No. 5806
Maandag 26 September 1904.
29ste Jaargang
l&agBlaó voor cföooró- on
's Lands gelden.
BIT BBËB1U.
KER8TK .KLAD.
8 lfl ff ËNLAiNiïT~
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
A.fzonderlgke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
H o o f d re d a c t e u r-D irectenr W. KÜPPERS.
BUREAU St, Janastraat Haarlem.
f 1,20
1,50
2,9C
0,03
Dit nummer bestaat uit
TWEE BLADEN.
't Ziet er met onze Schatkist nu juist
niet voordeelig uit wat miaister H a r-
i e in zjjn «millioenenrede» duideljjk hesft
voorgecjjferd.
Zoo vertelde hg, dat over 1902 ruim
1 millioen te kort komtdat weliswaar
1903 een overschot van goed l'/4 milli
oen zal geven, maar dat niettemin het
jongste twaalfjarig tjjdvak(18921903)
een tekort oplevert van raitn 58/4 milli
oen. Een wairljjkrssjectabelcgfer! Ging
het nu met de inkomsten wat harder voor
uit, dan zou de zaak nog wel schikken,
maar ziet«omtrent de vermoedeljjfce
uitkomsten van het loopende jaar zjjn
de vooruitzichten weinig bevredigend»,
't Is wel aardig, dit door den voor-
zichtigen minister van financiën eens te
hooren uiteenzetten. Men kan tevens zien,
wat er alzoo aan lands middelen vast
is en welke factoren samenwerken tot de
dikwijls merkwaardige en vaak onbere
kenbare schommelingen van den inhoud
der Schatkist: Wjj knippen daartoe het
volgende stukje uit bovengen jerude rede,
die overvloeide van groote getallen. «Het
eiudcjjfer der uitgaven voor 1904 zal_zeer
hoog zjjn», betoogde de Minister, die
daarop voortging:
«Daarentegen staat te vreezen, dat
de middelen niet meer die elasticiteit
zullen vertoonen waardoor zich de la
tere jaren zoozeer kenmerkten. Van de
belastingen, de dom eioinkomsten, de
opbrengsten der .posterjjen en tele
graphic, alsmede de ontvangsten uit
de Staatsloterjj, de akten voor jacht en
visscherjj, de loodsgelden en de mjjn-
rechten, zjjn de uitkomsten over de
eerste 8 maanden van 1904 in hoofd
zaak bekend. Vergeljjkt men deze met
de opbrengsten in hetzelfde tjjdperk
van het vorige jaar, dan valt een
achteruitgang te constatetren van
i 712000. Hierbjj dient bovendien in
aanmerking genomen te wordeD, dut
in 1903 tot ultimo Augastus een be
drag van ongeveer f 1 300 000 aan
suikerpremiëou ]in mindering van de
opbrengst van den suikeraccgns wis
rpgebracht, terwjjl deze premien voor
1904 zjja vervallen, zoodat het na-
deelig verschil met de eerste 8 maan*
den van het votige jaar ongeveer
FEUILLETON
(Vervolg).
Frans, wees barmhartigriep de vrouw
smeekend. Geef dit onrechtvaardig verworven
geld terug, dan zijt gij weder eerlijk man. li enk
aan de toekomst onzer kinderen
Een smartelijke trek kwam op zijn bleek
gelaat, een oogetblik scheen hij in hevigen
tweestrjjd te verkeeren, toen stak hij de bank
noten hij zich, de bezwerende stem zijner echt-
genoote kon hem nittf noteer redden.
Thans is er niets meer aan te verande
ren I riep hij op heescheti' toon. Ik heb den
eersten stap gedaan en kan niet Weder terug.
Maak mij niet week. Ik kfin niet! Ik wil niet.
Voor de eerste maal stiet hij Anna ruw van
zich af en snelde de deur uit. Zijn vrouw
echter zonk, bijna zinneloos, op de knieën.
Zij was zoo geweldig geschokt door hetgeen
zjj gedurende de laatste oogenhlikken had
doorleefd, dat zij zeHg niet in staat Was voor
haar bezwaard gemoed- verlichting te zoeken
in het gebed.
Toen volgden er vreeselijke dagen voor haar,
dagen, waaïop zelfs- haar vast geloof eu
vertrouweii op God dreigden te wankelen*. En
daarna dat vreeselijke uur, toen men- den
f 2 000 000 bedrarg». Gelukkig blijkt
deze t'raggang geheel toe ts schrjjvea
aan de successierechten, die f 2 300 000
minder opbrachten. Maar al behoeft
mitsdien eene algemeens daling in de
ontvangsten nog niet te worden ge
constateerd, er i» alle aanleiding voor
de vrees, dat voor het snelle accres
der middelen, waarin men zich tot dus
ver mocht verheugen, stabiliteit is in
de plaats getreden. Weliswaar bleven
de directe belastingen, die uit den aard
der zaak den invloed van gewjjzigde
oeconomische toestanden minder snel
ondergaan dan de indirecte belastingen,
nog ongeveer f 450 000 bov6n htt over
eenkomstige deel van 1903, doch alle
overige middelen gingen óf terug óf
leverden slechts een onbeduidend be
drag meer op dan ten vorigen jare.
«Dat niet te rekenen valt op zulke
eene overschrijding van de raming der
ontvangsten als in 1903 het geval was,
bljjkt voorts hieruit, dat tot ultimo
Augustus van dat jaar het sllz gedeel-
fe der raming van de bovengenoemde
middelen was overschreden met een
bedrag van p.m. f 1.150.000, terwijl ia
het loopende jaar de opbreDgst onge
veer f3.700.000 beneden de raming bleef
Daarmede is niet gezegd, dat de raming
voor 1904 niet zal worden bsreikt,
doch wel dat van eene belaogrjjke
opbrengst daarboven vermoedelijk geen
sprake zal wezen.
«Het is alleszins noodzakelgk met dit
trager vloeien van de ontvangstea re
kening te houden, teneinde niet door
de gunstige uitkomsten der jaren die
achter ons liggen, tot optimisme ten
aanzien van de toekomst te worden
gebracht.»
«Gunstige uitkomsten der jaren, die
achter ons liggen.» Ea nog zoo pas cij
ferde Z. Exc. voor, dat er over de jongste
12 jaar bjjna zes millioen te kort komt 1
't Is zoo. Dat de Minister vai Finan
ciën desniettemin nog van «gunstig»
spreekt, bewjjst alleen, dat we niet
al te spoedig benauwd hoeven te worden
voor ettelijke millioentjes is Nederland
op de internationale geldmarkt nog goed.
Maar nu het nieuwe jaar 1905 Zie
hier de raming der uitgaven daaivoor,
waarbg wjj tevens aangeven, hoeveel het
meer of minder is dan voor 1904 werd
toegestaan:
Hoofdstuk I (Huis der Koningin)
f 800.000 (Bleef hetzelfde)
Hoofdstuk II (Hooge Colleges voor
Staat, enz) f699.014 (Mee-: 4.120.50),
echtgenoot voor het gerecht bracht. En thans
zijne veroordeeling. driejaren.een eeuwig
heid voor de armen, die achterbleven.
Op dit oogenblik bewoog zich één der sla
pende kinderen, en sprak een woord uit, dat
naar het hart dreigde te verscheuren.
"Vader, lieve vader, ga niet heen.
In vertwijfeling zag zij om zich heen en
Wrong snikkend de handen.
Hoe gaarne had zij thans Willen sterven,
doch wat moesten dan de kindereD, die men
rfeeds; van hun vader had beroofd en dus de
ito.eder dubbel noodig hadden. Het zou een
lafheid zijn den dood te zoeken zij moest
leven,
Wankelend trad zjj naar het venster. Zjj
zag naar buiten in deu donkeren nacht. Maar
het oog harer verbeelding drong door die
duisternis heen zij zag de hooge muren van
het sombere huis, waarin zoo oneindig veel
jammer en ellende, zooveel vernietigd men-
schelijk geluk, zooveel gebroken menschen-
harten waren opgesloten, en waarin tevens
zooveel haat en verdorvenheid leefde. En zij
zhg verder naar binnen, in een enge cel, en
daar lag slapeloos een gebroken en wanhopige
man, haar -geliefde echtgenoot.Ja, nog altijd
was bij haar geliefde man, want ter wille van
de zijnen neen, bartmjiartige God in den
Hemel, dat vreeselijke woord kon haar niet over
de lippen.
Zij rilde koortsachtig, met moeite sleepte
zjj zich naar haar legerstede. Nu niet ziek
worden, vooral nu niet.Doch thans boog
zich ook over haar de weldadige engel van
PHIJS DEB ADVBBTBWSIEH.
Van 16 regels50 Cents
Elke regel meer 7'/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentieh Con tant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublicitiEtrangèrt
AGUE MA C K AGITATE G.L. DADBE Co JOHN., f. JONES Succ. Paris Mbie Faubourg Montmar.re
Hoofdstuk III (Buitcnlaudsche Zaken)
f 1-014.845 (Minder 49.455.85)
Hoof'stuk IV (Justitie) f7.023.651.10
(MiDder 69.775 00
Hoofdstuk V (Binnen'aadsche Zakea)
f 19.779.021.10 (Meer 197.668.85y
Hoofdstuk IV (Marine) f 16.752.976.45'
(Minder 493.290,91')
Hoofdstuk VIIIA (Nat. Schuld)
f 35.122.242 28 (Meer 624.283.35)
Hoofdstuk VIIIb (Fiianciëu)
27, 530 710,835 (Meer f952,839,50)
Hoofdstuk VIII (Oorlog) f 27,026.684
(Meer 212,664.00)
Hoofdstuk IX (Waterstaat, Handel en
Nijverheid) f 36,064,544,21 (Meer
923.673.50)
HoofdstukX(Koloniëj) f 3.019,905,88 5
(Minder 3,300,562,53')
Naar men ziet, stellen Buitenlandsche
Zaken, Just tie, Marine en Koloniën zich
met minder tevreden. Vooral het hooge
bedrag, dat Koloniën wist te schrappen,
verdient toelichting. Op dit hoofdstuk
werd minder geraamd voor uitgaven
ven de kol. Suriname f1,013,330,22;
idem van dj kol.Curagao f 151,491,311/s
reutel, voorschot aan Ned--lüdiel2.188,800
Hiertegenover staat echter eenehooge-
re rawiog voor kosten departement
f1099; pensioenen en gagementen van
gewezen landdiensten in de voormalige
Nederlandsche bezittingen, enz. f 178
pensioenen, wachtgelden, gratificatiëa
enz. f2222 subsidie aan en Regeerings-
toezickt over de Duitsch-Nederlandscbe
Telegraaf Mg., f49,560.
Op geijjke wjjze zouden we alle andere
cjjfers kunnen toelichten, wat we echter
niet doen zullen. De gedaldige lezer
krjjgt waarljjk al getallen genoeg te
slikken. We zullen ons daarom nu tot
het totaal bepalen. De uitgaven worden
dan alles bjj elkaar geraamd op
f 174,883 595,265. Men ziet: tot op een
half centje is alles uitgerekend. Tegen
over dat groote bedrag worden de in
komsten geraamd op slechts f166,01615200
zoodat er eeu tekort is van f 8.867.443.26'^
Bjjna 9 millioen dus
Schrik niet, zegt evenwel de Miaister,
die dan in deu breede nitrekkent, dat er
«slechts» f 3.400,000 te kort komt, wjjl
er 1 millioen kan worden bespaard, ter
wijl de rest voor rekening is van buiten
ge one uitgaven, waarvoor geleend kan
worden.
Nu 3 millioen 4 ton gaat ook nog
alZeer terecht zegt o. i. de Minister,
dat het budget voor 1905 «een zeer
weinig bevredigenden indruk» maakt, wat
buitengewone krachtsinspanning uitzet
ting van uitgaven is tegengegaan, op de
meeste hoofdstukken belangrjjke bezui
nigingen werden aangebracht en schier
alle zich aanmeldende nieuwe behoeften
zjjn afgewezen.
Nu niettegenstaande zoo ernstig stre
ven het evenwicht van het budget aller
minst is verzekerd, acht Z. Exc, zich
verplicht, tevens voorstellen aanhangig
te maken, die tot ouverwjjlde versterking
van 's Rjjks middelen zullen leiden en
dan eindigt de «millioenenspeech» aldus;
«Te meer is Eolks geboden, omdat
het alleen daardoor mogeljjk zal zjjn,
overeenkomstig het steeds vooropgesteld
voornemen, de uitgaven, welke de ver
wezenlijking van het werirprogram van
dit Kabinet op het gebied van het onder-
wjjs en van het verplichte verzekerings
wezen zal met zich brengen, te bestrjj-
den uit de hoogere opbrengst der in
voerrechten, die uit de ingediende ta
riefsherziening zal voortvloeien.
«Om de benoodigde meerdere inkom
sten ad ongeveer 3 millioen gulden te
vinden, is het oog gericht in de eerste
plaats op verhooging van den gedis-
tilleerd-accjjns tot f 70 per H. L.,
terwjjt tegeljjkertjjdter voorkoming
van eenzjjdige en daardoor te bezwa
rende verhooging van de indirecte be
lastingen 5 opcenten op de .bedrjjfs-
en op de vermogensbelasting zjjn te
heflen.
«Deze maatregelen te zamen zullen
-J- 3 millioen gnlden in d» Schatkist
doen vloeien en mitsdien het budget
voor 1905 voldoende in evenwicht
breDgen.»
Dit al is te daideljjk om toelichting
te behoeven. Men kan er lang of kort
over redeneeren, geld moet er nu een
maal wezen. Een staathuishouding is
duur
B UITEN LAND
den slaap, en er heerschte diepe rust in die
woning, waar ongeluk, verlatenheid en wan
hoop hunnen intrek hadden genomen.
En korten tijd daarna stonden de beide
echtgenooten nog eenmaal afscheid nemend
tegenover elkander.
Bleek, met saamgeklemde lippen, atond
Arnold daar.
Berouw over zijne afdwaling, angst en afgrij
zen voor de toekomst van hem en de zijnen,
martelden zijne ziel. Doch de vrouw was ster
ker dan de man. Zij was het thans, die hem
vertroostte, die beproefde hem op te heflen,
die zijne blikken vertrouwend naar boven
trachtte te richten. En ditmaal stiet hij haar
niet koel terug, toen zij hem sprak van een
hooger en machtiger Wezen.
Zwjjgend boög hij het hoofd en-drukte toen-
de trouwe gade aan zijn borst.
Anna, Anna, indiem ik ze overleef, deze
drie verschrikkelijke jaren, dan zullen wij een
nieuw leven beginnen. Waar dat zijn zal
ik weet het nog niet. Maar als ik moclit
sterven en misschien zou dat een geluk
voor u zijn dan, ach, Anna, als het zjjn
kan, geef dan den kinderen een tweeden vader.
Gij zjjt nog jong, en voor een vrouw ia het
onuitsprekelijk zwaar.
Met een gebiedend gebaar hief zij nu de
hand op, om hem het zwijgen op te leggen.
Spreek daar niet van, Frans, een trouw
Vader zal steeds onze kinderen ter zijde staan
en dat zal God zijn. Een ander zal ik
voor hen niet zoeken.
Hij schudde het hoofd.
Rusland,
De Regeering te St: Petersburg be
reidt een diplomatieke nota voor om ver
zet aan te teekenen tegen het tractaat
en de surereioiteit, welke Engeland van
Thibet heeft afgedwongen. Ook te Peking
is men er niet over op zjjn gemak, daar
het tractaat afbreuk doet aan Cbioa's
rechten in Thibet.
Duitsohland.
Door de ingetreden nechtvorsten heb
ben de wgDgaarden in de Puisische
Rjjnprovincie en de Eiffel groote schade
geleden.
Maar gij weet toch welk een harden
strijd een man reeds hee't te strijden, fles
te meer nog een zwakke vrouw.
Beiden zwegen. Diepe stilte heerschte roadom
de beide echtgenooten en een zachte: scheme
ring vervulde het groote kale vertrek met
hare grijze schaduwen.
Toen moesten zjj aan scheiden denken. En
op dit oogenblik dreigde de vrouw onder hare
smart te zullen bezwijken, zjj omhelsde hem
met zooveel hartstochtelijke droefheid, dat hij
er diep door getroffen werd.
Wij zullen elkander niet zoo spoedig
wederzien; dat dient slechts om de smart onzer
ziel telkens met nieuwe kracht te doen her
leven. Maar wij zullen van elkander hooren,
Anna. En' onze arme kinderen hier
brak Arnold zijn woorden af. Hij klemde de
tanden op elkander. Neen, niet zwak worden,
weg met die tranen, die hij in zijne oogen
voelt opwellen. Het moet gedragen worden,
zooals men zooveel leert dragen, wanneer dat
nu eenmaal onvermijdelijk is. Ach, het komt
immers slechts aan op den ernstigen, vas
ten wil.
En nu nog een hartelijke omhelzing, een
kus, een srtevigen handdruk, een droeven
glimlach.
Arnold werd naar zijne eenzame cel-terug
gebracht, bleek, overgelaten aan zijne gedach
ten, die hem het verstand dreigden te ver
bijsteren, en Anna keerde wankelend huis
waarts. Welk een te huis zonder een echt
genoot, zonder den vader.
Dr. Chrysander, oud-particu
lier secretaris van Von Bismarck, is
plotseling gek geworden en naar het
gesticht Friedrichsberg overgebracht.
In Saksen is de barometer in wei
nige dagen tot 4 gr. onder nul gedaald.
Alles wat niettegenstaande de droogte
in de velden en tainen was overg ebleven,
is door de vroegtijdige konde vernield.
De scheepvaart is gestremd nit water
gebrek. Deze inval van kou en vorst
verhoogt nog de crisis door de bniten-
gewoae droogte van den zomer veroor
zaakt.
Adressen van antwoord. Het adres der
EERSTE KAMER op de Troonrede luidt
als volgt
Mewouwl
1. De Esrste Kamer der Staten-Gene-
raal verheugt zich, dat Uwe Majesteit,
vergezeld van Hare Majesteit de Konin
gin-moeder en van Zjjne Koninkljjke
Hoogheid den Prins der Nederlanden, de
gewone zitting der Staten-Generaal heeft
mogen openen, ditmaal voor het eerst in
de historische Ridderzaal op het Binnea-
hof.
2. Met ingenomenheid vernemen wij
de mededeeling, dat de betrekkingen van
Nederland met de buitenlandsche mogend
heden van den meest vriendschappelijken
aard bleven.
3. Uwer Majesteit verklaring dat zeè-
en landmacht voortgingen zich op loffe-
ljjke wjjze van haren plicht te kwjjten en
het corps burgeljjk9 ambtenaren bfj voort
during reden gaf tot tevredenheid, wordt
door ons zeer gewaardeerd.
4. Metbelaugsteiling ontvangen wjj van
Uwe Majesteit de inlichtingen omtrent
den algemeenen toestand van land- en
tuinbouw, handel, scheepvaart en nijver
heid.
5. Dat de verdere bevestiging van het
geen tot dnsver in Noord-Scmatra ver
kregen werd, opnieuw niet onbelangrjjke
vorderingen maakte en dat de bevolking
van Java in iets minder gedrnkten toe
stand verkeert, vernemen wjj met groote
voldoening.
6 Terwjjl wjj het vertrouwen van Uwe
Majesteit op onze voortvarendheid en
onze toewjjding aan de belangen van
het Vaderland bjj de vervulling onzer
taak op den hoogsten prjjs stellen, ver-
eenigingen wjj ons met Haar in de bede,
dat Gods zegen op onze werkzaamheden
moge rusten.
Dat der TWEEDE KAMER is van den
volgenden iuhond:
Mèvrouwl
De Tweede Kamer der Staten-Generaal
waardeerde hoogeljjk het voorrecht, Uwe
Majesteit, vergezeld van Hare Majesteit
de Koningin-Moeder en van Zjjne Konink
ljjke Hoogheid den. Prins der Nederlan
den in de oud-grafeljjke zaal te zien ver-
scbjjnen om de gewone zitting der Sta
ten-Generaal te openen.
Een te huis, dat misschien spoedig niet
meer' het hare zou zijn.
III.
Tot de rijkste grondbezitter» van Neder-
Oostenrijk behoorde ontegenzeggelijk Berthold
von Earning.
Zijne voorouders WEren rechtgeaarde edel
lieden geweest' Zij waakten steeds zorgvuldig
voor de vlekkeloosheid van hunnen stamboom.
En mannen van eer waren zij ook.Maar
eens kwam er toohi een Earning, die afweek
van hët, pad der voorvaderen on zijn eigen
weg bewandelde.- Hij wilde de wijde wereld
in. Maar om aan zijn sterk verlangen vol
doening te kunnen geven,, ontbrak hem helaas
een klëinigheidhet gelcÊ
Uren lang kon hij zitten na te denken, te
rekenen en nogmaals te rekenen. Maar
tusschen zijn plannen en' de uitvoering daar
van lag een wijde klove.Doch op zekeren
dag was Kurt von Raming verdwenen uit het
vaderlijk huis, Hij had slaohts de volgende
weinige regelen achtergelaten:
Vergeef mij, vader en moeder, maar in
uwen cagen kring kan ik niet blijven voort
leven. Ik wil de wereld zien en hare wonder
werken, ik wil de menschen leeren kennen.
En ik wil ook rijk woïden. Maak u niet be
zorgd over' mij. Hf ben geen bakerkind meer
en heb - oogen en' oorèn open. En als-ik rijk
ben, kom ik terug. Uw Kurt.//
(Zie vervolg Tweede Blad).
ABONNEMEWTSBBUS,
4.
Dl GEZELSCHXPSJOïPEOtJW.
