarloo-
zen.
De oorlog in het Oosten.
Het «Journal» verneemt uit St. Peters
burg, dat naar men zegt, Koeropat-
Voor zjjne terugreis, durst Albert den gevaar-
ljjken weg boven de galerjj niet ten tweeden
male volgen; zijn leven immers behoorde aan
Louize, zijne geliefde.
Hjj keerde dus op de galerjj terug en trok
de jjzeren hekdeur dicht. Het kistje zette hjj
er neven. Dan rukte hij de plank los, die
het dichtst bij den met nagels voorzienen balk
lag en hechte zjjne touwladder vast.
Daarmee was Albert tot de terugreis ge
reed.
Hij borg het kistje onder zjjne frak op de
borst.
De bjjl stak hjj in zijn gordel. Moedig liet
hjj zich naar beneden gljjden. Zjjne sterke hand
was gewoon h6t touw te houden; veilig gleed
hjj langs de koorden der ladder neer, die wel
waggelde maar toch een gemakkeljjker weg
opleverde dan die over de schuinte
der galerjj. Hjj riep Fabiaan toe den ladder
vast te houden, maar zjjn geroep bleef zonder
gevolg.
Hjj hing nu tusschen den toren en den koe
pel. Eensklaps knalt een schot en een kogel
fluit langs zjjn hoofd in de hoogte.
Dat is naar mjj dat men schiet, dacht
Albert, maar zijn nederdaling ging zoo rap,
dat hjj de volgende oogenblikken reeds op
den steenen muur van den toren stond. Fa
biaan was verdwenen.
{Wordt vervolgd.)
CÖMT.
ABONNEMENTSPRIJS,
PBIJS DER ADVERTENTIE».
rfMNUSNDRAjfr
AGITE MA NON AGITATE.
FEOILLE ION
43
