No. 5763
Vrijdag 5 Augustas 1904
agite ma non agitate.
Hoe lang nog?
HET GEHEIM
vao een Vorstenhuis,
BUREAU St, Jansstr&at. Haarlem.
iioi
La Chronique.
BUITENLAND
Duitschland
Rusland.
Frankrijk
De oorlog ia hst Ooitea.
kfragSlaó voor *3Hoor0m Qti
ABONNEMENTSPBIJS,
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,00
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijkbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
^VMTIKNnp
PBIJS DBB ADVBBTBNTIEN.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 71/, r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublieiteEtrangèrv
G.L. DAU BE fy Co JOHN., f. JONES SuccParit 31W« Faubourg Monimo.ru t
Die vraag mogen we ons wel stellen
vin daar ginds in het Verre Oosten het
bloedroode schjjnsel van den fakkel des
oorlogs licht zoowel te land als ter zee.
Een verschrikkelijke rrénschenslachtiiig
heeft daar plaats. Wjj kunnen den strijd
daar ginds verge'jjken met een stiijd van
twee wilde dieren, die een vreeseljjken
strjjd strjjden op leven en dood, twee
wilde diereD, een tjjger, zoa men kannen
zeggen en een beer.
Met akelig gebrul slaan ze elkaar
klauwen en tanden in 't lyfze scheuren
er bloedende wonden, de beenderen kra
ken, dan schijnt soms een oogwenk hun
ademhaling zwaar en vermoeid en 't is
alsof ze 't gevecht willen staken, als ze
«Haten.
Maar dan loeren ze weer op elkaar,
<dea kop tusschan d3 uitgestrekte voor
pootten op den grond, en sneller dan de
<bliksem is weer hun aanvallende sprong
en opnieuw meten ze zuchtend en snui-
■vende, onder 't stroomen van bloed uit
4e rauwe plekken hun reusachtige krach
ten.
't Is een bloedige strjjd. Wie zal ten
«lotte de overwinnaar zjjn, de tijger of de
beer
Zoo vraagt de toeschouwer van dit
('dierengevecht.
Doch helaas! 'tis maar een beeld.
Wie zal winnen, vraagt heel de wereld
tihan* toeschouwer bjj den kamp tusschen
het meet sluwe Japan en het woest krach-
tige Rusland1.
Dagelijks brengen ons de telegrammen
'het .akelige nieuws van den bloedigen
strgd. Steeds door schilderen ons de oor
logscorrespondenten de verschrikkelijkhe
den ven den oorlog.
En steeds door brengt zsns de tele
graaf de beschrijving van de Woedende
wonden.
Beschrijvingen en schilderingen worden.
ons gegeven, die altjjd Log bljjven onnoe
melijk ver van de schrikkelyke werkeljjk-
t heid.
Wat speelt men in het Verre Oosten
T met de kostbare levens der menschen,
elk aan den kriDg toch der hunnen ont-
rukt!
..jtJoevele vrouwen, die reeds bang van
tjjarte, hare mannen zagen vertrekken naar
'It ,v.eld xtt2 bloed en kogeh!
HowAle ,<5öders aan wier hart een zoon
werd ontaosm -om, in uniform gekleed,
daarginds te sirf fe ib voortdurend doods
gevaar.
1
FJÊU1LLMTON
Hoevele kindejrer>, wier vaders werden
weggeroepen, terwijl ze die vaders nog
niet kunnen ontberen.
De vertrekkende was misschien alles
voor hen.
En thans vernemen ze in droeve zeker
heid, dat han dierbaren het lot heb
ben gedeeld van de tallooza anderen, weg
gemaaid uit 't leven door den vijandeljj-
ken kogel.
Wat diepe rouw in al die huisgezin
nen, wat stroomen vau traneD, geschreid
over het verlies dergenen, die ze nooit
in dit leven terug zullen zien.
Wat al een weezen en weduwen brengt
da oorlog met al de rampzalige gevol
gen van den krgg.
AU dieren werden ze neergeschoten,
daarginder, bIs ongedierte worden ze ver
delgd, bg honderden, bg duizenden tege-
ljjk, als beesten, waarvan men z'cb ont
doen wil, worden ze verdronken, schepen
vol.
En dat alles op hoog bevel van een
Christeljjk Rgk, dat voorzit bg vredes
conferenties en van een volk, dat groot
gaat op zjjn vergevorderde beschaving.
Maar is dan Christelijkheid een leugen,
is dan beschaving een valscha lenze
Dienen beide eigenschappen dan mis
schien als dekmantel om des te meer
onchristsljjk en des te meer onbeschaafd
zjjn medemenschen te kunnen vermoorden?
Terecht bidt de Kerk: van den ootlog,
verlos ons Heer
Gezegend het land dat de rampen van
den oorlog niet ken!, ook in onze Clnis-
teljjke en beschaafde tjjden.
Vervolg.)
CharWifcS veu«tjjfde als een standbeeld.
(Deze wïoiden der dochter van den mees-
toutimmeman bewezen haar dat zg de fami-
Ceheimen der modemaakster nauwkeunger
kende dan iemand- En evenwel was zg met
de familie nooit in aanraking geweest te
twee meisje», die elkander slechts vluchtig
op de straat gezien hadden, spraken nu voor
't eerst te zamen.
Deze vraag 1 stamelde Charlotte.
(jjj hebt mij beloofd oprecht, volkomen
PÜ?hVat geeft u aanleiding, mejuffrouw,
om mjj die vraag té stellen
O, twijfel niet aan da zuiverheid mgner
bedoelingenik zweer u bij God, dat mij de
beste inzichten en belangstelling drijven
niet waar, gg houdt Albert voor dood
Ja
W'eluu, ik geloof te kunnen verzekeren,
dat hij nog leef', 100 Eet portret, hetwelk ik
gezien heb, dat uwer moeder is
Zulk ee&e hevige aandoening had de mode-
maaVster overweldigd, dat zij een oigenblik
met meer Bpreken kon.
Wie zal winnen, de tjjger of de beer?
Nsen, de dieren zjjn zoo wreed niet,
ze zjjn zoo dwaas niet, als de menschen
die elkaar het licht in de oogen misgun
nen, die elkaar vjjaodig zjjn, die vaLch-
heden en bedrog plegen.
Bjj de dieren zelfe kunnen o genblik-
ken komen, waarin het schichtige hert
ongedeerd naast den tjjger staat, en er
vrede is tusschen de sterken en de zwak
ken,, tusschen de koningen der wouden
eu hun proui.
Een Japansch schilder deed eens een
meesterlijke greep van de dierenwereld
in zjjn land. Hg schilderde een g'as woes-
tjjn die in vlammen staat en daarnaast
een stéilan, loodrechten, onpeilbaar die
pen afgrond.
Daar nadert de alles verterenden vuur
gloed.
Twee tjjger», een wilde stier, herten
Verwachttet gg deze verklaring niet?
vroeg Louize.
Ik moet bekennen dat Albert's lot in
duisternis is gehuld mijne arme moeder
betreurt hem als eenen doode. Zg beschul
digt zich dikwjjls, als smart haar overmant,
van zorgeloosheid en nalatigheid dan we
der hoopt zjj dat God haar genadig wezen
en haren zoon nog eenmaal terugbrengen
zal. Maar immer fluistert moedeloosheid haar
weder toe: Albert is dood. Ik weet bijna
niets van mjjna vroegste kindsheid.
Mijn broeder heb ik nooit gezien.
Hoe?
Neen, nooit.
Maar.
Ach, kon ik aan mijne moeder zulk
eene blijde tijding brengen, en haar hierdoor
den avond van ha.r leven vervrooljjken.
Maar hoe is het mogelgk, mejuffrouw, dat
gij met zaken en omstandigheden bekend
zijt, die zelfs mjjne moeder tegenover mjj
zoo voorzichtig behandelt Hoe is dat mo
gelijk
Spoedig zult gij hiervan de oplossing
kennen.
Maar indien gij u eens bedroogt
Wacht, er valt mg een middel in, om
alle misleiding te voorkomen, 't Is waar dat
ik slechts door veronderstellingen werd ge
le^ maar ik wil onderzoeken en navor-
sehen om aan de waarheid te geraken. Gij
hebt er natuurlijk het grootste belang bij.
Versenigen wjj ons dus om de duisternis op
ta helderende zaak is immers zoo ge wieh
en reeën zjjn er voor gevlucht, tot den
rand van dien afgrond.
Een der tijgers zweeft er reeds boven
en houdt zich krampachtig vast.
Geen bloeddorst meer in zjjn oogen,
maar angst en vertwijfeling.
Geen woede meer uit de blikken v&n
den stier, maar schrik en ontzetting.
Geen vrees meer 'voor den tjjger bg de
herten en de reeën, maar siddering voor
den naderenden brand.
Het gemeenschappelijk gevaar heeft
de dieren bjjeengebracht en den eindeioo-
zen oorlog doen vergetei.
Maar de menschen zjjn zoo niet.
De gemeenschappelijke ramp van deu
oorlog znllen Rusland en Japan niet eer
der bewegen den strjjd te staken* voor
dat een van beilen tot machteloosheid is
geslagen.
Vreaseljjk is de worsteling en drnze.j-
deu menschen zullen nog den Aziatischen
bodem met hun bloed moeten drenken,
voor dat Czaar en Mikado in hun verre
gaande veroveringszucht verzadigd zjjn.
Het onrecht plegen in het Verre Oos
ten, het plegen van diefstal in 't groot,
gaat ten koste van den evennaaste. En
dat noemen zich dan volksbsschavera!
Dit Belgisch fel anti-Roomsch orgaan
is thans eerljjk genoeg om te bekennen dat
de Franeche minister-president C o m b e s
een lafhartige, hateljjke en kleinge rstige
ploertenstreek tegenover den B. Stoel heeft
uitgehaald.
Het Brusselsche blad zeg!:
«Wjj moeten bekennen, dat het voor
wendsel door G o m b a 8 gekozen voor
de diplomatieke breuk met het Vaticaan
niet gelukkig is, Hij brak de betrekkingen
met het Vat caan af, omdat de Paus aan
de Bisschoppen van L)yon en Laval, bui
ten weten der Fransche regeering, brie
ven over kerkeljjke tucht gezonden heeft
Men kau toch, zegt de «Chronique» ver
der, aan den Paus, net hoogste geestelijke
gezag in de Riomsche Kerk, het recht
niet weigeren een onderzoek in te stellen
over het gedrag der bisschoppen, hen te
berispen, zelfs nit han ambt teonts'aao.
Wie dan, zoo niet de Paas, heeft de
purperen handschoenen en den ring aan
genoemde bisschoppen gegeven.
Wie heeft hun tot bisschoppen verhe
ven? Welnu, dat zelfde gezag heeft het
recht te oordeelen of zg al of niet waar
dig zijn het verheven umbt uit te oefenen.
't Is eene ongerijmdheid aan den Paus
te verbieden voor zaken van tucht in
briefwisseling te treden met zgne bis
schoppen.
't Is eene hateljjke, belachelijke en
z- er kleingeestige bemoe ing die Com
bes heelt uitgehaald, bg heeft zich be
moeid met zaken die hem volstrekt niet
aangaan.
Het oorde.l van de Belgische libe
ral «Cironiqie» moet zeker pjjnljjkzjjn
voor d»n Frauschen kerkvervolger, n u
dit blad zich niet verheugt over het
afbreken der betrekkingen tusschen Frank
rijk en het Vaticaan.
Wij willen nog in herinnering bren
gen. dat de «Chronique», die vroeger Z.
H. L e o XIII en den toenm«ligen staats
secretaris vau den H. Stoel, kardinaal
R a m p o 11 a, niet genoeg kon bespotten
en no erkent het blad, dat Z, H. Leo
XIII een groot politicus was en kardi
naal Ra m p o 1 la, een groot minister.
Dit toont oas dat wjj ons weinig moe
ten storen ana kleingeestige spotternjjeo
welke de liberale pers, tjjdens hun leven,
tegen de hoogwaardigheidsbekleders der
Kerk richt: die spotternijen zjjn enkel
ingegegeven door haat en njjd. Vroeg
of laat moet de waarheid toch zegepra
len.
Te Hamburg zjjn ongeregeldheden
voorgevallen tusschen werkstakers en
werklieden die bg de lossiog der kolen
schepen werkzaam waren. Er werd ran
beide zjjden met revolvers geschoten, tal
van personen werden gewond.
Eenige belhamers zjjn in hechtenis ge
nomen.
Twee Franschen, die verleden week te
Wilhelmshavea werden aangehouden, ver
dacht van spionneeren, zjjn weder in vrjj-
heid gesteld.
Het is de politie te St. Petersburg ge
lukt de identiteit vast te stellen van den
moordenaar van den Russischen minister
VonPlehwe. üe moordenaar heet
Varonoff, een Rus van den schismatie-
ken godsdienst, afkomstig nit den S^aat
Ekuterinoalaw, gewezen student dsr po
lytechnische school van Karkow, daar
weggejaagd tengevolge van de studenten-
woelingen die in Janaari 1902 hebben
plaats gehad.
De student in de geneeskunde, die na
den aanslag aangehouden werd, verdacht
van medepl chtig te zjjn aan den moord,
heeft zich in de gevangenis de polsaderen
geopend met een nagsl nit sjjn schoen.
Meu deelt ons mede, dat Mgr. G e a y,
bisschop van La «al, zich nader heeft ver
klaard. Hg heeft gezegd er volstrekt niet
aan te denkan naar Rome te verLekken
of zjjn ontslag te nemen.
Zondag deed de wind een bootje
kantelen op de Loire nabjj Nantes, In
het bootje zaten zeven personen. Vier
hunner konden zich al zwammend red den
tig, dat kleingeestige bedenkingen hier niet
ie pas komen.
Ik ben het ten volle eens met u, me-
juffer, en vraag niet beter dan met u mede
ie werken maar waar is het middel waar
van gij aanstonds spraakt
Louize vroeg zacht en verlegen
Kent gij deu vorst Von Selbach S
De modemaakster sloeg ontsteld hare oogen
neder.
Mejuffrouw, stamelde zg, meer en meer
moet ik mij verwonderen.
Wees verwonderd, maar help mij.
Hoe?
Kent uwe moeder dien vorst
Ik vermoed dat zij hem kent.
Weet gg het niet zeker? riep Louize.
Mijn vermoeden kan wel voor zekerhe d
gelden. Maar, gij eischt van mjj, mejuffrouw,
voegde Charlotte er bij, dat ik u het geheim
mijner moeder mededeel, en reeds heb ik er
een gedeelte van verraden. En gij, gij wei
gert mij uw vertrouwen Gg zegt mg
niet eens hoe het komt dat gij dat alles
west, en om welke reden gij daar zooveel
belang in stelt
Louize beschouwde Charlotte in bare met
tranen gevulde oogen aan.
Dat is waar, gjj hebt geljjk, fluisterde
zjj.
Noem mjj dan slechts ééue enkele re
den.
Ik heb er slechts eéne.
En deze is?
Dat ik Albert bemin
Groote God I
Ja, welk een geluk, niet waar. Zeg nn
zelf, mejuffrouw, of ik eene redeu heb.
L'e grondigste der wereld
De eene verklaring volgde nu op de andere.
Louize verhaalde ales wat zjj wist. Ook
Charlottedoch deze wist slechts weinig
zjj kon niets aaders bevestigen dan dat hare
moeder alles had van de hand gewezen, wat
haar door den vorst von Selbach was aange
boden zj wist dit door oude brieven, die
toevallig in hare handen waren gekomen.
Hare moeder, die zich nog altjjd in het zwart
kleedde, had lang getreurd en had er steeds
naar gestreefd zonder vieemde hulp door het
lev n te komen. Van haren broeder Albert
bad zg dikwgl» gesproken, en wel op esne
wijze, die geene ware verklaring nopens het
lot van den verdwenene gaf. Soms sprak zg
ook van eenen timmerman.
Hoe noemde zg dien timmerman vroeg
Louize
Brand, geloof ik.
Hjj is het 1 Hjj is het 1
Mijn God.
Albert is door den timmerman Brand
groot gebracht.
Eu waar is Albert?
In het houtvestershuis tan den vorst.
Nu lichtte Louize den laatsten sluier
op, die op deze veelbeteekend aangelegen
heid lag. Zg mocht dit doen, wjjl Charlotte
waarscbijnlgk Albert's zuster was. Zij beslo
ten dan te zwjjgen en voor mevrouw Wolter
de gedaae ontdekking zoolang geheim te
de anderen zjjn verdronken. Men heeft
hun Igken nog niet teruggevonden.
In het arrondissement Rsmiremont
zjjn op verscheidene plaatsen hevige aard
schokken gevoeld, vergezeld vaa een he
vig onderaardsch gerommel.
Italië.
Er zal binnenkort een wetboek van het
Vaticaan het licht zien, om da officieele
publicaties van de Franscha Regeering
tegeuover den H. Stoel te weerleggea.
Het Vaticaan zal alle documenten
bekend maken, welke op deze breuk be
trekking hebben. Dit zal voor de eerste
maal zgn dat het Vatictaa tot een pu
blicatie van dit soort overgaat.
De Pans is volkomen kalm ouder de
zen strjjd. Eergisteren ontving hg een
kardinaal, tot wien hg zei: «Fraakrgk
doet ons reel leed, doch vele andere rjjkea
bijvoorbeeld Duitschland, zgn ons een
troost.
De correspondent van de «Morniag
Poit» te Weenea deelt aan zgn blad
mede, dat ar een onderhond heelt plaats
gehai tusschen Z. H. Pins X, ea de Ko
ningin-moeder vaa Italië in de vertrekken
die Z. Em. da kardinaal Merry del
Val op 't oogenblik in hei paleis Bjrgbe»
sia bewoont. De Koningin-moeder bezocht
deze vertrekken en door een toeval be
zocht de Paus ze op 't zelfde oogenblik.
In da jongste gevechten is na het
sneuvel n van generaal K'e lier ook
gedood de Russische generaal Bidder»
ling.
Het oprukken der Japanners naar
Moekden is als mislukt te beschouwen,
zg hebben znlken tegenstand ontmoet
en verliezen geleden, dat zg het plan
om de stad te veroveren, hebben moeten
opgeven.
Uit Petersburg wordt aan de «Echo
de Paris» gemeld, dat vice-admiraal B e-
zobrazof zich selsrt een paar weken
te Port-Arthur bevind^, en het bevel over
de beschikbare oorlogsschepen op zich
genomen heeft.
De Rj83isclieOj3tzeevloo!;bestemd voor
het Verre Oosten, is nog niet gereed, de
langzame Russen zullen de vloot pai is
het begin van September naar de plaats
dsr bestemming zenden.
Over het optreden van het Wladiwos-
tock-eskader heeft admiraal Skrydlof
het navolgend zeer uitvoerig telegram
naar den Czaar gezonden
De echout-bjj-nacht, dien ik met een
kruisereskader, bestaande uit de «Rossia»
de «Gromowoj» en de «Rjoerik» naar de
oostkust van Japan u tgezonden neb,
meldt: het eskader ontmoette bg het ver
laten van de zeestraat van Sanger op den
Oceaan 20 Juli de kleine Japauscbe
stoomboot «Okasimamaioe». Nadat de
bemanning het schjp verlaten had, werd
dit schip tot zinking gebracht. De be
manning voer in booten naair den oever-
Tegelgkertgd werd d Engelsche stoom-
houden, totdat Ignaaz vergunde er van te
spreken. Charlotte zou den volgenden keer
naar het houtvestershuis meegaan. Van dit
oogenblik waren beiden vriendinnen. Lang
bleven zij zamen om alles nauwkeurig te be
spreken.
Eensklaps zag Charlotte den ring aan
Louize's vinger en verwonderd beschouwde
zij hem.
Wat denkt u er van, vroeg Louize.
De vorm van dezen ring. de steen.
Kent gjj hem dan
Indien ik niet wist, dat mjjne moeder
den haren staudvastig draagt, zou ik bewe
ren.
Wat?
Dat hjj dezelfde is.
Louize verhaalde oprecht, hoe zjj er aan
geko nea was, zjj noemde hem haren verlo
vingsring.
Charlotte liet zich den ring geven, en
vroeg o
Kent gg het geheim er van, mejuffor
Neen.
Misschien is de gelgkems volkomen.
De modemaakster dru.te op het omvatsel
van den glmstorenden steen De eerste pogin
gen waren vruchteloos, maar eensklaps sprong
binnen in den ring een plaatje open.
(Wordt vervolgd)
