No. 5718
Maandag 13 Juni 1904.
29 ste Jaargang
Ïï)ag6laó voor <31 ooró- en
Het Pauselijk Protest.
HET GEHEIM
vaD een Vorstenhuis,
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoof dredacteu r-D i r e c t e u r W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem
f 1,20
1,50
2,9C
0,03
Van 1—6 regels50 Cenls
Elke regel meer 7
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
w» Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicitè, Etrangère
AQITE MA NON AGITATE. G.L. DAUBER CoJOHN., f. JOJVES Suec- Paris 31 bis Faubourg Montmartre
Dit Protett heeft de Fransche vrijgees
ten schjjnbaar in woede ontstokea. Wjj
schrijven schjjnbaar, want wjj zjjn over-
t ligd, dat zg gejuicht en gejubeld hebben
over het Pauselijk schrijven aan de Mo
gendheden over het bezoek van president
hoobet aan het Quirinaal.
De kerkvervolgers toonen zich woedend
over het protest, maar die woede is niets
anders dan een dekmantel, om de iuner-
ljjke vreugde te verbergen. Zij komen
immers door het optreden van den Paus
een stap nader tot de afschaffing van het
Concordaat en scheiding vanKerk enStaat.
Senaat en Kamer gaan dien weg op,
de groote meerderheid der vertegenwoor
digers van het Fracsche volk loopt me^
da Kerkvervolgers in het gareel. Maar
men durft de koe nog niet bjj de horens
te vatteD, men durft het brutale stuk nog
nie. aan, hoe graag minister Combes
er zich ook aan zou wagen. D e 1 c a s s
en met hem nog anderen deinzen er voor
ttfug; immers de gevolgen konden wtl
eens buiten de berekeningen vallen.
Minister-president Combes met al
zjjnen aanhang moeten een reden, een
ooi zaak zoeken om dien blinden sprong
te rechtvaardigen.
Door dit protest van den Paus was
reeds ets gevonden, maar dit schjjnt
nog niet genoeg zwaarwegen'.
Trouwens er zal wel iets anders ge
vonden worden door Combes en com-
panie, want het doel moet bereikt wor-
diD, dit verlangeadi vrijdenkende man
nen van zaken.
Dj Fransche Reg6ering heeft nog een
massa gestolen goed ran in bezit, die
volgens bet Concordaat in bruikleen zijn
af ge □taan aan den Katholieken eeredienst;
hiertoe behooren de kathedrale en andere
kerken, de bisschoppelijke paleizen, pas
torieën, seminaritëa met de bjjbehoorende
goederen, enz.
Wordt het Concordaat opgeheven ol
Virbroken, dan vervallen deze in de
grocte revolutie gestolen goederen weder
aan het R^k; bisschoppen pastoors, se
in naristen enz. worden op straat gezet
en de erfenis vervalt aan den meestbie
dende die haar betalen niet met klin
kende mant, maar met slaaieche volg
zaamheid aan de Regeering en met bliu-
de'ing stemmen op commando,dingen,
die geen geil kosten.
Dat zou eea beroeiing kunnen geven
in de gemoederen, meent men.
Daarvaa geloov n wij niet veel.
FEUILLETON,
61 (Vervolg.)
Wie was die jongeling? vroeg meviouw
Wolter ernstig, die hare plaats aan het vensier
nog niet verla'en had.
Deze vraag kwam hair dochter niet onge
legen sinds lang had zij hare moeder het
geheim baars harten willen openbaren, op
dat haar geliefde in het huis toegang mocht
verkrjjgen. Maar telkens als zij er mede
wilde beginnen, stierven de woorden op hare
lippen. Nu kon zij niet ontwjjkeu en wilde ook
niet.
Een koopman, moeder.
Wat heeft hjj u gezegd?
Dat hg mg beminde.
Charlotte 1 riep mevrouw Wolter ver
schrikt.
Hg hee't het mg gezworen! voegde zjj
er bjj. Eu George Boze doet geeu valschen
eed; hij is als een brave jongeling bekend en
geëerd.
Weet gij dat? Gij kent hem b 'gevolg
sinds lang.
Ik heb hem bjj mjjne vriendin Erailie
leeren kennen op een partjj buiten de stad.
Ik zil 't u maar rechtuit zeggen motder
Misschien eea beetje meer dan htfc uit
drijven van paters en nonnen, maar na
een paar wekea giat de wind liggen, de
golvea bedaren en de zaak is vergeten.
Dit zou droevig zjjj voor de katho
lieke Kerk en de geesteljjkheid, meent
men.
Missch;en niet zoo droevig als men
meent.
De geestelijken zouden geen trakt -
ment meer krjjgen dat is waarmaar
de beste geestelijken, die de Fracsche Re
publiek nog heeft, krjjgen thans ook geen
taktement.
Hun traktementen worden reeds inge
houden.
Hoe treurig ziet het er immers uit iu de
Fransche Republiek met de benoeming
van alle hoogere randen der geesteljjkhei 1;
tot bisschop toe mag niemand in aanmer
king komen, die niet persona grata der
vrjjmetselairs-regeering is.
Wordt het Coucordaat opgeheven of
verbroken, dan zouden wjj dat bjj een
georJeoden toestand iu Frankrjjk betreu
ren, nu echte-, nu godloochenaars er den
scepter zwaaien, achten wjj alles gewikt
en gewogen, do opaeffi ig van het Con
cordaat eerder heil dan onheil aanbren
gend voor de Katholieke Kerk in Frank
rijk, vooral omdat de Goddslgke Voorzie
nigheid onveranderlijk en eeuwig dezelf
de bljjft, ook in het bes'uur der werell-
sohe zaken.
De opheffing van het Concordaat r.ch-
tsn wjj eon zegen voor het Fransche volk
dat thans niet meer geleid wordt tot God,
maar gevoerd in de laudouwen derwellust
en Godontkenning.
Waarom stelt de veil nopen seminarist
en Fransche minister-prasid. de afschaffing
van het Concordaat niet rechtstreeks voor
iu de Kamer van Afgevaardigden waarin
hjj over een meerderheid van jabroers
beschikt in alles wat ttgen het Pauselijk
en keikeljjk gezag wordt ondernomen
Omdat de afschaffing van hetConcordaat
een sprong in het duister is, waar bjj den
Fraaschen vrggeesten het lachen nog zou
kunnen vergaan.
In het Protest van Z. H. P i u s X,
kwam ten zinnetje voor, een kleine
vingerwjjzmg waarop de regeerders der
godlelooze Republiek zich blind kjjken.
waarover weinig gesproken en eveneens
weinig g schreven is; dat zinnetje luidt:
«De Fransche Regeering, bezit de bg-
zondere gunst van hit prot-ctoraat
der katholieke le'.angen in het Oosle
Voer hen, die weten welke groote atof-
feljjke belangen voor Frankrjjk aan hit
ik hèb George hartelijk lief.
Zij wierp zich aau ne borst harcr moeder
en sloeg beide armen om haren hals.
Hebt gij mij niet dikwijls verhaald,
fluisterde Charlotte, dat er voor meisjes
niets sohrikkelijker op de wereld is dan de
gevoe'ens van baar h^rt niet te kunnen be
vredigen
Ongeluïkig, ja mijn kind.
Gij zult mij dus niet willen dwingen.
Heb ik u ook ni-.t gezegd dat vele mannen
t'ouweloos zijn?
Charlotte trad achteruit.
Dit moge waar zijn, maar er is geen
regel zonder uitzondering, en George Boze
is een uitzondering. Ik sta voor hem in,
moeder. Hij spreekt gelijk hij dankt, en hanlelt
gelijk hg spreekt. Men heeft hem een rijk
meisje aaugeboden maar hij wjjst deze partij
af. wjjl hij mij bemint. Luister moedertje, ik
wil geene geheimon voor u hebben, lang heef
het mjjn hart bedrukt, ik gevoelde mij zoo
gelukkig en gij kondet u mat mg niet verheu
gen, g|j die steeds mjjn geluk ia hetoog hebt,
ik weet niet hoo ik het noemen zal, wat mg
tegenhield u een oprechte belijdenis te doen,
o, ik zegen het toeval dat mg ter hulpe is
gekomen.
Charlotte, zei de moeder ernstig, nog
strafbaarder dan uwe verkeering is uwe han
delwijze. ik noem ze bedrog.
Om Gods wil moeder l
Vroeger hebt gij mg verteld, alles wat u
op die wandeling, welke ik u had moeten
weigeren, gebeurd was dat er echter jon-
protector iat verbonden zgn, z«l het dui
delijk worden, dat de Fransche Reget ring
aan den wil dergoddelooze b nde, die haar
bevae't, nog niet durft te voldoen.
E i dan, de Duit cbe keizer Wilhelm,
dia de Katholieke Kerk bij zonderen
steun verleent in het Oo ten, wat steekt
hg niet zgn hand uit om de veretrende
opdracht van dea Paus over het Protec
toraat te mogen ontvangen. Ea wie z i! het
durven ontkennen, dat het Protectoraat
niet in betere handen zou zgn bg keizer
Wil helm,dan in die van eea bcleedi-
ger van den Pans
BUITENLAND
Duitschland.
Te Hamburg is een Irenrig drama al-
gespeeld. Een fotograaf aldaar werd ge
arresteerd als verdacht van het maken
van valsch bankpapier.
De man was ovtr zjju gevangenneming
zeer aangedaan en betuigde zgn onschuld.
Men wees hem desniettegenstaande ah
den dader aaD. Toen de beschuldigde Dins
dag terecht stond vergiftigde hg zich in
de rechtzaal en stierf kort daarna. Ook
zgn vrouw, twee kinderen en zgn schoon
moeder maakten door vergif een einde
aan hun leven.
Na bljjkt echter dat de beklaagde on
schuldig was. Zgn aanklager hat f c be
kend zelf het vahohe geld te hebben
vervaardigd.
Da toestand van Koning George
van Saksen is zeer bedeukeljjk. Z M.'a
krachten nomen zichtbaar af, zooda1
men vreest, dat hg de crisis niet zal te
bortn komen.
De Pruisische spoorwegmaatschappij
io vaa plan tusschen B-rlpjo en Keilen
bliksemtriinen te doen loopen in een tgd
van 5 uren. Tot nog toe was voor dezen
afstand ean tgd van 911 uren noodig.
Bij deu tgd van 5 uur moet er met een
snelheid van gemiddeld 100 kilometer
gereden worden. Om alle oponthoud zoo
kort mogeljjk te maken zal van Berlijn
tot Keulen zonder wissel doorgereden wor
den, terwjjl tot dusver meerma'en gewis
seld werd. De afstond van Berljjn tot
Hannover zal met een suelheid van 130
140 K.M. wordeu gerdden. Het plan
io zoover gevorderd, dat waarschjj djjk
reeds dezen winter de bliksemtreicea zul
len loopen.
Frankrijk.
Nog steeds hebben opstandjes vau
werkstakers in eenige steden der Repu
bliek plaat'. Deze ongeregeldheden gaan
gepaard met vernieling van eigendommen
en he; m shandoleu der lustbewaar.Iers.
Te Harzobrouck itrokken do stakers,
socialist! iche liederen zingend, naar bui
ten eo belegerden hit kasteel Tersen,
Een afdeeiingsoldat n, die er heen trok
gelingen in het gezelschap waren, hebt gg ver
zwegen.
Charlotte stond als zondares voor de toor
nige moeder haar fiju gezicht was met een
vlammend rood 0 7erdekt, dat tot aan haar al
basten voorhoofd reikte.
Gij hebt gelijk moeder, fluisterde zjj
met bevende lippen. Ik had u n ets mogen
verzwijgen en de minste bjjzoaderheid moeten
mededeelen. Het was in mijn hoofd wonderlijk
gesteld; al mijne kracht moest ik inspannen
om u een vrooljjk gezicht te toonen Ja,
dat moest ik doen I de gedachte dat mjjne
moeder het spoedig zou vernemen, troostte
mjj, ik wille u dit juist wel niet verzwjjgen;
maar ik kon niet spieken, ik wist niet hoe te
beginnen.
George drong er b'j mg op aan, telkens als
hjj mg zag. Heb ik kwaal begaan, moeder
vergeet 't mij, ik kon niet anders.
Zg weende luid. De witte zakdoek, welke
zij in de hand hield, was spoed g doornat
van tranen. Mevrouw Wolter schudde smar
telijk het hoofd zij herinnerde zioh waar-
schgnlgk den tijd, toen zij een dergelijk
gihein voor de wereld verborgen had ge
houden.
Wees bedaard, zeide de moeder, die mede
lijden gjvoelde, later zullen wij over deze aange-
legenhied spreken.
Toen ging zg naar de keuken
Charlotte drukte hare kleine handen tegen
haren boezem, terwijl zjj fluisterde
Moeder is goed; z j zal mijn geluk niet
willen vernietigen. En Goorge is een man, dien
werd achteruitgedrongen, Een escadron
dragonders, dat te hulp kwam, werd van
achter heggen met steenen geworpen.
Met de blanke sabel chargeerden teen de
dragonders op de menigte die uiteenge
dreven werd.
Verscheidene personen werden gekwetst.
Over de onweders die boven Ftankrgk
gewoed hebben wordt gemeld, dat in
het g tbied der Indre en Loire groote
schade is aangericht. In Limeray zgn
meer dan 200 hectaren met wjjnstok door
den hagel verwoest. In Chinon heeft de
storm de hoornen omgerukt.
Men heeft zeventien Ijjkeu teruggevon
den, slachtoffers van de catastrophe te
Hardin. De verwoesting daar is verschrik
kelijk. De kerk is omgeven door drie
meters water. Alle vensters zgn gebro
ken.
In het pensionnaat St. Paul is het wa
ter tot de eerste verdieping gedrongen,
doch alls leerlingen zgn gered. In ean
der hospitalen hebben alle ouden van
dagen het laven verloreD, de andera ver
pleegden zgn gered. In de omstreken der
stad zgn een groot aantal dieren ver
dronken. Een molen viel te pletter, in
zgn val verscheidene slachtoffers rnede-
sleepend.
Woensdag-avond is er in een der
zalen van de Arbeidsbeurs te Pargs een
rumoorige bjjeenkooast gehouden. De le
den der socialistische partjj van het al
gemeen arbeidove rbond hielden redevoe
ringen. Ook DomelaNienwenhnis
liet zioh niet onbetuigd. Da vergadering
ging, zonder dat er ongevallen hadden
plaats gehad, te middernacht uiteen.
Zuid-Afrika.
Te Johannesburg hebban zioh in
den laatsten tijd dria nogal bekende per
sonen van het leven beroofd. De Engel-
sche financier Rud olphStrakosch,
joeg zich eon kogel door het hoofd we
gens zware verliezen aan de beun gele
den. Zekere BarnayBamabo, maak
te door verdrinking een einde aan zgn
leven en eenige maanden geleden sneed
de groote mjjn-eigenaarFreemanCo-
h e n zich de keel af.
Italië.
De kostm van het grafmonument voor
Z. H. Leo XIII, waanai bet model
in het Vatician is opgesteld, worden ge
dragen door de kardinalen die deze Paus
benoemde.
Z. H. P i u 8 X heeft bevolen dot als 't
wordt go idgekeurj, d «deljjk met de uit
voering moet worden begonnen,
De oorlog in het Oosten.
De regelmatige aankomst der verster
kingen voor het Rossische leger van
twee bataljons per dag, geven generail
Koeropatkinede hoop spoedig sterk
genoeg te zjja om aanvaileaderwjjs op
te treden.
Alvorens het beleg te slaan voor Port
Arthur boden de Japanners den maritie-
men lief moet hebben. Ik kan niet van hem
afzien; bindt mg overigens niet de heiligste
eed aan him
Ook mevrouw Wolter dacht over deze ge
schiedenis na.
De eerste liefde, fluisterde zjj in zich
zelve, brengt in des menschen leven de hoog
ste zaligheid, maar ook het diepste jammer
als zij veruiet'gd wordt. Aoh, de eerite lief
de
Deze herinnering perste tranen uit hare
oogen.
Zwijgend werd het eenvoudige middagmaal
genomen. Eene vrouw kwam om de keuken
in orde te breDgen, eene bezigheid welke
mevrouw Wolter, sedert haar toestand verbeterd
was, verrichten liet.
Zijt gij nogboo3 op mjj, lieve moeder
vroeg de dochter, toen beiden allee a waren.
Teeder omvatte zjj haar.
Ik moet boos op u zjjn, mjjn kind,
omdat uw hart mjj niet alleen meer toebe
hoort.
O, ik scheid niet «an u 1 Allen zul
len wjj te zamen bljjven. Maar verklaar u,
moeder.
Niet eerder dan als ik uwen George heb
leeren kernen.
Mag hjj komen, moederlief?
Ja: breng hem eens hier mee.
Charlotte zonk aai de voeton harer goede
moeder neder.
Ah! daar hebben wjj het, riep deze, onder
hare tranen glimlachend.
Wat moeder? juichte Charlotte.
men a'tachés, die zich met de Russische
vloot in die plaats bevonden, aan, de
stad te verlaten, waarbjj hun alle mili
taire eer zou worden bewezen. Verschil
lende attache's maakten van deze aan
bieding gebraik om Port-Arthur te ver
laten, doch de Fransche en Amerikaansche
attiché's de naam van den Framch-
man isDeCuverville weigerden
hiffffgk maar beslist vat de Japansche
boleefdheid gebruik te makeD, zoodat
dit tweetal zich in de veste bevindt.
Van Chineesche zjjde wordt op nieuw
bevestigd dat de Japanners bjj een aan
val op Port-Arthar werden afgeslagen.
De mislukte aanval moet den Japanners
3500 dooden en gewonden, met vier
gezonken torpedobooten gekost hebben.
De aanvallen te land en ter zee daren
voort, de opstelling der Japanners, die
de stad belegeren, beschrjjtt een halven
cirkel van 24 mjjl uitgestrektheid.
De «Dailv Mail» verneemt daarentegen
uit Tsjifoe, dat volgens daar loopende
geruchten de aanvalslinie der Japansche
landtroepen op acht mjjlen afstand van
Port-Arthur zgn en dat tot nu toe geeu
ernstig gevecht te land in de nabgheid
der vesting plaats had.
Aan het gevecht 7 dezer bjj Saimatzi
namen twee Russische bataljons, een es
kadron Kozakken en een battorjj deel
zjj stonden tegenover twee Japansche re
gimenten infanteiie, met artillerie doch
zonder cavalerie. De Rassen verloren 100
man. Het verlies der Japanners was veel
grooter.
De «Daily Chronicle» vernam nit
Tokio, dat de gebeurtenissen der laatste
dagen aanleiding hebben gegeven tot het
uitstellen vaa het beleg vaa Port-Arthur.
Te Liaejang, het hoofdkwartier der
Russen aan den spoorweg naar Moekden,
is het volgens de correspondenten doodeljjk
vervelend.
Het is een in verspreide orde gebouwde,
zeer smerige Chineesche stad, berekend
op eene bevolking van 10,000 zielen.
Eu deze heelt nu plotseling ongeveer
100,000 soldaten te herbergen gekregen
met al bet toebehooren van een leger,
artillerie, schietvoorraad, proviand en
paarden.
Elke vierkante duim ruimte is in be
slag genomen. In kleine kamers zgn zos
en meer menschen ondergebracht. Van
de genoegens van het leven beopsurt men
niets. Correspondenten, die tjjlens don
Boeren-oorlog in Zuid-Afrika zgn ge
weest, bevestigen dat zg nooit zoo iets
naars en vervelends hebben aanschouwd
als Liaojang. In het begin van den oor
log was er een soort van café-chantant,
waarin eenige vronweljjke cartisten» haar
best deden, om wat te zingen en plezier
to maken. Maar zelfs die «vermakelijk
heid» is op last van Generaal K o e r ar
pat kin gesloten; want die opperbe
velhebber weert alles in de stad, wat niet
strikt noodig is voor oorlogsdoeleinden.
Allen hebben echter het grootste ver
trouwen in den opperbevelhebber, en ge-
Ant woordt me openhartig.
Gaarne moeder!
Wat zoudt gij gedaan hebbes
Zoo u George halt afgewezen.
Ja.
Ik zou voor u een gehoorzame dochter
zijn geweest en alles aan den tjjd hebben
over gelaten Ja, moeder, voegde Charlotte er
haas'ig bjj, gij zoudt medelijden met mg gehad
hebben. Hechten wjj ons ni t aan dat, hetwelk
tot het rjjk der onmogeljjk heden behoort. En
zoo rnjja vader nog leefde
Still beval de moeder ernstig.
Charlotte schrikte. Zjj had van h aren vader
niet moeten spreken. Na hare moeder harte
lijk gekust te hebben, alsof zjj haar vergrjjp
goed wilde maken, zette zjj zich aan den
arbeid. De ee ste middaguren v erstreken. Men
sprak niet meer van de minnarjj. De dooh-
ten had gaarne dat hare moeder nadere in
lichtingen nope s George vroeg, maar deze
hield hare gewone stilzwijgendheid in acht en
znchtle nu en dan alsof zjj met het werk niet
tevreden was.
Tegen vjjf ure kwam een dienstmeisje, die
j iflër Wolter verzocht by hare meeBteres te
komen.
Charlotte aanschouwde vragend hare moe
der.
Wordt vervolgd.)
(IC RUT
ABONKEMENTSPBIJ8
PBIJS DBB ADVEBTBNTIEN.
