No. 5813
Dinsdag October 1904,
29ste Jaargang
^agBlaó voor eSIooró' on
Politieke Schermutselingen.
l&T UHX1X.
W. KUPPERS.
Haarlem.
Kerkvervolging in de
Fransche Republiek.
BQITmSLAND
Oostenrijk-Hongarije.
Frankrijk.
Engeland.
Rusland.
Spanje,
De oorlog in het Oosten.
ABOMKEMEHTSPEUm
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Hoofd re daeteu r-D i r e c t e u r
BUREAU St, Jansa trast -
Er heerscht tegenwoordig een niet te
toiskenren zenuwachtige haast op het
eeuwen-oude Haagsche Binnenhof, haast
°m zoo spoedig mogelijk met de Regee-
*)ng slaags te ïaken.
Daar is b v. mr. Samuel van
Houten. Zoo pas gekozen, begon hp
8' in de eerste zitting de beste ran ons
Hoogerhuis met de uitgave zijner Staat
kundige grieven. Zjjn eerste was de niet-
kjjeem-oeping der werkstakende O n rjjsel-
®che StateD, zjjn tweede de ontbinding
der Eerste Kamer. We z l'.ea op zjjn
grieven niet ingaan: ze .zjjn bekend eD
alle phantasiën op dit geliefde thema
wat deze Regeering doet deugt niet. Al
dient het Kabinet ook een afzDnderljjk
wetja in, om te ontkomen aan de moei
lijkheid, waarin de Overijitlsa-s ons
brachten, haar handelwijze dimt gelaakt.
Al weet minister Kuyper nog zooveel
argumenten bjj te breDgen voor de ont
binding der Eerste Kamer, die argumen
ten houden geen steek. Het Overjjselsche
wetje is onnoodig, want de Staten had
den best weer bjjeen kunnen geroepen
worden. De ontbinding was volstrekt niet
door de omstandigheden geboden en
strookte bovendien niet met het karakter
der Eerste Kamer, waarin de verande
ringen der volksopinie slechts lang. aam
moeten binnendringen.
Aldus mr. Samuel! Natuurljjk bleai
Minister K a y p e r het antwoord niet
schuldig, daarbjj gesteund door meerdere
leden van rechts. Zjj betoogden het goed
recht der Regeeiing in bovengenoemde
omstandigheden en verdedigden hare ge-
d-agingen op degeljjke gronden.
Intusschen was de baast van den heer
van Houten nog niet bekoeld. Toen
het Overjjselsche debat dreigde uit te
gaan als eennach kaars,kwam hjj plotseling
met een motie aandragen om de werk
zaamheden der Eerste Kamer stop te
zetten tot de Overjjselsche Staten of üieuwe
leden hadden gekozen öt getoond hadden
niet te willen kitz8n. Dat zon dan een
uitstel tot het oneindige zjjn geworden,
want de «ooljjke» Staten kunnen niet
bjjeenkomen zonder bet aangekondigde
wetje en dit wetje kan het Staatsblad
niet bereiken zonder de Eerste Kamer.
Hieraan had mr. Samuel in zjjn haart
niet gedacht, maar de meerderheid dacht
er wel aan en verwierp de motie.
De Eerste Kamer ca «afdoening» van
bovengenoemde zaken naar huis gegaan
zjjade, bleek haar gejaagdheid overgesla
gen op de Tweede. Hoewel het sinds
FEUILLETON
13.
{Vervolg).
Plotseling zag Magda een lichten blos op
B'.ming's gelaat en een flikkering van toorn
in zjjn oog. Verwouderd keek zjj op en be
merkte, dat zij op korten afstand genaderd
waren van den armzaPge hut van den grjjsaard
die aan het venster zat eu een zonderlingen
blik wierp op hei sehoone, jongj paar.
Het is een vieemdsoortig menseh, die
oude; zoover mjjn herinnering strekt, leefde
hjj op ons landgoed. Eerst tjjdens het leven
mjjns vaders in een kleine tuinmanswoning, en
toen onze tuinman trouwde, wilde ik den
oude en zjjn zoon een woning geven in een
in een zjjv eugel in het kasteel, maar hij wei
gerde. Strikt genomen heett mijne woeder niet
zoo geheel ongeljjk in hare antipathie tegen
hem. Maar men mag haar daarin natuurlijk
niet verste ken, voegde hjj er me eeu Huch-
tigen glimlach bjj.
Frits beklaag ik zeer, bracht Magda
in het midden terwijl zjj tot Raming od
zag.
In met het volste reent De geest van
den menseh is een waarljjk goddel jk geschenk
en vormt den waren adel.
lang g8bruikeljjk is het zoogenaamde
politieke dibat te houden bij den aan
vang van den BegrootingsarbKd werd er
nu al mede begonnen bjj de behandeling
van het Adres van Antwoord. En om
t ch maar n:et te laat te komen, ving
mr. Troelstra al daieljjk aan met
ook de Ontbinding te behandelen. Hij
tcpnde zich daarmede. zeer ingenomen.
Iuderdaad! En waarom? Z. i. is de Re
geering daarmede in revolutionair vaar
water gekomen, wat hem phizier deed.
Nu, het genoegen van zoo'n averechtsche
uitlegging zjj hem gegund Dr. Kuy
per antwoordde hem Diet veel, wjjl hjj
in de Eerste Kamer de zaak al had toe
gelicht.
Natuurljjk komt echter de zaak bjj
de Begrooting nog wel eens aan de orde.
De heer Drocker zeide het al toe.
En zoo is het ook met de overige on
derwerpen, bjj dit haastige debat ter
sprake gebracht. De heeren Y a n Kol
en Van der Zwaag protesteerden
tfgen den tocht van kolonel V a n D a a-
len door de Gijoelanden, waarbjj zoo
veel vrouwen en kinderen vielen -r-
maar de heer Pjjnacker Hordjjk
deed uitkomen dat bjj niet uit laksheid
zweeg doch alleen omdat hjj die zaak
wilde bewaren tot de Indische begrooting.
De heer Hugenholtz deed weer een
klaebtenboekje open over het optreden
van den Minister van Marine tegen den
Matrozenbond—en de heer Van Vip-
men, beloofde, dat hij het zjjne er over
zou zeggen (natuurljjk tot bestrjjdicg van
Hugenholtz) bij de Staatsbegrooting.
De heer S m e e n g e besprak do belan
gen der binnenschipperjj wat intusschen
zjjn concurrenten op dit gebied, de hee
ren Duymaer van Twist en M e 1-
c hers, niet zal beletten, later voor de
schippers ook een psar lansen te breken.
Had alzoo ter tijdsbesparing, wjjl
de Kamer dan nu al in afdeeliugen had
kunnen gaan in stede vau pas Dinsdag
a. s. het debat best kannen wachten
tot de onvermjjdeljjke algemeene beschou
wingen, twee punten van Regeeringswege
zijntoch alvast nitvoerig beantwoord. E er-
stens zette minister K u y pe r uiteen, dat
de tocht naar de Gajoelanden geschieden
moest wjjl ons vandaar uit steeds gevaar
dreigdeeD voorts dat het dooden dei-
vrouwen en kinderen, ook door de Re
geering zeer betreurd, onvermjjdeljjk was,
wjjl de vjjand die weerloozen ter eigen
dekking vooruitzond eu ondanks alle ver-
toogen onzerzjjds die tactiek niet wilde
prjjsgeven. Nadere adviezen worden echter
nit Indië nog verwacht, zoodat ook deze
Het meisje keek verwouderd op.
En dat zegt gij, de trotsche aristo
craat,
Ernstig zag hij haar aan.
Ah, gjj meent dat ik trotsch ben op mijn
adel?
Ja, antwoordde zjj vrjjmoedig.
Zoo slecht hebt gjj mjj beoordeeld? NceD,
juffrouw Arnold, dat ben ik niet, De adel,
ons door de geboorte verleend, is slechts af
hankelijk van het toevaldie oude daarginds
bjjvoorbeeld, had even goei een slotheer kun
nen zijn als ik. En wat de vlekkeloosheid
zijner eer betreft, daarvoor heeft elke burger
met evenveel strengheid te waken a!s iemand
die toevallig een kroon boven zijn naam mag
dragen. Voor iederen man moet de eer het
hoogste goad zjjn,
Magda zweeg wel, maar hare schitterende
oogen, waarmede zij hem open in het gelaat
zag, zeiden hem duideljjk en ontwijfelbaar,
dat zij de.e gevoelens zeer in hem waar
deerde.
Hij boog zich zoo dicht tot haar over, dat
hare haren zjjn voorhoofd raakte i.
Pen ik nu nogaltjjddebarbaar, wa r-
voor gij mij hieldt?
Zij bloosde. Ach, mjjnheer Von
Raming, daarvoor heb ik u toch werkeljjk
nooit gehouden, klonk het lachend. En nu
werd zij plotseling weder ernstig en zag hem
bijna trolsch aan.
Gjj hebt mjj nog niet gezegd, of gjj mjj
mjjne onrechtvaardige verdenking wilt verge
ven?
ou
PBIJS DBB ADVBBTEH TIEJJ
Van 1—6 regels
Elke regel meer 7ift
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
AGITE MA NOÏT AGITATE
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publicité, Etrangère
G.L. DAl)BE df Co JOHN., b. J ONES Suce. Parte Slbie Faubourg Montmar re
zaak ten tweede male aan de orde zal
kjmen
Het tweede pant, dat in den breede
werd beantwoord, betrof de actie tegen
Matrozenbond. Het antwoord werd gege
ven door den Minister van Marine, die
daarbjj gesteund door den heer Staal
man betoogde, dat genoemde Boud
moat worden gezuiverd van oproerige ele
menten; de geestverwanten en bescherme
lingen van den heer Hugenholtz
hooren er Diet thuis. En wat het deel
nemen aan betoogingen betreft, een rai-
1 tair heeft geen ander vaandel te volgen
jdan dat van het leger.
De heer Schaper zorgde nog voor
een vrooljjk intermezzo. Hjj ging n. 1.
staan uitcjjferen, dat de rechterzjjde to.li
0 zooveel gesproken had bjj de Begroo
ting en bjj de H. O.-wet, zoodat de voor
zitter, die in zjjn installatie-rede op in-
Ipetking der debatten had aangedrongen,
z. i. geenszins de liuketzjjde op't oog be
hoefde te bebbsn. Mtt een amendemen-
tje, waarin hjj van «degeljjke wetgeving»
sprak, wilde Schaper in het Adres
van Antwoord neg een SeitenMeb geven
aan de Regeering, maar dit lnkte niet;
hjj kon slechts 21 medestanders vinden.
Da Kamer is nu tot Dinsdag uitren
dan begint het afdeelingsonderzoek. Men
verneemt dat dit jaar nog alleen de Be
grooting zal worden afgedaan. Maar dan
in 1905 full speed de rest
De minister Combes zal geen wets
ontwerp indienen betreffende de schei
ding van Kerk en Slaat maar als grond
slag voor de bespraking nemen het voor
stel, door de bjjzondere commissie van
afgevaardigden opgemaakt. Zjjn eerste
werk zal zjjn het budjet voor Eeredien
sten af te schaffen. Er zullen alleen eenige
pensioenen betaald worden aan onde- en
gebrekkige priesters.
Combes heeft de landeljjke bevol
king wjjs gemaakt dat het geld aan de
Eerediensten besteed, voortaan den kleinen
boeren ten goede zal komen doj» de be
lasting te verminderen.
Voorgesteld wordt, dat gedurende tien jaar
de keikgfcbonwen ter beschikking der
geestelijkheid zullen bljjven, mits zjj er
huur voor betalen en in goeden staat on
derhouden. Na afloop van dit tsrmjjn zal
de Staat de kerkgoederen als verbeurd
verklaard beschouwen. Of er danszalen eu
schouwburgen van gemaakt worden, zal
de tjjd moeten leeren.
Het voorstel der Commissie zegt ver
der, dat de prie.ters vereenigingen mogen
stichten om deo parochiedienst te verze
keren. Maar hun is verboden, de minste
critiek uit te oefenen op de R9gearing.De
gemeentebesturen zullen te beslissen heb
ben over het houden van processies. Er
wordt toegestaan priesterklederen tedra-
gen, maar degenen die er den spot mee
drjjven, zullen niet meer ge;<traft worden
Ziedaar het ontwerp van wet, waar
over de Fransche Kamer in haie aan
staande zitting zal moeten uitspraak doen.
De godsdienst wil men beschouwen als
een private zaak. tot tjjd en wjjle de gods
dienstoefeningen verboden worden en de
priesters buiten de wet gesteld,
't Is treurig
Te Weenen heeft het zeer de aandacht
getrokken, dat al de officieren die me
deplichtig zjja aan den koningsmoord te
Belgrado, bjj de kroning van koning P e-
ter tiiderorden hebben gekregen.
Id den nacht van Donderdag op Vrjj-
dag is op den exprestrein van Parjjs naar
Havre ean stoutmoedige diefstal gepleegd.
Uit den postwagen zjjn tal van gelds
waardige brieven met groote waarden ont
vreemd.
Behalve aangeteekende brieven uit
Frankrjjk zjjn er ook ontvreemd uit de
postzakken afkomstig uit Amerika, Italië
en Egypte.
Wegens overdreven eischeu der werk
lieden is aan de bekende werf van Yar
row aan de Tbeems te Londen, eene be
stelling der Oostenrjjksche regeeriDg van
deit'g torpedobooten en torpedojagers
ter waaide van 250.000 pond sterling
prjjs gegeven.
De firma zou met verlies moeten gaan
werken, waarom de aanbieding is afge
wezen; Intusschen zjjn tal van werklie
den ontslagen wegens gebrek aan werk.
De Koning en de Koningin van
Portugal worden binnenkort te Londen
ver «vacht om een bezoek te brengen aan
hat Engelsche Hot.
De nieuwe Lord-mayor van Londen.
Met het geb.uikeljjke plechtig ceremo
nieel heeft de verkiezing plaats gehad
van den voor een jaar aan het bewind
bljjvenden opperburgervader der Londen-
sche hoofdstad. Gekozen is de heer
Pound, een bekend koopman en lid
vau den Raad. De nieuw gekozen Lord-
mayor heeft in zjjn speech van dankbe
tuiging voor de hem bewezen onder-
derscheiding, beloofd, dat hjj al het mo
ge! jjke zal doen om de «de roemrjjke
traditiën, welke aan het hooge ambt
verbonden zjjn,» voort te zetten en in eere
te honden. Ook gaf hjj de toezegging,
dat zijn officieele redevoeringen steeds
beknopt aullen zjjn Een Lord-mayor,
die, althans wat dit laatste betreft, stad
en laud in en buiten het Britsche Rjjk
als leerzaam voorbeeld moge strekken I
Men maakt zich in Rusland zeer
gcust over het uitbreken van de
on-
cho-
Zij glimlachte treurig en legde hare fijne
vingers zacht in zjjne forsche rechterhand.
Ja, zeide zij toen, eenvoudig en op
recht.
En nu groette hij haar beleefd en bleef
staan, terwijl Magda snel ds trappen opging.
Boven op hare kamer gekomen, wierp zjj in
zenuwachtige haast hoed en mantel af.
Toen viel zij als vernietigd in eea sto 1
neder en stamelde onder heete tranen:
O God,ik bemin hem en heb hem reeds
lang lietgebad! Hoe onuitsprekelijk rampzalig
ben ik
EENE VERLOVING.
Paula, ik vraag u nogmaals, waartoe
moet eigenlijk deze kennismaking leiden? Mjj
dunkt, wanneer een meisjeeenmaal twintig jaren
telt en bovendien nog zulke bitten levensei
varingen heeft rpgedaai als gij, en als zij dan
niets minder is dan-schoon— dan zou zulk
een meisje toch wel wat verstandiger kunnen
zijn. Gij bemint hem. zegt gij Onzin
tracht mij zoo iets niet wijs te maken, mij
ouden man.
Hij bleef voor zijne dochter staan en zag
haar bezorgd aan.
Kind I Zoo lang ik leef en het is
nu bijna zes en zestig jaren, dat ik op deze
wereld ronddwaal, heb ik nog niets kun-!
nen'ontdekken van liefde, van vriendschap,
en zeker wel het allerminst van menscheljjke
liefde.
O, beste vader en mama dan? Die
moet u toch liefgehad hebben, anders was zij
immers uw vrouw niet geworden.
Hj liet haar niet uitsprtken. Een scherp
spottend gelach overstemde hare zachtzinnige
woorden.
Luister eensals ik eens zeer goed ge
luimd ben, dan zal ik u de gebeele historie
eens vertellen.
Weder lachte hjj scherp en bitter. O,
gij zult verstomd staan, verstomd over de on
eerlijkheid, de lie'deloosbeid, de eigenbaat,
de ellendigheid der meoschen. Bedenk wel.
dat ik eens een warm, grootmoedig hart heb
gehad, dat liefdevol klopte voor mjjne mede-
menschen, gedach'ig aan de leer van onzen
Goddeljjken Meester. maar Plotseling
zweeg bij, en wer.dde zich wrevelig van haar
af.
Paula's groote oogen, de eenige schoonheid
van haar bleek en smal gelaat, vulden zich met
tranen.
Kom, vader, beroof mij niet van alle
geloof aan de menschheid lEr zullen en moe
ten toch ook nog wel gotde en edele menschen
zjjn.
Ja, maar men moet er jjverig eu met
volharding naar zoeken. Gjj zult honderd,
neen duizendmaal teleurgesteld worden. Ik
heb het zoeken opgegeven.
O maar hjj Frans Arnold.
Natuurljjk, hjj I Hjj is de held I spotte
de onde man. Iedere vrouw ziet in den man
die zjj meent lief te hebben, een held. Ik
begrjjp waarachtig niet wat die Arnold
onder ons gezegd, werkeljjk een knappe en
lera in Messopetanie, Arabië en Perzië
nu Astrakan en Bakoe groot gevaar loo-
pen van over de Kaspische Z»e besmet
te worden.
Uit eerstgenoemde plaats kan de ziekte
langs de Wolga het Russische rjjk bin
nendringen. Ook vreest men, dat zjj zich
door Transkausië zal verspreiden. Op de
meest bedreigde punten heeft de regee-
ring reeds tjjdeljjke hospitalen opgericht,
voorzien van da noodiga genees- en ont
smettingsmiddelen, en een groote schoon
maak bevolen van arbeiderswijken, ver
der een onderzoek ingesteld naar het
drinkwater. De hoofdinspecteur Anrep
verwacht de ziekte echter, op grond
van vroegere waarnemingen, niet voor
de lente of den zomer van het volgende
jaar.
Volgens een blad dat te Kroonstad
verschjjnt is de identiteit van den moor
denaar van minister Von Plehwe
vastgesteld. Hjj is een zoon van een han
delaar in de stad Oufa, S a z a n o f f
genaamd. Hjj studeerde aan de universi
teit te Moskou, werd later gedeporteerd
naar de provincie Tomsk, van waar hjj
wist te ontsnappen. Daarna werkte hjj
aan verschillende couranten en was een
tjjdje geplaatst aan de administratie van
spoorwegen.
S a z a n 0 f f, die bjjaa geheel hersteld
is, zal spoedig van het hospitaal over
gebracht worden naar de cellulaire ge
vangenis.
Omtrent den jongen Koning van Spanje
wordt het navolgende verteld. Z. M. zou
zich verloofd hebben met de hertogia
Maria Antoinette van Mecklen-
burg-Sehwerin. De Hertogin is 2 jaar
ouder dan de Koning.
Da Prinses is 25 Mei 1884 te Venetië
geboren en een halve zuster van Prins
Hendrik der Nederlanden.
In Malrid moet dezer dagen een ori
gineel incident plaats gehad hebben tus-
schen koning Alphonsus XIII, en
zjjn eersten minister Maura, naar aan
leiding van een heel moderne quaestie.
De jonge Koning, die een echte sport
man is, heeft hjj deze laatste eigen
schap niet gemeen met de meeste van
zjjn doorluchtige neven vraagt de «Figa
ro» heelt zich voorgesteld esn reis te
maken door zijn koninkrjjk per automo
biel. De president van den ministerraad
beschouwt dit vervoermiddel den vorst
onwaardig, wien de constitutie de teu
gels heeft toevertrouwd van het voer
tuig van den Staat.
De discussie schjjnt zeer levendig ge
worden te zjjn. Minister Maura moest
de hulp van de Koningin-moeder inroe
pen om het zoontje te herinneren aan
den eerbied verschuldigd aan de Spaan-
sche etiquette, de strengste van al!e. Maar
men weet nog niet wie in dezen strjjd da
overwinning zal behalen, de feut-tuf of
de traditie.
De Japanners beginnen in te zien
verstandige jongen tot u aantrekt I Gjj
zijt niet mooi, daarvan kan uw spiegel u elk
oogeablik overtuigen, gjj zjjt niet rjjk, want
dochters van een gepensionneerd soldaat zijn
gewoonlijk zelden millionaires, en verstandig?
Och, wat eene dwaasheid. Alleen van het
verstand, dat een vrouw in het huweljjk
medebrengt, kan een man de huishouding niet
onderhouden. En hongerljjden?
Maar Frans zal wel vooruitkomen.
O ja, en als het zoover is, zjjt
gjj een verwelkte oude jongeju frouw, maar
nn ga ik mjjn avondwandeling doen, dit on
derhoud heelt mjj werkeljjk warm gemaakt.
De oude heer trok zjjn overjas en hand
schoenen aan. En toen hjj geheel gereed was
om uit te gaan, viel het eerst recht op, welk
een gedistingeerd voorkomen hjj had. De
rechte, stramme houding, het kortgesneden
haar verried den gewezen militair.
Het gelaat was nooit schoon geweest
vader en dochter geleken veel op elkander
maar uit die trekken sprak verstand,
kracht en voortvarendheid doch op dit
oogenblik ook veel bit'erheid,
Vader, zeide het meisje nu op zachten
toon.
Nu hebt ge nog iets op 't hart, vroeg
hjj, terwijl bjj zich halt naar haar omwendde.
Wordt vervolgd.)
