No. 5739
Vrijdag 8 Juli 1904.
29ste Jaargang
IbagBlaó voor <3tooró- en Suió-eXollanó.
Arbeidscontract.
HET GEHEIM
vao een Vorstenhuis,
BUREAU St, Jansstrsat. Haarlem
BUITENLAND
Rusland.
Frankrijk-
Japan.
Duitschland.
Italië.
De oorlog ia het Ooaten.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen
1,26
1,50
2,9C
0,03
Hoof d redacteur-Directeur W. KÜPPERS.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Ceuts per advertentieh Con tant.
AGITE MA NON AGITATE.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PubUcitéEtrangère
G.L. DAUBE Sr Co JOHN., b. JOAES Suce. Paris 31 bis Faubourg Mc.ntmar,re
De Tweede Kamer is na met een
paitjjsteuiming over de Drankwet haar
104e zitting van dit jaar te hebbeu be
sloten met vacantie raar hiis gegaan.
Maar een paar schnftureu komen toch
nog na, want eenige belangrijke ontwer
pen zijn in Je afdeelingen onderzocht
Arbeidswet, Arbeidscontract, Grocdwet-
hmicniog, enz.
Het Voorl.Versl. omtrent laatstbedbeld
ontwerp, dat toch in afzien baren tijd geen
wet wordt, zal niet bjjster veel belang
stelling wekken des te meer zijn bela ig-
ijjk te achten de overzichten der afdee-
lingsbesprekingen omt-ent genoemde so-
cialeaangelegeuheden. Dat aangaande het
arbeidscontract is thans vei schenen een
stuk van 57 pagina's
Al in den aanvang vindt men deze
verbluffende mededeeling
//Enkele leden achtten de uitspraak in
de Memorie van Toelichting, dat sedert
jaren van velen Z;den krachtig is aange
drongen op wettelijke regeling der arbeids
overeenkomst, in den zin van regeling der
ind ividueele arbeidsovereenkomst, te alge
meen. Van kracbtigen aandrang in deze
richting van de zijde der werklieden, van
wie men dien toch wel in de ^eerste plaats
zonde verwachten, was hun althans ni:ts
bekend.//
Hoe komen die «enkele leden» zoo
doof? tjebben zjj met name niet verno
men, dat de N. R. K. V. al meermalen
op dergelijke regeling het ft aangedrongen?
Gelukkig is die doofheid tot nkelen» be
perkt. gebleven, want «vrjj algemeen»
vond men dat de Memorie groot geljjk
had en hoopte men, «dat het zou mogen
gelukken de voo>gestelde regeÜDg nog
vóór de algemeens verkiezingen van 1905
tot stand te brengen.»
Wat de regeling zelve be'reft, er wer
den Datuurljjk velerlei op- en aanmer
kingen gemaakt, die anderzijds terstond
werden weerlegd eu wjj dus kunnen lateu
rusten. Van belang intuasehen voor het
lot vau het ontwerp i) de meening om
trent het civ;el-:echtelgk karakter der
regeling. Ziehier het daaromtrent ver
handelde
//Eenige leden, (waarschijnlijk de socialis
ten), konden niet goedkeuren, dat in dit
ontwerp de regeling Tan het arbeidscontract
ia opgezet als civielrechtelijke regeling en
tot den civielrechteljjken kant van het vraag-
stuk bjjna geheel beperkt is gebleven.
Anderen noemden de gevolgde gedrags-
FEÜ1LLEIÜN
83
Vervolg.)
Ik behoef slechte uw raad, zwager.
Dien zal ik u geven als ik kau.
Luister dangij weet dat ik de vis-
scherij van den broeder uws meesters gepacht
heb.
Mijn vischwater loopt dicht bij de sui
kerfabriek. Eenige dagen geleden wilde ik er
visschen. Vroeg vaarde ik de rivier op. Nu
wil ik u eene kleine zonde biechten. Ik wist
dat dien dag de vijver in den tuin afgelaten
werd. Dan ontg lipt menige karper, die eigen
lijk moest blijven. Die zoo zeel pacht moe.t be
talen als ik, neemt elk voordeel te baat. Ik
legde nu met mijne boot bjj 't kanaal aan,
dat het water uit den vijver naar de rivier
voert. L>e opening, die met een ijzeren hek
gesloten is, gelijkt am eene d urHet hek is
zoo eng, dat de visschen er niet door kunnen
glippen. Ik sloeg het oude verroeste slot met
eene bijl am stukken, en wierp het gioote
net uit. Wat maar kan moet in het net ko
men.
Te negen uur zou het water beginnen te
Lopen.
ljjn verstandig en de daarin aangegeven
methode van regeling niet enkel theorelis h
juist, maar ook practisch alleen bruikbaar.
In het bijzonder keurde men dezerzijds
goed, dat ook in zooverre het privaatrech
telijk karakter van de aangeboden regeling
is gehandhaafd, dat vooralsnog aan de niet-
naleving harer bepalingen geen gevolgen
van stafrec'. telijken aard met eene en
kele uitzondering dan zijn verbonden, en
met het geven van voorschriften van bur
gerlek dwingend recht te \olstaan.
Sommige leden, (in hoofdzaak vermoede-
ljjk de socialisten) hadden tegen de alge
meenheid der voorgedragen regeling beden
king.
Vele andere leden, hoewel toegevend,
dat eene éiiivormige regeling geenszins als
een ideaal is te beschouwen, meenden ech
ter dat op goede gronden is aangetoond,
dat eene algemeenc regeling de eenige prac-
tische oplossing vau het vraagstuk is.
Wel echter meenden verscheidene leden,
dat aan nog meerdere bepalingen van de
voorgestelde regeling, door verwijzing naar
verordening of gebruik, ten rekbare inhoud
zou kunnen worden gegevea.//
Hieruit blijkt, dat het weLou werp, zoo
aio het daar l'gf, g oote kans heelt wel
te wordec, behoudens dan wjjzigi.igen op
velschillende onderdeslen. Zoo zal de Mi
nister zich duiieljjk hebben uit te spre
ken omtrent zijn plauneu ten aauzien
der scheepsgeze'leo alvorens men zal goe 1-
kenreu, dit deze categorie vau werkne
mers buiten dit ontwerp geeloten blijft.
«Immers bet staat vrijwel vast, dat de
omtrent Let arbeidscontract van zeelie
den bestaande bepalingen in het Wet
boek van Koophandel aan de eischen des
tjjds niet meer beantwoorden en wjjzigiog
behoeven.» De vraag weid voorts gesttld
of het wel aangaat de bepalingen van
het ontwerp zonder meer van toepassing
te doen zjjn op de beambten en bedien
den der spoorwegdiensten, terwjjl er met
nadruk we d gewezeD, dat geen rekening
is gehouden met de eigenaardige positie
der handelsreizigers, van welke categorie
van personen er 8000 zjju iu ons land.
Dat het ontwerp uiet van toepassing is
op «personen in dienst van Staat, Ge
meente of Provincie, of <enig ander publiek
rechteigk lichaam» werd door «ïommige
ledeD» niet wenscheljjk geacht, «maar
vele andere lrden» konden er zich wel
mede vtrsenigen, waarbjj echter de vraag
werd gesteld «in welk ve band dez- ui'-
zonderingsbepalir.g staat lot de iu voor
bereiding zgnd. welteljjfeo r egt ling van
de rechtspositie der ambtenaren.»
Veel aandacht werd in de afieelingen
gewjjd aan de rechtspraak in verband
Maar het ble f weg. Eerst een uur later
brak het los en met zulk een geweld, dat ik
tnoeile had mijne booten vlot te houden.
De opzichter der visscherij van den prins
moet 'Ie sluis van den vijver te wijd geopend
hebben. Nu dacht ik, alv dat zoo een h-11
uur duurt is de schoonste vjjver ledig. Eene
menigte karpers kwam in mijn net. Ik had
mijne handen vol om de heerlijke snaken in
de boot te brengen. Gij begrijpt mjj immers
goed, zwager, de visschöu zouden in het ka
naal omgekomen zijn, en ik dacht
't Is toch beter ze in het leven te behouden
niet waar.
Gewis, zwager, zei Jozef. Ieder mensch
denkt aan zjjn voordeel.
En dit jaar heeft da intendaut Rein
hardt, de schurk, mij een hoogersn pa-ht op
gelegd. Wat iï in mijn vischwater ving ba-
hoort mjj van rechtswege. Dat ik het hek heb
opengeslagen
Maakt u ongerust
Neen.
Of z t u de intendant op het l(jf
Evenmin, 't 1» heel wat anders.
Zooals ik zei, was ik alleen en moest
als een paard werken. Binnen tien minuten
was het net vol.
Een goede dag.
Zeker.
De sluis van den vjjver moest gesprongen
zjjn. 8
Want een redelijk mensch zou zooveel water
niet uitgelaten hebbben.
Ik ving dan de visschen. Niemand kon mjj
met de arbeidsovereenkomst. Deze op te
dragen atn den kantonrechts.- vonl geens
zins algemeeue instemming, «verscheide
ne leden» betoogden zei s, dat de beslis
sing aan speciale lechtbanker moest wor
den opgedragen.
Esn lans werd gebroken voor de «col
lectieve arbeidsovereenkomst.»
Wat de bepalingen omtrent de gedwon
gen winkelnering betreft, «verscheidene
leden» achtten die machteloos, wijl in het
merendeel dar giraüea op den arbeider
zjjdelings dwang wordt uitgeoefend; «an
dere laden» waren meer optimistisch ge
zind omdat aan de gedwongen winkelne
ring iedere rechtsgrond wordt ontno
men.
Omtrent de bo-te-b ipalingsn werd als
volgt van gedachten gewissel 1
//Een'ge leden zouden het Boetestelsel bjj
de wet heel willen hebben verboden indien
een geldelijke prikkel voor de arbeiders
noodig is, dan zou een premiestelsel eu geen
boetestelsel aanbeveling verdienen. Anderen
wilden vrjjheid zien gelaten tot't opleggen
van andere disciplinaire bestraffingen als
onthouding van vrije dagen, schorsing, weg
zending, voor een dag of een halven dag met
verlies van loon, verlaging in rang enz.
Vele leden konden niet goedkeuren dat
ia het ontwerp niet is overgenomen de
bepaling, dat de op te leggen boeten nim
mer mogen strekken tot penoonljjk voordeel
van den werkgever zelf, Er waren leden
die van oordeel waren, dat de bestemming
van de boete moet worden bepaald naar
gelang van het feit waarvoor zjj wordt op
gelegd.//
Dit wjjst wel cp komende vera' derin
gen, evenals hetgeen werd gezegd omtient
de veel bestreden opzeggingstermijnen,
waarvan de regeling bij «ze er vele le
den» bedenking ontmoette en dtn ook
wel zal worden gewijzigd. Hetzelfde ver
wachten wjj omtreut het inhouden van
loon als waarbo/g voor het nakomen der
verj lichtingen. Dienaangaanie lizenwe:
//Enkele leden (natuur'jjk de social sten)
noemden de voorgestelde regeling eene ramp
zalige, omdat ze den werkgever die reeds
een zoo belangrjjk economisch overwicht op
den arbeider bezit, nog veel meer kracht
zal verschaften en den arbeider met geldeljjke
banden gekneveld aan des werkgevers wil
lekeur zal overleveren.
Bet denkleeld den werkgever te kunnen
verplichten de ingehouden gelden van
zjjn arbeider afzonderljjk op de spaarbank
te beleggen of op andere wijze afdoende
zekerheid te stellen voor de terugga-e, werd
van verschillende zijden gestound.
//Vele leden konden met de algemeene
si rekking van de hier vcoigedragen regeling
zich wel vereenigen. Doch men meende dat
't niet aanging dat de werkgever in het ge
heel aan staangeld een bedrag zou mogen
hefl'eu gelijkstaande met het een vijfde ge
deelte van het bedrag van het loon over
een termjjn, die in sommige gevallen zelfs
zes maanden zal kunnsn bedragen.//
Naar men ziet mag ditVootloopig Ver
ver lug in men g opzicht belangrgk wor
den genoemd het geelt daidelgke aan
wijzingen omtrent .ie stemming der Kamer
en d.et de beste verwachtingen koeste
ren omtrent de Memorie van Antwoord
zien, daar ik onder dichte elzentakken lag.
Eensilaps krijgt mjjn net zulk een gewel
digen ruk, dat ik het nauweljjks houden
kon.
Ik haal het op en vond
Wat?
Raad eens.
Toeh geenen mensch, zeker
Een fraaien, zeer jongen man, die met
den st oom in mijn net was gedreven.
Dood.
D. t wist ik nog niet. Bij zgn haren trok
ik htm in de boot.
Hjj lag d.ar doodsbleek, zonder zich te be-
wegen.
Hjj was deftig gekleed, lerwjjl ik hem aan
schouwde, dreef de stroom mjjne boot midden
in de rivier en verder aiwaarts. Toen ik hier
beneden aankwam sloeg de drenkeling de
oogen open.
Ik bracht hem in huis en te bel.
Truitje liet het hem aan niets ontbreken
en een half uur later sprak hjj mjj over din
gen, waarvan ik niets begreep. Hjj had wel
licht de koorts.
vervolgens viel bjj iu slaap tot des avonds.
Dan ondervroeg ik hem mair hjj verstond
mjj niet en staarde mij met groote oogen
aan.
Als hjj sliep, sprak hjj van eenen mooi de
naar, en den volgenden morgen, toen mijn
zoon Johan aan zgn bed kwam, riep hjj
reze is mjjn moordenaar! Gij kuut denken,
Jozef, hoe ik te moede was. Ik had het
jjzeren hek stuk geslagen, de karpers wegge-
De Czaar heelt een aantal nieuwe Rus
sische oorlogsschepen te Kroonstad in
oogenschouw g-nomen. Iu zjjn gevolg
waren grootvorst Alexis, de Russis-
scheMinister run Marine, admiraal A r e 1-
1 a u, riehout-bjj-nachi R o s j J e s v enki en
anderen. De Czaar kwam mat het kei-
zeilgke jacht bit Peterhof, stapte daarop
ia een barkas eu ging eerst aan boord
van de Imperator Alexander 111die zoo
goed a's gehtel gereed is. Daar werd ten
Czaar een rapport over den voortgang
vau het werk tan het Oostzte-askader
overhandigd. Ver<ilgena bezichtigdeZ. M.
nig de Kuias Soewarof, Orel en Borod no.
iiitusscten wordt gemeld dat het smal
deel liet voor half Augustus zal ver
trekken.
«Die arme, door zgn raadslieden mis
leide jonge man», zooals Tolstoi in zgn
briet in de «Times» deD Czaar noemde,
denkt er blijkbaar niet aan op meer hu
mane wjj ze Finland te doen bestureD,
blijkens zgn brief aan deu nieuwenGou-
veineur-ginataal. Het zal daar nu haid
tegen hard gaan. Er loupen tenminste
allerlei geruchten over de vorming «au
vereenigingen van Finnen, die met ge
weld, met revolver en dynamiet, zullen
piotesteeien tegen de schending hunner,
door den Czaar bjj zjjn Troonsbestijging
bezworen, grondwet.
De man, die de patere Karthuizers voor-
twee millioej francs heeft trachten op te
lichten met de balohe dut zg voor die som
in Frankrijk zoudeu mogen big ven is de
bekende Mascuraud, de voorzitter
van de beruchte kitsvereeuiging, aan
welke het meereodeel der republ kein-
scht aigevaard'gden hunne herkiezing te
danken hebben.
De getuige C e n d r e zal heden met
aen zwendelaar woid-m geconfronteeid.
C on bes woidt door zgn vrienden
buiten het gedraDg gehouden. De ge-
li? ele historie loopt op uieis uit-
De R8geeri' g te Tokio heeft gepro-
rukt, o hoe veel berouw had ik van mjjne
domheid en hebzucht.— Wrat ging ik nu be
ginuen? Zoo ik het gebeurde aan de overheid
aangaf, mocht ik nieis ver wjjgen; en de zieke
riep telkens als Johan bij hem kwam: Deze
is mjjn m ordenaar!
Wij wilden hem tot andere gedachten bren
gen; maar hjj bleef er bjj. 'ad ik toch die
vervloekte karpers laten varen.
Johan meende dat wij nog eenige dag-.n
moesten wachten totdat de ziekte gebroken
was, dan zouden wij van den zieke wel hoo-
ren wat hem gebeurd was en dan was het
tijd genoeg om aangifte te doen. Onze verzor
ging viel zeer s-osd uit; de zieke werd niet
erger, maar sprak geen woord meer alsof hij
de spraak veiloren had.
Zoo is het tot op dit oogenblik gebleven.
Jozef had nieuwsgierig geluisterd.
Voor ik heenga,zeide hij, —moet ik den
zieke zien en spreken.
Gij zult geen woord uit hem krjjgen,
zwager.
Houdt hjj nog altjjd Johau voor zjjnen
moordenaar?
Mijn zoon is den geheelen dag niet bjj
hem geweest, wjjl bjj beneden op de rivier
«ischt.
Breng mjj nu maar onmiddellijk bij uwen
zonderlingen zieke.
Jozef, zei He vissch-r ernstig, mjjne
overleden vrouw was uwe zuster, ik heb voor
u mjjn hart uitgeitort, wien anders tou ik
vertrouwen? 't Is gelukkig dat gij gekomen
zjjtl gij zult immers deze karpergeschiedenis
testeerd tegen de Russische beschuldiging
ale zouden Japaneche soldaten gewonde
Russen hebben mishandeld en op wreed
aardige wjjze hen verminkt of afge
maakt hebben. Zjj zegt, dat daarover een
ondeizoek heeft plaats gebad en dat het
tegendeel bewezen is, o. 1.dat Russi
sche soldaten de Japansche gekwetsten
mishandelen en zelfs bestelen.
Een te Tokio verschijnend blad, dat
Duitschland verdacht heeft gemaakt van
neigingen tot schending der neatra-
1 tsit, heeft in officiee.e kringen te Ber-
ijjn groote verontwaardiging verwekt.
Onbegrgpelgk is ook de bedreiging
met het Japansch-Engelsch verbond,
daar niets is voo< ge vallen, dat zelfs met
de wildste phantaiie, aauleiling zou knu-
neu lieven te denken aan zulke moge
lijkheden.
Men verwacht te Berljjn, dat het Ja-
panache blad zal terugkomen op de val-
scbe aautjjgingeo, daar men ze werkeljjk
betieurenswaardig achï in dezeu tjjd.
Da Romeiuscho cor espondent van de
Figaro rnetnt in bet gemoedelijk optreden
van Z. d. P i u s X tegenover de familie
van den ltiliaa oecheu Koning eene toe
nadering van het Vaticaan tegenover de
Italiaansche Regeering te bespenren.
Dat bljjkt o. a., zegt de co/respondent,
nit het fei-, dat de Kardinaal-vicaris
R e s p i g h i, die sinds eenige weken
apostolische bezoeken brengt aan de
voornaamste kerken van Ro.ne, Maandag
middag ook de kapel vau het Militair
Hospitaal op den MoLte Coelins heeft
bezocht, waar hg met groote militaire
eer door de militaire autoriteiten en de
directie van het hospitaal werd ontvangen.
Üe Russen hebb°u een breede versper-
•i ig gelegd bg d -u ingaug ven Port
Arthur, op ougeveer een mjjl afstands
van de buitenhaven.
Het Russische Wladivcx-tick-eekader
heeft ten noorden tan Geusan een gevecht
gehad met de Japauscbe oorlogsvloot en
wel met een schitterend succes. Over de
verhezen der Japanners is nog mets be
kend- D vloot bodreigt ook voortd iread
ie Japan :che tran portschepen die de
voortb.engselen des lauds ten behoeve
vau het leger op het oorlogsterrein over
brengen.
Ui Liaojang meldt Reuter, dat de
Russische troepen, ondanks de verachrik-
ke ijke vermoeienissen, zich kranig ge
dragen.
De zware stortouiec hebben al'es on
der water gezet E' is g. en droog plekje
om te KvJrkneren. Dikwg's moeten de
soldaten twaal.' uren kampee en voordat
zjj oun soep kunmn koken, daar al het
beschikbare bout doornat is. Toch ver-
li zen zjj moed noch geduld. Ltnga de
niet voortvertellen, niet waar, maar mij eerst
zeggen hoe ik vau den man kan worden be-
vrjjd, dien ik louter uit barmhartigheid in
mgn boot had opgehaald. Had ik hem laten
drgven en wegvaren, geen meozoh had een
woord te zeggen
Gj hebt als christen gehandeld, zwager.
De karpergeschieienis, waarover gjj u zoo
ongerust maakt, is slechts eene bjjzsak. Zoo
gjj het hek n et had opengebroken, zou de
arme jongeling in het kanaal zjjn omgekomen.
Dat is waar 1 riep Gei lach aan zjjn
matrozeepet trekkende.
En indien gjj er met uwe boot niet
waart geweest, was de ongelukkige in de ri
vier verdronken, wanaeer hij door het hek
geraakte.
De visscher vatte zjjnen zwager bjj de
schouders.
Bjj mijne arme ziel, hieraan had ik
niet gedacht! riep hjj verheugd. Gjj neemt
mij eenen zwaren steen van het hart Ja, zoo
zou het gebeurd zjjn, moeten gebeuren, als
ik er niet geweest was. Ik heb derhalve inder
daad een goed werk volbracht
Niemand kan of zal het tegendeel bewe
ren, maar leidt mjj nu bjj den zieke.
yWordl vervolgd.)