Donderdag 8 September 1904
29sle Jaargan
u
$)ag6laó
voor cfiooró' on Sjuió-tJCollanó.
Plicht en Genoegen.
HET GEHEIM
óen ernstige JSes.
van eèn Vorstenhuis.
BUREAU St, Janaetraat Haarlem.
BUITENLAND
Frankrij k.
Amerika.
Turkije.
Rusland.
Duitschland.
De Oorlog in het Oosten.
ABQNHEMENTSPBXJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nnmmers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoof dredacteu r-D irecteur W. KÜPPERS.
f 1,20
1,50
2,9C
0,08
AÖITE MA NON AGITATE.
PBIJS DUB ADVEBTENTIBN.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 71/»
Groote lettere worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Boof dag.nten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicity, Etrangèn
G.L. DAÜBE Sf Co JOHN., b. JONES SuccPari» 31 bis Faubourg Montmarre
Wel wordt er veel leeds gedragen in
onze maatschappij, veel spijtig berouw
en hopeloos verdriet gevoeld, wei wor
den veie trauen geschreid, omdat men
de noodzakelijke verstandhouding niet
wil erkennen van deze twee tooverwoor-
deu.
De wufte levensopvatting onzer dagen I
kent zoo weinig en wil zoo weinig ken
nen het scbjjnbaar strenge woord van
plicht.
Dat klinkt haar te hard in de oor8n.
Maar het genoegen, dat is iets an-
deis.
Genieten zooveel wjj kunnen, wjj allen,
overalzoo noodig zelfs in zwgmelroes
vergeten dat er nog plicht bestaat.
Maar Ionter vreugde, louter pleizier,
van den eenen dag op den andere, dat
is het ideaal.
En toch de aarde is nu eenmaal een
oord van ballingschap, loochene rhea het,
zoo hard men wil.
De aarde kent geen waar en zuiver
genoegen dan waar dit gepand tevens
gnat aan de vervulling der plichten, die
den een meer, den ander minder zjja op
gelegd.
Van den schoolknaap af, die spelen
wil zonder zija taak te hebben volbracht,
tot den volnassen mac, staande te mid
den van het ernstige zorgenvolle leven.
Da nederige van positie, de man die
opgeklommen is tot waardigheid.
De bemiddelde of degene, die met veel
zwaien arbeid zjjn brood verdient.
Die alleen staat op de wereld, of die
voor een gezin heeft te zotgen.
De man en de vrouw, de ouder of
kindieder heeft een plicht te vervullen
en zal slechts daarin zjja genoegen vin
den.
Iedere stap, dien gjj zet iu het leven,
getuigt u immers, dat enkel eu alleen ds-
gene die zjja heilige plichtsvervulling
hooghoudt en daaraan zijo genoegen laat
onderworpen zjjn, da wara gelukkige is.
Zie vooral hoe bp den werkman het
doen van zjjnen plicht jegens en in het
familieleven een bron van alleizoetste
vreugde is, v.o' allen, die van dien kiiug
deel uitmaken.
Waarvoor werkt hjj tenzjj voor vrouw
en kindeien? Van Maandag tot Zaterdag
drukt hem dikwjjls zwa e at beid, waarmee
hg dikwjjls een Diet al te groot loon heeft
te verdienen.
Met dat geld moet woning en kleeding
en voeding betaald worden zjjner kleine
FEUILLETON
maatschappij, waar een liefdevolle vrouw
m8. heui de zachte heerschappij deelt, en
8e illiga kind irea de tiegewg ie onderda
nen zjjn.
En 't is een waarljjk gelukkigoogec-
blik, als hjj thuis gekomen, het verdiende,
de vruchten van zjju zweet, weet neer te
leggen en dankbaarheid leest in den blik
van zjjn vrouw. Dan niet alleen, neen
geheel de week door is 't hem een op
beurende tioost, dat hjj werkt voor zjjn
dierbaren.
Doch anderen sleept een verleidende
zucht naar valsch genoegen miê, zo be
houden een veel te groot deel voor zich
zelf alleen, meenenda op audere plaatsen
dan in den schoot des huisgezin» eenig
genoegen te kannen smaken.
Maar vraag het hun op eer en gewe
ten, of in het binnenste van hnn gemoed
niet een stille, veiwjjtemle stem zich laat
booten vraag het, of zo wel het ware
genoegen vinden waar zjj hes zoeken,
Natuurljjk, men zal opwerpen, dat ue toe
standen van den we kmaa in het algemeen
verre van rooskleurig zjjn.
Ea wie eerljjk is, moet dat volmondig
toegeven.
Doch dan nog staat men voor de nuch
tere vraagof van het weinige, zjj het
zelfs te weinige loon een goed deel voo
iets andets besteed mag worden, dan waar
voor de beschikking van boven en onze
eigen volkomeD vrjje wil ons veiplicuten
te zorgen.
Plicht en genoegen. Mocht men die
woorden toch beter begijjpeu, mocht men
meer zich cr op loe leggen, hun gezonde
vei standhouding inpraktgkte brengen, er
zou vooreen belangtjjk deel, ook zonder
loonsverhooging of ver korting van ar be da-
duur in de maatichappeljjke nooden ge
nezing zjja aangebracht.
186 {Vervolg.)
Om lucht te geven aan haren toorn, spuwde
zjj met afkeer voor de voeten van haren man.
Koen ra ad gevoelde zich niet beleedigd.
Waarom zou ik niet drinken, stamelde
hjj. Moest ik het huweljjk mjjner eenige
dochter niet vieren Louize is m t den zoon
van eenen vorst getrouwd.Leve het jonge
paar I
Zwjjgof gjj suit nog alles overhoop
brengen Ge weet toch wel dat de vorst zich
zou kunnen verzetten tegen dit huwelijk
Bah, bah I Bernhardt is mijn beste vriend 1
hjj heeft het bewezen, de vors' weerstreeft,
maar het baat niet I De zaak is reeds in orde,
en ik zal er gebruik van maken. Met een
half millioen kan men paleizen bouwen I lk
koop den grond, dien Rose vroeger heelt beze
ten de oude Wiprecht, het taaie wijt, wil
volstrekt niet sterven. Zjj kan'niet van haar
geld scheiden.Bie vrouw is schatrjjk
Wie heeft u gezegd, dat Wiprecht zoo
vnk is
Wie f Ik moet mg herinneren.
Reinhardt, misschien
Ja, ReinhardtHjj weet alles
Het steeds maar winnende Japan, zegt
le Twee Prov.» is voor heel Europa een
schrikbetli, maar zegt ook tot ons Neder
landers ern»tige dingen.
Die kleine gsie natie daar ginds is zoo
taai en zoo strijdvaardig, dat het nu reeds
meer dan een half j aar aan het machtige
Rusland slag op slag kan t>ebrengen, en
den machtig8ten staat van Euiopatotno
toe iro.seart niet aPeen, maar overwint.
Nu zal Rusland op den duur en na
een on'zagljjke krachtsinspanning wel
aan de winnende hand big ven, doch dat
ral zooveel kosten, dat ook alleen maar
Rusland die kosten betalen kan.
CeU stine zette zich naast haren echtgenoot.
Terwijl zjj bare vreeselijk magere hand op
zijnen ronden schouder legde, vroeg zjj
Wit weet Reinhardt dan?
lk zal het niet zeggen.
Voor mjj, uwe vrouw, behoeft gij geen
geheimen te hebben. Ik zeg u ook alles wat
ik weet.
Het was hedenavond slecht gesteld met het
begrip van den meesterde wjjn had het
derwijze bedwelmd, dat het werkloos was.
Ik last alles onverhalen, mompelde de
dronkaard. De kelder moet opgegraven wor
den, daar ligt het geld. Louter gout I De
oude Wiprecht heeft het begraven, de sluwert!..
Geen woord meer, Gerold was ingeslapen.
Zijn zwaar hoofd ru«tte op zjjnen arm en
deze op de leuniog van den stoel.
Celestine aanschouwde den dronkaard met
afschuw.
Beiden hebben dan over deze zaken ge
sproken, dacht zij. Reinhardt moet toch een
gevaarlijke kerel zjjn.
Nu trekt hjj ook de oude Wiprecht in den
kring zijner listen.
En de domme Koenraad laat zich als een
nutteloos werktuig tot alles gebruiken
Vsn dezen a?ond verneem ik bepaald niets
meer, maar morgen moet hij spreken.
Louize kwam binnen.
Toen zjj haren vader zag, barstte zjj in
tranen los.
Laat hem gerust fluisterde hare moede".
Hjj heeft we 'erom te veel wijn gedronken.
Wjj zullen hem naar het bed dragen.
Kwam, om maar iets te noemen, Japan
in oorlog met Frankrjjk, of z-:lfs Enge
land, het zou te bezien staan of de zo
nen van da rjjzende zon de Europeanen
niet de baas werden.
En dat is dan nog alleen maar Ja
pan.
Denkt hst n iD, dat de Reus, die
Cnina hce% ontwaakt.
Dat de kracht, die nu in Japan zit,
straks ook in China vaart, dat meer
millioeneD in het veld brengen kan dan
Japan honde dduizsnden. Ea dat die
ontzettende massa na eens tegen de
Europeanen optrekt.
Dan krijgen wjj, Nederlanders, het eerst
een beurt.
Pal in de buurt ligt ons rjjke Indisch
bezit, en het Ijjdt^geen twjjiel of daar
zal men zoo ongeveer mes beginnea.
Neemt men ons lani zjjn Kolon ëa af,
wat bljjfc er dan over Nists, dat de
moeite meer waard isals koloniale
mogendheid beteekenen wjj nog iets,
maar zondir koloniën?
Ons tegen die dreigende gebeurtenis
wapenen kunnen we slechts op ééue wjj-
ze, en wel, door ons van de liefde van
den inlander te verzekeren,
H m ovarhee 'schen is slechts hem doen
v rlgen naar het verbr eken van het
j .8 naar den dag der vrjjheid.
Maar hom helpeninderdaad, en niet
slechts in naam zjja «ouderen broeders
zjjnhem de zegeningen schenken vau
beschaviog en Christendom, dut is de weg
om ons Koloniaal bezit te behouden, en
in de ure des gevaars den inlander aan
ome zjjde te zien staan.
Voor onze Koloniale Staatkunde bevat,
wat nu in Japan geb urt, dan ook een
ernstige les.
{M. C.)
Na het houden eeuer vergadering te
Toulon, hebbende dokwerkers en karre
voerden aldaar onder den kreet «Leve de
werkstaking!» zich bjj de beweging van
Marseille aaugesLien en den arbeid neer
gelegd. De arbeid aan de kade staat stil.
In de volkrjjke buurt van Fontenoy
te Roubaix, heeft zekere Pierre Der
v a u x, gewezen werkman der spinnerjj
van den heer Albert Masurel, den
bestuurder der fabriek den heer Jules
Thomas met revolverschoten vermoord
en daarna ze'fmoord gepleegd door een
llaschje vitriool te ledigen.
De moordenaar was ongeschikt gewo'-
den om te werken en ontving van zjja
slachtofler vrjje wouing en 2 francs 's
Half met geweld voerden moeder en doch
ter den bewustelooze naar zijne slaapkamer
Woar zjj hem te bed legden.
Met den treurigen dienst, welke de doch
ter haren vader had bewezen, werd de huwe
lijksdag der jonge vrouw besloten, die be
droefd hare mosder goeden nacht wenschte
en zich naar ha-e kamer bagaf.
VL DE BELIJDENIS EENEK
STERVENDE.
Albert was, gelijk hij beloofd bad, in het
houtvestershuis aangekomen. De oude Körner
deed hem geen verwjjt, maai op zjjn gelaat
was te zien dat hjj met zjjne vertraagde te
rugkomst niet tevreden was.
Er is nog niets aaDgelegen, fluisterde
Frederika hem toe. De genadige heer is toch
nog niet hier geweest.
Albert vertelde dan de inbraak van den
intendant en de vondst der papieren.
Gij ziet, zoo besloot hij, dat een mach
tige hand mjj geleid hee't. Ook heb ik mjjne
moeder leeren kennen. God geve dat mgn
vader zoowel als zjj mjj ontvange I
I O, ik heb h t alttfd gez-gd 1 riep Frede-
rika.
j Wat hebt gjj altjjd gezegd? vroeg de
1 houtvester baraeh.
Dat mijnheer Albert niet is wat hjj schjjnt.
j Zjjne geheimzinnigheid behaagt mg niet.
Hjj had lang ronduit moeten zeggen wat hjj
in zjjn schild voert,
i Wjj kunnen de omstandigheden niet door
week'. Hg weet aan Jeu heer Thomas,
die er niets aaa doen kon, de schuld,
dat de Verzekeringsmaatschappij hem
geen pensioen wilde uitbetalen.
Zaterdag-namiddag kwam de moorde
naar als naar gewoonte zija 2 francs ha
len. Na het bureau vau den heer Th o-
mas verlaten te hebben, keerde hjj terug
in elke hand een revolver houdende, een
zevental kogels schoot hg op den heer
Thomas af, die doodeljjk getroffen,
op deu vloer viel. L oor den kassier C a r-
d o n opgenomen, st'erf de ongelukkige
tien minuten later.
Te Washington heerscht in diploma
tieke kringen de meening en daarvan i3
da Regeering te St. Petersburg ken
nis gegeven, dat, nu de slag van Liao-
jang door de Russen verloren is, zoo
dra Port Arthur valt, bjj Rusland valt
aangedrongen te worden op het doen
van vredesvoorstellen.
Hooghartig heeft de regeering te St.
Petersburg elke bemiddeling afgewezen
en tot antwoord gegeven, dat, al moge
Port-Arthur vallen en generaal K o e r o-
p a t k i n worden verslagen, Rusland daar
door slechti ges'erkt kan worden om
hardardan ooit den strjjd voort te zetten.
Een commensalenhuis in de Altor-
straat te New York is afgebrand. Veer-
t en menschen kwart en er om, twintig
bekwamen letsel. De ongelnkkigen zjjn
bjjaa allen Russische jrdeo.
Te Koustantinopol is hevig geveohten
tasschen de Albaneesche wacht od de
Bianische troepen. Het gevecht werd
oetisdag-avoni voortgezet tot aan de
poorten van bet paleis. Er zgn tahjjke
dooden en gekwetsten, onder de laatsten
de majoor Tart k-B e j. Men moet op
den Sultan geschoten hebben, doch de
kogel moet zgn afge-tuit op den ma-
l ëi'koker, dien A b d u 1-H amid altjjd
draagt.
Dj Russische minister van Oorlog heeft
aan generaal S t s a e 1 verzocht, in
lichtingen te geven over het te Port-
Arthur verdwjjnen van den Franschen
maritismen attaché, den heer DeCurer-
v i 1 I e.
De Czaar zal binoen eeuige dagen naar
Odessa vertrekken om het daar gemobi-
ltseeide legercorps, da, weldra naar het
oorlog ster rein in het Otsten vertrekt te
inspecteeren. De stat Odessa heeft na
Alexander II, geen keizerljjk bezoek
meer gehad
Dinsdag middag is de Czaar met de
Keizerin-weduwe, en de grootvorsten M i
chael Alexandrowitj, Alexej
Al.exandrowitsj, Alexa nder
Michaelowitsj en grootvorstin
Xenia naar Kroonstad vertrokken.
Op dea kruiser «Oleg» hield men zich
gronden, lieve Jacob en mogen derhalve niet
voorbarig oordee'en.
Hoor, Re nhardt ia een schurk, en prins
Ewald is niet veel beter, zei de houtvester
toornig.
ludien eene sterke hand de zask had aan
gegrepen, alles zo a reeds lang opgehelderd zjjn.
Ook mevrouw Charlotte heeft eenen grooten
misslag begaan, zjj had zich nist moeten ver-
wjjderen.
Maar, Jacob, fluisterde zjjne vrouw hem
toe, gjj vergeet dat de vorst haar uit wan
trouw verstootte.
De oude man schoot zijn muts diep op het
voorhoofd en brorrdet
Daar kan de duivel alleen wjjs uit wordenl
Fabiaan bleef steeds in de nabjjheid van
zijnen jongen meester en bediende hem met
d n eerbied, dien hjj den zoon van den vorst
geloofde schuldig te zjja,
Graaf Ignaaz bleef weg, De avond daalde
ei nor altijd versoheen het rjjtuig van den
genadigen heer niet
Laat ons hier de gebeurtenissen verhalen
die hem weerhielden te komen.
Vorst Boudewjjn bewoonde nog altjjd de
villa der schoonmoeder van zjjnen broeder
Ignaaz, de oade dame, wier verstandingen
toestand der kindschheid was teruggekeerd.
De gravin was vroeger eene vermaarde
schoonheid geweest. Nayoleon had haar, toen
hjj met zgn legerscharen Duitachland over
stroomde, de parel der Duitsche meisjes ge
noemd en hare hand gekust. Destjjds had
hsar vader nog een betrekkeljjk aanzienlgk
vermogen,dat een weelderig levenlater verslond.
eenigen tjjd op.Voorti bracht de Czaar een
bezoek aan het pantBerschip «Orel», en
nam aan bootd van het jacht «Alexan
dra» de vlootparade at van het eskader
dat bestond uit de pantserschepen «Kojas»
«Soworof», «Borodino», «Alexander III»
«Nawarin», «Siaoj We'iki,» «Osljabla»
en de kruisers: «Swjetlana», «Aurora»,
«Dmitri Donskoj», «Almes» en «Auim-
ral Nachimof». Overal werd de Czaar
met geestdrift door de bemanaing be
groet.
Voor de tweede maal is prina Her-
bert von Biamarck, oudste zoon
van dm overleden rjjkakapselier, tjoor eea
beroerte getroffsn.
De Prins ligt dientengevolge ernstig
zi?k te Friedrichsruh.
KeizerW i I h e 1 m heeft in zgn apeech
te Altona, waatiu de medeleeling van de
veiloving van den Kroonprins werd ge
daan, allereerst herinnerd aan den bloei
waarin de havensteden van Sleeswjjk
HoUtain zich mogen verheugei.
Sprekende over hertog Fredsrik van
Sleeswjjk-Holsfein voegde hjj er aan toe
dat de glaus^van de Duitsche keizertkrocn
ook stralen mocht op de oudste dochter
van den hertog, Hare Majesteit de Kei
zerin. De beeltenis van Hare Majesteit is
door werken dar liefde voor armen ea
ljjdenden, door hare toewjjdtng aan haar
volk, diep gegrift in het hert van het
Duitsche volk en trotsch haft de Sloes-
wgk-Holstainer zgn blrk opwaar.s tot de
verheven dochter des lands.
Wanneer ik dan mjja glas ophef, zei
de Keizer om te drinken op het welzgn
van de provincie Slesswjjk-Holsteio, dan
geldt dat ook mjjoe gemalin als de edele
dochter van deze schoons door de zee
omgeven landen, als de eerste Duitsche
vrouw, die God voor ons allen moge
sparen tot in de lengte van jaren.
Zjj die met aandacht de krjjgsoperaties
in het Verre Oostsn volgen, staan ver
baasd over het aanhoudend terugfrjkken
der Russen onder generaal S o e r o p a t-
k i n.
Een correspondent vau de «Petit Bleu»
nu heeft een onderhoud met generaal
Koeropatkine gehad dat wjj hier
in 't kort mededeelen zullen om onze
lezers op de hoogte te stelten welke
gedachten K o e r o p a t k i o bjj dat im
mer terugtrekken leiden.
Toen ik, aldm de correspondent ('t
was eiud Juni dat dit gesprek plaats
bad) Koeropatkine vroeg, wan
neer er volgens zgn gedachten een
groote slag zou plaats hebben,antwoord
de hg mgdat zal van den vjjand af
hangen.
De Rassen vceien op 't oogenblik
in 't Oosten slechts een defensie «en
krjjg en hun doel is zoo lang u ogeljjk
't woedende optrekken der Japanners
tegen te houden.
De geprezene schoone, die zich minstens
voor een vorst bestemd waande, trouwde met
een armen graaf, en uit da: huwelgk sproot
Benigna, de gade van Ignaaz. Eeue grenzelooze
eerzucht was de grondtrek der geheele familie.
De grjjze geneesheer, <li- men het geheim
bekend had gemaakt, bezocht dikwjjls di «illa.
Hjj was er ook dezen dag. De oude kame
nier der gravin was ziek. Men zond haar den
geneesheer. Even toen Ignaaz wilde wegrijden,
naderde hem de dokter, en z >gde
Vertrek niet, genadige heer, juflrouw Sai
ler is gevaarlgk ziek, Reeds, geljjk gij weet,
heb ik haar de H. H. Saerameuten doen toe-
dienjn en ik geloof niet dat zjj den volgen
den morgen zal beleven
Het doet mjj leed, maar kan ik haar
helpen, dokter?
Neen, evenmin als mjj dit mogeljjk is.
Dan ik ga op reis, ik moet immers Al-
bert gaan halen.
Ja, maar juffrouw 8aller wil den vorst
spreken.
Met welk oogmerk?
Zjj voelt, zegt zjj, den doo I naderen en
kan of mag niet sterven, zonder den vorst
eene bekentenis te hebben gedaan.
Ignaaz ging wede- met den dokter de villa
binnen.
Mag ik de zieke spreken?
Wordt vervolgd.)