No. 5807 Dinsdag 27 September 1904 29ste Jaargang. fbagêlaó voor oföooró- en Suió-éCollanó. Verblinding. BIT B111IM. BUREAU St, Janastraat Haarlem. AöITE MA NON agitate Eiada eener kerkvervolging. BUITENLAND Duitsohlaud. Italië. Rusland, Engeland. De oorlog in het Oosten. ABONHBMBNTSPBIJFï Per 3 maanden voor Haarlem i f 1,20 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50 Voor het buitenland 2,00 Afzonderlijke nummers0,08 Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen. Hoofdredacteur-Directeur W. KOPPERS. tkiuchd PBIJS DEB ADVEBTBNKBN. Van 16 regels 50 Cents Elke regel meer 71/, Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant. Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublieitêEtrangère G.L. DAÜBE Co JOHN., b. JONES Suae- Paris Blbis Faubourg Monlmanre Een Duitsche Regie'-ungsratHerr Alfred K 0 1 b, is in Amerika een jaar tje als arbeider gaan leven wat hem niet bijster is bevallen en waarbjj bjj ve le dingen ondervond, die hjj alles behal ve goed oordeelde. Bjj kreeg een diepen kijk in de sociale nooden, werd overtuigd van de noodzakelijkheid der verbetering, maar begreep bjj dat al één ding niet «het ontbreken der sociaal-democratie». De «Nieuwe Arnhemeche Courant», op dit zinnetje de aandacht ves'igend, voegt er aan toe //Dat in het Amerikaansche land van bei lofte niet alles goud ii wat Hinkt, wist men, ook voor Kolb zjjn boek schreef. Maar zeker is 't een merkwaardig teeken des tjjds, dat een Duitsche RegierungBiat in Amerika overtuigd moest worden van het nut der sociaal-democratie.n Het staat er:«not der sociaal-democra tie». We zouden deze conclusie kunnen begrjjpen, indien Herr Kolb in Ameri ka niet bad geleeid, indien hjj, ondanks zjjn ervaring, blind was gebleven voor de gebreken der maatschappij. Maar d t is geenszins het geval. He man leerde 0. a. aan den ljjve, dat «zware arbeid verstompt» dat een overmatige arbeids duur onverdeelig is; dat het vruchtel acs vragen om arbeid ontzenuwd en verla gend werktdat het ontbreken van een arbeidscontract hoogst nadeelig isdat het gemis van Staatstoezicht op fabrie ken en werkplaatsen te betreuren is, voor al door 't ontbrekeu van een Ongevallen wet; dat slechte wor iogeu het drankmis bruik in de hand werken, kortom, de man werd wjjs op sociaal gebied. Hjj bewees, dat wie met onbevangen blik wil rondzien in de|maatschappy, da nooden leert peilen,de hulpmiddelen leert vioden. Hjj, ,de Regierungsrat bewees, dat men voWtrekt geen sociaal-democaat behoeft te zjjn, om met de behoeften des volks op de hoogte te komen. En toch wordt op grond van zjjn boek geconcludeerd tot het nut der sociaal-democratie Dit lezende vroegen wjj ons af: waarom zonden de Amerikaansche werklieden da sociaal-democratie noodig hebben om verbetering in hua toestand te krjjgen Zjjn zjj niet maus genoeg, om zelf so ciale wetgeving te vragen? Of zien zjj niet in wat hnn ontbreekt? Deze vragen stellen is ze beantwoorden, vooral wan neer men daarbjj denkt aan de jongste reuzenstaking in de slachterjj bedrjjven te Coicago. Heusch, juist deze strike toonde aan, dat de Amerikanen de soci- FJSÜ1LLETON VervolgN: O, wees niet boos, mijn kind, zeide de vrouw, op goedhartigen toon. Ik ben maar een arme, domme vrouw, maar toch, als ik de men9chen eens in het gelaat zie, kan ik daar dikwjj's veel uit opmaken. En zoo lees ik in uwe trekken veel zorg en ook veel leed. Maar houd vooral goeden moed het geluk kan nog komen. Nu nog maals God moge het u vergelden en leef gelukkig! En mocht gij eens iemand noo dig hebben ik ben slechts een arm vrouw- tje maar mjjn naam is Marie Holzinger. En bij deze woorden spoedde de oude vrouw zich huiswaarts. Intusschen zette het meisje langzaam en aarzelend haren w,g voort. Daar ginds op het kasteel moest zjj zjjn. Men wachtte haar op dit unr. Het had haar pjjnlgk getroffen, dgt men het de moeite niet waard had geacht, iemand van het slot te zenden om haar van het station te begeleiden. aal-democratie,welke Herr Kolb niet on der hen vond, kuDnen onthei en. Maar waarom befcremt de N.Arnh. Ct. dan, dat ze er niet is? Zjjn er in Ame rika machten, wdke aan het volk zjjn rechten willen onthouden Zjo ja, tok dan kan man er de «roode bent» ont beren, want niemand minder dan de grootste tegenstander van Marx c. s niemand mindirdaa Paus Leo XIII heelt den weg aangewezen, welke het best kan wordeu bewandeld om herstel van grie ven, verbetering van toestanden te krjj gen. Niemand minder dan de roemrjjke Schrjjver van Rerum Novarum heeft streng gelaakt allen, die te kort doen aan het welzjjn van d n werkenden stand. Ei dit deed Z. H. niet door op te hitsen en om verwerping der maatschappjj te verkon digen, neen, door eenvoudig de Christe lijke naastenliefde te prediken. Dit conran'en als Bet Volk d.t niet krachtig genoeg aohtendat mannen als nr. Troelstra en H u g e n- holtz liever allej 0oderat boven helpen, dit kunnen we begrjjpen Maar dat zelts een blad als de Nieuwe Arnh.de sociaal- democralie van nut acht voor de verbete ring der maatschappeljjke toestanden,zulks verbaast ons en kunuen wjj niet aiders verklaren dan door aan te nemen, dat de redactie zich blind staart op de bombarie, waarmede de 5. D. 4. P. ea haar aan hang verkondigen, dat zjj de eeoige werk mansvrienden zjjn. Zóó blind, dat zjj haar, eigen macht en die van haar geestver wanten vergeet. Wjj zjja, evenzeer als 't Aruhom/cho blad overtuigd van het groote belang eeue 'goede sociile wetgeving, vin de noodza kelijkheid der opheffing van velerlei mis standen. Maar wjj roepn de Sociaal-de mocratie niet te hulp, omdat van de da ken uit te roepen. Wjj, katholieken, ach ten ons zelf daartoe mans genoeg en zjjn dus volstrekt niet geneigd, de roode par ty als zco bjjster nuttig voor te stellen. Integendeel: wjj achten haar onnut, wijl zjj opruit, ontevredenheid zaait, theoriën verkondigt, die niet te verwezenljjken zjjn. Gaat de N. Arnh. Crtwat dit laat ste pnit betreft, niet met oos aceoor 0? Wc gelooveo van wel. Maar dat zjj dan ook veeleer zich aaasluite by be die wil len wat mogeljjk is, dan het nut te af- fieheeren van een party, wier streven zoo ver reikt, dat het niet te verwezen ljjken is. 'tEenige nut der S. D. A. P. is, dat ze hard schre euwt, als zjj e gms on recht pleegt te zien, nu als 't op schreeu wen aankomt, dan zjjn ei- nog meer ke- Men moes' daar wel erg hoogmoedig en trolsch Eindeljjk stond zij i het groote voorpor taal, Men bracht haar naar de eerste verdie- i ding, in een klein salon, welks pracht ieder ander verbaasd zou hebben doen staan, doch Magda Arnold volkomen koud liet. Toen deed zich uit een neven vertrek een snelle, doch vaste mannentred hooren, de deur wc-ld geopend en de heer Von Raming over schreed den drempel. Hjj naderde in zijne gewone trotsche houding, doch plotseling bleef hjj als aan den grond ge ageld staan. Gjj zjjt juflrouw Mag'a Arnold, de jonge dame, die baron s Von Stein n jj zoo warm heeft aanbevolen? Als betooverend bleven zijne oogen eenige oogenblikken op deze meisjesverschjjuing rus ten. Ja, de oude boerenvrouw had geljjk. Magda Arnold, de dochter van den voormaligen tucht huisboef, was een schitterende schoonheid ge worden. De gestalte, hoog en slank, iedere beweging voornaam en kalm, prachtige, blonde haren, groote. ernstige en peinzende oogen, die, naar mate van de gedachte die eruit sprak, reeds de ern9t des levens en in stilte gedragen leed, maar ook van vastberadenh id en bewustzijn Van kracht sprak. Zjj knikte toestemmend. Ja mijn naam is Magda Arnold, mjjnheer Von Raming, ant woordde zjj met helde e stem, Het is hier eenzaam op ons landgoed, zoudt gjj lust gevoelen hier den winter door len in Nederland. Ei goeds ook. Maar schreeuwen is de inzet niet vau de soci ale quaestie. Daden worden daargevraagd, daden, geljjk er langs de S. D' A. P. been al zooveel zjja verricht. Terwijl iu de Fransche Republiek de faerkvervolgiug met meer hevigheid dan ooit woedt, terwyl te Rome zelts til van vrjjdenkers uit degeheele wereld verga derd zyn om den Stedehouder van Christus te bcouen en te lasteren en maatregelen te beramen ten eiode mot steeds meer geweld den corlog t gen de Kerk en priesters te voeren, doei er zich toch ook verblydende gebeurtei isseu voor die bewyzen dat al die ve volgingen slechts tjjdeljjk zyn en vroeg of laat zul len eindigen met de zegepraal van het Katholiek geloof. In Zwits rla id loopt de Oalfctturkampf ten einde. In het kanton Bern is in 1874 een groot aantal parochies afgeschaft, thans is dit onrecht bcr.teld. De jaar wedde zal weder aau de geesteljjken wor den uitgekeerd. Men schjjat ia het kanton Bern de vroegere dwalingen te herstellen en de gepleigde onrechtvaardigheid zooveel mo geljjk te willen re/goedea. M:;a gelooft hetz Ifde onrecht-herstel in h.-t kaato 1 Ge. léve. Wel geven de Zwitsers aan Ce Fran sche Kerk vervolgers een les ter navolging, Ook din- zit men wel eens weder gaan op bouwen wat heden vernietigd worJt. Het militairisme in Duitschlaud he.lt weer een aardig staaltje geleverd van verwaandheid. Te Straatsburg zal een gerechtelyke vervolging worden ingesteld tegen een livreikoetsier, die zich aan de waardig heid van den militairen stand vergrepen en een vaandrig «beleedigd» hielt. De vaandrig, een piepjong ventje, hield op straat den koetsier, die per rjjwiel een boodschap deed, voor een militair, en maakte zich boos dat by niet door den man werd gegro ;t. Hy ri-p den koetsier a in en gaf hem een duchig standje, waarop de man ant- woordd «kjjk toch wien je voor hebt. Als jeen burgerbediende niet van een militair kunt oudencheideu, bljjfd. n lie ver thuis en studeer je instructie!» De vaandrig liet, door die woorden in woede ont-token, den koetsier gevangen nemen. Da maa werd naar de wacht gesleept, maar na het opgeven van zyn naam en adres weder ontslagen. Later ging de koetsier zich beklagen bjj den regiments-commaidaut. Maar deze beduidde hem, dat hy geen recht tot klagen had; want hjj hal den vaandrig «beleedigd». De vaandrig had het recht kan mjj niet anders dan aan zijn, klonk het weder hoogmoedig. te breDgen? Ook is het ni t gemakkelijk met mjjn mama om te gaan, ze is zeer ongeljjk- mat'g van humeur. Hjj zeide dit op trotscbei toon, met zware stem, terwjjl zjjn oogen min of meer onver schillig langs haar heen dwaalden, en naar buileD zageu, Men bedt mij deze omstandigheden reeds medegedeeld, Ik zie er niet tegen op. Evenmin heeft de naderende winter iets schrikwekkends voor mij, Dat genaam En laat ik u thans aan mijne mama voor stellen. Wilt u mjj maar volgen, juffrouw Arnold. En toen Magda voor de dame stond, was 0 ok deze g troffen door dat schoone, zachte meisjesgelaat, welks oogen met kal men ernst de hare ontmoetten. Gjj zjjt nog zeer jong, juffrouw, begon zij op sleependen toon. Ik had liever een oudere persoon gehad met meer geposee den leeftijd. Als gij het leven lieihebt, kunt gij het big mjj niet uithouden. Toen wendde zjj zich tot Raming. Waarom hebt gjj aan mevrouw Von Stein geen nsuwkenrige Houd mjj ten goede, mama, juflrouw Arnold is besloten de betr ekking te aanvaar 1 gehad, zei de commandant, hem te door- I steken, enz. Ei nu «al de koetsier zich wegens beleediging voor het gerecht hebben te verantwoorden. Don Carlos is Donderdag op zijn gewme dageljjkscbe wtmdeliog te Vene tië het schachtoffer geweest van een aan slag. Een onbekende heeft een revolver schot op hem gelost, dat echter zyn doel miste. De dader is in hechtenis genomen, doch de politie is van meening dat by slechts een wrktuig was. L'e Vesuvius werkt nog steeds le- vig, de landen van den krater zyn Li- gestort eu dreigenden kratergrond, waar uit een gioAe massa steen» n en stof om hoog geworpm wordt, te bedelven. In den lav .stroom van den Otrio del Oavallo vormen zich kleine vulkanen. De groote kegel toont groote scheuren en het is niet onmogelyk, dat hy instort. De werkstaking heelt meer kwaad dan goed gedaan voor de arbeidersparty. Men is te ver gegaan waardoor de bar- gerstaad zich tegen de stakers heeft ver klaard. Het voornaamste gevolg der staking zal zjjt1, dat het corps der gendarmerie wor t ui gebreid. Dit is te zwak geble ken. Do Tribuna meldt, dat het corps m t 20,000 ma 1 zal worden versterkt. Dit is een gevolg dat de stakers niet gewild, n niet voorzien hebben. Te Mosho en in andere R ;:sis?li3 ste den komen groote troepen Japausche krijgsgevangenen aan. Te Mo kou worden er weder 500 vei wacht waarvoor Iwee gebouwen worden ingericht. Tien Japrnscbe officieren zjjn te O al krjjgsge ang'nen. Zjj mogen ia ren I ó- t tl wonden en genieten bjjua volkomen vryheid. Zjj hebben hunne nniformen af gelegd en dragen Europeeeche kleedaren maar zjj trekken zeer de aandacht over al waar ?ij zich vertoonen, een leit waarover zjj zich beklaagden in het En- gelsch, de eenige vreemde taal welke zjj spreken. Eei ecbandeljjk bedrog is aan het licht gekomen waard ior groote veront waardiging heerscht. Het is n. 1, gebl ken, dat in een aan tal voor den oorlog beste mde my nappa- raten zand in plaa's van ontplofbare s.offen zjja verwe.kt, waardoor een be- drag van ongeveir 700 galden voor elke tujjn is ontvreemd. De voor het mjja materieel verantwoordelijke ambtenaar van het departem nt van oorlog is ge- vangen genomen en zal voor een krjjgs- raad terechtstaan. De werkstaking der sigarettenmakers te Londen dreigt algemeen te worden. Eu daar de «Imperial Tibacco trust» Diet zoo spoedig werksters vindt geschikt om derden leeftijd, in donkere kl eding en met onvriendeljjk gelaat. Mevrouw Müllner, hier is juffrouw Mag da Arnold, de nieuwe gezelschapsjuffrouw mij ner moeder. Wjjs de juffrouw hare kamer en wees zoo goed voor alles te zorgen. Voor he denavond zjjt gij nog vrjj, juffrouw, morgen ten negen ure wordt gjj weder door mama ver wacht. 1 Hjj groette vluchtig met de hand en verliet het salon der oude dame. En weinige oogenblikken late;-geleidde me vrouw Miilln r ook het jonge meisje naar hare kamer. IV. DE ONNOOZELE. Magda Arnold kon dezen avond nog voor eerst geen rust vinden. Zjj zat aan de tafel en staarde met droevigen blik in het heldere lamplicht. Pracht en weelde omgaven haar, toch ge voelde zij geen bevrediging. En daa die bijna k'oosterachtige stilte om haRr heen, geen mcnschelijke stem liet 2ich hooren. Er kwam niemand meer naar haar de stakende meisjes te vervangen, staat de indn8trie bjjna stil. Indien de direc teuren van den trust niet spoedig aan de eischen der staaksters gehoor geven, zul- len deze en hunne manneljjke kameraden andere industrieën vragen om zich met hen solidait te verklaren. Te Edinburg heeft Donderdag het instituut voor internationaal recht zyn eerste zitting gehonden. I Sir ThomasBartley verklaarde dat het instituut gedurende twee jaren i de quaestie van het internationaal recht zal bestudeeren. 1 Lord Reay constateerde vervolgens den vooruitgang der arbitrage en zeide dat het beste arbitrage-verdrag bestond tusichen Nedeiland en Denemarken, om- dut dit alle qnesties omvat, die zich kunnen voordeen. Lord Reay stelde voor dat er een interuationaal congres zou plaats hebben om de quaestie van oorlogscontrabande te bespreken, het recht van onderzoek van schepen, van de telegraphic zonder draad, van prysverklariog'-n, enz. Aan een feestmaaltyd, die daarna plaats had, heeft lord Rose b er y de buitenland- sche aigevaardigden zeer harteljjk toege sproken. Een leeljjke vjjand, n.l. de cholera is Port Arthur binnengedrongen. Er zyn reeds enkele slachtoffers gevallen en men vreest voor erger. De «Daily Chronicle» ontving een telegram nit Liaojang van 20 Sept. mel dende Er heerscht een hevige koude en zware regens vallen. De Japansche troepen, zonder tenten, ljjden zeer hier onder. De wegen zyn voor transporten in slechten toestand. Officieel wordt bevestigd dat de Ja pansche verliezen van 25 Aug. tot 4 Sept. bedroegen 21.000 man. De hevige verliezen hebben echter het mcreel der Japansche troepen niet geschokt. Hnn geveeht waards is nog schitterend en de gapiugen in hun gelederen zyn r eds aangevuld De troepen zyn voldoende voor den verleren opmarsch. Over dm laatsten aauval tegen Port- A thur wordt uit Daloy gemeld, dat de slag op 19 September begon en gedu rende den 20en September werd voort gezet. Volgens nog niet bevestigde ge ruchten hebben de Japanners enkele ver overingen gemaakt. Het bombardement op 19 Sept. begon te 3 nar in den morgen en duurde een uur. By het aanbreken van den dag nam het vnren toe op een wjjze, zooals tot nog toe onb.kend was; enkele zware ka nonnen, d e onlaDgs aangekomen zyn, opinden het vuur van een plaats, die tot nog toe niet voor batterij bad gediend. In Dalny daverden de ruiten. Gedurende den nacht van 20 Septem ber werd de beschieting hevig voortge- gezet. Gedurende de laatste dagen is op het oorlogsterrein niets bjjzonders voorge- omzien, den. j^Dat zal voorloopigwel voldoeade zjjn Men had haar een heerljjk en overvloedig souper op hare kamer gebracht, maar een I vriendeljjk woord had men niet voor haar gehad, donder spreken had het dienstmeisje haar viel aming haar tameljjk ongeduldig in de rede. Hjj drukte op em electrische bel. Kort daar op trad eeu vrouw biuneu van meer gevor- avoadeten opgedaan, en eer8t toen zjj alles weder had weggeruimd, had zjj krrtaf gevraagd of de juffrouw nog iets verlangde. Magda schudde het hoofdspreken kon zjj niet, tranen verstikten hare stem, Ea thans was zij reeds twee uren geheel alleen. Had zjj haren reiskoffer gehad, dan zou zjj dien heb ben uitgepakt, alleen om slechts verstrooiing te vinden. Daar sloeg een klok tien uren met zware, langgerekte slagen. En het scheen het luiste rende, eenzame meisje toe, alsof elke slag haar in het bart trof. Zjj stond op en trad aan het venster, dat zjj half opende; een zachte, milde lucht Btroom- de haar tegemoet, en de maan wierp haar blauwachtig licht op het heerljjk park, op het tro sche, zwijgende kasteel, op het uitgestrekte bosch. Magda sloot hat venster weder. Aeb, kou zjj slechts een half uurtje naar buiten in de sehooue herfstlucht. Zjj opande hare kamerdeur, en kwam in de halfverlichte corridor, vanwaar een b-eede trap afdaalde naar de vestibule: Als zij het eeus waigde? Doodstil liep zij de gang door tot zjj aan de trap stond; ook hier zag zjj nog overal licht. Lu slerend boog zij zich voorover een luid gesprek en vrooljjk gelach drong van uit de diensthodeukamer tot haar door. Wordt vervolgd,)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1904 | | pagina 1