No. 5815
Donderdag 6 October 1004.
2'Jsie Jaargang.
L
agBlaè voor ïooró- on Suió-dCollanó.
De Boerenstand.
■PM
m
M
BH BlflXXH.
De staking verloopt.
BUITENLAND
Frankrijk.
Spanje.
De Oorlog in het Oosten.
ABÖNNEMENTSPBIJS,
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
7oor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
Hoofd re dacteu r-D irecteur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansstraat Haarlem.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEIT.
V an 1—6 regels 50 Cents
Elke regel meer ^l|t t
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Con t a n t.
~M ,\1N irUL S D pTf^-
AGITE MA NON AGITATE
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale Publicite, Etrangère
G.L. DA UBE <Sr Co JOHN., F. J ONES SuccParis 31bis Faubourg Mont-mar. re
Het wil ons voorkomen nu in de On
gevallenwet te vergeefs gezocht wordt
naar den boer, ook aan den boerenstand
wel eens gedacht msg worden bjj de so
ciale wetgeving.
Telken dage bjjna brengen de cou
ranten ons berichten over ongelukken,
overkomen aan boeren of boerenknechts
met paarden, karren, wagens, ploegen
en verdere benoodigdheden in dat bedrjjf.
Als men nu weet, dat in den boeren
stand een klein ongeluk niet veel geteld
wordt en men nauwelijks ter vertelling
waard acht, wat in andere bedrjjven
reeds onder de uitkeeringen volgens de
wet valt, dan beseft men zeer goed, dat
de talrjjke ongelukken, die aangehaald
wo den, van zeer groote beteekenis zjjo,
waarbg lang) dienetdervirg, ja dikwjjls
het leven op het spel staat.
Nu van velerlei zjjdm is gewezen op
die leemte iü de Oagevall enwet, hadden
wjj verw.cht dat ook aangekondigd was
geworden eeD wetsvoorstel, waarbjj de
Ongevallenwet in de uitgeep-oken Troon
rede ook zou worden toegepast op den
landbouw.
Zoo'n wetje kan er immers nog wel
bg.
Niemand kan toch meer denken, dat
de landbouw het onschuldigste wtrk t6r
wereld is.
De omgang met paarden en vee, met
allerlei vorken en zeisen, met al die aan
geschafte machines in het boerenbedrijf,
veroorzaakt tallooze ongelukken, zjoals
de ondervinding dagelijks aantoont.
Bg de grootste voorz;cbtigb >id, die de
boer in acht nemen kan, is hg geen
oogenb'ik behoed tegen een ongeluk,
vooral waar veel fietsers en automobie
len een paar jonge paarden voorbjjsnor-
ren. Wordt de boer van paard of wagen
geworpen, breekt hg armen of beenen,
dan is hg, in den volksmond, met de
Btukken betaald.
Neemt men nu aan, dat zulk ongeluk
overkomt aan een jongen sterken knecht,
die geluwd en vader is van eenige jonge
kindertjes en deze gevallen zijn niet
zeldzaam, wat laad is er dan voor
dien armen man met zjjn arm huisgezin?
Daarentegen vallen wel du onschuldig
ste bedrjjven ia de termen der Ongeval
lenwet.
Neem eens bjjvootbeeld eene manden-
makerjj, waarbg bet eenig instrument is
een mes om de man 'en te scheren, ter-
wjjl de arbeiders op een lasg stoeltje
langs den grond zitten. Dit arbeidessvolk
FEUILLETON
j moet volgens de wet verzekerd zgn in de
I Ongevallenwet, terwijl het grootste onge
luk, dat kan voorkomen hierin bestaat,
dat een werkman zicb ia cea onbewaak
oogenblik eens in de viugers kon snij-
den.
Men zou haast gaan denken dat dit
en soortgelijke bedrijven iade Ongeval
lenwet zgn opgeaomen om de Rijkskas
te stjjven; dat daarentegen het boeren
bedrijf geweerd is wegens de groote on
gelukken, die hierbjj voorkomen, zeker
niet ten voordeele van diezeltde kas.
Maar dan mag men toch wel in ge-
moede vragen, of zulke wjjz6 van han-
dtlen eerljjk en rechtschapen is.
Welnn, of zij zulks is of niet is, de
landbouw, het boerenbedrijf hljjft voor-
loopig verstoken vau de gunsten en ga
ven der Ongevallenwet en die stand mag
zelf de middelen beramen, waardoor hg
zich beredde.-t.
Wjj zullen nu weer een wet krjjgen
op ouderdom en invaliditeit.
Wanneer meu zgn geheels lezen gesle
ten heelt op het land en met geheel zgn
ziel gehecht is aan den boer en land
bouwer, wanneer men al die jaren met
hem geleefd en zgn lief en leed gedeeld
hetfc, dan is men gedwongen het als een
groot onrecht der Regeering te bestem
pelen, wanneer deze den boer weer bui
ten die wet sluit.
En tach zoa het ons niet verwonde
ren, dat, met bet oog op het verledens,
de Boer en Landbjuwer hier wederom
aan den djjh werd gezet.
Immers, de boer zal stellig profiteeren
om maar eens een uitheemsch woord
ts gebruiken zoowel van de ouder-
domS' als van de invaliditeiis-bepalin-
gen.
Vooreerst vindt men veelal onder den
boerenstand, zoo niet de oudste, dan toch
veel oude lieden; de oorzaak hiervan is,
dat, niettegenstaande de wetenschap het
tegenovergestelde moet leeren, het land-
bouwleven zeer gezond is.
De netjes opgevoede, dames en heerea
van onzen tjjd zouden een toeval krggen,
wann eer zg een koestal of en vooral een
varkensstal binnentraden een bnren-
knecht shapt in een bed aangebracht
in dergeljjken stal, bij gevoelt eich daar
bij iiiscb en gezond, en, n.ettegeustaande
zjja spotterug met de wetenschap, be-
hondt hg zgn gezondheid langer dan bij
of zg, die in zulken reuk of geur een
flauwte zonden kunnen krggen.
Ziet nu dienzelfd n man op de mest
vaalt staaD, waar bg alle excrementen
vau eeu geheel jaar op de mestkar laadt.
15.
(Vervolg):
Uw ouders moeten wel zeer rechtscha
pen menschen geweest zijn, zeide nu de ma-
j°0'.
Welke betrekking bekleedde uw vader eigen
lek?
Hij was kassier bg een der vooruaamst-i
Oostenrjjksche fabrikanten. De Helldorfs zjn
millionnairs.
Het is geen gemakkelijke betrekking
kassier bij tea groat handelshuis. Vooral niet
voor iemand, die een gezin heeft. Dan mt et
men vast in zjjn schoenen sta n. Het klinken
der geldstukken oefent een demonische too-
verkracht uit op een zwak menschenha t.
Frans hief trotsch het hoofd op. Mjjn
vader bleef eerljjk tot op het uur van zjjn
le vroegen dooi. Hij zou nooit de band naar
een zilverstuk 1'ebben uitgestoken, al leden
wij thuis ook k uie of honger. Zoo sprak
mo der ons telkens en ie kens van vader,
sis man van eer met een vl kk.loos karak
ter.
Aai den zoon van zulk ten man ver
bouw ik ook mjjn dochter toe, zeide de ma
joor ernstig, terwjjl Paula haren verloofde tee-
en waaraan waarljjk wel een luchtje is,
en vraagt men hem eens, of liever nog,
leest eens op zjju blozend gelaat, hoe
dat bedrijf in die verpeste lucht zjn
gezondheid ondermijnt.
De ouderdom, die de boeren veelal
bereiken, levert het bewjjs van de gezond
heid in dat bedrjjf.
Maar nn komt een tweede factor kjjkeD.
Diezelfde boer heeft geen tgd te let
ten op het weder, hoe dit ook zgn moge:
daarbg is zgn arbeid almee esn der
zwaarste, die bestaat.
Of de zon schijnt, dat de vogels van
hitte op het dak zitten te gapen, of het
soms koud is, dat de handen verkleumen,
of het regent als bg een zondvloed, in
een woird, in welk weder dan ook, de
boer verricht zijn zwaren arbeid hij
ontziet niets, omdat de geregelde garg
der werkzaamheden dit onverbiddelijk
vordert.
Als echter boontje om zga looatje
komt, dan is dit hier het gevalde
noeste, onvermoeide werker maakt esn
zware rekening, welke eenmaal op zgn
lgf verhaald wordt.
Al Ijjkt het dat die man een stalen
lichaamsgestel heeft, toch moet hg den
invloed ondergaan van alles wat hg ge
trotseerd hseften zoo zien wg dien
man op gevorderden leeftijd, niet op,
zoo ris men zegt, maar wegens de menig
vuldige ontberingen en zjjne uitermate
zware krachtsinspanning, behept met
gebrekeD, die hem verder onbekwaam
en ODgescbikt voor den arbeid maken.
De man, die nooit rust gekend heelt
en Dog niet verlangt naar rust, is thans
gedwongen zgn kostwinning te laten va
ren en dit teïwjjl zgn lichaamsgestel nog
sterk genoeg is om hem nog verscheide
ne levensjaren te voorspellen.
Die invalide ouderling heeft dan steun
noodig, moet gesteund worden niettegen
staande hij tot een stand behoort, die
uiterst zelden steun vraagt, veeleer aan
geboden steun zou afwjjzen, wanneer de
nood nie1. ten hoogste geklommen was.
Wg vertrouwen dat aan den Boerende
Boerenarbeiders evengoed als aan de ove
rige arbeiders alsnog zal gedacht worden,
en zg onder de hoede van den Staat zullen
gesteld worden.
zich ts zullen onderwerpen aaa de uit
spraak van een scheidsrechter, den heer
M a g n a n.
Doch toen d>a uitspraak gedeeltelijk
ten gunste der patroons uitviel, weiger
den zg hun woord gestand te doen, en
zetten da staking voort.
Tweeledig waren daarvan voor hen
de gevolgen.
Ten eerste nam hun bestuur zgn ont
slag omdat het zic'a had borg gesteld
voor de liehtige naleving der arbitrage.
Zoo was de beweging plotseling ont
hoofd*
En ten tweede onderwierpen zich met
het bestuur verschillende werklieden wier
geweten begon te spreke t, vrij willig aan
het scheidsrechterlijk vonnis.
En zoo is de staking van Marseille
zgn best aan het verloopen.
Meer dan 2000 stakers hebben bereids
den arbeid hervat, en de ove.igen door
hen eigen makkers gedesorganiseerd, als
woordbrekers beschouwd, volharden in een
verzet, dat alle zedeljjke grootheid mist,
en daardoor ten doode schgnt opgeschre
ven.
der omhelsde en een kus op het voorho.tl
gaf. En wat trouwen betreft, daarmede kunt
tij wachten tot dat jonge mensch eerste boek
houder is of zoo iets, meesmuilde majoor
Beran, die buitengewoon goed g.luimd was.
Met Gods hulp zal alles gelukken, z-ide
Frans vol blijde hoop.
HET KISTJE.
De winter had afscheid genomen en laig-
merhand deed de lente haren intocht.
Op he slot van d n heer Von Raming wr. 8
niets veianderdstil en eentonig was voor de
bewoners de lange winter voorbijgegaan, althai.a
wat beireft hunne aanraking met de buiten
wereld, want bezoeke hadden zij niet ont
vangen en feestelijkheden werden er niet ge
geven.
Maar toch brachten zij dikwijls aangename
en genotvolle uren door, namelijk op die avon
den, welke de slotheer grootendeels in het
salon zijner moeder doorbracht.
Ramirg vertelde dan dikwjjls van zjjne rei
zen en avonturen en van de gevaren, waarin
hjj meermalen had verkeerd. Zijne diepe stem
drong diepdoo' tot de harten en zijne bruine
oogen tintelden dan van levenslust.
Magda liet dan menigmalen de anders be
drijvige handen werkelooi in den schoot zin
ken, om naar zjjne woorden te luisteren, en
alles om zich heen vergetend, rustten dan hare
blikken op het geestvol manneljjk gelaat van
den spreker.
Het is een schier afgezaagde waarheid,
dat bjjna alle kwaad allereerst dsn da
der zelf straft.
Die waarheid big kt weer overduidelijk
door den loop van zaken te Marseille.
De dokwerkers, voor de groote meer
derheid rood geziud, hadden verklaard
Sedert den dag, waarop zij hem in het slot
park had ontmoet, was zij schuw en terughou
dend jegens hem geworden,zjj wilde de ontkie
mende liefde in haar hart onderdrukken, zjj
wilde koel en kalm schijnen. Met opzet ont
week zij elke ontmoeting met hem, en als zij
in h;t park ging wandelen, zocht zjj miestal
de kleine hut op; Magda had met d n ouden
man een soort van verbond geslote».
Eens was zij het bosch ingegaan kort
na nieuwjaarsdag het was zacht en prach
tig weder.
Het meisje dwaald-ondanks zich zelf
denkend san den jongen man, dien zy
lief h >d gekregen treurig door het stille
bosch. Plotseling werd de plechtige stilte ver
stoord door een angstkreet en toe i Magda
ontsteld bleef staan, om te luisteren, drong
een tweede kreet, nog hartverscheurender dan
de eerste, tot fuar door. En luister, vrag
d t niet de stem van dei grijsaard?
Magda ijlde den bosehweg langs naar de
plaats, waar de hut stond, Zjj ging naar de
deur, lichtte de klink op en trad binnen.
Daar was zy getuige van eea droev g tooneel.
Op bet fed lag de arme idioot, bleek, met
gesloten oogen, en het bloed gutste hem langs
het voorhoo'd, Voo' de legerstede stood de
oude man, handenwringend, terwijl hij op
nieuw een kreet van smart uitte.
Wat is er gebeurd, Michael vroeg het
meisje. Hebt gjj om hulp geroepea
De grjjsaard z g om.
O, lieve, jonge dam», ja, dat ben ik
geweest ik bea radeloos. Mijn arme Frits
DuitBOhland.
De DniDche socialistenleider Dr. L i eb-
knecht is een menschemedder gewor
den. Een jonge man wilde een eind aan
zgn leven maken en sprong aan de Fried-
richbrug te Berlgn in de Spree. L i e b-
knec ht sprong ham na en mocht erin
slagen den ongelukkige levend op het
droge te brengen.
Het garnizoen van Lippe-Detmold
heeft den .eed nog niet afgelegd in ban
den van den nienwen regent, en naar
men verwacht zal deze plechtigheid nog
wel voorloopig worden uitgesteldde
Keizer heeft als commandant van alle
Daitsche troepen hiertoe bevel gegeven,
omdat hg de beslissing van den Bouds
raad over de legitimeitsqnaestie wil af
wachten.
Er zgn verschillende bladen, die op
het gevaar wyzen van dit scherpe na
pluizen vaH de zuiverheid van het «bloed»
bg vorstelijke huizen. Dit zou allicnt
moeielgkheden na zich kannen sleepeo
voor heel wat thans heerschende Daitsche
dynastieën.
In het Franiche Parlemant, dat den 18sn
October e. k bijeenkomt, zal het geducht
gsan spannen, nu de radicalen verlangen,
dat de credieten voor het handhaven van
het proctectoraat zullen geschrapt wor
den en de minister van buitenlandsche
zaken Delcassé, ze wil behoudeD, tot
de beslissing is gevallen of het Coacor-
daad zal worden opgezegd of niet.
De bespreking zal in hoofdzaak loopen
over de hondiag der Regeering, be
treffende de bescherming der Katholieken
in Azië.
Veel is geschreven over een reis van
daar ligt hjj - Hij sleepte hout
naar huis en is toen over een steen geval
len, die onder de sneeuw lag Hjj heeft
zich nog kunnen voortsleepen naar ons huisje
tot op het bed maar tbans O, God, hg
sterft En ik kan niets voor hem doenik
ben als verlamd van angst. Mijn arme Frits
was het m\| liever overkomen!
De oude man was werkeljj k volmaakt rade
loos.
Onder deze woorden was Magda reeds aan
het bed getreden en had de wond onderzocht
zjj wav wel diep, doch misschien niet gev ar-
lijk,
Hebt gij friseh wat*r hier, Miehaël
De oude strompelde naar een kruik zij wes
ledig.
Gij hadt hem dadelijk koude kompressen
moeten geven geef mij die kruik, ik ga
water halen.
En in ha r elegant toilet waadde zy door
'e hoogliggende sneeuw naar de bron, niet
ver vao de hut en wilde toen zoo spoedig
mogelyk t-rugkeeren.
juffrouw Arnoldriep op dit oogen
blik een stem het waa de heer Von Raming,
Zy bleef ruitig staan en wachtte hem af. j
Hy zag haar een oogenblik vragend en ver
wonderd aan. j
Daar in de hat ligt de arme, onuoozele
knaap hy heeft een zware wond aan het
hoofd.
Frits? Kom spoedig, juff ouw En j
zonder zich een oogenblik op te houden
haastten beiden zich naar de hut.
koning Alfonso naar Parjjs, zonder
dat een beslissing genomen werd. De
Figaroweet thans mede te deelen dat
de Koning werkelj'k aan Parjjs een be
zoek zal brengen in het aanstaande voor
jaar, daar Z. M. geen buitenlandsche
reis wil ondernemen voor de zittingen der
Cortes gesloten zgn.
De buitenlandsche reis van koning
Alfonso, zou hoofdzakelijk ten doel
hebben Parjjs en Weenen te bezoeken.
Zondag zjjn te Madrid 6000 arbeiders
in een meeting in het Retiro-theater bjj-
eengekomen. Gesproken werd door een
aantal leiders der social'stische partjj o.a.
door den afgevaardigde I g 1 e s i a s. Zg
betuigden hun instemming met de af
kondiging van de wet op de Zondags
rust, waarin zg tal van gunstige
liDgen voor het proletariaat zien.
De Rassen, die geheel onvoorbereid ia
den oorlog met Japan gewikkeld werden,
hebben wonderen verricht om hun troe
pen naar het Verre Oosten te vervoeren.
Met ware renzeniospanning ea volhar
ding is er gewerkt.
Negen en dertig tunnels werden gedu
rende de zomerma inden geboord terwjjl
van den kant van Japan op ds lietigste
wjjze dat werk werd bemoeieljjkt. Po
ging na poging werd aangewend om het
spoorwegwerk, waarmede Rusland zgn
troepenmoest vervoeren te beletten en de
tunnels onbruikbaar te maken. Maar na
beeft Rasland zga sporen gereed en de
treinen rjjden onafgebroken van Moscou
naar het groote oorlogskamp der Russen.
Voor de Japanners staat het gereed
komen van dezen spoorweg ooi het meer
in zjjn gevolgsn met een nederlaag ge-
ljjk.
Het binnen rukken van Mantsjoerjje
voor dat Port-Arthur gevallen was kan
Japan dunr te staan komsn, indien aan
Ivoero p a t k i n niet een beslissende
nederlaag toigebracht wordt maar de
spoorweg ongeschonden bljjft, Eu voor een
beslissende nederlaag is de kans niet
groot, terwjjl bovendien de spoorweg aan
het meer Baikal thans gereed is.
Van het oorlogste.reia valt weinig te
tneldeo. De Russische kozakken maakten
een aaotal Japacsche jonken, geladen
met ammunitie, buit. Ook wordt uit Moek-
den gemeld, dat nog andere Japansche
convooien zgn veroverd.
De «Echo de Paris» meldt, dat den
28ste, terwjjl generaal Koeropatkin
een diner gaf aan de nieuwbenoemde St.
Georger dders, bg een telegram van den
Czaar ontving, waarin hem zgn benoe
ming tot opperbevelhebber der twee le
gers in Mandsjoerjje werd aangekon-
digd.
AUe andere candiduten schjjuen op het
oogenblik in Petersburgsche kringen te
hebban afgedaan.
Een niet onvermakeljjk verhaal weet
men in Petersburg ta vertellen over ad
miraal Alexejefs gedrag na het ein
digen van den slag bjj Liaojang, |toen
bleek, dat het geen overwiuning voor
Raming stiet de deur open, eerst rustte
zjjn scherpe blik op den bewustelooze, toen
op den grijsaard. Daar. a boog hg zich over den
ong lnkkige heen. De oude was echter door
den bliksem getroffen, toen hij den slotheer
herkende.
Groote God 1 Gjj hier P In mijne
hut
Ja waarom niet Pvroeg Raming kalm,
terwjjl hjj den grijsaard in het gelaat zag.
Zoo juffrouw, dat zal den armen jongen goed.
doen en met belangstelling keek hjj naar
het jonge meisje dat met zachte hand een
koude kom pres op het voorhoofd van den ge
wonde legde. Ik zal den dokter halen
onmiJdelljjk en intusscheu vernieuwt gij nu
en dan de kompressm, Michael. Het zal niet
ernstig zijn, de jongen is iterk.
Miehaël stond als verstomd aan de leger
stede van zjjnen zoon, alleen in zjjne oogen
lag een uitdrukking, die den slotheer zonder
ling voorkwam
Gjj komt bjj mij, gij,herhaalde hij ein
delijk als ia een droom.
Voor dat Von Raming kon antwoorden,
maakte Frits plotseling eenige bjwegiag.
slorg de oogen op en zag Magda voor zich,
die juist een nieuwe kompres op zjjn voorhoofd
had gelegd.
(Wordt vervolgd.)
