5771
Maandag 15 Augustus 1904
29ste Jaargang
fl)ag6laó voor en &uió~<2Collanó.
a
'J
Ze zitten er mee in.
HET GEHEIM
Wegens denfeest-
van 0. L. Fr. Hemel
vaart zal het eerstvolgend
nummer dezer Courant a.s
Dinsdagmorgen worden uitge-
geven.
vaD een Vorstenhuis.
BUREAU St, Jansstraat. Haarlem.
BUITENLAND
Frankrijk
Rusland.
Denemarken.
De oorlog in het Oosten.
MURW.
ABONNEMENTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,9C
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt dagelijkibehalve Zon- en Feestdagen
H o o f d re d a"c t e n r-D irectenr W. KÜPPERS.
AlNU-KNDAAJf
PBIJS DBB AD VESTEN TIEN
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 7l/s r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie b Con t a n t.
AGUTE MA NON AGITA1 E
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicité, Etrangére
G.L. DAUBER Co JOHN., f. JONES SuccPari» 31 bis Faubourg Montmarne.
Da liberalen zitten er heusch erg mee in,
dat ze bet roer niet meer in handeh hebben.
Meerderen ran hm hoorden wy verze
keren, dat het h. i. nog tang kan duren
eer ze weer baas worden. No, dit zjj o
wij met hen eens En 't mooiste van de
zaak i', dat tjj dien toestand geheel aan
zich zelf te wjjten hebben. Ze dachten
per Hooger Onderwijswet weer baas te
worden, ma»r dolven met hun drjjven bun
eigen graf. Natuurlijk kunnen ze dat
niet verkroppen en gretig zim ze nit
naar ieder kansje, dat weer wat hoop
geelt. Ea zóó groot is hun rerboawe-
reerdheid, dat ze zoowaar in hun schik
zijn met de verkiezing van Mr.
Samuel van Houten tot lid der
Eerste KamerDeze heeft reeds eenmaal,
toen hg als Minister «verzamelen» blies,
de verstrooide liberale groepen vereenigd,
wie weet of hg niet weer slaagt, zjj het
dan ook dat hg als van ouds voor den
dag komt met het anti-clericale spook.
Want per slot van rekening is dit het
eenige wat hem met de overige fracties
vereenigt. Noem de voornaamste actueele
punten van practisch politiek beleid en
ten aanzien van alle koestert deze oud-
mioister denkbeelden, aiwjjkend van die
zgner partggenootea. Vooruitstrevend is
hg heelemaal niet meer, terwijl sociale
wetgeviog alles behalve door hem bewon-
deid wordt. Het Vclk zegt o. a.
«Dat liberalen, niet alleen aan het //Nieuws
blad//, of het //Handelsblad// inaar ook
het «Vaderland//, dat voor de ethische
lichting onder hen spreekt, zich over de
terugkomst van dezen staatsman in het
politieke worste'perk verheugen, is een
reden te meer, om aan den levensmoed
vin het liberalisme te twijfelen.// En ver
der: «De blijdschap met VanHouten
is het bewjjs dei geestelijke armoede van
het liberal'sme van een politieke partij,
die geen scheppingskracht en geen i !e»
aal meer heeft.
Een ander bewjjs voor het besef van
innerlijke kracht bjj de liberalen vinden
wjj in het gebeurde ter Statenvergadering
van Ortrjjsel. De politici, die altijl zio
hoog opgeven van hun constituti meelen
zin en van hun eerbied voor rechtma
tige besluiten, zg gingen te Zwolle als
mokkende jjngsns weg, toen zg ia een
naar alle eirchen bijeengeroepen verga
dering hua zin niet konden doordrjjren.
Toen tengevolge van een paardengnl
de Leerplichtwet één stem meerderheid
in de Tweede Kamer vond, had geen
enkele libtraal daar wat tegen, repte geen
hunner ervan om met de stemming te wach
ten tot de vergadering comp'eet zou zjju.
Maar hoor nu eens wat de Arnh. Cr*-
sch'ijft ovet de Orerjjselsche geschiedenis.
«De vergadering der Overjjselscbe Staten
was voltallig maar de vrijzinnigen wei
gerden als één man het lidmaatschap der
Eerste Kamer tot een prjjsjj in eea lutery
te verlagen. De geheele rechterzijde daar
entegen toonde, door tegen hot voorstel
van verdaging te stemmen, elk middel
goed genoeg te viDden om ten ot meer
stemmen in de Eerste Kamer te winnen,
al was dan 't ooi door toeval van het lot
Er mankeert waarlgk nog maar a*n,
dat de anti-liberalen van Overjjsel be
licht worden van boos opzet. Dit ging
echter niet, want het is al te duidaijjk,
dat alleen een samenloop van omstan
digheden hen tjjdelyk even sterk miakte
als de liberalen plus de socialist. Let wel
op deze drie laatste woorden. Had de
socialist niet ém Ijjntje getrokken met
de liberalen, van 't heele spelletje ware
niets terecht gekomen. Z joerg veel diukte,
behoeven das de z /ogenatmde vrjjd inigea
niet te maken En maer al te waar is
wat de Neierlander schrjjfs omtrent de
Over jjselsche «gewelddaad»
//Mannen, geroepen om naar we'.teljjke
regelen de hun opgedagen werkzaamheden
te vervullen, verzaken hun plichten, ten
einde zeker pol tiek doel te bere ken.
«O. i, een zuivere revolutionaire daad,
eea slecht exempel. Ware die daad ge
schied uit zeltverdediging, om zich te
weren tegen machtmisbru k van de an-;
dere zjjde, dan zouden wjj haar hebb.n
kunnen verdedigen.//
Het spreekwoord zegt niet ten onrech e:
een kat, die in benauwdheid z t, maakt
rare sprongen. Dj liberalen zjjn druk
bezig de waarheid er van aar te toonen
en wg zullen hen waarschgnlgk nog wel
meer zonderljjke dingen zien do 'n. Want
aan «die menschtn», welke thans de meer
derheid votmen, is hensch's lands belang
niet goed toevertrouwd. De behartiging
daarvan is alleen ve lig bjj viijzinnige
elementen Heusch, dit meenen de
liberalen en daarom zullen zg blijven
wroeten en werkeD, om ons van het bus-
FEÜ1LLETON
116 (Vervolg.)
Eensklaps bleef zij s'aan, zette de landen
in hare zijden en vroeg
Moet ik met die gekheid instemmen i
Ja, als ge verstandig zijt.
Koenraad, overweeg toch wat ge zegt.
Ik weet wat ik zeg.
Neen, ge zjjt oe krankzinnig, of nog
dronken van gisteren.
De bouwmeester glimlachte met de bera
denheid van iemand, die van zjjne zaak zeker
is.
Vrouw, zeide hy, gij hebt nog niet eens
gevraagd, wie de zoon van den vorst is.
Welnu, wie is hjj P
Albert Brand
Gelestine vatte met beide handen haar hoofd,
alsof zij wilde beletten dat het op hol ging
by het h oren van dien naam en riep als
"Wanhopig:
Och God, och God, Waar toch de drank
eenen mensch kan brengen
Sch mp niet voort vrouw, maar luister,
riep haar man zonder zich te bewegen.
Mtftr, man, gij zgt zinneloos Sta
pelzot
Hoor, vrouw, mijn geduld is ten einde.
Gaat gij, ja of neen
liet ge wel, dat ge raaskaalt. Hebt ge
dan vergeten, dat A bert dood, vermoord is.
Albert is niet dood, maar leeft voor
onze doch! er.
Waar is hjj
Vraag hat aan Louize.
Hoe kan zjj dat weten
Zy heeft hem een bezoek gebracht.
Levend zonk Gelest ne op haren stoel
neder, en zuchtte
Heeft Louize achter mjjneu rug
Ja, sinus lang heeft zij heimeljjk met
onzen timmermansknecht verkeerd. Gij ziet
dat ik goed ingelicht ben en mjjn plan niet
zoo dom is als gij meent.
Celestine kon zich nauwelijks van hare
verbazing herstellen.
Na een poos vroeg zij op een toon van
bedaardheid
Maar, Koenraad, zou Albert nu toch de
zoon van eenen vorst zijn
Voor den dondpr. Geloof my toch. De
oude Brand is steeds geheimzinni; geweest
en hebben wjj het niet altijd gedacht dat er
iets achter zijnen pleegzoon stak P
Nu verhaalde de bouwmeester wat hy van
den intendant Keinhardt vernomen had. en
besloot zyn verhaal met de volgende woorden:
Indien het bewjjs van Alberts afkomst
nu moest geleverd worden, dan kwam er van
bet huwelijk met Louize niets, dat is stellig.
Maar als de geliefden eens getrouwd zyn, dan,
al moest de vorstelijke familie zich de haren
sen te stooten, puur in 's lands belang
Wie lacht daar
Maar zg zullen ons steeds gereed vinden
ter verdediging van wat wg hebben. Toen
onze tegenstanders de Regeering tome
pen «De Eerste Kamer is er ook nog»,
toen was het antwoord dar anti-liberale kie
zers «Maar wij zijn er insgelijks nog
Eu dit woord deden zg schitteiendgestand.
Nn is er aller oog gericht op 1905. Een
reuzenstrijd zal dan in on9 landje worden
volstraden, een strjjd met kostbaren inzet.
Mr. Samuel en de zjjnen zullen, broe
derlijk geschaard onder de aut -clericale
banier, hun best wel doen om dien inzet
te veroveren. Zjj kunnen echter op hard-
n-kk'.gen tegenstand rekenen, een tegen
stand, dien zij niet kunnen breken, als wg
maar eensgtzind optrekken 1 De kraebt
der coalitie Heeds inniger te maken moet
daarom bjj voortduring het streven zjjn.
Wjj voor ons zulle i niet nalaten, daar
telkens en telkens toe op te wekken.
Omtrent het laven van den overleden
Waldeck Rousseau wordt gezjgd
dat hg een sluw advocaat wa>, dat zjjn
ministerschap een kolo3S3al en meesterlijk
boerenbedrog is geweest.
Onder de valsche leuze van «defense
repnblicaine» verdediging der Republiek,
(die volstrekt geen gevaar liep) kwam hg
aan hit bewind.
Onder de va'sche lenze van «zuivering
van het leger en de magist atuur» stootte
hjj tal van onverdachte republikeinen
uit hnn betrekkingen om ze te vervangen
door leden van de judeo-vrjjmetselaars-
kl ek.
Onder de valsche' lenze eindeljjk van
«suprematie de la société civile» over-
heersching der burgerlijke maa'schappjj
boven de kerkeljjke, deed hij de rampza
lige maar technisch meesterlyk geformn-
learde Wet op de vereenigingen aanne
men, die kwaadaardig ui gelegd door
Combes, den huidigen godsdienststrijd
deed ontbranden, wiens gevolgen nog bg
lange na niet te ove zien zjjn.
Over de Latste oogenblikken vaa Wal
deck Rousseaa kunnen wjj nuede-
daelej De opera'.i-, dis twte uur duurde
scheen wel gelukt. De zieke in zjjn bed
gebracht, scheen veel verlicht en men spoot
bem serum in om zjju krachten am te
wakkeren. Hg was echter te veel ver
zwakt en steif
E«n priester, de eerw. heer G u i b e r t,
had den zieke de II. H. Sacramenten toe
gediend.
W a 1 d e c k-R oasseas is als chris
ten gestorven.
Hg v as ze :t bevriend met pater M a u-
m n e. Twee maanden geleden, toen
uiirukken, wat God vereenigd heeft, kan de
mensch niet meer scheiden Neem nu zoo
haastig mogelijk miatregelen en| Louize in
verhoor ik moet naar de timmerplaats. Het
is meer dan tyd.
De meester stond op om te vertrekken.
Wacht, Koenraad.
Wat wilt ge nog, vrouw?
Het laatste gedeelte van uw verhaal
komt mij niet Waars hjn yk voor.
Ik geloof het gaarne. Waar ge ziet toch
wel dat ik by myn verstand ben.
Ja, ja.
Dat is my aangenaam.
Maar denk toch eens als Albert degene
niet was, voor wien wy hem houden.
- Hij is het, dat is zeker en vast.
l eze geschiedenis komt my evenwel een
weinig romantisch voor.
Toch is zij waar. Begrjjpt gy nog niet
waarom men hem naar de andere wereld heeft
willen zanden Omdat hij een vorstenzoon is
en een gtoot vermogen he3ft. Om den tim
mermansknecht zou zich niemand bekommerd
hebben. Als Albert dood was, erfde de prins
Ewald van Selbach, die eerstdaags bankroet
ral gaan Hos na uwen plicht en zorg
voor hst huwelyk.
De meester trok zjjne jas aan nam hoed
en stok, gro.tte zijne van verbazing wezen-
looze vrouw en ging heen, Nog lan< zat
Celestine beweegloos zij vergele k de zaken
welke zij gezien had, met de bijzonderheden
d r m-.dedeeling van haren man. Door heb
zucht verblind, geloofde zij gaarne aa de
de gewezen minister over zga ziekte sprak,
raadde de pater hem aan zjjne biecht te
spreken. WaldeckRousseau bezag
hem lang en Z:ide toen:
Welnu, eerwaarde Pater, hoor mjjne
biecht.
En Waldeck-Ronsseau heeft
toen zjjn biecht gesproken.
De begrafenis zat plaats hebban met
de kerkelgke plechtigheden. De Ijjkdienst
zal waarschgnlgk hedenmorgen gece
lebreerd worden in Ste-Clotildiskerk, te
DuitBChland.
Een 20 tal burgemeesters uit verschil
lende Pruisische steden met Berljjn aan
het hoofd hebben tot het Ministerie het
verzoek gericht aan de ter wille van de
agrariërs aangenomen wet op da vleesch-
kenring de verdischte goedkeuring te wil
len ontbonden. Ia twaalf punten zetten
zg de bekende bezwaren tegea deze wet
uiteen, er met nadruk op wjjzende, dat
zonder keuring van het vleescb in eeo
abattoir een afdoend toezicht op de hoe
danigheid oomogeijjk is.
Op het Pruisische koninkljjke do
mna Dablem bjj Berljjn heeft een gewel
dige brand gewoed, waarbjj meer dan
tien duizend centenaren graan zgo ver
loren gegaan. Daar de brand tegeljjker
tjjd uitbrak in drie schuren, vermoedt men
dat er misdadig opzet in het spel is.
Er is in Siberië een conflict ontstaan j
tusschen vjjfden bannelingen en soldaten
dat verschillende soldaten het leven ge
kost heeft.
Da nieuwe gouverneur van Irkoetsk,
graat Koetausow, hal bevel gege-
geven een aantal, wegens politieke mis-
drjjven, veroordeelden, naa; Jokoel over
te brengen.
De gevangenen waren ingascheept aan
boord van schepen, die de Lana afvoeren.
De commandant vaa het escorte, dat hem
moest bewaken, deed hen verfgnde mis
handel.ngeo ondergaaa. Toen de officier
een vrouw sloeg, die versnaperingen on
der da mannen uitdeelde, kwamen daze
daartegen ia verzet, waarop de officier
bevel gaf da bsj mettan tegen de muite
lingen op te steken. Er ontstond een ge
vecht, waarin een aaital gevaugenm en
soldaten gewond en gedood werden.
De Kopenhaagsche courant, Klokken 12,
i* door het Russisch gezmtschap te Ko
penhagen beschuldigd deu Czaar te hebbea
beteedigd, Genoemd blid pliatste een
serie art'kelen, die gericht waren tegen
de t iestanden ia Finland en het Russisch
despotisme scherp hekelden. Nu dient
echter in aanmerkmg genomen te worden,
dat dit blad op politiek gebied absoluut
niet op dan voorgrond treed aan ook niet
het minste gewicht in de schaal lagt, wat
het zelt erkent.
Daarbjj schjjat het zeer twijfelachtig,
mogelijkheid van datgene wat Koenraad in
het verschiet had gesteld. Zjj achtte het haar
ten plicht nauwkeurig te onderzoeken.
Een milliom. Het wa» een bliksemend
woo d, een woord dat zelfs da sterkste men-
schen tot wankelen brengt. Celestine voedde
slechts twee bijzondere wenschenZy wilde
zeer lang en gelukkig leven en aangezien
worden als een deftige dame.
Goed, riep zy beraden, ik zal met
Louize beginnen, het overige zal van mij
niet afhangen.
Tegen deu tjjd van het ontbyt bevonden
I moeder en dochter zich in de huiskamer,
i Louize, met zorg en schoon gekleed, toonde
eena bedaarde Troolykheid Hoe geheel an-
j ders was zy sedert eenigen tjjd vroeger was
zij stil, treurig en bleek gew.e:t nu s^rak
zjj gaar ie, bestelde modeartikelen en scheen
opnieu v te bloeien. Hare waogen waren roo-
der, hare oogen glinstereoder geworden. Deze
Vetand-ering kon slechts eene gelukkige liefde
Voortgebracht hebben.
De jjdelheid fluisterde Celestine toe uwe
1 dochter verdient de vrouw van een vorsten-
zoon te worden. Zjj b zit alle hoedanighe
den, naar ziel en lichaam, die haar dit waar-
I dig maken.
Beiden /aten aan het outbjjt
Gij ziet er oprecht goed uit, Louize,
zei G lestine. Het is mij aangenaam en dank
den goeden God. die u gezondheid en vreugde
des harte schenkt. Maar ik kan toch niet
i nalaten U een verwjjt te doen.
Een verwjjt, moeder?
dat de aanvallen van dit blaadje opRus'and
scherper warea dan die van de groote
politieke bladen, die zich voortdurend met
deze quaestie bezighouden.
Te Kopenhagen is men 't er over eens,
dat de Deensche minister ven Justitie
het proces had kunnen verhinderen als
hg gewild haddat deze niet tnssohen-
bside gekomen is, wordt gewe*ea aan de
gespannen verhouding, die bestondd tus
schen den Minis er en den Hoofdredacteur
van de courant. Ia vrjjzinnige kringen
wordt deze gebeartsnis zeer betreurd.
Uit Tsjifoe wordt geseind:
De Japansche torpedojagers, die de
Rechetdni buit maakteu, zgu d/ Asashiwj
en Kasotmi. De Japanners zonden een
tolk, om den Russen te vragen, buitengaats
te komen voor het geveent. De kapitein
antwoordde dat het schip oatwapend was
en de machines niet in orde wareo^ter-
wjjl hjj er bg voegde, dat de geheele aan-
gelegeuheid in handen der Chineezen was
ges-eld. L e Japa,mere vro-gen om toestem
ming om dit te onderzoeken. Kapitein
R ostsjakowski gaf daarop zachtjes
een haastig bevel, om het schip in de
lacht te laten vliegen, wenschende zjjn
leven te eindigen en dat van zjjn aan
valler met het schip. Onmiddeljjk daarop
sprong de kapitein op den Japanschen offi
cier toe en sprong met hem overboord.
^Eéj lezing wil, dat de kapitein gedood
is, anderen beweren, dat hg ernstig ge
wond is, maar gered werd, en door een
vriend verborgen w-rit geaouden.
Het gevecht duurde tien nr.natea een
plotsel nge ontpluffiag vernielde de hoofd
brug de romp aljef onbeschadigd.
Het niet ingrjjpen der Chineezen ge
durende de beweerde flrgrante inbrduk
op de onzjjdigheid door de Japanners is
onverklaarbaar; verwacht wordt, dat in
ternationale verwikkelingen hiervan het
gevolg zullen zyn.
Het wordt niet bevestigd dat het ge.
deelte van het Russische eskader, dat de
haven van PortArthu. verliat, slaags is
geweest met de Japansche oorlogsvloot
«.nier bevel van admiraal Togowaa na
eenige Russische schepen naar Port Ar
thur zyn teruggekeerd.
Het be.icht, dat deze vloot door de
Japansche vloot zich een weg had ge
baand, berustte voornamelijk op een tele
gram uit Tsjifoe en mededeelingen al
daar gedaan door dea kap.tiin van de
*iiechitelniVan Togo vernam men
sleehts een kort rapport, dat hij een
hevigen slag bad geleverd, maar zonder-
lin genoeg zondsr vermelding van het
resultaat, noch van de wederzgdiche ver-
liezsn. De veronderstelling, dat hetPort-
Arthur-eskader zjjn weg had kunaen var-
volgen lag das wel een gszins vour de
hand. Het is das eker een onverw acht
bericht, dat het mee.endeel der vloot weer
in Port Arthur teruggekeerd zou zjjn.
Nalere bjjzonderheden zjjn over het zee
gevecht niet bekend. Met zekerheid valt
J».
Ik weet toch niet dat ik iets
Ha, gjj bloost. Een stellig kenteeken
dat schuld uw hart d-ukt.
Wat hebt gij mjj dan te verwjjten,
moeder
Gebrek aan vertrouwen. Ja, zie mjj
ma/r met verwonderde oogen aan. Gjj weet
hoe mjj' uw geluk ter harte gaat, gjj weet
dat ik om uwentwille alles doe wat mogelflk
is. Dat weet gjj en toch verzwijgt ge mjj
dat gjj voor Albert Hraud in uw hart liefde
gevoelt.
Moeder, moeder, riep Louize in vet-
warring.
)k zeg de waarheid.
Wie heeft het u gezegd P vroeg Louize
haastig.
Wie P Voor eene moeder blijft niets ver
borgen, overil vindt zjj openbaringen.
Ik kan niet liegen, moedor, ver
neem dus dat ik de bruid ben van Albert,
die leeft, in weerwil dat zjjn dood verrader-
ljjk besloten was. Ik weet ook dat myn ver
blinde vader
8iil. Het betaamt nLt dat de doc der
haren va er beschuldigt Gjj kunt alles weder
door eene opreente bekentenis goed maken.
Bemint gjj werkelyk aien jongeling P
Wordt vervolgd)