No. 5841
Maandag 7 November 1904.
29ste Jaargang
't Begint al.
BIT OXSZUf.
ABONNEMBNTSPBIJB
Per 8 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland 4 4 4
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijkibehalve Zon- en Feestdagen
Hoofd re dactenr-Directenr W. KÜPPERS.
BUREAU St, Janastraat Haarlem.
f 1,20
1,50
2,90
0,03
PBIJ8 DUB ADVHBTEBTTIEN
Van 16 regels 50 Gents
Elke regel meer 7(/s
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
AöITE MA NON AGITATE.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Génerale Publieité, Etrangèrt
Q.L. DAÜBE4" Co JOHN., I. JONES Succ. Paria 31 bia Faubourg Montmartre
't Begint zelfs al zeer aardig met de
voorbereiding der stembuscampagns van
1905. Hoor maar, wat de heer L. S i-
m o n s, de bekende liberale publicist,
schrijft m zjjn Studiën voor Volkskracht:
«De vragen van politiek-socialen
aard, die de vrijzinnigen verdeeld hou
den, zjjn niet half van de beteekenis
als deze «Kerstening onzer natie» van
boven-af, die nu al4op ocs drukt, maar
die, wordt het mandaat d zer kerke
lijke meerderheid in 1905 hernieuwd,
dan pas recht in haar aard en wezen
zich zal gaan toonen als de vijandin
van heel onze nieuwe en vrije cultuur,
en als de onderdrukster van alle eer
lijke zelfstandigheid. Sluit men zich
aanéén, men kan die hernieuwing be
letten.
Maar eerst zal de hand wel zwaar
der op ons moeten vallen, eer men et
tce zal komen, geschillen kleiner te
achten dan de noodzakelijkheid van
scherp verweer.»
Ziet ge, daar zjjn ze al, de pak
kende scheldwoorden «vjjandin van heel
onze nieuwe en vrjje cultuur» en «on-
deidrukster van alle eerlijke zelfstandig
heid.» Er zullen er nog wel meer komen
van die kracht. Heb maar geduld! 't Is
voor den heer Simons wel jammer,
dat de «kerstening der natie» nog niet
bjjster zwaar drukt, maar dit is hem geen
beletsel om toch maar flink in schelde-
rige uitingen van volkskracht te studee*
ren, voorloopig om tot liberale concen
tratie aan te sporen.
Voor 't oogenblik ziet het er niet naar
uit, dat het tot die concentratie wel
komen zal. Er is zóóveel en zoo wjjde
verdeeldheid aan de overzgde, dat velen
er ouzarzjjds aan twjjfelen of er wel een
hoed zal te fabriceeren wezen, waar al
onze tegenstanders onder passen, 't Gaat
toch niet, hoorden en zagen wjj el ver
zekeren, waaraan dat werd toegevoegd:
't Zal voor ons bert losloopen met de
komende verkiezingen.
Na deelen wjj dit optimisme geens
zins onvoorwaardelijk. We weten heel
goed, dat de scheuien in den Chineeschen
muur van het vrjjdenkerdom schier on
herstelbaar zjja. En nog dezer dagen
lazen wjj in Het Volk, hoezeer Mr.
Troelstra afkeerig is van coalitie.
Maar laat dit al toch geen valeche ge
rustheid baren.
Gesteld er komt heelemaal geen coa-
litie tot stand, dan zal dit toch maar
duren tot vlak na de eerste stemming.
Want zoodra de bjj-candidaten afgeval,
len zjjn, zrodra de strjjd gaat man te
gen man, dat komt het vrjjdenker
dom uit alle scheuren van zjjn Chi
neeschen muur naar tuiten en smelt daar
samen tot een woedend leger, dat maar
ém leus kent: «haat en dood aan de
Christelijke partpen.»
Ja, dat klirkt wel bar, nu we nog zoo
ver vin den grooten slag af zjjn, maar
't ligt ons nog versch in 't geheugen, het
verkiezingsrefrein van vof>r 4 jaar. En
dat voor ons o zoo weinig vleiend re
frein oefent op onze tegens'anders een
bedwelmenden invloed, uit, welke hen
alle onderlinge slagboomen doet vergeten.
Ia ieder geval zal het dus zaak wezen,
dat wjj bjj eerste stemming onzen slag
trachten te slaan, want daarna is stel
lig denk b. v. aan de voorlaatste
Kamerverkiezingen de kans voor ons
verkeken. Alle hens aan dek dus, ook
al zou er van geen coalitie spreke zjjn.
Maar wjj zien wel degeljjk samenwer
king links komen, zjj het niet over de
gansche linie, dan toch op verspreide
posten. Hoor hoe zelfs de h<=er Troel
stra in zjjn bovengenoemd artikel eeD
achterdeurtje openlaat:
«Het bloed kruipt, waar het niet
gaan kan. Wat K uyper jegens de
arbeiders misdreef, zit ons het meest
versch in het geheugen. De manier,
waarop hjj en de zjjnen de politieke lucht
verpesten, doet ons nog daargelaten
hun kapitalistisch streveo, dat van el
ke burgerljjke regeering is te verwach
ten meer dan ooit snakken naar
verandering. Het ware dwaas en on
oprecht, dit te willen loocbeaen aan
den indruk daarvan zal zich in 1905
de sociaal-democraat moeilijk kunnen
onttrekken».
Ju isthet bloed zal kruipen waar het
niet gaan kan En Troelstra wjjst
dat bloed alvast den weg,—want zjjn heele
artikel stuuit aan op zelfstandig optre
den der zoogenaamde «arbeiderspartij»
zjj het dan ook op een manier, die hom
altjjd in staat zal stellen zich er uit te
redden.
En zoo hebben wjj dar al de onver
bloemde aansporing van den heer S i -
m o n s en den slag-om-den-arm zwenking
van dan heer Troelstra. Deze voor-
loopers zullen volgelirgen genoeg vinden,
zoodat wij herhalen gaea vaLche gerust
heid, maar reeds nu ook de tegenpar-
PEV1LLETON
[Vervolgd,
En op den achtergrond stonden loerend
de bedienden, met brutale nieuwsgierigheid
op hun gladgeschoren gelaat.
Ja het is volkomen juist, klonk het
nogmaals vast en duidelijk uit Arnold's mond.
Gij waart in voorloopig arrest toen
werd gij vrijgesproken wegens gebrek aan be
wijs. Gij ziet hoe nauwkeurig wjj hier van
alles zijn onderricht.
Mjjn handelsvriend, de heer Brandtner, heeft
mjj er van op de hoogte gesteld. Nu, het
was voor mij geen bijzonder groote verrassing
de zoon treedt in de voetstappen zijns va
ders. Evenals die een gemeene dief was
Doch hiermede had de fabrikant nu toch
de maat van zijn hardvochtigheid volgemeten.
Frans was, als buiten zich zeiven van
smart en schaamte op den man toegesneld.Hij
vergat het heele voorname gezelschap, hij ver
gat zjjne eigen ellende, hij vergat zijne licha
melijke zwakte dit alles verdween in het
niet, bij het gevoel van oprechte verontwaar
diging en van heiligen toorn.
Zwjjg zwijg onmiddelljjk beschimp
mjj zooveel gjj verkiest, houd mij voor den
dief van die achtduizend thaler goede He
mel, ik ben veel te trotscb om tegen u mjjne
onschuld te bewijzen. Maar hoon mjjnen vader
niet hij is reeds lang dood zijn schuld
is reeds lang verjaardAch, het is geen
edele daad, iemand die in het graf rust, te
beschimpen en te smaden Ja, men heeft
gel jjk de rijken zjjn dikwijls zoo wreed.
Zjj begrijpen niets van het ljjden der armen.
Zjj vragen niet naar de oorzaken, die dikwijls
zulk een ongelukkige er toe gebracht hebben
een misdadiger te worden
Frans zocht naar iets om zich te kunnen
staande houden. Hij gevoelde zich uitgeput
en door smart overweldigd.
Arme vader God zal hem vergiffenis
hebben geschonken, daar ben ik zeker van.
Die is niet zoo wreed, zoo onbarmhartig, als
gjj, menschen, dikwijls zijn kunt.Ach,dan zou
het treurig met ons gesteld zijn.
Ja, ja, dat gij den booswicht tracht te
rechtvaardigen, dat vind ik zeer begrjjpelijk
spotte nu de fabrikant. Men zegt immers
dat de eene kraai de andere de oogen niet
uitpikt.
Als de zoon zijnen v^der verdedigt, dan
spruit dit voort uit een edel en rein men-
schelijk ge zoel, dat onze achting verdient,
klonk het nu op ernstigen en helderen toon,
te midden eener oogenblikkeljjke stilte, en
met deze woorden trad advocaat Brauning
onverschrokken naar voren en bleef naast dén
jongen man staan. Het is en blijft zijn vader
en dat Arnold destijds in een opwelling van
vertwijfeling heeft gehandeld en zich niet
Ijj werkt reeds gedacht ous gansche
kiezerscorps gemobiliseerd
Er is nog esn omstandigheid, welke
ous tot laksheid zou kunnen voeren. Hoe
zal, zio wordt gevraagd, ho9 zal een
eventueele liDksche meerderheid, die uit
allerlei on lerdeelen best rat, met vrucht
kunne* regeeren. Zg zulle? niet eens
een fatsoenljjk Kabinet bjj elkaar kun
nen krjjgen en elkaar voortdurend i n 't
vaarwater zitten, zoodat
Ja, wat dat Zoodat 's lands belangen
geen voldoende behartiging z allen vindeo
en vooral de Christeljjke beginselen de
dupe der historie zullen zjjD. Want wat
links ook verdeeling brengt, de vrees
voor Rome en Dordt is de groote hecht
pleister. En wanneer onze tegenstanders
het over geen enkel gewichtig punt eens
kunnen worden, dan zullen zjj toch al
tjjd rond de anh'-clericale leuze wel sa
men te brengen zjjn, ook na de verkie
zingen in de nieuwe Kamer.
Trouwens, de heer S i m o n s, T r o e I-
s t r a en straks al de liberale leiders,
zjj vragen er niet naar, of zjj wel zul
len kunnen'regeeren. Als zjjumr weer op
'i kussen komen! De rest is van later zorg.
Neen, geachte tegenstanders, dat ie niet
van latere zorg. Die gewichtiga vraag
dient thans reeds onder de oogan gezien.
Ea ook wijl gjj er geen goed antwoord
op weet te geven, hopen wjj 't onze er
toe bjj te dragen, dat de deur van het
Regeeringskasteel u voor den neus ge
sloten bljjft.
BUITENLAND.
den Keizertjjd, die in het hateljjkst dag-
1 cht wordt gesteld door anonieme brief
schrijver jj.
Ginds is het een kolonel, die wordt
afgeschilderd als geheel vertrouwbaar,
maar hjj zit onder den pantoffel van
zjjn vrouw, die een «godsdienstdweepster»
Frankrijk.
In geheel Frankrijk is er niemand die
den verklikkersdienst der vrjjmetselarjj in
het leger verontschuldigt of durft verdedi
gen, tenzjj citoyen J a u r s, de aanvoer
der der ministerieele socialisiea.Jaui a
durft schrjjven, dtt de oflSc'eren, die hun
ne wapenmakkers verraden alszjjhuu gods
dienstplicht vervullen, zeer wel hande
len en hjj protesteert zelfs tsgeo de
straffen, waarmede nu de ergste verra
ders gestraft worden. Voor de Socialis
ten zjjn, volgens J a u r s, alle midd-len
goed, als men maar den Katholieken
Godsdienst kan tegenwerken en bena-
deelen.
De «Figaro,» «1' Echo de Paris» en de
«Gaulois», geven eiken dag onthullingen
over de intrigante handel ngen van ge
neraal A n d r die zich niet on trien
heeft als Minister van Oorlog de vrjj-
metselarjj met spionnendienst over officie
ren en jndsrofficieren te hebben belast.
Tal van officieren van hoogereo ea
lageren rang zjjn er door getrofft
Hier is het de generaal N g r i e r
afslammeli ig vaa een heldenfumilie eu
helder bewust was van betgeen hij had gedaan,
dat heb ik toen ook trachten aan te toonen.
De ongelukkige lang en zwaar heeft hij
gestreden met de ellende in zijn gezin, lang
heeft hij geworsteld eerlijk geworsteld
met de booze stemmen in zijn binnenstehij
wilde niet hooren, als zij eeuwig en eeuwig
tot hem fluisterden over zijn ellende, en dat
hij daaraan toch een einde kon maken in-
dien hij slechts wilde. En de man trachtte
die verlokkende stemmen te ontvlieden, in
de eenzaamheid streed hij er tegen met wan-
bopigen moed maar, o, God in den He
mel, dan zag hij thuis zijn bleeke en gedul
dig lijdende vrouw, die hij toch zoo onuit
sprekelijk liet had, die hij een hemel op
aarde had willen bereiden, en d e hij thans
niets kon aanbieden dan jammer en ellende,
niets dan ontbering en lijdenEn bij die
vrouw zag hij zijne lieve, onschuldige, ge-
breklijdende kinderen, die kinderen, die zijn
rijkdom warenEn zij smeekten hem om
brood.... Ach, bedenk eens, kon er voor
het hart vau liefdevolle ouders iets verschrik-
kelijkers zijn, dan het roepen om brood
uit den mond hunner kinderen
en wanneer zij dan niet in staat zijn hun een
droog stuk brood te geven? Kan men dan
een mensch hard, wreed en lie'deloos veroor-
deelen, wanneer hij .moedeloos, in vertwijfeling,
geen hulp en redding vindende bij God en
bij zijne medemenschen, eindelijk de hand
uitstrekt (naar het goed van anderen ik
1 zeg niet, dat het vergefelijk is, maar ik
beweer dat het te verontschuldigen is. Wij
Weer elders is het een gewoon kapi
tein of zelfs een eerste luitenant, waar
van wordt gezegd en men ziet den
vrjjmetselaaregrjjns van den schrjj ver
d: t bjj een «uitstekend officier voor de
kolonie? is, en dat men hem maar gauw
moet weg staren.»
Ea telkens hadden de walgeljjke brief
jes resultaat, telkens werd de spionnsge
bekroond met succes, telkens werden
bekwame officieren gepasseerd en anti-
clericale bjj keuzr bevorderd met terzg-
de legging van hun staat van dienst,
enkel op aaowjjz'ng van de broeders vrjj-
metselaars.
Wat in Fraokrjjk plaats heeft, is wal-
geljjk. Aan den eenen kant een Com
bes, die de religieusen vervolgt en aan
den anderen kant een Minister van Oor
log, die de officieren, welke er godsdienst
op nahouden, in hun bestaan schaadt.
Bah, wat een vail
Ia de Fransche Republiek is een
i ïeuwe en snellere verbinding tusschen
Parijs en de Middellandsche Zee tot
stand gekomen.
De Ijjn ParjjsNiceMonte Cirlo
Mentone is gisteren voor het publiek ge
opend. De geheeld weg, die 1111 K.M,
lang (i>, zal worden afgelegd in iets
meer dan 14 uur. Tot nu toe reed de
snelste trein van de ljjn ParjjsLyon
Méliterracés van Parjjs naar Nice in
15 uur. Deze be'augrjjke .snelheidsver
meerdering is verkregen door verminde
ring van het gewicht van den trein, ver
meerdering van de snelheid op sommige
deelen van den weg en het opheffen
van een aantal onnoodige stopplaatsen.
Italië.
Een Oostentjjksch journalist, de hoofd
redacteur van de Wiener Allgemeine Zei-
tungWe dezer dagen een onderhoud had met
Z. H.P i u 8 X, verklaarde, dat de H. Vader
zeer bedroefd is over den Russisch-Ja-
panschen oorlog. De H.Vader noemt, wat
in het Verre Oosten plaats heeft, geen
oorlog mee-, maar eene meuschenslach-
ting.
Het is hoogst te betreuren, zei de
Paus, dat de beschaafde naties onver
schillig bljjven, en zich niet onderling
vei staan om een einde te maken aau het
bloedvergieten. De H. Vader drukte ten
slotte den wensch uit dat de Voorzienig
heid zoo spoedig mogeljjk den bloedigeD
krijg zal doea eindigen.
Oostenrijk-Hongarije.
In het Hongaarscbe Huis van afge
vaardigden vroeg Kossath of Honga-
rjje zich wil aansluiten bjj de Vereenig-
de State r om een einde te maken aan
den Rcssisch-Japanechen oorlog.
De minister F i s za antwoordde, dat een
dergeljjke stap geen kans op slagen heeft
j vóór de toestand gunstiger is en de oor
logroerenden een beroep doen op de goe
de diensten van de onzjjdige Mogendhe
den. De meerderheil van het Haie, be
sloot op verzoek van den Minister niet
verder over de iaterpellatie door te gaan.
Engeland.
Een groote Eogelsche vloat zal den
Koning en de Koniogin van Portugal
te Cherbourg afhalen bjj han bezoek aan
het Eogelsche Hof.
Den 14den November komen zjj
te Portsmouth aau, waar de Prins vau
Wales hen opwacht. Den volgenden dag
vertrekken zjj naar Windsor. Zjj zjj? van
plao tot den 21sten in Engeland te blij
ven.
Rusland.
allen, zooals wij hier staan, omgeven door
weelde, glans en overvloed wij weten niets
van die duizend ontberingen, van die dui
zend bittere uren, die het leven van den ar
me vergiftigen maar ik zou durven zwe
ren, dat niet één van Jons allen, misschien
ik zelf niet uitgezonderd, moed, zedelijke
kracht en volharding zou beziiten, om in den
strijd tegen zulk een treurig, vreugdeloos le
ven staande te blijven
Zouden niet velen onzer de hand aan zich
zeiven slaan Te laf om te leven En dan
wil men een ongelukkige zoo wreed vervloe
ken en zelfs den vloek uitspreken over zijne
onschuldige kinderen Is dat rechtvaardig
eu bovenal is dat christelijk
De advocaat zweeg. Hij had een oogenblik
vergeten, dat hij zich niet in de rechtszaal
bevond, en dat hij sprak tot een voornaam
gezelschap van heeren en dames uit de hoo-
ge kringen. Hij had gesproken met een vuur,
met een bezieling en oprechte menschenliefde,
waardoor hij steeds zijne toehoorders boeide,
en die hem vaak in rechtszaken eene schitte
rende overwinning verschaften.
Ook thans had men zich geheel door zijne
gevoelvolle woorden laten medeslepen, en me
nig oog, dat kort geleden slechts minachting
verried, rustte nu met medelijden op den
jongen Arnold.
Er volgde een diepe, drukkende stilte op
de rede van den rechtsgeleerde, doch plotse
ling stak Frans met onstuimig gebaar hem
zijne hand toe.
Duizendm dank voor uwe woorden
Socialistische benden met roode vlag
gen voorop hebben te Warschau oproe
rige betoogingen gebonden. Zjj werden
door de politie niteeDgedreven.
Te Wela kwamen betoogere in bot
sing met de politie-ageuten en kozakken.
Er werd hevig gevochten, de kozakken
chargeerden met den blanken sab?l. Er
vielen twee dooden en talrjjke gekwet
ste?.
Ook te Smolensk werden personen
gekwetst en ia Poladsk duurden de stand-
jes drie da jen achtereen voort. Nabjj
Smolensk verlieten een 400 tal reser
visten den trein waarin zjj werden ver
voerd en plander Jen in een nabarig dorp
een suikerfabriek. Eiders drongen zjj het
post- en telegraafkantoor binnen. De re
geering tracht de lezing ingang te doen
vinden, dat de Joden de ongeregeldheden
hebben nitgel?kt doordat zjj, toen de gou-
vernements-wjjnhuizen waren gesloten,
sferken drank tegen ongehoorde prjjzea
verkochten en ook wjjl velen hunner
zjjn gedeserteerd, zoodat Christenen hun
plaatsen in de gelederen moeten inne
men.
Het Busgigoh Ed gelach incident.
De officieren van het Baltisch eskader,
die te Vigo aan wal gezet zjjn, vetrok
ken over Parjjs naar St. Petersburg.
De onderhandelingen tusschen de Ka
binetten te Londen en St. Petersbnrg
om het incident door een Internationale
Commissie uit de wereld te helpen, vorde
ren goed. Engeland stelt 4 gedelegeerden
voor: een EigeUchmao, eeu Fransch-
man, een Ras eu een Amerikaan. Deze
vier te zamen zouden een vjjflen man
aan zich toevoegen. Engeland zou gaarne
zien dat de Commissie te Parjjs zon bjj-
eenkomen.
De Rassischeadmiraal Kazakonof
die zjjn Regeering in de commissie zal
vertegenwoordigen, ie reeds naar Berljjn
vertrokken. Deze zee-officier is zeer ge
zien en bekend. Hjj heeft ook indertjjd
deel uitgemaakt van eene commissie tot
vaststelling van een reglement op de
scheepvaart in volle zee.
ik ben niet in staat u op dit oogenblik
op andere wijze mijn dank te betuigen Maar
zult gij mijne hand niet vol verachting van
u afstooten?
Neen. ik weiger u de hand niet, Frans
Arnold, want ik geloof niet aan uwe schuld.
Hij zag hem vast en doordringend in de
schoone, heldere oogen, en vrij en open be
antwoordde Frans dien blik.
God zij dank eindelijk eens een
mensch, die aan mijn eerlijkheid wil gelooven.
Ik dank u, zeide hij ontroerd.
En nu naar mjjn rjjtuig, jonge vriend,
gij hebt dringend behoefte aan rust.
En zonder zich veel om het gezelschap te
bekommeren, nam de heer Brauning Arnold
onder den arm en bmcht. hem terug naar de
kamer, waar men hem het eerst had ne-
dergelegd.
Gjj moet nog een glas wijn drinken,
en dan zal ik u mijn overjas aandoen
de nacht is wel wat koel. Wacht hier een
oogenblik.
De advocaat ging nu naar den anderen
uitgang van de kamer, doch plotseling bleef
hjj verrast staan.
O, hoe edel en grootmoedig zjjt gij
zeide eene hem te wél bekende, lieve stem,en
toen greep een kleine band snel de zijne en
drukte die eenigszins beschroomd maar toch
vol innigheid, aan een paar kersroode lippen.
Wordt vetvolgd.)
111
K4IT.
kfragSlaó voor iSloorè- en &uió-<3iollanó.
42.
is.
