No. 5786
Vrijdag 2 September *904.
29ste Jaargang.
2>ag6/aó voor <3ïoorè- on SLuiè-CLollanè.
HET GEHEIM
vaü een Vorstenhuis,
(Was geteekend): Joseph Bonaparte,
Hercules Consalvi, Cardinalis, Creiet,
Joseph, Archiepiscopus Corihthi, Ber-
nier, F. Carolus Caselli.
Per 3 maanden voor Haarlem f 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
7oor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re dacteu r-D i r e ct e u r W. KÜPPER8.
BUREAU St, Jansetraat Haarlem.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitéEtrangèn
G.L. DAD BE Sf Co JOHN., f. JONES Suce, Paris 315is Faubourg Montmart
Naar aanleiding der gebeurtenissen in
Frankrijk, waar Combes van plan schijnt
het Concordaat van 1801 tusschen Paus
Pius VII en den Eersten Consul der
Frausche Republiek, Napoleon Bo
naparte, op te zeggen, laten wij dit
gewichtig stuk hieronder volgen
De eerste Consul van de Frausche
Republiek en Z. H. de Opperherder
P i u s VII hebben tot hunne gevolmach
tigden benoemd
Fe eerste Consul: de burgers Jozef
Bonaparte, lid van den Raad van
State C r e t e t, lid van den Raad van
State, en B e r n i e r, doctor in de Theo
logie, pastoor van Saint-Laud van Anger*,
voorzien van algeheele volmachten.
Zijne Heiligheid Zijne Eminentie Mon
seigneur Hercules Consalvi, kar
dinaal van de Heiiige Roomsche Kerk,
diaken van de H. Agatha ad Suburram,
z'jn Staatssecretaris; Jozef Spina,
aartsbisschop van Korinthe, huisprelaat
vau Z. U en assistent van den Pause
lijken Troon, en Pater C a s e 11 i, theo
loog consultor, eveneens voorzien van
algemeene volmachten.
Na uitwisseling der wed-rzijdsche vol
machten, hebben deze vastgesteld de
volgende overeenkomst:
OVEREENKOMST TUSSCHEN HET
FRANSCHE GOUVERNEMENT
EN Z. H. PIUS VII.
Het gouvernement der Repub'iek erkent,
dat de Katholieke Apostolische Roomsche
religie de godsdienst is van de groote
meerderheid der Fransche burgers.
Z, H. erkent insgelijks, dat die gods-
d enst het grootste nut en den grootsten
luister getrokken heeft, en op dit oogen-
blik nog verder verwacht, van de vesti
ging van den Katholieken eeredienst in
Frankrijk, en van deszelfs belijdenis door
de Consuls der Republiek.
Dientengevolge, en op grond dezer
wederkeerige erkentenis, hebben zij, zoo
voor het welzjjn van den godsdienst, als
voor de handhaving der binnenlandsche
rust, de navolgende overeenkomst geslo
ten
1. De Katholieke Apostolische Room
sche godsdienst zal vrijelijk in Frankrijk
ui'geoefend worden. Deszelfs eeredieust
zal in het openbaar geschieden, mits zich
schikkende naar de reglementen van
politie, welke het gouvernement nood
zakelijk zal oordeelen voor de openbare
rust.
2. Door den Heiligen Stoel zal, ge-
meensobappeljjk met het gouv> rnement,
4. Binnen drie maanden, die na de
publicatie van Zr. Lis. bulle volgen, zal
^e Eerste Consul der republiek de benoe
ming doen tot de Aartsbisdommenen Bis
dommen der nieuwe omschrijving; en
Z. H. zal de kanonieke inwijding ver-
leenen, overeenkomstig de vormen, ten
opzichte van Frankrijk, voor de veran
dering van deszelfs regeeringsvorm vast
gesteld.
5. De benoeming tot de Bisdommen
die in het vervolg zullen openvallen, zal
insgelijks door den eersten Consul ge
daan, en de kanonieke inwjjding door
den Heiligen Stoel gegeven worden, over
eenkomstig het voorgaande artikel.
6. Alvorens in hunne functie te treden,
zullen de Bisschoppen directelijk in han
den van den eersten Consul, den eed
van getrouwheid afleggen, die voor de
verandering van den regeeringsvorm in
gebruik was, in de navolgende bewoor
dingen vervat:
«Ik zweer en bsloof aan God, op de
heilige Evangeliën, gehoorzaamheid en
getrouwheid te batoonen aan het Gou
vernement, door de constitutie der Fran
sche Republiek vastgesteld. Ik beloof
insgeljjks geenerlei kondschap te zullen
houden, geenerlei samenkomst te zullen
bijwonen, en in geenerlei verbintenis te
zullen deelnemen.'hetzjj vanbinnen, het-
zjj van buiten, welke met de openbare
rust strijdig is, en, bijaldien ik, ofte in
mijn bisdom, ofte ergens elders, verne
men mocht, dat er iets ten nadeele van
den Sta^t gesmeed wierd, zal ik zulks
aan het gouvernement bekend maken.»
7. De geesteljjken van den tweeden
rang zullen denzelfden eed afleggen in
handen der burgerlijke machten, welke
het gouvernement daartoe bestemmen zal.
8 Het navolgen! formuliergebed zal
in al de Katholieke kerken van Frank
rijk, na het eindigen van den dienst wor
den uitgesproken
daut mei zjinen blik te willea doorboren. De
gelaatsuitdrukking van deD kleinen man bad
een g-'heel ander karakter airgenomen; anders
vriendelijk en goedhrtig, zag hij er nu wild
en woest uit. Zjjne lippen trilden, eene vale
bleekheid ov riekte zjjn i,ezicht.
Ren hardt antwoordde bedaard en schijn
heilig
//Moe bard en schij ibnar gegrond deze be
schuldigingen ook zjjn, zouden zjj toch tot
niets vervliegen, indien ik mjj rechtvaardi
gen wilde.
Ik kan dit echter niet zoo als ik gaarne
zon wenschen. Een hoog geplaatst persoon
belet het mjj, ook de genadige vrouw, aan
wie ik reed» bewijzen mijner verknochtheid
heb gegeven. Wat is nu het doel, waarnaar
ik streef, mijnheer? te bemiddelen, te schik
ken, te beschermen en slechte zaken ten beste
te doen keeren. Om die reden ben ik in den
dienst Van den prins Ewald overgegaan om
die reden heb ik d. n timmerman Gerold voor
ondergang behoed.
//Spreek mij niet van dezen verblinden man!//
riep Albert.
//Ik moet van hem spreken. Ik kon, helaas!
het huw lijk van mijnheer Albert met Louize
niet verhinderen het is te schielijk en te
heimelijk vol rokken ditmaal is de tim
mermansbaas den intendant ie slim geweest I
Louize moest de vrouw van den timmermans
knecht worden prins Ewald betaalt de
bruidschat de dochter is gehuwd, de rader
lost zjjnen valschen wissel en behoeft de cri-
mineele rechtbank niet meer te vreezen, die
«Domine, salvam fae Republicam
«Domine, salvos fac Consules!»
9 De Bisschoppen zullen eene nieuwe
omschrijving van de parochi'n hunner
Stichten maken, welke echter niet van
kracht zal zijn, dan na bekomen goed
keuring van het gouvernement.
10. De Bisschoppen zullen de Pas
toors benoemen. Hunne keus zal niet
mogen vallen dan op personen, die aan
genaam zijn bij het gouvernement.
11. De Bisschoppen zullen een kap itte
kunnen hebben in hunne kathedrale of
hoofdkerk, alsmede een kweekschool voor
hun Sticht, zonder dat het gouvernement
zich verplicht, dezelve te begiftigen.
12. Alle Metropolitane, Kathedrale,
Parochiale en andere kerken, die nist het
eigendom van anderen geworden en voor
den eeredienst noodzakeljjk zijn, zullen
aan de beschikking der Bisschoppen wor
den wedergegeven.
13 Tea bshoeve des vredes en de ge
lukkige herstelling van den Katholieken
godsdienst, verklaart Z. H dat noch zijne
opvolgers, de eigenaars der vreemde
gee-telijke goederen op eenigerlei wijze
zullen verontrusten, en dat tiengevolge
het eigendom van al zulke goederen, be
nevens de rechten en inkomsten, daaraan
verknocht, onveranderlijk zullen blijven
in handen van dezelve, of van derzelver J
rechtverkrijgenden. j
14. Het gouvernement zal een be
hoorlijk traktement verzekeren aan de
Bisschoppen en Pastoors, wier Bisdom
men en Parochiën in de nieuwe om
schrijving vervat zijn.
15. Het Gouvernement zal insgelijks
maatregelen nemen, teneinde de Fransche
Katholieken, zoo zij zulks begeeren,stich
tingen (fondat'ons) kunnen doen ten be
hoeve der kerken.
1G. Z.H. erkent in den Eersten Con
sul der Fransche Republiek, dezelfde
rechten en praerogatieven toe, welke het
oude (koninklijk) gouvernement bjj haar
genoot.
17. Bij de contracteerende part.'en is
overeengekomen, dat in gevalls iemand
van 's eersten Consuls opvolger niet Ka
tholiek mocht zijn, de rechten en prae
rogatieven in het vorig artikel vermeld,
benevens de benoeming der Bisschoppen,
ten opzichte van hem, door eene nieu
we conventie zullen geleverd worden.
De ratificatiëu zullen te Parijs uitge
wisseld worden binnen den tijd van veer
tig dagen
Gedaan te Parijs, den 26 Messidor van
het IX jaar der Fransche Republiek (15
Juli 1801).
Aan alles komt eau einde.
Ook aan een heele mooie boel van
zaken, zegt Nurks en hp heeft geljjk.
Overzien wij eens den grooten troep
menschen die hun geest kwellen met te
overleggen hoe ze Jan of Piet een bak
zullen zetten. Voor hen vliegt den eenen
dag na den anderen voorbj in ontevre
denheid.
Het zijn ontevreden stadslui die elkan
der plagen Geheel anders gaat het er
aan toe bjj den ouderwetschen boer die
wij als een voorbeeld kunnen stellen voor
velen.
Zijn open oogslag zegt ons dat hjj
tevreden is, al toonen de rimpels op zijn
Wij achten het onze plicht nu een daad
van gehoorzaamheid aan den H. Stoel
door de Bisschoppen van Dyon en Laval
is betoond, in deze quaestie de grootste
1 reserve in acht te nemen, daar de zaak
nu door het Hoogste Kerkeljjke Gezag
1 zal behandeld en geregeld worden.
Ruelatd.
Te Czaar heeft bepaald, dat de verde
digers van Port Arthur van 1 Mei tot en
met het einde van het beleg voor elke
maand in de vesting doorgebracht, een
jaar diensttjjd zal gerekend worden.
Generaal S t s s e 1 ontving nog van
den Czaar het St. George-kruis derde
klasse.
Oorlog in het Oosten
Sedert Maandag morgen zes uur wordt
uit Liaojang gemeld dat een hevig ge
voorhoofd en wangen, dat hij wel dege- weer kanonvuur in Zuidelijke richting
ljjk den strjjd des levens heeft meege i WOr 00
maakt. Hjj is echter tevreden in zjjn om -
geving.
Hjj ziet stoom enelectrische machines
hem voorbijvliegen hjj bljjft daarbjj on-
De Japanners bereikten Maandagavond
een punt gelegen op vijf mjjlen ten wes
ten van het station van Li ojang, maar
hebben zich daarna weer verspreid. Men
verschillighij reist niet," hjj wil" niet grflooft< ,dat de g'oote veldslag reeds be
reizen zjjn thuisbest is zjjn alles; een %on?eD ls-
pjjpje en nu en dan een potje bier met
vrouwlief (als hg haar nog heeft) en
kinderen, dat is alle behoefte die hg kent
en deze bevredigt hèm ten volle. j
Kruis, leed en tegenspoed, alles het deel -
van den boer, hebben dien man nooit uit
zijn thuis best kunnen drjjvenintegen
deel, die doornen deden den liefdesband
der familie nog hechter in elkander smel
Over het gevecht van 29 dezer seint
generaal Sacharlof f:dat de Japanners
oprukten tegen al de Russ.sche stellingen,
des morgens van af 5 uur begon de
aanval. Verder meldt Sacharoff:
Om negen uur 's morgens was het
duideljjk, dat de hooidaanvallen der Ja
panners tegen het centrum onzer stellin
gen gericht waren. De verliezen door het
ten; - dit in tegenstelling met velen 1 fa,naatvuur waren bg eenige troepenat-
van onzen tjjd, die heil en heul zoeken I ,dfm?enAzeer aaf ienllJk" Öpbetoogen-
in drank in de herbergen.
Die man leefc tevreden, zjjn lot is be
njjdenswaard, die man zal tevreden ster
ven. Zou men hem dan niet als voor
beeld in de leer mogen aanhalen
Maar onze gejaagde wereld met haar
haat en njjd en afgunst heeft hier geen
begrip meer van, men let slechts op eigen
belang en gewetenloos wordt een verach
telijk comediespel gespeeld, dat de men-
schen rerdee t in plaats van vereenigt.
Vele menschen missen den ernst van
het leven, het nekbreken van een jockey
of het doodblijven per fiets of automobiel
trekt aan; wellicht niet zonder vooruitzicht
op zulke onzalige hemelvaart, die aan
alle aardsche ontevredenheid toch ook een
einde maakt.
BUITENLAND
Frankrijk.
De tocht van Z. D. H. Mgr. Geay,
bisschop van Laval naar Rome, heeft bjj
de Combes-kliek groote woede, maar onder
de ka'holieken vreugde gebracht. De be
de Fransche bisschoppen, die in conflict
waren met den H. Stoel, zjjn reeds door
blik, te 9 uur, bevinden de Japanners
zich in de onmiddelljjke nabjheid onzer
voorhoede.
Uit Moekden wordt geseind dat de aan
vallen der Japanners tegen de flanken van
de Russen zjjn afgeslagen Zjj verloren
bjj dezen mislukten aanval tien kanonnen.
Aan de Daily telegraph wordt uit Tsji-
foe geseind, dat volgens betrouwbare in
lichtingen de groote aanval der Japan
ners op Port-Arthur met groole verlie
zen afgeslagen is De Japanners verover
den slechts een paar kleine forten, waar
schjjnljjk die welke de nummers 10 en
11 dragen en op 21/» K M. ten noord
oosten van de stad liggen, maar men
gelooft dat zij deze positiën, onder het
vunr der naburige forten, toch niet kunnen
houden.
Men voegt er bjj (maar hoe weet men
dat?) dat het vertrouwen der Japanners
op eene spoedige innem ng der vesting
thans aan het wank-len gebracht is. Ge
neraal Stössel schjjnt volkomen gerust
te zjjn. De verdedigingsmiddelen bevinden
zich in uitmuutenden staat. De verliezen
der Japanners zjjn zeer zwaar.
De oorlogscorrespondent van de M t n
meldt uit Lioajang, dat hem het volgen
de onder voorbehoud is medegedeeld
naar
Z, U. Pius X in aud entie ontvangen.
In alle opzichten heeft de H. Stoel thans öenëraaï KoeropatkhTe, Vou'onlangs
gezegevierd over de lagen den H. Vader - -
gespannen door een goddelooze regeering
der Fransche Republiek.
"Gjj zult het blijven, Albert. Het g-Juk
der liefde wor.tt niet door rang of rjjklom
verkregen; ik weet dit bjj on ervinding.»
//Ach! zoo ik argwaan moest voïden!//
"Laat het aan mjj over te onderzoeken."
//Hoewel, ik neem uw voorstel aan, moeder,
en breng door uwa tusscheukomst ru t aan
mjjn gemoed. Nu moet ik weg I
Waarheen
Wordt vervolgd.)
a
ABONNEMENTSPBIJÊi
PBIJS DBB AJDVEBTENTIEN.
AGITE MA NON AGITATE.
FEUILLETON
13 0 Vervolg.)
riHeden wenscht gij er mij geluk mede, maar
den vorigen nacht wildet gij de papieren ste
len die mjjne afkomst bewjjzen en mij »1* den
erfgenaam van een aanzienljk vermogen aan
stellen. Hoe zou het heden met mjj gesteld
zjjn zoo gjj uw doel bereikt had Ik zou
zonder moeder, zonder naam, zonder vermo
gen zjjn, en prins Ewald ontving de erfenis
welke mijn ongelukkige vader mij heeft toe
gedacht. Maar het is anders uitgevallen en
uwe pli-nnen zijn vernietigd
"Indien het in mjjn plan had gelegen de
zaak door te zetten, zou het gebeurd zjjn.»
"Valschaard 1Lag het in uw p'an dat
mij de kogel van den moordenaar spaarde,
to«i ik mij op den toren van het jachtslot
bevond Lag het in uw plan dat ik uit het
kanaal werd gered, nadat gjj mjj verraderljjk
in den vijver had geworpen i Lag het in uw
plan dat mjjne vrienden den moordaanslag
van den schurk verijdelden, dien gij hadt om
gekocht om mü in den slaap te vermoorden?"
"Mjjn God, riep Charlotte verschrikt, //wat
jjseljjkbeden!"
Fabiaan scheen den afschuweljjken inten-
eene nieuwe omschrijving gemaakt worden
van de Fransche bisdommen.
3. Z II. zal aan de titulaire bezitters
der Fransche Bisdommen verklaren, dat
hij met een vast vertrouwen, voor het
welzijn des vredes en der eenheid, alle
soort van opoffeiingen van hen verwacht,
zelfs die van hunne zetels.
Wanneer zij, na deze vermaning, wei
gerachtig mochten zijn om de opoffering
te doen, welke het belang der Kerk vor
dert (eene weigering nochtans, welke
Z. H. in geenen deele wachtende is), zal
het bestuur der Bisdom oen van de nieuwe
omschrijving aan nieuwe titulairen opge
dragen worden, op de wijze als volgt
reeds den bioi naar den bedrieger uitstak.
Moet ik nog duidelijker spreken, mjjnheer I//
Ijskoud liep het den armen Albert door
merg en been. Krampachtig hield hg zich aan
de toonbank der medemaakster staande.
//Doorgrondt ge nog n et het fijn gesponnen
weefsel In den regel hebben hei mei ij ice, haas
tig huweljjken eene bjjzondere reden. Ik moet
van al deze zaken spreken, opdat de verden
king niet op mij valleik ben immers de
zaakwaarnemer van piins Ewald. Ge ziet dat
ik oprecht op uwe z;de overga. Van de ge-
wetenlooze handelingen des prinsen ben ik
sinds lang atkeerig, en z ;o ik de be'oeling
niet had gehad met al mjjn vermogen het
kwade te verh'ndere-, zou ik reeds lang mjinen
dienst hebben opgezegd.//
//Ellendige!// stamelde Albert.
Reinhardt haalde de schouders op.
//Ik moet mij bedaard uwe versmading laten
welgevallen breng alles te zamen, vergeet de
scbjjnbara goedheid Van mevrouw Gerold niet
en trek dan uw besluit, 'tls mogelijk dat ik
mij bedrieg en om uwentwil wensch ik het
harteljjk. Genadige vrouw, ik wilde m|j
jegens u dienstvaardig toonen ook u legt
men eenei valstrik denk niet te laat aan
m|j, «a i uwen trouw verknochten dienaar.//
De intendant boog en ging heen, bjj z'ch
zeiven zeggende
//Zoo deze dosis niet werkt, zal ik ze na
eenige dagen versterken.Chsr'otte ziet ho
nend op mij neder, hiervoor zal ik het
geluk van al deze mensohen vernietigen, welke
ik haat, omdat ik hen benjjden moet. Ik
wil niet alléén ten onder gaan!'
M vriuw Wolter en hare twee bezoeker»
waren in het eerste oogenblik niet in staat
tot sproken. Albert was er afkeerig van het
gifig zaad aan te nemen, dat Reinhardt had
uitgestrooid H|j zei zich nogmaals dat de
intendant een door slecht mensch, een schurk
van de eerste soort was, die slechts liegen en
bedriegen kon.
"'t Is onmogel„k I" riep hjj. //Louize kun
mjj niet bedriegen
Fabiaan naderde, vatte zijn hand en zag
hem weemoedig in het bleeke gezicht.
Charlotte stoorde eerst de ontstane stilte,
daar zij Albert om opheldering vroeg.
"Aan mijne moeder niet waar, ik mag
u moeder noemen Aan mjjne moeder, wil ik
niets verbergen,// wss het antwoord.
«Noem mij zoo, Albert, want ik ben het
immers. Alles getuigt het, en het gevoel dat
bjj uwen aanblik in mjjne borst ontstaat, is de
welsprekendste getuige.Helaas, dat ik na
het gelukkig wederzien uw verdriet deelen
moet 1
Weeeend omhelsde zjj haren zoon.
//En ik kan, helaas mjj niet geheel aan
bet geluk overgeven, waarnaar mjjne ziel zoo
lang gewenscht heeft.//
Met korte woorden verhaalde bjj zjjn be
trekking met Lonize, schilderde in gloeiende
kleuren zjjre liefde, en ve zweeg de reden
niet, die er hem toe deed besluiten zoo
haastig het huwelgk te hebben voltrokken.
Mevrouw Wolter vernam alles. Medeljjdend
St Petersburg geschreven hebben om
der Russische regeering te verzoeken
aan de bezetting van Port Arthur mee
a-nschouwde zjj haren armen zoon. Naar het
oordeel, 't welk zjj zich van het medegedee'de
voTinen kon, had dit tot grond eene list van
wege mevrouw Gerold. Zjj kon er niet toe
overgaan te gelooven dat die vrouw uit goede
inzi ht n gehandeld had. Zjj zocht evenwel
troost te geven, en z tide
//Ik geloof den intendant niet; hjj wil door
eene laats'e streek onze ziel rast storen en
achterdocht, in onze ntuweljjks gerustgestelde
gemoederen werpen. Zoo het tot uwe rust
noodig is, doe dan onderzo»-k, en ik twjjfel
geen oogenblik of gjj zult uwe vrouw schul
deloos vinden. Ik herken in deze nieuwe
handelwjjze het stelsel, waarnaar onze vijan
den tot hiertoe gehandeld hebbeD. En Hein-
hardt is de sluwste va i a'len,//
//Ik was zou gelukkig, moeder 1" riep
Albert.
