No. 57Ö0
Donderdag 21 Juli 1904.
ïïagèlaè voor <3fiooró
29ste Jaargang
en SCuió-eXollanó.
Wat nu?
HET GEHEIM
vaD een Vorstenhuis,
BUREAU St, Jansetraat. Haarlem.
77.
BUITENLAND
Frankrijk.
Duitschlind.
Amerika.
Ra Bland.
Italië.
De oorlog in hot Ooaten.
▲BOOTTE MJSHT8PBIJ B.
Per 3 maanden yoor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,90
Aizonderlgke nummers0,03
Dit blad verschgnt dagelijke, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re dacteu r-D irecteur W. KÜPPERS.
aPmtlsilimDlUT
IIIIBiïï.
PBIJS DEB ADVBB'l'JdJTIEir.
Van 16 regels 50 i em*
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Gents per advertentie Contant
w-vsF*- Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublieiteEtrangên
AÜITE MA BON AGTTaTE G. Tj. BA.ÜBE 8f Co JOHN., f. JONES Suae Pari» 31 bi» Faubourq ifontm e
Menigeen zal gedaebt hebben wat no,
toen het votum der Eerste Kamer over
de Hooger-Onderwgs wet uitgesproken
was. In ons vorig artikel 6tdden ook
wg ons die vraag en ze was verklaarbaar,
daar het «Wat nu?« fcheiing en inslag
was bij de ''ers. De Regeering heeft
haar meening doen kennen en daarom
wei scheu wjj die quaere voorloopig
te lat8u rusten, wg! wjj niet inzien,
waarom men toch verder kau debit -eren
over eeneal bjjsteeenvoudige ztak; twee-
dens omdat cp 't oogenbl'k, waarop uit
arfik l verschg ,t, reeds gebleken is, in
welken zio de Regeering heeft beslist.
Neen, we weusehen de viaag «wat
nu?» ten opzichte van iets anders te stel
len. Ze kwam bg ons op, toen we aan
schouwden, hoe de jongst» verkiezings
strijd de politieke hartstochten opzweepte
en verdeeldheid dreigde te zaaien waar
tot dusverre eensgezindheid hverschte.
Denk maar eens even terag naar die
dagen en herinner u, of ia den toon
van vrienden en bekenden, die met u
van richting verschilden, niet iels min
der harlelgks doorklonkof niet bg ge
sprekken schampere woorden vielen we
derzijds; of niet vooral na dsn voor onze
tegenstanders gewensebten uitslag ver
beten woed in bitteren spot uiting zocht.
Wg voor ons kenuen vao die gevallen,
en niet zonder eenige b«zorgdheid den
ken wg aan de Kamerverkiezingen, wel
ke de gemoederen zuil n vergallen. Het
gold nu nog slechts de Provincia e Staten,
wier samenstelling tot dusverre vrjj koel
door het kiezerscorps werd gadegeslagen.
En toch was du do st'jjd al zoo heftig
Maar spoedig komen de verkiezingm
voor het politieke college bg uitnemend
heid aan de orde en nog wel onder om
standigheden, welke de tweespa't niet
weinig zullen verscherpen.
Het zal s'r joibiljelten met verdacht
makingen regenen. We zullen weer wor-
ken uitgemaakt voor dompers en acb-
terlingen, terwgl tmn het ons kwaljjk
zal nemen bovendien, als wjj op die lie
felijkheden, met wat krachtige woorden
antwoorden» Veel behoeven wg hiervan
niet te zeggen, waut de jmgste ve'ki»-
zingheriDDcringen l'ggen nog versch in
't geheugen.
Dit wat de voorbereiding betreft. En
nu de uitslag. Zekei: wg hebben gewon
nen. Maar toch, hoeveel arbeidskracht
weid verspild, hoeveel stemmen vergeefs
uitgebracht en wat werd niet verzuimd
Te Leiden d. v. wat bleven daar enze
FEUILLETON
94 Vervolg.)
Daar stond een schoon, met twee moedige
paarden bespannen rjjtuig. ''e flinke koetsier
zat trots op den hoogen bok, zonder zich te
bewegen. Eerbiedig opende Fabiaan het poi-
tier en verzocht met een handwenk dat de
juffer zou instijgen.
Louize zit in met gele zijden overtrokken
kussens.
Fabiaan sloot het rjjtuiglicht als een e
veer rolde het voort, toen er een man uit het
naaste pad juiat aankwam. Hg had alles
gezien.
Dondi rs I mompelde hij, rijdt de doch
ter van den timmerman in zul* een rijtuig.
En reeds zoo vroeg 1 Dat heett iets te bedui
den. Ik kom toch altjjd te laat 1
Het was Frits Blei, d'e in den vroegen
morgen van eene drinkpartij terug* wam
zijne dronkenschap was reeds zoo ver over dat
hg hooren en zien kon.
Wonderlijke zaken mompelde hg. Dit
moet ik mijnbeer den intendant gaan zeggen.
Deze prachtige koets en schoone paarden, de
flinke koetsier, de kleine heer, die het rij
tuig opende dit alles moet ik mij herinne
geestverwanten met weinig ten achter,
zoodat zij, ondauks alle moeit», niet ver
tegenwoordigd werdeo. R itterdam dan!
Onze stemmen werden daar totaal onder
drukt. Deze onzekerheid van den uitslag
draagt er niet weinig toe bg, om den
strgd te verscherpen en de weieizgdsche
felhtii ten top te voeren. Men zal het
weer eens ondervinden
«Wat nu?» zal de ongeduld ge lezer
vragen. We balen dit alles op, otn nog
eens je wij «en op een middel, dat alle
f ilheid ter zjjle stelt, alle onzekerheid
ophef*. Een middel, dat proefondervinde
lijk als voo t-effelgk is gebleken en ook
in ons land tal van voorstanders telt.
We beloelen de Evenredige Vertegen
woordiging, die d ,or aanhangers van
a.le partgen wordt geprezen.
Laten we hier eens een persoonlijke
herinnering tnlavschen. Voir j*'en, toen
België nog geen E. V. had, kwamen we
daar op een verkiezingsdag in een der
groote steden. Meermalen vernomen heb
bend dat bg onze zuidelijke naburen de
uitspraak van de stembus met vechtpar
tijen gepaard ging, vroegen we aan een
pol'tie-beambte, wat hg dacht van den
avond, of die rustig zou verloopen. «O,
luidde het geruststellend, antwoord, het
zal ditmaal wel best afloopea, want
de liberalen winnen.» Dit typische
antwoord toont duidelijk aan hoe de geest
was daar ia 't Zuiden. En die geestig nog
zoo; warmbloedig en heetgebakerd zjjn
ze nog altijd. Maar vechtpartgea komen
er op verkiezingsdagen niet meer voor,
ook niet aU di liberalen verliezen. Eu
waatom met? Omdat men er thans Even
redige Verfegenwoordiging heeft, een kies
stelsel, dat aan iedere partjj geeft, waar
op zjj recht heeft, zoodat de Volksverte
genwoordiging inderdaad een spiegel des
lands wordt.
Wie zeu een stelsel, dat zoo kalmee
rend werkt, niet ook voor ons laud wsn-
schen? Maar de kans op invoering is i oor
ons land gering. Zóó gering, dat de ver-
eeniging, welke onder ons voor dat kies
stelsel ijvert, nist eens jaarvergadert en
haar actie tot betere tgden heeft ver
schoten. We hebben dB met Led wezen
vtrnomen, want wie zelf gaat slapeD, zal
beusch door anderen niet gewekt worden
als bet juiste uur daar is. Eu welke
tgden zjjn beter voor de propaganda ten
bate van E. V. dan die waarin het volk
door een felle verkiezingscampagne voor
dergeljjk kiess'elsel toegankelijker is ge
maakt.
«Wat nu?» Laten we voor de Evenredige
Vertegenwoordiging blgven ijveren zooveel
ren. De vertering van dezen nacht zou
verdiend zijn. Zoo ik goed ter been was, liep
ik het rgtuig na.
Frits tuimelde verder naar de waterpoort,
waar hg woonde.
Louize zat peinzend in het rjjtuig. Zjj had
haren sluier opgeheven en aanschouwde door
de glasruiten het landschap, om te weten
waarheen zjj gebracht werd.
Eenigen tjjd.bleef het rjjtuig op den straat
weg, maar toen keerde het om en rolde over
het veld. Nu Wi.s he- gedaan met hare plaat
selijke bekendheid; zg kende geen der dorpen
die rechts en links van de weelderige velden
lagen. Hier en daar waren vljjiige l\i dlie'en
bezig met koren te maaien. Op andere velden
werkten talrjjke groepen vrouwen en kinderen;
het waren de tot de suikerfabriek behoorende
landen, die eenen omvang van verscheidene
uren hadden. Het schouwspel van deze men-
seheljjke bedrijvigheid verstrooids de re zigs'er
eenigen tjjd. Pglsnel vloog het lichte ft tuig
voort.
Mjjn Godriep Louize plotseling. Men
voert mg ver van de stad weg.
Zj) zag op baar horloge.
Langer dan een half uur reeds had het
rijtuig haar in vliegende vaart voortgadragen.
En de arme bruid had gelood uat albert,
zoo niet in de stad, ten minste n de nabjj-
heid er van woonde, Zou men misschien niet
listig een ontvoering beoogen fDeze ge
dacbte viel zwaar op het hart van het meisje.
Zjj berouwde schier den moed, waarmede zjj
tot het plan was overgegaan. Zg had ten
we kunnen, opdat we eindelgk toch eens
verlost mogen worden van den bitteren
strgd, die de zonen van eenzei de land
steeds meer van elkaar verwgdert in plaats
van hen saam te snoeren.
De beer Michel Lagrave, die
voor de Commissie in zake de K irthnizer.
quaestie geen getuigenis heeft wil'en af
leggen zooals de kerkvervolger Com
bes verlangde, li als commissaris der
Wereldt mtoonstell ng te St. Louis ontsla
gen eu vervangen door den heer P i c h a rd,
voorzitter van eene afleelxug van den
Staatsraad.
Een vreeseljjkonwederiB over Albert-
ville losgebamen door een wolkbreuk
boven het dorp Bezel zgn bgn# alle hui
zen vermeld en in em sljjkachtige puin
hoop veranderd.
E» zgn tal van dooden en gekwetsten.
Het getal dooden is nog niet bekend,
evenmin de schade die de ramp heeft
veroorzaakt.
Bezel telle ongeveer 1200 inwoners,
de groote meerderheid kon nogiatjjdsde
vlucht nemen. Vgftien lgken zgn reeds
gevonden, nog vele personen worden ver-
m'st.
De scheepvaart wordt op de rivieren
door de droogte zeer bemoeiljjkt. Te
Hamborg zgn de vervoerkosten te water
tot het driedubbele gestagen omdat de
schepen slechts een derde der lading kuu-
nen innemen. De geregelde scheepvaart
is onderbroken.
In zekere streken zgn de beken droog
en de rivieren in b-ken veranderd' V.s-
schen vindt men bg duizenden nood op
den bodem liggen.
Te Be-lpn heeft een hevlgebrand ge
woed in een spiritusfabriek het vaur
kreeg een reusachtige uitbreiding door
het ontploffen vai groote reservoirs,
eeu onrploffing werden vjjf paarden ge
dood, bg een tweede kregen 7 brandweer
mannen zwa-e wouden. G stèren middag
om 5 uur was men den brand baas. Iu
het geheel werden echter 15 brmdweer
mannen gewond, en verder nog een stal
knecht die pa rden wi'de redden.
Nog valt een geweldtge brand te con-
stateeren te Duisburg waar een boerdeig
m een tingel tangel zgn afgebrand.
Te Annen is een gedeelte van het z.g.
sloeihuis der staalfabriek van K r u p p,
door zelfontbranding, in de asch gelegd.
Een vreeseljjke brand heeft het
Zuid-Oosteljjk gedeelte vao Chicego ge
teirterd. De schade wordt op vjjf millio-n
fiaucs geschat.
De stoomboot «Schimos*» hseft te
New-York een li diaan-c 'en mat'oos
minste eenen grooteren waarborg voor hare
Veiligheid moeten vorderen dan den brief,
die valsch kon zgn.
Nu reed het rjjtuig door eene laan van
oude fruitboomen. Aan b -ide zijden vertoon
den zich arbeders. Toen verdween h;t veld
en een heer jjk eikenbosch begon.
De weg werd ongeljjk en moest dikwjjls
van kuilen doorsneden zjjn, daar het rjjtuig
lichte schokken ontving. 'it v rhinderdo
evenwel zij e vaart niet. De hoefslagen der
paarden bleven even snel.
Louize zag om zich heen.
Over 1 stonden hooge hoornen, wier takken
zich tot ren gewelf vereenigden.
Eene aangename schemering heerschte in de
geurige ruimt*.
Louize poogde zich met deze gedachte te
troosten Albert zal toch de zoon earner rjjke
familie zijnZjj aanschouwde haren ring.
Zulk een geschenk kan slechts de zoon van
eene rjjke familie doen
Liove God, fluisterde zjj zuchtend, wat
zal er nu gebeuren f Ik reis als eene prin
ses, en uiettem n is mgn hart zoo zwaar
alsof ik een geva r tegemoet ging P
Eensklaps werd het lichterhet bosch
was verdwenen. Een heldere zonneschgn drong
door het venste' van het rjjtuig, dat zacht
over het gras lolde eu ïoen stil hield.
HEMEL OP AARDE.
Louize zag op haar uurwerk.
Zjj had juis'. een uur gereden.
aan wal gebracht, die een daal zonder
voorgaande verricht had. Men had de
man in de Roole zee opgevischt, De
matroos vertelde op het oogeoblitr zgner
redding dat hg door een golfslag vao
de stoomboot «Imance» van Ceylon, op
weg naar Sjez, geslingerd was, en stads
twee dagen zwom zonder dat het hem
mogeljjk was de aandacht van voorbg-
rarende schepen op zich te Lekken. De
matroos scheen niet vermoeid en een
uur na zgn relding werkte bg gverig mede
aan boord van de «Schimosa».
Het Russische l legraafagentaur is
gemachtigd de volgende verklaring te
pnbiiceeren:
Om den slechten indruk van aange
toonde ^gruweldaden, door Japausche
soldaten aan gewonde Russen gepleegd,
uit te wisschen, heett een door ravoluti-
onnaire Russen uitgegeven blad te Pa jjs
een leugen-be icht verspreid over denk
beeldige gruweldaden van Russische sol
daden bg onlustsn in eene gevaugenis
in het district Kalisch (Russisch Polen)
die in Maart van dit jaar zouden zjja voor
gevallen.
Dit bericht is verzonnen. In Maart
zgn in genoemd district geen onlusten
voorgekomen.
Ia den tusschentgd van den vgfden
tot den achttieoden J uni geschiedde in
Kelisch het volgende:
De gevangenen, ontevreden over het
beheer der gevangenis, vernielden in
een oproer de deuren en vensters van het
gebonw. J
Het Bestuur der gevangenis, dat voor
een uitbreiding van het oproer vreesde,
gat b ericht aan den gouverneur der
provincie, die zich met eeu atdeeliog
soldaten naar de gevangenis begaf.
De onlusten hielden op zoodra de troe
pen verschenen en de soldaten behoefden
de gevangenis ze fs niet binnen te tre
den. Er is deswege ook geen d ioda ge
vallen.
De vgaoden van Rusland hebben aan
aunne verneeldingskracno uen vrgen tengel
gelaten.
Engeland.
De Ecgelsche Peri dringt aan op een
onderzoek iu zake de Ruee.'sche vrgwil-
iigerkruiser8. Da «Daily Graphic» zegt
Wg mochten wel een ooi logsschip naar
de Roode Zee zeoden om den kruiser
«Petersburg» te vagen, vanwaar hg het
reent neemt de «Malakka» aan te hou-
den.
De «Standard» zegt dat de regeeriog
mo**et weigeren de vrjjwilligerevloot de
z-ifie rechten toe te kennen als de koop-
vaardgschepen. De Sultan mocht wel eens
gewezen worden op zgn plichten met h»t
oog op ous verdrag met Japan.
Bg een vreeselgk onvrede*- in da Ab-
bruzzeu zgn acot meuscben d >or dea
biissem gedood t-o elf gekwetst
Fübiaau opende het rjjtuig. Met vriende-
1 ke gebaren ve zo ht hg üatr uit te stjjgen.
Het meisje sproog op den grond.
Waar beu ik nu, mjjnheer?
De stomme we s op eeu oud, maar vrien-
delgk huis, boven welks oeur de g oote
horens van een hert prjjkten De muien
waren zoo dicht met wjjnranlten overtrokken,
dat men nauwelijks de vensters kon zien.
Een groote lindeboom, die aan de andere
zjjde stond h<ng zjjn dichte gebladerte in
takken op het dak, dat met lichtgrjjse pan
nen bedekt was.
In de deur stond een dikke vrouw, met
een rood gezicht.
riaar wangen geleken op roode appelen.
Een sneeuwwitte boezelaar droeg zg.
Met hartelyke tevredenheid aanschouwde
de vrouw de jonge juffer, die nog angitig op
dezelfde plaats stond, toen het rgtuig reeds
achter bet huis verdwenen was.
Kom binnen, mejuffer, riep zjj mei eene
forache stem, kom binnen. wjj hebben u
verwacht.
Louize trad het voorhuis binnen.
Overal vertoonden zich henenkoppen, op
gezette vogels ea andere jaobttropeén, die
goed gerangschikt den grjjzen steenen muur
versi rdea. Eene tamme ree glde toe en aaa-
schouwde de jonge juff.r met groote, schran
dere oogen. Het was zoo lief, zoo genoegljjk
in het huis, dat Louize haren angst roeide
verminderen, de dikke vrouw,-die aan eene
slachters vrouw geleek, droeg hare dikke roode
armen bloot en glimlachte nog altjjd.
De «Osservatore Romano» ma kt een
not) openbaar onder het opschrift «Frank-
rgk en de He lige Stoel», wHke luidt
Het is volmaakt onjuist dat de aartsbis
schoppen van Rouaan, Avigaon, Alm en
de bischoppen van Tarentaise en Mende
nitgeuoodigd zga te Rome te komen of
aan «en of anderen disciplinairen maat
regel hebben bloot gestaan. Hei is verder
volmaakt onjuist dat de Heilige S oei ooit
gedacht heett wegens het aan den
Franschen Ambassadeur Nisard verleen
de verlof maatregelen van weerwraak
te nemen ea de bisschoppen te straff m,
die zich venieien jaar niet hebben aan
gesloten bg het protest van den aarts
bisschop van Parjjs. Het is vomaakt on
juist dat de Heilige Stoel ooit de op dwa
ling berustende grondbegin.-elen vao welke
de «Temps» spreekt, raiddeljjk of onmid
dellijk toegelaten of erkend beeft.»
Het gernebt loopt dat de Japansche
vlootvoogd admiraal Togo, die voor
Pon Arthur het bevel voert, overleden is.
Uit onthullingen blgkt dat deCzaar
van Rusland b-sliet tegen den oo> log was
en dat graaf Lamsdorf, de Russi
sche minister het eene dwaasheid heelt
genoemd dat Japan als aanvaller zou op
treden.
Toen generaal Koeropatkine na
zjjn bezoek am Japan in den Rud van
oorlog voorstelde, onmiddelgk maa*rege
len te nemen om troepen naar het Vene
Ooaten te zenden en de troepen in Mant-
sjoerge samen te trekken op de meest
oedreigde punten, ontsumd er een hef
tige beraadslaging
Toen aan den dag kwam dat K o e-
ropstkine's voorstellen kans hadden,
om aangenomen te worden, stond de Czear
plotseling op, ea verliet de vergaieriug.
Z. M. wilde den oorlog niet.
Later, maar te laat, dacat de Czaar er
1 aoders over.
Meo kent de gevolgen en de gevt>arlgke
positie die geueraal Koeropackine
heelt ingenomen niettegenstaande zgn
ernstige waarscouwiugen niet zga opge
volfei. Hg aaa «aard le net opp-rbevelheb-
berscbap met niet meer dau 40.000 man
»n in w-erwil van zgn aandringen weid hem
slechts tot 125.000 man versterkingen
gezonden.
En ond er deze omstandigheden beeft
en Koeropatkine gedwongen zuid
waarts te gaan, generaal Stacfcelberg
iu die richting uit te zenden en zjjn oor-
spronkelgk plan dat hi->op neer kwam,
om bg Charbin een afwachtende ooud ng
aan te nemen, geheel ouderstebeven te
k-eren, M n begrgpi thans ook zgne toe
spraak tot de soldaten «dat zp dook terug
zoudea keert n als zg verslagen we ten.»
Ut Port-A tbur worde gemeld, dat
over de verliezen die de Japanners er
den Ilea Juli geleien hebben, geen
zekerheid bestaat.
De correspondent te Liao-jang ont
ving uit Po't Artbur den volgeuden
brief. Op Stoessel wo*d hier vertiouwd;
zga hoop op overwiaoiug deelt zien aan
Hen trouw dier, zei.ie tg, op de r«e
wjjzend*. Bezie eens hare oogan, mejuffer.
Maar de jonge juffer, die me' niei* anders
an met slbart bezig was, had geenen lust
zich met de ree io te laten.
Waar is de heer, dia mjj begeleid heeft,
vroeg zg aa stoa s.
Gjj hebt bem niet meer noodig, mejuf
fer g» moet maar de ree volteen, die u goed
dea weg zal wjjzen. Hansje, vooruit naar
den tuin.
De ree zag op en de vrouw herhaalde het
bevel
Nu sprong het dier door de tegenover
liggende deur, recht d-n tuin in. Louize
volgde. Zjj kwam in eene lommerrjjue laan,
die door de geheele lengte van den moestuin
voerde. Nu sprong Hansje hier, dan gm is,
zoodat de bel aan haren donkerroode hals
band luid klonk. Het pad dat zeer lang was,
liep ip een groot wjjd prieel uit Loen
Louize in den ingang van d t prie 1 kwam
zag zjj eenen jongeling op eenen armstoel
zitten.
Op zjjne rechterband rustte zjju hoofi
zijn linkerhand speelde met de ree die zich
bedaard liet lietkoozen.
{iPordtvervolgd.)
