5770
Zaterdag 13 Augustas 1904
29ste Jaargang
IDagêlaó voor <3£ooró~ en &uid-<%ollanó.
Apologetische Vereeniging
«PETRUS CANJSIUS.»
Hoe lang nog?
HET GEHEIM
vaü een Vorstenhuis,
BUITENLAND
Rusland.
Frankrijk
J apan.
Amerika.
(01R4IT.
TtTITTO TM3-D A nTTtlümPWtUTPW
abonnementspbijs
Per 3 maanden yoor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland cc.
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijl»behalve Zon- en Feestdagen.
i 1,20
1,50
2,90
0,03
Hoofdredacteur-Directeur W. KDPPERS.
BUREAU St, Janastra&t. Haarlem.
MNXIKNDMn
PBIJS DEB ADVEBTENTIBN.
Van 1—6 regels 50 Cents
Elke regel meer 7l/a
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Contant.
AGITE MA NON AGITATE
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitöEtrangêrt
G.L. DA ÜBE Sf Co JOHN., F. JONES «Snee. Paris 31Ws Faubourg Montmartre.
Daar de A. V. «Petrus Cauisins» eerst
daags onder adhaes'e van ons Doorluch
tig Epispocaat hare werkzaamheden zal
aanvangen en leden werven en begunsti
gers, schjjnt een kort overzicht van haar
wotding, doel en inrichting niet onge-
wenscht.
Op iniiiatief van het bestanr der Sint-
Willibrordus-Vereeniging weid 31 Maart
1903 te Utrecht een vergadering bijeenge
roepen van geestelijken van uit de vijf bis
dommen. Deze vergadering benoemde een
voorloopig comité, dat 17 Mei 1904 de
ApolegetischeVereenigiog tot stand bracht.
Het bestuur is als volgt samengesteld:
Voorzitter: L)r. Th. M. Vlaming, War
mond Vice-VoorzitterA. Rijken, Huis-
sen Secretaris-Bibliothecaris W. L. S.
Knuif, Rjjsenburg Penniogmeester J. E.
C. Slotemaker Rotterdam Bestuurslid
P. v. Oers, Hoeveu.
De Apologet-scbe Vereeniging stelt
zich ten Ü03Ide Katholieke Kerk in
haar wezen en streven meer en meer be
kend te maken en tegen aanvallen te
verdedigen. Dit doel tracht zjj te berei
ken door het uitgeven en verspreiden van
naar omstandigheden verschijnende ge
schriften met apologetische strekking
door in bladen en tjjdscbriitsn ber cbien
en artikelen van gelijke strekking te doen
plaatsen; door samenwerking met ver-
eenigingen van geljjken aard ia hitman
en buitenland; door het inrichten van een
bibliotheek, door de vestiging van een
informatiebureau, dat ten doel heelt las
teringen tegen de Kerk en Kerkelgke in
stellingen of personen te onderzoeken of
te weerleggen.
De leden, die op uitnood ging van bet
bestuur zich tot medewerking bereid heb
ben verklaard, worden ingedeeld bjj secties
naar eigen keuze.
In de Vereenigiag worden voorloopig
dr'e secties opgerichtA. Theologie (H.
Schrift en Dogmatiek;; B. Philosophic
(Uetapbysica, Zedenleer, Recht, Genees
kunde en Natuur wetenschappen)C. Ge
schiedenis, Knust 6Q Letteren.
De begunstigers worden in drie klassen
onderscheiden a. gewone begunstig» rs,
die jaarlgks f 1.— bjjdragen b. dona
teurs (donatrices), die jaarljjks t 2.50 bij
dragen c. beschermende leden, die het
zjj jaarlpks f 10 of in eens f 100 bjj
dragen.
De ledsn en begunstigers ontvangen
jaarlgks een kort verslag. De leden en
FEUILLETON
beschermende leden bovendien de geschrif
ten, die door de Vereenig'ng worden uit
gegeven.
Dat de Ap. logetiscbe Vereeniging
vooral in onze dagen van strgd zeer nut
tig werkzaam kan zjjn, behoeft geen bi
toog.
Moge de Zalige Petrus Canisins, den
grootsn Apologeet, haar brengen tot
hoogan bloei 1
114 Vervolg.)
De zoon van den vorst Boudewjjn von
Selb»cb, dien de arme man als dood betreurt
en 't is Brand die hem heeft opgereed.
Dat weet ik. Maar hoe is Brand er toe
grkomen den zoon van den vorst als p'eeg-
kind te hebben
Het is nn de tjjd niet dit te verklaren.
Maar geef mjj nu al uwe aandachtEene
zekere partij poogt thans de geboorte van den
jongeling door bewijzen vast te stellen
Indien dit gelukt, en het zal selukken, is
Albert voor Louize verloren. De zoon van
den vorst zal dan een mei-je trouwen van
zijnen rang en u ontslipt een millioen, mis
schien meer.
Meester Gero'd vat'e zijn hoofd met beide
handen.
Jk weet niet waar ik ben, riep hg.
Albert Brand Louizeeen mil-
lio-n alles draait voor mijne oogen
Zoodra bet huweljjk met den timmer
man voltrokken i», kan het niet meer ontbon
den worden uwe dochter blijft de vrouw van
eenen vorstenzoon, voor wien reeds een groot
Deze vraag stellen wjj ons met het
oog gericht naar het Verre Ooseo,waar
Japan een strjjd heeft aangebonden met
Rusland,
Hoe laag nog zal gevochtm worden
als bjj de twee jongste aanvallen op Port-
Arthar, waar de Japanners bjj den eerste
dezer twee aanvallen 10.000 man verloren,
terwjjl Ruslaad slechts 1500 soldaten,
waaronder 40 officieren, op het slagvel i
achteiliet.
De tweede aanval, waarvan nog geen
nadere verliezen bekend zjjn, moet voor
de Japanners nognoodlottiger zjjn geweest.
Matr de telegrammen, uit welke bron
ze ons ook bereiken mogen, zjjn zoo on
betrouwbaar, dat men achter de opsch if
ten het traditioneele vraagteeken niet meer
durft te laten ontbreken. Zjj ver Henen
eerst bevest giog tn degeljjke bevestiging
ook voor dat men ken zeggen, dat de
krjjgskans gekeerd is en dat het oorlogs-
geluk ook den armen R issen eens tegen
lacht.
Van meer belang echter, al worden
nog zulke groote cjjterv in bovengezegde be
richten genoemd, achten wjj een artikel in
het officieel orgaan van het Duitsche leger:
het Militair Wochenblatt.
Ds schrjjver, luitenant-generaal von
J a n s o n, stelt z ch de vraag Zal
de oorlog na den eerstvolgenden grooten
bsslissenden slag geëindigd zjjn
Ji, is het antwooid.
Noch Rusland noch Japan zoudeD
grootere krijgsmachten kunnen aanvoe
ren dan welke zicb op dit oogeüblik in
Zaid-Mantajoerjje vereenigd bevinden.
lo. Voor Rusland bljjkt dezs oamo-
geljjkheii uit deu onvoldoenden toestand
van den spoorweg, die voortaan slechts
gebruikt ban worden voor den dienst ter
approviandeering v»n Koeropatke's
leger.
De eerste voirradea v'.vres en munitie
zjjn of nu reeds of althans binnenkort
uitgeput en de aanvulling daarvan zal
tot het einde van den oorlog den gehee-
len spoortransport d.enst in beslag nemen*
vermogen in het verschiet staat. Albert Brand
wordt uw medehandelaar en gij zjjt de eerste
meester timmerman onzer provincie Niet
waar, een gewichtig eheirn en een schit'erend
vooruitzicht Maak er als schrander specu
lant gebruik van, en uw nood heeft een
einde. Begrijpt gij nu waarom Ewa'd ge
poogd heeft den jonge'ing uit tien weg te
ruimen De hebzuchtige wilde erfgenaam
van Boudewijn zijn Reeds bevindt Albert
zich in de hoede v«n ignaaz en zjjne echt-
genoote, die t»ee dweepzueh'.ige mensch n
zjjn. Bespoedig dus het huweljjk, en later
zult gjj ondervinden dat ik u, als een op
rechte vriend, eenen goeden raad heb gegeveD.
Hiervoor verlang ik slechts dat gij later zegt:
Reinhardt heeft mijn geluk en dat mjjner kin
deren bevestigd
Gerold omhelsde zijnen raadgever. Beiden
praatten nog een uurtje over de gedane ont
hulling en hare gelukkige gevolgen.
Toen de meester timmerman in zjjn rjjtuig
zat, geloofde hg overtuigd te zjjn dat ttem-
hardt het waarlijk goed met hem meende.
Wat den intendant betreft, deze stond glim
lachend, zieh de banden wrijvend, in zjjn
kantoor, en mompelde:
Het huweljjk zal tot stand komen, want
Gerold heeft geld noodig.
De goede raad, dien ik hem gegeven heb,
verzekert mjj de suikerfabriek.
Hij 'ging ain het we k eD, t*ee uren la
ter, kwam prins Ewald terug van zjjn wan
delrit.
Men kan ze dus eenvoudig beschou
wen als besionden ze niet, die onmete
lijke voorraden sol laten, wapens en mu
nitie, welke Rusland bezit; zooveel te
meer nu door de vernieling van de vloot
voor Port-Arthur de spoorweg het eenige
middel van verbinding is geworden, waar
over Ruslaud beschikt.
2 o. Japan, niettegenstaande zija 46
millioen bewonerp, kan ten gevolge van
zjjn militaire organisatie niet meer dan
een half millioen manschappen op voet
van oorlog brengen, de laatste reserves
medegerekend (eu dese zegt de militate
schrjjver, moeten zich reeds onder de wa
penen bevinden.)
Voor elke nieuwe troepenvorming, zou
Japan vooreerst gebrek hebben aan offi
cieren, en ook aan wapens.
Wat het aan manschappen heeft, be
halve de 500,000, die geregeld in o >r-
logsveld zich bevinden, is nooit soldaat
geweest. Japan heeft zjjn militaire or-
ganisaie nog slechts korte jaren.
Hoe lang zal de mvnscbenslachting nog
duren?
Japan heeft de oudste mannen reeds
onder de wapens geroepen. Zjj hebben
alle geweren, waarover beschikt kon wor
den, ter hand genomen.
Iudsrdaad rapporteert mei ook van
Russische zjjde, dat er onder de Japan-
sehe kogels, dior de Russen opgeraapt,
esu groot getal verschillende kogels zijn
en vooral grootere, dan die behooren bjj
het Meidj geweer, dat het kaliber der
Japanners is.
Hoe lang nog zal Japan den atrjjd
kannen volhouden
Wjj weten het niet, maar volgens den
Dui scbea schrjjver zal de brand spoedig
gebluscht zijn, eerder dan men verwacht,
omdat het vuur geen voedsel meer heeft.
De Cziar heeft in zjjn kab'net een
vertoogschrift gevonden, waarin omschre
ven i-, waarom de minister VonPlehwe
we d vermoord. Een zeer streng onder
zoek is ingesteld om te weten wie dat
geschrift daar gelegd heeft.
Het gerucht loopt dat te St. Peters
burg de cholera is uitgebroken. Verschei
dene gevallen zouden ieeds gecons'ateerd
zjjn. De overheid neemt verschillende
maatregelen om de vreeseljjke ziekte te
keer te gaan.
Te Petersburg verzekert men dat
betleger van Koeropatki uvoor einde
Augustus 400,000 mau sterk zal zjjn. Dit
is het tjjdstip betwelk Koeropatkiue
toen hjj Petersburg verliet, genoemd
heeft als het oogeubl k waarop de eigen
lik EEN ONGELIJK ECHTPAAR.
Des morgens vroeg had meester Gerold
zijne vrouw kten roepen. Celestine, die reeds
wist, dat, als dit gebeurde, het iets gewich
tigs betrof, spoedde zich naar de kamer van
haren echtgenoot, die bedaard aan 't koffie
drinken en aan 't rooken was. Maar hjj was
ble-k en zjjne troebele oogen verried n, dat
hjj den vorigen avond smoordronken was ge
weest.
Wat is ei? vioeg zij norsch. Gevoelt
ge wroeging misschien
Neen, neen, en spaar mjj die opmer
kingen.
Bij u is alle gevoel van eer dood gij
schaamt u noch voor uwe vrouw, noch voor
uwe dochter. Smoordronken waggelt gij 's
avonds naar huis en strekt ten spot der
dienstboden. Zoo moeten, waarachtig, onze
zaken den kreef'engang gaan en uw gezin
eelt er de snhande van.
Hebt ge nu ge aan vro'g Gerold met
onwrikbare bedaardh id.
O, ik heb nig een zeer lange boet pre
dikatie te houden.
Stel ze maar uit, tot ik den tijd heb
er naar te luisteren. Heden morgen
Gaat ge misschien weder naar het wijn
buis? Ik waarschuw u, Koenraad; ais ik n
nogmaals in eenen d:erljjken toestand z e,
trek ik mjjne hand van u «1 en gjj wordt
weder wat gjj geweest zgt, een arme timmer
mansknecht. Mjjn vermogen hebt gjj reeda
lijke veldtocht volgens zjjn plan ziu be
ginnen. In p.m. veertien dagen tjjds krjjgt
hjj- 150,0D0 man verste-kingen.
De Fransche minister van marine,
Peil et an, heeft bevel gegeve", om
zoo spoedig mogeljjk al de godsdienstige
zinnebeelden uit de hospitalen der ma
rine te verwjjderen.
De ongelukkige matiozen, die in de
hospitalen verpleegd worden, zullen dus
op hun sterfbed niet den troist mogen
hebben, een kruisbeeld te aanschouwen.
Eenigen tjjd geleden erfde zekere
Pierre Caiandra, koffiihuishouder
te Lyou, eens som van 600,000 francs.
Siuds dien dag werd hg uuerst zeouw
achtig en werd verslaaf! aan den drank.
Dinsdag namiddag, na zich bedronken te
hebben, sneed de ongelukkige zich den
hals af. Het geld heeft dezen man in het
verderf gestort.
In.zijn blad cl' Autorité» geeft P a n 1
de Cassagnae, den Katholieken van
Frankrjjk een geduchte les. Hjj verwijt
zjjn landgenooten, dat zjj de vervolging,
waaronder zjj gebakt gaan, maar al te wel
verdienen.
Waarljjk,zigt DeCassagna c,God
zou wat al te goed zjjn, ons te helpen,
als wjj Hem zoo weiaig helpen 1
Ea de Fraasche katholieken, die te
midden van al de plager jjen, vervolgingen
en aftchuweljjkheden door de regeering
hun aangedaan, zich lichtraardig ver
maken, dineeren, comediespelen, van strand
tot strand, van badpLa s tot badplaa s,
van het eeue vermaak naar het andere
verlangen, verdienen waarljjk ge ene be
langstelling, geen medeljjden. Zg hebban
s,echts wat zjj verdienen.
Daar zit geen moadig optreden meer
in de Franscbe Katholieken, daar oir zjj a
zjj te diep gezonken.
De koffiehuis- en reatiuratiebediind :n
te Parjjs, ten getalle van 2,000, hebben
Dmsdag eene groote meeting gehmden,
om een maandelgksch loon en de at-
schaffiug vau het drinkgeld te bekomen,
ludien de patroons met toegeven, drei
gen zjj met eene algemeene werkstaking.
De oiïh gskosten der Japanners stjjgen
tot belangwekkende cjjlers. Om er slechts
eenige te noemen:
Het onderhoud van een divisie op het
oorlogsterrein kost niet meer dan 2 mil
lioen jen (5 m.llioen frc.) per maand.
D enteügevolgé zullen de kosten voir alle
divisies, wanneer die uit Japan zjjn ver
trokken, slechts 25 millioen jeu in de
mapnd zjjn. Met 10 millioen jen voor de
vloot komt men tot een maandelgksche
uitgaat van 35 millioen jen.
Aan den anderen kant heef'. Japan de
volgende bronnen van inkomsten 48
millioen jen uit de eerste biuuenlaudseüe
le ning, 70 millioen uit de buiteulsndsche
leeuiug, 92 m.llioen uii de tweede binnen-
iandecbe leening en 140 millioen jen uit
belastingen en andere bronnen van in-
zoover doorgebracht en de uitzet uwer doch
ter zoo
Halt, riep de echtgenoot, zijne plompe
hand uitstekende, 't Is juist over Louize dat
ik u wilde spreken, tiet is hoog tjjd voor
het meisje van te trouwen.
Trouwen? vroeg de vrouw.
Ja, boe eerder hoe beter.
Zonder uitzet? Is dat mogeljjk?
Gaat gij nu ons kind in het ongeluk stooten?
Louize heeft geen geld van doen
Zoo omdat gij het moet bebben, zeker?
Ik ken die streken. Ieder woord uit uwen
mond over deze zaak is overbodig j het komt
mjj to<, voor onze dochter eenen man te
kiezen, en deze is reeds gekozen. Bemoei u
met uwe zaken en hiermede afgedaan.
Gjj denkt aan den koopmansklerk Rose,
nietwaar
Juist.
Hewel Ik geef mj'ne toestemming niet.
Celestine kruiste haar magere armen en
aanschouwde met giftigen blik haren echtge
noot, die bedaard koffie dronk en rookte. Na
eene poos vroeg zjj
Mag iï den bruidegom Diet kennen,
dien gij voor onze dochter hebt bestemd
Zeker, zeker waarom niet
En wie is die uitverkorene
Ue zoon van eenen rgken vorst, ant
woordde Gerold, na eenen lang^erekten trek
aan zijne sigaar te hebben gedaan.
Als van een adder gebe en, sprong do
vrouw oveieind.
Mensch, zei-Ie zjj, ik geloof dat gjj
komsten Dat geeft een totaal van 350
millioen jen of 350 millioen per maand
voor een tjjdperk van tien maande j.
Mocht de oorlog laDger dm tien maan
den duren, dan zullen nieuwe credieten
aan het Pailament gevraagd worden.
De Amerikaansche oorlogsvloot is op
weg naar Smyrna, om die plaats te bom
bardeeren, ind en de Porta de eischen der
Vereenigde Staten niet inwilligt, nameljjk
dezelfde r.chten voor de Amerikaansche
als voor de Fransche schol m, en betaling
der vergoedingen verschuldigd voorde ver
nieling van Amerikaansche huizen en
scholen.
Over het spoorwegongeluk bjj Pae-
blo, in den Amenkaauschen staat Colo
rado, worden de volgende bjjzondecheden
gemeld.
Een wolkbreuk had de pjjler* van de
brug onderspoeld. De machinisten konden
wegens den gietregen en de duisterais
niets onderscheiden.
Nalat de locomotief de brug bjjua was
overgereden, plofte zg in de diepte, het
rook- restauratie- en postrjjtuig medesleu
rende. Er ging zulk eeu stroom, dat de
zware rjjtuigen werden voortgespoild. Er
waren 125 menschen in den trein, de
meesten in die rjjtuigen. Twee siaaprjj-
tuigen bleven op de brug staaD, maar
ook van da menschen daarin werden er
esn paar zwaar gewond. Yjjf-en-twintig
mmschen zjjn gered. Ygltig Ijken vond
men in de modaer, omst eeks l'/s K. M.
van de plaats van het ongeluk. De jjzeren
kast in het postrjjtuig was opengebroken
en geplunderd. Vele ljjken zjjn waarmhjjn-
ljjk voir altjjd verdwenen.
De trein hai den bjj naam van «wereld-
tentoonstellingsvlieger».
Volgens de jongste berichten zjjn 63
doode lichamen gevonden.
De «high class» in New-York
spreekt S9ierc eenige dagen over niets
anders dan over een aa ital diefstallen in
de badplaats Ncwpjrt ten koste van en
kele gasten. De dieven hebben een waarde
van 175000 dollar aan juweelen gestolen
uit de villa van Mis Robert Hatt.
Drie gasten va i den heer Reginald
Vanderbildt zjjn haar diamanten
colliers ontstolen, die elk een waarde
hadden van 100 tot 300,000 dollar.
Ten Blotte is uit de v lia, bewoond
door mr. Ogden Goeie t-, een waar
de van een milhoen dollar aan juweelen
verdwenen. Da dief, door de publiciteit,
d e aan de zaak gageven werd, verschrikt,
schjjnt het beter gevonden te hebben de
juweelen weer op hun plaats te breageu;
de eigenares vond ze ten minste den an
deren dag weer terug.
Dit doet veronderstellen, dat de dief
iemand was, beke d met het huis en
zjjn gewoonten.
Hoe het zjj, de élite van New Port is
ontroos-baar en slaapt nog mavrrneté in
oog. Veel dames, die het te erg zouden
vinden hare juweelen niet te kunnen dra
gen, worden na op korten af tand door
geheime det ctives gevolgd.
reeds aan dronkaard^waanzin fjjdt. De zoon
van eenen vorstGoede God, bewaar
zjjn verstand. Zoover is hei mei u gekomen,
Koenraad, dat gij u van uwe drinkgenooten
de bespotteljjkste dingen laat w,smaken.
Welke vorstenzoon zou zieh toch met de
dochter van eenen timmerman inlaten, die op
bet punt staat bankroet te gaan
Dat begrjipt gjj niet, riep de bouw
meester driftig. Even omdat ilc niet bankroet
wil gaan, moet Louize trouweu. En dat zoo
spoedig mogeljjk. Na-r den dood der oude
Wiprecht kau ik niet wachten, ue oude
vrouw heeft waarljjk een kattenleven en bni-
tendien is haar vermogen te gering om er
iets goeds mede to kunnen beginDeD. Maar
de zoon van den vo st heelt een millioen
Dat klinkt anders. Zoo gg nn zoo verstandig
als ik zjjt, Celestine, weerstreeft dan mjjn
plan niet, maar help het mjj uitvoeren. Wilt
gjj niet, dan zal ik op eigen hand handelen
en het zomier u wel gedaan krjjgen.
Koenraad
Wacht, ik ben nog niet ten einde. Gjj
staat met mjuheer op vertrouwden voet.
Verwittig hem, dat hjj a les in orde bre gt
voor het huwelijk vau onze dochter
Dit giug voor de getergde vrouw te
ver; zjj danste van wo;de en liep eenige
keeren door de kamer.
((Fordi vervolgd)
