No. 5790
Woensdag 7 September 1904.
29ste Jaargang
Ht)ag6laó voor eSZooró- on oLuió-éiollanó.
Verdachte bezirgdheid.
HET GEHEIM
vaD een Vorstenhuis.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaateen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofd re dacteu r-D irectenr W. KÜPPERS.
BUREAU St, Janastraat Haarlem.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Van 16 regels50 Cente
Elke regel meer 71/, v
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicity, Etrangère
G.L. DA ÜBE Co JOHN., f. JONES SuccParte 31 bis Faubourg if ontman re
Ouze geachte tegenstanders op politiek
gebied worden zoowaar bezorgd voor
het karakter der christelijke coalitiepat -
tijen. Hoe vrieodelyk en zorgzaam, niet
waar! De Middelburgsche Courant geeft
u.tiug aan die teedere bezorgdheid m de
volgende woorden: «Men wordt er wee
van, zoo karakterloos als het zoogenaamd
Christelijk verbond een der partyen maakt.»
Het spjjt ons heusch voor de vriendelijke
Middelburgsche dat zy «wee» is, want zoo'n
toestand is niet pleizierig.
Gaan we iutnsschen eens na, ,waardie
weekheid vandaan komt. De anti-revo
lutionaire hieuwe Prov. Gron. had ge
schreven: «laten wjj niet vragen, althans
niet in de eerste plaat', of de menschen
knielend dan wel staande bidden; of ze
een rozenkrans gebruiken dan wel htt
psalmboek,maar laat allen, die de
eere Gods bedoelen en aan Zjjn instel
lingen vasthouden, broederlijk samengaan
tot de bestrijding van de leugenleer in
zyn nieuwsten vorm.» En ziet, daar is de
Midd. Crt. nu zóó wee van, dat zy ervan
krygt «een allertreurigst kykje op het
karakter van die protestanten, wier voor
vaderen zich eenmaal verzetten trgen
Rome.» Gelukkig deelen we haar wee
gevoel niet, zoodat we ook niet meegaan,
met haar conclusie, «dat de ernstige Ka
tholieken zich zullen ergeren aan derge
lijk huichelspel.» Integendeel: we zou
den wel willen vragen, waar dat hui
chelspel nu eigenlyk in steekt.
Huichelen noemen wjj zich anders
voordoen dan men in werkelijkheid is.
Dit nu doen de coalitie-partyen geens-
zias. Zy bljjven ieder op haar godsdien
stig standpunt staan, verkondigen duide-
delyk, dat zy in menig opzicht ernstig
met eikaar bljjven verschillen, maar gaan
uitsluitend samen om datgene te berei
ken, wat zy altegader even vurig wen-
schen: een einde te maken aan de ont
kerstening der maatschappij. Zjj deen als
twee reizigers, die, in Utrecht zynde, voor
einddoel hebben: de .een Den Haag, de
ander Rotterdam. Indien die twee aan 't
station bljjven tot zjj ieder een eigen trein
hebben, kunnen zjj lang wachten. Dit doen
zjj dan ook niet, maar stappen broeder-
ljjk in denzeliden trein, die hen voeren
zal naar 't gemeenschappelijk punt; Gou
da. Eenmaal da»r zynde, zullen zy ieder
voor zich verd/r handelen. En nü zjjn
we op politiek gebied nog lang niet in
Gouda; 't ljjkt er niet naar. Er valt voor
de Christelijke paityen nog he l veel
werk te doen eer zy bereikt hebben, wat
134 {Vervolg.)
Hierbij kwam, zeide Oelestine nog, dat mijn
man Albert naar de fabriek had gezonden
zoodat hjj eenigerwjjze medeplichtig aan het
ongeluk van zjjn knecht was. Toen ons de
zaak werd opgehelderd en vernamen dat
Albert gered was, meende ik den geredde
voldoening schuldig te zijn, en ik gaf hem
mjjne dochter... Louize bemint hare ouders,
maar op zulke voorwaarde zou zjj zich voor
ons geluk niet slachtofferen. En wjj, wjj zou
den zulk een offer van haar noch eischen, noch
aannemen.
Celestine weende luid van toorn en grara-
sijhap.
leAr> n?evrouw Gerold, bedaar.
Ik kan niet, als ik zulke verwijten moet
hooren.
Vereenigen wjj ons tot het geluk onrer
kinderen.
Aob, mevrouw Wolter, ik begrjjn waar
dit alles naartoe wil.
Geef geen gehoor aan ongegronde ver-
moedens.
r—Men wil uit trolschheid het huweljjk van
zjj gezamenlijk wenschen. Yóor het zoo"
ver is, bljjven zy zich nht blind staren
op hun einddoel, maar gaan zy broeder-
ljjk op naar het pont, dat zy beiden
hopen te bereiken. En zjj doen dit zon
der voor elkaar het einddoel der reis te
verbloemen, zonder hnn richting pijjs te
geven.
Waarlyk, ia dit al steekt bitter wei
nig huichelachtigs. Zeker, «Midd.Cc.,» Ro
me en Dordt zjjn in ons land niet altyd
zoo verstandig geweest. Eea tijd lang
hebben zjj viunig gevochten om 't been,
waarmede dan naar het spreekwoord
zegt de derde het hazenpad koos. Dit
begon hem knapjes te verdrieten ea van
daar dat welgeslaagde samengaan,hetwelk
onze Zeenwsche collega huichelary ge
lieft te nosmen. Liever zag het blad den
ouden stryd weer ontbraaden en brengt
daartoe by wjjze van hartversterking
voor zyn weeheid onder de oogen zijner
kiezers de uitingen van die anti-revolutio
nairen,-welke liever «in bat isolement
kracht» willen blijven zieken. Een dezer
is Ds. F. P: L. C. van L i n g e n, die-
op de tegenwerpingZonder bondge
nootschap met Rome zouden nooit onze
anti-revolutionaire beginselen hebben ge
zegevierd», dit even frissche als vernuf
tige antwoord gaf. «Ik geloot dat gaarne,
door menschelyke bril gezien, maar ik
meende dat «bet doel heiligt de middelen»
lot de club van Loyult beöoorde, maai
niet by de Gemiente Gids, waar bet
moet zyn «Ik heb een verbond gesloten
met den Potentaat der potentsten.»
H:er verkneukelt de Middelburgsche zich
in, terwijl zjj quasi meewaug uitroept:
//Nat .urlijk zal men aan dat ernstig woord
van den heer Van Lingen zich weinig
of niet storen.
//Politieke kansrekening staat hooger in
eere dan ernstige degelijkheid en eerlijke
handhaving van beginselen.//
Je, ja, de karakterloosheid is groot by
de coalitie, bedroevend groot. En nu moet
men niet denken, dat by de M. Crt.
«politieke kansrekening» in 't spel is.
Heelemaal nietZuivere bizorgdhe.d voor
de rechtzinnigheid by de geloovige par
tyen dryft haar, anders net...
Vvie lacht daar? 't Is zoo, dat de
Middelburgsche en haar vrienden er ge
dacht zjjde by zouden spinnen a's de coa
litiepartijen ieder haar eigen gang gin
gen, maar dat zou dan toch ean niet be
doeld buitenkansje voor haar wezen, want
heusch Kom, laten we niet larger
trachten de drylveereu der Zeeuwsche re
dactie op te sporen maar haar liever
de timmermansdochter met den vorstenzoon
vernietigen.
Heen, neen, mevrouw Gerold, daar is
niets van waar.
Loochen niet, mevrouw Wolter. Men
ki st het verioailjjkste middel dat een men-
schenbrein verzinnen kan. Om den rang
van mjjnen schoonzoon geef ik niet
Louize, Louize I had ik dat kunnen vermoe
den.
Celestine zonk schier in een.
Hare smart, deze u tba.ating harer wanhoop,
kon niet gekunsteld zijn.
Charlotte was bewogen.
Ik moet het u bekennen: mjj zoowel als
u heeft misdadigheid getroffen. Liat ons teza
men middelen ter afwering zoeken. Uwe hand
mevrouw Gerold, de twee moeders zullen hun
lot vereenigen.
Wat kunnen wjj daarvoor doen
Ik zal er eerst eens ernstig over naden
ken.
Gij zjjt dus niet vijandig jegens ons ge
steld.
Daarvan is God mjjn getuige, 't Is mjj
immers aangenaam dat mijn zoon in den bur
gerleken kring bljjft. l)e adelstand zou hem
niet willen erkennen, ik verlang dit ook niet.
Albert is voor den burgerst nd groot gebracht
en slechts eene burgervrouw Kan hem geluk
kig maken. De vorst moet er in bewilligen
hem in zjjuen stand te laten; ik zal dit trach
ten te bewerken; immers ik ben zelve de doch
ter van een burgerljjk officier Wjj zullen
elkander nader leeren kennen, dan zult gjj
vierkant zeggen, dat zy nog maar een
poosje «wee» moet bljjven. De coalï ie
deukt er nog niet aan den gezimelyken
stryd op te geven. N ch gemoedelyke
preskjea als van Di. van L i n g e n,
noch hatelijkheden als van de Christen
Democraatnoch verwyten van karakter
loosheid als van de treurende Mddel-
burgsche zullen er ons toe leiden, een
bondgenootschap op te zeggen, dat reeds
zoo heilzaam werkte en nog ryker vrach
ten voor de toekomst belooft. Eerst als
wjj gezamenlijk by Gouda zyn aangeland,
zullen wjj onzen eigen reiswjjzer weer
eens raadplegen. Ea tien tegen een, dat
de Chtisteljjke partyen dan nog zooveel
punten van overeenkomst vinden, dat ze
een poosje in Gouda bljjven. Wat zal de
N. Crt. dan «wee» worden I
BUITENLAND
Oosten rij k-Hongarij e.
Te Weeoen is een 16-jarige moordenaar
ooVephGuader aangebonden wegens
- oo i gepleegd op eene vrouw en haar
en. De vader van den moordenaar is
veneens in hechtenis genomen, daar uit
het onderzoek gebleken is, dat beiden tal
van moorden gepleegd hebben. De mon
sters deelden he.t geld, dat zy han slacht
offers ontnamen. In een put, gelegen na-
bjj het huis van de Gnader-, heelt men
menschenbeenderen gevonden. Deze ake-/
lige ontdekking heefi de bevolking tegeo
de twee èllendeliogen in woede ontsto
ken. In de streek worden yselyke dingen
verteld ten laste der twee moordenaars
en iudiea zjj in de gevangenis niet veilig
waren, zon de lynchwet in Oostenryk-
Hongarjje misschien voor de eerste maal
toegepast zyn.
Iluitschland.
De Hertogin Cecilia Anguata
Maria vau MecklenburgSchwerin, de
vetloolde van den Duitschen Kroonprins
is de zuster van den regeerenden Groot
hertog err de nicht van (oomzegster van
L. K. P. prins Hendrik der NederIga
den.)
De Prinses worde den 20sten September
r>.s. 18 jaar. De Kroonprins heelt den
ouderdom van 22 jaar bereikt.
De Groothertog van Mecklenbarg-
Scuwerin heeft gisteren ochtend hetvo!-1
gende schrjjven tot het ministerie gericht
«Altoos, 4 Sept. Aan het ministerie
doe ik met groote vreugde mededeel ng
dat mjjne veelgeliefde zoster, hertogin
Cecilia van Mecklenbarg, den 4n Sep
tember met blyde toest-mmmg van me
vrouw mjjne moeder en van myzelf ver
liefd is met den kroonprins van het Duit-
sche Ryk en van Pruisen.
Ik bid tot God, dat op deze verbinte
nis, waarvan ik overtaigd ben, dat zy in
gansch Mecklenbarg blyden weerklank
zal vinden, de zegen van mijn dierbaren,
vernemen hoe zwaar de hani van het nood
lot op irjj rust en hoe weinig reden ik heb
om den prins te verrouwen. Ik wilde slechts
Z' kerheid van u hebben; die heb ik nu ver
kregen.
Als ge de zaken op dien voet beschouwt
mevrouw Wolter, voel ik mjj gedwongen aan
uwe woorden te gelooven, ik stem in uw
voorstel toe en reken op mjne trouwe mede
hulp.
Ik verzoek u thans mjj aan mjjne schoon
dochter voor te stellen, voor wie wjj de las
tering verzwjjgen zu len.
Ondeitnsschen was het donker geworden,
en de twee dames waren op 't punt Louize
op hare kamer te gaan verrassen, toen
de deur zachtjes geopend werd en een stem
riep
Moeder, zjjt gjj hier f
Ja, ik ben hier kind.
Zjjt gjj alleen, moeder?
JB.eng licht en gy zult zien wie bjj
mjj is.
Louize verdween om licht te halen.
Na eenige minuten kwam zij terug met de
groote astraallamp, welke zjj op de tafel plaatste.
Óp hetzelfde oogenblik fluisterde Celestine haar
in het oor.
De dame, die hier bjj my is, is Alberts
moeder.
8terk blozend boog Louize met barteljjke
beleefdheid.
Schrik niet kind, uw schoonmoeder weet
alles.
Albert heeft mjj daar geen woord van
hoogzaligen vader moge maten. Fried-
rich Franz,»
De vlucht van prinses Loaize van
Koburg heeft volgender wjjze plaatsge
had De Prinses was 's avonds uit den
Scnoawburg kalm thuis gekomen en be
gaf zich naar bed. In 't holet van den
nacht, toen haar bewaakster mej. G e-
banwer sliep, opende zjj met een in
haar bezit gestelde sleutel haar door ds
bewaakster gesloten slaapkamer, sloop
op haar konsan naar beaedeD, naar de
kamer van zekeren W 9 i b s n e r, die daar
logeerde en in het complot betrokken
was. Met de Prinsss sloop deze hand
langer door het openstaande venster van
zyn kamer naar een gereed staand rytuig
dat de vlnchtelingen naar de plaats bracht
waar haar ontvoerder, de officier M a t-
t a c h i c h met een automobiel stond te
wachten. Ia vliegende vaart ging het toen
naar daBsiersche grens, waar intyds aan
het grensstation Hof, de sneltrein naar
Manchen werd genomen. Vandaar reis
den de vluchtelingen naar Zwitserland.
In de parochiekerk ta Knutange
nabjj Thionville (Elzas Lotharingen) is
een dynamietaanslag gepleegd. Ty fens
de H. Mis, op het oogenblik derH. Com-
mnnie ontplofte ia de banken der man
nen een dynamiet patroon. Esn oube-
schrytlyke schrik maakte zich van de
aanwezigen meester, iedereen vluchtte naar
den nitgang. De ontplofting maakte een
slacht iff er; een 15 jarig kind werd een
hand en hst li ikerbsen gsdeeltelyk afge
rukt.
Rusland.
De nieuwe Gouverneur van Finland
heeft oy zyn optreden eea goeden indruk
onder bet volk gemaakt. Hg heeft eene
rondreis gemaakt en het volk beduid
niet bezield te zyn met den despotischen
geest van zyn voorganger.
Bjj eene toespraak heeft hjj de Finnen
op het hatt gedrukt vertrouwen in hem
en zyn beleid te stellen en hem te wil
len beoordeelen naar zyn werken, niet,
zooals men allicht geneigd kon zyn, naar
hetgeen de vreemde pers omtrent hem
te voorspellen gaf.
Het is voor de Fianen te hopen, dat
de nieuwe Gouverneur waaarheid heeft
gesproken en geen zwaardere lasten op
het volk zal leggen dan hoogst noodig
is.
Telegrammen uit St. Petersburg
aan de «Rappel» en de «Radical» be
vatten het bericht dat he»S a s o n o f f, den
moordenaar van Yon Plehwe, gelakt
zin zjjn uit de gevangenis te ontsnap
pen.
Le vlucht zou aldus zjju toegegaan:
Een man, in de nuitorm van kolonel
der gendarmerie gekie d, kwam aan het
hospitaal met een militair geneesheer
en toonde een docuimnt door den Mims-
ferMourovieff geteekeud. Het was een
bevel om den gevangene in handen der
gendarmerie te stallen, zoo bjj reeds kon
worden vervoerd. De geneesheer, die den
kolunel vergezelde,onderzocht 8 a s o n o f f
en verklaarde, dat de gevangene wel ge-
gezegd, stamelde zjj.
Mevrouw Wolter stond op, en gansch ODt-
roerd kuste zjj Louize's voorhoofd.
Ik noem u myn dochter, zei mevrouw
Wolter. Indien Albert zelf u niet aan mjj
heelt voorgesteld, verontschuldig ik dit wegens
de buitengewone omstandighedeo, immers, ik
zelve weet nauwel'.ks hoe zich de zaken heb
ben toegedragen.Ontvang mjjne gelukwenschen,
mjjnen zegen, den zegen eener zwaar beproefde
vrouw. Zoo de avond mijns levens vrooljjk
wordt, zoo ik in den kring mjjner kinderen
het verledene kan vergeten, geloof ik dit door
mjjne beproev ngen verdiend te hebben. Mjjne
dochter Charlotte, zoo ik vernomen heb, is
reeds uwe vriendin, niet waar.
Aandoening overweldigde haai-.
Zacht trok zjj Loaize tegen hare borst en
kuste haar nog eens, terwjjl deze van aandoe
ning beefde en in tranen losbarstte.
Wees moedig, zti mevrouw Wolter. Wjj
znllen trachten eene gelukkige lamilie te vor
men. Het is mij overigens aangenaam dat het
huwelijk nog niet openbaar is afgekondigd: ik
heb ook nog veel te regelen.
Louize wat verbaasd over bet gedrag der
edele dame; zjj wist immers, dat A berts moe
der de gemalin van eenen vorst was. Het ge
sprek liep dan voorts over alge tneene onder
werpen. Na een kwartieruur alzoo gemeen
schappelijk en rondborstig met elkaar gepraat
te hebben, dacht mevronw Wolter.
Louize zelve waarborgt mjj dat hare eer
onbevlekt is I Een van schuld bewust hart
spreekt anders. Ik heb in haar een vast ver-
noeg was om het hospitaal ta verlaten.
Sa son off werd in de handen van den
kolonel gesteld, en sedert heeft men den
moordenaar van V o]n PI e h we niet weer-
gozieo. Yastgesteld is, dat de handteeke-
ning vervalscht en de zoogenaamde ko
lonel der gendarmerie eea vriend van
den gevangene was.
De werkstaking in de
Fransehe Republiek.
Naar aanleiding van het ongebonden
optreden der werklieden hebben de olie—
fabrikantea en zeepzieders te Marseille
hnn fabrieken gesloten, het getal werke-
loozm is daardoor mét 20,000 vermeer
derd. De ellende onder de werkende
klasse wordt groot en baar hooding wordt
ernstig. Zy hebben aan het station van
den Prade de voerlieden aangevallen; ban
karren beschadigd, de strengen van het
paardentuig doorgesneden en veel zadel-
taig vernield.
Het Bchyat, dat de mynwerkers van
bet Gard-departemeut en de Böuches-
du Rhöae den arbeid willen staken, om
dat de dokwerkers van Marseille hen by
vroegere werkstakingen geholpea hebben.
Te Gette vreest men ernstige gebeur
tenissen. Te Lyon trekken geheele troepen
stakers onder bet zingen van de Inter
nationale door de straten. Zy honden
betoogmgen voor de bureaux der reeders,
die weigeren de Btakers weder in dienBt
te nemen.
Er beeracht in .geheel Frankryk een
oproerige beweging
Te Espire de l'Aglis by Perpignan,
hebben de veldarbeiders den arbeid ge-
staak». De stakers wierpen hün pa.roons
met steenen. Twee dezer laatsten werden
gekwetst. De gendarmen joegen de op
roerige benden uiteen.
De Oorlog in het Oosten.
Het is den Japanners door de ontrek
kende beweging van generasl K o e r o k i
gelakt, het leger van generaal Koe-
r o p a t k i uit elkaar te doen gaan
waardoor de Ruisen de stelling van Liao-
jang moesten prysgeven. Na hec ovei trek
ken van de Taitsji rivier door generaal
K o e r o k is leger, beeft Koeropst-
k i n zyn leger ia twee deelen gesplit it, de
eene helft vecht tegen de Japanners on
der bevel van de generaals N o d z o e en
O koe, tsrwjjl hy met het tweede ge
deelte Koeroeki in zyn voortrukken
tracht tegen te honden.
Het leelykete voor de Rassen is, dat
zjj h an voordeelig gekozea stellingen bjj
L'aojang moesten verlaten en na geïso
leerd in de gevechten staan.
Voor de Russen ttiat in Mantsjoerye
een Sedan te wachten teuzjj de Russische
opperbevelhebber zyn troepen aan de
omarmini:': van de Japanners kan ont
trekken. De hoop van Raslaod om by
Liaojang een overwinning te behalen,blykt
jjdrfl te zyn. Hoe kranig zich ook de
Rasnsche soldaten honden, de Japanners
zyn hnn te ving af. Zy achten geen op-
trouwen en zal diensgevolge handelen.
Mevrouw Wolter dankte voor de uitnoodi-
ging voor den avondmaaltjjd, daar zjj Char
lotte niet langer alleen wilde laten.
Veroorlooft gjj dat ik u begeleide, vroeg
Louize.
Zoo uwe moeder het inwilligt, gaarne,
Charlotte zal verheugd zyn.
Ge moet dan met een rjjtuig terugko
men, beval mevrouw Gerold, daar het te laat
in den avond zal zyn.
Nu scheidden de twee moeders, na elkan
der zwjjgend de hand le hebben gedrukt,
Nauweljjks was Cel stine alleen, als meester
Gerold binnenkwam. Hjj was, gelijk iederen
avond, dronken. Heden had hjj in zjjne ka
mer den flesch ontkurkt met den intendant
die, zooals men weet, hem een bezoek gebracht
had. v
Koenraad 1 Koenraad, riep zjjn vrouw.
K enraad tuimelde naar den leuningstoel,
Waarop hjj neerviel, zoodat het meubel er
van kraakte!
Celes'ine zuchtte.
Vreeseljjke man't Is waarlijk gelukkig
dat ge niet vjjf minuten eerfer zjjt gekomen.
Gjj brengt hoon en schande op onze familie.
Op die wijze moeten de zaken ten gronde
gaan. Niemand laat zich immers gaarne in
met eenen dronkaard. Schaam u, Koenraad.
(Wordt vervolgd»
ABON WBMENTSPBIJ S
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVTSBTENTIBN.
FEUILLETON
