Donderdag 13 October 1904,
29ste Jaargang
HI)ag6laó voor étïooró-on
De Aanvulling der Postwet.
m fllHHB.
ABONWEMENTSPBIJEi
^8r 3 maanden voor Haarlem t
X°°r de overige plaatsen in Nederland franco per post
oor het buitenland
6-rzonderljjke nummers .11
Dit blad verschijnt dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.^
Hoofd re dacten r-D irectenr W. KÜPPERS.
BJJREAU St, Jansfitraat Haarlem.
f 1,29
>§1,50
2,90
0,03
PBUS DJBB ADVBBTEWTIBW.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 7l/«
Groote letters worden berekend naar plaatarnimte.
Diens taanbieding en 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Génerale PublicitéJStrangère
^ACHTE MA NON AGITATE^ G'L. DAVBE 8f Co JOHN., f. JONES Suec- Parte 816i« Faubourg Montmar re
De lg8t van aanhangige wetsontwer-
Pea is door den Minister van Water
last vermeerderd met een oniwerpje,
®*en klein van omvang als verstrekkend N
Tfto beteekenis.
Voorgesteld wordt eenvoudig, aaa de
tot regeling van de biievenposterjj
'°e te voegen dit artikel
"Het overbrengen van niet gesloten stuk
ken kan worden geweigerd of gestuit, wan
neer hun inhoud in strjjd wordt geacht
®et de veiligheid van den Staa', de open
bare orde of de goede zeden.
"Bijaldien de afzender bekend is, worden
bem de stnkken teruggezonden onder me-
dedeeling vaa de reden'der weigering of
«tuiing.
"Is de afzender niet bekend, dan worden
de stukken gedurende drie maanden te zjj-
ner beschikking bewaard, waarna zij kun
nen worden vernietigd."
De bedoeling hiervan is zoo duideljjk
Hogeljjk. En ook de noodzakelijkheid
8Pïingt in 't oog. Er wordt zooveel ver
derfelijks gedrukt en voor éen cent of
Geinig meer het land doorgezonden, dat
de Staat werkelijk geljjk heeft, ja ver
plicht is, zjjn medewerking daartoe te
Weigeren. Wil men die smerige stukken
als brief verzendoD, daaraan is niets te
doen: het geheim der brieven is door de
Grondwet onschendbaar verklaard. Maar
als drukwerk, dat behoeft niet te wer
den toegestaan. Dit is zoo duidelijk, dat
zelfs het Handelsblad tegenwoordig
biet bjjster grif ia 't prijzen van R«gee-
ring8-ontwerpen over dit Postwetje
schrgft
"Tegen de voorgestelde aanvulling der
Postwet van 1891 met zulk een bepaling
bestaat dan ook, in het algemeen gespro
ken, geenerlei bedenking. Het ligt voor de
hand, dat de Staat zijn diensten niet mag
leenen voor het overbrengen van;hetgeen
zjjn eigen wetten afkeuren, ja veelal straf-
baar'stellen."
We zjjn er trouwens mede ia goed ge
zelsohap. Duitschland, Zwitserland, Frank-
rjjk en Engeland hebben reeds dergelijke
bepalingen, terwijl onze eigen telegraaf-
«n telephoonwet vaa 1903 een voor-
Bchrift in den geest van het thans voor
gestelde is te vinden.
Toch openbaart zich verzet tegen mi
nister Oyens' wetje. Het Volk oreert:
"Dat wjj hier met een ernsti^en aanslag
op de v jjheid van de deukpers te mak n
hebben, behoeft niet gezegd. Grondwettig
mag ieder drukken en verspreiden wat hjj
wil maar dan komt de post-ambtenaar, die
het monopolie van snelle en doelmatige
FEUILLETON
S3.
Vervolg).
Hjj sprak meermalen over zijn verleden, en
ik had zoo dik wjj ls de gelegenheid om op te
merken, dat de twee jongelieden elkander we-
derkearig heimelijk wantrouwden en wellicht
haatten.
De jonge cadet keerde weldra w der raar
zijn regiment in Duitschland terug, rjjk o .-
dersteucd door den baron; en elk jaar kwam
hjj eenigen tjjd hjj ons op het landgoed lo-
geeren.
Zoo waren weder eenige jaren voorbijgegaan
en de vrooljjkheid scheen bjj mijnen vriend,
den secretaris, teruggekeerd te zjjn. Het was
alsof hjj zich met de gedachte had verzoend,
dat hjj geen erfgenaam zou zgn.
Op zekeren stormachtigen winteravond zat
ik op mjjn kamer bjj de warme kachel een
roman te lezen, toen ik driftig de deur hoorde
openen.
De secretaris van den baron trad binnen.
Wat is u overkomen? riep ik ontsteld
Want hjj zag er uit als een ljjk.
Denk eens, Bitter, de baron heeft een
beroerte gehad. Ik moet den dokter laten
verspreiding heeft, en zegtIk stnur het
niet rond.
"Wjj naderen waarljjk al meer russbche
toestanden I
Dergeljjke praatjes kunnen we gerust
voor kennisgeving aannemen. De aan
dacht verdient echter een bezwaar, door
het Hbl. aldus ontwikkeld:
"Wie zal beoordeelen, of eeuig poststuk
is "iu s'rjjd met de veiligheid van den
Staat, de openbare orde en de goede zeden",
alle, zeer rekbare begrippen Wanneer
(of) die strjjd bestaat, behoort aan het oor.
deel van de administratie der postergen te
worden overgelaten", zegt de minister. Ook
hier ontkennsn wjj ten sterkste, dat derge
lijke macht, zonder eenig beroep, aan de
administratie irag worden verleend. Hjj
wiens stukken op een dier gronden door
de post zjjn geweigerd, behoort daartegen
te kunnen opkomen bjj een onpartjjdigen
rechter. Anders zou de administratie het in
haar macht hebben, zonder dat er eenig
herstel of verhaal is, een haar onwelgevallig
blad of tjjdschrift zoo goed als te weren,
wordt door de bepaling een soort van cen
suur toegepast, en deze mag in ons land niet
wordeningevoerd zonder deugdeljjke waarbor.
gen tegen willekeur.//
Willekeur moet uataurljjk niet be
staan. Die wil niemand Moeilgk bljjft
het echter, hat verwgt van willekeur te
ontgaan, vooral waar op 't gebied van
«goede zeden» zoo ver uiteeuloopende
meeningen heerschen. Verblijdend ach
ten wjj het daaron, dat het Hbl. hier
opbouwende critiek levert en het denk
beeld van beroep op een onpartjjdigen
rechter aan de hand doet. Wg meenen
inderdaad, dat deze weg most worden
ingeslagen, niet alleen in 't belang vau
het pabliek, maar ook van de poaterjj-
amblenaren, die daardoor tot eeu ra'io.
neele toepassing der wetsbepaling zullen
worden aangemaand. Wil een wet popu
lair kuanen zjjn en wg hopen van
harte, dat het nieuwe voorschrift bet zal
worden dan moet zjj in zich waar
borgen tegen misbruik bevatten.
Te eer hopen wg, dat dergeljjke waar
borgen zallen worden gesteld, wjjl nu
reeds aan de goede werking der nieuwe
bepaliug wordt getwjjfeld en van de wjj-
ze, waarop zg zal worden toegepast, een
averechtsche voorste'ling wordt gegeven.
De brommerige Arnh. Courant gewaagt
op somberen toon vau de dreigende in
voering van het berachte «zwarte Kabi
net» der Russische politie, terwjjl het
Nieuwsblad van Nederland een o zoo
neutraal blad, moet a weten—zich aldus
vrooljjk maakt
halen. En nustaat alles op het spel. Begrijpt
gï
Ik begreep hen niet volkomen. Na boog
hij zich tot mjj over en fluisterde mjj iets in
het oor.
Ik vond het in zjjn schrijftafelDaar
daar lees, Bitter, Het mag niet gebeuren,
Nooit. Verstaat gjj? Gjj hebt destjjds gezegd
waartoe al die zorgen als het zoover is,
zu len wjj handelen. Goed, handel ihans, Bit
ter. Denk eens na. Er moet iets gebeuren, al
vorens er een telegram naar Diitsehland wordt
verzonden. Lees dit stek. Vannacht kom ik
hier, om het terug te halen.
En toen ik alleen was, begon ik het docu
ment te lezen, dat de secretaris mjj in de han
den had geduwd.
Het was een testament van den baron,
waarin deze zijnen neef, den zoon van zjjne
zuster, die meer dan twintig jaren geleden
was verdwenen, tot universeel erlgenaam be
noemde van rijn vorstelijk vermogen.
Baron Wörihern had woordeljjk het vol
gende geschreven:
//Ik zou geen rust in het graf en geen
zaligheid daarna vinden, wanneer ik den
eenigen zoon v n mijne ongelukkige zus
ter de hem wettig toekomende erfenis
onthield. Hat is mjjn wensch en wil, dat
hjj de militaire loopbaan zal vaarwel
zeggen en zich, óf hier, óf daar, cis hjj
dat liever wenscht, in zjjn Duitsohe va
derland, als grondeigenaar vestigt.
Aan mijne beambten vemaak ik ren
i, We zouden toch wel eens om het hoekje
van de deur van het expeditielokaal van
bjjv. het Amsterdamsche postkantoor willen
kjjken. Daar stroomen onophoudeljjk bun
dels en bundels brieven en stukken binnen.
Op de brieven heeft de post-censuur geen
vat, maar op de stukken, de couranten, de
circulaire), de prentbriefkaarten, enz. wel.
//Gelooft men nu werkeljjk, dat het par-
soneel van het postkantoor den tj|d heeft
om te controleeron, cf dat alles wel volko
men in den haak is, met de openbare orde
en de goede zeden Zul'en de heeren
eerst met elkaar eens krijgsraad houden
over de wenschelijkheid om een dagblad,
waarin een schuin verhaaltje voorkomt, aan
den geadresseerde te doen toekomen P Zal
een al te guitige briefkaart eerst van hand
tot baud gaan, misschien wel aan het oor
deel van den postdirecteur worden onder
worpen, alvorens ze wordt afgestempeld F"
Zoo zal het natuurljjk niet gaan, ooljjk
Nieuwsblad. We stellen ons de werking
der bepaling aldas voor: al aanstonds
zullen de meest ergetlgke zendingen wel
ophouden, want ieder snapt best, wat
door de wetsbepaling wordt! bedoeld. We
verwachten veel van haar preventieve
werkingEu bjj hetgeen daarna nog
aan de post zal worden toevertrouwd,
zal langzamerhand de ondervinding een
leermeesteres bljjkan zoowel voor de
postergen als voor het pabliek. Er zal
altgd wat door de mazen bljjven glippen,
maar de praktjjk zal die mazen geleide-
Ijjk en met goedkeuring vau alle wei
denkenden vernauwen.
Jammer alleen, (lat het ontwerp wel
niet spoedig wet zal zjjn. Er valt nog
zooveel te doen
BUITENLAND
Frankrijk.
De Fransche generaal Z u r 1 i n d e n,
heeft in een sehrjjven aan de Parjjscbe
«Gaulois», lof toegez vaaid aan den Ris-
sisohen opperbevelhebber op het oorlogs
terrein in het Oosten. Generaal K o e r o-
p a t k i n, schrgft generaal Z u r 1 i n d en
heeft de kunst verstaan, den wil van
den Japanschen generalen staf af te stom
pen en hg zal hem breken.
Dat hjj tot hiertoe geen succes had,
was de schuld van zjjne ondergeschikten
en verder ook nog van de nog onvoldoen
de sterkte van zjjne troepen, Zg nemen
nu dag in dat uit toe, en men kan voor
spellen dat de rollen spoedig verwisseld
\zullen worden. De toekomst bevat mis-
'schien nog verrassingen, maar de om
standigheden zjjn voor de Rassen veel
gunstiger geworden, dank zjj de twee
mannen wier namen in ds geschiedenis
een goeden klank zullen behouden
Koeropatkin en Stössel.
som van duizend pond sterling. Aan mijn
seoretaris, die mjj lange jaren heeft ter
zjjde gestaan, eeH som van vjjf honderd
pond sterling. Hetzelfde bedrag aan den
klerk, Michaël Bitter."
Tot zoovel had ik gelezen. Aan zjjnen gun
steling 'lechts zulk eea geringe som in ver- j
houding tot zjjnen grooten rjjkdom? Dat be
greep ik niet toen nog niet. Twee dagen i
later wel Wat voor mij bestemd was, was
in mjjne oogen eeu vermogen.
Nu volgden nog vele legaten voor het dienst
personeel van zjjn bjjna vorstelijke huishou
ding de Duitsche baron had getoond een
edelmoedig heer te zjjn.
En tot slot kwamen de meest uitvoerige
bepalingen omtrent de ter aa.debestelling. j
"Deze moet in alle pracht plaats heb
ben; ik druk het mijnen erfgenaam bjj-
sonder op het hart. Niet ter wille van
den jjdelan glaus, maar omdat ik wensch
dat er geld onder de menschen komt.
Dit is mjjn onverandeljjke wensoh en
wil en ik druk mjjnen neef als een heilige
plicht op het hart, dit testament in alle
opzichten met nauwgezetheid uit te voe-
ren. En zooals ik zjjn karakter heb lei-
ren kennen, kan ik alles met volko
men gerustheid aan zjjne handen toe
vertrouwen.
Geschreven den 10 en Juli 18
N. Engeland.
te
Vreeseljjke stormen hebben in het
Zuiden vaa Frankrjjk en vooral over Mar
seille gewoed. De «Fede», een Italiaansch
schip, dat met 313 passagiers van Bei
roet kwam, werd licht beschadigd.
Ernstige ongelukken hadden niet plaats,
la Cette heeft de storm eenige visschers-
schuilen doeu vergaan.
Een 150-tal Fransche geneesheeren
hebben met hun dames een bezoek ge
bracht aan Londen.
Zondag kwamen zg er aan en drie
dagen zullen zjj big ven, in dien tjjd be
zoek brengend aan de gasthuizen en be
leefdheden, ondervindend van de genees
kundige faculteit, de Locdensche Hoo-
geschool, den geneeskundigen kring, de
uitgevers van the Lancet enz.
Een dame, die zich nogal weelde
kan veroorloven, is zeker de Vorstin van
Monaco. Zg werd voor de Pargsche Recht
bank gehoord over een diefstal ten hare
nadeele gepleegd in het hötel Mercéiès
en de rechter van instructie vroeg haar
hoe groot haar verlies was. «Wel»,zeide
zjj «iu het opengebroken bureau konden
40.000 gulden, maar evengoed 80.000
guldendat weet ik niet precies.»
Evenmin kon zjj de vermiste juweelen
beschrjjven, ze had ze nooit geteld en
kende ook de waarde niet.
De ambtenaar vroeg de vorstin, hoe
zjj dan hare financieele aangelegenheden
regelde, waarop zj) naïef antwoordde
«Als ik inkoopen doen wil, vul ik mjjn
beurs met geld, en koop, wat ik noodig
heb.»
Zg wist absoluut niet hoe de gestolen
juweelen er uit zagen, alleen hield zg
het voor mogeljjk, dat zjj eea diadeem
herkennen zou. «Er zat een groote dia
mant in, dien ik heel mooi vond. Hoe
de andere sioraden er uit zagen, kan ik
mjj niet herinneren.»
Amerika.
De Amerikaan8che millionaire zjjn weer
t' huis gekomen van hun vacantie-uit
stapjes.
Hoe sommigen geleefd hebben en hoe
zjj niet spaarzaam zjjn met hun gelden
dikwjjls zeer veel geld verkwisten,bahoort
tot het fabelachtige.
Voor eenige weken verloor John W.
Gates, een bekend New-Yorsch million-
nair, in vjjf uren bjj het spel 340.000
gulden, of het maar niets was. Mr. G a-
t e s was door het verlies van dit vermo
gen zoo weinig opgewonden, alsof het
om eeu dubbeltje ging.
Het kou hem weinig schelen want hjj
hield nog 80 millioen gulden over. Het
spel, waarin hjj deze som verloor, heet
«Pbarao» en is als opium voor iederen
echten speler. Een ander won bjj dit
spel eerst 120,000 gulden en toen nog
200.000 galden, doch den derden dag
verloor bjj alles wat hg gewonnen bad en
nog f 120.000 daarbjj. Een derde Ame
rikaan sloeg het record van het aantal,
der weddingschappen, bjj het spel aan
gegaan.
Hjj deed er meer dan 70 per dag, en
vloog van de eene tafel naar de andere,
de handen met goud gevuld, dat hjj op
Gnido Egon, Baron von Northern.
Lionel Morton.Bolph Ewet'on.
Getuigen.
Thans eerst begreep ik, waarom de secretaris
de onbegrjjpeljjite vermetelheid had gehad zioh
dit stuk toe te eigene Allerlei verwarde en
onzinnige gedachten begonnen m$ nu door
het hoofd te woelen. En toen de secretaris
tegen middernacht weder bjj mg binnentrad,
werd ik met zulk een schrik uit mjjne over
peinzingen wakker geschud,talsof ik een «lechte
daad hid begaan, en daarbjj betrapt was ge
worden.
Nu, Ritte-, hebt gjj bet gelezen P
Het gaat slecht met den zieke. De doktoren
gelooven, dat het nog nauwelijks enkele dagen
kan duren.
Hjj is buiten kennis.
Ik zag den jongen beambte in het gelaat. Hjj
was doodsbleek en er lag iets waanzinnigs in
zjjn oogen.
Breng dat stuk terug/ Dadelijk, zeide ik
nu met vatte stem.
Hjj lachte luid. In zjjn oogen vlamde een
demonisch vuur.Gelooft gjj werkeljjk, dat ik
zoo onnoozel ben.
Weken lang heb ik er naar ge ocht ge
zocht in koortsachtige apanniQg en thans,
nu ik het gevonden heb, nu ik den inhoud
ken, nu zou ik het teruggeven.
Weder liet hjj een hoonenden lach hooren.
—Nu zou ik met vjjfhonderd pond de wjjde
wereld ingaan? Nsen nimmer.
kaarten liet rollen. Hjj ging meer dan
70 weddingschappen aan, en ver
loor 1.600.000 gulden, wat een heel aar
dige uitgave is voor een vacantiedag.
De oorlog in het Oosten.
Da Russische Opperbevelhebber gevoelt
zich op dit oogenblik in zjjn volle waar
digheid. Hg heeft thans een leger onder
zjjn bevel, waarmede hg de Japanners
denkt terng ta drjjven.
Zjjn dagorder aan de troepen gerioht,
luidt als volgt:
Meer dan zeven maanden geleden ver
raste de vjjand ons door een verraderlij
ken aanval tegen Port-Arthur, voor alle
oorlogsverklaring.
Sedert dien dag hebben de RnsBisehe
troepen te land talrgke heldendaden ver
richt, waarover het vaderland terecht
fier mag wezen. Evenwel is niet alleen
de vjjand niet verpletterd, maar hjj vol
hardt in zjjnen overmoed van op een
volledige overwinning te hopen.
De troepen van het Mant«joer»che le
ger, wier moed voortdurend schitterend
is geweest, waren tct hiertoe niet sterk
genoeg om het Japansche leger te ver
slaan. Esn aanzienljjke tjjd was er noo
dig om alle steffeljjke bezwaren te boven
te komen en het actieve leger te ver
sterken, derwjjze dat het door zjjne
massa in staat weze, de zware en
roemvolle taak te vervullen, die het
te volbrengen heeft.
Juist om die reden heb ik, alhoewel
wjj de Japansche aanvallen tegen onze
stellingen te Ta-tji-tsjao, Lian-dian-san
en Liao-jang herhaaldelijk afsloegen, na
deze voordeelen niet geaarzeld den af
tocht te bevelen. Gjj hebt heldhaftig
sterke stellingen ontruimd, er hoopen ljj-
ken achterlatend, zonder door den vjjand
gestoord te worden, en, dreigend zjjt gjj
achteruitgegaan, bereid tot een nieawen
veldslag in nieuwe stellingen.
Na een vjjfdaagschen slag te Liao-jang,
na eea indrukwekkende verdediging awer
stellingen, zjjt gjj in de moeieljjkste om
standigheden kunnea aohteruittrekkea op
Moekden. Aangevallen door het leger
van Koer o k i, hebt gjj met uwe han
den uwe kauouneu door het sljjk ge
sleurd, onophoudeljjk strjjd leverend, en
gjj zjjt aangekomen te Moekden, zonder
een kanon of een gewonde achter te la
ten, zonder eea krijgsgevangene te ver'
liezen, zonder dat iets van den leger
tros verloren ging.
Met droefenis in het hart beval ik
den aftocht, maar tevens met het on
wrikbaar vertrouwen dat deze aftocht
noodig was, om een volledige en beslis
sende zegepraal op den vjjand te behalen
als het gepaste aur gekomen was.
De Czaar heeft voor den strjjd tegen
Japan voldoende legermachten opgeroe
pen om ons de overwinning te verzeke
ren. Al de bezwaren, om die troepen
10,000 werst ver te vervoeren, zjjn nu
overkomen. Gedurende zeven maanden
warden onophoudeljjk honderdduizenden
manschappen, tienduizenden paarden, mil-
lioenen pond voorraden uit Earopeesch
Toen fluisterde hg mg iets toe. Ik deinsde
rol ontzeting terug.
Dat is een misdaad, zeide ik beslist.
En bovendien het testament is immers ook
geteekend door twee getuigen P En kan dit
een kopie zjjn t rwjjl het oorspronkelijke in
handen van één der getuigen is.
Neen, slechts dit eene exemplaar bestaat
ïk weet het zeker. Op zekeren dag bad de
baron mg naar Londen gezonden, en toen ik
v oeger thuis kwam dan ik verwacht had,
sloop ik onbemerkt in de kamer naast de zjj
ne en luisterde, want ik vermoedde dat
de baron mjj opzetteljjk had weggezonden.
Maar ik kwam te laat en hoo.de slechts,
dat één der getuigen vroeg:
Zoudt u het niet raadzaam vinden, bi-
ron, er een kopie van te laten nemen
Neen, luidde het antwoord, waa toe?
Ik beimmers nog volkomen gezond en in
s nat, het fgewiohtige document zelf te bewa
ren, Maar mocht ik ziek worden, den lant ik
u roepen, mjjnheer Lyton, en dan zal ik het
u ter hand stellen. Ik verklaar u, mjjne hee
ren, dat ik tegenover dien andere grootmoe
diger zon geweest zjjn maar die trek in
zgn karakter ergert mjj meer dan ik zeggen
kan.
(Wordt vervolgd.)
HMRLEM (10ER4IT.