No. 5825
Dinsdag 18 October 1904.
29ste Jaargang
ïïagBlaó voor tSfiooró*3E/uió~tJCollanó.
Een courant is een viend,
BIT UBSX.
▲BOB NEMEN TSPBIJfi
Per 8 maanden voor Haarlemf 1,20
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,50
Voor het buitenland 2,9C
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.^
H o ofd re d a c t e n r-D i r e ct e u r W. KÜPPERS.
BUREAU St, Jansetraat Haarlem.
Van 1—6 regels50 Cents
Elke regel meer 7*/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale PublicitéElrangèrt
AGHTE MA BON AGITATE G.L. DAVBE Sf Co JOHN., F. JONES SuecParis 31bie Faubourg Montmanre
Hjj is een oprecht vriend dia n uwe feilen
toont, zoo ook een conrant, die de waar
heid niet onder den domper plaatst eD
strijd voert voor waarheid en recht.
't Was bjj de statuten-verklaring in
eene vergadering, dat dezer dagen de
woorden werden gesproken «Een krant,
een vriend», door een man van gezag
en we moeten bekennen, dat 't ons ml
meer dan ooit troi
Een krant, een vriend, zei de hoog
geachte spreker, toen hg als een der
middelen, waarmee de bedoelde vereeni-
ging wil werken, noemde het steunen
der katholieke pers, het weren van gs-
vaarljjke en het bevorderen van goede
lectuar.
E n krant, een vriendeen goede
krant, een goede vriend waar men mee
verkeeit, wordt men mee geeerd;
Hoe kan 't anders?
Als ik voor* d arend omga met een goed
menscb, dan zal zjjn woord en voorbeeld,
zgn doen en zjjn denken ongemerkt wor
den overgegoten in mjjn persoon.
Bepleit hg 't goede, ik zal 't langza
merhand ook gaan doen.
Hondt bij vast aan geloof en zeden,
aan de heerljjke noog-heilige beginselen
van 't Christendom, ik zal in diezelfde
beginselen versterkt worden.
Bljjffc de vriend vasthouden ook aan
het wereldigk en geestelgk gezag, ook
ik zal dan niet spoedig tegen een der
twee gaan opstaan.
Maar 't tegenovergestelde is niet min
der waar.
Neemt mgn vriend het niet zoo heel
nauw met de zedelgkheid, langzamer
hand zal ik in de zoogenaamde piquante
zaakjes genoegen vinden, of lachen om
vunze schuinsheden.
Spreekt hg van niets anders dan de
d nrnne geestelijken, de tekortkoming
('.oogenaamd) in kennis en wetenschap
van de Kerk, dan begin ik ook te twjj-
felen
Predikt hg'klassenhaat, mgn christe
lijke naastenliefde, mgn wa-e sol dari-
thtsgevoel gaat te loor; predikt hjj op
roer, ik begi*, zelfs zonder dat ik 't zelf
zou willen, zgn meeningen te deelen.
Men ziet das hos grooteljjks gevaar
lijk het is met slechte kranten omgang
te hebben, zoo goed als 't getaarljjk is
te verkeeren met slechte vrienden.
Wanneer, wat wjj hier neirechrjjven,
waarheid bevat, en wie zal het tegenspre
ken, is het dan niet ergerljjk te zien hoe
FEUILLETON
86
{Vervolgd.
En kort na het diner nam hjj min of meer
vluchtig afscheid van zijn moeder, Jéagda
zag hjj niet weer. Hjj vermoedde niet, dat
bet meisje zich in hare kamer had opgeslo'en
en dat zij. toen zjjn rijtu:g over het voorplein
wegreed, in bette tranen uitbarstte
Veertien dagen later haalde Ramings équi
page de vreemde gasten van het station. Op
tte hoo'dtrap van het kasteel stond, ondanks
storm en regen, de slotheer, om de aankomen
den te begroeteD, terwjjl de oude dame en
Magda hen in het salon wachtten.
En weld a tra i een kleine, bewegelijke ge
stalte in grjjze, ruiachende zijde gekleed, gelaat
en hals in een fijnen sluier gehuld, luid pra
tend, aan Ramings arm het talon binnen.
Achter hem kwam een corpulent heer, van
ongeveer vjjftig j»ren«met vol gelaat en vroo-
ljk seh tterende oogen, gevo'gd door een die-
Düar, die een élégant koffertje droeg.
Zet 't daar maar neder, George, zei 'e
hij nu in 't Fransch tot den bediende, waarna
deze zich dadeljjk verwijderde.
En thans eerst naderde Gerh rd Von Weit-
lof de dame, die hem en zijne dochter met
sommige ouders wel er op letten, dat
hunne kinderen niet omgaan met slechte
vriendjes eu vriendinnetjes, maar een
godsdienstlooze courant komt vrjj de
buiskamer hinnen, onbehterd ligt zjj op
de huistafel, en giet haar gift vrjj in het
rood.
W ar blgft dan de verantwoordelijk
heid vau zulke ouders
Hoe zullen ze van onschald zich vrjj
pleiten, van schuldige nalatigheid vooral!
Frauferjjk, en daar wezen wjj reeds bjj
herhaling op, is ons ten treurig voor
beeld hoe 't eeu land vergaat, dat slechte
vrienden zoekt, dat slechte bladen leest,
dubbel slecht omdat ze godsdienst en ze
den tegeljjk ve*werpen, en dat die bladen
leest bjj millioenen en millioenen.
Was er de goede, geloovige pers ten
bekwamen tjjde genoegzaam gesteund ge
worden, nooit zou zulk een zondvloed
van zedenbederf en godsdienstvervo'gen
dit land van Lodewjjk den Heilige heb
ban overstroomd.
En men stelle zich Diet tevreden met
te zeggen, hat blad of het dagblad, dat
ik lees is slechts neutraal.
Vooreerst dat is 't niet. Zie maar als
't er op aankomt bg verkiezingen als
da knikkers gedcld moeten wo-dan.
Laten wjj da woorden van Z. H.
Leo XIII nog eens herbalen, die deD
Khtholieken Journalist in eere wist te
houfen, tegenover andaren die he n ver-
„_j„l v," L -j i. canciaaat uer uemociaten, steunen, is de
guizen omdat hg waarheid en recht ver- n
j oud-President C1 e v e 1 a Dd; onder R o o-
1750 volt, maar kwam we?r hjj en kreeg
toen 1900 volt en was nog niet dood.
Op een ander werd 1700 volt toegepast
gedurende 30 seconden, mede zonder
doodeljjk effect. Eerst nadat de stroom
4 maal gesloten was, kon het overljjden
worden geconstateerd. Dit werd toen ver
klaard uit de omstandigheid dat de de
linquent zeer mager was, en das ren
slechte geleider, en dat zgn baar te dik
en te vet was.
Sommige geneeskundigen meenen echter
dat de dood maar schjjnbaar is en dat
de meeste geëxecuteerden weer tot het
leven zouden kunnen worden teruggeroe
pen. De zekere dood zon in menig ge
val dus worden teweeggeb acht door de
sectie van het lichaam, nadat ds quasi-
exeeutie was afgeloopen.
Te New-York is in een der achter
buurten, waar in den laat-ten tjj 1 vele
menechen stierven aan alcohol vergiftiging,
een tapper in hechtenis genomeD, die
slechte-, uit hout bereiden, wh-sky -er-
kocht, waa-aan die sterfgevallen worden
toegeschreven.
Aan de Beurs te New-York wedt men
10 tegen 3'/s dat Roosevelt den
8sten November o/nituw tot PiesideDt
der Vere?nigde Staten zal worden geko
zen en 10 tegen 0, dat de Repnblikeinrn
in den Staat Niw-Yo k zullen ove--
winnen. In dien Staat moeten R o o s e -
veldts kansen het geringst wezen ;m nar
zgn vriendeD bewereD, dat hg er ook
zonder New-York kan komen.
Volgens the Times zgn de Republi
keinen vol hoop en de Democraten
die geldgebrek hebben ontmoedigd.
Ondet degenen, die P a r k e r, den
cancidaat dar Democi aten, steunen, is de
dedigt, die bjj herhaling wees op de
verderfeljjke courantenlectuur. Immers Z.
H. L e o XIII zei met ronde woorden:
«Niet ver zou hg 't mis hebben, die
aan de slechte drukpers de bu'tensporig-
heid ia het kwaad en den jammerljjhen
staat vaD zaken, dien we heden betreu-
r n, zou toeschrijven.»
Wie dus eigen zedenreinheid en gelooi
lief heeft en hoog houdt, wie datzelfde
van harte wenscht voor zgn liefste schat
ten op aarde, zija kinderen, wie zgn va
derland liefheeft en 't vrjjwaren wil van
ongeluk en ellende, hem zal 't niet on-
duideljjk wezen, wat zjjn plicht is in
deze.
Zgn dure, zgn ernstige plicht.
BUITENLAND.
Amerika.
Tegen het ter dood brengen met elec-
triciteit gaan in de Vereenigde StateD
ctemmen cp.
De methode schjjnt veel te onzeker te
zgn. Voor iederen misdadiger is telkens
en andere stroomsterkte noolig otu h >t
do-d te bereiken. Eén veroordeelde kreeg
koele blikken opnam: de voorname aristocra
tische dame vond dezen dikken bee- met zqn
rood gelaat en de vele schitterende diaman
ten aan zjjn overhemd, zjjn sche'kleurige zjj-
den das en de dikke vingers niet teer sym
pathiek
En zijne Lucienne Onwillekeurig maakte
mev ouw Von RamiDg een verg ljjking tus-
sohen Magda's voorname, slanke, gedistingeer
de verechij ing en de onaanzienljjke gestalte
aan Lucienne.
Weitlofs hoogdravende woorden werden
door de dame met koude beleefdheid beant
woord.
Thans ruischte de gesluierde gedaante over
den gladden parketvloer, met g oote stap-en
trad haar vader op zjjns d erbare Lncierne toe
en stelde haar aan de oude dame voor met de
woorden
seveldts voorstanders, Dr. D o w i e,
de «Profeet van Sion City.
Zwitserland.
De heer Dr.G laser, directeur van het
krankzinnigengesticht Münsingen, heeft
in zgn eerste rapport te kennen gege
ven, dat de ontoerekenbaarheid of althans
lang niet volle toerekenbaarheid moest
worden aa"genamen bjj den ingenieur
11 n i c k i, die den lOen Juni te Bern
den moord-aanslag pleegde op den R s-
sischen gezant S chadowsky Op grond
van nadere obiervatie sprrkfc de psych a-
ter in een tweede rapport als zgn over
tuiging ui", dat I 1 n i c k i volkomen on
toerekenbaar is.
Nu de onderhandelingen over het
Duitsch Zwitsersche handelverdrag Diet
vooruit gaan, de4t de «Oetschweiz» niiSt.
Gallen mede, dat het oud-lid van den Na
ton alen Raad, dr. C u r t i, een samen
komst had nvd graaf Von BfJIowte
Hamburg. Die samenk mist had, naar hit
blad verneemt, geen ander doel dat te
trachten de ver.chillen vau meening en
de moeiljjkheden, die bg de onderhande
lingen gebleken waren, door een ve trou
we'jjke bespreking tit oplossing te brer-
geD. Dr. Curti was hiertoe door den
Nitionalen Raad naar Duitscbl md afge
vaardigd.
Men hoopf, dat deze besprekingen tot
een resultaat zullen leiden, en dat Von
B ïi 1 o w den Rjjksdag dus ook het trac
taat met Zwitserland zal kunnen voor
leggen.
Duitscliland.
De Koning vaa Saksen die op zij a
kasteel te Pillnitz overleed, is aldaar den
8sten Augustus 1832 geboren. Z. M.
huwde den Idea Mei 1859 te Lissabon
mit Maria A n n e, infante van Portu
gal, en volgde den 19 len J mi 1902 zgn
kiaierloos overleden broeder koning A 1-
b e r t op. Koning Geor g la rt vjjf kin-
der n na, drie zoonj en twee dochters.
Het «Berl. Tageblatt.» is ve ontwaar-
I digd over de verschillende maten waar
mede aan de twee kanten der grenzen
gemeten wordt.
na
Z ju laatste levensjaren waren verduis-
fed door de treurige omstandigheden in werd tot het ui'erste betwist en
het huiselijk: leven va1 den kroonprias slroomen bloed.
De oorlog in het Oosten.
Een der Russische oorlogscorresponden
ten seint overdejong8te gevechten dat van
weerskanten met groote hardnekkigheid
is gestreden en dat üe strjjd met woede
wordt voortgezet.
In éen dag is een stelling tot vier
maal toe door de Rassen verloren en
heroverd. De R tssische en Japansche te
genaanvallen volgden elkander op. De
gevechten waren moordd adig veel woeden
der dan die te Liaojang zgn geleverd. De
troepen streden van wearszjjden met bui
tengewone dapperheid en eiken duim gtons
kostte
Friedrich August, wiens gema
lin, kroonprinses Louise, verleden jaar
het hof van Dresden ontvluchtte, eei
geschiedenis die onzen lezers nog versch
in het geheugen liggen zal. lu den laat-
stm tjji zgn er geruchten in omloop,
dat door bemiddeling vau den Paus zju
beproef I wordsn een verzoening tot stand
te brengen tusschen de gravin van Monti-
guosa en haren gemaal.
Misschien dat het overljjden van den
Koning deze verzoening eerder tot stand
zal dom komen en prinses Louise
eens ia werfeeljjkheid zgn zal, wat zij
door den dood va haar schoonvader fei
telijk geworden is: koniDgin van Saksen.
De nieuwe Kouing heeft vjjt kiide-
ren, drie jongens en twee meisjes, waa--
van de oudst", G e o r g, den leeftgd van
elf ja-en heeft bereikt.
Er werden gedut ends het vorige
jachtseizoen in Duitscbland vele kLchteu
aangeheven, vooral van militair en na'io-
uaal standpunt over het feit dat de
Duit che grensstreken doorkruit worden
do r FianscheD, die nog altjjf onschul
dige j g rs zgn- Deze protestm hebben
de uitwerking gehad, dat, naarde «Strasb.
Po t» mededeelt, bij de verpachtingen
"oor dit seizoen vele jachtterreinen in
Fransche handen zgn overgegain.
Het «B rl. Tageblatt», verhaalt, hoe,
in tegenstelling hiermee, de Duitsche ja
gers in Fratk ijk behandeld worde
Een Duitsche-, die me rmalen in de
Yogeezen, aan de Fransche grenzen, jaagt,
Da officieren behoefden hunne soldaten
niet aan te wakkeren, deze liepen met
onweerstaanbare drift naar den vg mi
toe ondir een hagelbni van kogels en
bommen. Zjj rukten voorwaarts met ge
velde bajonet en wierpen insgeljjks gra
naten met de hand.
Toch moesten de Russsn, hoe dapper zjj
ook den vjjand aanvieleD, wjjken voor
den hardnekkigen strjjd der Japanners.
De verliezen zgn van weerskanten zeer
groot, zjj worden nu reeds berekend op
30.000 maD. Het is treurig voor deRus-
sen, dat zjj ook bg de jongste gevechten
geen enkele overwinniag kannen beha
len. Hun aanvallen zgn vol tomen mis
lukt.
Weliswaar duurt de strjjd nog voort
en is de beslissende slag nog Diet aange
broken maar toch schjjot het mg toe
dat de Russen alle hoop op een volko
men overwinning op den vjjind, die tot
de herovering v an L:acj mg moest voeren
reeds kunnen opgeven.
De verslagenheid in Rusland is zeer
groot nu bjj de jongste moorddadige ge
vechten de aan ral op da Japanners Diet
alleen is mislukt, maar ook een terugtocht
is gevolgd.
Nu moge waar zgn wat de correspon-
dent van de «Daily Express» mededeelt
dat generaal Koeropatkin, de op
dracht om aanvallend op te treden uit
Petersbnrg ontving, niettegenTaande hg
pertinent verzekerde, in herhaalde tele-
wilde ten Fransche jachtakte hebbeD, am grammen, dat hjj de verantwoordelijkheid
met Wei lof in gesprek was.
Uwe dochter zal zich wel vermoeid ge
voelen, mijnheer Von Weitlcf, en gij waar
schijnlijk ook, zeide Rem ng nu. Ik zal mjjnen
bedi nden orders geven om u near uwe appar
tementen te geleiden.
Lucie ne werd rood van toorn had hjj
geen aangenamer woorden voor haar en haren
vade:? Maar toch wilde ajj glimlachen en
vriendelijk zjjn,
Irtuescben bad Raming op de electrische
bel gedrukten mevrouw Mii Iner trad binnen,
zeer deftig in zwarte zjjde gekleed.
Mevrouw Mülloer u zult wel zoo goed
z;n de kamers aan Ie wjjzen Mama gevoelt
zich niet hee1 wél. Het souper is precies
ten negen ure. Dan hoop ik het gemegen te
hebben
Men boog wederkeerig, en vader en doehter
- Dit is mjjne eenige dochter, myn dierbare verlieten het salon.
Lucienne. i Weder kwam ei een uitdrukking van wrevel
Breng uwen groet aan uwe hoogvereerde op Ramings gela it,
oud-t nte. I Hjj is niet veel meer dan een parvenu,
Het meisje sloeg den sluier op en liet een zeide hij verachtelijk. Dat veirsden al zijne
8eelKe'int_ gelaat zien, dat niet bepaald bewegingen, zijn spraak en de ontelbare dia-
leeljjk was, maar een onaangenamen indruk
maakte door den kouden glans der zwarte
oogen en den trotschen trek om den bleeken
mond Ook zjj droeg diamanten.
O, lieve tante, wat heb ik hiernaar ver
langd./ Ik kan be* u niet zeggen!
De dame liet toe, dat de lippen van het
meisje de haren aanraakten, maar zjj beant-
woorJde ook haar tamel|jk koel, en keek toen
als om hulp vragend, haren zoon aan, die
manten, die hij drsagt. Zjjne dochter schjjnt
zgner waar 'ig te zjjn. Door en door een co-
mediante. Ik heb nog eenigi zaken al te doen
met mijnen r ntmeester. Tot wederziens dus
aan tafel, mama.
Hq groette en ging heen.
Intu'sch n hadden de heer Von Weitlofen
zjjne dochter,'t zich op de voor h n bes'emde zit
kamer, gemakkei ;k gemaakt. Lucienne stond
midden in het vertrek en liet hare oogen z o
eventueel overschrjjden der grenzen,
gelegitimeerd te zgn. Hjj richtte het
verzoek daarto- aan de pivf ctuur in
Natcy en zind h»t v rschnldigde geld er
bg.
De poetwiesel kwam terug, gemerkt
met «refuse» en toen de j»g r geen ver
der antwoord ontving en nog eens aan
de prefectuur te Nancy schreef, ontving
hg het o'gende briefje
«De prefect heeft de eer u mede te
deelen, dat personen van vreemde natio
naliteit, die noch hun woonplaats noch
belangen iu Fiankrijfc hebben, geen jacht
akten kunnen worden verstrekt
onderzoekend rondgaan, alsof zjj niet alle n
d schoonheid vnn het appartement bewonder
de, maar tevens de waarde taxeerde van alles
wa* daarin aanwezig was.
Raming moet wel zeer rjjk zjjn, zeide zjj
nadenkend, terwjjl zq aan het verste trad.
Ja, zeker. Ed als hij niet zoo onmete
lijk r'jk was, dm zon ik mij waarlijk niet
hebben herinnerd, dat uw overleden mama
tot het geslacht d-r Ramings behoor fe.
De heer Von Weitlo' l»g behagelijk ach
terover in eea zachte, met fluweel bekleede fau
teuil en keek met welgevallen naar de dia
manten aan zijn vingers.
Hm, vindt ge niet, Luc'enne, dat 'net
verrukkelijk zou zijn, hier als meesteres te
bevelen
Een plots linge verander'ng op het bleeke
nceisjesgelaat verried duidelijk hoi da* denk
beeld haars vaders haar toelac te.
Gjj hebt geljjk, ppa, zeide zq langzaam.
En nu kwam zjj nade-bij en bleef voor
Weitlof staan,
W j zouden kunnen beproeven, hernam
hjj, of er uitzicht bestaat, dit plan te doen
slagen. In ieder geval zou he' wel de moeite
waard zjjn. er ons ernstig mee bezig te hou
den.
Hare blikkm dwaalden als nu toevallig in
den spiege', die tegenover haar aan den
wand hingneeo, schoon was zq waarlqk niet,
die kleine, bleeke gestalte met dat t-nger ge
laat Mtar ha e oogen waren schooi, en ook
die weelderige glanzende baren van het don
kerste zwart.
voor zulk een actie niet op zich kon
nemen, en Port-Arthur zjjns inziens nitt
mee gebaat zou zgn. Ruslands leger
heeft weer moeten ewich .n voor de Ja
pansche armee, die toont den Russen
de baas te zgn.
Koeropatkin ging op hooger be
vel tot den aanval over, maar schreef,
overt iigd te zgn, bg het behalen van
ern overwinning zooveel mannen te zul
len verliezen, dat een volkomen reorga
nisatie vaa zgn lcgtr zou noolig wor
den.
IumiddJs kraaien de Japanners vic-
t 'rie. Eea telegram van d n StandarJ-
Weitlof had ha r gadegeslagen.
Schoonheid is niet van zooveel waarde
«ls het goud, dat een vrouw in't huwe'qk me
debrengt r zeide bfj langzaam en met na
druk.
Ah, zie eens, papa, daar gaat beneden
weder dezelfde per onage, die op het oogen-
blik, dat wij het salon binnentraden, naast
tante Elise stond en toen plotseling verdwe
nen was.
die zal tot het dienstpersoneel
behooren wat zou zjj anders kunnen zjjn f
Voor een gewone diens.bode houd ik
haar nu juist niet
Weitlof stond op en trad, met een lorg net
gewapend, naar het ve ster.
Magda kwam uit een der lanen en betrad
juist op dit oogenblik het voorplein van het
slot.
Ah, dat is werkeljjk een volmaakte
rchoonheid die jonge dame daar be
neden. Die kerljjke, slanke lees', d .t prach
tige, blonde haar, dat gelaat
Lucienne lachte spottend.
Waar.m biedt gq die blonde schoonheid
niet dadeljjk uwe hand aan, pap».
Weitlof, nog iteeds met de lorgnet gewapend,
volgde Magda met de oogen.
Wordt vervolgd.)
I Kt VI.
MAlNXLENDRiTT
PBIJS DBB ADVEBTBNTIBN.
(laHirrr nn hn nnrhn mn tnnnn n A
o sjwugi, 1JLI UOI UdtllUD ttJlö"
AVXCU UOUg WC'ICi
