No. 5828
Vrijdag 21 October 1904.
29ste Jaargang
QagËlaó voor eft ooró- en SCuió-dCollanó.
PREMIE.
Ons Hoogerhuis.
BIT Q111IU.
Per 3 maanden roor Haarlem
Voor de orerige plaateen in Nederland franco per post
Voor het buitenland 4
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt degelijk», behalve Zon- en Feestdagen.,
Hoofdredacteur-Directeur W. KÜPPERS.
BUREAU St, Janastraat Haarlem.
f 1,20
1,50
s 2,90
0,03
PBIJS SBB ADVBBTMmEW.
Van 16 regels 50 Cents
Elke regel meer 71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie Contant.
MT 'MW. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publieité, Etrangèri
AGITE MA NON AGITATE G.Zr. DAUBE fy Co JOHN., f. JONES Sum. Paria 31 bia Faubourg llontmartre
Tegen den geringen prys van slechts
25 Cents stelten wjj a!s premie voor
onze lezers verkrjjgbaar het keurige werkje
van den zeereerw. heer:
P. M. BOTS:
HOE HE PAUSEN BEMINDEN
or
Het Karakter der Pausen
bij de Wereldgebeurtenissen
Dit weikje is in frani grjjs of
rood linnen ttampelbandje gebonden een
mooi cadeautje en is zoodanig voor de
lezers dér «NIEUWE HAARLEMSCUE
COURANT» als premie voor slechts 50
CdntB beschikbaar.
Franco toezending per post rret 7Va
Cent» verhooging.
Voor wie wel eens zittingen van ons
Parlement bjjwoont, is het altjjd opval
lend, hoe groot het onderscheid is tus-
schen het karakter der Tweede en dat
der Eerste Kamer.
In het Lagerhuis een en al drukte en
beweging. Wanneer ge er ook maar
komt, altjjd is er gemompel van stem
menaltjjd zjjn er pratende groepjes en
wandelende eenlingen. Mag er al eens
tjjdens een redevoering van een minister
of een gezien partjjleider wat stilte heer-
schen, nauwe'jjks hebben die uitgespro
ken, of de Kamer haalt haar schade in
er is rumoeriger dan tevoren. En juist in
die oogenblikken van stilte zjja de leden
zoo prikkelbaar, dat soms een gezegde,
hetwelk buiten de Kamer ternauwernood
een glimlach waard is, met luid ge
schater wordt begroet. Om kort te gaan:
de Tweede Kemer ia een college, dat in
voortdurende spanning schjjit te verkee-
ren, moeife heeft zjjn lost tot bedrjjvig-
heid te bedwingen, ja zich die moeite
niet eens geeft.
Aan de overzjjde van het Binnenhof
echter ade nt alles waardige kalmte en
rust. In de mooie, met schilderpen en
plafond-decoraties getooide zaal van het
Hoogerhuis heerscht nooit geloop de,le
den zitten er kalm in hun banken. Ook
het gegons van gesprekken is er onbe
kend, wjjl luisteren er het parool is.
Zelfs bjj gewichtige debatten, die
in de Tweede Kamer de leden rond
ministerstafel of spreekplaats dringend
doen te hoop loopen en de interrupties
steeds luider doen klinken, terwjjl de
FEUILLETON
Vervolgd
Verstoord was de majoor opgestaan en na
derde den jongen man, die als wezenloos om
zich been staarde.
Frans, voor den duivel, spreek dan toch
Ge zult toch de spraak niet verloren hebben,
wil ik hop-n.
Nu richtte Frans het hoofd op. O, ik
wenschte dat ik waanzinnig—dat ik dojd was,
kknk hij op doffen tooi.
Dat is onzin. Krankzinnig dood
Weg met die wartaal, riep de majoor
scherp.
Frans streek zich met de hand over het voor
hoofd.
Ik ben een eerlooze ik! Mjjn patroon
vermist een bedrag van achtduizend thaler
en de verdenking ze verduisterd te hebben,
rust op mjj op mjj, die mjj nooit
een penning onrechtmatig heb toegeëigend.
Met een luiden smartkreet wilde Paula haren
gr liefde om den hals vallen, doch de majoor
trad tussohenbeide.
Niets daarvaH 1—geen scènes asjeblieft I
En nuopbiechten, jongmensch.
Frans barstte in een akelig lachen uit,
Voorzitter in spanning zjjn hamer ter
hand neemt, zelfs dan bljjtt in de Eer
ste Kamer de regelmaat bewaard en wordt
er alleen het luisteren nog verscherpt.
Wie neerstaart op de Senatoren, die
in oplettendheid en bezadigdheid beraad
slagen, krjjgt onwillekeurig den indruk
ziehier een college, dat wars is van po
litieke hittigheid, de zaken beschouwt
van een hooger standpunt en zich niet
van de wjjs laat brengen door partjj-
zucht.
Dit is ook inderdaad het doel der Eer
ste Kamer, die eenvoudig de wetten heeft
te toetsen aau het belang des lands.
Recht van amendement heeft zjj niet: zjj
kan slechts aannemen ol verwerpen wat
haar door de Tweede Kamer wordt toe
gezonden. Maar daardoor juist behoeit
zjj niet op de bjjzaken te letten, heeft zjj
alleen de beginselen der wets voordrach
ten in oog te houden. En daatbjj moet
zjj zich niet de vraag stelleD.* welke par
ty ziet in de aanhangige wet haar idea
len belichaamd, maar eenvoudig ditis
de mjj voorgelegde wet iu overeenstem
ming met de behoeften der natie. M. a.
w.de Eerste Kamer moet niet zjjn een
partjj-iDstrament, maar zich stellen bo
ven de politieke stroomingen, geljjk een
onpartjjdige jury.
Wanneer ons Hoogerhuis zjjn taak
aldus opvat levert het een waarborg op
voor den behoorljjken gang der Staats
machine- In den laatbten tjjd doen zich
echter verschjjnselen voor, welke er op
wjjzen, dat de Eerste Kamer zich haar
hooge positie niet meer voldoende be-
Hoe dit komt? 't Is dnideljjk. Geljjk
in de Tweede Kamer Mr. Goeman
Borgesius, toch tegen stemde, al was
de Drankwet nog zoo neutiaal,zoo han
delden ook de liberale Senatoren aldus
uit loutere oppositiegeest. Terwjjl de
vroegere minderheden meermalen bljjk
gaven, met de Regeeringen te willen
medewerken, zoekt de huidige minder
heid haar kracht in louter tegenwer
ken.
We zonden daarover de schouders kun
nen ophalen, wjjl immers die oppositie
toch niets te zeggen heeft. Voor zooveel
de Tweede Kamer bstrolt, doen wjj dit
dan ook: libsrslen en socialisten mogen
daar vrjj afbreken. Maar de Eerste Ka
mer heeft haar naam op te honden, heeft
een hoogere roeping te vervullen. Zjj
moet niet zjjn een afspiegeling van ons
Lagerhuis, want dan kunnen we haar in
'i Staats-raderwerk wel missen. Neen, zjj
moet een eigen plaats innemen en zich die
plaats bljjvend waardig inabeu door zich
niet te leenen tot kleingeestig dryven
maar door ten allen tjjde te bljjven wat
zjj moet zjjn; een onpartydig Hof van
Appèl, waarbjj de natie in beroep komt
van de beslissingen der Tweede Kamer.
Slechts aldus kan zjj nuttig werken
en haar voortbestaan bljjvend verzeke
ren.
BUITENLAND.
Italië.
Zondag is te Rome een Duitiche school
geopend. Er zjjn na in de Eeuwige Stad
diie zulke inrichtingen, waarvan twee
wust is. Terwyl tot dasverre partystem- protestant en een katholiek. Er ontbreekt
iningen onder de Senatoren een gioote
zeldzaamheid waren, kwam er in de laat
ste maanden drie maal een voor. Eerst
is bjj party-stemming de Hooger Onder-
wjjswet verworpen. Daarna is,bjjoa bjj par
tijstemming, de stakings-motie-v an Ho u-
t e n verworpen. En eindelyk is bjj par
tystemming de Drankwet aangenomen.
Na is hst tjeh waarachtig niet aan te
nemen, dat omtrent al deze ponten de
BCheidingsljjn precies loopt tusschen rechts
en lioks. Aderminst is dit het geval met
de Drankwet, die immers de heer
Borgesius heelt het zelf gecunsta-
teerd etn bjj uitstek neotraal on
derwerp geldt, zoo neutraal, dat twee
liberalen er in de T eede Kamer vóór
stemden en het liberale Utnechtsch Dag-
na nog maar een joodsche echojl, merkt
de Kolnteche Ztg. op, om de Duitsche
oneenigheid in het baitenland volmaakt
te doen zjjn
—Het Staatsblad bevatte gisteravond het
besluit tot ontbinding van de Kamer en
vaststelling van de verkiezing op 6 No
vember. Een niteenzetting van de rede
oen, waarom de ministers den koniDg
de ontbinding hebben aangeraden, gaat
aan het besluit vooraf.
In dat stak heet het, dat het land
diep beroerd is door wan rdeljjkheden,
die kanstmatig en zonder reden uitge
lokt zjjn en waudoor een staat vau za
ken is ontstaan, dio de Kamer moeiljjk de
noodige kalmta kon lateD, om de levens
vragen voor den oeconomischen toestand
van Italië te overwegen en op telossen
Ouder deze omstandigheden stellen de
ministers voor, het land te raadplegen
blad ten einde toe de aanneming bleet/en t openlyk het program van het abi
net voor te leggen, opdat de politiek
van het kabinet, door de stem der kie-
z ra geschraagd, de kracht hebbe, voor
bet gewicht van da gestelde vraagstuk-
bepleiten. En toch stemde in ons Hoo-
gerhais al wat zich liberaal noemde zon
der aarzelen tegen.
Biechten kan slechts hjj, die zich van
kwaad bewust is, klonk het toen trotsch uit
zijnen mond.
En nu scheen de jonge man weder al zjjne
geestkracht teruggekregen te hebben.
Paula, vervolgde hjj, zie mjj in de oogen
en zeg dan, of ook gij mjj voor den dief houdt
evenals uw vader.
En weder was de arm des majoors noodig
om een scheiding te maken tusschen de beide
minnenden.
Voor den duiv 1laaf Paria toch met
rust I Gij moet mjj zeggeD, hoi alles zich heeit
toegedragen. Zulk een ellendige verdenking
kan toch maar niet uit de lucht gegrepen
zjjn. Jongelieden zjjn helaas al te gemakkeljjk
te verleiden. Gjj wilt trouwen, uw huishouding
moet worden opgezet en daar is nogal wat
geld voor noodigwelnu, daar lag het geld
van uwen patroon.
Geen woord meer, mjjnheer de majoor
riep Frans nu op diep ba'eefigden toon.
Daar gjj mjj bljjkbiar voor schuldig houdt
ben ik veel te trotsch iets ter mjjner verde-
dig'ng aan te voeren, want gjj houdt mjj toch
niet gelooven. Thans ga ik uw huis verlaten,
en ik zal het ni;t meer betreden, alvorens
mjjn naam weder van elke blaam is gezui
verd.
En zonder zelfs Paula te naderen, ging hjj
naar de deur. Doch nu werd er een zachte
hand op zjjnen schouder gelegd.
Frans, ik geloof aan uwe onschuldik.
En ik zal op u wachtenjaren lang, als dat
ken vereisoht, of dat het land zelf den
anderen weg aanwyat, dien het meeDt,
dat men moet volgen.
Duitsoliland.
De socialistische afgevaardigde in den
Dcitschen Rijksdag van het districtKal-
beAscheileben Albert Schmidt,
heeft zelfmoord gepleegd.
De nationaal-liberalen znlltn dezen
zetel op de socialisten trachten teherwin
nen.
Te Berljjn is een melkqaaeatie aan
de orde. Sedert eenigen tjjd krjjgen de
melkverkooper8, die zich tegen het mo
nopolie der agrariërs verzetten, in groo
te hoeveelheid melk uit Denemarken.
Om moeilijkheden van de zjjde der ge-
zondheidspolitie te voorkomen laten
de melkrerkoopers deze Deensche melk
voortdurend in Berlynsche en Hambarg-
sche laboratoria ondeizoeken. Desondanks
komt er te Berlyn alle nacht een aan
merkelijke politiemacht op de been om
vao de versch aangevoerde Deeosche
melk ongewoon veel proeven te nemen
voor een ambteljjk enderzoek. De Deen
sche melbleveraars hebben na bjj den
Deenschen gezmt bier orer de bacillen-
jacht der Berlynsche politie geklaagd,
maar het zil wel niet veel helpen, daar
de p slitie voor haar maatregel door vee
artsen jjhundige voorschriften gedekt is,
China.
Volgens de Echo de Chinehebbende
mandarjjnen van Hon-Pé de volgende
maatregelen genomen tot uitboeting van
den moord op drie Belgüche Zendelin
gen, Z. H. D. Mgr. T h e o t i m us V e r-
h a e g e n, zjjn broeder Frederik en
pater Robberecht te Litchson
Hien gepleegd. De moordenaars zullen
streng gestraft en de plaatselijke over
heden uit han ambten ontheveD worden.
Er zal tsr eere der martelaren een
gasthuis worden opgericht, de vermoor
de zendelingen zullen met groote plech
tigheid begraven worden en er zal eene
geldeljjke vergoeding betaald worden aan
de Belgische Zending.
Moord te Brussel.
Te Brussel is in de Eklipstraat een
afschuweljjke moord gepleegd.
Eene vrouw van verdachts zeden, M a-
ria Meurisse, 45 jaren oud, is in
haar kamsr vermoord gevonden die zjj
gelijkvloers bewoonde by zekere madame
D e g 1 a s.
De eigenares hoorde in den morgen
te 7 nar, ia haar kelderkeuken zynde,
boven haar in de kamer van het slacht
offer een geweldige worsteling en wan
hopig om hnip roepen, zjj liep de trap op
en klopts herhaal leljjk op de kamerdeur
die gesloten bleef. Binnen da orde de
worsteling heviger en heviger voort.
Op zeker oogenblik hoorde Mad. D e g-
1 a s een versmoorden schreeuw, gevolgd
door den val van een lichaam op den
zjjn moet. En God zjj met u en beschei-
me u. Zoo nu kunt gjj in vrede heen-
Baan-
Hjj was niet in staat i'ade'ijk te antwoor
den, doch drukte zjjn verloofde onstuimig aan
zjjne borst.
Hoe zal ik u danken, Paula, voor uwe
liefde en uw vertrouwen, maar uw woord geef
ik u thans terug. Als mjjne onschuld niet
aan het licht kwam, zou het onedel van mjj
zijn, zooveel zelfopoffering van u te vorderen.
De dochter van een offfeier des konings kan
nooit de echtgenoote worden van een man,
op wien zulk een zware verdenking rust, ea
dien men misschien wegens //gebrek san be-
wjjs// zal vrjjspreken, Het was mjjn voorne
men, u nog hedenavond mjjn verlovingsring
terug te zendenmaar nu wil ik hem u zelf ter
hand stellen.
En alvorens het diepgeachokte meisje dit
verhinderen kon, lag de ring reeds voor haar
de tafel.
En Frans had in alle stilte het vertrek ver
latenhjj hoorde den doffen kreet niet meer
van het geliefde meisje, hjj zag niet meer hoe
zjj ineenzeeg.
Majoor Beran zsg, met somberen blik en
ontevreden over zich zeiven, op zjjn ongeluk
kig kind neder, dat smeltend in tranen, voor
hem op de knieen lag.
Neen hjj was misschien te hardvochtig
geweest.
Vader, zeide Paula nu plotseling met
vaste stem terwjjl zjj zich langzaam weder
ophief, vader, hjj heeft mij zjjnen ring terug
gegeven maar deze hier fonkelt aog altjjd
aan mjjnen vinger. Nóg ben ik zjjn verloof
de, en dat zal ik bljjven, wat er ook gebeuren
moge. En zelfs gij, vader, zult de macht niet
hebben, mjj van dit vaste besluit terug te
brengen.
Nu nam zjj ook den ring van Frans en stak
dien hjj zich.Thans kan ik niets doen, dab
ons lot en onze gansche toekomst toe te ver
trouwen aan Gods heilige handen.
Sprakeloos, op zjjn grjjzen snorbaard bjj-
tend, s'aarde de majoor zjjn dochter na. zelfs
toen deze reed» lang de kamer had verlaten.
Plotseling echter trok de majoor driftig zjjn
overjas en handschoenen aan en zette den
hoed op.
En nu ging de oud-officier met flinken tred
langs de drukste straten der residentie, sloeg
eindelyk een breede zjjstraat in en bleef staan
voor een gebouw, dat bjjna mat een paleis
zou kunnen wedjjveren.
Op een groote, zwarte, marmeren plaat
prjjkte de firma: Georg Anton Erdmann en
Zonen, bankiers.
Een oogenblik bleef de oude beer staan,
toen echter trad bqj met vaste schreden het
voorportaal binnen. Majoor Beran keek zoe
kend rond, daar werd een deur geopend
er kwamen eenige jongelieden de trap
pen af.
En gelcoft gjj aan zjjn schuld, hoorde
de majoor een hunner op zachten toon vragen.
Zwjjgen en schouderophalen Was het eeaige
antwoord, en dit zeide genoeg. En geloofde
hjj zelf dan zoo vast aan de onschuld van
vloer, vr?«/lgeoa was alles stil.
.V-u. De glas risp on hulp, de ka
merdeur werd opengebroken en op het
zelfde oogenblik stormde de moordenaar
den gang in. Hjj werd gegrepen, maar
wist zich los te wringen. Zekere Van
E1 e w y c k achtervolgde hem. Spoedig
echter was dej moordenaar nit het ge
zicht.
Marie Meur is se, lag in nacht
gewaad op den vloer, uit een gapende
wonde aan de keel gutste het bloed, ook
aan de borst had het slachtoffer een wond
bekomen. De ongelukkige had opgebon
den te leven.
De geheele kamer was met bloedspat-
ten bedekt. Het wapen der misdaad, een
groot dolkmes met geelepea punt, lag
op den vloer.
Naar den moordenaar wordt gezocht.
De oorlog in het Oosten.
Het keeren der krygakrans in Maut-
sjoerye ten voordeele der Rassen heeft
te St. Petersburg vreugde gebracht. Het
pleit voor de Russische troepen, dat zjj,
in weerwil van de ontzettends Terliezen
en groote vermoeienissen van de afge-
loopen week, zich opaieuw zoover hebben
hersteld, dat zjj de Japanners weer kracht
dadig te ljjf gaan. Maar deze rjjand
geeft geen kamp; hoe groot de verliezen
ook hem worden toegebracht, onmiddeljjk
wordt aangevald wat gevallen is, en
met taaie, bewonderenswaardige, hard
nekkige vervolging zet hjj rusteloos,den
strjjd voort.
De laatste paar dagen winnen de Ros-
sea terrein. Rondom Moekden liggende
dorpen in pain. Niets dan ruïaen en
rookende puinhoopen geven het oog te
aanschouwen. Meer dan duizenden land
bouwers zjja van alles beroofd en na
men de vlucht, beangst voor de grana
ten der strjjdenden.
Naar wy vernemen bevinden zich te
Moekden 23.000 gewondea. Dit is even
wel niat het geheele aantal, daar nog zeer
velen naar Tiëling zjja overgebracht.
Nader wordt gemeld, dat de Rassen
door het doorbreken vai het Can-
trnm van het Japansche leger, twee di-
visiëa van den vjjand niteenjoegen. Die
worsteling heeft groote offers gekost. Het
land was bedekt met gesneuvelden.
Aan grcrweljjke tooneelen van bloed
vergieten en menscheaslachtiog, ook hier
heen gebrek. De bekende aanval van
Mejjerdorff op d i positie by den
Eenzamen Boom, werd doorSaroeha-
j e f f met kracht gesteand. Diens Siberi
sche troepen wedy verden in doodsverach
ting met de regimenten uit de Oostzee-
provinciën.
Tal van Japanners werden gewurgd
gevonden. Ia de wielen van buitgemaak
te, met bloed bedekte Japansohe kanon
nen, zaten stukken dor lichamen van de
artilleristen.
Alle loopgraven tot op eene uitge-
hem, die wa&rschfulfjk nog eens zjjn schoon
zoon zou geworden zjjn.
Zoudt ge mjj ook kunnen zeggen, jong
mensch, of ik den chef der firma kan spreken
over een dringende aangelegenheid? zeide hjj
nu tot een der jongelieden, d<e het dichtst
bjj hem stond.
Zeker, mijnheer, ik zal u even voorgaan,
klonk het vriendelijk. En nu begaven zjj zieh
naar de eerste verdieping.Hier is de werk
kamer van onzen chef. Op 't oogenblik kunt
u er den heer Erdman vinden.
De majoor stond verbaasd over de pracht,
die in de werkkamer van den bankier
heerschte.
Deze zelf was een oud man met grjjs baar
en nog donkeren baard. Ir lag een koude,
hardde uitdrukking op dat koude, magere ge
laat met die scherp om zich heen ziende
oogen. Zjjn kl eding was onbarispetjjk en
elegant.
Waarmede kan ik u dienen, min
heer?
Mqn naam is Beran, gepensionneerd ma
joor Ik kom hier naar aanleiding van
het voorgevallene met uwen ksn'oorbediende,
Frans Arnold.
De bankier wierp ri«h achterover ia zin
fauteuil en zag zjjnen bezoeker scherp in het
gelaat.
Wordt vervolgd.)
mi cow
ABONNEMBNTSPBIJ8
*9.
öicluucu cu uct nuoruiu ucMevniavn xsuy- a**«M*-av.j.w - r -o