No. 5706
Zaterdag 28 Mei 1904.
29ste Jaargang
HbagBlaó voor tSfCooró* en ££uió*éiollanó.
Het Koningschap.
HET GEHEIM
van een Vorstenhuis
Per 3 maanden voor Haarlem 131,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post>1,50
Voor het buitenland 2,9C
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.}
Hoofd re dacteur-Directeur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 71/» r
Oroote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PubliutêEtrangbe
G.L. DA ÜBE Sr Co JOHN., F. J ONES Suee. Pans 3Ws Faubourg Montmartre
De mensch is Koning op aarje. Alles
geeft dit in hem aan, alles toout hoe hjj
de meerdere is boven alle levende wezens.
Zjjn gang is rechtop, zjjn houding als
van iemand die bevel voert, zijn aanschijn
ziet ten hemel op en vertoont een ver
heven gelaat, waarop het karakter zijner
waardigheid is uitgedrukt.
De beeltenis zijner ziel ligt geschilderd
io de gelaatstrekken, zjjn wil doordringt
de stoffeljjke organen, en bezielt hem met
een goddelgk vuur.
De aarde raakt hjj slechts aan met de
voetzolen. Hem diénen de armen niet als
Bteunpilaren voor zjjn lichaam en zjjne
handen doorwroeten de aarde niet, door
die herhaalde onruwa aanraking gevaar
loopend het fijne orgaan van 't gevoel te
verliezen.
Arm en hand zjjn den mensch gegeven
om te dienen voor edeler gebruik, bevelen
van den wil uit te voeren, verwijderde
voorwerpen te kunnen aanvatten, moei
lijkheden en versperringen die zich voor
doen op ons pad, uit den weg te ruimen, of
vast te grjjpen wat ons goed kan zjjo.^
Doch veel meer nog dan door zjjn
lichaam, dat heerljjk, fija en wonderbaar
geordend samenstel, is de mensch Koning
door zjjne ziel.
De ziel wtrpt inderdaad een goddeljjken
weerglans at van zjjn Schepper; die alleen
en bovenal schenkt den mensch de hetr-
ijjke krone jvan opperheerschappij in de
geheele schepping.
Door zjjn ziel, zjjn geest, diiugt bij tot
in de peillooze diepten der aarde, meet
hg de ongemeten sterrenbanen boven zjjn
hoofd.
Daar spoort hjj mede na onder het
duizendvoudig vergrootglas *de kleinste
wereldwonderen, daarmede dwingt hjj de
ontembare natuurkrachten in het gareel
tot zjjnen dienst.
Hoe groot is de macht van den mensch
hoe verheven zjjn waardigheid, hoe heer
ljjk zjjn koningschap!
Koning moest de mensch zjjn op aarde.
Hjj is het helaas niet
Den koningsmantel heeft hjj afgeworpen,
de diadeem veit apt hjj onder zijn voet
in het stof.
Rjjst zjjn lichaam omhoog, zijn ziel
werpt zich neder in 't aardsche sljjk, wroet
drarin zooals een onrein dier doet, besmeurt
en bezwalkt er zich mede.
Hjj zou een koniog wezen, die man,
door zjj n driften gestuurd nu her- en dan
derwaarts,zooals wjj de wolken ziao drjjven
aan de lucht, gejaagd door de kracht van
stoi men.
Hjj zot* een koning wezen, die man,
ea nu leent hjj zich tot allerlei laaghe
den om tjjdeljjk gewin.
lig zou een koniog wezeu, die man, maar
hjj maakt misbruik vanjzjju gezag terwille
vau vleiers ea kruipers om zich met
hen te vereenigen en af te stooten, ja, ware
het hem mogeljjk, in het ongeluk te
strrten, den oprechten en eerljjken strjj-
der voor het recht.
Hjj zou een koning wezen, die mao,
en hjj is een lasteraar geworden, die zjjn
vermaak er in schept, zjjne medemen-
schen te critiseeren in hun doen, zonder
dat hg iets ten uitvoer brengt, terwijl
haat, njjd en afgunst op zjjn wezen te
lezen staan.
Pjj zou een koning wezen, die ellen
deling, daar neergeknield voor den
Afgod des Gouds, daar tellende] tus:chen
zjjn grjjpvingers de geldstukken, waar
aan bloed en tranen kleven.
Hjj zou een kouing wezen, die zwak
keling, die man en vader, welke zjjn
plicvtm verwaarloost eu 't slechte zaad
zaait in 't teere gemoed der kleinen,
wier veiligej schutsman en wier zekere
toekornrtbezorger hg moest zjjn
Een kocing! dat individu, voortwag
gelend langs de straten met lichte bee-
nen en zwaar van hoofd, die de verzoe
king van een valsche prikkeling niet kan
weerstaan, die zjjn geld offert aan den
drankduivel en 't spel, zjjn geld, dat tot
onderhoud der zjjnen moest dienen, die
zjjn geld en levenskracht van zjjn huis
gezin vergooit 1
Waarljjk, zu ke menachen zjjn geen konin
gen meer, dia vertchjji.ingen zjj wanklan
ken in dd heerljjke harmonie der natuur,
zjj zjjn een vloek in 'i8t zegeliel, dat de
Lente zingt voor den Giooten Heerscher.
Laat de mensch in al zjjn doen en
laten zjjn waardigheid meer voor oogen
houden, laat hjj karaktervol door de
wereld gaan, hjj zal er goed bjj varen.
Booze menachen en booze tjjden gaan
voorbjj.
v
49 Vervolg.)
Het groene veld leverde een heerlijk uit
zicht op. Zoover het oog Teikte, behoorde
de grond aan éénen enkelen eigenaar,
Albert ging door de po rt op de plaats.
H|j vroeg ean eenen knecht den prins te
mogen spreken.
„Zgne Doorluchtigheid is toevallig hier//
•was het antwoord.
Men voerde hem het woonhuis binnen,
dat wel is waar aan geen paleis geleek, ech
ter schitterend genoeg was ingericht om den
hoogen eigenaar behoorlijk naar zijnen rang
te ontvangen. De knecht diende hem aan.
VUf minuten later werd de bouwmeester
door eenen reeds bejaarden heer omvangen,
die vriendelijk vroeg:
„Mgnheer, zjjt gg door meester Gerold ge
zonden?.//
*Ja, genadige heer!//
„Valt het in uwe bevoegdheid afmetingen
te doen?//
//Ik verzeker u, dat het werk even goed
zal zjjn, alsof meester Gerold het zelf verricht
had. Zoo niet zou de meester mij niet ge
zonden hebben.
Woede der Kerkvervo'gers.
lu de Frausche Republiek stjjgt de
woede derCombianen over het Pauseljjk
protest tegeu het bezoek vau President
Loubet aan het Quiauaal ten top. Zjj
beschuldigen Z. Ein. Urd.naal Merry
dei V a I, 's Pausen staatssecretaris, vau
//Deze trots behaagt mij, Gg moogt het
werk beginnen
De prins belde. Een iu het zwart gekleed
heer met een koel, bleek gelaat trad binnen.
Na eerbiedig gebogen te hebben, aanschouw
de hg den prins vragend:
„Gij kent mgn plan niet waar, betreffende
het paviljoen?//
//Voliomen, genadige heer.»
//Geleid dan den jongen bouwkundige, die
bekwaam is om het terrein op te nemen.
Deel hem mjjne meening mede, welke gg
kent. Gg, mjjnheer, volg mjjnen opzichter,//
Deze voerde Albert langs eenen steenen
trap naar den uitgestrekten tuin. Eene gerui
me poos gingen beiden tusscheu de prachtige
bloembedden en door eene lommenge aocacia-
laan, welke een vijver begrensde. Bij den
boog gemeiselden muur van dezen vijver hield
de opzichter stil.
//Hier wenscht de prins, die de eenzaam
heid bemint, een schoon paviljoen te bouwen.
Het gebouw moet van hout zjjn en boven
het water ui;s eken.
Albert zag naar beneden, om de hecht
heid van den oever te onderzoeken. Het wa
ter scheen onder den muur te stroomen, het
vormde kringen en verdween met duf ge-
ruisch. De muur had een hoogte van tien
voet.
Albert was nog bezig aan zgn onderzoek,
toen hij een heftigen stoot tegen zgnen rug
ontving. Hjj tuimelde. Een tweede stoot
trof hem. Luid schreeuwend stortte hjj in
den draaikolk neder, die hem voortsleepte
allerlei domheden eu onpolitieke hande
lingen; dat gaat zelfs zoover dat de
goddeloozeo, en zij die de Frausche Re-
gesricg aanhangen, hem toeschreeuwen*, gjj
hebt algefata op politiek terrein, zelfs
al 1 iat de P ui u DJg eeaige n tjjd iu
het bezit uwer waardigheid.
Of de Proteit-uota van den Huligen
Yader aan de Katholieke Mogeudheleu
ook gepakt heeft. Algemeen wordt deze
Nota dan ook door de g e teljjkheid te
Weenen eenstemmig to geji cit u l'
houding van het Vat'caan tegenove* de
Vrgmetselaa-s-regeering der Fransche
Republiek goedgekeurd.
Wjj en met ons zeker alle welden
kende Katholieken, verheugen zich in de
positie, die het Vaticaan tegen de Fran
sche kerk ver volgers heeft ingenomen.
Toegeven,eldoor toegeven heeft Fraok-
rjjk bedorven ea 't is naar odzb ba-
scheiden meeniug juist aan dat toegeven,
aan e°n verkeerde vredelievende gezind
heid te wjjten, dat de vijanden der Kerk
voet voor voet het terrein veroverd heb
ben tegenover den Pauseljjken Stoel.
Aan dat toegeven en die vredelievende
gezindheid om wiPe van den vrede, wjj
ten wjj de verregaande brutale houdiDg
die president L o a b e t tegen den Paus
heeft aangenomen, waarmede hjj niet al
leen Z. H. Pins X maar ook de Ka
tholieken der geheele wereld heeft dur
ven beleedigen.
Zser terecht zegt do ioetta Cattolica.
Frankrjjk is naar aanleiding van den hoon
Z. H. P i u s jX aangedaan, door allen
verlaten en pres dent Loubet is nog
slechts in staat om op te treden als han
delsreiziger in anti-clericalisme.
la die vier dagen van da aanwezigheid
van den he or Loubet te Rome, zegt de
Civitta verder, heeft Fraakrgk meer ver
loren dan ia den oorlog van 1870 het
is ontkroond in de oogen vaa de geheele
Christel jjke eu niet-Christeljjke wereld
het is zgn geschiedenis en zgn roem af
vallig geworden en heeft het bewjjs ge
leverd van zgn intellectuelen en moreelen
ondergangde Caesar van Duitschlatd
had wel geljjk toeu hg zaide«Wjjden
ken er niet aan Frankrjjk aan te vallen,
waut het veiwoest zich zelf.
De Fransche R 'geering, die den socia
list J a n r s, als een voor haar bruikbaar
meubel in dienst heeft, heeft gemeend
d>n Paus te kunnen vernedertn, geble
ken is zjj zich door hes sljjk heeft ge
wenteld en dat Z. Em. de Pauselijke
Staatssecretaris verre verheven staat bo
ven het lage gedoe der vrienden van
Frankrjjks laag bjj den weg zich bewe
gende Regeering8partjj.
BUITENLAND
Spanje.
Door een geweldigen hagelslag te Oren-
die veel schade heeft aaugericht zgn
en naar de diepte trok.
Vruchteloos zou de beste zwemmer tegen
den stroom geworsteld hebben. Albert ver-
dw3en in den onderaardschen pool!
De opzichter nam de op den oever achter
gelaten brieventasch, keek nog eens in het
water, dat eentonig vooitruischte en verwij
derde zich glimlachend als een duivel, die
zgne wiaak gekoeld heeftl
TWEEDE DEEL.
T.
Dfi Arme Bruid.
Het was wederom Zondag. De zomermor
gen had al zjjn pracht ten toon gespreid, het
straalde en glinsterde waarheen men het oog
wendde. Louise, die de vorige dag van hare
reis was teruggekeerd, stond voor den spie
gel en maakte haren opschik.
Zorgvuldig schikte zij nog eens de linten
van haren hoed en stak de borstspeld dieper
welke zg aan haren boezem droeg; toen sloeg
zg den witten shawl om, die een gedeelte van
haren hals bedekte.
,/Zgt gg reeds gekleed om uit te gaan?//
vroeg mevrouw Gerold verrast, die ongemerkt
was "binnengekomen. //Het is nog vroeg, het
slaat maar juist zes uur.
»Ik wilde dezen morgen in onzen tuin
gaan doorbrengen.»
z/Ga liever naar de hoogmis!»
//Dat kan ik toch wel doen. Goeden mor
gen, moeder, ik zal tgdig in de kerk zjjn.»
Huppelend verliet Louise de kamer.
niet minder dan vjjftig menschea ge
wond.
Koning Alfonso zal waarschjjn-
ljjk dezen zomer een bezoek aan Berljjn
brengen.
Itaüe.
Uit Rome vernemen wjj dat Z. Em.
kardinaal Merry del Val, 's Pausen
Staatssecretaris, zich mag verheugen in
de bgzo idere vriendschap van Z. H.
P i u s X. Z. Em. Eeett zich tegenover
Frankrjjk strikt gehouden aan de beve
len hem door den Heiligen Vader ge
geven.
Amerika.
Van de Hamburg-Amerika ljjn te
New-York heeft de Russische regeeriug
aangekocht: de Augusta-Victoria voor
300,000 de Fürst Bismarck en de
Columbi a voor £200,000 elk, en de Belgia
voor 150,000. Naar wjj verneonsa
zullen twee dier schepen worden uitge
rust als hulpkruisers, eu naar het Oos
ten van Azië worden gezonden. De an
deren zullen gebruikt worden als trans
portschepen.
Rusland was ook voornemens de
cDeutschland» te koopen, maar daarvoor
werd een te groot bedrag gevraagd.
OoBtenrijk-Hongarije.
Er is een groots revolutie uitgebro
ken in de bouwbedrjjven te Weenen. De
patrcons in deze beirjjven hebben n. 1.
besloten ten gevolge van loongeschillen
met de arbeiders tegen Zaterdag al de
werklieden uit te sluiten. De uitsluiting
zal ongeveer 50,000 arbeiders |omvatten.
Een aantal arbeiders zullen Weenen ver
laten.
Een krachtige beweging wordt op
touw gezet tegen da nieuwe uitgaven
voor militaire uitgaven, die 391 mitlioen
kronen zullen bedragen.
Te Weenen is de agitatie reeds be
gonnen. Hier hebben gisteren tal van
vergaderingen plaats gehad, metst door
socialisten belegd, en groote troepen be-
toogers trekken door de straten, schil
den meevoerende waarop tegen de ver-
hooging der militaire uitgaven op een
tjjdatip, dat het volk een t rustige crisis
doormaakt, werd geprotesteerd.
Op opzienbarende wgze is te Wee
nen een trouwpartg gestojrl. De Göi-
tinger professor Dr. Rudolf M. zou
gisterenmiddag aldaar in den echt ver
bonden worden met de dochter van een
dokter, ook uit genoemde academiestad.
Terwjjl alle bruiloftsgast m reeds bjj een
wareD, verliet de professor-braidegom
het huis en is Bedert spoorloos verdwe
nen.
Frankrijk.
la de Franschen Miuis'.erraai moet het
er gisteren heftig aaa toe gegaan zgn
tasachencen minister-president Combes
//Zou zg deze morgenwandeling alleen uit
liefde voor de natuur doen?» fluisterde me
vrouw Gerold, wier gezicht zich tot een af-
schuweljjken glimlach plooide. „Louise, onze
eenige dochter, is naar de menschen meenen,
rgk hare vroege wandeling komt mij ver
dacht voor. Moest ze mjj bedriegen, zg zou
het duur bekoopen.»
Zjj trad aan het venster. Louise, die in het
midden der straat ging, knikte vriendeljjk
naar omhoog en verdween.
„Was ik in mgne jeugd zoo schoon geweest
als nu Louise is, ik zou wel eenen anderen
man gekregen hebben Eilaas, nu moet ik
mg weten te t-oosten
Gramschap en ergernis ontwrongen haar een
diepen zucht
Grommend ging zg naar de keuken om op
de dienstboden te kgven.
Op hare ondergeschikten ontlaadde zich
gewoonlgk de boosheid dezer vrouw.
Louise had den tuin bereikt. Hare eerste
schreden waren naar den hollen wilgenboom.
Maar tegen haar verwachting vond zj geen
briefje.
//Misschien komt hg zelf!» dacht zg. »0, hg
is stellig van zgne reis teruggekomen.»
Zg ging door den tnin en bezichtigde al de
bloemen, heesters en boomen. Maar bierbg
hield zg steeds de deur in het oog.
Het eene kwartier verstreek na het andere,
Albert bleef weg Louise's hart werd bekneld,
hoewel zg aan de afwezigheid van haren ge
liefde de voldoenste redenen zocht te geven,
kon zjj hare tranen niet weerhouden.
en D e 1 c a s s minister van buitsnland-
sche zaken, over de hangende qnaestie
met het Vaticaan. Com bes zou van
meening zgn geweest, dat de regeering na
de terugi oepiug van den gezant N i s a r d
nu ook het Vaticaau in overweging geven
moest den Pauseljjken Nuntius terug te
roepen.
De Minister van Buitenlandsche Zaken
zou er voor geweest zgn, voorloopig hier
mede te wachten. De ministerraad ver
deelde zich in twee partgen, V a 1 1
PelletanenAndré vielen Combes
bjj, Ro n v i e r sloot zich bjj D e 1 c a s-
s aan. Ten slotte zou de Ministerpresi-
den toegegeven hebben. Het zou echter
zeer wel mogeljjk zgn dat deze qnaestie
heden weder ter sprake gebracht werd.
Z. Em. Mgr. Lorenzelli, pau
selijke nuntius te Parjjs, schitterde bjj de
audiëntie, door den Minister van Buiten
landsche zaken dezer dagen gehouden
door zjjn afwezigheid.
Men wil weten, dat hek vertrek van
Mgr. Lorenzelli uit Parjjs aanstaan
de is.
Te Brest hebben deVerkstakers in
het bakkersbeirgf het gebouw der bak-
kerjj van Coarce aan de handelshaven met
steenen gebombardeerd. Geen rait bleef
er heel.
De troepen hebben de oproerlingen ver
strooid. Kapitein Larven, van de bel-
gische stoomboot Garonneheeft met zjj
nen revolver eenige dokwerkers bedreigd,
die het lossen der lading poogden te be
letten. De werkstakers naman de vlucht.
Rusland.
De Petersburg8che correspondent van
het Berliner Tageblatt» bericht dat
de Minister van Binnenlandsche Zaken
von Plehwe, kortelings een geheim rond-
sehrjjven aan alle gouverneurs gerioht
heeft, waarin de politie werd bevolen,
geen joden meer te verjagen, zelfs wan
neer zjj aanwezig zjjn in steden of
dorpen, waar hua tot nog toe het ver-
bljjf verboden was.
De Standard publiceert het volgen
de bericht, dat niet gedateerd is, uit
welingelichte bron
Het gerucht loop*, dat de jongste
ongeregeldheden te Warschau zjjn ge
volgd door een terechtstelling op bevel
van hoogerhand zonder voorafgaand von
nis. Men schat het aantal personen, dat
opgehangen is, alleen in Warschau, al
op 600.
Ooggetuigen vertellen, dat te Moskon
onlangs 89 doodkisten onder militair ge
leiden buiten de stad werden gebracht.
De doodkisten zouden toen langs weinig
bezochte wegen en zonder soldaten zgn
weggebracht.
De ljjken werden begraven in de
bosschen, die door een ondoordringbaar
cordon van soldaten waren omringd.
Het reizen van den Czaar in zgn
land schjjut altjjd voor hem levensge-
vaarlg'k te zgn. Toen bjj naar het Zaiden
Hoe laug had zg hem niet gezien, hartelgk
op de eerste begroeting verbljjd en nu kwam
hg niet; ook het afgesproken briefje bad hg
den wilg niet toevertrouwd; zg scheurde een
blaadje uit haar zakboekje eu schreef er met
een zilveren potlood op: „Onversohillige, gg
last mg lang wachten.» Zg vouwde het en
wierp het in den boom. Dit moest zgn straf
zgn.
Zg stond nog wachtend aan de deur, toen
een boerin voorbg kwam. Louise moest doze
Vrouw kennen, zg had haar vroeger gezien.
Maar waar? Ha, in het huis van den over
leden Brand. Misschien zocht zg deu tuinen
bracht zg eenen brief van Albert, die belet
was te komen, Werkelijk, Elsje naderde
langzaam en aanschouwde treurig het meisje*
Ook z j herinnerde zich Louise.
„Zgt gg mejuffer Gerold?» vroeg zg.
»Ja; en gg, goede vrouw, gg komt zeker
van Buchau
»Ja wel zou ik uwen vader kunnen
spieken vroeg Elsje met bevende stem.
Louise verbleekte. In het huisje, dat Albert
nu alleen bewoonde, moeirt iets gebeurd «gn
dat Elsje ongerustheid baarde.
„Wat verzoekt gfl van mgnen vaderl„
vroeg zg met ingehouden adem.
„Ik zou hem wille a vragen waar Albert
Brand is,„ snikte Elsje.
Voor zoover ik weet is hij op reis.
„O neen! Hg is reeds van de reis terug.»
*Mgn God! En nu.
Wordt vervolgd.)
WIE tllllllVT.
ABOHNEMEHTSPBIJB
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN,
FEUILLETON,
se.
