No. 5754 Dinsdag 26 Juli 1904. 2 9ste Jaargang HbagBlaó voor tSfiooró- en SCuió-diollanó. Het verleden en het heden. HET GEHEIM vaD een Vorstenhuis, Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post Voor het buitenland Afzonderlijke nummers Dit blad verschgnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. Hoofd re dacten r-D irectenr W. KÜPPERS. BUREAU St, Jansstraat. Haarlem. fCl,20 1,50 2,90 0,03 Van 16 regels 50 Cents Elke regel meer 71/, r Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublieitéEtrangère G.L. BA ÜBE Sr Co JOHN.% F. JOF/ES Suee. Paris 316w Faubouro Montmartri De dankende menschen verheden z'ch n onze twintigste eeuw boven de twaalf de of dertiende, maar wat wjj zouden terogwenschen is juist datgene, waaraan niet wordt gedacht, het zgn bet krachtige geloof en de alles beheer;chende gods dienstzin van vervlogen eeuwen. Dezen wensch uiten wjj niet alleeD. Velen met ons denken zoo, bjj het aan schouwen van de misstanden die zich alom doen kennen onder het menschdom van onzen tjjd. Wjj willen de wereld niet tegenhouden in hare machtige vaart naar vooruitgang. Ook willen wjj niet minachten de won derbare weldadigheid onzer eeuw voor werken van wetenschap en liefdadigheid. Maar wjj zouden willen, dat er wat meer godsdienstig geloof was; wat meer van de alles doordringende godsvrucht en zelfverloochenende liefde der middeleeuwen, ook al zou ons leven eenvoudiger en de weelde der wereld minder zjjn. De geest, die de zoo ten onrechte ge smade middeleeuwen beheerschte, wordt thans wederom geacht en zelfs door velen, die walgen van de aanbid Iers van den Vetpot, waarom in onze dagen alles draait, teruggewenscht. Ja, de geest der middeleeuwen wenschen wjj terug omdat het geluk van den mensch niet bestaat in het bezit v*n geld en goederen. Men wil niet terug naar de middeleeuwen maar voornit naar een toekomststaat, waarin de rijksdaalder en niet de Christas de opperkoning is. Erasmus, een der geleerdste mannen van zjjn tjjl, was een vurig hervormer maar geen revolutionist. Daarom bleef hjj ook trouw aan de Moederkerk en veroordeelde zoo streng mogelijk de schaamtelooza methoden eu manieren van Lather, Zwingli, en andere omver werpers. In een zjjner werken zeide hjj de vol gende woorden tot de revolutionnairen van zjjn tjjd: «Gg maakt al'.jjd nw eigen meeningen geljjk aan het woord van God, en gjj beweert, dat een verzet tegen uwe leeringen geljjk staaf met een ver werping van de leer van Christas. Gjj wilt ons doen geloaven uwe ver klaringen van Gods onfeilbaar woord. Maar wie heeft n gemachtigd en gezan- den, om een evangelie te prediken, dat Ijjnrecht in tegenspraak is met de leer der algemeens (Katholieke) chris'elgke kerk in alle voorbijgaande eeuwen? Welke Vervolg Louize aanschouwde nog eens het porti et der schoone dame, alsof zij haar gelaat diep in haren geest wilde prenten toen nam zjj afscheid. Vrouw Frederika scheen weemoedig. Zoo beb ik eens een paar gezien, dat niet icheiden kon, dacht zij, het noodlot heelt het vaneen gescheurd. Op dezelfde plaat» staan nu deze twe\ God neme dezè twee in Zjjne hoedeAch 1 voorname Iijden moeten dikwjjls anders handelen dau zij wil len. Louize reikte, onder tranen, de brave vrouw de hand. Verlaat hem niet, bad zjj fluisterend. Ik zal mijne taak gosd uitvoeren, me- juffer. Mijnheer Albert zal spoedig h rsteld zijn. Zeg htm slechts dat hij niet altijd zoo treurig mag zijn. Van nu af zult gjj mij vroolijk zien, riep Albert. O, ik moet u als eene moeder beminnen en eeren. Zoo ik eenmaal gelukkig word, heb ik u dit het meest te danken. Blijft elkander oprecht getrouw, wenschte wonderen hebt gjj gedaan om uwe zending te bewjjzen en ons te overtuigen, dat wjj eerder U moeten gelooven, dan de geheele Christelijke Kerk? Door welke teekenen zult gjj ons overreden, dat gjj de waarheid leert en dat alle Kerkvaders eu geleerden, al de conciliëa en Pausen blind geweest zjju Antwoord eens op deze vragen 1 Als gjj mjj tot nwe zjjde wilt overhalen, moet gjj eerst nwe zending bewjjzen, owe goddeJjjke roeping toonen. Gij be roept u op God, maar bewjjs dan ook, dat gjj in Gods naam komt. De Aposte len en andere groote mannen hebben hun ne goddeljjke zending bewezen door mirakelen en de zuiverheid huns levens. Bewjjs uwe zending als gjj wilt dat wjj motten verl roekenen wat de geheele christelijke wereld ea wat zoovele heilige mannen lot nu toe beleden hebben. De mannen die hun leer bevestigden met mirakelen, zjjn zeker meer betrouwbaar dan gjj. Behalve dit, daar is een wonlerbare harmonie en redeljjkheil in de leeringen der kerkvaders en leeraars, wjjl ieder leiler uwer partjj al de andere lei Iers tegenspreekt. Gjj heöt allen dezelfde Heilige Schrift en beweert denzelfden Heiligen Geest te bezitten en toch verschilt gjj zelfs ia de meest belangrijke waarheden desgeloofs. Ja, ieder nwer spreekt zich zelf tegen wjjl bjj vandaag dit leeraart, morgen juist het tegenovergestelde. Ea ofsehoon gjj bet zelf oneens zjjt, toch wilt gjj dat anderen het eens zjjn met u Waarljjk, gjj zult uwe leer met de grootste wonderen moeten bewgzen, in dien gjj ons wi t overtaigen, dat het eer biedwaardige koor der vaders, ea met hen de voornaamste leeraars in de Kerk, geheel blind zgn geweest in de verkla ring der Schrift en bezield met den geest van Satan; en dat wjj daarom hst geloof der vaderen moetan afvallen, door wier leerling, wetten en gezag wjj tot nu tie geleid zjjn en dat wjj odzMoeder moeten verachten, die ons heets groot gebracht. Dat wjj de groote brosderschap van het Christeljjk volk moeten verlatjn, waartoe wjj zoolang hebben behoord en dat wjj op gevaar af van onze ziel te verliezen, ons moeten aansluiten bjj uwe veraeniging waarin wjj Blechts oneenigheid vinden en onaannemeljjke leerlingen. Deze woorden van Erasmus zjjn nog zeer lezenswaardig, vooral voor de geesteljjke kinderen van hen, aan wien ze oorsponkeljjk gericht wa-en. -t-(3oO+- de oude vrouw, dan zal wel alles te recht komen. De drie personen verlieten de kamer, gin gen de trap af en naar buiten voor het huis. Daar stond Fabiaan bj het open portier van het rijtuig. Nogmaals reikte Louize Albert en Frederika de band en steeg haastig in het rijtuig dat, toen Fabiaan het portier had gesloten, licht naar het bosch rolde. Ik wensch u geluk, mjjnheer Albert, zei de vrouw. Uwe Louize is eene knappe juffer, God behoede haar. Albert bedankte en keerde terug naar den tuin tot aan het avondmaal. Als hjj dit met zjjn vriendel .kan gastheer en diens vrouw had genomen, zei de houtves'er Ik moet nog even uitgaan. Waalheen, Jacob? Naar het bosch. Ik heb een hert ge schoten, dat deze nacht niet kan bljven lig gen, wijl de boeren het soms stelen zouden, alhoewel ik het ouder bla teren heb verbor- j gen. Houd u nog wat met onzen gast bezig, 1 vrouw, ik zal spoedig terug zjjn. j Frederika sprak nog eenige woorden met i baren man, die de samenspraak eindigde m;t de volgende woorden v Bah! Bab. Ik iaat al mjjn volk bier slechts den jongsten knaap neem ik mede. j Overigens het houtvestershuis is veilig. I Hjj besteeg den jachtwagen, die ook tot het vervoeren van wild was ingericht en reed weg. Nu zjjn wjj alleen, zei Frederika, nu knnnen wjj wat te zamen praten. Frankrijk en het Vaticaan. D i Fransche Katholieke bladen wijzen op den flater die het ministerie Combes gemaakt he°ft met zich te bemoeien in het geschil van den H. Stoel en de Bis schoppen Mgr. Le Nordez van Dyon en Mgr. Ge ay van Laval, De Regeering, zeggen de Katholieke bladeD, heeft niets te maken met dezs quaestie, slechts de H. Stoel heeft de zorg, dat de Bisschoppen op geesteljjk gebied op waardige wjjze het hun toe vertrouwde ambt vervullen en zeker heeft Z. H. Pius X het volste recht esn onder zoek in te stellen tegen de beschuldigin gen tegen gènoemde Bisschoppen inge bracht. Het is niet de eerste keer dat deze ontrouwe dienaren der Kerk gewaar schuwd waren en wel door het H. Officie, dat geheim diende te blijven. Dat geheim is door Mgr. G e a y verraden. Deze Bisschop haastte zicb om er de Combes kliek mede ia kennis te stellen, Het Paa8eljjk schrijven bevatte de gewone formule, dat de Bisschop verzocht was naar Rome te komen, op straf van *ad ulteriora progrewiendi»Dat beteekent eenvoudig«op straf van de zaak voort te zetten». Het Fransche ministerie noemde den Paus Ijjken brief een dreigement, en nam de zaak van uit de hoogte op, en gaf er een hafeljjke uitlegging aan. Op het protest van de a Franschen minister Delcassé, heeft de H. S oei heel eenvoudig geantwoord, dat de for mule tad u'tenora progedienkel betee kent, dat de zaak volgens de kanonnieke regels zou voortgezet worden, dat Mgr. Ge ay naar Rome ontooden was om z ch te rechtvaardigen, en indien hg dit kon doen, dat de Pans hem een openbaar bewjjs zjjner onschuld zou geven; in het tegenovergestelde geval, zon die straf zooveel mogelijk verzacht worden. Minister Delcassé verklaarde zich hierover voldaan, maar de geheime leiders der Regeeiing van de Fiansche Republiek waren er niet mede tevreden, de zaab mee t ruchtbaarheid verkrjjgen. Schan dalen moesten komen en een ultimatum ging naar Rome. Zoo staan de zaken nu. Een ieder begrjjpt, dat Z. H. Pius X, den gang van zaken betreurt, maar de H. Vader zal geen pas achteruit gaan tegenover de goddelooze bende, die den H. Stoel durft bedreigen, zich onverdraag zaam toont en niets anders ban dwais-/ drgverij en haat tegen de Roomsche Kerk in hsa- vaandel heeft geschreven. Indien het gerucht van het aftreden der Bisschoppen, dat gisteren verspreid werd, onjuist bljjkt, zal de H. Vader, met diepe droefheid in 't harte, zich wddra gedwongen zien de onwaardige herders uit te sluifen van de gemeenschap der geloovigen. Dat zjj tot inkeer mogen komeo, voor de geloovige wereld van zulk een ernstig schandaal getuige moet zjjn, is zeker de wensch van ieder Katholiek en van ieder F anschman, dien het wel en wee vau Albert zat op de zwarte bank. Frederika, die geen oogenblik ledig kon zjjn, zat aan de talel en roerde ijverig de breipennen. In de lievo huiskamer was het reeds sche merlicht, daar de groote dichte wijagaard- blaleien beide vensters half bedekten. Vader Jacob was een uitmuntend wjjnbouwer; ge heel het huis had hjj in een net van wijn gaardranken gehuld, dia in den herfst eeD rijken oogst opleverden. Wilt gij mjj een en ander verte'len, van het po tret dat in mijne kamet hangt, juffrouw Körner vroeg Albert. l)at wilde ik gaar e, maar het is mis schien beter dat ik ervan zwijg. Heeft men 't u verboden Dat juist niet. Hoe langer ik het portret aanschouw te grooter wordt het belang, dat ik in deze dame stel. Dat geloof ik. Zjj moet zeer schoon geweest zjjn, juf frouw Aoiner. Frederika liet de breinaalden een oogen- bik risten. Uwe bruid is zeer fraai, mijnheer Al- bert, dat moet zelfs de afgunstigste bekennen; maar Deern het mjj niet kwaljjk Char lotte was DOg fraaier. Ën zoo goedhartig, 100 goed Als mjjne Louize. Maar wie is ei genlek Charlotte Dat weet ik niet. Hoe is zjj dan in het houtveatershuii gekomen zjjn Vaderland en van zjjn Moederbeik ter batte gaat. B UITEN LAND Frankrijk. Te Brest loopt de boel in 't honderd, daar regeert een socialistisch gemeente bestuur. Dat bestuur beeft een reeks belastingen aangenomen, wier succes te grooter zal zjjn, nair mate baar belacbe- Ijjkheid, die in dit tevens zeer leerrjjk is, dui Jeljjker in het oog springt. Allereerst hebben zij een zwaar recht geheven van de spiegels eu spiegelkas ten. Een der wjjze mannen, een zekere La Freheudic heeft gevraagd of men geen speciale wet zou eischen om deze belas ting nog hoogsr te kannen opdrjjven, want, zoo beweerde de waardige leerling van Marx «terwijl de arbeidersvrouwen gebruik maken van spiegeltjes nanweljjks grooter dan mjjn hand, zien de mooie dames zich gaarne van het hoofd tot de voeten.» Wjj hebben altjjd gemeend, zoo voegt de «Éclair» hieraan toe, «dat het naai stertje, dat metznlk een zichtbaar wel behagen stilstaat voor de groote [afleg el- ruiten onzer winkels om met een gra cieuze hacdbeweging haar kapsel even in or Je te maken, 't bekoorljjke spontane van haar geste niet dankte aan een aristocratische opleiding» Maar de roode hoeren te B'esf, schjjnen over het algemeen van de viouweljjke jjdel- heid aodere begrippen te hebben. Iutns8chen bjj deze spieg-d-bela.'ting heeft de gemeenteraad van Brest het niet gelaten. Ook het recht op hooi, haver en stroo heeft hjj verhoogd, omdat «het wordt verbruikt» door de paarden der gezeten burgerjj (wat eten de andersn en op de waterhoentjes, «omdat zjj allen door kwezels in de Vasten gegeten wordeD.» Maar het mooist van alles is de ver- hooging der belasting op.de zeep. «Waar vandaan die anti-bygienische gril bjj volksmannen vraagt een ver baasd lezer. OmJat, lach niet lezer, omdat... de groote socialist P e 11 e t a n zich ook niet wasebt En omdat de citoyen Le Treheudic wee om het hart wordt van de geuren, die de meer geparfumeerde zeep gewas- schen aristocraat plegen te vergezellen. Gelukkig Brest 1 Nu de zeep is verbannen als vjjundig aan de republikeinsche beginselen, zal voortaan slechts één geur de inwoners der stad verkwikken, die wdke spontaan kenmerkend door de sansculotten wordt verspreid. DuiteohUnd. Op bevel van keizer Wilhelm zal zjjn zoon, de Duitsche Kroonprins, een lange zeereis maken aan boord van het Ja, dat is een merkwaardige geschiede nis, welke ik u wel wil vertellen, al ware bet maar om den tijd te verdrjjven. Destijds was de regeerende vorst nog maar erfprins en een goed vriend van mjjnen man. Ge moet weien dat mjjn Jacob de buksepan- oer van wijlen den vorst is geweest. Hjj begeerde den post van hou'vester in dit schoon jachtdistrict te hebben, en hjj verkreeg dien ook. Wjj hadden anders niet kunnen trouwen. Het was des zomers geljjk numijn man was uit het bosch gekomen en wjj zaten op deze bank. Ik had het avond eten reeds afgenomen. Eensklaps hoorden wjj paardm trappelen en onze honden blaffen. Mjjn man kon het venster nog nietgenaderd zjjn, toen de erfprins binnen kwam. O, gjj hadt hem moeten zienDonkerrood, veihit en opgewonden, zoodat hjj nauweljjks spreken kon. Wjj vroegen ontsteld wat den genadigen heer gebeurd was. Körner! riep hjj, gjj zjjt altjjd mjjn vriend geweest. Ik ben het nog, doorluchtigheid, ant woordde Jacob. Is deze uwe vrouw Ja, heer, dit is mjjne Frederika, met wie ik heb kunnen trouwen wjjl gjj mjj dezen post hadt bezorgd. Bewjjs mij nu een dienst. Alles wat gjj verla-igt. Er zal hier eene dame komen welke gij zoolang moet huisvesten, totdat ik voor haar gezorgd heb. Maar niemand mag er ééa woord vau weten, Körner. Het hout- vestershnis ligt eenzaam, ver van alle verkeer, Bchoolschip d9 Charlottedat thans in de dokken ven Kiel voor de reis in gereed heid wordt gebracht. In het Badhuis te Ahlbeck (Pom- meren) is geinrende een liefdadigheids voorstelling esn hevige paniek ontstaan door het vlam vatten der kleederen van twee actrices. De toeschouwers vluchtten ia grooten angst, drongen en sloegen de vensters stak om spoediger buiten te komeo, en er werden ver icheidenen gewond. De actrices, wier kleedsreu (ipoediggeblnscht war en,hebben slechts onbeduidende brand wonden bekomen. Het bericht, dat prinses L 0 n i s e, de ex-kroonprinses van Saksen, een bedoek zou brengen aan hare kioderen, wordt nit Dresden tegen gesproken. Nog veel minder zon er sprake zjjn van een verzoening van den Kroonprins met deze vrouw. Rusland. Een hoog geplaatst Russisch ambte naar heeft in den interview verklaard; De hulpmiddelen en de kracht der Japan ners niet kennende, hebben 9fl ons laten meeslepen in een oorlog met dit dappere volk, in plaats van er onze boodgenooten van te maken; doch die dwaling zal eerder hersteld wordejn men het thans voorziet en dan zullen er voor geheel de wereld wonderbars verrassingen voor behouden zjjn. Wegens de geweldige uit den oorlog voorkomende depressie is hot getal werk- loozan in Warscnan tot 36000, in Lodz tot 10.000 en m hat district Kalisb tot 1000 gestegen. Ook in anlere industrie- districten is de toestan i troosteloos. De orgzen der levensmiddelen stggen daar- bjj aanmerkelijk. Japan. Japan geraakt uitgeput in haar strijd krachten en steeds vraagt het oorlogs terrein meer manschappen. Japan zet alles op het spel en zoo is na bevel ge geven alle mannen, zonder onderscheid van ouderdom, onder de wapens te roe pen. Daarvan zullen 92000 m«o naar Mantsjoarjje gezonden worden; 400,000 man zallen in Japan big ven. Oostenrijk Hongarije. Een vreeseljjke brandjheeftdegenjeen- te BoJony in het graafschap Heves ge woed. Er zjja 242 hpijjen en 70Ó andere gebonwen in da asch gelegd, waaronder de parachiekerk, het getneentehjiis en de scholen. Vjjf personen vonden den dood in de v^qrzee. E m 50-tal personen hebben ernstige brandwonden gebrsgen. Men schat de stoflelgka schade op 2 mill oen kronen. In het dorp Badjej werden 43 huizen door de vlammen vernield, eene vrouw en 2 kinderen kwamen daarbjj om. Te Bareg zgn 80,woonhnizea afge brand en werd een grgsaard slachtoffer van de vlammen. eu buiten mjj jaagt niemand in het bosch ge behoeft bjjgevolg geene buitengewone voorzichtigheid aan te wendenheem de juffer als uwe moeder in huisik betaal voor haar kostgeld, al wat gjj eischt. Dit vorderde de erfprins en wjj stemdea natuur lek toe. Nu vorterde hjj nog dat wjj haar zjjnen naam en zjjnen rang niet zouden ken baar maken de reden hiervan zou hjj ons later zeggenwjj zouden hem eenvoudig op- perhoutvester Boudewjjn Haak noeiren. Ook j hierin bewilligden wjj, want wjj konden den i erfprins niets weigeren. Ter wjjl wjj spraken j werd aan de deur geklopi. Ik opendeer kwam een meisje binnen da bedeesd goedeu j avond wenschte. Fen man was bjj haar, die j een groot pak droeg. Ziehier, Charlotte, zei de prins, blijf gerust bjj mjjnen neef en Bicht, zjj zullen als ouders voor u zorgen. Daarna praatte Boudewjjn Haak nog eeni- gen tgd a'zonderljjk met haar, steeg te paard I en" rende voort. De man, die het pak had gedragen, heette Andreas Brand. Hoe riep Albert haastig. Andreas rirand. I» het mogeljjk Kent gjjhem Qf ik hem ken, ten minste indien hjj timmerman was. {fVordi Pervolgd) ME HAARLEM COMMIT. ABONNEMENTSPRIJS, PRIJS DBS ADVERTENTIE*. AG1TE MA NON AGITATE- FEUILLETON 98

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1904 | | pagina 1