No. 5727 Donderdag 23 Juni 1904. 29ste Jaargang ïïagêlaó voor <5fiooró* on £Cuió~<Xo/lanó. Vóór het Bureau der Courant. HET GEHEIM vaü een Vorstenhuis, Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post Voor het buitenland Afzonderlijke nummers Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen. Hoofd re dacteur-Directe'ur W. KÜPPERS. BUREAU St, Jansstraat. Haarlem. f 1,20 1,50 2,9C 0,03 Van 16 regels50 Cents Elke regel meer 7l/j r Groote letters worden berekend naar plaatsraimte. Dienstaanbiedingen 25 Gent* per advertentie h Contant. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicité, Etrangère G.L. DA UBE Co J O RN., B. JONES Suce- Paris 316m Faubourg Montmartre Nog nooit heeft men bjj dea uitslag der verkiezingen voor deProv ne ale S a- ten ïóor ie Bureaux der Couranten zoo'n belangstelling ea zoo'n drukte gezien als dezen keer. Waarljjk, het volk had Het goed begrepen, dat men ditmaal te doen had met eene verkie/iag van meer dan gewone beteekeni", met eene politieke verkiezing, waarvan het voortbestaan of den val van het Ministerie kon afhangen. Grooto menigten volks bewogen zich op de straten en velen spoedd n zich naar da punten, waar men het eerst dien uit slag kon te weten komen en waar z'ch dan ook talrjjke groepen verzamelden. Te Amsterdam vooral was de drukte buitengewoon. Rijtuigen reden af en aan om de opgevangen nieuwstijdingen door de stad ta verspreiden tn de bulletins op alle hoeken der stad ter aanplakking ta bezorgen. Aan bijvalsbetuigingen of aan afkeuringen ontbrak het niet, er werd hoezee geroepen, gejuicht, gesist, en ge floten. Ook de straa'-orateuis ontbraken niet en menig socialist en democraat liet hier kosteloos zjju licht schjjnen en ver kocht zjjn wjjsheid tegen civielen prjjs aan wie er rarar van w.lde profiteeren. Zelfs for ueele debatten outitoadea er ea men stoa J niet zeldea verstomd over d ;n ontzettenden woordenvloe idie er uit sommige mo iden stroom le en de gemak kelijkheid en zeltbswjste zekerheid, waar mede de moeiljjkste vraagstukken wer den ter tatel gebracht, behaad 11, bere deneerd en uitgemaakt, alsof het maar peulschilletjes waren. Zoo stonl er eei, een orateur naar zjjn uiterlijk en zjjne handen te oorl elen, was hec een schoen maker, betgeen nu wel niets ter zake doet, want een schoenmaker is immers even goed een mensch als een ander mensch, als een advocaat, of eon dokter, of een kapitalist en hier stoad hij als orateur en hg was kiezer en hjj zou nu den menschen eens aan het verstand bren gen, waarom bjj, kiezer en man vin den vooruitgang, liefst Dr. Kuy pe r nair de Mookerhei zouden zonion. cWait, ziet gjj, menschen, die man he^ft daar een Hooger-onderwgswet gemaakt waar door hjj de wetenschap naar den keld.r brengt en die l g alleen gemaikt heelt i om aan de Vrjje Uaiversitet, zjjie uni versiteit, den effsctus civilrs te kunnen toekennen. Ea hoe kunnen wjj, mannen van den vooruitgang dat nu gedoogen. Immers aan die Vrjje Universiteit kent men de Wetenschap niet. Ja, ik weet het wel, er zjjn daar een paar mannen ge vormd, zooals Mr. A u n e m a en Mr, de Vries en Schokking, dat heel knappe menschen zjja en dio zelfs hun titel hebban verworve r aan de Staats universiteit, maar de Wetenschap hebben zjj niet. Hoe zouden zij die kunnen heb ben verkregen aan de Vrgo Universi teit? Waüt, weet gjj wel, menschen, wat er in de Statuten van do Vrjje Uni versiteit staat Ja, van alles staat daar in, maar een ding staat er in, dat aller verschrikkelijkst is. Het publiek luistert met open mond. «Ik zal u zeggen, wat daar in staat en dat doodend is voor de Wetenschap. Daar staat in, dat alles wat aan de Vrjje Universiteit onderwezen wordt, moet ge grondvest vgn op het Woord Gods en op de zuivere leer, zooals die is vastgesteld door de Dordscbe Syaode. Ve rbeeldt u, door de Dordsche Synode, die in het jiar 1319 werd gehouden, nu bjjni 300 jaren geleden. Ea dan zouden wjj, man nen van dan voo uitgang, die da Waten schap hoog willen houden, nog langer een man steunen, d e dan eff a ctuscivil s wil veileeuen aan eene Universiteit,[waar zoo de Wetenschap aan banden wordt ge legd. Neen, dat nooit en daa'om roepen wjj«Weg met Dr. K u y p e r en leve de democratie.» «Bravo, bravo!» riepen de omstanders, maar e g irenisch klonk dat bravo, want de man was verzgld geraakt tusschen een troepje van eene chrintelgke propa ganda club, die hem wel een beetje in de maling schenen te nemen. Een vroeg hem, of hjj hem eens uitleggea wou, wat die eflectus civilis toch wel was. De man was bljjkbaar verlegen met de vraag, hij had de klok hooien luiden, maar wist niet, waar de klepel hing, doch dat hin derde niet. Hjj oreerde maar raak. Bljjk baar hadden de maga'.jjnen van «Het Volk» en «de Vrjje Socialist», hem he1 materieel gelevt ri en hjj was een man van den vooruitgang en van de vrjje wetenschap en dus «Weg met Dr. K u y- per en leve de democratie!» Groole woordenwartaal en onzin, uit da keuken der socialisten, maar waardoor h 1 tas, nog men g werkman zich laat opwinden en meesleeaen Of wjj dien sc'uoeumiker ook een wei nig iu de maling nemen? Pardeu den schoenmaker niet. Wjj respecteren elk in zjju stand, den werkman achter de schaafbank eveneeer als den professor op zjjn leerstoel, den advocaat voor de ba'ie, den dokter aan hst ziekbedmaar wjj halen glimlachen! de schouders op voor den schoenmaker, die oreert o er eflectus civilus en wetenschap en hooger ouderwjjs en wjj beklagen den werkman, die aan zulk eeu onziu het oor leeut en j er zich door laat opwinden. Hot lazoa vaa romans. Bjj hei haling hoori men vaa de Da deelige gevolgeu van het lezen der onze- deljjke romans niet alleen, maar ook vaa die, waarin allerlei avonturen en moord geschiedenissen worden varh tal 1, wanii zoogenaamde lulden voorkomen, die door zelfmoord eeu eiude aan hua leren m »- ken. Zelfs op jeugdigen leeft ij 1 plsgen in onze dagen lezers vaa hartstochtljjk ge schreven romans zelfmoord. Ea zoekt men naar de oorzaak vaa deze gruweldaden, dan wordt het maar al te duideljjk, dat alleszias ontw kkelde eo overigens oppassende jonge!.eden hua geest overspannen door romane te lezen met jjz ngwekkeude moordgeschiedenis sen en vechtpartgen, geschreven door jjl- hootdigen voor jjlhootdigen. Indien veel vaders en moeders zich te bt-klagen hebben over hunne kinderen die niet tot de misdeeldea behooren, is het zeer veel hua eigen schuld. Er wordt niet genoeg gewaakt op hetgeen zjj lezen Men staat dikwjjls verbaasd hoe de j ugd geloof hecht aan de dolzinnigste, onmo gelijkste geschiedenissen, welke zjj in de romans lezen en ze voor wezenljjk houdt. BUITENLAND Vervolg.) wik zal u helpen, wees gerust en nu goeden nacht Mama liet zich door de dienstmei 1 naar huis leiden. //Dat taaie wjjf,//fluisterde mevrouw Ge rold gramstorig. //Kan zjj er wel toe besluiten mjj zekerheid te geven Ik moet andere maat regelen nemen, en hierbj) zal mij het geheim te stade komen, dat ik onlangs afgeluisterd heb Louize ging haar kamertje binnen, dat aan de slaapkamer harer ouders greasde Een dunne muur scheidde de twee vertrek ken. In de nachteljjke stilte hoorde zjj het volgende gesprek: //Gjj zjjt een dier, Geroldzei hare moeder, die niet langer hare ergernis kon bedwingen. //Waar hebt gjj gedronken Waar zjjt gjj geweest Ik moet mjj over mjjnen man schamen I// «Doe dat, w»t kan het mij schelen I// stamelde de meester Daarna werd het stil. Louize ontkleedde zich en ging te bed, na we enend haar avonl- gsbed gedaan te hebben. Vooraleer in te slapen, was zjj nog al- tjjd met Albert bezig en hoe meer zjj tTaan dacht, hoe meer scheen Alberts dood haar ontwijfelbaar. Le vreeseljjke gedachte, dat haar eigen vader er de hand had toe gelesnd om haren geliefde uit den weg te t uimen, deed hare borst ineenkrimpen. //Maar waarom waarom vroeg zjj zich af. //Gelooft men misschien dat hjj wettige aanspraak op het vermogen der oude Wiprecht heelt Hjj is immers volstrekt niet de zoon van den overleden Kran t Hoe zij ook nadacht, zij vond g:en reden; maar dit hield zij voor stellig, dat haar vader niet dronk dan uit wanhoop en om zich t: bedwelmen. De slaap ontvluchtte aan de oogen der arme bruid, die de schoonste plannen voor de toekomst ontworpen had en die nu alle vetnietigd waren. //Ach God!// bal zjj, //wat zal ik hier nog op de aarde doen. Ik kan niet meer gelukkig worden, zelfs niet als mjjne ouders mij millioenen nalaten. Neem mjj tot u, lieve God, hier is mjjn verbljjf niet meer te verdra gen Het gesprek in de aangrenzende kamer begon opnieuw en Louize zette zich overeind op haar bed oir te luisteren. //Koenraad,„ vroeg mevrouw Gerold,// weet gjj ie s van Albert P Zeg het mjj, 't is noodzakelijk dat ik alles wete //Ik heb hem naar de fabriek gezonden O, ik had een andere kannen zenden „Koenraad, is hjj daar omgekomen Amerika. Bjj Bearmouth, ia Mantira, ii een sneltrein van den «Northern Pacific» aan- gehoulen door roevers, die den machinist ea twee aalere beambten dooischotea en daaraa vluchtten met een aanzienlijken buit. Naar da schuldigen wordt met bihulp vaa bloedhonden gezocht. De nieuwerwetsche terdoodbrenging van miad adige/s doorelectrieiteit wekt alschuw op. Zoo is in Columbus (Ohio) een mm ter dood gebracht die tweemaal door de doctoren als dood ward nangeg/vea, doch telkens weer bjjkwara. Ee st bjj dea der den stroom van 1800 volt, die 16 minu ten aauhiel l, was hit leven geweken. Bjj de terechtstelling van dea neger Thom son weigerde hettoeste', zoodat de ver oordeelde 18 minuten lang onier den stroom moest big ven. Duitsohland- De zonen van den Daitschea Ke'zar doen nog al aan sport. Zoo heelt dezer d igen prins E i t e 1 F r i e d r i c h, de tw eede zood van keizer Wilhelm, die een kloek zwemmer is, een kunststuk VerrictD, door teBoauden Rjjo over te zwemmen naar den Beueier „Vraag mij niet, vrouw, laat mjj slapen- O, ik be i zoo vermoeid 1// //üroukaard, wees voorzichtig 1Gjj hebt u woorden laten oulglippen, waaruit men veel kan afleiden. Mij ia het overigens aangenaam dat de trotsche, jongen uit tien weg is toe, Koenraad, vertel mij alles.// „Wat raakt het mij stamelde de dronk aard. Ik heb aan hem de hand niet gelegd, de intendant wilde, ik kon ook een eenen anderen knecht gezonden hebben, ik verzoek u, C'elestine, laat mjj slapen P Wat anderen doen, gaat mij niet aan 1 //De politie zal naar den verdwenene navorschingen doen De woorden, die nu volgden, kon Louize niet verstaan, en het werd wederom stil. Nog lang na middernacht, waakte de bruid; die haren bruidegom had verloren. Toen, tegen den morgen, de slaap haar met zacht geweld omvatte, tooverde de droom haar vreeseljjke beeldea voor den geest. Zjj zag Albert. Zjj zag vader Brand. Beiden lagen in één graf en Elsje fluis terde baar toe de vader heeft zijnen zoon gehaaldVervolgens zag zjj hem weder tusschen de takken van de heg, maar hoewel zjjn gezicht bleek als van een geest was, glim lachte hjj, sprak van de liefde aan gene zijde van het graf en wees op den hollen wilg, die haar tot briefwisseling diende. Ik bljjf u eeuwig trouw, hoorde zj hem fluisteren. Toen verdween het bleek gezicht als een schaduwbeeld oever, een afsta id van een kilometer on geveer. De Prins, die door een badmeester in een boet werd vergez Jd, was weinig ver moeid doar zgn zwemtocht. Terstond na zich te hebben aangekleed, roeide hg zelf d» bo.t naar Boan terug en daarna d/ed hij eeu langen rit te paard. Da Keizer en de Keizerin kwamen Z mdag ti Hamburg aai ea begaven zich a ia board van de «Hihenzollern», waar e3n godsdienstoefening gehouden werd. het diner tsn huize van den Prui sische:! geziat was ook de rgkskinse- lier graat von Billow tegenwoordig. Na bet mïdiagmaal begaven de Keizer en Keizerin zich naar de wed-ennen, waar zjj d)or de menigte met gro)te geest drift gehuldigd war lea. 's Avoids on half zeven is ds «Hoheuzolleru» mit dm Keiz r aan boord de Elbe afgestoomi aaar Cixhsveo. Een merkwaardig proces is voor dea krggsraal te M itz gevoerd. Daar stond d e ouderoffieer F r e i t a g terecht onder beschuldig ug vsu «lafhar tigheid, omdat hjj dea lsten Mei, toei hjj zag dat een pa ir soldaten een socialis ten-samenkomst gingen bjwmeo, rlleen maar de nummers dier sol laten op schreef, in plaats van het lokaai binnen te dringen en de beide mannen er u t te jagen. Het Openbaar Ministerie eiechte 3 maanden gevangen<sstraf. Maa< de mili taire rechters spraken den onderofficier vrjj, omdat hg naar hun oordeel eer te prgzen dan te laken was wegens zgn ka'm optreden, waardoor hg oiordelgk- heden had vermeden. Het Openbaar Ministerie komt echter in hooger beroep. Belgie Onier het hevig on weder dat België geteisterd heefc, slosg ds bliksem te Ben- tille bij Cscloo ti midden van een kudde schapen waarvan een tiental gedood wer den. De schaapherder voelde op hetzelfde oogeabiik een pjjn in 't hoofd alsof men zjja sebelel verbrijzelde. Te Jaspille werd een 50-jarige vrouw door dea bliksem gsdo >d terwijl zjj in een stal de koeien aan het melken was. Vier koeien werden neergebliksemd ea eea werkman dooleljjk gekwetst. Ia de naburige weide werdeo door hei hemel vuur vier paarden gelood. Te Leuven heeft de gespan nen toestand tusschen studenten ea ar beiders door de verkiezingen tot ernstige ongeregeldheden aanleiding gegeven. Esc arbdiderszangverseu ging die onder h-t zingen van liederen, die in 't geheel geen politiek ka akt-r droegen, haar weg giag kreeg van ut het stamcafé der studen ten projectielen van allerlei aard naar het hoofd.Vo'scheiden personen waaron der twee vrouwen, werden zwaar gewond een arbeider werd door de studenten met e9n mes bedreigd. Ver.-chill ende studen- De zon scheen helder door het venster, toen Louize ontwaakte, zjj gevoelde zich ver moeid en haren geest verzwakt, Evenwel h r- innerde zjj zich levendig het gebeurde des nachts en bjjzonder hare droombeelden. Ver moeid richtte zij zich op en kleedde zich aan Haar hoofd brandde van koortshitte. Spoedig kwam hare moeder en vroeg bekom merd naar hare dochter, wier lange slaap haar verwonderde. Louize zelve betuigte hierover hare verwondering en volgde hare moeder naar de huiskamer, waar het ontbijt gereed stond. R«ar vader was, naar gewoon te, reeds lang naar de timmerplaats gegaan. //Blijf dezen morgen niet te huis," zegde mevrouw Gerold, //maar ga naar dea tuin tegen den middag kom ik met mama om u te halen. Uw bleek gezicht bevalt mjj niet, en geelt mij kommer.// Dit voorstel was haar zeer aangenaam. Zij nam hosd en mantel en ging heen De tuin was haar lieiste verblijf, want daar hal zjj hem gesproken aan wien geheel haar ziel hing Het stille plekje was geheiligd, Albert, de overledene, had het betreden. Spoedig was zjj aan het doelzjj sloot de tuindeur en ging tusschen de geurige bloembedden wan delen. De dauw hing nog als paarlen aan de bladeren, met frissche kleuren prijkten de bloemen, welke de zon nog niet verwelkt had en de jjverige bjjen begonnen gonzend hun dagwerk. Met liefelijk blauw spande de he mel zich boren het kleine paradjjs uit, dat door hooge heggen voor den nieuwsgierigen blik der geburen beschermd was, Louize ten werden, nadat door de bereden gen darmerie de rast weer hersteld was, ge vangen genomen. Frankrijk. In de gerechtszalen der Fransche Re publiek ziet men thans, nn de kruisbeel den er verwgdsrd zjja, aangeplakt de «verklaring van de Rechten van den Mensch.» Zoo gaat de Fransche Reg sering voort om de Katholieken nog meer te grieven en dea socialisten stroop om den mond te smeren. Italië. Nadat Z. H. Pi u s X een pater Ca- pucjju benoemd had tot Bisschop van Treviso, gaf de H. Vader den eenvou- digen kloosterling &1b een bewgs van zgn bgzoudere genegenheid, het borst kruis ten geschenke, dat Z. H. zelt als bisschop gedragen heeft. In een vergaderir g van het centrale comité van Italiaausche post- en tele graafambtenaren werd be loten tot pro clameering van een algemeene staking, ingeval de Regeering zich verzet tegen de eischen der ambtenareu om loons- ve> hooging. Rnsland. De overste S j o e j o w i t s j heeft te Nisch den journalist Radenowitsj aange vallen. Hjj werd door eenige sabelhou wen zwaar gewond. De Redacteur kou echter nog zgn revolver trekken, richtte dtzi op zgn aanvaller en verwondde hem door twee kogel i. De reden wordt gezocht in een cou rantenartikel tegen den officnr gericht. De oorlog in het Oosten. Da slag bjj Telisjoe, die door de Rus sen Wafangau genoeml wordt, moet vreeseljjk zgn geweest. Er is door de Japanners met groots volharding en onstuimigheid gestreden, terwjjl de Russen hardnekkig en wan hopig hun eiken voet grond hebbeu ba- twist. Hoe groot de verliezen der Russen in deu slag bjj Watangau zgn geweest, kan men slechts gissen. Ds Jtpaasche gene raal verklaarde ruim 1500 Rassen begra ven te hebbeo, en meldde, dat de Russen zelf ook nog een aantal dooden begroe ven ol medevoerden. Em anier bericht meldt dat 2000 Russen gedood zouden zjja. De Russische offljier te Nio3tsjwang spreekt van 7000 man, de gewonden en gevangenen medegerekend; de Japansche ber.cbten van 10,000 man. De verliezen der Japanners aan dooden en gekwetsten, al brachten zjj de Russen tot wgken, zgn veel grooter. Admiraal S k r y d 1 o ff meldt, dat hg met zgn eskader zonder verliezen en zon der schade te hebben belogen, in de haven van Wiadiwostock is terugge keerd. Kolonel Emerson, correspondent ging, zonder het eigenljjk te willen, naar den wilg, Als geketend bleet ze staan. Smartelijk weemoedige herinneringen vulden haar boe zem. Zjj dacht er ook aan, dat het papier was verdwenen, 't welk een verwijt voor haar geliefde bevatte. Misschien ontlokte haar ziekctjjke toestand, haar opgewondenheid daze vraag„Of Albert mjjnen brief gehaald hee t? Wil hjj mjj niet trouw bljjven tot aan gene zijde van het grai? Moet ik hem rtrgeten 't Is mjjn plicht te onderzoeken of hjj mjj antwoord heeft gezonden f" Onder die mijmeringen, kwam zjj lang zaam naar den wilg Nu tjilpte het sjjsje, dat in de nabjj- heid zjjn nestje had. Het scheen de arme bruid alsof aet kleine diertje haar moed wilde toefluisteren. In het ongeluk is men genegen naar alles te luisteren, aan alles een he- teekenis te geven en er troost uit te schep pen. Louize stak hare hand in den boom. Verschrikt trad zjj terugzjj had een papier gevoeld 't Is niet mogeljjk I" stamelde zjj. Wordt vervolgd.) ABONNEMBNTSFBIJB PBIJB DEB ADVBBTBNTIEN. AGITE MA NON AGITATE. FEUILLETON 71

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1904 | | pagina 1