No. 5805
Zaterdag 24 September <904.
29sle Jaargang
VOOT
cfflooró
«rib
en SEiuió'éttoüanó.
hit m
Waarom moet men werken
ABONNEMENTSFBIJSi
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,90
A.fzonderl|jke nummers 0,03
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
Hoofdredacteur-Directeur W. KUPPER8.
BUREAU St, Janastraat Haarlem.
Van 1—6 regels •••■50 Cents
Elke regel meer 71/» r
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant,
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitèEtrangèn
G.L. DAUBER Co JOHN., F. JONES Suee. Paria Slbia Faubourg Montmarire
Niets is den menscb heilzamer dan Let
werk.
Iedereen heeft op aardeeane taak ts ver
vullen, geen enkel steivding is er, ol hjj
heeft een zeker werk te vsrriclTen en
daartoe zijn hem door het Opperwezen
de noodige middfien gegeven.
Terwjjl de eenen nederig laven als
handwerklieden, anderea wathooger klim
men door wilskracht, en ondernemings
geest, ea derden een genoegelgk, weelde
rig bestaan genieten, vervuld van verma
ken en genuchteo, badend in rjjkdom en
goud, hebben veel anderen nog hunne
schreden gezet op da baan, zoo hobbelig
en met doornen bezaaid, der kunst en
wetenschappen.
Met woord en pen, met beitel, stift of
penseel, zwoegen die kunstenaars in ge
durige spanning des gaeste», in besten
dige afmatting van het brein en z|j bren
gen werken voort, die het andere volk,
de masm moeten bekoren, bevallen, ver
maken, maar ook wel meest nog moeten
onderwjjzen en leeren beter worden, elel-
moedig zjjo, het goede beminnen en vooral
oefenen.
Waarom moeten w|j werken?
Ejrst en vooral, om bezig te zjjn en
de looze ledigheid onverpoosd te schuwen,
want zjj is de oorzaak van reusachtig
kwaad.
Iemand, dis veel werk1, zal weinig tijd
vinden om kwiad te bedrjjven immers,
hg zal wgselgk de dwaasheid inzien, welke
bestaat in zjjnen kostbaren tjjd ui»t alletn
in bcuzelarjjen, maar des te erge", in laak
bare bedrgven te verkwisten.
Daarbjj, werken is gezond, want vele
bezigheden geven aan het lichaam eené
beweging, welke voor hetzelve zeer nat
tig en heilzaam is en zjj verkwikken den
geest, die anders, door verveling getergd,
spoedig met de meest onzinnige en scha-
delgke gedachten zou vervuld we-deD.
Men moet das het werk beminnen,
omdat het gezond is en voordeelig voor
het behoud van lichaam en ziel.
Verder most men werken*oo men
niet rjjk is om zjjn dageljjksch brood
te verdienen en in de noodwendigheden
V in zjjn be taan te kunnen voorzien. Het
loon, welk men voor zjja werk ontvangt,
is dan gezegend gold, dat voordeel aan
brengt, indien de taak eerljjk en naar
behooren is volbracht.
Wanneer men door God meerdtre bc-
gaaflheid heelt verkregen dan andere
m'demenscheo, moeten wjj, indien wjj
iets nuttigs en voordeeligs voor hen kun-
FEOJLLEION
Vervolg,
- Dat vvr'rouwea heb ik verloren, in
den zweren st-jjd om het bestaan der laatste
maanden. Hoever is het thans met ons geko
men? En wanneer zullen wij eens weder vrij
kunnen ademem Nimmer
Toen viel zijn hand zwaar en moedeloos
neder op den schouler van zijn vrouw, en
zjjn somber fonke'ende blik deed haar sidde
ren.
Tot heden hee't mij de 1 efde jegens de
mgnen nog teruggehouden een leven van mi'
af te werpen, dat mjj reeds lang een ondra
gelijke last is geworden. En waarlijk, wat de
toekomst, ons nog zal brengen ik mag
daaraan niet denken
Hjj ademde diep en zwaar, zijn oog viel op D
de van koortshitte gloeiende gezichtjes der,n had het huis verlaten. Ei met het geluk
nen doen, werken uit plicht en om onze
bekwaamheid, ous talent, hoe gering
het zij, goede vruchten te doen voort
brengen.
Werken is dan wal dibbele plicht,
want wjj zjjn als de boom of de akker,
gsdwongan, door Hen die ons schiep,
goede voorlbreigselen te leverei, ten
bate van het algemee van al onzs me
demecschen, daar wjj samen op de wereld
gesteld zijn om elkander te helpen, te
ouder «ijzen, te stenner, en te verbljjlen.
Wij moeten das werken, omdat het
odz plicht is en de rijke lieden, die de
ledigheid schuwen, handelen zeer wel,
wanneer zjj met al hunne rjjkdommen,
ook hunne werkkracht op het een of an
der gebiel aanwenden voor het welzjjn
van de samenleving.
Daarbij mogen wij werken en schoone,
nuttige en leerrjjke gewrochten voortbren
gen, tot onze eigen8 voldoening, tot te
vredenheid van ons hart, dat feller klop
pen zal bjj de gedachte, dat wjj wel doen.
Het verrichten van nattig en prjjsbaar
werk zal ons eene edele fi rheid schen
ken, vrjj van awazm hoogmoed. Het be-
wnstzjjn dat wjj onze bekwaamheid heb
ben aangewend tot voordeel, tot onder-
wjjs in beschaving onzer broederen, zal
ons immer geluk en vreugde ia de ziel
doen smaken.
En om dit te erlangen, moeien wjj zorg
vuldig vermjjden, enkel om een dwaze
eerzucht te werkeD. Wjj hoeven ons wel
te wacbt'D, datgene wat wjj kennen en
kunnen aan te wenden, om door de an
dere lieden geprezen en uitbundigen lof
toegezwaaid le worden.
Hoe dwaas en onverstandig bleak het
niet reeds menigmaal ti zjjo, watgroole
verstanden nochthans verrichtten? Zjj
wendden alie pogingen aan om roem en
eerbewjjs te bekomen ea om door hunne
tjjdgenooten op een verhsveu voetst ik te
werden geplaatst, en zjj stierven echter
diep gegriefd en misnoegd, om de onver
schilligheid, waarmede het volk btn be
jegende, om de ondankbaar heil, waar
mede de menigte hen beloonde.
Buiten de uitzonderingen, die den al-
gemeenen regel bevestigen, kan de
men8ch gedurende zjjn geheele leven niet
verhaven worden. Da roem is veelal en-
kel jjdelheid en komtden kunst caarslech's
dan alleen toe, wanneer bg tsn grave is ge
daald en van het aardsch taoieel ver
dwenen.
Werken wg dos niet om roem en
groote faum te verwerven, maar indien
wg iets nuttigs en voordeel'gs Kennen of
kann°n, gebruiken wjj bet alleen om onzen
zenden ueinei eu dau zuo veel ellende
te huis I
Strak en oabewegeljjk had de vrouw hein
aangesfaard bij deze zonderlinge woorden,
maar thans kwam er ean heldere glans over
haar ontsteld gelaat en zeide zijFrans
Arnold's handen zullen zich nooit bezoezelen
aan oneerljjk verkregen goed.
De man was plotreliDg bleek geworden
Teen klonk het ah een wanhoopskreet v an
zjjne 1 ppen Dan moge de God, aan wien
gij nog kunt ge'ooven, ous helpen I Want
ik zweer het u, Anna ik kan dit lijden,
deze ellende, die knagende zorgen voor de
toekomst van ons allen niet langer verdragen.
Met deze woorden verliet hij de kamer en
liet vrouw en kinderen al'een. Maar Anna
wierp zich voor het kruisbeeld des Verlos
sers op de knieën, en het was em vurig,
hartstochtelijk gebed, dat thans opsteeg tot
den troon des Eeuwigen.
Weken en maanden gingen voorbij. De kin
deren waren weder gezond geworden, se' jjn-
ba»T ging alles zijn geregelden gang doch
in werkelijkheid was dat niet zoo.
Hst vrcegere geluk was langzaam, aarzelend
en als met tegenzin buiten de deur getreden
plicht tot weldoen te vervuBeo en om er
mede het noodige tot levensonderhoud te
verd enen.
Ea werken wg ook onverpoosd, om te
vreden te mogen leven en eens, waaneer
wg tot eeuwig heengian zullen zjjn ver
plicht, tevreden en gelukkig te mogen
scheiden.
BUITENLAND
Italië.
Toen da vrgdenkers, die te Rome i
Corgr s vereenigd zjjn, naar de Porta Pia
t okken, om hun vreugde te uiten in het
bewonderen van de bres, waardoor de
<,vsrweldiger8 van Rm;e de stad op den
20 sten S<ptember 1870 binnentrokken,
was in hun midden een Fransch wijf, ze
kere madame S o r g e, gekleed in een
rood-wit-blauw costanm, de Fransche
kleuren.
In de naorddag-zittiog werd een te
legram naar den FranscheD kerkvervol-
ger Combea gezonden, ten einde hem
aan te moedigen om voort te gaan ia
zjjnen oorlog tegen kerk en kloosters.Zoo'n
hulde heeft de man zich wel waardig
gemaakt. Bg het eiads de*z'tting had
den er hevige twisten plaats tnsscheD
socialisten en anarchisten en anderen,
zóo dat er bij ia een algemeene vechtpartij
was ontstaan. De orde kon niet hersteld
worden, zoodat de zitting werd opgehe
ven.
Bg de spoorwsgramp te Ferrara,
zjjn zeven' msnschen gedood enzeven'ien
gekwetst..
Vo'gens de laatste berichten bivindt
zich Dr. O 11 o, onder-secretaris vai den
Oostenrgkscben minister van fiianciëo,
die naar Inaiië was gekomen oso deel te
nemen aan de onderhandelingen over
het Oosteirjjksch-Italiaansch handtlsver-
diaonder de gekwetsten.
Gelood zjji: vier spoo: wegbeambten, een
kapitein der cavalerie, een onb 'kende
dame en een 16 j irige juffrouw.
De machiust, aaa w:ea de schuld van
de botsing geweten wordt, is aangehou
den.
Euitschland.
Ret hee't de aandacht getrokken, dat
de aanvoerder der Dnitsche socialisten
niet als voorzitter op het Sicialisten Con
gres te Bremen f ingeert.
Da correspondent van de cEtoile Bei
ge» te Borljjn, meldt, dat de oorziakvan
het niet verschijnen van den millioenen-
rjjken Singer te Bremen, pelegen is in
een te Barlija gemeen zaakje.
Singer zou met zekere prinsen, finan
ciers, hooge ambtenaren en officieren, be
trokken zjjo bjj zekere vrouw S., die be
schuldigd wordt, joDge mei j ?s in bare
woning te lokken. Sedert deze zaak aan
de orde is, verscheen Singer ook
bjjna niet meer in den Duitsch»n Rjjks-
beide kinderen, toen begon hjj weder te spre
ken, doch zacht en onzeker als in een droom
Duizenden, duizenden gaan mjj dageljjks
door de handen, die veelkleurige biljetten,
die mjj steeds als in een z-cht geruisch vcor
de oogen dansen, prikkelen mijne zenuwen,
benevelen mjjnen geest. Duizenden ja dui-
verdween ook de tevreden eid.
Aan tafel zat ste ds een bleek, somber man,
die nauweljjks meer een zacht vermanend
woord voor zijne kinderen, of een vriende
lijke uitdrukking voor zjjne in stilte l,dende
echtgenoote over had. En totn kwam er een
verschrikkelijke dageen dag, die Anna als
met één slag dreigde te verpletteren, en die
haar een blik deed slaan in een jjzingwek
kende toekomst.
Anna was alleen, toen Arnold later daD
gewoonljjk t' huis k f»m Wankelend als een
bescbonkene, trad hij op zijn vrouw toe. An
na zag den echtgenoot aan;rertwjjfeling sprak
nit zijn gansche wezen. Zjj ko i niets vragen,
niets denken, doch een ontzettende angst over
viel haar. De man las dezen dood angst in
bare oogen.
Toen kwam hjj nog nader bjj en zeide met
een scherp klinvenden lach:
Anna, waarom ziet gij mij zoo strak aan?
Wat leest gij in mjjne trekken? O, wil ik het
u zeggen
Hij zweeg een cogenblik, streek zich met
de ha' d over het voorhoofd en de oogen, en
vroeg to n angstig en gejaagd
Anna, waar zjjn de kinderen
Wat scheelt u toch, Frans?
Waarom ziet gjj mjj zon vreemd en onrus
tig aan
Zij 1 gde nu hare rechterhand op zjjnen
sch uder en zig hem aan met een blik, die
doordkmg tot in het diepste zjjner ziel.
Ach, raak mij niet aan, Anna, uwe
hand is r<in, klonk het nu op doffen tooi.
Gij Hij kwam niet verder. Zjj gaf ten gil,
trad wankelend een paar schreden terug ea
sloeg beide handen voor het gekat.
Eeuwige God! Nu nu weet ik al
les, Nu weet ik, dat gj|
Een dief zijtl klonk het, op vreemien
schamperen too-, uit zjjnen mond. Och, zeg
Op hst socialisten Congres te Bremen
voert Bebel het groTite woord. Hg ver
klaarde bjj de discussies over de parle
ment a re taktiek, dat de socialistische
grojp in den Rjjkrdag nog niet weet,
welke houding zjj zal aannemen ten op
zichteder nieuwe handelsverdragen. Bebel
zeidototae «Genossen», dat zij zich geen
illusie moesten maken van de wetsvoor
stellen, door de socialisten bg dea Rgksdag
ingediend. Vervolgens zeide Bebel nog een
woordje ter rechtvaardiging van de hou
ding de: partjj. Vóór vjjf en twintig ja
ren heeft bij verklaard, dat de socialisten
elk crediet voor de lands7e:dedigiug zon
den weigeren.
N* de redevoering van Bebel werd
met het debat tegea S c h i p p e 1 b egon-
nen.
Spoedig echter werl de vergadering
wegens het vergevorderde uur verdaagd
tot dea volgenden morgen. Schippel
zal dan de gelegenheid gegeven worden
te repliceer en.
Rusland,
Te St Petersburg heersaht tasschen
den Czaar en zjjn minister van Oorlog,
generaal Sacharof, verschil van ge
voelen.
De Minister wil dat generaal K o er o-
pat kin de Japanners zal aanvallen
omdat de officieren en soldaten beu wor-
d-n van het voortdurend terugtrekken. De
Czaar echt ir is het eens met generaal
Koeropatkin, en geelt hem de vrjje
hand.
Koeropatkin wil niet aanvallen
voor hjj over genoeg krachten kan bj-
schikken.
Ssdert 9 S-ptember ontving hjj 75.000
man versterking van de beste Russische
troepen met 179 kanonnen.
Drie gepantserde treinea, te Cüarbin
gebouwd, zjja gereed om te vertrekken.
De eene naar Tië-ling, de twee andera
om bjj het leger om Moekden gebruikt
te worden.
China.
O ver de moorden te Hon-Pé gepleegd
op Z. D. H. Mgr. Verha'geo, zjja broe
der pater Federik Verhaegen,
pater Florentine Robber echt,
en vier andere christen ,>n, vernemen wg
De B sschip, die zich reeds een paar
dagen te Oha-Ka-Ti bevo *dt, moest zich
naar Ta-Tsio-Koni begeven. Pater F 1 o-
rentius vertrok op 5 Aagastus des
morgens te 7 uur er heen, om alles ge
reed te maken voor de aankomst van
den Bisschop.
Nauweljjks was hg te Hon-Pé voorbij
d s markt gekomen, toen hg aangevallen
werd door een bende moord m aars, die
hem twee laassteken toebrachten. De pa-
t»r kon nog van zjja muilezel stippen
en ia de rivier vluchten, doch hg werd
er spoedig uitgehaald, gebonden en op de
markt in een hok opgesloten.
Z. D. H. Mgr. Verhaegen enzjju
broeder Pater Frederik passeerden op
hunne beurt omstreeks 9 uur de markt.
Zjj werden eenige honderden passen verder
het maar. Anna wast dat ben iksedert
En nu baanden zich zijn inwendige onrast,
angst ea vertwijfeling met stormachtig geweld
een uitweg naar de lippen.
Ja, ik heb gestolen. Ik, die steeds
de rechtschapenheid, de eerljjkheid zelf was,
ik ach, het is onbegrjjpeljjk, onbegrijpe
lijk Een uur geleden was ik nog eerlijk man,
kon ik iedereen nog in de oogen zien.
W rktuigeljjk bracht hij de vuisten aan de
hevig kloppende slapen. Eu toen vervolgde
hg langzaam, als droomend, met de zwakke
oogen op het marmerbleeke gelaat zjjner vrouw
gericht
Luister, Anna, het overviel mjj als een
roes, als een vlaag van waanzin.
Doe dikwjjls heb ik reeds die- papiertjes
door mjjne vingers laten gljjden, zonder er
iets bij te denken. Maar in den laatsten tjjd,
toen het mjj zoo s'echt g'ng, toen ik nergens
uitkomst zag, is het dikwijls bjj mjj opgeko
men. Als ik zag hoe mjjn chef belangrjjke
sommen wegwierp bij wedrennen en feesteljjk-
heJen, en hoe wjj gebrek leden en inell nde
verkeerden, dan kwam er plotseling een stille
woede en vertwijfeling over mjj een gevoel
van grenzenlooze verlatenheid..,., ik zag
slechts die veelkleurige bljetten voor mij, ik
hoorde slechts, dat eigenaardige, demonisch
geiuisch door het tellen veroorzaakt, het be
gon voor mjjne oogen te flikkeren/mijn ooren
suisden, ik beefde koortsachtig. En toch, ja
toch strekte ik mijn bevende handen uit en
Frans Arnold had opgehouden een eerljjk
aangevallen door een honderdtal kerels,
met lansen gewapend, die uit e?n maïsveld
te voorschjjn kwamen en de draagstoe
len verbrijzelden.
Mgr. Verhaegen werd door twin
tig en zijn broeder door bjjna evenveel
steken gedood.
De moordenaars haalden toen pater
Florenti as tj voorschga, sleepten
hem voor zjjn bisschop en zjjn lotgenoot
en staken hem insgeljjks met hnnne lan
sen dood.
De moordenaars wierpen daarna de
ljjken der drie priesters en nog een vier
tal christenen, die ook vermoord waren, in
een uitgedroogde rivier, waar zjj door den
mandarjjn zij a gevonden.
De samenzwering tegen den Bissohop
en de twee paters, was reeds sedert een
maand voorbereid.
Da oorlog in hat Oosten.
De Japanners spraken met eerbied
over dj dappere Rassen die Port-Arihur
verdedigen. Duizenden en nogmaals dui
zenden Japanners zjjn voor de vesting ge
vallen met niet het minste succes dan
het veroverea van eau paar bnitenforten;
het nithoudingsvermogen van de bezet
ting der vesting dwingt bewoadering af.
Bjj den jongeten aanval werden dé Ja
panners over de geheele linie met zwa
re verliezen teraggeslagen.
De Russju hadden geen nieuwen aan
val voor de eerste week vau October ver
wacht. Da poging om einde Augustus
R kwansj an te bestormen, heefc den Ja
panners een heel regiment gekost.
Renter meldt uit Petersburg, dat vier
oorlogsschepan, walke Rusland van Ar
gentinië heelt gekocht, volgens een gi-
rucht, te Libau zjjn aangekomen.
Naar het beet moet generaal Koero
patkin al de Russische oorlogscorres
pondenten van het oorlogsterrein hebben
weggezonden, omdat eenige hunner be
kend hebben gemaakt, dat de Rnsfiache
soldaten na den slag van Liaojmg, twee
dag n lang hebban moeten vasten, daar
zjj zilt geen brood hadden,
Er liggen 22,000 gekwetsten in de hos
pitalen van Charbin, waarvan er 15,000
binnen een tientil dagen weer dienst zul
len kunnen doen. 4000 invaliden zjjn nair
het hoofdkwartier gezonden.
Over het gevecht bg Moekdenontving
da «Daily Telegraph» uit Tokio dd. 21
September het volgende: Generaal Oy -
a m a bericht, dat twee Russische colon
nes het gevecht openden uit de richting
van Moekden en Woeshoen. Met in 't
geheel zeven bataljons, veertien kanonnen
en een dozjjn eskadrons dead onze co
lonne d. d; 17 September bjj Pingtaitse
een contra-aanval, E: vjlgde een hevig
gevecht, dat van twailf uur tot drie uur
in den namiddag dunrde.
Om vier uur begon da vjjand terug te
trekken. Onze artillerie vervolgde hem
en bracht hem aanzienljjke schade toe.
Het hoofdcorps was langzamerhand te
ruggetrokken en liet een gedeelte achter,
dat hardnekkige tegenstand bood, doch
man te zijn 1
Met een diepen zucht richtte hjj zich op.
Zjjne oogen gloeiden, zjjn hart bonsde met on
stuimige slagen.
Binnen weinige digen zal dj kas wor
den nagezien en het tjkort zal ontdekt wor
den. En dan zal ik zeggen ik heb het ge
daan Zie, Anna, hier zjjn die vervloekte
vodden die lorren, die zulk een duivel-
schen invloed op een arm, zwak, radeloos
menschenhart kannen uitoefenen. Daar
daar, neem ze en bettal er onze schulden
mede. En valt niets meer aan te veranderen
vcor het gerecht kom ik toch
Met deze woorden g eep hij een aantal
banknoten van vijftig, van honderd galden uit
zjjn borstzak en legde ze in bonte rjj op
tafel.
Sprakeloos en met een gebaar van afgrjjzen
st ekte zjj afwerend de hand uit.
Neen, neen, ge n penning daarvan 1 sta
melde zij buiten zich zelve. O, mjjn God,
waartoe ook nog deze beproeving vervolgde
zjj snikkend.
Met bevende handen vouwde hjj nu de bank
noten op en wilde ze weder iu zjjn borstzak
steken.
Bab, voor Helldorf is zoo n sommetje
geen verlies, en a's ik weder vrjj kom.
Wordt vervotjd.)
EiMKLUiil HO RMT.
2)ag6laè
PBIJS DBB ADVEBTENTIEN.
AGITE MA NON AGITATE.
3.
