No. 5723
Zaterdag 18 Juni 1904.
29sle Jaargang
Qagèlaè voor cftooró* en Suió-étollanó.
Nieuw Heidendom
Liefdewerk „Oud Papier".
Zij, die zich van
af heden op de Nieuwe
Uaarlemsche Courant en
bet Zmdagsblid abonnee-
ren, ontvangen de nummers
gedurende deze maand ver
schijnende, GRVTtS.
HET GEHEIM
vaü een Vorstenhuis,
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelij kt, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re dacteur-Directejur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Van 1—6 regels50 Cents
Elke regel meer 7^/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
ngaes {gapei*» Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicité, Etrangèrt
AGITE MA NON AGITATE. O.L. DAUBE Co JOHN., b. JONES SuecParis 31 bit Faubourg Montmartre
Bru netière beeft ergens gezegd,
dat onze eeuw een teiugkeer te zien geeft
tot bet heidendom.
En wie rondkjjkt in de weield geeft
hem dadelijk geljjk.
Wat anders, zegtEd, Drumond, is
het heidendom, dao overheersching van
stof op geest, verheerlijking van vleesch,
dat genieten wil te sneller en te meer,
naarmate het meer besef er van krijgt
dat het gedoemd is tot ontbinding en ver
rotting.
Lees onze couranten en tijdschriften,
wat tr.ft ons meer dan de steeds toene-
nemende misdadigheid der jeugd.
En 't is zo als spreekt niet het minste
in de landen, waarde godsdienst belemmerd
wordt in de uitoefening van zjjn he lztrnen
invloed.
Het algemeen verslag van de crimineels
justitie in Fraohrjjk geeft een vermesr-
deriog aan van dertig ten honderd sinds
het jaar 1884. Dj schrijver van dat
veislag, hoe officieel en ongevoelig ove
rigens kan zich niet weerhouden eraan
toe te voegen die cijfers zjjn schrik
wekkend.
Zeker, d it is zoo. Maar wat nog meer
schrikwekkend moet heeten,is 't feit, dat
het hger der misdadigers zjjn recruten
ontleent meer en mfer aan de were'd
der jongelingschap, die bjjna nog kinderen
zjjr.
Op den leeftijd van 16 tot 20 jaren
worden ér meer en meer moorden ge
pleegd.
Waar de misdadigheid der volwassene
personen schjjnt af te nemen ot minstens
stil te staan, neemt die der jeugd geheel
abnormale verhoudingen aan.
In een tjjdvak van 12 jaren b. v. van
1888 tot 1900 ziet men voor moord of
moordpoging 20 jongans (van 16 20
jaar) in de gevangenis in 1888, 40 in
1890, 85 in 1895, 120 in 1898 en 140
in 1900.
66 Vervolg
In den Tuin.
Wie wel gaarne rouwkleederen zou hebben
gedragen dat was Louize Gerold. Want in
hare droefheid waande zij dat Albert voor haar
verloren was. Twee gevallen hield zij voor
mogeljjk. Albert was of verongelukt of haar
ontrouw geworden. In beide gevallen had zjj
hem verloren.
Acb, hoevele tranen stortte zjj in haar
kamertjel Hoe nietig; hoe onuitsprekelijk nie
tig kwamen haar de bemoeiingen harer moe
der voor, om de oude mevrouw Wiprecht in
een goede luim te houden en haar tot het
maken van een testament over te halen. Zjj
kon nauweljjks haar vaders tegenwoordigheid
dulden; de man kwam haar voor alsof hjj
met A'berts lot bekend was, misschien dat
hg zelf de hand aan zijne verdwijning had
geleend. Dit moest zjj besluiten uit het ge
sprek dat de meester timmerman met den
vreemde had gevoerd en dat zjj had afgeluis
terd. Beide vermoedens waren vreeseljjk voor
haar.
Dus voor Parjjs alleen binnen twaalf
j»ar verzesvoudigd.
Dat der volwasssnan nam slechts toe
met Vj.
Henri Robert, die welhaast
het tegenovergestelde van een clericaal 1
mag genoemd worden, aarzelt niet de
oorzaak ervan'te zoeken in de verirjjving
van het godsdienstig onderwjj?.
Zulk een uitspraak is onverdaciU.
Ea niemand zal het ontkennen als men
bedenkt, dat juist de god (dienst de eenige
kracht is die de miseres vau 't leven met
gelatenheid leert dragen.
Ea wat leert het ongeloof aan het kind?
<Gjj hebt geen ziel, gjj zjjt slechts
een samenstel van moleculen, die eens
uit elkander zullen vallen. Als gjj sterft
binnen eenige jareD, bljjft er niets van
n over dan een stinkende massa, die
men zich haasten zal in den grond te
brengen».
En 't kinl dat zulke lessen ontvangt,
ziet rondom zich. Het ziet een bestuur
in Frankrjjk dat veil is voor alles, het
ziet rjjken en hoog geplaatsten, die niets
doen dan pleizier maken en offeren aan de
weelde.
En als 't dan zelf niet goeien kans
heeft, eens ook daartoe te behoorer,
dan zegt het waarom zal ik ook mijn
deel met zien te veroveren, eerljjk ol
niet?
Hel lichtdes Chrisieuclo ns heeft achttien
eeuwen de vereld verlicht, nu zal men
langzamerhand terugkeeren tot het hei
dendom. (M. C.)
voor Nederland.
onder Beschermheerschap van
Z.D.H. de BISSCHOP van HAARLEM
en onder de hooge goedkeuring van
H.D.H. de BISSCHOPPEN van
NEDERLAND.
Colligite fragmenta, ne pereanC
Verzamelt de overblijfselen, opdat zjj
niet verloren gaan.
Joh- VI2.
Aan Neerlandt Katholieken.
In den laatsten tjjl zjjn of worden
vele vereeoigingeu opgericht die, voor
verschillende doeleindeD, zich o.a. ook
bezighouden met het verzamelen van
oud papier. Daarom acht het hoold-
comité van het Liefdewark Oud papier
voir Nederland bet nattig, u het bestaan
van dit Liefdewerk nog eens in herinne
ring te brengen.
Dankbaar is het voor den stsnn die
Ontrouw! ontrouw! dacht zjj geschokt.
Zoo hij de zoon is eerter rijke familie, zal hjj
de dochter des timmermans vergeten. Evenwel
wilde ik dat dit het geval was, dan zou mg'n
vader geene schuld op zjjn geweten hebben,
en Albert leefde nog en kon nog gelukkig zjjn.
Ik gun hem harteljjk al het geluk der wereld
Mijne onzekerheid zal injj niet beletten zijn
lot te onderzoeken, ik ben er zeker van, er
bestaat een zonderling gehaim. Mjjn God, zoo
de voorname familie er zelve belang bjj had
den armen Albert uit de wereld te hel-
penl Zoo hjj de erfgenaam van een aanzienljjk
vermogen was, zoo men mjjn vuder er toe
had doen besluiten hem naar de fabriek te
zenden.
Haar angst liet haar rust noch duur. Zjj ver
liet haar kamertje. Het was togen den avond
De dienstmeid zeide haar, dat hare moeder bjj
mevrouw Wiprecht was, die om haar gezonden
had. Louize sloop nu door de straat, zoodanig
dat zjj van uit de naburige huizen niet gezien
kon worden.
Sedert eenige dagen ben ik niet ;n den
tuin geweest, dacht zjj, misschien vind ik een
briefje in den wilg.
Eeu zonderling vermoeden joeg haarhaasiig
voorwaarts. Zjj ging voorbij de timmerplaats.
De werklieden die hun dagwerk hadden ver
richt, gingen heen. Met groote en kleine groe
pen verwjjderden zjj zich in alle richtingen.
Het hart .der arme Louize werd zeer zwaar,
toen zjj deze vrooljjke menschen zag. Was
Albert nog onder hen, zuchtte zjj treurig. Ach
hoe gaarne bleef ik de brnid van den armen
het gedurende de deitig jaren van zijn
bestaan van het meerecdeel der Katho
lieken ondervindt, maar niet voldaan,
oir dat het gemak, waarmede men kan
medewerken tot het bereiken van het
doelde netto opbrengst ter beschikking
te stellen van Z. H. deu Paus, voor nog
zeer velen onzer geloofsgenooten een
aansporing mosst zijn, zich bjj dit L:ef-
dewerk aan te sluiten.
Dit kan geschieden door eenvoudig het
oud papier voor het L'eldewerk af te
staan en ook door het oprichten van
onderafdeelingen op plaa'sen, waar deze
nog niet bestaan.
Waaneer men zjjn verlangen tot het
eerste te kennen geeft, wordt het papier
gs^egMl op door ds weldoeners te bepalen
tjjdeo opgehaald, terwjjl ten hunnen luizen
de zakken worden verzegeld, wanneer
zjj wenschen dat het papier of de boeken
onder het persoonljjk to?zicht van een of
meerdere leden van het hoofde omits wor
den vernietigd.
De werkplaatsen Ie Amsterlam zjjn
overgebracht naar de Lauriergracht 152
—156, waar a'le orders worden aangeno
men evenals bjj onder geteekenden, die
dringend verzoeken klachten uitsluitend
tot een hunner te richten.
Hoogachtend,
Het Hoofd Comité, voornoemd,
G. J. I. Van Ginkel, President, Ach
terburgwal 144.
O, A. L. Rademaker, Vice President,
Keizersgracht 242. Telefoon 3484.
F. A. Gottmer, le Secretaris, Prin
sengracht 629.
P. P. Winkelhagen, 2s Secretaris,
Vjjzelstraat 120.
W. P. Kujjt, Penningmeester, Prin
sengracht 351. Telefoon 5002.
D. M. Louwerens, IJtrechtscbestraat 52.
Telefoon 4858. Commissaris van
toezicht.
Alb. Peters, Lsidscheshaat 85, Com
missaris van toezicht.
BUITENLAND
Spanje.
In den Ministerraad die gisteren te Ma
drid werd gehouden, deelde de Minister
van Binnenlandsche Zaken med», dat de
onderhandelingen met het Vaticaan over
de regeling van den toestand der gods-
dieasfige orden rn genootschappen in
Spanje haar beslag hadden gekregen.
De regeling moet hierop neerkomen,
dat alle vreemde kloosterlingen zich zul
len laten natnraliseeren en dat de niet
bjj het Concordaat nitdrnkkeljjk toege
laten orden en genootschappen zich moe
ten onderwerpen aan de wet op de ver
timmerman.
Haasiig ging zij voort. De frissche lucht
deed haar gloeiend hoofd goed. Rechts en
links lagen de tuinen, waaruit bljjde menschen-
st mraen klonken. Geheele gezinnen brachten
den traaien avond buiten door. Hoe was het
met de huiseljjke vreugd van meester Gerold
gesteld! Arms Louize! Waarom, kon ook zjj
niet op onschuldige wijze hare jeugd genie enï
De heerlijkste tjjd van haar leven was ver
bitterd. Zoo zij nopens Alberts lot zekerheid
had gehad, zou zij al deze menschen hunne
vreugd op dezen zomeravond niet misgund
hebben
Eindeljjk kwam zij aan den tuia. Hier was
de deur, daar de holle wilg, van welken zjj
troost en verzachting harer smart, hoopte.
Met een soort van vertrouwen, waarvan zij
zich geen rekenschap kon geven, opende zjj
de deur en trad vervolgens den tuin bin
nen.
Hoe heerlijk roken de bloamen in de avond
koelte, hoe liefljjk zoagon nog eenige vogels,
die den volkomen ondergang der zon ver
wachtten voor zjj hun nestjes opzochten. Eene
plechtige rust lag over de veelkleurige bloem
bedden, die vroeger voor het meisje een hart-
verkwikkenden aanblik waren ge veest. Heden
had zjj geen gevoel vo r de schoonheden
der natuur; een pjjnigende angst wrong hare
borst ineen, zij kon hare tranen niet weerhou
den die als kristaldroppels over hare wangen
gleden.
Langzaam en gebukt ging zij langs de
eenigingen.De overeenkomst zal eerstdaags
aan de Cortes ter bekrachtiging worden
voorgelegd.
Turkije.
Te Konstantinopel heelt het optreden
van den Franschen Gezant, waar hjj tegen
de gewoonte in, de processie van de St.
Antoniaskerk op den H. Sacramentsdag
te houden in het park der ambassade,
verbood, groote ergernis verwekt.
Dit verbod, zeggen de Stamboelsche ka
tholieken, strookt niet met de traditioneels
houding van de Frausche diplomatie je
gens de Rojmscha ksrk in de Levant,
en zeker zal tegenover de Turksche be
volking de houding vaa den Gazaat geen
ganstigen indruk maken.
Zou het niet hoog tjjd worden dat aan
de Regeering der Fransche Republiek el-
ken invloed op den gang van zaken ont
nomen wordt? Oos dunkt van ja.
Duitfohland.
Het Vrouwen-congres te Bsrljjn wordt
bezocht door ongeveer 2000 dames, die
dageljjks de groots zaal van dePtulhar-
monie vullen.
De Nederlandsche dames die het woord
voeren, worden zoowel wat het uiterljjk
voorkomen, als het talent van spreken
betreft, zeer toegejuicht.
Gisteren werd een deputatie uit het
Congres bjj de Keizerin van Duilschland
toegelaten. Hare Majfsteit moet ge
zegd hebben
«Zoolang ik enkel zoons had, was mjjn
belangstelliug gering. Sedert ik echter
zelf een tot jonge dame opgroeiend d ch-
ter je heb, is rnjju belangstelling gaande
gemaakt, zoodat ik alles graag volg van
de vrouwenbeweging».
Toej de 84-jarige miss Susan An
thony daarna beproefde de Keizerin
over te halen, om een en aoder vaa de
verlangens der vrouwen aaa den Keizer
mede te deelen, maakte H. M. glimlachend
een afwerend gebaar en zeide«Ik weet
toch dat de heeren niet alle3 willen hoo-
ren».
Frankrjjk.
De huurkoetsiers te Parjjs zjjn weer
ontevreden en dreigen met een werksta
king. Als hunne eischeu van mindere
rjjtnighuur niet worden ingewilligd, z ui
len zjj heden, zweep en tengelsneder-
leggen,
Te Perjjs zan twee eleötrische tram
wagens in botsing gekomen,op den hoek
van de Rue Saint Fargeau en de Ave
nue Gambetta. Tien passagiers werden
gewond drie hunner ernstig. De wa
gen bes'uurder, aan wiens schuld het on
geluk was te wjjten, is in hechtenis ge
nomen.
Het praatje door de vrienden van
den minister-president Combes rond
gestrooid, als zouden de paters Kar-
tbuizers er twes millio n francs voor
over gehad hebban iodien zjj rustig in
hun klooster hadden kannen verblyvea,
De grjjze, knoestige stam vaa den vrilg, die
slechts eenige groene takken had geschoten
kwam haar spookachtig voor. De zwarte ope
ning scheen haar den muil van een gedrocht.
Zwammige uitwassen teekenden den mond,
den neus en het voorhoofd. Uit het laatste
stak een bos stjjve teenen omhoog De ver
beelding van den toeschouwer behoefde niet
juist zeer levendig te zjjn om de bijzon
derheden tot een gedrochteljjk gezicht bjjeen te
brengen.
Ik moet het toch weten, dacht Louize.
Zjj herinnerde zich dat zij aan den boom
een brief had toevertrouwd.
Moedig naderde zjj.
Een vogel klapwiekte in T diohte gebladerte
der heg omhoog.
Louize schrikte.
Hoe dwaas ben ik, dacht zjj. Het kleine
sijsje jaagt mjj zulk een schrik aan, dat ik
als een blad tril.
Het verschrikte vogeltje zat tjilpend op
den naasten boom.
Was het niet zoo eenzaam en still kwam
er maar iemand voorbij, opdat ik niet geheel
^Jleen zou zjjn.
Maar geene stappen, geen geluid hoorde zjj.
De oude wilg vertoonde steeds dezelfde fantas
tische gestalte. De lichte avondwind vloog
suizend door het gebladerte, liet scheen de
ongelukkige, arme bruid alsof eene geestenstem
haar geheimzinnig toefluisterde//Hjj, dien gjj
zoo innig bemint, is dood
Nu werd het weder stil. Het windje was
gestorven. Nu en dan vloog een kever droef-
wordt door dageljjks Franschen als een
verzinsel beschouwd. De Commissie tot on
derzoek benoemd, heelt het dan ook niet
noodig geoordeeld den z. g. zegsman
MichelLagrave, bjj zjjn terugkomst
te Havre daaromtrent nader te hooren.
De oorlog in het Oosten.
Volgens de laatste berichten uit St
Petersburg zjju alle Russische oorlogs
schepen te Port Atthnr weer slagvaar
dig.
Een grootè zeeslag wordt elk oogen-
b'ik verwacht. Admiraal Togo versterkt
zjjn eskader met alle beschikbare schepen
met inbegrip van verscheidene schepen
van admiraal Kanimoera's eskadr
voor Wladiwostok om Port-Arthur en de
zich daar bevindende Russische oorlogs
vloot aan te vallen.
Te land zjjn de Rassen en Japanners
al verscheidene dagen in de baurt van
Nire-tsj wang slaags geweest. De correspon
dent van de Parjjsche «Matin» heeft
althans uit Jinkou vernomen, dat er vjjf
dagen aan een stuk ten zuiden van Kai-
Ljou gevochten is.
Da won 1 van generaal G e r u g r o as,
den bevelhebber van de 1ste Oost-Sibe
rische brigade, is veroorzaakt door een
kogel uit een granaatkartets, die de
rechter onderkaak verhavende. De gene
raal bleef met dis wond doorvechten.
Generaal Koeropatkine is in
de u tvoering van zjjn manoeuvres zeer
voorzichtig, de Russen verliszen weinig
men-chen. De les van den slag aan den
Jaloe-rivier schjjnt niet verloren ts zjjn
gegaan en het juists oogenblik van den
aftocht schjjnt beter in acht genomen
te worden.
De Japanners zjjn, nu het er op aan
komt, niet meer zoo voornitstuwend als
in het begin van den oorlog, zjj hebben
vjjf weken gebruikt om den alstand van
96 kilometers, die hen thans door het
bezette Saimotse en de Yeloe-rivie?
scheidt, af ta leggen en zich voor te
bereiden Port-Arthnr aan te vallen.
Omtrent de Japansche verliezen ge
durende den oorlog worden de volgende
cjjfers opgegeven.
Marine57 officieren en 1444 minde
ren gedood landleger159 officieren en
3750 soldaten gedood.
Volgens een bericht uit Liaojang aan «le
«Petit Parisian» zou de Japansche Gene
raal N o r d z a gesneuveld zjjn.
Uit Port Arthar is, opnieuween offi der
ontsnapt, ditmaal langs den zeekant; hjj
begaf zich aan boord van een jonk, die
ter hoogte vaa Kiatsjou werd aangehou
den door een Japrnschen kruiser die het
schip onderzocht. De officier was onder
een stapel netten verborgen en werd niet
ontdekt, zoodat hg goed en wel te Nioet-
sjwang aan land kon worden gezet.
De Rassen lieten op bet slagveld bjj
Tolissoe ten noordoosten van FoeUjan
vjjfhonderd Jooden, driehorderd gevan
genen en veertien kanonnen.
De verliezen der Japanners bedroegen
dnizend man.
geestig gonzend, omhoog. Hst sijsje dat op
eenen dooden tak van den wilg was gevlogen,
tjilpte angstig.
v't Is mjj alsof ik met eenen over'eden
Virkeerdel'/ dacht Louize. «Men zegt immers
dat er tusschen deze en de andere wereld
betrekkingen bestaan. Welk een zonderling
gevoel bekruipt mij Albert, Albert, als ge
dood zjjt, als uw geest mjj omzw eft, geef
een teeken aan uwe geliefde, die u nog aan
gene zijde van het graf bemint I Ik ben alleen,
geene ziel is hier b$ wie ik mjj kan aanslui
ten.
Fluisterend als geestesatemmen ruischten de
bladeren.
Toch zag men ze niet bewegen, zelfs niet
trillen.
Louize voelde geen avondtochtje.
Ze zag niet de minste beweging rondom
haar in den stillen geurigen tuin. Geen vogel
zong, geen kever gonsde meer. Ook het voor
komen van den ouden wilg scheen veranderd
te zjjn. hjj was niet meer zoo schrikbarend, zoo
zonderling. Naast den wilg bevond zich de
opening in het donkergroen gebladerte. Daar
had zich eens hetlraaie, droefgeestige ge? cht
van Albert vertoond. Was het niet weder
daar, maar bleek, bleek als de dood?
Wordt vervolgd.)
ABONNEMENTSPRIJS
TvmtSn
IPRIJS DUB ADVERTENTIE».
FED1LLËTON,
j
