No. 5796
Woensdag 14 September 1904.
29ste Jaargang
Een gevaar.
Zij die zich met in
gang van 1 October op deze
courant abonneeren ontvan
gen de tot dien datum ver
schijnende nummers gratis,
HET GEHEIM
vao een Vorstenhuis.
i i i 1 f 1,20
1,50
B (JITSNLAND
Japan,
Italië.
Engeland.
Rusland.
Amerika.
De Oorlog in het Oosten.
OflMÏT.
HfragBlaó voor <3fioorè~ en SCuió-^Lollanó.
ABONNEMENT8PBIJ8,
Her 3 maanden voor Haarlem
Voor de oyerige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland 4
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelij Ie»behalve Zon- en Feestdagen
Hoof d re d a c't e u r-D i r e ct e u r W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat Haarlem.
2,80
0,03
(Kraam
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
Van 10 regels 50 Cents
Elke regel meer 7 l/t r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant,
AGITE MA NON AGITATE.
Hoof dag enten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitéEtrangère
G.L. DA ÜBE 8f Co JOHN., f. JONES Succ. Paria 3lbie Faubourg Montmartre
Voor de vorming van degelijke Ka
tholieken, vrouwenen mannen diap door
drongen van den godsdienst zjjo, dez.g.
neutrale scholen een gevaar. In vroe
gere jaren was dat zoo erg niet, maar
sedert het niet-katholiek onderwijzers
personeel tot het Bocialisme overhelt en
menige onderwijzer behoort tot de par
ty der vrggeesten, is dat anders gewor
den. Het duiielgkste bewjjs van het ge
vaar, dat z. g. onzgdige scholen voor de
zielen der kinderen opleveren, is zelfs be-
ve,tigd door den Belgischen socialist
A n s e e 1 e n, die gezegd heeft«de of-
fieieele scholen zgn broeinesten van socia
listen.» En wat wgdagelgks zien gebeu
ren, geeft bem maar al te zeer geljjk.
Met de offlcieele scholen worden bedoeld
die inrichtingen van onderwijs, waar de
godsdienst buiten de deur blgtt, waar niet
over God mag gesproken worden.
Zendt uwe kinderen naar godsdienst-
looze scholen, schrgft het Belgisch socia
listen blad «Vooruit», en zg zullen onze
gelederen versterken. In afwachting, dat
er uitsluitend sociaUstischescholengeopend
worden, zegt het blad, zgn wg tevreden
met de neutrale scholen, want ook daar
vormen onze onderwgzers speelsgewijze
de onzen.
Het moet toch duidelgk ziju voor de
ouders, dat inrichtingen van onderwjjs
onder leiding van godsdieustlooze on ler-
wgzers niet geschikt zgn om den kinde
ren christelijke en maatschappelgke deug
den te leeren beoefenen.
Tal van onderwgzers, geplaatst aan
openbare scholen, achten zich immers
ontvoogd aan de verouderde begrippen
van den godsdienst, zg achten zich ont
groeid aan het juk der Cbristene vooroor-
deelen.
Zg spotten in het openbaar met de be
grippen van een bestraffing of beloooing
hiernamaals. Tal van onderwijzers, ge
plaatst aan openbare scholen, behooren in
het openbaar leven tot de godverzaker',
wat zeker van invloed is op het kind,
aan hunne hoede toevertrouwd ter vor
ming van nuttige burgers in de maat-
schappg.
Het valt toch niet te ontkennen dat
FEUILLETON
vele ond9rwjjzen noch aan God, noch
a3n zga gebod geboven, er zga er zelfs
die gelooven dat de men»ch geen vrgen
wil heeft, en dat er dus geen hoofdza-
kelgk verschil b staat tusschen goed en
kwaad, dat de misdadigers, de dyuamie-
tirds en koningsmoordenaars,^krankzinnig
van geest zgu, die niet verantwoordelgk
kunnen gesteld wordm voor hun euvel
daden. Zoo en niet anders is de eigenlgke
leer van vrgdenkers en socialist m over
booswichten, over het goed en het kwaad.
De onderwgzers, die zulke leerstelsels
aankleven, zullen onvermgdflgk den geest
en de ziel der kindereu bederven.
Wg kanten ons niet tegen goed onder
wgs, o neen, wg betreuren het ten zeerste
dat ons onderwgs op sommige scholen
veel te wenschen overlaat, en dat katholie
ke ouders daarin een argument kunnen
vinden en zelfs helaas, in de noodzake-
Igkheid gebracht worden, hunne kinderen
aan het openbaar of z.g. neutraal onder
wgs toe te vertrouwen.
Wg wgzen slechts op het gevaar ge
legen in een godsdienstloos onderwgs
gegeven door onderwgzers, die aan God
noch gebod gelooven.
14,0 (Vervolg.)
Hij moet, wijl gedane zaken geen keer ne
men. Laat echter aan mij de regeling dezer
aangelegenheid over.
Het gezelschap giog naar het rijtuig, dat
aan de deur wachtte. De houtvester met zjjne
vrouw volgden.
Waar is Fabinan vroeg Albert.
De genadige heer heeft hem vooruit naar
de villa gezonden, antwoordde do oude Kör-
ner. Hjj berijdt een goed paard en zal er
spoedig zjjn,
Vooraleer in te stijgen, keerde mevrouw
Wolter zich tot Frederika en zegde haar
VN ij scheiden niet voor altijd zoo het
mogelijk is kom ik later eenige dagen in het
houtvestershuis doorbrengen.
Met Boudewijn? riepen de houtvester en
zjjne vrouw, als reeds het rjjtuig aan 't rol'en
WES«
Een uur nadien stond het voor de Villa.
De reizigers stegen uit en traden het be-
nedensalon binnen, waar de geneesheer hen
wachtte.
Aller gemoederen waren door een koortsige
ongerustheid bemachtigd, die duidelijk op
Onder de Japansche bevolking heerscht
een oorlogsgeest diebewmderiugaldwingt
De markies G i r e, het hoof i der fa
milie Owari, te Tokio, heelt 300 gou
den staveu ter waa>dj van een miliioen
y8ne, geschonken voor de oorlogskosten.
Die stiven maakten een familieschat uit
die alleen in geval vau gevaar voor het
land gebruikt mocht worden.
Van alle kanten komen er geschenken
toe om de oorlogekoeten te dekken. De
markies T o k u g a w a, van Milo, heeft
100 oude gouden muntstukken en gouden
staveD, ter waarde van meer dan 90.000
yens gegeven.
Verschillende rgke families hebben
kostbare juweelen en gouden en zilveren
kuntstukken geschonken.
Naar arnleiding van de blufferige re
devoering, die de'Fransche mioister-Pre-
sident C o m b e s de vorige week weer ge
houden heeft om zgn hart lucht te geven
van den haat, die hem bezield tegenover
de Kerk, geelt de «Osservatore R imano»
het navolgende
De H* Stiel, zegt het blad, heeft wel
nooit geweigerd de vooratellen te over
wegen van de Fransche regeering ter ver
vulling van een opengevallen bischops-
plaats, z°lfs wanneer men niet vooraf,
volgens gebruik, niet-officieel daarover
gepolst was.
hun gelaat stond uitgedrukt. De komst der
familie had levens iets plechtigs en aandoen
lijk". Ieder gevoelde dat een treffend tooneel
zou plaats hebbeu. De grijze dokter begroette
het eerst mevrouw Wolter, aan wie hij zich
als een oud bekende voorstelde. Zij herinnerde
zich den geneesheer,die haar behandeldhad,toen
zij in het jachtslot ziek had gelegen en toen
hij het handje van den knaap had gentzen,
dat de hand gekwetst liul. De eerste begroe
ting wekte treurige, doffi tevens blijde herin
neringen op
Zie hier mijnen zoon, zei mevrouw tot
den dokter Wjj hebben hem gelukkig wederge-
vonden
Albert boog met eerbied voor den grijsaard.
Heeft het ongeval aan uwe hand geene
kwade gevolgen gehad P
Integendeel, zei Albert, eenigszins
schertsend.
ij hebt gelijk, antwoordde de dokter
glimlachend. Deze vingers waren zeer teeder,
toen ik ze verbond. De wonde heeft een lid-
teeken gelaten en zooals ik het gezegd heb,
is het ui'gekomen.
De moeder begreep, dat de dokter door die
woorden de verwantschap van den jongen man
bevestigde.
Wg voegen hierbjj dat graaf Ignaaz den
inhoud van Brands papieren medegedeeld en
de bekentenis der stervende Sailer er mede
aangevuld had.
Waar is Boudewijn vroeg dan de graaf
aan den geneesheer.
In de kamer h'eraaast, wtar hjj de
Ook hee't de H. Stoel nooit h"t bindende
karakter ontkend vin het Concordaat,
wel te onderscheiden van de organieke
artikelen, en men is zich te Rome be
wust altjjd aan zgu verplichtingen vol-
d urn te hebben. De Heilige Stoel heeft
aan de Fransche regeering nooit eenige
verklaring gezonden, betrebkiug hebben
de op de scheiding vau Kerk en Staat,
noch eenige bedreiging ten aaDzien van
Frankrjjk's protectoraat over de katho
lieken in het Oosten.
Verder laat het gebazel van den Fran-
schen Kèrkvervolger di «Osservatore
Romano» koud, overtuigd, dat het werk
vaa Combes wel veel verdriet kan ver
oorzaken doch de Kerk niet sehaden
kan.
Bg een publieke verkooping der goe
deren van den verkwister, markies Van
Anglesey te Londen, bracht zgn col
lects wandelstokken, bg had er maar 190,
een bedrag op van f 18.000.
De Eugelschen in Zuid-Afrika gaan
een gedenkteeken oprichten voor gevallen
paarden in den Boeren-oorlog.
Dat gedenkteeken wordt gepliatst te
Port Elisabeth, waar duizenden paarden
waren geland, welke later in den Boeren
oorlog omkwamen.
Het bestaat uit een rotsblok, aan welks
voorzgde een drinkbak voor paarden is,
waarin drie waterstralen vloeien. Op het
blok houdt een Engelsch cavalerist knie
lend zgn viervoetigen vriend een water
emmer voor.
Het opschrift luidt als volgt
«Opgericht voor het bedrag eener opei-
bare inschrgving, als blgk van waardee
ring van de diensten der brave dieren,
die in den oorlog tusschen Britten en
Boeren van de jaren 1899 —1902 zgn
omgekomen.»
Een firma te Westminster is belast
met de uitvoering van het gedenkteeken,
hetwelk 800 pond sterling (t 9600) zal
kosten.
Het zal niemand ver wo aderen dit ia ee o
Dnd, waar dergelgka onzinnige monumen
ten worlen opgericht,het aantal knnkzin-
uigen toeneemt.
De officieele rapporten geven aan dat
in het jaar 1859 het aantal krankzinni
gen bedroeg in verhouding tot de bevol
king 13 per duizend en in 1903 3.6
per duizend.
Men moet bg die groote vermeerdering
echter in aanmerking nemer, dat er in de
laatste 40 jaren meer zorg am krank
zinnigenverpleging wordt besteed en dat
zeer vele der thans verpleegden vroeger
niet tot de krankzinnigen gerekend zouden
zgn.
Er worden thans in Engeland en Wales
117.199 krankzinnigen verpleegd.
Een grappig geval, waaruit tevens ge
leerd kan worden hoe de mensehen zich
nog laten beetnemen, had onlaags te War
schau plaats.
komst zijner familie vei wacht. Het war; raad
zaam, dat mevrouw eers alleen binnentrad.
De genadige vrouw trad haastig en bevend
de kamer binnen. Boudewijn stond aan het
open vemter en zag naar het park.
Boudewijn
Hij zig om.
Charlotte? vroeg hg met een onzekere
stem.
Zg naderde hem fl r'sterend
Vriend, I ebt gij mij niet verwacht?
Ik Ach beiden zijn wij oud ge
worden mijne oogen zagen u in een wit
kleed, jong en boeiend. Mijn haar is ver
grijsd. Het is uw blik. Charlotte,
Charlotte 1
Door aandoening overweldigd, drukte hg
haar 8an zijn borst.
Heb geen verdriet meer, Boudewjju
fluiste-de zij. Steeds heb ik u bemind, aligd
ben ik u trouw geweest,
Kunt gij m!j vergeven, Charlotte?
Uit ganscher hart. mjjn vriend De Voor
zienigheid heeft alles beschikt wg zgn nu
wederom vereenigd, wederom gelukkig. Laat
ons den Hemel voor de genade danken, dat
wij ons in het verkregen geluk mogen ver
blijden en de treurige dagen vergeten, die
achter ons liggen. Ach, gij hebt zooveel ge
le den.
O mgn vriend onuitsprekelijk
Wij hebben dus beide geleden 1 Hoezeer
heb ik u miskend, mgne lieve vrouw, 't Is
mij alsof een slu:er van mgne oogen is ge
nomen. Met uw zielvolle oogen staat gij voor
Een jonge weduwe, in Warschau, was
opnieuw verloofd. Haar aanst lande mm
wilde den datum van bel huwelgk vast
stellen en zg zelve haf daar niets op
tegen, maar wilde alleen te vo en de
tomtemmiog van haar overleden man
hebben.
Zg vertelde dit tegen haar bloèdver-
wanten, die hear uitlachten. Maar op ze
keren dag kwam er een vrouw bg haar
die zeide clairvoyante te zgn en haar ver
zekerde dat zg er wel voorzorgen zou,
dat de echtgenoot an'woerd gaf. Zij ver
langde voorloopig 50 roebels voor baai-
werk.
Den volgenden morgen moest de we
duwe voor eenige onkosten 20 roeheh be
talen. Den dag daarop moist de duivel
uitgedreven worden, want de overledene
had nunie'bepaald een deugdzaam leven
geleid. D;t kostte 40 roebel. Na eenige
dagen verscheen de clairvoyante weer,
zette midden in de kamer een éanpoot'g
tafeltje en daarop een beker de weduwe
beval zg drie dagen te bidden. Na drie
dagen kwam de vrouw opnieuw en beval
500 roebel en eenige voorwerpen v.n
waarde onder den beker te leggen. «En
nu», zeide de geheimzinnige, «brandt le
vendel in de kamer, morgen kom ik te
rug». Toen zg den volgenden dag terug
kwam, ze de zg gebeden op en bedekte
den beker, waaronder hit geld en kost
baarheden lagen, met een doek.
«Nu is alles klaar,» eprak zg toen,
«brandt van daag nog levendel, morgen
krggt u antwoord.»
De weiuwe deed den geheelen nacht
geen oog toe. 3g het krieken van den
morgen stond zg vroeg op en trad naar
het ééapoitig titeltje. Met bevende han
den hief zg den Ijeker in de hoogte en
vond op de plaats waa' het geld gelegen
had, een stuk papier, waarop geschreven
stond: ik wensch mgn opvolger veel ge
noegen, als hg niettegenstaande je dom-
1 heid, toch met je trouwen wil».
De «Nowoje Wremja» heeft in een
artikel den toestaudgeschetst waar'n zich
het land bevindt. Oader het volk, zegt
tiet blad, is zeker groote ontmoediging op
te merken. Een reeks ongelukken heeft
het getroffen. Niet alleen de nederlagen
ia Azië, maar de economische toe tand
baart zorg. Ia geheel Roeland zgu de
organen van den openbaren dienst ge
noodzaakt zich te bepalen tot het afdoen
der löopende zaken. De ene-gie, die zich
overal vertoonde om ons, heeft zich niet
bg om doen gevoelen.
Velen echrgven den toestand toe aan
de routine, den sleurgang der bureaucra
tie, en dat is tot op zekere boogte juist.
Doch wg kunceo tegen die sleur niet op
indien wg niet zelf bewgzen geven van
energie. Nu is het moeilgk aan te geveD,
welke maatregelen genomen dienen te
worden, om te zorgen dat wg op de
'hoogte komen der moderne toestanden,
maar het is zeker da' we alleen uit een
vige ontwikkeling nieuwe krachten
kunnen putten.
«Het is niet voldoende den strgd tegen
mij ik hoor uwe lieve stem. Charlotte
Charlotte, ga uiet meer weg van mij... anders
komt mijn zwaarmoedigheid terug. Gjj geljjkt
de stra'ende zon, die nacht en nevel verdrgft,
uit u komt een geheimzinnige macht, die mg
wonderbaar verlevendigt en versterktAch 1
leidt mij van nu af, trek uwe hand niet meer
terug....
D.t zal ik niet meer doen, mijn lieve,
arme vriend. Maar wilt ge u geheel aaa
mijne leiding overgeven?
Ik zweer het
Welaan, dan zgn wij als opnieuw ver-
eenigd. Dat gij mij volkomen vertrouwt, be
schouw ik als een bewjjs uwer weder ont
waakte lie'de voor mjj
Hij nam de beide handen zjjner gade.
Charlotte, zegde hjj bewogenik heb
niet opgehouden u te beminnen I Maar een
treurige geest overweldigde mg en niemand
was er om dien akeligen gast te verdrijven,
L'e troostwoorden van Ignaaz en Benigna
troffen mij als een snijdende koude. Ach, Char
lotte, mgn leven is vertreden
Hg streek met de hand over zgn bleek
voorhoofd en scheen zich af te wenden,
Wacht, Houdewjjn, wat hebt gij mij be
loofd? Ban ik niet uwe vrouw, heb ik niet
de grootste rechten op uwe liefde P Ligt op
mg niet de plicht uw verdriet te verstrooien
Gj moet mij niet met woorden erkennen
maar met de daden, en het eerde is van bjj
mg te blgven.
-Wat moet ik doen?
Zg w'erp zich aan zgn borst.
den vgand voor te bem Ten. Een spoedige
invoering van hervormingen, ook wat de
verdedigingsmiddelen van het land betreft,
vraagt de aandacht.
«R eds zga tallooze hervormingsvoorstel
len ingediend en voorgesteld, doch al die
plannen zgn het geheim der kanselarijen ge
bleven. Zg moeten aan het g*beele volk
worden medegedeeld, opdat dit worde
teruggegeven aan het leven en aan de
hoop.»
Het reuzenhotel «Sr. Regis-Hotel», dat
in de vgfde avenue te New-York wordt
gebouwd, is een der prachtigste inrich
tingen van dien aard, dat ooit ter wereld
is gebouwd. De e'genaar is John
Jacob Astor.
Zaterdag is het gebouw, dat achttien
bovenverdiepingen hoog is, geopend, de
kosten der inricht'ng beloopen zoowat om
de 18 miliioen.
De vestibule en gangen zga van prach
tig marmer, het geheele gebouw is brand-
vrjj. Slechts de allerrgktt n der rgken
kunnen hier wonen, want de prgzen zgn
verbazend hoog. De wanden van de
kamers zgn met kostbare zgdeo st ffen
en tapgten bekleed, de vloeren met prach
tige naar in Fraukrgk vervaardigde ge
borduurde tapgten belegd. Ieder bid kost
zoo i tg vau 24 000 gulden. De inrichting
van de badkamers is van zilver. De eet
zalen bieden voor 500 personen plaats,
maar er is zooveel ruimte, dat bg het
eerste diner voor 10.000 zitplaatsen ge
zorgd was. Een mill onnair, die hier een
jaar wil wonen, is ongeveer 2i/, ton
kwg t.
Volgens de laatste berichten van het
oorlogsterrein trekt generaal Koero-
p a t k i n met zgn hoofdmacht naar Tiè'-
ling, t-rwjjl de Japansche troepen ouder
generaal K oeroki rusteloos de R issi-
sche achterhoede blgven verontrusten. De
wegen tusschan Moekden en Tieling zgn
door den reg;n onbegaanbaar, z >odat de
bewegingen der troepea en gevechten op
dit oogeublik onmogelijk zgu.
De R issische generaal Meg r d o r f f
houdt met een leger van 42,000 man
op 20 K. M. ten Zuiden van Moekden,
generaal K o e r o k i in bedwaDg.
De Japansche generaal viel hem Woens
dag aan, doch werd met ernstig verlies
teruggeworpen. Sinds dien dag heeft hg
nog verschillende aanvallen beproefd, doch
intusschen wist meer dan d) helft van
de Russische achterhoede met den tr*in
in veiligheid naar Moekden te komen.
Een troepenafdeeling van 12,000 man
verkeerde echter nog, Daar de corres
pondent van kle «Da ly Exp es» vernam
in groot gevaar. Zg bevond zich ten
zuiden van Moekden en het was z. i.
zeer de vraag, of het haar gelukken zou
het hoofdleger ts bereiken.
Het Russische leger is thans in vgf
afdeelingen verdeeld. De eerste afdeeling
Bemin mg geljjk gjj mjj vrouger be
mind hebt en ontvang mjj in huis met mjjne
kinderen.
Boudewjjn ontstelde hevig.
Uwe kind ren? riep hjj,
JaCh rlotte en Albert.
Maar de knaap is dood 1
Hjj leeft en is een flinke jongeling:
Brand heeft de verraderljjke Sailer bedrogen,
zij heeft in de kloof piet ons kind maar een
pop, een nagemaakt kind geworpen, dat
gjj zelf vervaardigd hadt. De trouwelooze ka
menier moest zich schuldig gelooven, daar zjj
Van den list van onzen braven Brand niets
vermoed heeft.
Nu naderden Ignaaz en de geneesheer. De
graaf las Brands mededelingen in zooverre
zjj den knaap betroffen en de dokter beves
tigde dat Albert de gekwetste,knaap, derhalve
de geredde zoon van den vorst was. Geen
twgtel kon nu meer bestaan.
Ewald Ewald, stam 1de de verwonderde
Boudewijn.
Ondertusschen had mevrouw Wolter zioh
verwijderd, en kwam met de kinde en aan de
hand terug in de kamer.
Een geweldige aandoening overstelpte den
1 vorst.
Bevend ging hjj de twee jongelieden tege
moet, die voor hem nederzonken,
Wordt vervolgd.)
