No. 5792
Vrijdag 9 September 1904.
29ste Jaargang
ïïagèlaö voor <3ïooró
en SCuió-dCollanó.
Congressen en
vergaderingen.
HET GEHEIM
vao een Vorstenhuis,
BUREAU St, Jansstraat Haarlem.
BUITENLAND
Frankrijk.
Luitechland.
Italië.
Engeland.
Zwitserland.
De Oorlog in het Oosten.
ABOWNEMENTSPBIJS,
Per 8 maanden voor Haarlemf 1,26
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,90
Afzonderlijke nummers0,08
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Hoof d're d a crt e n r-D i r e c t e u r W. KOPPERS.
PBIJS DUB ADVEBTBNTIEW.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 7l/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant.
AGITE MA NON AGITATE.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitéEtrangère
9.L. DA ÜBE Co JOHN., F. JONES SueeParis 'ilbis Faubourg Montmartre
Wij leven in een tjjd ven Congressen en
vergaderingen houden, en de bladen van
allerlei slag, geven als om strjjd, haar-
fgn wat verhandeld wordt.
De verdaggevers vullen kolommen vo'
van hun bladen en gretig verslinden de
lezers, groot en klein, ontwikkeld en Diet
ontwikkeld, den inhoud. Rjjp en groeu
wordt den lezers voorgehouden, bjj voor*
keur hetgeen senratie kan wekken. Al
les moet in de courant, eu bladen, die
daar niet aan meedoen, zjjn bij de groote
massa niet in tel.
Men wil propaganda makea en dat
kwam vooia' duidelgk aan het licbt bjj
het gehondeD Internationaal Sacialisien-
Congres, onlangs te Amsterdam gehou
den. Den aolke moest verkondigd wor
den, dat de hoofdmannen, de pauren en
de bisschoppen der omverwerper j, st-evea
naar vooruitgang ea strjjden uit zuivce
liefde voor deu armen oogelabkigen ver-
stooteling der fortuin, voor den proleta
riër.
Zjj verkondigen deze theorie op den ka
theder in huu bijeenkomsten en vlug zjjn
de verslaggevers der neutrale pers er bjj
om zonder commentaren het gesproken
woord wereldbekend te maken.
Het pabliek leest en neemt ia z'ch op
wat de socialisten gelievea ter markt te
brengen.
En wat willen de socialisten?
Die vraag beantwoordt Paul van
Kollenberg waar hjj zegt.
«De goddelijke en onbaatzuchtige lief
de, die de christelijke godsdienst ons
1 ert en voorhoudt, is voor de socialisteD
niet voldoende. Zjj zjja zoodanig ingeno
men met hun eigen denkbeeld, dat zjj
blind zjjn voor de volmaaktheid dier liefde
®n daarvan niets anders zien dm de on
volmaakte beoefening door onvolmaakte
menschep.
De sooi slisten willen al die, duizendeD
en millioeoen ongelakkigen redden door
een geheele hervorm'Dg d rr Maatschappij.
Zwevende ia hunne verbealdiagen en
illusieëu, die zjj zi-h als idealen vooi-
spiegelen, letten zjj niet op de kraeh's-
inspannÏDg die wjj van enke'e regeerin
gen zien aangewend om voet voor voet
die verbeteringen aan te brengen, die
in de gegeven omstandigheden moeten
leiden tot het welzjjn van de proletar.ër;
ook de daden van deze keuren zjj af als
veel te min doortastend.
Bezield met eene geestdrift, een hei ige
FEUILLETON
136 (Vervolg.)
Ik heb geene reden u dit te beletten.
Begeleid* mij dan, heer dokter, wij zul-
len te zamen gaan.
De twee mannen traden eenen zijvleugel der
villa binnen. Voor de vensters der kamer,
waarin zich de kamenier bevond, waren de
gordijnen neergelaten, om het indringen van
het dsg icht te beletten. De zieke, een bejaar
de vrouw, lag doodsbleek te bed. Een akelige
glans straalde uit haar oogen. Toen de man
nen het bed naderden, hief zjj krampachtig
hare hand op.
Ik moet den vorst relven spreken, riep
zjj met inspanning. Gjj bewjjat zjjne doorluch
tigheid en mg een weldaad, indien gjj ons
gesprek bespoedigen kunt.
Gij weet, zeide Ignaaz, dat de vorst lijdend
is. Vertrouw mij het geheim en ik beloof u,
dat het ter kennis van den vorst komen zal.
Neen, neen I riep de zieke angstig. Ik
wil de zekerheid medeuem-n dat rie voist er
Van onderricht is. Gg moogt hooren wat ik
zjjne doorluchtigheid zeg. Loo gg het goed
meent, breng hem dan tot mjj. Mjjne woor
den sullen zgne smart lenigen en rust aan
zaak waardig, vergaderen zij op congres
sen, waar de hoof Jen der socialisten,
mannen die de ellende der wereld moe
ten kennen, beraadslagen over de beste
wjjze, waarop hun doel kan bereikt wor
den: daartoe diende ook het iutarcatio-
naal congres der socialisten te Amster
dam.
Dat congres heeft veel vertoon gemaakt,
omdat daar mannen vergaderden, van
welke men iets kon verwachtenmaar
de algemeene indruk daarvan is als die,
welke de gedachte aan een bodemloosvat
bjj ons opwekt,
Wjj zeggen «algemeene indruk,» nadat
wij onze eigen meeniug uit de verslagen
hadden opgemaakt, onderzochten wjj daar-
om'rent de meeoing van binnen- en bui-
tenlandsche organen, die de ttemming
aangeven. Voor dit congres past geen an
der woord dan «geharrewar» en «ledig»;
het socialiime is er geenslap verder mee
gekomen, dit wordt zelfs erkend in de
socialistische organen b.v. door de Dait-
sche «Vorwarts».
De leiders der socialisten weten z-er
goed, dat zjj het volk een rad voor de
oogen draaien, dat hun gebabbel niet
anders is dan eherumgehen um den heis
ten Brei. «Zjj weten ook dat, zocdra zjj
niet mmr de groote trom roeren, hun
macht teneinde is en het smnllen uit de
Staatsruif, zooals in Franbijjk en Zwit
serland plaats heeft, is gedaan.
Immers in die lanlen bljjht, dat door
de Socialistische kopstukken de zoozeer
gehate, verfoeide ea versmade «oiacht»
met woorden lea zeerste bemind,
geliefd en gezocht wordt.
De Socialisten wjj bedoelen de mas
sa het volk, dat zicb voor de zege
kar lion nar misiei dirs hat spannen, dat
de woordvoerders moet toejuichen op
vergaderingen, dat den arbeid moet staken
en daardoor de gtz;onen in e'lende moet
dompelen omonterreleaheil te kweeken,
wordt voorgehoudeng een God, geen
koning, geea altaar Maar naar dat ko
ningschap, oader welken vorm dan ook,
naar den troon, hakeu en str ven de volks
bedriegers, al bazuinen zjj ook uit dat
zjj de republiek verlangen als een over
gang, als eene bng van den troon naar
het socialistisch requiem.
Zie ze leven de leiders der Socialisten,
hoe genotvol maken zjj zich het leven
van de inkomsten dar machtposten, die
zjj door de b'inde volgelingen veroverd
hebben, terwjjl zjj bjj hun smullen lachen
met de ellende van den proletariër.
En aan het eavel van volksbedriegen
is deneut-ale pers niet vrjj te pi iter, die
mijn hart schenken. Dring niet verder bjj mjj
aan; lk geef slechts den vorst inlichtingen
wilt gjj mijne bede niet vervullen, laat mjj
dan maar sterken.
Vermoeid sloot juflrouw Sailer de oogen.
Wjj mogen niet dralen, fluisterde de
dokter, ik ben van gevoelen dat wij deu wil
der stervende, moeten nakomen. Een en an
der van de amilieaangelegenheden ligt nog
in het duister, mis'chien zal de onthulling
dezer vrouw licht brengen in de
Gjj hebt gelijk ik ga Boudewjjn
halen.
De dokter bleef alleen bjj de zieke.
Komt de vorst vroeg z j Da eenige mi
nuten.
Hjj zal komen; wees gerust.
Goddank.
Zjj poogde zich op te richten. De genees
heer ondersteunde hare poging. Nauweljjks
zat juffrouw Sailer overeind in het kussen,
als de vorst en Ignaaz binnentnden. Boude
wjjn scheen zeer ernst g, maar bedaard. Toen
hij de zieke zag, zegde hjj medelijdend
Gjj begeert mjj te spréken, juffrouw Sai
ler Hier ben ik 1
De arts schoof een stoel bij, waarop Bou-
dewjjn plaa s nam.
Zjjt gjj de vorst P vroeg de zieke hem
aanstarende,
ignaaz schoof de vcnstergordjjnen open.
Een lichtstraal viel op Boudewjjns hoofd, die
hem door de zieke deed herkennen,
D.mk, dank, genadigste heer, dat gjj ge
komen zjjt, zegde zjj. Nu kan ik mjjn gewe-
zonder commentaren den onzin opneemt
op socialistische Congressen en vergade
ringen verkondigd.
Heerlijk staat daartegenover het volk,
dat zjj u Godsdienet voor oogen honlt,
zoo'n volk kan niet bedrogen worden,
maar wel wordt de godsdienstlooze min
der ontwikkelde man de dupe, die zjjn
hoop bouwt op socialistische illasiër,die
nimmer verwezmljjkt kunnen worden.
Het volk Wil echter bedrogen worden,
zoodat het bedroge uitkome.
De werkstakingen in verschil'ende ha
venplaatsen der Fremche Republiek heb
ben weer hun kookpunt bereikt. Er komt
eeo gedrukte stemming in de oproerige
benden, nu al het geschreeuw tot niets
leidt en zoodra da hooger kwelt den ar
beid het cenige middel is om aia eten
te bomea. Man denkt dan ook dat het
werk vandaag of morgen zal hernomen
worden. Daarbjj dreigt den werklieden te
Marseille een groot gevaar nu de «Pd-
ninsolir and O ienlal Company», indien
de werkstaking niet spoedig eindigt, hare
aanleghaven naar Genna zul overbrengen.
Tijdens den fae3tmaaltjjd ten stadhuiza,
te Hamburg zeide keizer Wilhelm dat
het Duitscbe volk recht heeft op de be
hartiging zjjner belangen door de vloot
en het leger. Niemand, liet de Keizer er
op volgen, zal de ontwikkeling v au leger
en vloot naar den wil en den wenscb
van het volk in den weg willen staan.
De Keizer herdacht de verdienste i van
de Hame regimenten, die mede de eenheid
van Duitschiaid bevochten. Hjj deelde
vervolgens mede dat deze regimenten
vooittau zullen heeUu Himburg-reg meut
Bremen regiment ea Lü leck-regimen'.
De Keizer besloot zjjn rede met een
«Hoch» op Hamburg en de Hsum-steden.
Op hot eiland Sardinië heerecht groote
opgewondenheid onder de arbeiders. De
raddraaiers hebben daar het volk z o opge
ruid, dat er eeu hevige botsing heeft plaats
gehad tui-schen stakende mjjnwe kers en
soldaten.
Zeven soldaten werden door steenen
g"troffen en gewond de trospen moesten
ten slotte gebruik maken van hun vuur
wapens, tengevolge waarvan dr e werk
lieden gedood en verscheiden gewond wer
den.
Sedert eenige dagen is een nieuwe
postweg tusscheo Z»irserland en Italië
geopend, n.I. over den grooten Si.
Bernard. Het bekende «Hospiz» op den
b-rgpas», bjjna 2500 meter boven de
zie gelegen en te-oemd door zjjn hulp
ten verlichten, en u vergiffenis vragen. De
angst boeide mjj nog aan het leven...
De vorst Vroeg zacht
Hebt gjj mjj dan eenig onrecht aange
daan P
Ik ben misdadig geweest voor God en
de menschen zei de zieke dof, terwijl zij hare
magere handen samenvouwdeLaug heb ik
mjjn geweten kunnen bevredigen.
Nu nadert de dood.
Nu kan ik het niet meer.
Voor God heb ik reeds orde gesteldop
de zaken mjjner ziel door het ontvaugen der
laatste Heilige S icramenten.
Nu nog voor de menseden.
Maar... ik,, moet kort zijn., mjjne krachten
verminderen,., lk zweer by Go I, voor wiens
rechterstoel ik zal verschjjnen, dat ik de
waarheid zeg.
Plechtig hief zjj hare bevende handen op,
Men had mjj als kamenier bg vorstin
Charlotte in dienst genomen. Voor dat ik met
Reinhardt in aanraking kwam, deed ik ge
wetensvol mjjn plicht. Le man, het werktuig
van prins Ewald, heeft mij door beloften en
geld overgehaald om het vreeieljjkste bedrog
te plegen. Ik werd hu» handlangster en hielp
hen om twist en tweedracht in het vorsteljjic
gezin te brengeD; daar deze sluwe listen niet
gelukten, wdde Ewald.die het,verderf van zgnen
broeder gezworen had, tot esu u terste pogi -,g
overgaan, tijj verzon met Reinha dt het pla
om den zoon van Boudewgn te vermoorden
op zulke wgze, dat de verdenking op de vor
stin moest vallen. In dit noodlottig plan heb
vaardige monniken en hun honden, was
met Marfigny reeds lang over de Sem-
brancher, Orsiè.-esen St. Pierre door een
rjjweg verbonden. Maar aan den zuidkant
(Italië) konden de rjjtuigen uit hst dal
vai Aorta niet verder komen dan tot St.
Remy, vanwaar tren dan langs eensteil
bergpad in 2 uur de pasheogte kon be
reiken.
Thans is echter de rjjweg tot daar
doorgetrokken en alias een nieuwe ver
keersweg, westeljjk tnsschen beide lan
den verkregen. De pas is beroemd in de
geschiedenis door de talrjjke legers die
O' over naar Italië zjjn getrokken; de
Lougoba'dm, de Franken (Karei de
Groote), ds i'nitschers (Barbarossa) en in
Mei 1800 de Franrchen onder Napo
leon Bonaparte.
De Koning van Eugeland heeft de
Koninkljjke keten van d» Victoria-orde
geschonken aai keizer Frans Jozef
van Oostenrjjk- Hongarjje en Czaar N i c o-
1 a a s van Rusland.
Ia Schödenen (Kanton Uri) is een rg-
tnig met Engelrcbe toerist m in een af
grond geitort. Het rjjtnig was door den
hUlendm weg in te groote vaart geko
men, waardoor de koetsier esn bocht van
den straatweg niet kon nemen. Een der
inzittenden, een oud? heer van zest g
jaar, was terstond dood, zjjn dochter
werd licht gewond. De derde toerist brak
beile beunen. Hjj is te Luzara opgeno
men in het zieienbui* en zjja toestand is
ernst'g. De koetsier alleen kwam er zon
der letsel af.
De Japansshe berichten over de jong
ste gevecht a zjja weer zeer overdreven
geweest. Van een omsingeling der Rus
sische (roepen bg hun terugtrekkende
beweging mag geen sprake zjjn. Generaal
Koeropatkin trok van Liaojang zjjn
1 ger op Moekden geregeld terug. L at
er bg de achterhoede schermutselingen
plaats hadden met voor litd i ïgeode Ja
panners, vooral op den linkervleugel der
Rnsien meldt gentraöl Koeropatkin,
maïr de terugtocht uit de gevaarvolle
positie, waariu het Russischs leger na den
strjjd van eenige dagen zich bevond, is
met -succes volbracht.
Nieuwe gevechten wordea nabjj Moek
den verwacht, ook hier znllen de Rassen
geen vaste positie ne uen, hoewel het
plan bestaat de Japanners tot staan te
b engea en na met hen een strjjd ont-
wkkeli te hebben, zs verde-het noorden
in te lokken. Zoo matten de Rassen hoe
verder ze tsrugtrekken, de Japanners af,
terwjjl zjj telkens venche troepen rug
waarts ter versterking ontvangen.
De veldslagen, die in het Verre Ooiten
geleverd zjjn en nog geleve rd zullen
worden, behooren tot de bloedigste van
len laatsten tjjd. Zij overtreffen de ge
ile toegestemd. Mits een aanwjjzing van twin
tig duizend gulden door Ewald betaalbaar,
zou ik des avonds, 'terwjjl de vorst op het
balkon stond, het kind in de rotskloof wer
pen. Ik moest de kleeren mjjner me steres
aantrekken, opdat de vorst zjjne gemalin aan
die gruw ldaad, we ke ik bedreven heb, zou
plichtig w men Nu steekt de dood zjjne hand
naar mjj uit. Mjjn p'icht gebiedt dat ik van
haar de verdenking wegneme.
Juffrouw, riep Boudewjjn, hebt gjj de
w aarheid gezegd
Ik sla aan den rand van het graf 1
Hebt gjj het knaapje in de kloof ge
worpen f
Ik, ik 1 Charlatte is gansch onschuldig!
Haastig had Boudewjjn zich opgericht
Verbaasd staarde hj de stervende aan, terwjjl
deze uitriep -
Vergeving, vergeving God zjj mjj zon
dares genadig 1
Na deze woorden begon haar doodstrjjd.
Kom, geiadige heer, kom 1 vermaande
nu de geneesheer, laat nu de ljj lende i i vrede
sterven in de armen harer verpleegster.
Ook Ignaaz verzocht dit den vorst, die
door het aanschouwen der stervende vrouw
zoo getroffen was, dat hjj zich willoos naar
de benedenzaal liet leiden.
De geneesheer bleef in de sterfkamer bjj de
zieke,
Boudewjjn zat als verplat op eenen arm
stoel De stuipen van razernjj, waarin hg bjj
hevige gemoedsaandoeningen gewoonljjk ver
viel, braken dezen keer niet los.
vechten sedert de laatste honderd jaar
geleverd.
Een opgave, die wjj hier laten volgen,
zal ons dat dnideljjk maken
Veldslag van Ansterlitz (2 December
1805)Franschen 80.000 man verlie
zen 7.000 maa. Oosteurjjkeis-Russen
90 000 manverliezen 20,000 man.
Veldslag van Eylan (8 Februaril807):
Franschen 70,000 verliezen 15,000;
Rassan, 75.000 verliezen, 25,000.
Veldsiag van Wagram (6 Juli 1809):.
Franschen, 150.000: verliezen, 16 00)
Oostenrjjkers, 140,000; verliezen 24 000.
Veldslag van de Moskowa (7 Sep
tember 1812)Franschen, 130,000, met
600 kanonneave-liszao, 30.000. Ris-
sen 140.000, met 600 kanonasnverlie
zen 60.000
Veldslag van Leipzig (15-19 October
1813): Franschen, 180,000; verliezen,
25,000. Verbondenen, 310,000 verlie
zen, 45,000.
VelJ-lag van Sidowa (2 Juli 1866);
Pruisen, 220.000 man, m t 780 kaaoa-
nan verliezen, 9.000. Oostenrjjkers
200,000 man met 700 kanonnen; ver
liezen, 23,000. man.
Veldslag van S;.-Privat (14 Augustus
1870): Franschen, 120,000 man en 450
kanonnen; verliezen, 12,000 man, Det
achers, 200,000 man en 720 kanonnen,
verliezm, 15 000.
VeldJag van Sidao (1 Saptember 1870)
Franschen, 120,000 man, mat 430 veld-
strkken; verliezer 14,000. D lifscbers:
180,000 man, met 550 veldstukken
verliezen, 13,000 man.
Volgens opgave van den Rnesischen
Staf zjjn de verliezen gedurende de ge
vechten bjj L'aojaig, wat da R issen be-
trefr, ruim 16000 man. De verliezen der
Japanners zjjn grooter, van hau kant
snen /elde ook o.a. luit mant T e r a u 8 j i,
een zoon van den minister -van Oo>log,
en de luitenants Foekoesjima en
M o e r a k i, zoons van de generaals met
die namen.
U t S\ Petersburg wordt gemeld, dat
bes oten is tot een onmiddellijke mobili
satie van een reusachtig aantal reser
ves.
In cfficieele kringen te ®t. Petersburg
wordt ve zeke'd, dat behalve de troapm
ter bewaking van dea S.berirchm spoor
weg 315.000 man naar Mandsjoerjje ge
zonden zjjn sedert het begin van dm
oorlog, m t inbegrip van het eerste leger
corps. Tot nog toe zjjn d e nog niet allen
aan het front aang-komen. Tegen het
einda van October zullen het vierde, bet
acbts'e en dertiende legercorps, totaal
192 000 man, het front bereikt hebben.
Ook zullen voor het einde van Septem
ber 1100 kanonnen aan Koeropat
kin zjjn afgezonden.
D j Daily Chronicle» verneemt nit Tsji-
fo', dat 10.000 zieke en gewonde Japan-
ners z ch thans te Dalny bevinden. Meer
dan de helft van hen is Ijjdende aan beri
beri. Tal van sterfgevallen doen ch
voor.
Da Rossen hg Port-Arthur zjjn in
ruime mate voorden van proviand, in 't
Broeder, zeide Ignaaz, nu heeft Gods
hand een sluier verscheurd, dien onze zwakke
krachten niet konden doordringm. Niemand
heeft aan juffrouw Sailer gedacht, die vo r
een toonbeeld van orde en goedheid doorging.
Stellig geloof ik dat men een vreeseljjk be
drog beeft gepleegd...
Ewald 1 Ewald herhaalde Bou dewjjn.
Hij is een trouwelooze broeder 1
Hjj is een misdadiger 1 Hjj heeft mjjnen
zoen laten vermoorden I
Dat geloof ik tot hiertoe nog niet.
Eene stervende kan niet liegen. In haar
spreekt het geweten, de stem Gods
Ik kan nietsjuist bepalen, wait de pa
pieren van Brand, die ophelilerling moeten
geven, ontbreken nog. De zonderlinge man,
heeft Albe t opgevoedbezie Albtrs hand,
zijne geljjkenis met u en dan de woorden,
welke hij bg verschillende gelegenheden uit.
Juffrouw Sailer heeft het kleine kind niet
nauwkeurig beschouwd; mhsohiea is er eene
verwisseling geweestwie weet van schrik
en angst is zij half waansinnig geweest
Verlies dus alle hoop nog niet I
Mijn zoon is dnod zuchtte de vorst
smarteljj k
Neen, neen P dit is Dog niet zeker.
Maar mjjn geloof aan Charlotte is mjj
gebleven
Houd er aan Boudewgn,
Wordt vervolgd.)
